Nguyễn Quang Lập's Blog, page 55

Vụ Đoàn Văn Vươn: Thư ngỏ gửi bà con nhân dân cả nước

Theo Dân luận/Blog NLT

Thưa bà con nhân dân cả nước, chúng tôi là thân nhân của các nông dân Đoàn Văn Vươn, Đoàn Văn Quý, Đoàn Văn Sinh, Đoàn Văn Vệ… Là những người sắp tới đây bị Tòa án Nhân dân thành phố Hải Phòng đưa ra xét xử vào ngày 2-5/4/2013 với tội danh áp đặt một cách bất công. Qua một quá trình điều tra tùy tiện, thiếu khách quan.

Những thân nhân của chúng tôi bị truy tố với tội danh “giết người” trong khi họ đang ra sức bảo vệ tài sản mà họ gây dựng được gần một cuộc đời. Những hành vi của họ chỉ có tính chất cảnh báo, nhắc nhở, báo động cho xã hội về những quyết định quan liêu của chính quyền địa phương khiến người dân khắp nơi phải chịu đồng cảnh ngộ như chúng tôi.

Trong suốt thời gian qua chúng tôi đã nhận được sự ủng hộ rất nhiều của bà con cả về vật chất lẫn tinh thần. Một lần nữa qua những blog yêu chuộng công lí, yêu chuộng hòa bình, chúng tôi muốn gửi tới bà con những lời biết ơn chân thành nhất.

Phiên tòa tới đây gia đình tôi mong muốn nhận được sự ủng hộ của bà con như suốt một năm qua để gia đình tôi vững vàng hơn trên bước đường đi tìm công lí.

Công bằng của gia đình tôi đồng nghĩa với công bằng của tất cả bà con.

Xin cảm ơn nhiều,

Nguyễn Thị Thương

Phạm Thị Hiền

Hoang tưởng quyền lực

Thiền Lâm-BVN/RFA

Công an Hà Nội ngăn cản người dân biểu tình chống Trung Quốc hôm 09/12/2012. AFP

Chứng nhận hình ảnh những công an viên và dân phòng nghênh ngang hoạt náo trước tượng chúa Jesus trong nhà thờ, khối tín đồ Công giáo thành kính mới có thể nhận chân vì sao chính nhóm nhân viên công vụ nhiệt thành ấy, chứ không phải ai khác, mới vươn tới xác tín “lòng tin chở được núi lớn” nhanh chóng đến thế.

Hoang tưởng nghị trường

Xã hội hiện đại Việt Nam đang bất thần ngoặt vào một khúc cua rêu phong ngay trong quý đầu tiên của năm con giáp tượng trưng cho loài bò sát.

“Cần có quy định bắt buộc người khiếu nại tố cáo ứng ra một khoản tiền đặt cọc. Thua thì coi như mất tiền đặt cọc, còn kiện đúng thì tiền cọc mới được nhà nước hoàn trả”.

Nguyên văn ý kiến đề xuất từ đại biểu quốc hội Phan Xuân Dũng, cũng là người đóng vai trò Phó Chủ nhiệm Ủy ban khoa học công nghệ và môi trường của Quốc hội.

Đề xuất chưa từng có tiền lệ này được cảm hứng từ cuộc họp của Ủy ban Thường vụ Quốc hội về dự thảo Luật tiếp công dân vào trung tuần tháng 3/2013.

Ngay cả thời kỳ cao điểm của hoạt động khiếu tố đông người trong những năm 2007-2008, cũng chưa từng có một cơ quan hay cá nhân quản lý nào ở Việt Nam nghĩ ra một sáng kiến mang dấu ấn thụt lùi đến mức như thế.

Sáng kiến ấy cũng làm cho người ta nhớ lại một ấn tượng khác không thể phai mờ trong trí não dư luận là chỉ trong vài tháng qua, nghị trường Việt Nam đã chợt sôi động hẳn lên với những phát ngôn bắt đầu từ hành lang quốc hội.

Hoàng Hữu Phước – vị đại biểu bị một số cử tri TP.HCM công khai bày tỏ là “chọn lầm người”, cũng là người được một blogger trong nước đặt cho biệt danh “nghị sĩ phản phản biện” – là một đồng điệu không kém cạnh so với đại biểu Phan Xuân Dũng.

Vào dịp tết nguyên đán 2013, ông Hoàng Hữu Phước đã kỷ niệm sự kiện truyền thống dân tộc này bằng một bài viết trên blog của mình, xoáy sự công kích vào một người đồng nhiệm của ông là đại biểu, nhà sử học Dương Trung Quốc.

Tuy nhiên, điều mà ông nghị Phước đã không thể ngờ tới là cái “tứ đại ngu” mà ông áp chế cho nhà sử học lại chỉ nhận được một làn sóng phản ứng dữ dội từ khắp dư luận báo chí trong nước cho đến các trang mạng truyền thông xã hội.

Cách thức và từ ngữ nhẹ nhàng nhất mà công luận mô tả về ông Phước là não trạng thiếu sáng suốt và mơ hồ về lý trí của vị đại biểu được coi là đang tồn tại trên ý nguyện của nhân dân.

Một ý thức có chủ đích được tiếp nối bởi một hoang tưởng gần như vô thức.

Logic này cũng gần tương tự như hai khái niệm “đĩ” và “đa đảng” mà nghị Phước dành để tôn vinh cho Dương Trung Quốc, hẳn đã làm cho phát ngôn và bài viết của “nghị sĩ phản phản biện” này đi xa đến mức mà người đời phải dành cho ông ta một ngữ nghĩa còn vượt quá cả điều được gọi là hoang tưởng.

Công tâm mà xét, Hoàng Hữu Phước và Phan Xuân Dũng – cả hai ông đã cống hiến cho nghị trường Việt Nam một tiền đề của chân không trí tuệ.

“Lòng tin chở được núi lớn”

Nhưng hoang tưởng không nhất thiết là một trạng thái hoàn toàn mất lý trí.

Sau tết nguyên đán 2013, báo chí và dư luận trong nước cũng không kém bức bối trước một đề xuất về cái được gọi là “quyền được bắn”, hay theo ngôn ngữ phim hành động là “quyền nổ súng” – nằm trong một dự thảo nghị định của Bộ công an, dự kiến sẽ trình cho Chính phủ.

Nếu nghị định cho lực lượng chức năng được bắn người chống đối, có nghĩa là người thi hành công vụ đã được quyền phán xét tính mạng người khác thay tòa án – một nhận định của thẩm phán Tòa án nhân dân tối cao TP.HCM Phan Công Hùng.

Còn hơn cường độ và liều lượng của công luận phản biện về bài viết của đại biểu quốc hội Hoàng Hữu Phước, “quyền được bắn” của Bộ Công an đã gây một chất men phản ứng mạnh mẽ cả trong và ngoài nước.

Khá trùng với thời điểm dự thảo nghị định của Bộ Công an được trưng ra, đã xảy ra một vụ tấn công công của nhóm thanh niên làm một số công an và dân phòng bị thương.

Nhưng trước đó, lại đã diễn ra không ít vụ việc lực lượng cảnh sát lạm dụng vũ khí và công cụ hỗ trợ gây thương tổn nặng nề cho “kẻ chống đối”, trong đó có những trường hợp chưa được kết luận minh bạch về việc người bị bắn hoặc bị đánh có thực sự chống đối hay chỉ biểu hiện hành động tự vệ chính đáng.

Trên tất cả, vụ án một trung tá công an giao thông tên Ninh đánh chết ông Trịnh Xuân Tùng vào đầu năm 2011 ở Hà Nội là một minh chứng quyết liệt cho việc viên công an kia vẫn cố sát mà chưa cần phải dùng đến vũ khí.

Cảnh sát giao thông lại là lực lượng biểu lộ điển hình cho bộ mặt của ngành công an ngoài xã hội. Nhưng qua nhiều năm, bất chấp quá nhiều tai tiếng từ nạn nhũng nhiễu và mãi lộ, cơ chế xử lý các cảnh sát giao thông “có vấn đề” vẫn luôn chìm ẩn trong một chủ đề chưa bao giờ được tiết lộ công khai.

Hiển nhiên, nếu “quyền nổ súng” thuộc về cảnh sát giao thông và được “một bộ phận không nhỏ” trong số này lạm dụng để đòi “đạn”, vô hình trung ngành công an sẽ rước lấy những phiền toái vô cùng tận từ phản ứng của người dân – vốn đã quá uất ức trước cảnh ăn tiền công khai của những sắc phục bị coi là “đứng đường”, và có thể từ cả chính phủ hoặc ban bí thư – những lãnh đạo không muốn gầy dựng thêm bất kỳ “điểm nóng chính trị” nào trong bối cảnh đã quá thừa thãi các loại điểm nóng.

