Ton van 't Hof's Blog: Ton van ’t Hof, page 36

tangohotel #6

24.06.2023

Voelde me gestrest en zocht naar een oorzaak. Vond niets, ja leegte.

Voelde me leeg. Hahaha!

Kocht een nieuwe pet, een Pietje-Bell-pet! Nieuwe petten zijn altijd goed voor mijn humeur.

En als ik een goed humeur heb krijg ik in de regel ook zin in gehaktbrood. Braadde dus een Grieks gehaktbrood met tomatensaus.

Las later in Andrew Epsteins American Poetry since 1945: 'De decentrering van het literaire gezag van witte mannen en de explosie van een verscheidenheid aan stemmen is een van de meest opwindende en opvallende aspecten van de Amerikaanse poëzie sinds de Tweede Wereldoorlog.'

tangohotel #5

tangohotel #4

22.06.2023

Stond op, nam mijn hart in beide handen en begon aan de dag.

Zette tegen lunchtijd de ventilator aan en zou het apparaat tot diep in de nacht laten draaien.

De neiging om een ijsstokje tussen de zoemende bladen te steken onderdrukte ik.

In plaats daarvan declameerde ik in de tuin een vers voor een stuk of wat vogels. Ik had niet de indruk dat ze naar me luisterden maar voelde me wel happy.

IV De ruimte tussen lijnen – horizon bovenop horizon, waar je wacht totbetekenis oprijst uit stilte – een kleine zon. *

Dit is het vierde gedicht uit de reeks ‘Found Poem’, opgenomen in Joseph Massey’s nieuwe bundel The Light of No Other Hour.

tangohotel #3

tangohotel #2

20.06.2023

Dommelde weg in de schaduw, boek op schoot, Wonderlijke wapens, van Joris Note, intelligente beschouwingen over literatuur en politiek.

Om mij heen hingen planten slap en bleven katten voor dood liggen in het valige gras.

Het moet de warmte zijn geweest die me plots deed afvragen wie ik was en wat ik in hemelsnaam gedaan had met mijn leven: welk verhaal hang ik mezelf en anderen op? Gelukkig trok op dat moment de wind aan, wat me enige verkoeling bezorgde.

Het wachten was op regen.

Zou Godot symbool staan alles waarop je kunt wachten tot je een ons weegt? Waarheid, onpartijdigheid, klasseloze maatschappij etc.

19.06.2023

Werd bestempeld als een hoopje cellen met waarnemingsvermogen. Hoewel ik me enigszins tekort gedaan voelde, kon ik er wel om lachen, nam het niet politiek op.

Maakte plannen voor een nieuwe poëziebundel waar niemand op zit te wachten, over het leven dat telkens weer weet te ontsnappen aan de rede.

Een lot trouwens dat veel kunstenaars beschoren is: dat niemand op je werk zit te wachten. En omdat dat zielig wordt gevonden, is er geld in potjes gestopt en subsidiebeleid gemaakt, op basis waarvan hele oeuvres zijn gebouwd, die door vrijwel niemand worden aanschouwd of gelezen.

Las Twee piepjes van F. van Dixhoorn, uit 2007. Ja, ik loop wel vaker achteraan, geen haast, weet je. Enfin, Twee piepjes, waarin de ondervinding van een medisch onderzoek summier met de lezer wordt gedeeld. Uiterst summier. Er blijft veel te raden over. Toch zou ik de inhoud concreet willen noemen, welomschreven. En de vorm: die kiest Van Dixhoorn uiteraard ook met het oog op de poëtische ervaring.

gevolgddoor de zonen ik denk niet meer1. ik ben nu hier *

Pakte een XXL pak spaghetti uit de kast, dat al open bleek te zijn en nog bijna vol: mikado.

#1140, Ton van ’t Hof, 2023

John Ashbery | De schilder

In 1995 verscheen bij Meulenhoff De mandril op de slagboom, een keuze uit de gedichten van John Ashbery, vertaald door J. Bernlef en Peter Nijmeijer. De bundel opent met een sestina, ‘De schilder’, die onder de titel ‘The Painter’ werd opgenomen in Ashbery’s officiële debuut, Some Trees (1956). Maar Ashbery schreef het al in juni 1948, op 20-jarige leeftijd.

John Shoptaw besteedt in zijn studie over Ashbery’s werk, On the Outside Looking Out, die in 1994 werd uitgegeven door Harvard University Press, afzonderlijk aandacht aan dit gedicht.

Hieronder volgt eerst de vertaling van Bernlef en Nijmeijer, daarna krijgt Shoptaw het woord, en tot slot wordt de oorspronkelijke versie van het gedicht weergegeven.

