Nguyễn Quang Lập's Blog, page 4

Tổng bí thư Trọng và cuộc Thập tự chinh vô vọng

Trần Ngân-/Việt- studies

Trần Hữu Dũng: Bài mới, vô cùng xuất sắc, của tác giả các bài Thủ tướng Dũng và nền kinh tế thị trường “định hướng quyết liệt” và --Thống đốc Bình có mắc chứng hoang tưởng vĩ cuồng?

Vài năm trở lại đây, tình hình tham nhũng, chạy chức, chạy quyền ở Việt Nam ngày càng tăng, cộng với kinh tế suy thoái, lạm phát tăng cao, thất nghiệp lan rộng đã đe dọa nghiêm trọng tới niềm tin của người dân vào vai trò lãnh đạo của Đảng cộng sản. Tình thế đó đã buộc ban lãnh đạo Đảng phải tìm ra những giải pháp mới nhằm lấy lại niềm tin của nhân dân. Từ khi lên nắm quyền sau Đại hội Đảng lần thứ 11, TBT Trọng và Ban chấp hành TW Đảng đã tiến hành một số biện pháp như:

 - Ra Nghị quyết Trung ương 4 về “Những vấn đề cấp bách xây dựng Đảng hiện nay” và tổ chức rộng khắp phong trào phê và tự phê theo tinh thần nghị quyết này

 - Tái lập Ban Nội chính TW và Ban Kinh tế TW

 Bài viết dưới đây sẽ phân tích ý nghĩa của việc tái lập 2 ban này trong bối cảnh Việt Nam hiện nay.

 1. Về Ban nội chính và cuộc chiến chống tham nhũng

 Vào năm 2007, Ban Nội chính TW lúc đó đã được sáp nhập vào Văn phòng TW Đảng. Sau khi được tái lập vào cuối năm 2012, chức năng, nhiệm vụ của Ban Nội chính TW hiện nay đã thay đổi rất nhiều so với trước đó. Nếu như trước đây, nhiệm vụ của Ban rất rộng, chẳng hạn:

 - Giúp Bộ Chính trị, Ban Bí thư bảo đảm sự lãnh đạo của Đảng trên lĩnh vực xây dựng pháp luật, tăng cường pháp chế xã hội chủ nghĩa;

 - Nghiên cứu đề xuất và theo dõi việc thể chế hoá đường lối, quan điểm của Đảng thành pháp luật nhà nước;

 - Theo dõi việc lập và thực hiện chương trình xây dựng pháp luật của Nhà nước. (thuvienphapluat.vn)

 thì trong 6 nhóm nhiệm vụ của Ban Nội chính TW hiện nay đều có chữ “tham nhũng” (Vnexpress, 4/1/2013). Điều này cho thấy Ban này được lập ra chủ yếu để đối phó với tình trạng tham nhũng tràn lan hiện nay.

 Tuy nhiên, câu hỏi đặt ra là: liệu việc tái lập lại Ban này có giúp được gì trong việc giảm bớt tình trạng tham nhũng hiện nay hay không? Rất tiếc, câu trả lời của tác giả cũng như nhiều người tỉnh táo khác là không, hoàn toàn không.

 Kinh nghiệm chống tham nhũng trên thế giới đã rất nhiều và những nguyên tắc chung được rút ra không gì ngoài những nguyên tắc chính: (i) về mặt thể chế phải có tam quyền phân lập, có sự phân chia và kiểm soát giữa các nhánh quyền lực; (ii) công khai và minh bạch trong những lĩnh vực như: hoạch định và thực thi chính sách, tài sản cán bộ công chức…; (iii) một nền báo chí tự do để người dân có thể giám soát các quan chức của mình… Có những điều kiện này chưa chắc đã có kết quả tốt trong việc chống tham nhũng nhưng nếu không có nó thì chắc chắn không thể chống tham nhũng. Việc lập ra một cơ quan chống tham nhũng trong thời đại ngày nay mà lại thiếu đi những điều kiện nền tảng ở trên mà trông mong nó hoạt động có hiệu quả thì chỉ là sự ảo tưởng.

 Về mặt cơ chế, việc lập ra Ban Nội chính TW như thế này (với chân rết ở tất cả các tỉnh thành, khác với trước kia là chỉ có một số địa phương có văn phòng của Ban) rõ ràng có mục đích là “chống”, tức là có vụ án tham nhũng xảy ra rồi thì sẽ tham gia “xử lý”. Tuy nhiên, cái gốc của tham nhũng ở Việt Nam hiện nay đã ăn quá sâu vào hệ thống, lan quá rộng ra mọi mặt của xã hội thì cách tốt nhất phải là “phòng”, tức là phải cải cách mạnh để triệt tiêu những thể chế tạo ra điều kiện cho tham nhũng như quyền lực, đất đai, đầu tư công, DNNN… Không giải quyết được những vấn đề gốc rễ này mà lại đẻ ra một tổ chức để chống thì không thể nào chống được vì có bịt lỗ này chắc chắn sẽ lại có nhiều lỗ khác xì ra.

 Về mặt hoạt động, cũng như Ủy ban kiểm tra TW của Đảng hiện nay, nó không công khai, minh bạch cho công chúng cách thức hoạt động mà chủ yếu là vận hành trong nội bộ, đa số có mục đích dĩ hòa vi quí, thậm chí là “nhân văn” để duy trì sự ổn định và đoàn kết của Đảng như lời dạy của TBT Trọng: “đấu tranh có lý có tình để tất cả cùng tiến lên chứ không cốt kỷ luật nhiều thì mới tốt. Tính nhân văn của NQ Trung ương 4 là thế”, “quan trọng nhất là bước đầu phải nhóm được cái lò lên, tạo thành hơi ấm thì khi đó củi khô, củi tươi đưa vào cũng phải cháy hết”; “Kỷ luật mà không tính kỹ, mai kia lại ân oán, thù oán, đối phó thành phe phái, làm rối nội bộ, có nên không” (Vietnamnet, 3/12/2012). Với cách chống tham nhũng mà lúc nào cũng sợ làm hại tới “sinh mệnh chính trị” của các quan chức như thế (còn mặc kệ sinh mệnh của dân) thì đừng mong nó có hiệu quả.

 Về mặt con người, có lẽ TBT Trọng và một số người thực lòng muốn chống tham nhũng đã mơ ước tới vai trò của các quan chức trong Ban Nội chính TW giống Bao Thanh Thiên, tuyệt đối trong sạch, “thiết diện vô tư”, hoàn toàn khách quan nên đã “trang bị” cho Ban Nội chính TW một ông Trưởng ban nổi đình nổi đám với những tuyên bố vang trời là Nguyễn Bá Thanh và qui định là Trưởng ban sẽ là Ủy viên Bộ Chính trị. 2 Phó ban là Ủy viên TW (trước đó không hề có). Nhưng trong bối cảnh Việt Nam hiện nay, với một hệ thống chính trị có các quan hệ quyền lợi ràng buộc như mạng nhện thì mơ ước trên đây chỉ là điều viển vông không tưởng. Bản thân Nguyễn Bá Thanh được rất nhiều người kỳ vọng nhưng trước khi ra Hà Nội đã kịp đưa con trai là Nguyễn Bá Cảnh lên làm Bí thư Thành đoàn Đà Nẵng. Chưa kể, ông này khi còn ở Đà Nẵng đã dính không ít tai tiếng về tham nhũng. Ông Trưởng ban đã vậy thì lấy gì đảm bảo các ông phó hoặc cấp dưới không dính vào tham nhũng hoặc các quan hệ lợi ích nhằng nhịt. Với những cán bộ như vậy thì rõ ràng việc xử lý các vụ án tham nhũng sẽ mang nhiều động cơ chính trị với các sự thỏa hiệp và thương lượng để đảm bảo quyền lợi và vị trí của mình, đặc biệt là ở cấp địa phương.

