Zohreh Hanifeh > Recent Status Updates

بخش اول را تمام کردم و در حالی که بیشتر از قبل شیفتهٔ این کشور افریقایی شده‌ام، به آهنگ As Time Goes By گوش می‌سپارم که سام در Casablanca وسط کافه ریک، از پشت پیانو می‌خواند و حالا می‌دانم مردم کازابلانکا این شهر را آن‌طور که ما می‌شناسیم نمی‌بینند.

هر کاری می‌کرد نمی‌توانست فکر کند دنیا دو روز است. می‌دانست دنیا هزار روز است و حتی بیشتر و حالا حالاها قرار نیست تمام بشود.

دلش می‌خواست فرار کند از این زندگی. امّا تحمل می‌کرد. چون توی مغزش فرو رفته بود که باید برود تو دل مشکلات و فرار چیزی را حل نمی‌کند. امّا روزی از خودش پرسید چرا فرار بد است؟
«همه چیز از همین سؤال شروع شد.»

هیچ کاری بی‌معنی‌تر از این نیست که بخواهی برای کسی که برایش مهم نیستی از خودت بگویی.

‏ای کاش بودن بِه از نبودن بود
آن‌وقت در نیمه‌های خوابی از مبادای این ماهِ منتظر،
با جامه‌ای سپید از استخارهٔ باد
رو به دروازهٔ دریا تو را صدا می‌زدم.

خلاص مشو ای سرشتِ صبور!
صبوری کن که من در قیودِ این قصیدهٔ منفعل
موزونِ هیچ صراطی نخواهم شد.

کنار پرچین خانه ما گلی گمنام
بعد از هزار بهار هنوز خواب همان پاییز کجمریز را می‌بیند.
آیا سزاوار نبود همهٔ ما شبیه ترانه‌هایمان می‌زیستیم؟!

فقط خاک ابدی است، فقط انسان ابدی
فقط مبارزهٔ شورِ هستی با کششِ مرگ ابدی است...

قسم به چشم‌های سُرخت اسماعیل عزیزم،
که آفتاب، روزی، بهتر از آن روزی که تو مُردی خواهد تابید

تعهد. تعهد. تعهد. چرا آدما انقدر دوست دارن همدیگه‌رو متعهد کنن؟ اونوخ تا چشم کار می‌کنه همه دارن زیر تعهدها می‌زنن یا از تعهدها فرار می‌کنن.

من می‌گویم: «وقتی پرواز یاد بگیرد، می‌گذارد می‌رود. نمی‌شود یادش ندهیم؟»
ننه کلثوم می‌گوید: «پرنده به پرواز احتیاج دارد، همان‌طور که هستهٔ زردآلو احتیاج دارد درخت زردآلو بشود.»

نقد الست می‌رسد دست به دست می‌رسد
زود بکن بلی بلی ور نکنی بلا رسد

چند سال پیش شمس‌خوانی رو شروع کرده بودم. فکر کنم طرحم که شروع شد دیگه نتونستم ادامه بدم. این بیت آخرین شعریه که تو یادداشت‌هام پیداش کردم. گر چه مطمئنم بیشتر از این خونده بودم. ولی خب از همین جا دوباره ادامه میدم.

یه داستان از اون وسطای کتاب خوندم و اصلاً منو نگرفت. به خصوص که تو سفر بودم و روزهای پر از استرسی رو می‌گذروندم. اینه که فعلاً می‌گذارمش کنار و کتاب دیگه‌ای شروع می‌کنم تا بعد باز برگردم سراغش.

‏آدم باید بتونه پایینِ یه تپه دراز بکشه، با گلوی پاره و خونی که آروم آروم می‌ره تا بمیره، و همین موقع اگه یه دختر زیبا یا یه پیرزن با یه کوزهٔ قشنگ روی سرش از کنارش بگذره، باید بتونه خودشو رو یه بازو بلند کنه ببینه که کوزه صحیح و سالم به بالای تپه می‌رسه.

آینه را بخار می‌گیرد
نامی نوشته بر آن از دیرباز
به‌آرامی پدیدار می‌شود

پس از زلزله
می‌افزاید به نامه
دوستت دارم

آخر تابستان
باغ می‌آورم برای او
در دامنم

سپیده می‌رسد
سگی
آسمان را پُر از مرغ دریایی می‌کند

در روزی بزرگ، راهسپاریم، اما از فروغ
سوزنی به ما نشسته، تنها
یک سوزن.
روزی بزرگ – آرام آرام – در اصالت ما دست می‌برد
تا شانه – رفته رفته به پس رود؛
که تنها از دور، از دور توانائیم
در شناختن شانهٔ خود، که همین پرندگان هوا
بر آن فرود می‌آیند،
و در شناختنِ دست‌های خود، دست‌های بریدهٔ خود،
که همین پرندگان هوا هستند.
در روزی بزرگ به تو می‌رسم؛ به شانه تو
دست می‌زنم، که به پس‌نگری و ببینی
که نمی‌خندم.

سخت‌تر از گیاه، لمسم کن؛ دستان تو را نثار تو می‌کنم
تنگ تر از گیاه، در آغوشم کش؛ بدنت را به تو ارزانی می‌دارم.
و زمانی که آسیاب‌ها در نور به گشت آید،
تو دست‌هایت را خواهی بست، مشت خواهی، گره خواهی کرد
و این گره را، مانند هدیه‌ای
حفظ خواهی کرد.

ناشناس، از میان انبوهی می‌گذرم؛ هر گیاه، اما، از کشیده شدن بر من نام می‌گیرد.
چشم بسته‌ام، و نام گیاهان تاریک است.
دیگر هیچ کجا، هیچ کجا
مرا به نامی، به کلمه‌ای، صدا نکن؛ که حال، تمام زبان در نام یک گیاه آسوده‌ست.

‏پلک بر هم بگذار -آری- که دنیا با تمامِ گیاهانِ خود به پیشوازِ دلتنگی رود.

اگر بنویسم: تو
شعر را به شعر افزوده‌ام.

خیلی چیزها هستند که می‌توانند خاطره‌ها را با خود حمل کنند: عکس‌ها، یادگاری‌ها، چشم‌اندازها، جاها... اما بوها چیز دیگری هستند؛ انگار نظم مکان و زمان را به‌هم می‌ریزند و آدم را پرتاب می‌کنند به مکانی دیگر، به زمانی دیگر.

دوست دارد بهش بگوید این لبخند اوست که دل آدم را می‌برد. دوست دارد بهش بگوید وقتی می‌خندد، همهٔ پرنده‌های جهان شروع می‌کنند به آواز خواندن، همهٔ گل‌های جهان شروع می‌کنند به شکفتن و همهٔ ابرهای جهان شروع می‌کنند به باریدن. خواهد گفت. همیشه که این‌طوری نمی‌ماند؛ خیلی زود این‌ها را به زن خواهد گفت.

و تو قلب خود را که با هراس به آنان بخشیدی
از «او» نیز پوشیده داشتی.

من می‌دانم که غبار جاده شیشه را
می‌پوشاند
چنان که دیگر حتا از پس شیشه هم
نمی‌توان تو را خوش داشت
نمی‌توان تو را به شهری خواند
که در آستان بارانش زخم‌های جوان‌تر خیال خندیدن دارند.

از تاریکیِ اندیشه تا سرانگشت شما
سرآسیمه تاخته‌ایم
که انگشت شما
به پرندگان اشاره کند
که بر شاخه‌ی خود ماندند

از برای مردگان مرده‌اند،
و برای زندگان زنده‌اند.
ایمان و عشق‌شان
دیدگان جهان است.