Alta Cloete's Blog: www.altacloete.wordpress.com, page 29

Chanette Paul nou internasionaal!

Chanette Paul se internasionale deurbraak het gebeur. Sy vertrek eersdaags om die Nederlandse vertaling van Offerlam, wat in dieselfde maand as die Afrikaanse vertaling verskyn, in België te gaan bekendstel.

Offerlam speel in Suid-Afrika, die destydse Belgiese Kongo (nou die DRK) en in België af.

Verwerp deur haar man en skoonfamilie asook deur haar eie familie – juis toe sy hulle die nodigste gehad het – was dit vir Caz Colijn nie maklik om haar uitsonderlike dogter groot te kry nie.

Nou is Lilah egter ʼn suksesvolle internasionale model en kan Caz uiteindelik haar lewe lei soos sy wil – in afsondering op haar eie lappie Afrika in die Overberg. Hier het sy vir haar ’n skuiling teen die lewe geskep waar sy haar vertaalwerk kan doen en uitsien na Lilah se jaarlikse besoeke.

’n Oproep van haar vervreemde suster, Tieneke, keer Caz se rustige lewe eensklaps op sy kop. Josefien Colijn, die vrou wat Caz haar lewe lank as haar ma geken het, is op sterwe. As Caz wil weet wie haar biologiese ouers is, moet sy Gent toe kom voor Josefien sterf.

Hierdie oproep maak ’n tonnel na die verlede oop: na haar jeug onder Josefien se meedoënlose duim; na herinneringe aan haar kortstondige huwelik; na die nag waarop Lilah gebore is.

’n Inbraak beklink die saak. Caz gaan Gent toe. Deels om weg te kom van die misdaadmekka wat Suid-Afrika geword het, deels om uit te vind waarom sy deur haar biologiese moeder weggegee is en deels om Lilah te siene te kry.

Aanvanklik is Caz salig onbewus van die mense wat elke beweging wat sy maak, monitor. Geleidelik begin dit egter by haar insink: die twee Kongolese wat so gereeld oor haar pad kom, is dringend op soek na iets waarheen hulle glo sy hulle kan lei; en hulle stuit nie vir moord nie.

Die legkaartstukke van Caz se herkoms begin stadig in mekaar pas. Die waarheid het egter vele fasette, veral gesien deur die oë van ’n bejaarde vrou wat sukkel om hede en verlede uitmekaar te hou, en onthou en vergeet soos haar verkalkte are dit toelaat, of nie.

Intussen span die net wat die Kongolese oor Caz gooi, al stywer…

Die Nederlandse vertaling van Offerlam word ook op 10 November by die Antwerpse Boekebeurs bekendgestel en die stad Gent het Chanette genooi om die boek daar bekend te stel op 15 November 2015.

Offerlam is Chanette Paul se een en veertigste boek, maar verteenwoordig ’n nuwe begin vir haar oorsee.

Paul is steeds geliefd onder Suid-Afrikaanse lesers. Haar boeke haal verskeie kere finalisstatus vir pryse en sy word drie agtereenvolgende jare aangewys as die wenner van die Lekkerlit Boek van die Jaar-prys, naamlik in 2012 met Maanschijnbaai: Jo & Sue, 2013 Siende Blind en 2014 Ewebeeld. Ewebeeld wen ook in 2015 die ATKV-Woordveertjie in die liefdesromankategorie.

Persverklaring: Izak de Vries – LAPA

Depressie, dankbaarheid en drome

Olga Basson is die knap vrou wat verlede Saterdag se high tea ten bate van Wellington se haweloses gereël het. Hier is ‘n paar notas oor wat ek daar kwytgeraak het, vir ingeval dit vir iemand iets kan beteken.

DEPRESSIE:

Iets oor die siekte self en dan iets oor my ervaring daarvan.

1. Depressie is ‘n siekte.

2. Verskil tussen gewone swaarkry en die siekte depressie.

3. NB dat simptome AANHOU.

4. Dis nie ‘n skande of teken van swakheid nie.

5. Dikwels juis intelligente, sensitiewe en kreatiewe mense wat diep dink.

6. Gevare van wegsteek en stigma.

7. Hulp: Pille, terapie en gesonde leefstyl.

8. Leefstyl BNB: Slaap, pasop vir soetgoed en koolhidrate, OEFENING.

9. Wat kan ek vir iemand doen wat depressie het?

a. Aanvaar die persoon en respekteer

b. Moedig aan om hulp te kry

c. Kry uit die bed!

d. Groot gevare: Passiwiteit en eensaamheid

My ervaring:

1. Begin by kind wat nie geprys is nie.

2. Nie geleer om emosies te herken en te erken en te deel nie.

3. Nie geleer om hulp te vra nie.

4. Perfeksionisme wat spruit uit swak selfbeeld

5. Emosies onderdruk en nie woede aanvaarbaar uitspreek nie.

6. Te lank onbehandeld

7. Te laat en te min terapie

8. Pille dikwels gestop

9. In verkeerde werk gebly

WAT HET VERANDER:

VOLKOME VERANTWOORDELIKHEID VIR MYSELF GENEEM.