“Công an đánh dân!” – một khẩu ngữ nhuốm tính tự phát và bị coi là kích động của người dân – cũng vì thế có nguy cơ được diễn biến một cách chẳng mấy hòa bình sang “Công an bắn dân!”.

Một chuyển biến xáo động dữ dội như thế từ phía người dân có thể sẽ làm cho uy tín của ngành công an, bao gồm cả lực lượng an ninh vốn không mấy liên quan đến “quyền được bắn” và luôn bị cách biệt với lớp “đứng đường” bởi hố phân hóa giàu nghèo rất đáng kể, bị giảm sút đến khó lường trong lý trí của nhân dân và cả trong con mắt nhân quyền quốc tế.

Một cách nào đó, có thể hiểu thái độ tự tin khi nêu ra đề xuất cũng chính là sự tự mãn và cả tự tôn của chủ thể kiến nghị.

Trong xã hội Việt Nam đương đại, thái độ tự tôn như thế cũng đang diễn ra trong một vấn nạn mà người dân gọi là “kiêu binh”.

Thích quyền lực và tận dụng cơ hội để giương cao ngọn cờ quyền lực, thái độ tự tôn này đã trở nên một hình ảnh quá thiếu ánh sáng trong bầu không khí xã hội đang chực chờ nhiều bóng đen xung đột.

Chứng nhận hình ảnh những công an viên và dân phòng nghênh ngang hoạt náo trước tượng chúa Jesus trong nhà thờ, khối tín đồ Công giáo thành kính mới có thể nhận chân vì sao chính những nhân viên thừa hành công vụ nhiệt thành ấy, chứ không phải ai khác, mới vươn tới xác tín “lòng tin chở được núi lớn” nhanh chóng đến thế.

Sang chấn quyền lực

Hoang tưởng quyền lực cũng đang được xem là một đặc trưng ghê gớm trong xã hội ngày nay. Không nhận ra hoặc kém ý thức về việc quyền lực không phải là một phạm trù vĩnh viễn, và cũng như mọi thể chế, nó có thể mất đi vào một ngày nào đó, “một bộ phận không nhỏ” vẫn cố gắng níu giữ quyền lực bằng mọi cách và bằng vào cả tâm thế hoang tưởng đang ngày càng bị tác động bởi sang chấn xen cài ngay trong nội tâm họ.

Một trong những sang chấn được coi là hoang tưởng tột đỉnh là đề xuất của ông Lê Hoàng Châu – Chủ tịch Hiệp hội bất động sản TP.HCM – về việc đánh thuế trên lãi tiền gửi tiết kiệm của người dân. Một lần nữa, người dân và ngay cả các nhà báo lại trở nên kinh ngạc về một kiến nghị không tiền khoáng hậu như thế.

Vẫn cảm thông cho cơn ác mộng của thị trường bất động sản ở Việt Nam nói chung và tại TP.HCM nói riêng đang tồn ứ đến ít nhất hàng trăm ngàn căn hộ cao cấp, nợ xấu bất động sản lên tới vài trăm ngàn tỷ đồng và cảnh đóng băng không lối thoát đang khiến cho nhiều đại gia nhà đất phải nhập viện tâm thần.

Nhưng để giải cứu thị trường này mà phát ra một sáng kiến như của ông Lê Hoàng Châu thì quả là “dã man và phi đạo đức” – như tiêu đề hết sức giận dữ của của một bài báo trong nước, cũng như đã đẩy tình thế vào một trạng thái hoang tưởng gần như cực đại.

Giờ đây, khi quý cuối cùng của năm bò sát đã gần trôi qua, nhìn lại những đề xuất trên, giới chuyên gia xã hội học hẳn đã nhận ra rằng nhiều năm qua đã không xảy ra cái tình trạng oái oăm đến cực đoan như thời gian gần đây.

Những năm trước, dù trong một xã hội nhiễu nhương và tha hóa về mặt bằng văn hóa, nhưng một số đề xuất của các cơ quan quản lý nhà nước cũng chỉ mang tính “bất hợp lý” chứ không đến mức bị coi là không tưởng về tính khả thi, hoang tưởng về lý trí và bất chấp cả đạo lý như hiện nay.

Một quan chức như ông Phan Xuân Dũng, người nằm ngay trong một cơ quan về khoa học của Quốc hội, lại đã quá tự tin vào cái được gọi là “quyền lực của dân, do dân và vì dân” sẽ biến thành vũ khí để chống lại chính người dân.

Bị mô tả là hoàn toàn thiếu tính khoa học và chỉ nhằm thắt buộc hơn nữa những kẻ bần hàn đi tìm lại ánh sáng công bằng qua khiếu tố, đề xuất của ông Dũng đã tiến rất nhanh đến khái niệm “khoa học què quặt” của nhà bác học Albert Einstein.

Phân tâm học bất lực

Trên phương diện xã hội học, hiện tượng đầy bất thường về các loại hình và trạng thái hoang tưởng như trên lại là một vấn đề rất thú vị để mổ xẻ và đánh giá.

Nhiều câu hỏi, nhiều giả thiết có thể được nêu ra, kể cả việc cần và buộc phải tham khảo những lý thuyết và khảo sát về phân tâm học và căn bệnh tâm thần phân liệt của vị bác sĩ người Áo – Sigmund Freud.

Trong cuộc đời nghiên cứu và thể nghiệm phong phú của mình, Freud lại đã không quên đề cập đến những kẻ hoang tưởng do bị bất lực.

Chỉ là lớp hậu sinh của Freud, nhưng chúng ta lại có kinh nghiệm tràn đầy về ứng nghiệm nghiên cứu của ông: Lẽ nào quyền lực trở thành hoang tưởng khi nó bị hành hạ bởi căn bệnh bất lực?

Sau biểu hiện hoang tưởng tiền đề, sẽ còn những hoang tưởng phát triển nào khác với mức độ trầm trọng hơn?

Và phải chăng hoang tưởng quyền lực là giai đoạn cuối của một thứ quyền lực thực chất là hoang tưởng?

(Thiền Lâm, Việt Nam 25-03-2013)

Trách nhiệm với chữ ký

Nguyễn Đắc Kiên-Blog NĐK

Tôi sẽ không ngạc nhiên nếu Ban soạn thảo Sửa đổi Hiến pháp 1992 bỏ những ý kiến khác dự thảo vào sọt rác, với lý lẽ: “Có những ý kiến trái chiều nhưng đa số người dân ủng hộ dự thảo”. Tuy nhiên, sẽ là một nỗi thất vọng to lớn nếu một cách hành xử tương tự xảy ra với những người chủ trương Kiến nghị 72 và Tuyên bố Công dân Tự do.

Đằng sau mỗi chữ ký trong hàng nghìn, vạn chữ ký của Kiến nghị 72 – Tuyên bố Công dân Tự do là một con người với những trăn trở, suy tư, thậm chí cả những rủi ro cho bản thân họ và gia đình. Vì thế, có quá đáng không khi chúng ta đòi hỏi một hành xử có trách nhiệm và thực xứng đáng với những chữ ký của mình?

Trả lời BBC Tiếng Việt, GS Nguyễn Huệ Chi cho biết, có nhiều người đã viết những lá thư bày tỏ nỗi buồn, nỗi đau và xin rút tên khỏi danh sách vì thế: “Anh (ông Lộc) vẫn cố giữ được chữ ký thế là tốt rồi”(*).

Còn trả lời RFA Tiếng Việt, ông Nguyễn Đình Lộc nói rằng: “Cái việc hôm ấy đã làm xong rồi thì rút hay không rút làm gì nữa? Chỉ làm bằng ấy thôi chứ có làm thêm điều gì đâu? Chuyện gì mà ân hận nhỉ? Quốc hội kêu gọi nhân dân đóng góp ý kiến thì chúng tôi góp ý kiến thôi có gì đâu mà ân hận? Tiếp thu hay không thì đó là việc của ban soạn thảo, đem trình Quốc hội thì Quốc hội quyết chứ ” (**).

Trong tư cách một người đã ký tên mình vào Kiến nghị 72, tôi hy vọng rằng, đây chỉ là những ý kiến cá nhân của GS Chi và ông Lộc, không phải là quan điểm chính thức của nhóm chủ trương Kiến nghị 72.

“Chỉ làm bằng ấy thôi chứ có làm thêm điều gì đâu?… Tiếp thu hay không thì đó là việc của ban soạn thảo”. Bằng ấy thôi là bằng thế nào? Tốt rồi là tốt thế nào? – tôi đã tự hỏi mình như vậy.

