Ton van 't Hof's Blog: Ton van ’t Hof, page 7

Dagboek (6)

Zag literaire critici zich bij Zeeman met boeken groen en geel ergeren aan nieuwe uitgaven: nu eens was de stijl vlak, dan weer kwamen personages niet uit de verf, vond de ene criticus het plot niks en de andere hem alles enzovoorts.

En dat gewone mensen natuurlijk vaak helemaal niet uh geen besef hebben van wat later geschiedenis zal blijken, koketteerde de essayist-criticus, die dat besef natuurlijk vaak helemaal wel heeft.

Waarna er, tegen het eind, toch nog lovende woorden waren: voor Publieke werken van Thomas Rosenboom, een boek dat ik destijds maar niet uitkreeg.

Heel vermakelijk allemaal.

Naarmate je ouder wordt begrijp je het leven en de literatuur beter, las ik bij Julian Barnes, die volgend jaar tachtig wordt.

In het spoor van John Ashbery (4)

Het antwoord op de vraag naar de charme van Ashbery’s poëzie zal ik in die poëzie zelf moeten zien te vinden. Twee derde ervan is inmiddels gebundeld in twee wonderschone uitgaves van The Library of America: Collected Poems 1956-1987 en Collected Poems 1991-2000. Van de acht bundels die nog na 2000 verschenen, de postume publicaties niet meegerekend, mis ik er eentje: As Umbrellas Follows Rain uit 2001. Online worden enkele exemplaren ervan aangeboden voor prijzen variërend van $ 110 tot $ 250, exclusief verzendkosten. Nee, besluit ik, dan wacht ik wel op het derde deel van The Library of America.

Dagboek (5)

Sleep een heggenschaar, waarna ik de greppel achter huis van riet, brandnetel en braam ontdeed.

Zocht vervolgens met Julian Barnes’ Voortschrijdend inzicht een luie stoel in de tuin op. Door gedachten die dit boekje bij me opriep veranderde ik, zoals mensen en tijden voortdurend veranderen.

Knapte een uiltje en keek op YouTube naar een oude aflevering van Zeeman met boeken. Dat we waard zijn wat we riskeren, zei iemand die van beroep boeken leest.

ESPN Schakelen & zelfgemaakte kersentaart.

Glaasje cognac, ouwe zak. Blaar op de palm van mijn hand.

In het spoor van John Ashbery (3)

Op 28 juli 1927 kwam John Lawrence Ashbery in Rochester ter wereld, een stad gelegen aan de zuidoever van het Ontariomeer, en negentig jaar later overleed hij in zijn buitenhuis in Hudson, een plaatsje dat tweehonderd kilometer ten noorden van New York City ligt, de metropool waar Ashbery ook nog een appartement bezat. Gedurende zijn leven liet hij tamelijk veel sporen achter, die in de vorm van boeken, artikelen, interviews en foto’s gemakkelijk gevonden kunnen worden in boekhandels en op internet. Teneinde een antwoord te kunnen geven op mijn vragen zal ik een aantal ervan als een spoorzoeker gaan volgen. Maar welk sporen wel en welke niet? Of algemener: hoe wil ik dit essay – is het een essay? – nu aanpakken?

John Ashbery, zes weken oud, in de armen van zijn ouders.

Trein naar Amersfoort, Paul Blackburn

De Amerikaanse dichter Paul Blackburn (1926-1971) hield van kijken. En ik hou van dichters die van kijken houden. De laatste jaren voor zijn vroegtijdige dood schreef Blackburn dagboekgedichten, die in 1975 werden gebundeld onder the titel The Journals. Uit die bundel onderstaand gedicht, over wat hij uit het raam zag tijdens een treinreis in 1967 van Amsterdam naar Amersfoort. Wat opvalt: dat er toentertijd nog varkens buiten rondscharrelden, en dat Blackburn niet de Noordzee maar het IJmeer moet hebben aanschouwd, maar veel Hollandser wordt een landschap niet.

TREIN NAAR AMERSFOORT

Schapen staren
suffig over een wei

drie witte varkens in een ander

in een derde, 7 zwart-witte koeien
grazend, hun koppen naar beneden, staarten omhoog .

In de verte een rij bomen.