Verander van ‘n slagoffer na ‘n deelnemer/vegter.

Dit beteken nie ek kan myself genees nie.

Maar ek moet die nodige aksies neem.

Kom eintlik maar daarop neer dat mens na jouself moet leer kyk.

Belangrik om die siklus te breek: Nie neiging voortdra na nageslag nie.

Probeer dus na lewe kyk en dinge ANDERS doen. VERANDER wat kan verander.

Geen kitssukses nie. Sukses nie eens gewaarborg.

DROME:

1. Ek het as kind nie juis drome gehad nie. Niks buitengewoons in my lewe verwag nie.

2. Nie myself en talente geken nie. Ons moet ons kinders help om hulself te leer ken.

3. Leef bewustelik. Neem verantwoordelikheid. Verander wat jy kan – maar op verantwoordelike wyse.

4. Lang pad van stappie vir stappie leer droom en realistiese doelwitte stel.

5. Beweeg buite jou gemaksone.

6. Omring jouself met positiewe mense.

7. Wees self ‘n positiewe mens.

8. Werk vir wat jy wil hê. Moenie sit en wag vir beter dae nie.

DANKBAARHEID:

1. Dankbaarheid is ‘n keuse.

2. Maar dit beteken nie jy moet maar lewe vat en alles aanvaar nie.

3. Kyk elke dag wat is GOED in jou lewe.

4. Oefen om ook vir moeilike dinge dankbaar te wees. MAAR nie op ‘n gedweë manier nie.

5. Dankbaar omdat swaarkry jou geleentheid gee vir LEER en vir GROEI.

6. Motivering om iets te DOEN aan wat moeilik is.

7. Voorbeelde: Depressie – emosionele groei en lewenstyl, veral oefening

Diabetes in familie: oefening en eetgewoontes

Rug- en heuppyn na operasie: strekoefeninge

Irma Joubert is besig om die VSA en Europa te verower!

’n Dogtertjie uit die Oos-Pruisiese adel, ’n liefdelose ma, ’n pa wat omgee – wel, meestal. Só begin Hildegard se verhaal … In 1914, toe die donker wolke wat oor Europa saamgetrek het, uiteindelik in die Groot Oorlog uitbreek, leer Hildegard vir die eerste keer hoe lelik die lewe daar buite is, hoe afskuwelik oorlog is, en wat ’n misleidende woord “oorlogshelde” is. Haar kinderlike verering van die Duitswester Gustav los op in die vlaktes van sy geliefde land waarheen hy terugkeer. Sy trou met ’n man – haar vader se keuse, as mens dit ’n keuse kan noem – wat min vreugde in haar lewe bring.

Teen die tyd wat die Tweede Wêreldoorlog ten einde loop, is sy intiem vertroud met die pyn van verlies en onderdrukking, armoede en hongersnood, en meer as ooit haat en verag sy oorlog, maar dit is nie die einde van die reis nie. Dit besef sy eers toe sy en haar kind hulle, weens omstandighede waarvan niemand sou kon droom nie, in Duitswes bevind.

Wat môre sal bring en waar sy en haar dogtertjie ’n heenkome sal vind, weet niemand. Soms weet sy nie of God haar nog hoor wanneer sy bid nie.

Hierdie lekkerleesroman wat strek oor die twee Wêreldoorloë en uiteindelik, via Suid-Afrika, in Namibië eindig, beloof om Irma Joubert se lesers weer weg te voer na lande en tye wat nie aan ons bekend is nie. Soos altyd is die styl maklik, maar, soos soveel keer te vore is, wys Joubert ook die donker kant van die mens.

Oorlog is verskriklik. Gelukkig is daar altyd hoop in al Irma Joubert se romans.

*

Immer wes is die eerste boek in haar nuwe trilogie. Al drie verhale het as kern die lyding van vroue en kinders. Joubert sê “dit maak nie saak wie die vyand is nie, die vergrype teen die mens is dieselfde. Sodra honger oorneem, word die mens soos ’n dier”.

*

Immer wes is Irma Joubert tiende boek. Sy het ongekende welslae in die buiteland behaal met ses van haar boeke wat reeds in Nederlands vertaal is. Dit sluit Ver wink die Suiderkruis, Tussen stasies, Tolbos, Anderkant Pontenilo, Pérsomi en Kronkelpad in.

Sedert Tussen stasies in 2011 as Het Meisje uit de Trein uitgereik is, het Joubert se gewildheid jaarliks toegeneem en altesaam 85 000 eksemplare van die ses titels het reeds verkoop.