Tôi tin rằng, người ta sẽ có đủ lý lẽ để biện minh cho cái “bằng ấy thôi”, cho cái “tốt rồi”. Tôi sẽ không bàn đến cái “bằng ấy thôi”, “tốt rồi” ở đây, mà sẽ bàn đến cái khác, cái liệu rằng chúng ta có thể làm tốt hơn, có trách nhiệm hơn không?

Tôi luôn tin tưởng vào ý hướng tốt đẹp và tính chính trực của những người chủ trương Kiến nghị 72, nhưng tôi nghĩ rằng có lẽ họ đã làm chưa hết nhẽ.

Khi quyết định ký tên mình vào bản Kiến nghị 72, tôi đã băn khoăn: Tại sao nhóm chủ trương không đưa ra một thời hạn tiếp nhận chữ ký? Tại sao nhóm chủ trương không đưa ra một lộ trình, mục tiêu, sau khi hết thời hạn tiếp nhận chữ ký, họ sẽ xử lý ra sao với những chữ ký đó?

Những câu hỏi này đã trở lại mạnh mẽ với tôi khi nghe ý kiến của GS Nguyễn Huệ Chi và ông Nguyễn Đình Lộc đã nói ở trên.

Cá nhân tôi cho rằng, các nhóm chủ trương Kiến nghị 72 và Tuyên bố Công dân Tự do hoàn toàn có thể làm khác. Ngay bây giờ, họ có thể đưa ra một thời hạn lấy chữ ký. Sau thời hạn đó, có thể cử đại diện trực tiếp trao bản Kiến nghị, lời Tuyên bố cùng với danh sách người đã ký tên cho Ban soạn thảo Hiến pháp, đồng thời, yêu cầu một sự giải trình, đối thoại, tranh luận sòng phẳng về những điểm khác biệt. Tôi nhấn mạnh là đối thoại, tranh luận hoặc nếu là giải trình cũng phải trực tiếp và công khai, tuyệt đối không phải là hình thức trả lời bằng văn bản.

10.000 chữ ký theo Dự thảo Hiến pháp 2013 (tài liệu tham khảo đi kèm Kiến nghị 72) đã có thể mở đường cho một người ứng cử vào Quốc hội làm Nghị sỹ, thì với 11.688 chữ ký trong bản Kiến nghị 72 hay 8.300 chữ ký trong bản Tuyên bố Công dân Tự do hiện có, tại sao lại không thể đòi hỏi một đối thoại chính thức với chính quyền?

Trong trả lời phỏng vấn với BBC Tiếng Việt, GS Chi cũng cho rằng, việc truyền thông nhà nước tuyên truyền, phản bác bản Kiến nghị 72 và các ý kiến khác dự thảo là lẽ thường, là dân chủ. Tôi không đồng ý với cách lập luận này.

Có lẽ vì GS Chi đã không theo dõi những diễn biến gần đây trên truyền hình nên mới có ý kiến như vậy. Tôi theo dõi sát sao cách đưa thông tin trên các đài, báo của nhà nước, đặc biệt trên kênh 1 của Đài truyền hình VN (VTV1). Ở đó, tôi chỉ thấy được một chiều thông tin là có một dự thảo nhà nước đưa ra và hàng loạt các ý kiến bảo vệ cho các điểm trong dự thảo. Tôi không thấy những ý kiến trái chiều và những lập luận để bảo vệ cho các ý kiến đó. Tức là, không có một sự tranh luận, đối thoại sòng phẳng trong chủ đề này. Vì thế, tôi cho rằng, sẽ theo nguyên tắc dân chủ nếu có một diễn đàn tranh luận, đối thoại sòng phẳng trên các kênh thông tin quan trọng trên của nhà nước. Nên nhớ, Đài truyền hình VN cũng như các đài, báo khác của nhà nước như: Nhân Dân, QĐND… là của người dân VN, hoạt động từ tiền thuế của nhân dân nên đòi hỏi này là chính đáng.

Tôi xin mượn lại hình ảnh “hầm trú ẩn” của Nhà báo Huy Đức để nói rằng, không chỉ ĐCS VN, kể cả những người có mong muốn thúc đẩy dân chủ tự do trên đất nước chúng ta, có lẽ đã đến lúc chúng ta cần phải ra khỏi hầm trú ẩn cuối cùng của mình.

Một câu hỏi dành cho Đài Truyền hình Việt Nam

Hà Hiển- Blog HH

Nhiều người đã nặng lời với ông Nguyễn Đình Lộc, cựu Bộ trưởng Tư pháp, cho ông là “phản bội”, là “đào ngũ”, là “bán đứng anh em”… sau khi ông lên ti vi phủ nhận vai trò của mình trong vụ các nhân sĩ trí thức gửi Bản kiến nghị 72 lên Quốc hội.

Mình nghĩ ông Lộc đáng được thương cảm chứ không đáng bị lên án.

Ông đã ký, điều đó quan trọng hơn. Nay ông nói hơi khang khác một chút. Điều này tất nhiên làm cho lòng tin của mọi người vào ông bị suy giảm, ông Lộc chắc chắn bị mất uy tín phần nào.

Nhưng làm  làm cho ông Lộc bị  mất mặt trước công chúng bằng phương cách như Đài Đài Truyền hình Việt Nam vừa làm thì có làm tăng thêm sự tin cậy và uy tín cho cơ quan truyền thông Nhà nước, cụ thể là cho chính Đài Truyền hình Việt Nam hay không?

Câu trả lời của mình là KHÔNG, mà ngược lại!

Vì sao lại thế?

Mình nghĩ ông Lộc, một cựu cán bộ cấp cao của Nhà nước, mà còn vậy thì những người dân bình thường thấp cổ bé họng đã ký vào cái bản kiến nghị  ấy mà nay lại trả lời trước các “nhà báo” rằng họ bị mạo danh như ti vi mấy hôm vừa rồi đưa tin thì cũng là lẽ thường tình.

Mình nghĩ, sau khi ông Lộc lên ti vi thì lòng tin trước đó của một số người vào điều mà suốt mấy ngày qua ti vi và  Báo Đại Đoàn Kết  cứ ra rả nói rằng  những người dân bình thường ở Hà Tĩnh, Nghệ An hay Thái Bình…  đã bị ai đó mạo danh  để ký vào Kiến nghị 72 chắc sẽ bị lung lay dữ dội.

Qua sự kiện này, điều người ta dễ dàng tin hơn là những người đã ký vào Bản kiến nghị 72 đã phải chịu những sức ép ghê gớm như thế nào.  Chắc Nhà nước chẳng bao giờ muốn mọi người, nhất là cộng đồng quốc tế, tin rằng đã có những sức ép ấy ở nước CHXHCN Việt Nam.

Vậy thì làm suy giảm lòng tin của bạn xem đài vào một việc mà Nhà nước đang cố gắng tuyên truyền nhưng lại làm gia tăng  niềm tin của họ mà Nhà nước không mong  muốn vào một điều khác thì là lợi hay là hại?

Câu hỏi này xin dành cho Đài Truyền hình Việt Nam.

Trách nhiệm chính trị là gì?

Tô Văn Trường- Blog BVB

Nhiều thập niên qua, hầu như không có chính sách nào của Đảng và Nhà nước được vạch ra có thể đi ngay vào cuộc sống, vì nhiều khi có quyết định trước của Đảng, chằng những về phương hướng mà cả về nội dung khá cụ thể, rồi từ đó qua thủ tục của Nhà nước trở thành pháp luật. Trong khi đó, cuộc sống có lối đi riêng của nó. Đổi mới ở Việt Nam cách đây 27 năm là một minh chứng.