DE SCHILDERZittend tussen de zee en de gebouwenGenoot hij van het schilderen van een zeeportret.Maar net als kinderen, die denken dat een gebedSlechts stilte is, zo verwachtte hij zijn onderwerpHet zand op te zien stormen en, grijpend naar een kwast,Zijn eigen portret te kwakken op het doek.Dus kwam er nooit een spat verf op zijn doekTotdat de bewoners van de gebouwenHem presten: ‘Probeer eens de kwastTe gebruiken als middel. Kies, voor een portret,Iets dat minder onstuimig en groot is, meer het onderwerpVan wisselende stemmingen of, wellicht, van een gebed.’Hoe kon hij hun uitleggen dat zijn gebedJuist inhield dat niet de kunst maar de natuur zijn doekzou usurperen? Hij koos zijn vrouw tot nieuw onderwerp,En hij schilderde haar gigantisch, als vervallen gebouwen,Alsof, zichzelf vergeten, het portretZich had uitgedrukt zonder tussenkomst van een kwast.Licht aangemoedigd, doopte hij zijn kwastIn de zee en mompelde een oprecht gebed:‘O, mijn ziel, als ik aan dit nieuw portretBegin, laat jij het dan stranden, mijn doek.’Het nieuws verspreidde zich als een lopend vuur door de gebouwen:Hij was teruggekeerd naar de zee als onderwerp.Stel je een schilder voor, gemarteld door zijn onderwerp!Te uitgeput om zelfs maar even zijn kwastOp te tillen, kreeg hij van een paar uit de gebouwenHangende schilders hoon over zich uitgestort: ‘Geen gebedHelpt nu nog onszelf aan te brengen op dit doek,Noch de zee te laten poseren voor een portret!’Anderen bestempelden het als een zelfportret.Ten slotte begon alles wat wees op een onderwerpTe verbleken en liet het doekSpierwit. Neer legde hij toen de kwast.Meteen klonk een gejoel op, dat tegelijk een gebedWas, uit de overvolle gebouwen.Ze wierpen hem van het hoogste gebouw, met zijn portret;En de zee verslond het doek en de kwastAlsof zijn onderwerp besloten had te blijven wat het was: een gebed. *

‘Another elliptical self-portrait, “The Painter,” takes up the poetics of formal perfection. Dated June 17, 1948, five months earlier than “Some Trees,” this sestina is the earliest poem collected in the volume. As in “Some Trees,” the poem’s enjambed tetrameters keep to an effortless syntax and a colorless vocabulary (the end-words are “buildings,” “portrait,” “prayer,” “subject,” “brush,” and “canvas”). It is remarkable, for instance, that the only color word in “The Painter” is “white.” The poem has little of the antic quality of Ashbery’s later sestinas (“A Pastoral,” “Faust”), which capitalize on the surrealist potential of their repeated end-words. Critics have traced the blandness of the diction to the influence of Stevens and Elizabeth Bishop. As Ashbery remarks, he “read, reread, studied and absorbed” Bishop’s North and South (1946), the volume containing het Stevensian sestina, “A Miracle for Breakfast,” before writing his own.

‘The most productive flaw in the poem is the incongruity between its formal perfection and its romantic subject matter: the painter in sublime confrontation with the ocean. Like Prufrock, Ashbery’s painter does not think the sea will sit for him. One key model for “The Painter” is Robert Browning’s “Andrea del Sarto (called ‘The Faultless Painter’).” With its source material in Vasari, its long verse paragraphs and extended apostrophe, and especially its exploration of the aesthetics and psychology of perfection, Browning’s poem will also be an important model for Ashbery’s “Self-Portrait,” for which “The Painter” becomes a preliminary sketch. Like Ashbery’s “Perfectly white” sestina, the painting by Browning’s del Sarto is monochromatic and finished: “All is silver-gray / Placid and perfect with my art.” Painstakingly painting his wife, Andrea settles for technical excellence while chafing at the flawed soulful paintings of his rivals Michelangelo and Raphael: “Their works drop groundward, but themselves, I know, / Reach many a time a heaven that’s shut to me.” Ashbery literalized Browning’s metaphor (“Their works drop groundward”) in his envoy by having rival painters drop the painter’s blank painting seaward: “They tossed him, the portrait, from the tallest of the buildings; / And the sea devoured the canvas and the brush / As though his subject had decided to remain a prayer”. This fall is also modeled on the end of Auden’s “Musée des Beaux Arts,” in which the ship’s crew in Pieter Breughel’s Icarus ‘must have seen / Something amazing, a boy falling out of the sky.”