Ook die Amerikaners is opgewonde oor die stukkie Suid-Afrikaanse goud wat hulle raakgeboor het. HarperCollins was nog nie eens klaar met die vertaling van Tussen stasies nie, toe vra hulle nog van haar boeke aan.

Tussen stasies heet in Engels The girl from the train en dit sal later vanjaar ter plaatse beskikbaar wees. Die boek is in die VSA gekies deur die Target Book Club en dit beteken dat die eerste oplaag aldaar ’n minimum van 40 000 sal wees.

Tussen stasies is ook al in Duits vertaal en is ook daar ’n reuse-sukses. Dis reeds in ’n vierde druk, al is Das Mädchen aus dem Zug eers in 2014 uitgereik. Die vertalers werk nou daaraan om ook Ver wink die Suiderkruis op Duitse winkelrakke te kry.

Persverklaring deur Izak de Vries

Gaan gesels gerus saam by https://www.goodreads.com/book/show/26870294-immer-wes?ref=ru_lihp_up_rs_0_mclk-up2642272009 as jy Immer Wes geniet het!

Peet Venter: 75 en fluks aan die skryf!

Peet Venter was op Saterdag, 3 Oktober 2015 vyf en sewentig.

Venter debuteer in 1978 met Die alleenlopers. Elf publikasies volg totdat LAPA Uitgewers in 2012 die roman Dieper as die bloed in ’n baie verwerkte weergawe heruitgee. In hierdie roman leer die leser vir Thys Krige ken. Dit was egter met die koms van die volgende roman in 2013, Ou bloed, en Thys se hertoetrede tot die Afrikaanse boekbedryf, dat Venter skielik deur die publiek en die kritici raakgesien is. Sedertdien was die naam Peet Venter reeds 33 keer op Nielsen Bookdata se topverkoperlys vir fiksie; waar hy meeding met oorsese skrywers én plaaslike topverkopers.

Nog drie boeke deur Peet Venter verskyn daarna by LAPA: Waar boosheid broei en Plasenta met Thys Krige in die hoofrol en vroeër vanjaar Lem, met ’n oud-spesmaglid, Lemmer Bosman, as hoofkarakter. Peet skryf steeds en daar is nog boeke op pad.

Ingenieur, musikant, skilder en skrywer: Venter is ’n besondere mens. Hy praat nie baie in die openbaar nie, maar deur sy karakters wel.

As ingenieur was hy uiters suksesvol. In ’n onlangse onderhoud met Izak de Vries het hy gesê: “Mense aanvaar die hysbakke, roltrappe, lugversorging, elektrisiteit, kommunikasie, water, riolering, brandbeveiliging as vanselfsprekend. Hulle is reg. Maar ek weet ek het dit daar vir hulle gesit – vir hulle gemak en veiligheid.”

Iets van hierdie geheime, interne passie bestaan in ook sy skryfwerk: “Deesdae laat ek liewer my karakters vir my praat. Dis veiliger, jy weet? Dis nie ek wat so gesê het nie! Dis daai windgat in die storie.”

Gedurende dieselfde onderhoud het Venter aan Carla van der Spuy gesê: “Daar is heelwat van my in Krige. Die stil geaardheid, die denker, die keuse om afgesonderd in die natuur te woon en die onwrikbare geloof in geregtigheid. Miskien verskil ek van hom wat die geweld betref, maar as ek deesdae so na die nuus kyk, is ek ook nie meer altyd so seker daarvan nie. Daarom dat ek ’n afleier soos hy het.”

Petrus Venter is op 3 Oktober 1940 op Krugersdorp gebore as die jongste van ’n groot gesin. Dit het ’n invloed op sy skryfstyl gehad, daarom skryf hy so filmies, vertel hy. As jongste seun moes Peet vinnig groot word: “En dan moet jy verskriklik oortuigend kan lieg. Jy moet in Pixar kan lieg. Dit, as die jongste van vier seuns, het ek vroeg in my lewe geleer.”

Peet Venter se ATKV-skrywersalbum is hier te kry: http://www.litnet.co.za/peet-venter-1940/

* * *

Venter se laaste vyf boeke is by toonaangewende handelaars asook direk by LAPA Uitgewers beskikbaar. Kontak LAPA by 012 401 0700 of besoek ons webblad: http://www.lapa.co.za.

Die outeur, ’n man van min woorde, is wel beskikbaar vir onderhoude.

Van Izak de Vries.

Die ATKV bring hulde aan Evert Snyman

Evert Snyman se stem het stil geword

Evert Snyman is gister oorlede.

In 2009 het die ATKV hom vereer vir sy volgehoue bevordering van Afrikaans, wat op daardie stadium reeds 33 jaar geduur het.

Snyman was ’n vriend van die ATKV. In ’n baie kort verklaring, vroeg vanoggend, het Japie Gouws, besturende direkteur ATKV-groep, gesê: “Hy was ons baie goedgesind.”

