Đỗ Hồng Ngọc's Blog, page 79

“Ai thấy cũng vui, ai gặp cũng mừng’’!

“Ai thấy cũng vui, ai gặp cũng mừng’’!

tặng GT

 

 Đó chính là Dược Vương Bồ-tát, vị Bồ-tát có biệt danh là ‘’Nhứt thiết chúng sanh hỷ kiến’’.

Nhờ đâu, nhờ gì mà ông có được cái diễm phúc đó vậy?

 

 Lúc bấy giờ, Tú Vương Hoa bạch Phật:

– Thế Tôn! Dược Vương Bồ-tát có gì hay mà thong dong tự tại ‘’dạo chơi’’(du hí) giữa  chốn Ta-bà đầy ác trược mà ai thấy cũng vui, ai gặp cũng mừng vậy? Có phải ngài đó có trăm nghìn muôn ức na-do-tha hạnh khổ khó làm chăng?

Phật bèn dẫn chuyện xưa:

– Ý ông nghĩ sao? Nhứt Thiết Chúng Sanh Hỉ Kiến Bồ-tát đâu phải người nào xa lạ, chính nay là ông Dược Vương Bồ-tát đó. Ông ấy bỏ thân bố thí số nhiều vô lượng trăm nghìn muôn ức na-do-tha như thế…

Thuở xa xưa có một vị Bồ-tát tên là Nhứt thiết chúng sanh hỷ kiến – ai thấy cũng vui, ai gặp cũng mừng – được nghe Phật Nhựt Nguyệt Tịnh Minh Đức nói kinh Pháp Hoa. Từ đó vị Bồ tát này tu tập khổ hạnh, một lòng cầu thành Phật, đặng một thứ tam muội gọi là « Nhứt thiết sắc thân tam muội » nhưng con đường tu khổ hạnh đầy gian nan vẫn không dẫn tới đâu dù thân thể bị tàn tạ mà tâm vẫn không sao giải thoát!

Rồi ngài chợt tỉnh ngộ: “Ta dầu dùng thần lực cúng dường nơi Phật, chẳng bằng dùng thân cúng dường.” Rồi ở trước đức Phật Nhựt Nguyệt Tịnh Minh Đức, ngài “dùng y báu cõi trời mà tự quấn thân, rưới các thứ dầu thơm, dùng sức nguyện thần thông mà tự đốt thân”.

‘’Đốt thân”? Ấy là đường vào Chánh định, vào “Tam ma đề” (Samadhi). Bởi giải thoát không thể bằng con đường khổ hạnh, hủy hoại thân xác mà là hướng về nội tâm, hành thâm Bát-nhã Ba-la-mật, chiếu kiến ngũ uẩn giai Không, chính là con đường “bố thí thân mạng” (dùng thân cúng dường) để đạt đến “vô ngã”.

Hơn ai hết, Phật đã từng trải những nỗi đắng cay trong suốt nhiều năm trên con đường tu khổ hạnh: cắn chặt răng, ép lưỡi, đè nén, chế ngự, tiêu diệt những tư tưởng (bất thiện) chẳng đi đến đâu; rồi nín thở, chỉ thấy như có người khoan mạnh vào sọ bằng một lưỡi khoan thật bén, rồi tuyệt thực đến nỗi “xương sống cũng như một xâu chuỗi dựng đứng lên và cong vào, xương sườn tựa như một cái sườn nhà bị sụp đổ, khi muốn rờ da bụng thì đụng nhằm xương sống…”. Tóm lại, chỉ thấy “Thân mòn mỏi và không an lạc sau khi cố gắng một cách đau khổ – thể xác phải chịu khuất phục trước sự nỗ lực kiên trì, cảm giác đau đớn phát sanh đến thân, nhưng những cảm giác đau đớn đó không chế ngự được tâm” (Narada, Đức Phật và Phật pháp).

Thì ra không phải Dược Vương có “trăm nghìn muôn ức công phu khổ hạnh khó làm’’ mà ngài đã chọn con đường ‘’bỏ thân bố thí’’ nên mới trở thành vị Bồ tát ‘’nhứt thiết chúng sanh hỷ kiến’’, thong dong tự tại vô  ngại dạo chơi (du hí thần thông) giữa cõi Ta-bà đầy ác trược để cứu độ chúng sanh hôm nay với lòng Từ bi vô hạn nhờ những phẩm hạnh chân thành, tôn trọng và thấu cảm.

Thứ thuốc khiến Bồ-tát trở thành ‘’vua thuốc’’ đó của Phật truyền trao qua hình tượng Dược Vương là trải nghiệm của chính đức Phật. Có trải nghiệm mới có sự chia sẻ trong sâu lắng, chân thành. Dược Vương Bồ-tát nhờ hạnh chân thành đó mà ai thấy ông cũng vui, ai gặp ông cũng mừng. Vì sao? Vì ông đã không còn chấp ngã. Vì ông đã sống một đời sống chân chính (authentic life), chân thành (genuine being), trung thực (honest)… Nụ cười ông là nụ cười toát ra tự bên trong, không làm bộ làm tịch, vẽ vời, trau chuốc, không mang mặt nạ, không nói một đằng làm một nẽo… Tóm lại, người sống Chân Thành thì Thân, Khẩu, Ý luôn nhất quán. Thân khẩu ý mà không nhất quán, thì người ta biết ngay là giả dối, là cần phải đề phòng…

Không có cách nào khác hơn là phải loại trừ ngã chấp, phải đốt cháy đến tận cùng cái ngã để đạt đến vô ngã.  Chỉ có lửa tam muội – tức ở trong thiền định- mới thấy được “ngã” đang cháy dần, cháy dần ra sao. Không dễ mà “đốt” hết. Phải đến ngàn năm mới đốt hết cái «ngã tướng” chớ chẳng phải cháy bùng lên một cái là xong! Thân của Bồ-tát lửa cháy một nghìn hai trăm năm, ánh sáng khắp soi cả tám mươi ức hằng hà sa thế giới là vậy. Các đức Phật đều khen đó là « món thí hạng nhứt ! ».