 Như vậy, có thể thấy trước rằng việc lập ra Ban Nội chính TW và coi đó là biện pháp chủ yếu để chống tham nhũng trong giai đoạn tới chắc chắn sẽ thất bại thảm hại vì nó không được hỗ trợ bằng những cải cách thể chế cơ bản. Cách thức hoạt động thì không công khai, minh bạch. Cán bộ của nó, đặc biệt là cán bộ ở cấp địa phương cũng không đáng tin vì có quá nhiều mối liên hệ chính trị rối rắm và có chức vụ hành chính có thể thấp hơn nhiều so với cán bộ chủ chốt ở đó[1]…

 Việt Nam không dám học tập những kinh nghiệm tốt nhất (“best practice”) về chống tham nhũng đã rất nhiều trên thế giới, tức là phải tạo ra môi trường để con người không thể (xử phạt nghiêm minh, không chạy án được), không dám tham nhũng (công khai minh bạch tài sản của quan chức) mà Việt Nam lại muốn tạo ra con người không muốn tham nhũng (Tất nhiên các nước khác cũng giúp quan chức “không muốn” tham nhũng bằng việc trả lương cao cho công chức nhưng với nguồn lực có hạn thì Việt Nam không thể làm theo). Việt Nam tạo ra sự “không muốn” tham nhũng chủ yếu bằng động cơ tinh thần, đạo đức. Chẳng hạn, đòi hỏi cán bộ phải có cái “tâm” trong khi chả ai định nghĩa được “cái tâm” là gì (Nếu anh có “tâm”, sao anh không tự nguyện công khai tài sản cho dân biết đi, cây ngay không sợ chết đứng mà). Biện pháp chống tham nhũng, tiêu cực chủ yếu hiện nay vẫn là phê và tự phê, cho cán bộ học tập tư tưởng đạo đức HCM thì đúng là quá ảo tưởng. Tác giả tin chắc rằng 100% người dân Việt Nam chả ai tin rằng đi học tập tư tưởng đạo đức HCM sẽ giúp cán bộ bớt tham nhũng cả. Vậy mà người ta vẫn rầm rộ thực hiện những việc vô bổ này, vừa tốn thời gian, tiền bạc, vừa làm lệch sự chú ý khỏi những việc cần thiết đáng lẽ phải làm.

 Khi kinh tế suy thoái, cái bánh lợi ích bé đi thì việc tranh giành những phần bánh còn lại sẽ trở nên quyết liệt hơn. Trong bối cảnh chính trị nhiều bè phái hiện nay, nhiều khả năng là với cách thức tổ chức và hoạt động như thế này, Ban Nội chính TW sẽ trở thành một công cụ để đấu đá chính trị hơn là chống tham nhũng thực sự (Hãy nhớ ông trưởng ban Nguyễn Bá Thanh đã hạ nhục ông cựu tướng cảnh sát Nguyễn Văn Thanh tới mức dù đã nằm liệt trên giường bệnh vẫn bị đẩy cả giường ra tòa vì ông này và những người khác đã dám tố cáo Bá Thanh tham nhũng).

 2. Về Ban Kinh tế TW và nền kinh tế hiện nay

 Do thành tích điều hành kinh tế kém cỏi của chính phủ do thủ tướng Dũng đứng đầu, Đảng đã quyết định tái lập Ban Kinh tế TW để mong xoay chuyển nền kinh tế. Các nhiệm vụ chính của Ban Kinh tế TW gồm có:

 - Thứ nhất, chủ trì hoặc tham gia nghiên cứu, đề xuất xây dựng đường lối, chủ trương, nghị quyết đại hội, các nghị quyết, chỉ thị, quyết định về lĩnh vực kinh tế-xã hội của Ban Chấp hành Trung ương, Bộ Chính trị, Ban Bí thư; các cơ chế, chính sách lớn về kinh tế-xã hội, phát triển lực lượng sản xuất và hoàn thiện quan hệ sản xuất, về các vấn đề xã hội …

 - Thứ hai, thẩm định các đề án về kinh tế – xã hội trước khi trình Bộ Chính trị, Ban Bí thư.

 - Thứ ba, … Ban Kinh tế Trung ương sẽ giúp Bộ Chính trị, Ban Bí thư nắm tình hình, kiểm tra, giám sát việc thực hiện nghị quyết, chủ trương của Đảng về đổi mới mô hình tăng trưởng, cơ cấu lại nền kinh tế, sắp xếp, đổi mới, tái cấu trúc các tập đoàn kinh tế và tổng công ty nhà nước, hệ thống ngân hàng thương mại và các tổ chức tài chính… (Thuvienphapluat.vn)

 Như vậy, Ban Kinh tế TW có 2 nhóm nhiệm vụ chính là: (i) Nghiên cứu, đề xuất các chính sách và (ii) Giúp Bộ Chính trị và Ban Bí thư trong việc kiểm tra và giám sát.

 Với nhóm nhiệm vụ thứ nhất, từ khi ông Vương Đình Huệ lên làm Trưởng ban Kinh tế TW thì ông đã có nỗ lực tiếp xúc với một loạt các trường đại học ở Việt Nam như Đại học Thái Nguyên, Đại học Quốc gia Hà nội… (Tạp chí Tài chính, 29/3/2013) hay Viện Hàn lâm KHXH Việt Nam (Infonet, 17/5/2013) để ký kết các thỏa thuận hợp tác nghiên cứu.

 Vấn đề đặt ra ở đây là nếu nhiệm vụ chủ yếu chỉ là nghiên cứu, đề xuất chính sách thì có cần tái lập một ban đã bị giải thể và trưởng ban lại phải là Ủy viên Bộ Chính trị hay không? Rõ ràng là không.

 Việc tư vấn chính sách thì bản thân các trường đại học hay viện nghiên cứu có thể làm tốt thông qua cơ chế đặt hàng từ các cơ quan cần nó mà không cần thêm một đầu mối là Ban Kinh tế TW. Nếu đồng ý rằng con đường đi lên của Việt Nam phải là nền kinh tế thị trường có mô hình tương tự với các nước phát triển thì có thể thấy Ban này rất khó có thể có những đóng góp gì đáng chú ý về mặt học thuật hay những chính sách mang tính đột phá để hiện đại hóa đất nước vì nó là một tổ chức của Đảng nên sẽ bị những rào cản lớn về mặt tư tưởng không thể vượt qua. Ai đã từng có dịp gặp các cán bộ của Ban Kinh tế TW trước đây thì đều biết năng lực của họ nói chung hạn chế, chủ yếu là cán bộ lý luận, nặng tính hành chính. Các cán bộ mới năng lực cũng khó có thể khá hơn vì đa số đều được đào tạo trong hệ thống các trường của Đảng mà bản thân các trường này cũng có tư duy tụt hậu so với thế giới hàng trăm năm nên cũng không thể đòi hỏi gì nhiều từ các sản phẩm do họ tạo ra. Cho dù có tuyển người thực sự giỏi, tốt nghiệp ở các nước phát triển về (theo qui định, Ban Kinh tế TW có thể mời các chuyên gia về kiêm nhiệm vị trí Phó ban (Pháp luật TP.HCM, 5/1/2013) thì họ cũng khó có thể phát huy khả năng trong một môi trường tù túng và bị kìm hãm về mặt tư tưởng và trí tuệ như vậy. Có lẽ không phải ngẫu nhiên mà ông Huệ, TS kinh tế tốt nghiệp ở Slovakia, từng là một giảng viên đại học lâu năm, nguyên hiệu phó Đại học Tài chính Kế toán lại ký kết nhiều thỏa thuận với các đại học và viện nghiên cứu vì chính ông có lẽ cũng hiểu khả năng tư duy và tầm mức trí tuệ của các cán bộ dưới quyền thế nào.