Evert Snyman was vir baie Afrikaanssprekende mense ’n gas in die huis. Hy was ’n bekende omroeper, skrywer en akteur. Talle dramas het hy saam met sy vrou, Mari, geskryf en hy was ook bekend vir sy storiereeks vir die kleingoed, wat oor die wel en weë van Stoffel die Seekoei gehandel het.

“Oom Evert” sal ook deur baie kinders onthou word vir Storietyd, die program wat saans net na 19:00 op RSG uitgesaai is.

Benewens sy liefde vir stories, die radio en Afrikaans, was Evert ook ’n kranige motorfietsentoesias en het hieroor ook ’n radiorubriek behartig. “Die man het die lewe geleef,” het Amanda Olivier, ’n toenmalige kollega van Snyman, in ’n onderhoud op Pasella gesê: “Dit word in sy dramas weerspieël,” het sy bygevoeg.

Snyman is in 2006 met ’n skaars niersiekte gediagnoseer en moes gereeld dialise ondergaan. In ’n onderhoud met Beeld het hy gesê groot dele van Stoffel se avonture is geskryf terwyl hy vasgekluister was aan die dialisemasjien.

Hy is nie net deur die ATKV vereer nie. In 1994 het hy die gesogte Artes-toekenning gekry as Beste Uitsaaier: Radiodienste wat in Engels en Afrikaans uitsaai.

Evert Snyman het in 1976 by die Transvaalse Raad vir die Uitvoerende Kunste (TRUK), as akteur begin werk

Hy was ’n gereelde akteur in verskillende radiodramas en reekse vir die destydse Afrikaanse Radiodiens en Springbokradio.

In 1982 sluit hy hom aan by die Afrikaanse Radiodiens as omroeper en regisseur.

Twee jaar later het gaan werk hy by Mimosafilms.

In 1984 het hy die vryskutmark betree, maar het in 1987 weer voltyds aangesluit by die SAUK se Afrikaanse Radiodiens as Senior Omroeper/Regisseur.

Snyman het van homself gesê dat hy vinnig kon kwaad word en onder die jong akteurs het hy klaarblyklik die bynaam “Helsbesem” gehad, tog het verskeie van hierdie akteurs hulle lof uitgespreek vir die manier waarop hy hulle loopbane bevorder het.

Evert en Mari het twee kinders gehad.

Aan Mari, die kinders en die kleinkinders, wil die ATKV innige simpatie uitspreek. Ons het ’n vriend verloor, julle het ’n geliefde, ’n pa en ’n oupa verloor.

Uitgereik deur Izak de Vries, namens die ATKV, op versoek van die ATKV

Split – Debbie Loots

Split is die oënskynlik gewone verhaal van ‘n gewone stedelike gesin in die jare sewentig en tagtig van die vorige eeu. Dié van ons wat daardie tyd self beleef het, herken onsself en ons mense in die lewenswyse wat so treffend geskilder word dat jy jou kan verbeel jy is regtig weer in daardie tydvak. Die kleredrag, die hare, die meubels, die musiek, die motors, alles weerspieël daardie tyd. Dié van ons wat te jonk is om te onthou, kan lees en weet dis waar ons vandaan kom, of ons nou daarvan hou of nie.

Kyk ‘n mens ‘n bietjie dieper, sien jy die bedrieglik eenvoudige storie is eintlik die verhaal van die Afrikaner van daardie tydvak en kan jy dit in perspektief plaas. Corlia Fourie se splinternuwe Tussen heinings is ‘n goeie boek om na Split te lees. Hier sien ons die stedelike Afrikaner ‘n stuk of dertig, veertig jaar later en kan mens mooi sien hoeveel veranderinge in die samelewing en in die land plaasgevind het. Die vroue in Tussen Heinings is die bevryde nageslag van Split se vroue, maar helaas het die bevryding ook teen ‘n prys gekom.

Die moderne leser kan in die versoeking kom om vir Vera en haar dogter Lien en die mense wat hulle omring, as agter die klip of doodgewoon dom te beskou. Van buite gesien is dit maklik om hulle te veroordeel vir die rits onderdagte besluite en die ooglopende swak keuses wat gemaak word. Maar mettertyd ontwikkel jy empatie met die karakters, begin jy verstaan hulle is maar net produkte van hulle tyd, elkeen op sy of haar eie manier.