“Đốt thân” như vậy không phải là hủy bỏ thân xác, trái lại, thân xác trở thành một tháp báu để nhìn vào đó mà thấy Đa Bảo Như Lai. Chẳng có lửa gì cháy ngùn ngụt ở đây cả. Mà lửa cháy âm ỉ trong từng tế bào. Từng calo nhiệt lượng thắp sáng ngày đêm. Mỗi tế bào là một sinh vật, một kiếp sống, có ăn có thở, có tạo năng lượng tự thân. ‘’Bố thí thân mạng’’ nhiều như cát sông Hằng mới đạt tới nhân vô ngã, vẫn chưa đủ. Cần thêm một bước nữa: pháp vô ngã. Bởi còn chia chẽ, còn phân biệt, không ‘’trực tâm’’ thì chưa xong, chưa sống trong Bất Nhị, chưa phải là “Chánh đẳng”. Cho nên Dược Vương Bồ-tát bèn « đốt hai cánh tay » ! Phải mất bảy muôn hai nghìn năm mới cháy hết! Khó thay là giải trừ chấp thủ ! Khó thay là dẹp bỏ thành kiến ! Nó bám rất chặt vào từng rễ thần kinh, chằng chịt nối nhau thành một mạng lưới, dứt dây động rừng!

Dược Vương khi đã đạt nhân vô ngã, pháp vô ngã rồi thì đã có thể thõng tay vào chợ, ung dung, tự tại, vô ngại mà ‘du hí’ trong cõi Ta-bà cứu độ chúng sanh với lòng chân thành chánh trực, nên ai thấy cũng vui, ai gặp cũng mừng là vậy!

Lúc đó thì cõi tam thiên đại thiên thế giới sáu điệu bèn vang động…

 

Đỗ Hồng Ngọc

(Văn hóa Phật giáo, số 276, ngày 1.7.2017)

Chuyện trò cùng các bạn CHS Nguyễn Hoàng (Quảng Trị)

Thư gởi bạn xa xôi,

Buổi chuyện trò cùng các bạn CHS Nguyễn Hoàng (Quảng Trị),

 

Đúng như bạn nói, tháng này mình bận quá nên ít viết lách lăng nhăng như mọi khi! Nhưng bận nhất có lẽ là việc chuẩn bị cho Hội thảo về Y đức cho Sinh viên Y5 trường Đại học Y khoa PNT ngày Thứ bảy 17.6.2017 . Tuy bây giờ mình chỉ làm “cố vấn” thôi, nhưng cố vấn mới thật bận rộn. Nhờ các bạn trẻ trong Bộ môn cùng các sinh viên hỗ trợ nên đây có thể nói là đợt Ht thành công và có chất lượng. Mình sẽ “tường trình” chi tiết cho bạn sau vậy nhé.

Chủ nhật 18.6 lại có buổi Trò chuyện với khoảng 600 sinh viên Phật tử tại Pháp viện Minh Đăng Quang của Sư Giác Toàn. Đề tài: Tại sao tôi học Phật? theo “đặt hàng’ của Sư Minh Liên.

Ngày 23.6 lại có buổi “hướng dẫn” cho các thầy đang về An cư kiết hạ tại Chùa Xá Lợi. Mỗi tuần hai buổi, thầy Đồng Bổn trụ trì giao cho cư sĩ Trần Đình Sơn, Minh Ngọc và Đỗ Hồng Ngọc “phụ trách”. Sơn về lịch sử, MN về Thiền lâm bảo huấn, mình về Y học và Phật học ứng dụng… Một cách làm mới, cũng hay chứ phải không?

Hôm nay Chủ nhật 25.6 lại có buổi Chuyện trò cùng các thầy cô, các bạn Cựu học sinh Trường Nguyễn Hoàng, Quảng Trị tại Saigon, tp.HCM. Buổi nói chuyện khá đặc biệt vì… ở ngoài trời nhưng rất thân mật, gần gũi. Gởi bạn coi trước vài hình ảnh vậy nhé.

Buổi trò chuyện ở một công viên cây xanh trong Thành phố.

Vẫn là đề tài “Nếp sống An Lạc”…

Nhưng mình đã đọc vài bài thơ như Bông hồng cho Mẹ, Thư cho bé sơ sinh và Mới hôm qua thôi cho các bạn nghe và nói về “Tháp Nhu cầu của Maslow” cùng Phương pháp thở bụng của Bs Nguyễn Khắc Viện.

Thu Vàng, một bạn thân, khách mời đặc biệt của Cựu học sinh Trường Nguyễn Hoàng Quảng Trị hát cho mọi người nghe: Thoi Tơ và Bông hồng cho Mẹ… sau đó ca sĩ  vội vàng “chạy show” đến Quán Văn cho kịp giờ!

 

 

 

 

Và thật bất ngờ, có một bài thơ viết ngay tại chỗ của cô giáo Nguyễn Thị Cao Ly tặng ĐHN. Cô nói mới viết nháp, đợi cô viết lại cho đàng hoàng, nhưng thôi, “nháp” hay hơn phải không?

 

 

Rồi cùng chen chúc chụp chung cái hình kỷ niệm!

 

Thân mến,

Đỗ Hồng Ngọc.

 

Ngày Của Cha

Ngày Của Cha

Nhà thơ Vũ Hoàng Thư gởi cho chúng ta để cùng chia sẻ:

Một chút nhẹ nhàng nhân ngày Father’s Day, xin gửi đến quý Từ Phụ nghe Shirley Horn với Here’s to Life.