 Nên lưu ý là nhiều nhà khoa học thực sự có tài trong hệ thống các viện nghiên cứu nhà nước (“think tank” quốc doanh) trong lĩnh vực khoa học xã hội cũng vì những ràng buộc về mặt tư tưởng, vì sợ bị chụp mũ là phản động, lệch lạc, suy thoái mà nhiều khi không thể nói thật những điều họ suy nghĩ. Như vậy, thử hỏi một ban của Đảng, phải báo cáo cho Bộ Chính trị và Ban Bí thư là nơi có những người tư duy thuộc dạng thủ cựu nhất Việt Nam hiện nay thì làm sao họ dám nói đúng sự thật, đó là nói nếu họ đủ khả năng để nhận ra đâu là sự thật. Trí thức phải có môi trường nghiên cứu chuyên nghiệp, tự do học thuật để tranh luận thẳng thắn, các ý tưởng có thể cọ sát với nhau thì mới có thể tới gần chân lý chứ việc mời một vài chuyên gia, dù giỏi để làm việc theo kiểu “hiến kế” cho các nhà lãnh đạo bảo thủ như mô hình thế này rõ ràng không hiệu quả vì có nghe hay không phụ thuộc rất lớn vào ý muốn chủ quan của một vài lãnh đạo và liệu ý kiến tư vấn đó có tốt hay không cũng khó đánh giá vì chả mấy ai biết được do không được công khai tranh luận. Việc nên làm đầu tiên để có một hệ thống think tank tốt là cần bỏ ngay Điều 2 trong Quyết định 97/2009/QĐ-TTg do thủ tướng Dũng ký trong đó quy định khi phản biện thì “không được công bố công khai với danh nghĩa hoặc gắn với danh nghĩa của tổ chức khoa học công nghệ”. Chính điều khoản có thể nói là ngu dốt này do một người thường tự hào là ngày nào cũng làm việc với các “trí thức”, người ngay khi mới lên nhậm chức đã ký quyết định giải thể Ban Nghiên cứu của thủ tướng, ban hành đã làm IDS, “think tank” tư nhân duy nhất của Việt Nam phải tự giải thể và cũng bịt hết đường ra đời cũng như góp ý của các “think tank” tư nhân khác.

 Như vậy, có lẽ ý định chính của những người muốn tái lập Ban Kinh tế TW là thông qua nó, dùng quyền lực của Đảng để can thiệp vào quá trình hoạch định chính sách và giám sát các tập đoàn là các bầu sữa của chính phủ do thủ tướng Dũng đứng đầu.

 Năng lực điều hành yếu kém của chính phủ hiện nay là điều không thể phủ nhận nhưng việc quay lại thời kỳ sử dụng quyền lực của Đảng để can thiệp vào các công việc thuộc chức năng của chính phủ, đặc biệt trong lĩnh vực kinh tế chỉ tổ làm mọi việc tệ hơn mà thôi. Chưa nói tới sự chồng chéo về mặt thể chế, lý do cơ bản nhất là tư duy của các lãnh đạo Đảng thường là bảo thủ, tụt hậu rất xa so với mặt bằng chung các lãnh đạo trên thế giới (chỉ nói ở ASEAN thôi đã thua lắm rồi) nên rất không thích hợp cho một quốc gia đang có nhu cầu cấp thiết phải hiện đại hóa và hội nhập nhanh hơn vào nền kinh tế toàn cầu. Hai cái sai cộng lại không thể thành một cái đúng được, đặc biệt là trong trường hợp này. Nếu điều này xảy ra, nó có nguy cơ càng làm đất nước tụt hậu xa hơn nữa.

 Tóm lại, với việc tái lập hai ban này cũng như một số biện pháp khác đã được tiến hành, TBT Trọng và những người cùng suy nghĩ với ông cũng có thể có mong muốn thật lòng là muốn giảm bớt trình trạng tham nhũng đã quá nghiêm trọng và cải thiện được tình hình kinh tế bi đát hiện nay. Tuy nhiên, rõ ràng cuộc Thập tự chinh được TBT Trọng khởi xướng để chống lại tham nhũng và suy thoái kinh tế chắc chắn sẽ thất bại vì nó được dựa trên một nền tảng tư duy hết sức thủ cựu, đầy ảo tưởng, mang nặng niềm tin tôn giáo hơn là thực tiễn, chủ yếu để đánh lừa dư luận và tự đánh lừa chính mình. Dùng sự sai lầm về thể chế để đối phó với sự sai lầm của một người (thủ tướng Dũng) thì chỉ càng làm tình hình xấu thêm vì con người sai còn có thể thay nhanh chứ thể chế sai khi đã được thiết lập sẽ mang tính bền vững khó thay đổi hơn nhiều.

 3. Con đường gập ghềnh sắp tới của Việt Nam

 Như trong một bài viết của tác giả vào tháng 11/2012 về kinh tế Việt Nam (Viet-studies, 20/11/2012), tác giả có nhận định rằng triển vọng trung hạn của nền kinh tế Việt Nam là rất kém vì những lý do chính sau:

 - Hầu hết các cải cách quan trọng cần thiết để giải phóng các nguồn lực tăng trưởng trong trung và dài hạn liên tục bị trì hoãn mà không được thực thi. Nhưng bản thân nhiều cải cách này cũng sai ngay từ định hướng nên kết quả rất khó thành công hay nói đúng hơn là chắc chắn cũng sẽ thất bại.

 - Thể chế chính trị hay nói cụ thể hơn là bộ máy lãnh đạo cấp cao ở Việt Nam hiện nay đã mất khả năng “tự sửa sai” và lợi ích của số đông cán bộ lãnh đạo không còn gắn với với lợi ích của đại đa số nhân dân và đất nước nữa.

 - Nhiều chính sách kinh tế trong thời gian kể từ khi thủ tướng Dũng lên nắm quyền và đặc biệt trong giai đoạn từ năm 2008 trở lại đây có chất lượng rất kém (ví dụ điển hình gần đây là chính sách quản lý vàng của NHNN).

 Đến nay, sau 6 tháng, quan điểm của tác giả vẫn không hề thay đổi mà còn được khẳng định thêm bằng những sự kiện gần đây.