Hoewel die storie uit die wisselende perspektief van twee mans (Vera se mans, Willem en Hendrik) en twee vroue (Vera en haar dogter Lien) vertel word, is dit die vroue wat hierdie (vroulike) leser sal bybly. Sowel Vera as Lien het die behoefte om uit die bekende lewenswyse weg te breek, maar val uiteindelik maar weer by die bekende patrone in, waar hulle geluk eintlik gedefinieer word deur die man aan hulle sy. Veral Vera se onkunde aangaande haar eie seksualiteit raak die hedendaagse leser diep. Willem se geskokte reaksie op die boeke oor seks wat sy lees, is verstommend, maar vir daardie tyd heeltemal realisties. Lien kry groter kanse en trou nie meer met die man wat haar “in die moeilikheid gebring” het nie, maar haar gefladder van een verhouding na die volgende, haar vasklou aan mans wat reeds uitgekuier is met haar, toon haar onderliggende gebrek aan ‘n eie identiteit.

Willem en Hendrik is eweneens ook maar produkte van hulle tyd. Willem die hartebreker met skreiende dubbele standaarde waar dit mans en vrouens aangaan, Hendrik die doodgoeie vaderfiguur wat darem te koppig (of oningelig) is om behoorlik na sy gesondheid om te sien. Hulle probeer nie eens uit hulle rolle losbreek nie, waar die vroue wel droom oor ‘n beter lewe, maar telkens hulle kanse verspeel.

Die uitsigloosheid van die karakters se bestaan kan nogal neerdrukkend raak, tot mens die verborge humor in hulle situasies raaksien, al is dit dan dikwels galgehumor. Hierdie leser se persoonlike gunsteling is waar Willem die (amper) naakte waarheid oor Poppie se swierige krulle ontdek. Poppie is ook die een karakter wat baie eendimensioneel uitgebeeld word en van wie se innerlike lewe ons nie veel agterkom nie. (Dis nou as sy ooit so iets gehad het). Mens voel eintlik haar uiteindelike verraad is Willem se verdiende loon, maar jy kry hom tog ook jammer in sy totale onbegrip oor hoe sy hom, spierpaleis wat hy is, vir sy plaasvervanger kon verruil.

In die laaste gedeelte van die boek begin mens egter weer vir Lien hoop kry. Haar soeke na ‘n eie identiteit word aangrypend uitgebeeld en sy groei tot ‘n mate van insig in haarself. Wanneer uitkoms uit haar huidige situasie ironies genoeg deur haar ma aan haar gebied word, het sy egter nie die vertroue om dit dadelik aan te gryp nie en kom sy met die een verskoning na die ander. Persoonlik sou ek graag die boek wou afsluit met ‘n bietjie meer sekerheid dat sy hierdie keer wel haar drome sal verwesenlik, maar ek dink tog mens kan redelik gerus wees oor haar. :)

Brenda verteenwoordig die vrou wat losgebreek het uit die voorgeskrewe boksies en leef soos sy verkies. Sy is dan ook die een wat die moeilike Lien as kind aanvaar en haar andersheid aanmoedig, terwyl sy vir haar ouers net ‘n verleentheid en bekommernis is. Van aanmoediging met haar kunstalent is daar in Lien se kinderjare geen sprake nie. Die kunswerk met die matras word later ‘n simbool van haar verspeelde kanse, die één unieke skepping wat sy tot stand gebring het. Haar latere onvermoë om van die ou matras te skei, gee die leser die gevoel daar is nog ‘n ietsie van die droom lewend in haar. Uiteindelik is dit dan ook Brenda wat aan die ouer Vera ‘n heenkome bied en haar aanmoedig om Lien nog ‘n kans te bied.

Uiteindelik is Split vir my die verhaal van mense wat in die tydsgees waarin hulle lewe vasgevang word. Party ploeter maar net voort, ander probeer op allerhande maniere (drank, verhoudings) van die daaglikse sleur ontsnap, ander wend daadwerklike pogings aan om uit te breek. Almal ontdek presies hoe moeilik dit is om een soort lewe vir ‘n ander te verruil.

Split teken ‘n vergange tyd, maar is ook aktueel in ‘n land waar duisende (miljoene?) mense (en veral vroue) steeds in verouderde rolle vasgevang is en dit amper onmoontlik vind om uit te breek. Soos vir Vera en Lien, is voortydige swangerskappe vandag steeds ‘n werklikheid met ‘n klomp sosiale en ekonomiese gevolge, waaronder die hartseer feit dat die meeste meisies wat vroeg swanger raak, se skoolloopbaan net daar tot ‘n einde kom.

Split kan deur oud en jonk of verskeie vlakke geniet word. Lees dit – en onthou. Of lees dit – en besluit of ons vandag werklik beter af is Vera en Lien en hulle mense.

US Woordfees Leeskring skop hierdie week af!

Die Universiteit Stellenbosch Woordfees bied met trots aan: US Woordfees stel eie leeskring bekend!

Die eerste US Woordfees Leeskring vind op 18 September plaas. Skrywer, joernalis en kosfundi Barbara Joubert (van Sarie en Sarie Kos) deel die stories agter haar nuwe boek Kostalgie met Madri Victor. Barbara roem haar daarop dat sy ʼn nuwe gereg kan proe voorddat sy dit maak. Klotalgie is ʼn nostalgiese reis deur lande soos Protugal, Frankry en Brittanje, maar ook die Karoo-kombuis van haar jeug.