          Chỉ nói riêng về lề lối chính sách và cán bộ mọi việc đều do cơ quan lãnh đạo của Đảng (Ban chấp hành trung ương hoặc Bộ Chính trị) quyết thì sau đó Quốc hội đều thông qua vì tới 90% đại biểu Quốc hội là đảng viên và nguyên tắc trong Đảng là thiểu số phục tùng đa số, cấp dưới phục tùng cấp trên, toàn Đảng phục tùng Trung ương (gọi là nguyên tắc tập trung dân chủ). Những kỳ họp Ban chấp hành Trung ương thường ra Nghị quyết về một số vấn đề thuộc đường lối, chính sách phát triển. Bộ Chính trị cũng có những Nghị quyết về từng lĩnh vực, các đảng viên đang nắm quyền lãnh đạo trong các cơ quan Nhà nước có trách nhiệm đưa các Nghị quyết ấy thành văn bản quy phạm pháp luật và tổ chức thực hiện. Việc bố trí cán bộ lãnh đạo các cơ quan Nhà nước (ở cả ba hệ thống lập pháp, hành pháp và tư pháp) đều do Đảng quyết định (Ban chấp hành Trung ương hoặc Bộ Chính trị, Ban bí thư quyết định tùy theo chức danh). Nếu có bầu ở Quốc hội hoặc Hội đồng nhân dân  thì chỉ là hợp thức hóa quyết định của Đảng.
          Về chính sách mỗi nước áp dụng khác nhau dựa vào mức độ quan trọng cũng như khả năng thực thi của từng lĩnh vực. Ở Newzland thì chính sách được đánh giá xem xét lại mỗi quý. Nếu có kiến nghị gì thì việc trước tiên phải có kiểm nghiệm trước khi trở thành chính sách. Ví dụ như nâng giá thịt cho nông dân thì phải thực nghiệm trước khi áp dụng cho cả nước. Nhóm chính sách bao gồm các nhà kinh tế và những người ra quyết định thiết lập một nghiên cứu được tài trợ trong 7 năm mới được nghiệm thu năm 2011 cho vùng Lake Taupo. Sau đó, tổ chức hội thảo tổng kết gồm cả các nhà khoa học và nông dân, những người tham gia trực tiếp để đạt được sự đồng thuận cao về chính sách. Ở Phần Lan, chính sách được thiết lập rất dân chủ và cầu tiến, mục đích chính là vì hạnh phúc của người dân. Ngay việc rất nhỏ có nên mở rộng thư viện ở Helsinki hay không, nhà cầm quyền tổ chức xin ý kiến nhân dân từ năm ngoái để cho kế hoạch xây dựng năm 2015. Ai đến thư viện cũng thấy giấy các màu trưng bày các ý kiến góp ý và kiến nghị của dân. Các văn bản để có hiệu lực đều phải được kiểm nghiệm, xem xét đánh giá trước khi ban hành.
          Về chính sách kinh tế ở Việt Nam có thể nói cũng không giống ai. Trong phạm vi bài viết này, thử làm phép so sánh một số điểm chủ yếu giữa Việt Nam và Mỹ. Nước Mỹ kinh tế tư nhân là chủ yếu nên Nhà nước sử dụng các chính sách thuế và thông qua ngân sách đầu tư công. Ngoài ra, FED điều hành vĩ mô theo các tín hiệu thị trường giúp ổn định các quan hệ vĩ mô và Chính phủ có thể thông qua các chương trình trợ giúp một số ngành bị khủng hoảng ví dụ điển hình mới đây như ngành ô tô. Mọi chương trình trợ giúp đều phải thông qua Quốc hội và được phản ánh qua ngân sách. Chính quyền không được chi vượt ngân sách. Chính phủ cũng không được lấy tiền từ một khoản nào đó (Line of Appropriated Item) trong ngân sách được thông qua để chi vào khoản khác. Ở Việt Nam, chính quyền luôn chi vượt ngân sách, không có ý thức và chịu trách nhiệm về các khoản chi. Ở Mỹ, muốn chi ở khoản này thì phải ra ngân khố xem xét xem có nằm đúng trong danh mục đó thì mới chịu ký. Nếu ai vi phạm luật dù là quan chức cấp cao cũng phải vào tù. Bộ trưởng và ngay cả Tổng thống cũng không được ra lệnh chi không đúng vì đó là vi phạm luật.

Riêng về khoa học và công nghệ, Chính phủ Mỹ đầu tư rất tập trung cho các chương trình mũi nhọn và có hợp tác với các tổ chức nghiên cứu phi lợi nhuận lập cơ sở rộng rãi không thiên vị cho tư nhân đầu tư. Mỹ chủ yếu chi thông qua các quỹ nghiên cứu như Tổ chức khoa học quốc gia, Viện quốc gia về sức khỏe và 21 phòng thí nghiệm quốc gia. Các chương trình nghiên cứu trên cơ sở “đặt hàng” của Chính phủ, sau khi được Quốc hội phê duyệt sẽ thông qua các tổ chức nói trên thực hiện. Các Bộ cũng có nghiên cứu riêng, với các mục đích cụ thể. Các đề tài cấp cho các Trường đại học và các Viện nghiên cứu được thông báo công khai rộng rãi để có tính cạnh tranh. Tuy nhiên, cũng có những chương trình như điện gió được Chính phủ khuyến khích bằng cách giảm thuế sau khi được Quốc hội thông qua.


Do có nhiều đảng nên một chính sách của  Mỹ bị cọ xát và điều chỉnh liên tục ở các buổi điều trần tại Hạ và Thượng viện để phản ánh yêu cầu của đại đa số trên cơ sở luật pháp không thiên vị và kỳ thị. Các văn bản của Mỹ thường dưới dạng luật được Quốc hội Hạ viện & Thượng viện thông qua và cụ thể hoá bởi các văn bản dưới luật của các bộ và bang . Ở Mỹ ngân sách là luật, không ai được vi phạm.

          Thực tế ở Mỹ và ở nhiều nước khác, quá trình đề ra chương trình mục tiêu và chính sách không chỉ là quá trình vận động cạnh tranh của các Đảng chính trị, trong đó thường có hai Đảng lớn nhất là Đảng cầm quyền và Đảng đối  lập chính (kể số Đảng chính trị cả to và nhỏ̉ thì Hoa Kỳ có hơn 100 Đảng, nước Anh có hơn 80 Đảng vv…). Tham gia rất tích cự́c vào quá trình vận động cạnh tranh đó còn có rất nhiều tổ chức của xã hôị dân sự và còn có dân, từng người dân.
          Hoa Kỳ là một nhà nước liên bang, còn Việt Nam không phải là một nhà nước liên bang, mà là một nhà nước thống nhất. Hai loại nhà nước ấy khác nhau nhiều.̃ Từ khi soạn thảo Hiến pháp Hoa Kỳ đến nay, luôn luôn có tranh chấp giữa quyền của chính quyền liên bang và quyền của chính quyền bang. Các bang đều đấu tranh mở rộng quyền của bang, hạn chế quyền của liên bàng. Trong cuộc tranh cử Tổng thống Mỹ gần đây nhất, ứng cử viên của Đảng Cộng hoà nhấn mạnh và đòi mở rộng quyền của các bang, còn người thắng cử Obama thì nhấn mạnh và đòi mở rộng quyền của Liên bang. Vì là liên bang nên chính  quyền các bang có nhiều độc lập hơn các tỉnh ở Việt Nam. Tiểu bang có Hiến pháp riêng, luật riêng, ngân sách riêng miễn là không vi phạm Hiến pháp và luật liên bang. Chi tiêu của liên bang cho tiểu bang phải được thực hiện đúng như liên bang đã quyết. Tất nhiên các chỉ tiêu tăng trưởng, tỷ lệ thất nghiệp vv… trong chương trình tranh cử chính là mục tiêu cần hoàn thành và luôn bị phe đối lập soi. Đây là điểm khác biệt cơ bản với ta. Những chi tiêu về tăng trưởng hay hỗ trợ thất nghiệp không có giá trị gì trong thực tế, đó chỉ là ý muốn/tuyên truyền mà ứng cử viên dùng để tranh cử. Quốc hội cũng chẳng ra Nghị quyết về vấn đề này. Mọi điều phải được phản ánh qua ngân sách. Vì vậy ở Mỹ gọi đó là Appropriation Bills tức là luật ngân sách. Bill có nghĩa là luật. Tuy nhiên, ở Mỹ việc thiết lập chính sách không phải mọi thứ đã hoàn hảo, bởi vậy Mỹ vẫn là mảnh đất màu mỡ cho các luật sư có đất “dụng võ”!
          Từ chính sách và trách nhiệm trước dân, ở Việt Nam nhìn lại một dự án cụ thể như cảng tỷ đô Lạch Huyện, Hải Phòng càng thấy rõ ý đồ của lãnh đạo lấn át tất cả đạo lý và khoa học. Thời gian qua, trên công luận nhiều tờ báo chính thống và tạp chí khoa hoc cũng đã đề cập đến bất cập của dự án nói trên. Tôi được biết sáng ngày 6/2/2013 Bộ giao thông mới phát tài liệu báo cáo cập nhật sửa đổi đánh giá tác động môi trường (ĐTM) dự án cảng Lạch Huyện thì ngay buổi chiều cùng ngày đã tổ chức mời Hội đồng họp thông qua. Nhiều thành viên Hội đồng chắc chắn chẳng kịp đọc, hoặc không dự họp cũng là điều dễ hiểu. Dự án cảng “tỷ đô” còn ngổn ngang biết bao bất cập cả về tầm nhìn quy hoạch, lãng phí về kinh tế, tác động lớn đến môi trường xã hội, và chưa có chủ trương của Quốc hội! Giáo sư Nguyễn Lang cũng phản ánh với lãnh đạo Mặt trân Tổ quốc Việt Nam là không hiểu vì sao mà dự án còn đến 20 điểm lớn phải sửa đổi mà lại vội vã đưa ra Hội đồng để thông qua.