May all your storms be weathered

And all that’s good get better…

Enjoy & Happy Father’s Day,

vht

———————————-

Here’s To Life

Lyrics – Phyllis Molinary, Music – Artie Butler

No complaints and no regrets

I still believe in chasing dreams and placing bets

And I have learned that all you give is all you get

So give it all you’ve got

I had my share, I drank my fill

And even though I’m satisfied, I’m hungry still

To see what’s down another road, beyond a hill

And do it all again

So here’s to life

And every joy it brings

Here’s to life

To dreamers and their dreams

Funny how the time just flies

How love can go from warm hellos to sad goodbyes

And leave you with the memories you’ve memorized

To keep your winters warm

But there’s no yes in yesterday

And who knows what tomorrow brings, or takes away

As long as I’m still in the game, I want to play

For laughs, for life, for love

So here’s to life

And every joy it brings

Here’s to life

To dreamers and their dreams

May all your storms be weathered

And all that’s good get better

Here’s to life

Here’s to love

And here’s to you

 

Và hãy nghe:

HereToLife_ShirleyHorn.mp3

https://mail.google.com/mail/u/0/#inb...

Đa tạ Vũ Hoàng Thư.

ĐHN

 

“Bất khả tư nghì”

Bất khả tư nghì

Đỗ Hồng Ngọc

Bất khả là không thể. Tư là nghĩ suy. Nghì, nghị là luận bàn. Bất khả tư nghì hay bất khả tư nghị là… “không thể nghĩ bàn!”.  Có một ‘’pháp môn giải thoát” gọi là Bất khả tư nghị như thế của các vị Phật, các vị Bồ tát.

Cái gì mà không thể nghĩ bàn? Thế giới thì ngày càng nhỏ bé như lòng bàn tay, chuyện gì cũng chỉ cần cái chạm lướt nhẹ là đủ “thấy biết” hết trơn. Có việc gì mà “không thể nghĩ bàn” !

Thế nhưng có những chuyện như đem cái núi Tu-di to đùng kia nhét vào hạt cải nhỏ xíu nọ, như đem toàn thể khối nước bốn biển mênh mông kia… cho vào cái lỗ chân lông… thì đúng là những chuyện “không thể nghĩ bàn”! Nó kỳ cục! Càng nghĩ càng bàn càng dễ điên! Bởi nó nằm ngoài mấy nghìn tỷ mối nối thần kinh, nằm ngoài các chất dẫn truyền thần kinh rồi vậy. Nói khác đi, nó nằm ở “bờ bên kia” rồi! Phải ‘’đáo bỉ ngạn’’ họa may mới thấy biết. Khi các vị trí thức thần học, bạn của Edward Conze tình cờ đọc lướt bản dịch kinh Kim Cang của ông đã kêu lên: Điên! Điên hết rồi! Không điên sao được! Nào “đừng dựa vào đâu cả để mà sanh cái tâm””, nào “nói vậy mà chẳng phải vậy” (tức phi/thị danh), nào “diệt độ tất cả chúng sanh mà chẳng có chúng sanh nào được diệt độ cả”…! Điên quá đi chớ! Nhưng Edward Conze bảo không điên đâu. Cứ ‘’ứng dụng’’ đi rồi sẽ thấy hiệu quả, cái mà ông gọi là “perfection of wisdom”.

Kinh Duy-ma-cật sở thuyết, cũng còn gọi là kinh “Bất khả tư nghì giải thoát” khi Xá-lợi-phất nêu “thắc mắc”: nhà cửa trống trơn thế này thì các vị Bồ-tát sẽ ngồi ở đâu? Văn -Thù bảo: “từ đây đi về phương Đông, vượt qua số cõi nước nhiều như số cát ba mươi sáu sông Hằng, có một thế giới tên là Tu-di Tướng...” ở đó có nhiều… ghế đẹp có thể mượn được!

Số cát của một con sông Hằng không thôi đã là “hằng hà sa số” rồi huống chi đến số cát của ba mươi sáu con sông Hằng – mà mỗi hạt cát là một cõi nước – để… mượn ghế ngồi cho các vị Bồ tát thì đành phải cười trừ thôi! Không thể nghĩ bàn!

Dĩ nhiên “ghế ngồi” ở đây không phải là ghế ngồi. Xá-lợi-phất muốn hỏi “ vai trò, vị trí” của thế hệ Bố tát mới, Bồ tát tại gia này rồi sẽ làm gì trong cõi Ta-bà? Dĩ nhiên ngài cũng đã có câu trả lời. Hỏi chỉ để khẳng định sự cần thiết của thế hệ học trò mới này của Phật mà thôi.

Cõi Ta-bà này ngày càng ô trược, ngày càng bát nháo, xung đột, chiến tranh, thiên tai, dịch bệnh, đầy lo âu phiền não đến nỗi người ta đang tìm cách di tản sang các hành tinh khác, cõi nước khác… tiếc thay loay hoay mãi vẫn chưa tìm ra! Vậy chỉ còn có cách quay lại tìm ở chính mình: phản văn tự tánh. Cõi Phật đâu xa. Đâu có Phật ở trên núi cao, trong chùa lớn, cũng như đâu có sức khỏe ở trong bệnh viện 5 sao?

Thứ bệnh nguy hiểm nhất trong cõi Ta-bà ngày nay chính là SAD. SAD là chữ viết tắt của Stress (căng thẳng) Axiety (lo âu, sợ hãi) và Depression (trầm cảm). Cả thế giới. Không trừ nơi nào! Bởi ở đâu cũng tràn ngặp Tham Sân Si. Và các nhà Tâm lý trị liệu, các thầy thuốc phải tìm một phương thuốc “mới” để chữa trị: Thiền. Phải, chỉ có thiền may ra “cứu rỗi” được. Ấy là MBSR (Mindfullness-based Stress Redaction) và MBCT (Meditation-based Cognity Therapy). Thời đại khoa học tiến như vũ bão mà phải dựa vào Thiền mới mong  “giải thoát’’ được chẳng phải cũng là “bất khả tư nghì” đó sao?