Bespreek vir die eerste byeenkoms by http://online.computicket.com/web/event/boekklub_barbara_joubert/957962936/0/67992104

Op 29 Oktober gesels Madri Victor met Alta Cloete oor Opdrag van Oorkant. Theresa Beyers se ontroue eksman gee as’t ware sy laaste opdrag van oorkant die graf: al die vroue in sy lewe – en daar was ʼn hele paar – moet deelneem aan die publisiteitstoer vir sy outbiografie. ʼn Resep vir konflik en drama!

Op 26 November vertel Johan Fourie, skrywer van Struisvoël, aan Madri Victor meer oor sy debuutroman. Op die plaas Vrede, langs die Gamkarivier in die Klein-Karoo, spoel drie kinders op 16 Desember 1880 soos opdrifsels uit. In die Blanckenbergs se plaaskombuis ontstaan op hierdie dag ʼn verbintenis tussen Klein Sarel, Victoria en Marja, ʼn voorbeskikte lot wat ʼn leeftyd sou duur.

“Die US Woordfees is ʼn wonderlike kuierplek vir boekmense; nou is daar elke maand so ʼn boekkuier om na uit te sien,” vertel ʼn opgewonde Victor.

Woon die US Woordfees Leeskringe by!

Waar: Weltevreden, langs Welgevonden-landgoed op die R304 buite Stellenbosch

Wanneer: 18 September – Barbara Joubert, Kostalgie

29 Oktober – Alta Cloete, Opdrag van Oorkant

26 November – Johan Fourie, Struisvoël

Koste: R60, koffie/tee en koek ingesluit

Besprekings: Computicket

Vir meer inligting of om ʼn onderhoud te reël, kontak vir Madri Victor, die Woordfees se Skrywersfees-koördineerder by madrivictor@sun.ac.za of Frieda le Roux by 082 742 4156 of friedaleroux@sun.ac.za.

Persverklaring: Opdrag van oorkant

Wanneer die bejaarde boer, Theresa Beyers se eksman, die geliefde Afrikaanse skrywer Coenraad Beyers sterf, bring die ongewone versoeke in sy testament haar te staan voor die vrou vir wie hy haar verruil het. Vir albei wag daar egter ’n verrassing in die vorm van die jong en swanger Cheryl-Anne Fortuin, wat toe veel meer as Coenraad se persoonlike assistent was. Ook Anna Philander, wat oënskynlik bloot die Beyers-gesin se huishulp was, kom prominent na vore.

Met die strooi van sy as op sy geboorteplaas en die boektoer om sy outobiografie bekend te stel, word die vroue gedwing om hulle verhouding met Coenraad, hulle foute van die verlede en hulle drome vir die toekoms te konfronteer.

Die boekgesprekke word gelei deur Coenraad se uitgewer Anthonie Binedell, self bejaard en klaarblyklik ernstig siek. Aanvanklik dien hy bloot as katalisator, maar hy word spoedig dieper betrek by die vroue se komplekse verhoudings.

Ten spyte van hulle diepgaande verskille word Theresa, Anna, Lisa en Cheryl-Anne in ’n ongemaklike eenheid saamgesnoer deur die wete dat hulle deelname aan die boektoer vir Cheryl-Anne in staat stel om ’n finansiële toekoms vir haar kind te verseker. Beide Theresa en Lisa word opnuut gedwing om hulle kinderloosheid in die gesig te staar en vind ook die rede daarvoor uit.

Die skrywer ondersoek die onregverdige mag wat ’n geliefde uit die dood oor die agtergeblewenes kan hê en stel ook die vraag of almal in die Nuwe Suid-Afrika werklik al so gelyk is soos ons graag wil glo. Die tema van verganklikheid staan ook sentraal in die verhaal.

Pryswoorde vir Alta se nuwe boek

Jeanette Ferreira skryf oor Opdrag van oorkant: “Cloete se outentieke dialoog en milieuskildering blink hierin uit, so ook haar kundige fokus op die fokaliserende karakter wat tot gevolg het dat die leser uitsluitlik met Theresa identifiseer.

“Die newekarakters oortuig eweneens. Trouens, hierdie roman floreer op karakterisering …”

Wat laat hierdie teks uitstaan?

Enigeen wat Alta se romans al gelees het, sal weet sy slaan kaalvuis, maar dan salf sy ook mildelik.

Daar is bitter min skrywers wat die moed het om die soort goed aan te spreek wat Alta aanspreek. Sy is ’n gloeiende voorbeeld dat lekkerlees en betrokkenheid nie van mekaar verwyderd hoef te wees nie.

