Ton van 't Hof's Blog: Ton van ’t Hof, page 5

Dagboek (4)

Bracht een kort bezoek aan mijn moeder, die nog even naar me lachte voor ze weer in zichzelf weggleed. Over enkele maanden wordt ze negentig. Op haar wang zat nog een veeg jam van het ontbijt.

Schrijven wil zeggen laten zien, poneert Judith Hermann in Kiezels, én het wil zeggen verbergen.

Las Kiezels uit, een waardig boek, non-fictie, dat o.a. gaat over alleen-zijn, twijfel en schrijverschap, en geschreven is in een pragmatische stijl. Nam me voor om meer titels van Hermann te gaan lezen.

Ze neemt in haar boek geen pose aan, een gemaakte manier van doen, althans ik heb het niet bemerkt. En ik houd niet van poses.

Werd opmerkzaam gemaakt op het bestaan van landschappen die nog onberoerd, stil en compleet zouden zijn. En dat compleet intrigeerde me, complete landschappen, zo hé!

In het spoor van John Ashbery (2)

Als dichter ben ik gevormd door andere dichters, van wie Ashbery er beslist één is: als ik mijn verzen formuleer sta ik óók op de schouders van deze Amerikaan. Begin jaren 00 trof ik zijn werk op het world wide web aan en stelde me geïmponeerd en met de loop der jaren in het bezit van vrijwel al zijn titels, meer dan dertig. Naast een besef van wat de essentie van poëzie is of kan zijn bracht Ashbery me tevens de utiliteit van procedureel schrijven bij: het vervaardigen van een tekst middels een vooraf bepaalde werkwijze, vaak in de vorm van een of meer restricties. Bijvoorbeeld: (1) elke dichtregel dient de naam van een rivier te bevatten, zoals dat het geval is in Ashbery’s lange gedicht ‘Into the Dusk-Charged Air’ uit 1966; of (2) elke paragraaf dient uit precies vijf zinnen te bestaan, wat de procedure is die geldt voor de vervaardiging van onderhavige tekst. Ik maak net als Ashbery graag gebruik van een hulpmotortje ter ondersteuning van het schrijfproces.

Dagboek (3)

Dat er zat mensen zijn die de schouders ophalen bij het genocidale geweld in de Gazastrook of er zelfs mee instemmen.

Dat ik elementen ken uit deze verzameling.

Een ranzige verzameling, minstens.

Besproeide voordat de hitte inviel de tuin geheel bon ton met water uit de regenwaterput.

Elke beschrijving, elke verslaglegging, noteerde Judith Hermann, is een bedrieglijk ordenen van de werkelijkheid, van beelden en splinters, van dromen.

In het spoor van John Ashbery (1)

Waarom grasduin ik toch telkens weer in dat raadselachtige oeuvre van John Ashbery, dat meer dan drieduizend bladzijden beslaat? En ik ben niet de enige. Zijn dichtwerk – hij publiceerde zijn eerste bundel in 1953 en zijn laatste in 2016, een jaar voor zijn dood – is tot op dit ogenblik volledig verkrijgbaar in de boekhandel, al dan niet ondergebracht in een verzamelde uitgave. Enkele postuum verschenen boeken, die collages en onvoltooide gedichten bevatten, heb ik, bang om teleurgesteld te worden, nog altijd niet aangeschaft. Maar wat bezielde Ashbery om poëzie te schrijven die veelal zo helder is als koffiedik?

John Ashbery, Fairfield Porter, ca. 1952

De zon, Greg Thomas

Hoe beschrijf je een wolkeloze dag? Hoe beschrijf je een wolkeloze dag op de Faeröer? De kans dat je op de Faeröer uitkijkt over zee is vrij groot. Minimalist Greg Thomas woont en werkt in Schotland, maar bezocht ooit de Faeröer. Uit dat bezoek is een serie gedichten voortgekomen, die hij heeft opgenomen in zijn bundel threshholds (2023).

de zon,

horizon
de zee

///

Dagboek (2)

In Koos van Zomerens roman Sneeuw van Hem (1998) krijgt Harry Mulisch van hoofdfiguur Thomas Hem te horen dat hij in zijn roman De ontdekking van de hemel laat zien dat hij de ballen verstand heeft van ornithologie: haviken fladderen niet, zegt Hem, en eten ook geen muizen. Nou ja, ze moesten zo’n boek niet zo opblazen, eindigt hij zijn tirade, dan hoefde je er ook niet zo nodig doorheen te prikken.

Literaire stekeligheden.

Maar ook een advies: weet potverdosie wat je zegt!

Gisteren en vandaag: ca. 35 km door het Drentse land gewandeld, langs het kronkelige Pieterpad van Papenvoort naar Noord-Sleen.

Zoadat ik verder kan schrijven.

Dagboek

In Koos van Zomerens roman Sneeuw van Hem (1998) krijgt Harry Mulisch van hoofdfiguur Thomas Hem te horen dat hij in zijn roman De ontdekking van de hemel laat zien dat hij de ballen verstand heeft van ornithologie: haviken fladderen niet, zegt Hem, en eten ook geen muizen. Nou ja, ze moesten zo’n boek niet zo opblazen, eindigt hij zijn tirade, dan hoefde je er ook niet zo nodig doorheen te prikken.

Literaire stekeligheden.

Maar ook een advies: weet potverdosie wat je zegt!

Gisteren en vandaag: ca. 35 km door het Drentse land gewandeld, langs het kronkelige Pieterpad van Papenvoort naar Noord-Sleen.

Zoadat ik verder kan schrijven.

Bloeide, Graham Foust

Amerikaan Graham Foust (1970) debuteerde in 2003 met de bundel As in Every Deafness, waaruit ‘Bloomed’ het openingsgedicht is. Maar wat wordt er in dit gedicht beschreven? Een blokkade? Een omgang met pijnlijke ervaringen uit het verleden? Het laat me in elk geval niet onberoerd.

BLOEIDE

ten slotte.

En door dit
geweld

past
vergeten me.

Ik bedenk wel iets.
Iets wat

ik me nooit
kon herinneren.

Vanwaar de haast.
Waar is het vuur.

Als niets werkt
en lonkt.

///

Dichter, Bert Voeten

In geschiedenissen van de Nederlandse poëzie vinden we Bert Voeten (1918-1992) in voetnoten terug. Als dichter was hij geen voor- maar een naloper. Met zijn bundel Een bord bekijken (1966), waaruit onderstaand gedicht afkomstig is, liet Voeten tradities achter zich en trad in de voetsporen van neorealisten als G. Brands, K. Schippers en J. Bernlef, die in 1958 het tijdschrift Barbarber hadden opgericht. Ik hou wel van Voetens poëzie, die na zijn poëticale overstap haar sterk visuele inslag behield. Sommige gewoontes veranderen nou eenmaal minder snel dan poëtica’s.

DICHTER

Dichter bij de dichter
dan een espresso-apparaat
dat onder hoge druk
drie tot vier koppen
sterke koffie
produceert
staat maar heel weinig.

///

Dagboek (1)

Je schrijft een schrijversbiografie omdat het oeuvre belangrijk is, dicteerde Michaël Zeeman.

Een ijskompres voor mijn hielen, tégen hielpijn.

Hij hóórt bij het establishment, hij ís succesvol, zei Zeeman met veel aplomb over een personage uit Philip Roths roman Ik was getrouwd met een communist.

Droomhuis op het platteland, NOS Journaal, Noord-Zuid-Oost-West, Gort over de grens, Met het mes op tafel, Grantchester (moord), Nieuwsuur (genocide) en Sneeuw van Hem.

Vier (4) speculaasjes.