Duy-ma-cật bảo: “Một vị Bồ- tát trụ ở pháp môn giải thóat bất khả tư nghì ấy thì có thể đem núi Tu-di cao lớn mà đặt vào hạt cải, không có bên nào thêm bớt. Tướng trạng núi Tu-di vẫn y nguyên như cũ”…

Chỉ ở trong thiền định, chỉ khi “hành thâm Bát Nhã” thì mới thấy được “pháp” Không. Không ở đây không phải là không có. Có chớ. Nhưng chỉ là giả tướng. Là do Duyên sanh. Khi nhìn kỹ vào bên trong, nhìn kỹ vào bên kia (kiến tướng phi tướng), thì ra, nó là chân không. Chân không mà diệu hữu. Núi Tu-di vẫn là núi Tu-di, vẫn đẹp đẽ, sừng sững cao ngất đó, nhưng thực tướng của nó vẫn là Không, là duyên sanh, cũng từ sỏi đá, từ đất nước gió lửa mà ra. Thì hạt cải tí xíu kia cũng là chân không, cũng từ đất nước gió lửa mà thành đó thôi. Nó có khác gì nhau đâu. Nó có phân biệt gì với nhau đâu. Bất khả tự nghị pháp môn đó chính là thấy được cái chân không mà diệu hữu, diệu hữu mà chân không đó. Tu-di cũng vậy mà hạt cải cũng vậy, nước bốn biển cũng vậy mà lỗ chân lông cũng vậy. Nhìn “phi tướng” thì thấy Như Lai đang tủm tỉm cười.

Khi Einstein bảo vật chất chính là năng lượng, năng lượng chính là vật chất,  có hẳn một công thức (E=mc2) để biến đổi vật chất thành năng lượng và năng lượng thành vật chất thì… không phải ai cũng có thể “nghĩ bàn” được. Cũng như khi nhà hoá học bảo chỉ với ba nguyên tố Carbone (C), Hydro (H) và Oxy (O) sẽ “tùy duyên” mà thành đường, dấm hay rượu… ! Nói cho cùng, các thứ gọi là vật chất hay năng lượng nọ kia, các nguyên tố này khác, chẳng qua là nhưng ‘’trình hiện’’ bên ngoài, tùy duyên thôi. Cũng chỉ là những electron và neutron quấn quít xà quần, rồi hạt, rồi sóng hỉ hả qua lại đó thôi. Đến một lúc, à há, thì ra “bổn lai vô nhất vật’’!

Nhưng chấp không vốn là một thứ bệnh nặng của Bồ-tát, Duy-ma-cật đã cảnh giác!

(Đỗ Hồng Ngọc, Văn hóa Phật giáo số 275 ngày 15.6.2017)

 

 

 

Vài tư liệu về Bác sĩ Nguyễn Khắc Viện

Vài tư liệu về Bs Nguyễn Khắc Viện

Bs Đỗ Hồng Ngọc

Như đã trình bày, ngay khi mới thành lập Trung tâm Đào tạo và Bồi dưỡng Cán bộ Y tế Tp.HCM (1989, thực chất là một Trường đại học y khoa, đào tạo bác sĩ đa khoa hướng về cộng đồng của Tp.HCM, tiền thân của Đại học y khoa Phạm Ngọc Thạch ngày nay) do Bác sĩ Dương Quang Trung làm giám đốc, đã sớm hình thành Bộ môn Tâm lý-Xã hội học – Sức khỏe do Bs Đỗ Hồng Ngọc chủ nhiệm, Bs Lâm Xuân Điền, phó CN và Bs Nguyễn Khắc Viện cố vấn. Phần học về Y đức đã lồng ghép vào các bài giảng về Tâm lý học-Sức khỏe, Xã hội học-Sức khỏe, và Văn hóa-sức khỏe, tiền thân của Bộ môn Khoa học hành vi & Giáo dục sức khỏe, và Y đức-Khoa học hành vi sau này.

Ngoài những công việc liên quan đến Bộ môn, tôi còn được Bs Nguyễn Khắc Viện hướng dẫn về phương pháp thở bụng của ông khá kỹ. Có lần tại Hà Nội (8, Nguyễn Chế Nghĩa) ông còn cởi áo cho tôi xem mấy vết mổ rồi ém hơi, gồng bụng, kêu ” đấm thử một cái thật mạnh” vào bụng ông xem sao. Tôi đâu dám, chỉ đấm một cái nhè nhẹ, ông phì cười bảo phải ráng hết sức bình sanh mà đấm chứ. Tôi đấm cái bình, ông không nhúc nhích, thản nhiên như không, mặc dù người gầy nhom như một thiền sư! Bà Nhất, vợ ông đứng kế bên cười, ổng vậy đó, rất vui!

Khi hai ông bà vào Saigon, thường ở nhà trên đường Võ Di Nguy, Phú Nhuận, gần BV Nhân dân Gia định hoặc ở Viện Pasteur thì tôi và bác sĩ Trương Trọng Hoàng cũng thường được ông mời đến bàn bạc chương trình giảng dạy các thứ…

Dưới đây là vài tư liệu của Ông bà Nguyễn Khắc Viện, xin chia sẻ cùng các bạn đồng nghiệp ở trường ĐHYK Phạm Ngọc Thạch như một kỷ niệm:

Thư của Bs Nguyễn Khắc Viện gởi Bs Đỗ Hồng Ngọc.

Thư bà Nguyễn Thị Nhất, vợ Bs Nguyễn Khắc Viện giải thích thêm về phương pháp thở bụng của ông.

Nâng chất lượng đào tạo nguồn nhân lực y tế (*)

Nâng chất lượng đào tạo nguồn nhân lực y tế (*)

theo TUOI TRE                              11/06/2017 10:56 GMT+7

Đây là đề xuất của Cục Khoa học công nghệ và đào tạo – Bộ Y tế trong hội thảo về đổi mới đào tạo nguồn nhân lực y tế, diễn ra ngày 10-6 tại TP.HCM.