 Các chuyên gia đều thấy các bước cải cách cơ cấu quá chậm hay nói đúng hơn là không tiến được gì, chỉ thấy nói, nói và nói. Trong kỳ họp Quốc hội đang diễn ra, ông Đỗ Văn Đương, ĐBQH phải thốt lên: “Tôi thấy báo cáo của Chính phủ rất sơ sài, không phân tích được nguyên nhân, cũng không thấy rõ ràng giải pháp. Trong một trang mà tôi đếm có tới 23 lần các từ “đẩy mạnh, tăng cường, tích cực”. Ta hô hào rất nhiều mà giải pháp cụ thể không được bao nhiêu”. (Tuổi trẻ, 23/5/2013)

 Tại sao các cải cách cấu trúc rất cần thiết cho tương lai dài hạn của nền kinh tế mãi bị trì hoãn? Rất nhiều người đã chỉ ra nguồn gốc của nó là do các nhóm lợi ích muốn duy trì hiện trạng (status quo), chống lại sự thay đổi và tầng lớp lãnh đạo thiếu đi quyết tâm chính trị để cải cách hoặc còn tệ hơn là chính họ cũng nằm trong các nhóm lợi ích chống lại sự thay đổi.

 Bộ máy lãnh đạo chóp bu của đất nước (Ban chấp hành TW Đảng) hiện nay đã cho thấy họ không thực lòng, không đủ tầm trí tuệ và cũng không có khả năng thực hiện những cải cách mạnh mẽ và cần thiết để đưa đất nước trở lại đường ray tăng trưởng nhanh và bền vững. Đa số họ hiện nay toan tính về quyền lợi cá nhân và phe nhóm nhiều hơn là các vấn đề cấp bách và sát sườn của đất nước. Các cuộc hội nghị của Ban chấp hành TW gần đây diễn ra trong tình hình đất nước suy thoái trầm trọng cả về kinh tế, văn hóa, xã hội nhưng lại không tập trung vào việc tìm ra giải pháp cho những vấn đề đó mà lại chỉ tập trung nhiều nhất vào vấn đề bầu bán nhân sự, mà nằm đằng sau đó là đấu đá vì lợi ích phe nhóm. Không có chính sách đột phá nào được đưa ra. Sửa đổi Hiến pháp (phải được Ban chấp hành TW thông qua trước) được quảng cáo rầm rộ, tốn kém, nhưng cuối cùng chủ yếu chỉ là sửa câu chữ, nhiều vấn đề còn đi thụt lùi về mặt tư duy (như điều 70 trong Dự thảo Hiến pháp sửa đổi bắt quân đội phải thề trung thành với Đảng). Những người có trách nhiệm chính trong việc gây ra tình trạng suy thoái nặng nề hiện nay, cụ thể là thủ tướng Dũng, không hề bị trừng phạt mà lại càng được củng cố vị thế chính trị sau Hội nghị TW 7… Những biện pháp được đưa ra để đối phó với tham nhũng và suy thoái kinh tế lại mang tính bảo thủ, đi ngược với thời đại và cầm chắc là thất bại.

 Chỉ cần nhìn người đứng đầu, ông TBT Trọng, là cũng có thể đánh giá được phần nào về chất lượng trí tuệ và bản lĩnh của Ban chấp hành TW hiện nay. Ông cũng bức xúc về tình hình đất nước nhưng những biện pháp ông đưa ra chủ yếu là những công cụ của quá khứ dựa chủ yếu vào niềm tin giống tín ngưỡng tôn giáo với mục đích: “có tình đoàn kết, thương yêu đồng chí; vừa có lý, có tình, …theo phương châm “trị bệnh cứu người”, giúp nhau cùng tiến bộ” (QĐND, 15/10/2012) thì làm sao có thể đối đầu được với những “bầy sâu” tham nhũng đầy mưu mô nham hiểm (theo lời của ông chủ tịch nước) đang nhung nhúc trên khắp đất nước này?

 Về việc sửa đổi Hiến pháp, TBT Trọng nói: “Lần này chỉ sửa đổi, bổ sung những vấn đề thực sự cần thiết, đã rõ, được thực tiễn kiểm nghiệm và có sự thống nhất cao”. (Pháp luật Tp.HCM, 3/5/2013). Theo cách tư duy này thì đừng mong đất nước có được một Hiến pháp hiện đại, dân chủ, phù hợp với thời đại. Đã gọi là chính trị mà cái gì cũng mong có sự “thống nhất cao” thì chỉ là ảo tưởng, đi ngược lại bản chất con người là luôn đa dạng trong ý kiến và sẽ không bao giờ dám quyết đoán đưa những giải pháp đột phá cho đất nước được. Rõ ràng TBT Trọng và các đồng sự trong Ban Chấp hành TW sẵn sàng hi sinh tương lai của đất nước để giữ được sự thống nhất, đồng thuận trong nội bộ đảng của mình.

 Tóm lại, như đã nói ở bài trước, tác giả cho rằng ngược với câu khẩu hiệu nổi tiếng của TBT Trường Chinh: “Đổi mới hay là chết” thì câu khẩu hiệu của TBT Trọng và TW hiện nay là: “Thà chết (dân) chứ (nhất định) không đổi mới”, “Thà mất nước chứ không đánh mất chế độ”.

 Sau khi đã mất niềm tin ở Ban chấp hành TW thì một số người kỳ vọng nhiều vào kỳ họp Quốc hội lần này với việc lần đầu tiên có việc bỏ phiếu tín nhiệm cho 49 người được Quốc hội bầu. Bản thân có đại biểu Quốc hội cho rằng việc chạy phiếu rất khó vì có 500 đại biểu từ nhiều vùng khác nhau[2]. Tuy nhiên, vấn đề là ở chỗ có 500 đại biểu nhưng đại đa số đều có chung một nguồn gốc: Đảng Cộng sản (hơn 91%)![3]. Ở đây, tác giả chỉ xét riêng về trường hợp liệu Quốc hội có bỏ phiếu tín nhiệm ở mức thấp cho thủ tướng Dũng hay không?

 Tác giả có khảo sát thử danh sách đại biểu Quốc hội của 15 tỉnh và 2 thành phố Hà Nội và TP.Hồ Chí Minh thì thấy số đại biểu giữ các chức vụ trung, cao cấp trong Đảng như: phó bí thư tỉnh ủy, thường vụ tỉnh ủy, tỉnh ủy viên, ủy viên TW, ủy viên BCT, phó bí thư đảng ủy khối… hoặc tệ nhất thì cũng nằm trong huyện ủy… thường rất cao, địa phương nào cũng phải ở mức 2/3 trở lên. Cụ thể, trong 111 ĐBQH của 15 tỉnh thì số này chiếm khoảng 71 người, trong đó có 18 ủy viên TW, 4 ủy viên Bộ Chính trị. Hà Nội và TP.Hồ Chí Minh mỗi địa phương có 30 ĐBQH, tổng cộng là 60 người thì trong đó số đại biểu là đảng viên cỡ trung, cao cấp trở lên là 40, trong đó có 3 ủy viên TW, 3 ủy viên Bộ Chính trị. Như vậy, tỷ lệ đảng viên trung, cao cấp trong Quốc hội chiếm khoảng 65% trở lên.