Đất nước đang trong giai đoạn khủng hoảng về kinh tế, nợ công đại vấn đề, nợ xấu báo động đỏ, biết bao cuộc sống của người dân còn khốn khổ trong khi chính sách đầu tư công mắc nhiều sai lầm (chưa kể đến tham nhũng). Hệ thống cảng ở nước ta hầu hết đang thua lỗ trầm trọng, không rút ra các bài học kinh nghiệm, lại tiếp đầu tư lớn cho cảng nước sâu Lạch Huyện. Muốn thông qua báo cáo ĐTM thì cần gì phải bày đặt kiểu họp “đánh úp” như thế, cứ lấy ý chí lãnh đạo mà phê duyệt. Công luận có quyền đặt ra câu hỏi vì sao 2 ông Bộ trưởng giao thông vận tải Đinh La Thăng và Bộ trưởng Bộ Tài nguyên & môi trường Nguyễn Minh Quang lại cố tình thúc ép Hội đồng thẩm định thông qua báo cáo ĐTM? Chính Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng cũng công khai nói là “chịu trách nhiệm chính trị”, nhưng cụ thể cái “trách nhiệm chính trị” đó là gì? Ra sao? Đến đâu? Nặng – nhẹ thế nào?… Thì không ai hiểu nổi! Ngay đến hình thức kỷ luật thấp nhất theo quy định của Điều lệ Đảng cũng không có. Nó chỉ là một khẩu khí rất chung chung, dễ êm xuôi, tự biện minh cho nhanh qua chuyện, cuối cùng không ai chịu trách nhiệm gì cả, rồi cũng chẳng sao! Nếu nói đó là chỉ đạo của Chính phủ thì phải công khai cho Hội đồng và người dân được biết danh tính để họ phải chịu trách nhiệm cá nhân trước Dân, trước Quốc hội, chịu trách nhiệm về pháp luật, chứ không phải là chịu trách nhiệm chính trị! Các hiện tượng dựa dẫm vào “lãnh đạo tập thể”, tranh công, đổ lỗi, ngâm giấm vụ việc rồi “hòa cả làng” cũng từ cái ‘trách nhiệm chính trị’ vô thưởng vô phạt đó mà ra.

TVT

Hãy chờ đợi những lời giải thích có lý có tình của TS Nguyễn Đình Lộc

Người  Lót Gạch=Blog NLG

Theo tư liệu, TS Nguyễn Đình Lộc(nguyên BT Bộ Tư Pháp) còn là nguyên UVTƯ Đảng CSVN*, là người thuộc diện TƯ quản lý, vì thế việc ông tham gia vào Kiến Nghị 72 cùng với nhiều nhân sĩ khác…là một cú “shock” rất lớn, gây ảnh hưởng không nhỏ đối với lãnh đạo Đảng và nhà nước hiện nay…Do đó, sự kiện ông phát biểu trên VTV ngày 22/03/2013( có vẽ như để chiều lòng ai đó hay buộc phải lên tiếng vì một lý do nhạy cảm?) cần phải được kiểm chứng qua nhiều góc cạnh, tránh những phê phán cảm tính cũng như “ném đá”, chửi bới vô tội vạ. Động cơ và nguyên nhân nào đã thúc đẩy ông Lộc đã có thái độ “e dè”, đắn đo và ngập ngừng (đôi chỗ lủng củng, thiếu tự tin) trong khi phát biểu và phủ nhận việc tham gia trực tiếp vào bản Kiến Nghị 72 mặc dù đã đặt bút ký tên trước khi làm “đại diện tại chỗ” cho đoàn nhân sĩ, trao bản Kiến Nghị cho Ông Lê Minh Thông(Phó Chủ nhiệm Ủy ban Pháp luật) phó trưởng ban biên tập dự thảo bản sửa đổi HP 1992.

 Điều đáng nói là trong phát biểu trên VTV, ông Lộc đã tán tụng việc tổ chức lấy ý kiến “rộng rãi” của người dân đối với bản dự thảo do QH soạn thảo, đây là điểm rất đáng được chú ý vì trong dư luận đã không ít người phê phán việc lấy ý kiến này là phi dân chủ và thúc ép “đồng ý” ký tên, địa chỉ và ghi số điện thoại của người chủ hộ trong khi họ chưa kịp đọc và chẳng hiểu “mô tê” !

 Trí thức hay trí trá ?

 Ai đã buộc ông ?

 Điều thật lạ là 2 ngày qua, các cơ quan thông tin “lề phải” đã không đưa một giòng nào về sự kiện này, phải chăng là quá nhỏ, không có giá trị hay theo một chỉ thị nào đó, cho rằng “như vậy là quá đủ”, không cần “hạ nhục” vì ông Nguyễn Đình Lộc đã “làm đúng trách nhiệm và yêu cầu của mình” ?

 Chúng ta cần kiên nhẫn chờ đợi những lời giải thích chính thức, có lý có tình của TS Nguyễn Đình Lộc .

Thiết nghĩ việc ông Lộc “đi” hay “ở” cũng chẳng còn có ý nghĩa gì lớn vì bản kiến nghị do 72 trí thức, nhân sĩ đưa ra công luận nay đã trở thành một “tài sản” chung của nhiều người, những tiếng nói kỳ vọng và lo lắng trước sự thay đổi của bản Hiến Pháp mới chắc chắn sẽ được Quốc hội thông qua trong một tương lai không xa sau lần góp ý này.

 ……………………………..

*Tư liệu: Tiến sĩ Nguyễn Đình Lộc, nguyên Ủy viên Trung ương Đảng, nguyên Bộ trưởng Tư pháp: Là Đảng tiên phong thì phải tự làm trong sạch và đẩy lùi tệ nạn

nghe lại :

Phát biểu của TS Nguyễn Đình Lộc(bản ngắn)

http://nguoilotgach.blogspot.com/2013/03/phat-bieu-cua-ts-nguyen-inh-locban-ngan.html

Nên gọi là Kiến nghị 71″ từ đây?

Nguyễn Huy Canh

Trước thực trạng bên trong đảng có nhiều biến đổi và suy thoái nghiêm trọng ;và trong bối cảnh đất nước, thế giới hiện đang có nhiều biến đổi sâu sắc: quyền lực chính trị của mỗi một quốc gia ngày càng có xu hướng “nhân dân hóa”, tôi cho rằng việc giữ nguyên vẹn điều 4HP là biểu hiện của một nhãn quan chính trị bảo thủ.

Góp ý xây dựng HP92 sửa đổi, đảng đã có một tư tưởng cởi mở, nhân văn và dân chủ với một tuyên bố “không có vùng cấm” trong việc góp ý này. Tinh thần “khai sáng”đó cho tôi một phát biểu về điều 4 cần phải được chỉnh sửa theo hướng dân chủ: quyền lực chính trị phải được trao trả lại cho nhân dân, và đảng cần“tái cấutrúc” lại bản thân mình theo hướng chỉ là một tổ chức chính trị, một chính đảng trước khi trở thành đảng cầm quyền do nhân dân trao cho bằng lá phiếu…

Với tư tưởng đó, tôi đã không kí tên vào Kiến nghị 72 và phụ lục dự thảo HP 2013. Kiến nghị 72 đã trình bày về một thể chế chính trị đa đảng phái (thể hiện rõ ở điều 9 của Dự thảo) mà với tôi thì nhìn thấy tính không tưởng của nó cũng như một sự nguy hiểm chính trị với giả định nó được diễn tiến vào lúc này.

Không tán thành với Kiến nghị 72, nhưng tôi luôn trân trọng tư tưởng và đạo đức chính trị của các nhân sĩ, trí thức đã dày công xây dựng nên nó. Bởi nó thể hiện mong muốn về một chế độ dân chủ và quyền lực minh bạch; bởi nó là một thái độ chính trị nghiêm túc, một phản ứng vào chế độ đảng chủ đang bộc lộ nhiều khuyết tật: bè phái, tham nhũng, chuyên quyền và một lối sống xa hoa; bởi nó là một mong muốn cho nhân dân và đất nước đi lên, hòa cùng nhịp sống với thế giới tiến bộ.