Hội thảo do Trường ĐH quốc tế Hồng Bàng (TP.HCM) tổ chức, với sự tham gia của đại diện Bộ Y tế, các trường đào tạo nhóm ngành sức khỏe và sở y tế một số địa phương.

Ông Nguyễn Minh Lợi, phó cục trưởng Cục Khoa học công nghệ và đào tạo – Bộ Y tế, cho rằng vấn đề hiện nay là nâng chất lượng đào tạo nguồn nhân lực y tế chứ không phải số lượng.

Mới chỉ cung cấp kiến thức

Thống kê từ Bộ Y tế cho thấy cả nước hiện có 196 cơ sở đào tạo nhóm ngành sức khỏe. Riêng ngành y đa khoa có 24 trường đào tạo, trong đó có 6 trường ngoài công lập.

Chất lượng đào tạo ngành y đa khoa trong thời gian qua vẫn còn nhiều bất cập, việc thực hành thực tế chưa đáp ứng được yêu cầu.

PGS.TS Lê Quang Cường – thứ trưởng Bộ Y tế – cho biết ở các nước, việc đào tạo ngành y rất đặc biệt, tuyển sinh đặc biệt chứ không chỉ dựa vào điểm số, phân chia hệ thống năng lực tách bạch, không bất cập như ở Việt Nam.

Theo ông Cường, muốn có bác sĩ năng lực chuyên môn tốt, sinh viên phải được những bác sĩ giỏi ở bệnh viện hướng dẫn. Nếu không tổ chức thực hành tốt thì kiến thức cỡ nào cũng bỏ đi. Hiện tại, chương trình đào tạo của chúng ta mới chỉ dừng lại ở việc 
cung cấp kiến thức.

Theo PGS.TS Trần Diệp Tuấn – hiệu trưởng Trường ĐH Y dược TP.HCM, giữa hệ thống y tế và các trường đào tạo ngành y dường như mạnh ai nấy làm. Các cơ sở y tế không phản hồi với cơ sở đào tạo về chất lượng nguồn nhân lực, có đáp ứng được yêu cầu chưa, cần kiến thức và kỹ năng nào…

Trong khi đó, cơ sở đào tạo lại đào tạo những gì mình muốn mà không tham khảo ý kiến đơn vị sử dụng nhân lực, xem họ cần những gì. Giữa cơ sở đào tạo và sử dụng nhân lực chưa có sự tương tác, thảo luận với nhau.

Việc tách bạch hệ thống năng lực ở Việt Nam cũng có nhiều bất cập. Theo ông Cường, ở Việt Nam người có bằng thạc sĩ, tiến sĩ y khoa cũng tham gia khám chữa bệnh. Mong muốn bằng cấp quá lớn khiến nhiều người coi trọng bằng cấp hơn năng lực chuyên môn.

“Ở nước ngoài, người ta chia ra rõ ràng. Người có bằng thạc sĩ, tiến sĩ chỉ thiên về nghiên cứu, giảng dạy; bằng chuyên khoa thiên về khám chữa bệnh. Năng lực chuyên khoa có giá trị cao hơn, được đãi ngộ tốt hơn” – ông Cường nói thêm.

“Ở ta lẫn lộn cái này. Luật giáo dục ĐH không coi những bác sĩ giỏi ở bệnh viện là thầy giáo. Việc hành chính hóa đã làm mất nguồn lực đào tạo của ngành y”.

Phải thi năng lực hành nghề

Tại hội thảo, ông Nguyễn Minh Lợi cho hay khung cơ cấu giáo dục quốc dân quy định đào tạo ĐH từ 3 đến 5 năm. Hiện nay nhóm ngành sức khỏe gồm hai ngành là y và dược có thời gian đào tạo vượt khung này, đòi hỏi phải sửa đổi các văn bản quy phạm pháp luật liên quan.

Ông Lợi đề xuất mô hình đào tạo bác sĩ theo yêu cầu mới. Hiện chương trình đào tạo ngành y đa khoa liền mạch 6 năm, cấp bằng bác sĩ. Mô hình đào tạo mới tách thành hai giai đoạn: học 4 năm cấp bằng cử nhân y khoa, học thêm 2 năm (tại trường và bệnh viện) cấp bằng bác sĩ y khoa, tương đương trình độ thạc sĩ, nhưng chưa được hành nghề.

Người có bằng bác sĩ y khoa phải có một năm thực tập hành nghề tại bệnh viện và thi chứng chỉ hành nghề, nếu đạt mới được khám chữa bệnh và có thể tiếp tục học chuyên khoa. Hệ nghiên cứu (thạc sĩ, tiến sĩ) do Bộ GD-ĐT quản lý, hệ khám chữa bệnh do Bộ Y tế quản lý.

Với mô hình đào tạo mới này, ông Cường cho biết sẽ giải quyết được những bất cập hiện nay trong đào tạo nguồn nhân lực y tế. Theo ông Cường, người học 6 năm ra nhưng lương chỉ tương đương với người học cử nhân 4 năm là vô lý. Chế độ sẽ được thay đổi, để có chính sách người học 6 năm hưởng lương tương đương thạc sĩ.

Bộ Y tế cũng sẽ đưa ra hai hệ thống năng lực: nghiên cứu và chuyên khoa. Người có bằng thạc sĩ, tiến sĩ chỉ nghiên cứu, giảng dạy, chứ không tham gia khám chữa bệnh. Theo quy định mới, Bộ Y tế cũng sẽ xây dựng chuẩn năng lực nghề nghiệp cho nhóm ngành sức khỏe.

“Việc thi chứng chỉ hành nghề rất quan trọng. Bằng lái xe còn phải thi, trong khi khám chữa bệnh lại không đánh giá năng lực là điều rất đáng quan ngại”  – ông Cường nói thêm.