 Chắc chắn, suy nghĩ và cách tư duy của số đảng viên trung, cao cấp này không khác nhiều với Ban chấp hành TW và họ cũng sẽ bị ảnh hưởng nhiều bởi quyết định Ban chấp hành TW thông qua các cuộc họp Đảng, các cuộc phổ biến nghị quyết, các mối quan hệ cá nhân, các cuộc vận động hành lang… Trong lịch sử Quốc hội những năm gần đây cũng chưa thấy bao giờ Quốc hội bỏ phiếu trái ý với quyết định từ Ban chấp hành TW cả dù trước đó có thể thảo luận rất sôi nổi với nhiều ý kiến trái chiều. Cứ nhìn ví dụ rõ ràng về dự án bauxite là thấy. (Trường hợp duy nhất mà Quốc hội có vẻ có ý kiến độc lập và bỏ phiếu khác với dự kiến là việc không thông qua dự án xây dựng Đường sắt cao tốc nhưng nên nhớ là TW Đảng chưa cho ý kiến về dự án này).

 Như vậy, khi Hội nghị TW6 và 7 đã không thể kỷ luật được thủ tướng Dũng và phe nhóm, thậm chí vị thế của ông này hiện nay còn được nâng cao hơn[4] thì chắc chắn không thể mong các đại biểu Quốc hội lại bỏ phiếu chống thủ tướng được. Chưa tính tới các cuộc vận động hành lang cộng với tâm lý cả nể, xuê xoa, đại khái của người Việt Nam, tác giả tin rằng, tỷ lệ tín nhiệm của thủ tướng sẽ phải từ 70-80% trở lên.

 Nếu có thành viên chính phủ nào bị bỏ phiếu tín nhiệm ở mức thấp thì có lẽ sẽ là thống đốc Ngân hàng nhà nước Nguyễn Văn Bình. Như trong một bài trước của tác giả về thống đốc Bình (Viet-studies, 23/2/2013) , tác giả cho rằng việc thống đốc Bình đưa NHNN vào cuộc chiến với vàng như hiện nay là một toan tính sai lầm, thiếu suy nghĩ chín chắn, mang lại rất nhiều tác hại cho người dân, cho nền kinh tế và có thể làm tiêu tan sự nghiệp chính trị của thống đốc Bình. NHNN đã đưa ra nhiều lập luận và dẫn chứng để chứng tỏ cách điều hành thị trường vàng hiện nay là hợp lý (Vneconomy, 8/5/2013) . Tuy nhiên, chỉ xin nói thêm là bất cứ chính sách vĩ mô nào cũng phải có sự đánh đổi và tất nhiên chính sách về vàng hiện nay của NHNN cũng sẽ phải có một số kết quả nào đó, vấn đề là liệu cái giá phải trả cho các “kết quả” đó có quá lớn hay không. Xin nhắc lại là bản thân các lập luận của Marx và những người theo ông về ưu thế của nền kinh tế kế hoạch tập trung so với kinh tế thị trường như: không sử dụng lãng phí các nguồn lực vì không tạo ra sản phẩm thừa, hướng nguồn lực khan hiếm vào những ngành sản xuất có ích cho quá trình phát triển, triệt tiêu sự bất công vì thặng dư của quá trình sản xuất sẽ được đưa vào ngân sách rồi tái phân phối cho người lao động (giống lập luận của NHNN về việc nguồn thu từ giá vàng cao sẽ được đưa vào ngân sách rồi được đầu tư trở lại cho người dân)… đều hết sức hấp dẫn, xác đáng và khó bị bác bỏ về mặt lập luận. Tuy nhiên, cuối cùng rồi thì mô hình đó cũng thất bại vì nó dựa trên quá nhiều giả định không tưởng về bản chất con người và đi ngược lại các qui luật cơ bản của kinh tế thị trường. Tác giả tin chắc chính sách quản lý vàng của NHNN hiện nay cũng sẽ không đi ra ngoài sự thất bại này vì nó dựa trên các công cụ hành chính đi ngược hoàn toàn với thị trường, với kinh nghiệm của các nước khác trên thế giới… Các quốc gia khác cũng đạt được những “kết quả” mà NHNN khoe, thậm chí còn tốt hơn nhiều nhưng họ không bắt người dân và nền kinh tế phải trả một cái giá quá cao như NHNN đang làm ở Việt Nam.

 Chưa kể, chính sách quản lý vàng hiện nay đã đưa NHNN vào cuộc tranh cãi bất tận với đa số các chuyên gia phản đối chính sách này. Người dân cũng bất bình vì khoảng cách giữa giá vàng trong nước và giá vàng quốc tế. Dù thống đốc Bình và NHNN có biện minh thế nào đi chăng nữa về các chỉ số vĩ mô thì logic của người dân rất đơn giản: không ai muốn mua hàng giá đắt cả. Nếu giá vàng trong nước cao hơn một cách quá phi lý với giá vàng thế giới thì họ đều nghĩ họ đang bị bóc lột bởi những chính sách của NHNN. Họ sẽ không còn tin những gì mà NHNN hứa hẹn vì chính trước đó thống đốc Bình đã nói giá vàng trong nước cao hơn thế giới 400.000 đồng/lượng là đã có đầu cơ nhưng hiện nay có lúc giá chênh lệch tới gần 7 triệu đồng/lượng! Tất cả những ai có hiểu biết về hoạt động của một ngân hàng trung ương đều biết rằng một trong những yếu tố then chốt làm nên sự hoạt động thành công của nó phải là sự khả tín hay nói cách khác là mức độ tin cậy của người dân vào NHTW. Những tranh cãi qua lại liên miên với các chuyên gia và sự bất bình của người dân đã làm xói mòn nghiêm trọng uy tín của NHNN và triệt tiêu niềm tin của người dân với tổ chức này. Chính vì thế tác giả hoàn toàn đồng ý với TS Phạm Chí Dũng rằng thống đốc Bình phải ra đi () thì NHNN Việt Nam mới phần nào có thể lấy lại niềm tin của người dân.

 Tóm lại, dù các đại biểu Quốc hội hiện nay trong thảo luận có nhiều phát biểu rất hăng hái và bức xúc về hiện tình của nền kinh tế đến đâu nhưng với chất lượng thể chế, chất lượng chính sách, chất lượng quan chức như hiện nay thì tác giả vẫn chưa thấy đâu là lối thoát của nền kinh tế và tương lai của đất nước còn rất mờ mịt.

……………………………………….

 [1] Về nhân sự lãnh đạo, Ban Bí thư yêu cầu bố trí cán bộ cỡ ủy viên thường vụ tỉnh/thành ủy làm trưởng ban nội chính. Nơi chưa có điều kiện thì giao vị trí quan trọng này cho cấp ủy viên thuộc diện được quy hoạch vào thường vụ tỉnh/thành ủy khóa tới. (Vietnamnet, 5/5/2013).