Tôi trân trọng, ngưỡng mộ về văn hóa, đạo đức chính trị của những tác giả đã xây dựng nên nó. Tôi quan niệm rằng, tác giả không phải là những người trực tiếp soạn thảo ra nó. 72 vị nhân sĩ trí thức đứng tên chính là cha đẻ của Kiến nghị 72, là ngọn cờ cho hàng chục nghìn tư tưởng và trái tim nhiều cảm hứng của nhân dân hướng theo…

Vì sự trân trọng ấy mà tôi sửng sốt, thất vọng… khi người trưởng đoàn của nhóm kiến nghị, ông Nguyễn Đình Lộc lại trối phắt rằng vị trí trưởng đoàn của ông là không có ý nghĩa, và rằng ông không phải là người tham gia soạn thảo nên nó trong buổi trả lời phỏng vấn được phát trên VTV1 ngày 22/3.

Là một chính trị gia đã nhiều tuổi, chẳng nhẽ ông không hiểu được rằng ông đã nằm trong phạm trù nhóm 72, là 1/72 nhân cách tạo nên linh hồn của kiến nghị 72 dù ông không tham gia chấp bút? Nếu ông hiểu điều sơ đẳng đó thì ông không thể biến một việc làm, một thái độ chính trị đầy nghiêm túc có tính dấn thân của mình trước đó thành trò hề  được. Ông đã xúc phạm mình, và hơn thế đã phản bội lại niềm tin cùng chí hướng của nhóm 72 đã cùng ông tạo dựng lên những tư tưởng đó, cũng như với hơn chục nghìn người trong nhân dân đã tin tưởng theo ông. Người ta có dư luận con cái ông bị sức ép của nhà đương cục.   Nếu đúng như thế, ông phải rút đi chữ kí đầu tiên của mình và xin lỗi nhân dân mới là sòng phẳng. Tôi không tin vào cái bi kịch đó. Với tôi, ông là một kẻ mơ hồ, nửa vời, phản trắc.

Kiến nghị 72 dù với tất cả những hạn chế trong kĩ thuật thiết kế của nó, dù rằng nó còn nhiều ảo tưởng chính trị, nhưng nó cũng đã có thể được xem như là biểu hiện mong muốn về một thể chế dân chủ đa nguyên cho đời sống chính trị VN. Với ý nghĩa ấy, kiến nghị 72 đã là một cảm hứng, một biểu tượng, một phạm trù trong dòng chảy nhận thức của lịch sử chúng ta. Để cho trọn vẹn một biểu tượng , với hiện tượng Nguyễn Đình Lộc, tôi muốn rằng nhóm 72 nhân sĩ trí thức hãy nên gọi nó là kiến nghị 71 từ đây…

Tác giả gửi Quê choa

(Bài viết thể hiện quan điểm riêng của tác giả)

Nghĩ về trả lời VTV của ông Nguyễn Đình Lộc

Nguyễn Trọng Tạo- Blog NTT

Sau cuộc trả lời VTV của nguyên Bộ trưởng Tư pháp Nguyễn Đình Lộc, tôi nhận được nhiều cuộc điện thoại và Email của bạn bè ái ngại, thậm chí thất vọng về ông. Tôi liền vào mạng xem/nghe cuộc trả lời đó. Sau khi xem/nghe 2 lần, tôi có suy nghĩ như sau:

1/ Trước hết, thấy thái độ ngập ngừng, lựa lời của một chính khách của chế độ, nói sao để VTV có thể chấp nhận đưa lên sóng, nhưng cũng gửi tới được người xem/nghe thông điệp về sự thật phía sau lời nói của ông.

2/ Ông không phủ nhận chữ ký của mình trong bản “Kiến nghị 72“.

Nội dung chính cuộc trả lời VTV của ông, tóm tắt là: Ông Lộc không tham gia soạn thảo “Dự thảo HP 2013″ và “Kiến nghị 72″ do một số trí thức đã làm trước đó, và trước khi ký vào “Kiến nghị 72″ ông muốn góp ý sửa lại vài điểm (không rõ ông định góp ý sửa như thế nào), nhưng vì đã lên mạng nên ông cũng nhất trí ký vào “Kiến nghị…”. Ông cũng ủng hộ việc lấy ý kiến của dân góp ý cho bản Sửa đổi HP 1992.

Tôi nghĩ, ông Lộc đã không phản bội ông, mà ông đã nói rõ sự thật về ông trước vấn đề được VTV đưa ra.

Sự thực là các chữ ký trong “Kiến nghị 72″ chỉ mang giá trị với nội dung Kiến nghị này, nó không liên quan đến “Dự thảo HP 2013″ như BoxitVN đã nói rõ khi đăng lên mạng, là Dự thảo chỉ để tham khảo.

Điều nổi cộm trong ”Kiến nghị 72″ là đề nghị bỏ Điều 4 (đảng CSVN lãnh đạo) trong hiến pháp sửa đổi, và hợp hiến tam quyền phân lập. Ông Lộc cũng đã nói tới điều này trong một lần trả lời BBC năm 2012. Và ông vẫn giữ nguyên quan điểm này khi ông ký vào kiến nghị.

Vậy thì ông Lộc có sai gì đâu mà nhiều người lo lắng đến thế? Có lẽ họ lo lắng, ái ngại vì cách nói ngập ngừng, lựa lời của ông.

Nhưng tôi nghĩ, đấy chính là cách ông Lộc lựa chọn trước một tình thế không dễ nói, để có thể VTV phát sóng.

Sáng nay, đọc bài Nguyễn Đình Lộc – “cậu học trò U80” trên blog Ba Sàm, tôi thấy một sự chia sẻ hợp tình hợp lý. Có những Comment dưới bài viết này đọc rất cảm động, xin trích vài comment:

“Bài viết thật sâu sắc, chân tình, nhìn thẳng và thái độ bất cận nhân tình của xã hội nói chung và của một bộ phận những người có lý tưởng nói chung. Cái đáng quý đáng tin của bác Lộc là hướng thiện, hướng tới dân chủ, hướng tới nhân loại tiến bộ. Bác giống như một người mới tập bơi đã hăm hở bơi ra biển, nên có chút sặc nước. Đừng đo bác bằng thước đo của vận động viên vô dịch môn bơi lặn. Cho nên trong tâm thế của người bị sặc, khi bị hỏi tại sao bơi như ông mà dám dẫn đầu vượt biển thì bác Lộc hiền lành, thật thà và tự trọng sẽ trả lời là lúc nhảy xuống tôi mơi được họ dìu lên đầu. Bác không hư danh, không cướp công. Cái thật thà và sòng phẳng ấy rất đáng tin và đáng trọng. Vì bác mới qua giải phẫu còn đang phải lắp một só thiết bị hỗ trợ kỹ thuật, bác đâu có thể hùng hồn chém gió như các bác dày dạn trong chiến trường dân chủ. Mà ngay cả những anh hùng dân chủ cũng có lúc phải nghỉ ngơi, nạp tiếp năng lượng như đại tu xe cho chặng đường dài sắp tới. Họ cũng có thể rơi vào cảnh ngộ giống như những anh chàng xấu số bị các bà các cô ở châu Phi bắt cóc ép làm tình liên tục cho đến chết. Đừng làm dân chủ bằng thuyết cách mạng thường trực của Mao. Và đừng trách bác Lộc bằng thái độ của các quý bà bắt cóc đàn ông” – Diệu Pháp.

“Tôi rất thông cảm với ông NĐL, hơn nữa tôi còn hiểu là các ông cựu quan chức như ông đang là mục tiêu để họ lợi dụng và tiếp tục “đàn áp”.

Mấy năm trước, cựu Chủ tịch Quốc Hội Nguyễn Văn An thường xuyên xuất hiện ở Diễn đàn chiến lược 38 Ngô Quyền. Nhưng đến một ngày đẹp trời, ông An viết bài lên tiếng mạnh mẽ một chút thì người ta “bắt” ông phải im lặng và Diễn đàn chiến lược tắt luôn” – KTS Trần Thanh Vân.

“Anh Nguyễn Đình Lộc là người tử tế.