‘The most malleable of the end-words in “The Painter” is “subject,” meaning topic, self, and subjection. To paint his “self-portrait” the painter masters his ego (as he had his model wife) and dips his brush into the sea, subjecting his conscious perfections to his oceanic “soul,” in a parody of the impassioned self-expression of abstract expressionism (“Imagine a painter crucified by his subject!”). “‘My soul,’” Ashbery’s maritime painter prays, “‘when I paint this next portrait / Let it be you who wrecks the canvas.’” As though drawn on sand, the painting’s ambiguous “subject” loses its vital signs: “Finally all indications of a subject / Began to fade, leaving the canvas / Perfectly white.” Ashbery may not have “expressed himself” or captured his subjectivity in this perfectly sustained sestina, but he succeeds thereby in drawing the mock-heroic proportions of the subject’s submersion in his work.

‘Like most poems in Some Trees, “The Painter” is a narrative. In these early poems Ashbery begins what will be an extensive experimentation with narrative conventions. Such narratives are best read representatively in terms of their genres or modes of discourse rather than traditionally (for plot and character).’

– John Shoptaw, in On the Outside Looking Out: John Ashbery’s Poetry

THE PAINTERSitting between the sea and the buildingsHe enjoyed painting the sea’s portrait.But just as children imagine a prayerIs merely silence, he expected his subjectTo rush up the sand, and, seizing a brush,Plaster its own portrait on the canvas.So there was never any paint on his canvasUntil the people who lived in the buildingsPut him to work: “Try using the brushAs a means to an end. Select, for a portrait,Something less angry and large, and more subjectTo a painter’s moods, or, perhaps, to a prayer.”How could he explain to them his prayerThat nature, not art, might usurp the canvas?He chose his wife for a new subject,Making her vast, like ruined buildings,As if, forgetting itself, the portraitHad expressed itself without a brush.Slightly encouraged, he dipped his brushIn the sea, murmuring a heartfelt prayer:“My soul, when I paint this next portraitLet it be you who wrecks the canvas.”The news spread like wildfire through the buildings:He had gone back to the sea for his subject.Imagine a painter crucified by his subject!Too exhausted even to lift his brush,He provoked some artists leaning from the buildingsTo malicious mirth: “We haven’t a prayerNow, of putting ourselves on canvas,Or getting the sea to sit for a portrait!”Others declared it a self-portrait.Finally all indications of a subjectBegan to fade, leaving the canvasPerfectly white. He put down the brush.At once a howl, that was also a prayer,Arose from the overcrowded buildings.They tossed him, the portrait, from the tallest of the buildings;And the sea devoured the canvas and the brushAs though his subject had decided to remain a prayer. *

– John Ashbery, Collected Poems 1956-1987

17.06.2023

In een pover stukje over middelmatigheid luidt een conclusie: ‘Het leven kiezen betekent je radicaal committeren aan het feit dat alles elke dag anders kan zijn.’ In de letterlijke opvatting staat hier kletskoek. Je kunt het leven niet kiezen, je leeft, en het is een feit dat alles elke dag anders ís, daar hoef je je dus niet aan te committeren. Om nog maar te zwijgen van het buzzwoord ‘radicaal’. Kennelijk is het de bedoeling dat ik de uitspraak in figuurlijke zin lees. Dan staat er, denk ik, zoiets als: wie zich niet dood houdt, ziet de wereld onder zijn of haar ogen veranderen. Ach so. Een nogal modaal inzicht, dus. Als ik hoofdredacteur van Filosofie Magazine was geweest, dan zou ik het stukje van Lieke Marsman niet geplaatst hebben.

Of kritisch lezen een onhebbelijke gewoonte is?

‘Onbekommerd, spotziek, gewelddadig – zo wil de wijsheid ons: zij is een vrouw en bemint enkel een krijgsman.’ – Aldus sprak Zarathustra

Via een uitgekiende omweg fietsten we naar ‘t Hoekje in Ferwert, voor een snelle hap uit de frituur. Ter aanvulling van de verbruikte calorieën.

‘Bij snelladen gaat het maar om één ding: zoveel mogelijk actieradius in zo min mogelijk tijd.’

16.06.2023

Kocht een tegelzaag, met 20% Praxis Plus keuzekorting. Omdat mijn oude tegelsnijder versleten is. Eerdaags kan ik met het betegelen van de badkamerwanden beginnen.

Plaatste een half plafond, fluitend. Klussen is leuk zolang het goed gaat. Ik heb al heel wat leergeld betaald.

Luisterde naar gezwam over mannelijkheid, las een lulverhaal over vrouwelijkheid en proestte het uit bij de eigentijdse vraag: ‘Schrijver, hoe ben je dat?’

‘Mannen lezen alleen maar mannen.’

Beklonk alle zaken, heel mannelijk, met een Westvleteren 12.