 [2] Ủy viên thường trực Ủy ban Văn hóa – Giáo dục và Thanh thiếu niên nhi đồng của Quốc hội, Nguyễn Thanh Hải nhận định: “Việc cùng lúc tiến hành lấy phiếu đánh giá tín nhiệm với 49 chức danh quan trọng nhất quả thật sẽ ít nhiều gây áp lực đối với các đại biểu Quốc hội”. Tuy nhiên, bà Hải tin rằng Quốc hội sẽ thực hiện công việc này một cách thực chất vì “với một tập thể gần 500 người, đại diện cho mọi vùng miền, mọi thành phần cử tri trong xã hội thì việc “chạy phiếu” là rất khó. (Kienthuc.net.vn, 21/5/2013)

 [3] Quốc hội khóa 13 có 42 người ngoài Đảng trúng cử, chiếm tỷ lệ 8,40% (Dân trí, 3/6/2011)

 [4] Thủ tướng Dũng là một nhà chính trị cực kỳ khôn ngoan và lão luyện, khác hẳn sự gà mờ và non nớt của TBT Trọng. Hãy nhớ cách thủ tướng xây dựng phe cánh bằng cách thâu tóm quyền lực kinh tế bằng việc giành quyền bổ nhiệm ban lãnh đạo các tập đoàn kinh tế, bổ nhiệm cho hàng trăm tướng công an… Thủ tướng Dũng cũng rất giỏi trong việc xây dựng hình ảnh trước công chúng và lấy lòng giới lãnh đạo quân đội khi thời gian gần đây liên tục đi thăm các quân chủng phòng không, không quân hay sang tận Nga để thị sát các tàu ngầm mà Việt Nam sắp mua. Hiện nay nhiều người có nói rằng nếu có thay thủ tướng Dũng cũng chả có ai xứng đáng để đưa lên. Theo tác giả đây cũng chính là cách để thủ tướng Dũng duy trì quyền lực của mình. Tức là khác với những người tiền nhiệm như ông Võ Văn Kiệt và Phan Văn Khải đã có ý thức bồi dưỡng cho những cán bộ kế cận thay thế mình thì thủ tướng Dũng đã cố tình sử dụng những người có năng lực kém, hay phát ngôn những câu trời ơi làm người dân thất vọng (như PTT Nhân hay bộ trưởng Thăng là ví dụ điển hình) để càng làm nổi bật mình và không tạo ra đối thủ chính trị trong tương lai.

 

Từ Zimbabwe nhìn lại Việt Nam*

Thực tế vai trò của Chính phủ trong lập pháp ở Việt Nam là rất lớn

Ông Tổng thống Robert Mugabe giữ quyền điều hành đất nước phía nam lục địa Châu Phi này trong nhiều chục năm, thời gian lâu đã giúp ông tạo ra vây cánh quyền lực lớn đến mức có thể làm bất cứ điều gì với ngân sách quốc gia. Sự thành công của ông ta đánh đổi lại là đất nước bị tàn phá, ngay cả khi lạm phát lên tới 11 triệu % và đồng 100 tỷ đô la Zimbabwe chỉ mua được một ổ bánh mỳ, điều này vẫn không khiến ông thôi giữ cương vị tổng thống cho tới hiện nay và nhiều năm nữa.

Không rõ hiến pháp Zimbabwe quy định chính phủ là cơ quan chấp hành hay hành pháp? Điều này xem có vẻ mỉa mai nhưng có thể nghiêm túc khẳng định một điều quan trọng rằng chính phủ đã không chấp hành quốc hội và quốc hội của nước này đã bị vô hiệu hóa không còn đại diện cho ý chí và nguyện vọng của nhân dân.

Cơ quan hành pháp Zimbabwe không chấp hành mà cũng không phụ thuộc vào quốc hội, đó là điểm khác biệt về mối quan hệ giữa các thiết chế chính quyền của hai nước Nhật Bản và Zimbabwe. Đây là điểm căn bản tạo ra sự khác biệt về mức độ phát triển giữa hai quốc gia giàu và nghèo nhất thế giới.

Quy định nào cho hiến pháp Việt Nam?

Nhìn lại Việt Nam thì thấy tình trạng nghèo nàn tụt hậu rất xa so với thế giới, mấy năm gần đây kinh tế khủng hoảng, hàng trăm nghìn doanh nghiệp phá sản, nhiều triệu lao động thất nghiệp.

Thành tích kinh tế như thế nhưng các lãnh đạo chính phủ không có ai bị thôi chức và cũng không có gì cho thấy họ sẽ thôi không tiếp tục điều hành đất nước thêm nhiều năm nữa.

Box 1

“Ở Việt Nam rất phổ biến tình trạng chính phủ tự định đoạt việc chi tiêu ngân sách, ví dụ gần đây là quyết định đầu tư 200 triệu USD xây dựng mạng xã hội cho thanh niên, hay chính sách sử dụng 30.000 tỷ cứu trợ bất động sản và nhiều chính sách khác.”

Trong trường hợp này đặt ra câu hỏi vai trò của quốc hội ở đâu? Quốc hội Việt Nam có như quốc hội Zimbabwe? Nếu không thì quốc hội có hành động gì để phản ánh ý chí và nguyện vọng của nhân dân? Đây cũng là lúc xác định xem quốc hội có đáng là cơ quan để chính phủ phải chấp hành hay không?

Thực tế là ở Việt Nam quyền lực tư pháp và lập pháp đều yếu và rất ít khả năng ảnh hưởng tới chính phủ, như thế mà vẫn còn những ý kiến tha thiết muốn đề cao vị thế cho chính phủ thì đúng là thiếu cả hiểu biết lẫn trách nhiệm.

Lâu nay chính phủ tự ban hành và thực thi chính sách tức là tự quyết định cách mà nguồn nhân lực vật lực quốc gia được sử dụng. Nhưng kết cục thì sao, đất nước kém phát triển, kinh tế khủng hoảng kéo dài, đời sống lao động bần cùng.

Thực trạng đất nước là cơ sở vững chắc nhất để thấy rằng cần giới hạn lại chứ không phải tăng quyền cho chính phủ. Nếu thả sổng chính phủ như lâu nay thì điểm đến của Việt Nam sẽ là Zimbabwe, còn nếu muốn Việt Nam phát triển được như Nhật Bản thì phải ràng buộc chính phủ, kiểm soát việc ban hành chính sách và chi tiêu ngân sách của chính phủ.

Song hành với đó cần một kế hoạch nâng cao năng lực quyền hạn cho quốc hội bằng việc bớt dần những người thuộc bộ máy hành pháp kiêm nhiệm đại biểu quốc hội. Các cán bộ chính phủ cần thôi kiêm nhiệm đại biểu quốc hội. Ở mỗi tỉnh, Chủ tịch Ủy ban nhân dân tỉnh, Giám đốc công an tỉnh và nhiều Giám đốc sở cũng cần thôi kiêm nhiệm đại biểu quốc hội.

Trong các kỳ bầu cử quốc hội tới đây cần từng bước lược bỏ đi các thành phần này.

Box 2

“Thực trạng đất nước là cơ sở vững chắc nhất để thấy rằng cần giới hạn lại chứ không phải tăng quyền cho chính phủ.”

Thực tế thì sự phát triển của đất nước phụ thuộc vào sự bố trí hợp lý các thiết chế mà điều này thì nằm trong tầm tay của các cấp lãnh đạo. Nhưng tại sao họ lại không sắp xếp lại hệ thống vốn đã đầy lỗi nhằm nâng cao chất lượng lãnh đạo điều hành đưa đất nước phát triển đi lên?

Lịch sử và hiện tại cho thấy nhiều khi sự công chính lại chẳng phải là luôn thắng thế bởi những người công tâm không phải khi nào cũng chiếm đa số và điều này dẫn đẩy quốc gia vào tình thế phát triển trôi dạt theo may rủi.

Lịch sử và hiện tại cũng cho thấy nhiều ví dụ về sự thành công của một vài cá nhân đánh đổi lại là tình trạng yếu kém lay lắt kéo dài của đất nước mà Zimbabwe là một ví dụ điển hình.