“Ở các nước, người ta có bộ phận đánh giá năng lực độc lập, thường là hội đồng y khoa của nhà nước, không liên quan đến các trường. Ứng viên phải qua bài kiểm tra của hội đồng này mới được hành nghề y. Sắp tới chúng ta cũng sẽ làm như thế”.

(theo Tuổi Trẻ 11/6/2017)

……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….

(*) Tựa do ĐHN

Ghi chép lang thang: “Rửa tay gác kiếm…”

Ghi chép lang thang

“Rửa tay gác kiếm…”

Bs Đỗ Hồng Ngọc

(viết cho các bạn trẻ ở Bm YĐ-KHHV)

 

Từ ngày lui về làm “cố vấn từ xa” cho Bộ môn Y đức – Khoa học hành vi do tuổi cao, nhất là từ khi cô Ngọc Dung nguyên Hiệu trưởng kiêm Trưởng Bộ môn cũng đã về hưu và thầy Trương Trọng Hoàng, phó Trưởng Bm được rút về phụ trách Thư viện thì tôi càng ít có dịp làm việc chung với các bạn trẻ ở Bộ môn, có vẻ như ngày càng xa cách tuy các em vẫn giữ một tình cảm quý mến với “thầy Ngọc”. Thỉnh thoảng tôi cũng tổ chức một buổi họp Bộ môn ngoài trời, nơi hồ sen xanh mướt, theo “truyền thống” của Bộ môn từ thời xa xưa khi tôi còn là Chủ nhiệm rồi Trưởng Bộ môn Khoa học hành vi – Giáo dục sức khỏe (KHHV-GDSK) , sau này đổi thành Bộ môn Y đức-KHHV.

Có lẽ nên nhắc một chút chuyện xa xưa đó: Ngay khi thành lập Trung tâm Đào tạo và Bồi dưỡng Cán bộ Y tế Tp.HCM (1989), thực chất là một trường Đại học đào tạo Bác sĩ  y khoa 6 năm (sau này được đổi tên thành Trường Đại học Y khoa Phạm Ngọc Thạch Tp.HCM) với mục tiêu “vừa lâm sàng vừa cộng đồng” theo hướng đào tạo các chuyên viên sức khỏe (health specialist), không chỉ chú trọng bệnh tật mà còn chú trọng sức khỏe toàn diện cho cộng đồng thành phố, nhà trường đã sớm thành lập Bộ môn Tâm lý-Xã hội học – Sức khỏe do tôi làm Chủ nhiệm, bác sĩ Lâm Xuân Điền phó chủ nhiệm, bác sĩ Nguyễn Khắc Viện, cố vấn. Thời ký đầu còn có cô Nguyễn Thị Oanh và các thầy cô bên Xã hội học và Công tác xã hôi (Social Work) tham gia giảng dạy. Ngay thời đó, Y đức đã được dạy lồng ghép trong Tâm lý học – Sức khỏe, Xã hội học – sức khỏe, dù không nhiều tiết vì các Trường y lúc đó đều chưa có Bộ môn Y đức. Sau này, tôi phụ trách Trưởng Bộ môn Khoa học hành vi – Giáo dục sức khỏe, nằm trong Khối Bộ môn Sức khỏe Cộng Đồng của Bác sĩ Dương Quang Trung, Hiệu trưởng, vẫn tiếp tục giảng dạy về y đức trong tuần lễ nhập môn. Sau này, vấn đề Y đức ngày càng nổi cộm, một bức xúc của xã hội, thì các trường Y mới thành lập Bô môn y đức riêng. Tại Đhyk PNT, gọi là Bộ môn Y đức-KHHV, do Hiệu trưởng phụ trách, Bs Đỗ Hồng Ngọc cố vấn. Nói tóm lại Y đức được quan tâm từ thuở mới thành lập trường tại Đhyk PNT và đã là một truyền thống của Trường.

Hôm nay nhìn các giảng viên trẻ trong Bộ môn đa số nhỏ tuổi hơn mình đến nửa thế kỷ, tôi không khỏi giật mình. Mới ngày nào!

Nay đã đến lúc “rửa tay gác kiếm”, đã đến lúc truyền lại cho các em chút lửa nồng cùng vài “chiêu thức” đặc biệt của một Bộ môn đặc biệt (chăm lo phần hồn của một Đại học y khoa!)  kể cả thức “vô chiêu” để mong các em tiếp tục hành hiệp… Phần mình, lui về một thảo nguyên nào đó thả ngựa chăn…cừu!

Vậy là nhân dịp sắp tổ chức đợt Hội thảo Y đức thường niên cho Y5, tôi rủ các em làm một chuyến giang hồ vặt về Bà Rịa – Vũng Tàu, dĩ nhiên vừa học vừa chơi… theo phương pháp thực địa, tiếp xúc nhân vật và thào luận nhóm….

Dưới đây là vài hình ảnh chuyến đi ngày 4 và 5/6/2017 về một vùng biển:

 

hình ảnh thầy Ngọc… thả ngựa chăn cừu trên thảo nguyên Châu Pha (Cn 4.6.2017)

Thầy Ngọc, thầy Hoàng cùng các đồng nghiệp trong Bô môn Y đức-KHHV (từ trái: Trương Trọng Hoàng, Đỗ Hồng Ngọc, Mai Ngọc Thanh Ngân, Nguyễn Thế Nguyên Hùng, Phương (TL), Lê Kiều Chinh, Lê Thành Tân)

 

Cafe bên hồ Bà-Tô (Xuyên mộc). cần một chút thiên nhiên lắm.