Anh Nguyễn Hữu Vinh đã viết một nét rất thoáng chân dung anh Nguyễn Đình Lộc. Nó gợi cho tôi nhớ lại một lần tôi tiếp xúc với anh Lộc. Đó là quãng năm 2004 gì đó (xin lỗi, tôi quen nhớ theo ấn tượng chứ không nhớ thật tỉ mỉ) tại lễ trao giải văn hóa Phan Châu Trinh cho nhà triết học Bùi Văn Nam Sơn, tôi có hỏi anh Lộc: “Anh Lộc à, tôi dịch “Nền Dân Trị Mỹ” của Tocqueville, thấy bên Hoa Kỳ họ không có “Quốc hội con” kiểu “Hội đồng nhân dân” cấp phường, cấp xã, thị xã, thành phố … như của ta, thế là sao nhỉ?” Anh Lộc cười tươi tỉnh bảo tôi: “Ta dịch của Nga ấy mà”. Một cách giải thích hết sức hồn nhiên, như bản tính con người.

Cái hồn nhiên như thế rất dễ bị chọn làm mồi ngon cho một bộ máy không tử tế, đầy mưu mẹo ranh ma, điều đó hoàn toàn giải thích được — bọn ranh ma từng cắt xén tình cảm “Nhất định thắng” của nhà thơ Trần Dần để chỉ còn là “mưa sa trên nền cờ đỏ” và cả chục năm rủa xả nhà thơ đương thời đôn hậu nhất mà tôi từng gặp. Bọn ranh ma từng làm cha Ngô Quang Kiệt chết đứng!

Cái hồn nhiên của anh Lộc thể hiện rất rõ ở cách anh học dùng PC để vào mạng. Xin chia sẻ với anh Lộc: em gái tôi, năm nay 79 tuổi, vốn làm ở Thành Ủy Hà Nội, cũng học PC chỉ để đọc “Bên Thằng Cuộc” của nhà báo vĩ đại Huy Đức.

Xin chia sẻ với những ai như anh Lộc: trong nhóm biên soạn sách giáo khoa Cánh Buồm của tôi có em Dương Trọng Tấn đã soạn một phần mềm tự học PC cho người già (à quên, người nhiều tuổi). Em Tấn là con một vị tướng, ba của Tấn đã từng bắt con nghỉ hè phải tự đi lên Hà Giang, biên giới, những di tích chiến sự… để tự học. Em Tấn soạn phần mềm tự học đó cho riêng ba mình. Tôi đã mời em Tấn cùng làm việc vì tôn trọng người cha như thế (dù tôi chưa gặp) và người con như thế.

Cuộc đời này có những người hồn nhiên yêu đời tự mang lại hạnh phúc cho chính mình ngay từ khi cái gọi là hạnh phúc chung chỉ là bánh vẽ.

Xin cám ơn Nguyễn Hữu Vinh. Xin chúc anh Nguyễn Đình Lộc mạnh khỏe, yên tĩnh. Cho tôi được nói lời yêu quý các anh và tất cả những người như các anh” - Phạm Toàn.

v.v…

Mấy suy nghĩ của tôi không chỉ để chia sẻ, mà còn để hiểu rõ hơn một sự thật đáng được chia sẻ.

Cảm ơn bạn bè đã gọi điện, gửi Email hỏi về sự kiện này… để tôi được viết mấy dòng này thay cho câu trả lời tới các bạn.

Bàn về chữ “dũng” của một bậc quân tử

Hai Lúa- Blog HL

Khổng Tử dạy rằng, người quân tử là người có ba đức tính lớn: nhân, trí, dũng. Thế nhưng sau này, Mạnh Tử- một nhà nho mang nặng tư tưởng của tôn giáo và sự ảnh hưởng của những lê giáo phong kiến- sợ rằng có nếu quá ca ngợi cái “dũng”, kẻ dưới, kẻ yếu có thể dám chống lại cả bề trên, khi nhận thấy bề trên là kẻ vô đạo. Vì vậy, để phục vụ cho tự tưởng “Quân, Sư, Phụ” mà Mạnh Tử chỉ nêu những đức tính mà người quân tử cần có bao gồm: nhân, nghĩa, lễ, trí, tín. Đức tính “dũng” đã bị xem nhẹ vì sự áp đặt và quyền lợi của giai cấp phong kiến muốn thống trị người dân bằng đặc quyền lâu dài.

Có lẽ sẽ là rất buồn cười nếu có bác nào đó nói với tôi rằng, phụ nữ biết gì mà bàn về quân tử? Thời phong kiến, “nhất nam viết hữu, thập nữ viết vô”. Tôi xin mở một dấu ngoặc cho bài viết này của mình là “bây giờ là thế kỷ 21 rồi”, bao nhiêu nước đang rơi vào tình trạng “dương thịnh, âm suy”; và trong tương lai gần Việt Nam cũng trở nên khan hiếm phụ nữ. Chẳng có một bằng chứng nào về di truyền học, về giải phẫu học, về nhân chủng học nói rằng phụ nữ kém cỏi hơn nam giới về trí tuệ, về sự nhanh nhẹn sắc sảo trong việc ra quyết định về cái uy dũng, thần thái của một người quân tử cả. Vì vậy, khái niệm này tôi xin bàn đến chung cho cả hai giới, nam cũng như nữ.

Như thế, khái niệm người quân tử cũng không phải là đặc quyền chỉ tồn tại ở nam giới mà thôi.

Khái niệm của Khổng Tử về ba đức tính cơ bản của con người, “Nhân thì không lo, Trí thì không nghi ngờ, Dũng thì không sợ” (Quân tử đạo hữu tam: nhân giả bất ưu, trí giả bất hoặc, dũng giả bất cụ).

“Nhân” là lòng thương yêu giúp đỡ người; có “nhân”

“Trí” là hiểu biết, phân biệt rõ đúng, sai, hay, dở; có trí sẽ không bị nhầm lẫn, không đi sai đường khiến lầm lẫn cuộc đời.

“Dũng” là gan dạ, dám vượt mọi khó khăn, gian nguy; có dũng sẽ không biết sợ: không sợ gian lao, không sợ cường quyền, bạo lực cho dù phải hi sinh cả tính mạng cũng vẫn ngang nhiên và kiên trì đi theo con đường mà mình lựa chọn.

Thế nhưng trong ba phạm trù trên, cái nào quan trọng hơn và cần thiết hơn hay có giá trị tương đương? Ở đây rõ ràng, thiếu một trong ba đặc tính Nhân, Trí, Dũng chúng ta đều phải thừa nhận rằng đó không phải là một người quân tử. Cả ba đặc tính đó là điều kiện cần và đủ của một một đấng trượng phu đúng cách.

Nhân- nếu đòi hỏi triệt để phải có trí, sự có mặt cả hai đặc tính này giúp người đó tìm ra được cách giúp đỡ người khác một cách hữu hiệu, thiết thực nhất. Nếu có thêm có dũng (gan dạ, kiên trì thực hiện ý định giúp người) thì họ sẽ giúp người đó đến cùng. Nếu chỉ có Nhân thì thường con người dễ bị ủy mị, bị tình cảm chi phối mà thiếu sự phán xét của lý trí.

Nếu một cá nhân nào có chỉ có Dũng, gần như mọi thứ cao đẹp đều bị dẹp bỏ. Dũng khi đó trở thành thứ tính cách ngang tàng, liều mạng, đôi khi là một kẻ gàn bướng, cố chấp, nó trái ngược hoàn toàn với phong thái của người nho nhã, trượng phu. Nói không ngoa, Dũng chỉ có giá trị đạo đức khi phục tùng Trí và Nhân. Dũng là cái nền để Nhân và Trí được bộc lộ, là điểm tựa cho Nhân và Trí toả sáng.

Tuy nhiên, nếu có cả hai phẩm chất Nhân và Trí mà không có Dũng thì sao? Chỉ có Nhân mà không có Dũng là kẻ nhu nhược yếu hèn, ủy mị, chỉ có Trí mà không Dũng là kẻ khôn lỏi, lọc lừa, dùng trí khôn và kiến thức của mình chỉ nhằm mục đích vụ lợi, luôn đặt lợi ích của bản thân lên trên hết, kẻ chỉ có trí mà vô dũng giống như một loại tắc lè hoa, a dua theo kẻ mạnh, dù biết kẻ mạnh sai trái; khiếp sợ, bạc nhược trước cường quyền bạo lực, dễ đánh mất mình. Nếu kẻ đó lại thiếu thêm chữ Nhân thì đây thực sự là mối nguy hiểm, là thảm họa cho nhiều người.


Sẽ có nhiều người nghĩ rằng, đàn ông thường có lợi thế hơn hẳn phụ nữ ở hình thể, hay có võ nghệ nên họ mới cam đảm, mới có Dũng. Nghĩ vậy là lầm! Cơ bắp hay võ nghệ chỉ yểm trợ phần nào cho sự can đảm mà không thể sánh với lòng can đảm, với cái Dũng được. Biết bao người sức trói gà không chặt mà thừa lòng can đảm, đến nỗi những kẻ đầy võ nghệ, đầy uy quyền cũng vẫn bị khuất phục.