Wanneer die kanon eendag eerlik is, sal Alta Cloete se bydrae tot ’n samelewing van versoening raakgesien word. Die probleem is, sy skryf so lekker, dat die kritici bang is om haar op te hef vir haar bydraes tot nasiebou.

Oor die skrywer

Alta Cloete is die skrywer van omtrent vyftig gepubliseerde tydskrifverhale, twaalf romanses en sewe liefdesromans, laasgenoemde alombekend as die Geur- en Seisoen-reekse. Sy skryf genrefiksie omdat dit is wat sy self die graagste lees en omdat sy bevoorreg voel om deel van die oplewing in Afrikaanse ontspanningsfiksie te wees. Haar karakters is egter nie volmaakte poppe nie, maar gewone mense met gewone foute, vrese en vreugdes en sterk sowel as swak punte. Die kwessies wat in haar boeke aangespreek word, is relevant vir die moderne leser, maar sy poog om die aanbieding altyd lig en toeganklik te hou. Hoewel ontspanningsfiksie gewoonlik op ’n hoopvolle noot eindig, doen sy moeite om nie die indruk te skep alles gaan noodwendig volmaak wees nie. Haar karakters werk altyd deur hulle kwessies en kom sterker en meer volwasse mense anderkant uit. Haar stories word egter nooit ’n preek nie en haar doel bly steeds om in die eerste instansie ’n lekker storie te vertel waarmee die leser kan identifiseer.

Sy het as bibliotekaresse en later as preprimêre onderwyseres en skoolbibliotekaresse intens bewus geraak van die positiewe rol wat lees en spesifiek lees in Afrikaans in die lewe van mense van alle opvoedingspeile en alle ouderdomme kan speel. Haar vrye tyd word dus hoofsaaklik gebruik vir die bevordering van die Afrikaanse boek deur haar groep Kom ons lees weer Afrikaans! op Facebook en haar blogs (www.altacloete.wordpress.com en http://altacloete.bookslive.co.za/blog/). Sy skryf ook van tyd tot tyd Afrikaanse boekbesprekings vir die Nederlandse publikasie Maandblad Zuid-Afrika se Lekkerleesblog.

Sy poog om inligting oor depressie te versprei deur haar Facebook-blad https://www.facebook.com/InspirasieVirDepressievegters en die boek Beveg depressie en leef voluit wat sy self uitgegee het en op Amazon te koop is.

* * *

Opdrag van oorkant is by toonaangewende handelaars asook direk by LAPA Uitgewers beskikbaar. Kontak LAPA by 012 401 0700 of besoek ons webblad: http://www.lapa.co.za

Die skrywer is beskikbaar vir onderhoude.

Met dank aan Izak de Vries

Die stigma om depressie: ‘n paar gedagtes

Die stigma om depressie en wat ons daaraan kan doen:

1. Wat is ʼn stigma?

a. Brandmerk, skandvlek – kom blykbaar van merke aan Christus se lyf af.

b. Wanneer mense dink dis iets om voor skaam te wees.

2. M.a.w. dit gaan oor wat mens oor iets dink. Persepsies.

3. M.a.w. dit bestaan in jou eie kop! M.a.w. dit verskil van mens tot mens.

4. M.a.w. jy kan eintlik self besluit of daar ʼn stigma is, hoe groot dit is en wat jy daaromtrent gaan doen.

5. Sluit aan by my boodskap dat ons verantwoordelikheid vir ons depressie moet neem.

6. Gevolge van stigma: shame

blame

hopelessness

distress

misrepresentation in the media

reluctance to seek and/or accept necessary help

7. Kennis is mag

8. Hoe meer ons daaroor praat, hoe bekender word dit.

9. Daarom ook NB dat bekendes daaroor praat. Kan rolmodelle wees.

10. Een van eerste pogings om in Afr. stigma af te breek, was Izak de Villiers se Depressie: die siekte van ons tyd.

11. Maar elkeen van ons kan ook vir iemand anders die voorbeeld stel.

12. Dis ʼn groot risiko om met iemand oor geestesgesondheid te praat, want jy stel jouself geweldig bloot

13. Depressie gaan oor verhoudings – om stigma teen te werk, behels ook verhoudings.

14. Jy moet dus die persoon baie versigtig kies! Nie sommer met enigiemand praat nie.

15. Maar HOE praat ons daaroor?

a. Op negatiewe, afbrekende manier

b. Op positiewe, opbouende manier

i. Vermeerder kennis

ii. Bevorder respek

16. Een uit vyf mense het depressie – meer as VIGS – grootste ekonomiese impak van alle siektes.

17. Noodsaaklik om wêreldwyd die stigma teen te werk om koste en werkstyd te bespaar – ons kan dus wêreldgesondheid help verbeter!

18. 90% van mense in ontwikkelende lande ontvang geen behandeling vir depressie nie. Ons het dus ʼn groot verantwoordelikheid, want hulle kan ook nie iets doen ivm die stigma nie. Maar ons KAN.