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Thăm Bác sĩ Lê thị Bích Vân, cùng khóa với thầy Ngọc, tốt nghiệp 1969 tại Y khoa Đại học đường Saigon để nghe kể chuyện xưa tích cũ: học y ngày xưa (7 năm), ra trường làm việc ra sao… Va hình ảnh người thầy thuốc 75 tuổi với mái tóc bạc trắng, tinh thần vẫn minh mẫn, hoạt bát… Bs Bích Vân (bìa trái) cho mỗi người một trái xoài như trái đào tiên và chúc sức khỏe…

 

 

 

Mọi người chụp tấm hình kỷ niệm dưới gốc cây Bồ-đề trước nhà Bs Bích Vân (Đất Đỏ, Bà Rịa)

 

 

 

 

 

 

Chiều 4.6.17 là một buổi Nói chuyện Sức khỏe (Health Talk) của thầy Ngọc với các bà mẹ ở Vũng tàu, đề tài: Giáo dục giới tính cho con em. Thầy Hoàng và anh Tân chia sẻ kinh nghiêm thêm. Buổi nói chuyện sôi nổi với rất nhiều câu hỏi đặt ra… Các bà mẹ còn có dịp tiếp xúc với sách của Hội quán CBM trình bày.
Ngày hôm sau, trên đường về, các giảng viên trẻ đã có dịp thảo luận với thầy Ngọc về buổi Talk này, được không được chỗ nào, tại sao? rút kinh nghiệm gì? cho một buổi Health Talk, cách phá băng, cách dẫn nhập, đặt vấn đề, chuyện kể…

 

Sáng 5/6/17: Buổi trao đổi về hoạt động sức khỏe cộng đồng với bác sĩ Nguyễn Thị Phương Trinh, người có rất nhiều kinh nghiệm thực tiễn, từ các chương trình phòng chống AIDS, Ma túy, Y tế học đường, bác sĩ gia đình, cộng đồng tôn giáo… Sau đó còn có dịp gặp QP, một doanh nhân đang làm chương trình OKULL trên bãi biển Vũng tàu…

 

Các bà mẹ Vũng Tàu và sách.

Không quên hưởng chút gió biển…

 

 

thầy Ngọc “trình diễn” cách ngồi thiền…

 

 

 

 

 

 

Vài hình ảnh Chùa Phật học Xá-Lợi “ngày xưa”

Vài hình ảnh Chùa Phật học Xá-Lợi “ngày xưa”

“Ngày xưa” ở đây là chỉ mới cách đây vài tuần lễ thôi, khi sân chùa còn là một khoảng không gian đầy cây xanh bóng mát, chim hót líu lo và sóc nâu chuyền cành, khách thập phương có thể hít thở chút không gian xanh còn sót lại hiếm hoi ở thành phố ồn ào náo nhiệt này. Hôm nay thì cây xanh đã được chặt đốn dọn dẹp trống huơ để xây dựng thêm những công trình mới.

Chùa Phật học Xá-Lợi là một trong những ngôi chùa cổ, lịch sử của Sài-gòn, Tp HCM, nơi có nhiều di tích được nhiều khách trong và ngoài nước tham quan, thưởng ngoạn. Chùa có một kiến trúc đặc sắc của phương Nam khó tìm thấy ở đâu. Sinh hoạt cũng rất độc đáo. Không có chuyện mê tín dị đoan, bói toán, vàng mã, khói nhang nghi ngút… Chánh điện chỉ thờ duy nhất một tượng Phật Thích Ca uy nghi và tĩnh lặng. Chùa cũng là Trung tâm nghiên cứu Phật học, với nhiều lớp học, Thư viện sách quý, tòa soạn báo Từ Quang, Ban Phật học, gia đình Phật tử, các đạo tràng hoạt động khá tốt…

Dưới đây là vài hình ảnh sân chùa ”ngày xưa” khi còn nhiều cây xanh bóng mát !.

Đỗ Hồng Ngọc

(Saigon, 7/06/2017)

 

 

 

 

 

Trao đổi kinh nghiệm: Phục Hồi Chức Năng hiệu quả

Trao đổi kinh nghiệm

NHÌN VẬT LÝ TRỊ LIỆU –PHỤC HỒI CHỨC NĂNG TỪ CÁI NHÌN CỦA DƯỠNG SINH

Bs Nguyễn thị Phương Trinh

 

Tây Y có Vận động trị liệu (thuộc VLTL-PHCN), trên cơ sở nghiên cứu hoạt động sợi cơ. Đông Y có Dưỡng sinh, nền tảng là hơi thở. Thử nhìn để thấy điểm tương đồng, điểm thiếu sót, để phối hợp, bổ sung cho được sự hoàn hảo, hiệu quả nhất.

1/ Vật lý trị liệu.

Trong vận động trị liệu, động tác tập để mạnh cơ kiểu co cơ đẳng trương đi qua 4 thì: co cơ hướng tâm, giữ lại, co cơ ly tâm, nghỉ. Ví dụ tập cho cơ nhị đầu cánh tay trong gập duỗi khuỷu bao gồm: gập khuỷu cho con chuột nổi lên, giữ lại 5” tiếp tục gồng chuột, rồi duỗi ra từ từ thật chậm, và thả lỏng nghỉ .

Điều quan trọng là phải có 5” giữ lại và duỗi thật chậm để sợi cơ làm hết mức và mau nở lớn. Chính trong lúc duỗi ra từ từ, sợi cơ con chuột căng dài ra từ từ (co cơ đẳng trường ly tâm), thì cơ sẽ có điều kiện phì ra nhiều nhất. Do đó nên kéo dài thì này ra, càng chậm càng hiệu quả. Kế sau đó cơ cũng cần được  nghỉ, chuẩn bị cho đợt co cơ tiếp theo. Không thể bắt cơ co lien tục (hướng tâm, ly tâm, rồi lại hướng tâm ly tâm…), cơ sẽ mỏi, đuối, cứng đờ ra.