Một tích xưa kể rằng Tần Thủy Hoàng muốn chiếm Anh Lăng nhưng không muốn đánh mà dùng kế, sai người đến bảo An Lăng quân:


- Vua ta muốn đem 500 dặm đất để đổi lấy đất An Lăng là 50 dặm, mong ngài hãy bằng lòng.


An Lăng quân không chịu và nói:

- Cảm ơn nhà vua đã gia ân. Đất tôi dù có 50 dặm nhưng vẫn là đất của tổ tiên để lại, không thể vâng mệnh.


Vua Tần nổi giận, sửa soạn cất quân đi đánh. Bấy giờ có một người áo vải già nua tên là Đường Thư vào xin An Lăng quân để đi sứ sang thuyết vua Tần. Vua Tần nói:


- An Lăng quân khinh ta chăng mà không chịu đổi 50 dặm để lấy mảnh đất rộng gấp mười? Cỡ như Hàn, Ngụy ta còn diệt huống gì đất An Lăng? 

Đường Thư nói:


- Không phải! An Lăng quân nhận đất của Tiên vương nên phải giữ, dẫu nhà vua đem ngàn dặm cũng không đổi chứ đừng nói 500 dặm.


Vua Tần nổi giận trợn mắt hỏi Đường Thư:


- Tên già ngu ngốc kia, ngươi có biết thiên tử giận thì sao không?


- Thì sao?


- Thiên tử mà giận một cái thì thây phơi trăm vạn, máu loang ngàn dặm.


Đường Thư ôn hòa hỏi lại:


- Đại vương có biết hạng áo vải nổi giận thì sao không?

Vua Tần lồng lộn lên đáp:


- Tụi áo vải mà giận thì chỉ lột mão, cởi dép, dập đầu mà lạy!


Đường Thư nhếch mép cười:


- Cũng có thật! Nhưng đó chỉ là bọn thất phu. Chứ kẻ sĩ giận thì khác. Lúc Chuyên Chư đâm Vương Liễu thì sao chổi lấn át mặt trăng; lúc Nhiếp Chính đâm Hiệp Lũy thì cầu vồng trắng vắt ngang qua mặt trời; lúc Yếu Ly đâm Khánh Kỵ thì chim ưng xanh đá nhau trên điện. Ba vị đó đều kẻ sĩ áo vải, lòng nén uất nên trời mới hiện lộ những điềm như vậy. Nay sắp có thêm tôi nữa là bốn. Kẻ sĩ mà nổi giận thì thây nằm hai cái, máu loang năm bước, thiên hạ để tang, tức như hôm nay.


Nói rồi tuốt gươm đứng lên. Vua Tần sợ quá nhũn người quỳ xuống tạ lỗi:


- Thôi, thôi! Mời tiên sinh ngồi! Làm gì đến nỗi như vậy! Quả nhân hiểu rồi. Hàn, Ngụy bị diệt mà An Lăng quân chỉ có 50 dặm đất mà vẫn giữ được chính là nhờ có tiên sinh đó!

Hôm qua, xem ti vi, nhìn thấy cái cách cười, cái thần thái, cái uy dũng của bác cựu bộ trưởng bộ tư pháp nhà ta, Ts. Nguyễn Đình Lộc, một trong 72 vị trí thức khởi xướng “kiến nghị 72” mà tôi chạnh lòng. Tự hỏi, thế lực nào khiến ông, một người ngồi ở chức phẩm tương đương hàng Thượng Thư ở triều đình phong kiến, thừa tri thức để phán đoán việc đúng việc sai, thừa kinh nghiệm để hiểu được hành động trả đũa của đối phương nếu có, thừa tuổi tác để hiểu được câu danh ngôn “ngựa chết để da, người chết để tiếng” lại co dúm tội nghiệp đến thế, cười cười nói nói ngập ngừng

“…nhưng thật ra thì đến đấy mới được lên trưởng đoàn, đến lúc trao thì mới được lên trưởng đoàn. Còn trước đó thì thật ra những cái bản ấy tôi không tham gia. Tôi không tham gia“.

một cách khiên cưỡng? điều gì đã khiến ông rụt rè, khiếp nhược chỉ trong một thời gian quá ngắn mới có 2 tháng 4 ngày khi thời hạn góp ý vẫn chưa kết thúc?

Ngẫm ra, cái “Dũng” của một cô Phạm Thanh Nghiên yếu đuối, của một Lê Thị Công Nhân nhỏ nhắn, của một Nguyễn Thị Minh Hạnh mỏng manh,….nó mới quý giá và cao đẹp làm sao? Cái Dũng đó hóa ra chẳng phải là “đặc sản” chỉ gắn cho những người mang danh là nam nhi chi chí, trí tuệ hơn người, quyền cao chức trọng, bằng cấp tột bực, quyền uy lẫy lừng. Phải chăng ông Lộc thiếu nó vì chữ “Nhân- tình yêu thương đồng bào mình” của ông vẫn còn chưa đủ lớn?

Không thể biện minh

Đoan Trang-Bog ĐT


Tôi đã từng nghĩ, trong mọi cuộc đấu tranh đều có sự “phân công lao động”: Có người thì luôn ở tuyến đầu, trực diện chiến đấu, thậm chí giáp lá cà với đối phương; có người luôn ở vị trí nhân viên tình báo, âm thầm và lặng lẽ đưa thông tin của đối phương về cho quân mình. Vai trò của nhân viên tình báo vô cùng quan trọng, nhất là khi thông tin trở thành thứ vũ khí lợi hại nhất.
 
Trong công cuộc đấu tranh vì dân chủ cũng vậy, tôi đã từng tin là có những người đóng vai trò “điệp viên hoàn hảo” như thế. Đó là lý do để tôi viết bài “Giọt nước mắt của lề phải”, với những câu này: “Nhưng dù thế nào đi nữa, (…) vẫn luôn có những nhà báo lề phải ngày đêm lặng lẽ mang những gì tốt đẹp nhất mình có thể tìm được đến cho độc giả. Tôi kính phục họ – những nhà báo trung thực, giấu sự phản kháng vào trong thầm lặng. (…) Họ im lặng, cố gắng mang đến cho độc giả những thông tin tốt nhất có thể có được, thông qua một lối diễn đạt nhẹ nhàng nhất, và chỉ thầm ước mong: rồi độc giả sẽ hiểu”.
 
Nhưng ngay cả khi viết những dòng như thế, tôi cũng vẫn nghĩ rằng, sẽ đến một lúc mà mỗi người ở cái cương vị “lề phải” ấy phải lựa chọn: Đứng về phía sự tiến bộ, vì nhân dân, hay đứng về phía cường quyền, chống lại nhân dân? Sẽ đến một lúc mà sự im lặng trở thành đồng loã với tội ác, sự “đóng giả, vào vai nhà tình báo hai mang” là sự dối trá, và cái lập luận “phải nhẫn nhục ở trong chúng nó để đánh phá chúng nó từ bên trong” trở thành bao biện.  Đó chính là khi mà, không có những thông tin của anh, người ta cũng chẳng thiếu thông tin; không có sự “hỗ trợ” từ anh, người ta cũng chẳng chết.  Anh không thể lấy cớ “tôi phải ẩn mình, phải giả vờ giống như chúng nó, để bọc lót, hỗ trợ anh em” để biện minh cho sự hèn nhát, kém cỏi hay phản bội của mình được.
 
Hành động của ông Nguyễn Đình Lộc khi trả lời chương trình Thời sự 19h của VTV hôm 22/3 cũng vậy, không có gì biện minh cho ông được.  Điều duy nhất mà tôi có thể khẳng định theo hướng có lợi cho ông, đó là, từ góc nhìn của một phóng viên, tôi biết phóng sự này của VTV có sự  cắt và ghép hình ảnh, lời nhân vật (ít nhất là sử dụng nhiều hình chèn vào đoạn phỏng vấn). Nhưng điều đó chỉ thuần tuý là kỹ thuật, chứ không  ảnh hưởng gì đến suy nghĩ, đến thông điệp mà ông Lộc truyền tải đến khán giả, thông điệp ấy là “Tôi không liên quan đến bản Kiến nghị Hiến pháp của ‘một số người’ nào đó”.
 
 
Tôi đã từng nghĩ “trong lề phải có những giọt nước mắt”. Tôi cũng đã từng nghĩ “sẽ đến một thời điểm mà sự hai mang, hai mặt không còn có thể được chấp nhận nữa”. Và tôi sợ rằng thời điểm ấy đã đến rồi.