Schapen
meer schapen
meer koeien
meer varkens, plukje
koeien ver weg, twee paarden
hoofden omhoog deze keer, evenals de staarten .
Een boel trappelende meeuwen in de weiden
schapenkeutels . koeienvlaaien . varkensstront .
Kleine
sloten
doorstromen de groene, mistige ochtend
van een koude dag in november
nabij een arm van de Noordzee nabij
Naarden-Bussum

voordat het spoor afbuigt van de zee
richting Hilversum .

///Paul Blackburn, Ton van ’t Hof, 2019, digital art

Dagboek (4)

Bracht een kort bezoek aan mijn moeder, die nog even naar me lachte voor ze weer in zichzelf weggleed. Over enkele maanden wordt ze negentig. Op haar wang zat nog een veeg jam van het ontbijt.

Schrijven wil zeggen laten zien, poneert Judith Hermann in Kiezels, én het wil zeggen verbergen.

Las Kiezels uit, een waardig boek, non-fictie, dat o.a. gaat over alleen-zijn, twijfel en schrijverschap, en geschreven is in een pragmatische stijl. Nam me voor om meer titels van Hermann te gaan lezen.

Ze neemt in haar boek geen pose aan, een gemaakte manier van doen, althans ik heb het niet bemerkt. En ik houd niet van poses.

Werd opmerkzaam gemaakt op het bestaan van landschappen die nog onberoerd, stil en compleet zouden zijn. En dat compleet intrigeerde me, complete landschappen, zo hé!

In het spoor van John Ashbery (2)

Als dichter ben ik gevormd door andere dichters, van wie Ashbery er beslist één is: als ik mijn verzen formuleer sta ik óók op de schouders van deze Amerikaan. Begin jaren 00 trof ik zijn werk op het world wide web aan en stelde me geïmponeerd en met de loop der jaren in het bezit van vrijwel al zijn titels, meer dan dertig. Naast een besef van wat de essentie van poëzie is of kan zijn bracht Ashbery me tevens de utiliteit van procedureel schrijven bij: het vervaardigen van een tekst middels een vooraf bepaalde werkwijze, vaak in de vorm van een of meer restricties. Bijvoorbeeld: (1) elke dichtregel dient de naam van een rivier te bevatten, zoals dat het geval is in Ashbery’s lange gedicht ‘Into the Dusk-Charged Air’ uit 1966; of (2) elke paragraaf dient uit precies vijf zinnen te bestaan, wat de procedure is die geldt voor de vervaardiging van onderhavige tekst. Ik maak net als Ashbery graag gebruik van een hulpmotortje ter ondersteuning van het schrijfproces.

Dagboek (3)

Dat er zat mensen zijn die de schouders ophalen bij het genocidale geweld in de Gazastrook of er zelfs mee instemmen.

Dat ik elementen ken uit deze verzameling.

Een ranzige verzameling, minstens.

Besproeide voordat de hitte inviel de tuin geheel bon ton met water uit de regenwaterput.

Elke beschrijving, elke verslaglegging, noteerde Judith Hermann, is een bedrieglijk ordenen van de werkelijkheid, van beelden en splinters, van dromen.

In het spoor van John Ashbery (1)

Waarom grasduin ik toch telkens weer in dat raadselachtige oeuvre van John Ashbery, dat meer dan drieduizend bladzijden beslaat? En ik ben niet de enige. Zijn dichtwerk – hij publiceerde zijn eerste bundel in 1953 en zijn laatste in 2016, een jaar voor zijn dood – is tot op dit ogenblik volledig verkrijgbaar in de boekhandel, al dan niet ondergebracht in een verzamelde uitgave. Enkele postuum verschenen boeken, die collages en onvoltooide gedichten bevatten, heb ik, bang om teleurgesteld te worden, nog altijd niet aangeschaft. Maar wat bezielde Ashbery om poëzie te schrijven die veelal zo helder is als koffiedik?

John Ashbery, Fairfield Porter, ca. 1952

De zon, Greg Thomas

Hoe beschrijf je een wolkeloze dag? Hoe beschrijf je een wolkeloze dag op de Faeröer? De kans dat je op de Faeröer uitkijkt over zee is vrij groot. Minimalist Greg Thomas woont en werkt in Schotland, maar bezocht ooit de Faeröer. Uit dat bezoek is een serie gedichten voortgekomen, die hij heeft opgenomen in zijn bundel threshholds (2023).

de zon,

horizon
de zee

///