……………………………………

*Rút từ Khác biệt nhỏ hệ quả lớn .Tên bài của QC

Nhạc vàng, nhạc đỏ*

Chuyện xứ Lạ

Hôm nay, nhân đọc bài viết “Cờ đỏ, cờ vàng và hòa giải” của anh Huy Đức, tôi lại muốn viết tiếp về chủ đề này. Bài viết của anh Huy Đức xoay quanh những câu chuyện về 2 lá cờ, và tôi không thực sự hiểu sâu sắc cái ý “hòa giải” trong bài viết của anh. Đối với cá nhân tôi, tôi nghĩ rằng khi nói đến “hòa giải” thì đừng bao giờ nhắc đến cờ đỏ, cờ vàng.

 Sẽ không bao giờ tiến tới “hòa giải” nếu chúng ta cứ mãi gợi lại những câu chuyện quá khứ lẫn hiện tại về 2 lá cờ, đó đều là những bi kịch. Tương lai của dân tộc Việt không trông chờ vào những bi kịch ấy, tôi thực sự tâm đắc với một ý kiến được share trên FB Jonathan London “Cờ Vàng, cờ Đỏ đều là quá khứ, nên quên đi! Ai làm một lá cờ mới hướng đến tương lai tự do, dân chủ cho VN, tôi sẽ ủng hộ”. Tôi cũng vậy, tôi sẽ ủng hộ cho một lá cờ mới của Việt Nam thống nhất, đó phải là một biểu tượng của dân tộc Việt, với lá cờ màu của đất, màu của biển, màu của bầu trời, và đương nhiên không thể thiếu cánh chim Lạc huyền thoại. Chúng ta cần một lá cờ biểu trưng cho đất nước Việt 4000 năm văn hiến, chứ không cần một lá cờ của một đảng phái, một tư tưởng, hay của bất kỳ một thời kỳ nào.

 Vậy liệu chúng ta có thể thay đổi lá cờ hiện tại hay không? Với tình hình hiện tại, ý nghĩ đó có vẻ viển vông, nhưng tôi tin rằng không sớm thì muộn điều đó cũng phải xảy ra.

 Quay trở lại với tiêu đề bài viết “Âm nhạc và hòa hợp dân tộc”, tôi không muốn dùng từ “hòa giải”, vì thực tế với những gì đã xảy ra trong lịch sử, “hòa giải” gần như là điều không thể, nhưng “hòa hợp” thì hoàn toàn có thể. Vậy “âm nhạc” có liên quan gì đến “hòa hợp dân tộc”, cũng giống như lá cờ, nhạc Việt cũng có 2 thể loại đối chọi là “nhạc vàng và nhạc đỏ”. Nhạc vàng là những sáng tác của các nhạc sĩ cờ vàng, và nhạc đỏ là những sáng tác của nhạc sĩ cờ đỏ.

Nhạc đỏ, là một dòng của tân nhạc Việt Nam gồm những bài hát sáng tác trong thời kỳ kháng chiến chống Pháp, ở miền Bắc trong thời kỳ Chiến tranh Việt Nam và cả sau năm 1975. Các ca khúc nhạc đỏ thường để cổ vũ tinh thần chiến đấu của chiến sĩ, phục vụ chiến tranh, truyền đạt những chính sách của nhà nước, khuyến khích tình yêu lý tưởng cộng sản, cũng có cả những bài hát trữ tình, thể hiện tình yêu quê hương đất nước hoặc cổ vũ lao động, xây dựng. Nhạc đỏ cùng với nhạc dân ca, truyền thống là những thể loại âm nhạc duy nhất được phát trên đài phát thanh Việt Nam từ năm 1954 đến năm 1975 ở miền bắc. Tuy không có chủ trương kiểm duyệt công khai, nhưng âm nhạc thời kỳ trước 1975 tại miền bắc và nhạc đỏ có sự chỉ đạo và kiểm soát của lãnh đạo và nhà nước. Một số nhạc sĩ nhạc đỏ tiêu biểu như Đỗ Nhuận, Huy Du, Hoàng Việt, Hoàng Vân, Phan Huỳnh Điểu…

 Nhạc vàng là dòng nhạc Việt Nam ra đời từ thập niên 1960 với những giai điệu nhẹ nhàng (boléro, rumba, ballade …) và ca từ vừa bình dân, dung dị lại vừa đậm chất thơ. Trước năm 1975, dòng nhạc này chủ yếu phổ biến trong miền Nam. Sau đó, mặc dù bị cấm trên các phương tiện truyền thông, nhạc vàng vẫn được nhiều người ưa thích cả trong Nam lẫn ngoài Bắc. Đối với người Việt ở hải ngoại thì nhạc vàng trở thành một dòng nhạc chủ đạo trong thị hiếu người nghe nhạc. Các nhạc sĩ nổi tiếng của khuynh hướng nhạc vàng có Hoàng Thi Thơ, Anh Bằng, Lam Phương, Duy Khánh, Trần Thiện Thanh, Vinh Sử, Châu Kỳ,…

 Sau năm 1975, nhạc vàng đã bị chính quyền Việt Nam Cộng sản phân loại thành dòng “nhạc đồi trụy”, đôi khi còn bị ghép thêm hai chữ “phản động” vì cho rằng đây là loại nhạc có khả năng tạo ra mầm mống phản cách mạng. Mãi đến khi bắt đầu thời kì đổi mới thì các loại nhạc vàng mới dần dà được xem xét lại và cho phổ biến một cách hạn chế tuỳ theo tác giả và tác phẩm.

 Về mặt lý luận âm nhạc thì nhạc vàng hay nhạc đỏ đơn giản là tên của hai dòng nhạc, với những đặc trưng khác nhau, hiện đang tồn tại tại Việt Nam như một tồn tại khách quan. Tuy nhiên, chính vì lý do “nhạc vàng là nhạc đồi truỵ, nhạc phản động, nhạc của phía bên kia” nên nó đã không được phép tồn tại chính thức và luôn gặp phải sự ngăn chặn trong hành trình phát triển.

 Âm nhạc cực kỳ quan trọng, và là một phần không thể thiếu trong đời sống. Nói không ngoa thì thất bại của Việt Nam Cộng hòa và chiến thắng của Việt Nam Cộng sản có sự ảnh hưởng lớn từ âm nhạc. Nhạc đỏ với “chất lửa” đã thổi bùng ý chí chiến đấu của bộ đội, trong khi nhạc vàng với chất thơ, chất trữ tình, với tình yêu dường như đã ru ngủ người lính Cộng hòa, mà chiến tranh thì chỉ có súng đạn, lửa khói, là ý chí, niềm tin,…chứ không thể tồn tại tình yêu.

 Việt Nam của hiện tại đang cần hơn lúc nào hết những đặc trưng của 2 dòng nhạc đó, chúng ta cần niềm tin, ý chí xây dựng đất nước đổi mới, dân chủ, và cần chất trữ tình, tình thương yêu giữa con người và con người trong cái xã hội đang dần mất đi tình thương này. Chúng ta cần sự hòa hợp giữa 2 dòng nhạc của cả 2 chế độ.