VLTL với bài tập hướng tới từng cơ, nhóm cơ chuyên biệt, bài tập liên hoàn, toàn thân, toàn thể, như thể dục, như hoạt động sống con người bình thường, hàng ngày. VLTL  là vận động của cuộc sống con người thường ngày, mà vận động sống đầu tiên của con người là Thở thì không được nói tới trong VLTL.

2/ Dưỡng sinh

Cũng chỉ là bài  tập thể dục toàn thân nhưng có đặc điểm là nhấn mạnh, xoáy sâu vào Thở, tập trung vào Thở, đưa hơi thở lên tầm quan trọng hàng đầu, trước nhất, thuộc hàng ưu tiên một, để động tác nào cũng phải phối hợp với Thở, và thật chậm, thật êm, mà cũng thật sâu, thật đều theo hơi thở.

Thở có 4 thì: hít vào, tiếp tục hít vào, thở ra, nghỉ.

Khi phối hợp với tay, chân, thân mình thì ta sẽ thấy việc thực hiện động tác  dao động trong suốt thì hít vào và tiếp tục hít vào, sau đó trở về từ từ trong suốt thì thở ra, và thả lỏng hoàn toàn trong thì nghỉ.

Trong đó lưu ý thì thứ hai của thở (cuối thì hít vào), không được nín thở (ém khí, dẫn khí), mà phải tiếp tục “làm bộ” như đang hít vào, để giữ thanh quản mở (đóng thanh quản, áp lực lồng ngực tăng, máu không về được, gây tăng áp nội sọ, có thể tai biến mạch máu não). Nên người ta nhét thêm thì Tiếp tục hít vào để nhắc nhở, sợ ta nín lại.

Khi hít vào hết được nữa thì sẽ thở ra, từ từ thật chậm và nghỉ. Nghỉ là không hít vào cũng chẳng thở ra, sung sướng, tận hưởng. Đây là thì đặc biệt  thư giãn, ngay trong mỗi nhịp thở, mấu chốt để giải quyết mọi vấn đề bệnh tật, mà đặc biệt chỉ có trong thở dưỡng sinh VN (không thấy có trong Yoga ở các trung tâm, chỉ thấy hít vào phình bụng lên, thở ra thóp sâu bụng lại, rồi lại phình lên… Không thấy thì nghỉ).

3/ Bốn thì Thở tương ứng với bốn thì Cơ : Hít vào – co cơ hướng tâm; Tiếp tục hít vào – giữ lại; Thở ra – co cơ ly tâm; Nghỉ – thả lỏng

Như vậy, một động tác tập VLTL đúng là phải phối hợp Thở, đi theo 4 thì như vậy, tương ứng với 4 thì hoạt động của cơ, của động tác đang được tập . Vd 1:Giơ tay lên – hít vào; Giữ tay lại – tiếp tục hít vào; Hạ tay xuống – thở ra; Thả lỏng – nghỉ. Vd2: Hít vào – từ từ đá chân lên; Tiếp tục hít vào – giữ chân lại; Thở ra – từ từ hạ chân xuống; Nghỉ – thả lỏng.

Ở Vd1, chủ yếu là tập tay. Muốn tập hiệu quả thì phải phối hợp thở.

Ở Vd2, chủ yếu là tập thở. Muốn tập thở dễ thì phối hợp thêm tay chân.

4/ Thực trạng hiện nay của Bệnh nhân tập VLTL tại các phòng tập :

1.   Tập không phối hợp thở, chỉ biết động tác tay chân, thân mình. Không biết rằng động tác thở là động tác ưu tiên quan trọng hàng đầu, trên hết, trước nhất  trong mọi động tác.

2.   Tập quá nhanh, không tận dụng được giai đoạn co cơ ly tâm. Không biết rằng càng chậm càng tác động sâu, càng hiệu quả, sợi cơ càng được nở lớn.

3.   Tập liên tục không cho cơ nghỉ. Thì nghỉ trong mỗi nhịp thở là thì thả lỏng cơ, để nuôi dưỡng, chữa trị, phục hồi, chuẩn bị cho cơ co đợt kế tiếp. BN tập càng nhanh, càng mạnh, càng nhiều thì càng đau, càng mỏi, càng đuối. Bởi người ta đã hành hạ, bắt ép nó làm mà không hề nuôi dưỡng , chăm sóc nó.

4.   Tập mà không chú ý tập trung vào chuyện tập, động tác và hơi thở. Tập mà coi tivi, bấm điện thoại, nói chuyện…

5.   Nói chung là không hiệu quả, nghĩa là một sự phí phạm, tiêu tốn, lãng phí. Nhân viên Y tế có thể thực hành tiết kiệm, như một qui chuẩn đạo đức, bằng cách:

1.   Hướng dẫn BN bài Thở đầu tiên, sau đó là động tác tập, và cuối cùng là phối hợp Thở và Động tác. Động tác thở chậm rãi, từ tốn. Động tác tập, đi theo nhịp thở, nên cũng từ tốn, chậm rãi. Có như vậy mới là hoàn tất một động tác tập.

2.   Hướng dẫn BN biết Thở, tự nhiên, thuần thục, mọi lúc mọi nơi, và biết phối hợp vào bất cứ động tác nào BN tập, tập tay không hay tập dụng cụ, tại nhà hay phòng VLTL (ghế đá tạ, ghế đẩy, kéo ròng rọc, quay bánh xe… )

(Bs NTPT 2017)

Hè về (một vài hình ảnh)

HÈ VỀ : Một vài hình ảnh

Đỗ Hồng Ngọc

 

Những cơn mưa đầu mùa

 

Xếp đặt của thiên nhiên

 

Phượng hồng đã bắt đầu rải trên hồ sen xanh ngát…
Buổi họp của Bộ môn Y đức-Khoa học hành vi ĐHYK PNT. Thầy Ngọc, thầy Hoàng cùng các bác sĩ trẻ của Bộ môn, để chuẩn bị Hội thảo Y đức cho SV Y5.

 

Ngảnh quê nhà (Lagi- Bình Thuận)