19. Stigma kom tot uiting in negatiewe houding en wanpersepsies oor geestessiektes. Noem iemand maklik mal of weird. Dink maklik mens is noodwendig gevaarlik. Voel dikwels depressievegters is onvoorspelbaar.

20. Stigma kan daartoe lei dat mense hulle afsonder en dit is weer bevorderlik vir depressie.

21. Ons kan self-stigma internaliseer en dit bevorder dan ʼn gevoel van magteloosheid en verlaag die selfbeeld. Dit kan verhoed dat ʼn persoon hulp soek.

22. Geestesgesondheid word toenemend die wêreld se grootste gesondheidskwessie.

23. Wêreldwyd lei stigma daartoe dat te min navorsing oor geestesgesondheid befonds en uitgevoer word.

24. Bewusmaking is een van die heel NBste goed wat ons kan doen om stigma te verwyder. Knight Raskin told me, “To me, there’s only one thing standing in the way of our ability to care for mentally ill people in this country, and around the world: stigma.”

25. Wat gewone mense kan doen: hier wees, openlik gesels, internet, daaglikse lewe

26. Nie preek of oorweldig nie.

27. Belangrik dat stigma ook onder gesondheidswerkers verminder word.

28. Daar is alreeds effektiewe behandelingsmetodes in die vorm van medikasie, terapie en leefstylaanpassings.

29. Grootste hindernis is die stigma.

30. As Knight Raskin told me: “I often wonder if we’ll live to see the day when we can talk about issues like suicide or addiction in the aisles of the supermarket with concerned neighbors without speaking in hushed tones, as if we have something to be ashamed about.”

31. Wat kan jy doen:

Learn and share the facts about mental health and illness

Get to know people with personal experiences of mental illness

Speak up in protest when friends, family, colleagues or the media display false beliefs and negative stereotypes

Offer the same support to people when they are physically or mentally unwell

Don’t label or judge people with a mental illness, treat them with respect and dignity as you would anyone else

Don’t discriminate when it comes to participation, housing and employment

Talk openly of your own experience of mental illness. The more hidden mental illness remains, the more people continue to believe that it is shameful and needs to be concealed.

32. Stigma word vererger deur negatiewe aard van die siekte en die selfgesentreerdheid daarvan.

33. Baie moeilik vir iemand anders om te verstaan.

34. Mense bly stil omdat vrees vir hulle werksituasie.

35. Makliker om daaroor te praat wanneer dit goed gaan met jou.

36. Dalk met verskillende mense praat as jy siek is as wanneer dit goed gaan.

37. Iemand in greep van depressie is nie aangename geselskap nie! Dra by tot stigma.

38. Wat kan ons doen?

a. Maak bekend dat dit algemene siekte is

b. Dat dit ernstige siekte is

c. Dat dit genees/behandel kan word

Skryfskool vir romantiese fiksie!

Die ATKV-Skryfskool van die Noordwes-Universiteit, in samewerking met die liefdesverhaaluitgewer LAPA, bied van Donderdag 3 tot Saterdag 5 September 2015 ‘n slypskool in die skryf van liefdesverhale aan. Bekende en bekroonde skrywers van romantiese fiksie, naamlik Kristel Loots en Marilé Cloete (ps. Alta Cloete), asook die LAPA-uitgewers Marlies Haupt en Cliffordene Norton, tesame met Franci Greyling en Bernard Odendaal van die ATKV-Skryfskool, tree as gespreksleiers op. Liefdesverhaalsoorte soos die romanse en liefdesroman kom onder die loep.

Hierdie twee-en-‘n-halfdag-geleentheid, aangebied op die Potchefstroomkampus van die Noordwes-Universiteit, is ‘n praktiese slypskool vir enigiemand wat ‘n liefdesverhaal wil skryf. Die inskrywingsgeld daarvoor beloop R2 750 per persoon. Dié bedrag dek ook deelverblyf in selfsorgeenhede by die PUK Astro Villa, middagetes, oggend- en middagpouseverversings en ‘n boekbekendstellingsfunksie op Vrydagaand 4 September. ‘n Beperkte hoeveelheid verblyfplekke is beskikbaar (skakel vir meer besonderhede).

Voornemende kursusgangers moet ‘n kortverhaal met ‘n romantiese strekking (ongeveer 1 500 woorde) of ‘n eerste hoofstuk (nie meer as 3 000 woorde nie) van ‘n liefdesverhaal voor die sluitingsdatum vir inskrywing op Vrydag 21 Augustus 2015 aanstuur na Kobie.VanAswegen@nwu.ac.za.

Wil jy die kursus bywoon?

Skakel dan dadelik vir Kobie van Aswegen by

018 299 1783, of by bogenoemde e-posadres.

Kom leer onder die leiding van mense wat weet!