 Có một thực tế ít ai phủ nhận, tại Việt Nam hiện nay, người dân 3 miền đều thích cả hai thể loại nhạc trên. Trong vài năm trở lại đây, việc các ca sĩ hải ngoại với dòng nhạc vàng lần lượt trở về nước trình diễn đã khiến nhiều người nghĩ “hòa hợp dân tộc” đã bắt đầu. Nhưng với những gì đang xảy ra gần đây, việc cấm đoán các đĩa nhạc Asia, cấm một số ca sĩ hải ngoại trở về nước biểu diễn,và việc liên tục có nhiều bài báo cố tình bôi xấu hình ảnh những nhạc sĩ, ca sĩ của dòng nhạc vàng hải ngoại đã khiến “con đường hòa hợp” ngày càng xa.

 Tuy vậy, với suy nghĩ “ngây thơ và mộng mơ” của mình, tôi vẫn tin rằng “hòa hợp dân tộc” rồi sẽ đến trong một tương lai không xa và nó sẽ bắt đầu từ “âm nhạc”.

……………………………………

* Tên bài là của Quê Choa, tên gốc:Âm nhạc và hòa hợp dân tộc

 Bài viết có sử dụng một số tư liệu về âm nhạc từ wikipedia

Người trong cuộc lên tiếng

Trong vụ án Đinh Nguyên Kha – Nguyễn Phương Uyên có một người bị cáo buộc là lãnh đạo, xúi giục và cung cấp tiền bạc vật tư cho hai bạn trẻ này nhằm thực hiện âm mưu lật đổ chế độ.

 Người ấy là anh Nguyễn Thiện Thành, sau một thời gian im lặng hôm nay đã dành cho Mặc Lâm cuôc phỏng vấn đặc biệt nhằm làm sáng tỏ các cáo buộc mà tòa Long An đã áp đặt lên Nguyên Kha và Phuơng Uyên.

 Mặc Lâm: Vừa qua tòa án Long An đã tuyên xử Đinh Nguyên Kha và Nguyễn Phương Uyên hai bản án rất nặng nề. Chúng tôi chú ý đến bản cáo trạng có nói rõ anh là nguời đã có đóng góp, huấn luyện, cũng như đại diện cho tổ chức “Tuổi trẻ yêu nước” tham gia vào vụ án này. Anh có điều gì chia sẻ với thính giả về các cáo buộc này?

 Nguyễn Thiện Thành: Tuổi trẻ yêu nước không phải là một tổ chức chính trị. Tuổi trẻ yêu nước là nơi quy tụ những thành phần sinh viên, ca nhạc sĩ dùng biểu ngữ tờ rơi và lời ca tiếng hát để nói lên suy nghĩ của mình về quyền con người và sự bất công trong xã hội.

 Mọi thành viên trong nhóm Tuổi trẻ yêu nước đều không phân biệt chức vụ như các tổ chức chính trị tại hải ngoại và chúng tôi không bị chi phối bởi bất cứ tổ chức chính trị nào tại hải ngoại.

 Mặc Lâm: Theo cáo trạng thì cơ quan đìêu tra đã cho rằng Tuổi trẻ yêu nước đã gửi tiền cho Nguyên Kha và Phương Uyên để mua sắm vật dụng cũng như in ấn truyền đơn… sự thật ra sao?

 Nguyễn Thiện Thành: Tôi khẳng định cá nhân tôi và nhóm Tuổi trẻ yêu nước chưa bao giờ gởi tiền về cho Uyên và Kha cũng như gia đình của các bạn ấy. Khi mới bị bắt lúc nào công an họ cũng dùng gia đình, người thân để uy hiếp mình đọc 1 biên bản nhận tội rất ấu trĩ do họ soạn ra như là nhận tiền nước ngoài, ham laptop điện thoại hay bị thế lực thù địch bên ngoài lôi kéo, dụ dỗ.

 Mục đích của họ chỉ là tiếp tục bôi nhọ anh em chúng tôi là vì ham tiền mới chống lại họ, bôi xấu người yêu nước để họ dùng những lời lẽ đó tiếp tục che mắt người dân, đặc biệt là tuổi trẻ ở trong nước.

 Lập trường của anh em chúng tôi là không bao giờ chấp nhận một chế độ độc tài, cai trị người dân. Một xã hội đầy rẫy bất công và tham nhũng.

 Chúng tôi hiểu được sứ mạng của người thanh niên phải làm gì, để thực hiện ước mơ gớp phần dân chủ hóa Việt Nam, anh em chúng tôi tại quốc nội phải tự học tự làm trong một xã hội bất công để kiếm tiền cho mọi hoạt động của mình.

 Chúng tôi hoàn toàn không xin xỏ ai. Hơn ai hết chúng tôi hiểu được chỉ có tự lực mới có được tự chủ

 Mặc Lâm: Có lẽ yếu tố không kém phần quan trọng mà tòa cáo buộc cho Phương Uyên và Nguyên Kha là lấy lá cờ vàng ba sọc đỏ làm biểu tượng cho việc đấu tranh, anh nghĩ sao về việc này?

 Nguyễn Thiện Thành: Khi học lịch sử chúng tôi hiểu được màu cờ vàng là màu truyên thống của dân tộc VN trong xuyên suốt mấy ngàn năm lịch sử và lá cờ vàng ba sọc đỏ là lá cờ có từ thời vua Thành Thái 1890 một triều đại Kháng Pháp, và vua Thành Thái bị lưu đày.

 Chúng tôi sử dụng lá cờ gần nhất trong lịch sử VN để nói lên tinh thần dân tộc bất khuất.

 Chúng tôi khẳng định, anh em chúng tôi đấu tranh không phải để khôi phục lại chế độ Việt Nam Cộng Hòa. Chúng tôi đấu tranh không phải vì thù hận của thế hệ đi trước, vì chúng tôi không biết chế độ VNCH xấu hay tốt thế nào.

 Chúng tôi sinh ra và lớn lên trong chế độ Cộng Sản, chúng tôi bị tuyên truyền từ nhỏ bởi những câu xảo ngữ xáo rỗng nào là “đảng là cuộc sống của tôi” hay “quang vinh muôn năm” …

 Như bao thanh niên khác chúng tôi từng tin đảng, yêu đảng nhưng chính xã hội bất công tham nhũng, quyền con người bị chà đạp đã dạy cho chúng tôi biết công sản là gì.

 Chúng tôi đấu tranh chống lại chủ nghĩa ngoại lai cộng sản nêu cao tinh thần dân tộc .

 Mặc Lâm: Riêng về cáo buôc nặng nề nhất cho rằng Đinh Nguyên Kha đã mua thuốc nổ và chờ thời cơ để hành động. Anh nghĩ sao về cáo buộc nguy hiểm này?

 Nguyễn Thiện Thành: Chúng tôi là những sinh viên, văn nghệ sĩ chỉ biết dùng biểu ngữ, truyền đơn, lời ca tiếng hát để nói lên sự bất công xã hội trong một chế độ độc đảng. Chúng tôi khẳng định là không biết gì về vũ khí, bom đạn.

 Cá nhân tôi từng dán truyền đơn lên tượng bán thân ông Hồ chí Minh ở Đồng Tháp và họ đã từng vu khống tôi có âm mưu đặt bom tượng Hồ Chí Minh vào năm 2011.

 Đây không phải là lần đầu Cộng sản Việt Nam vu khống những người có tinh thần đấu tranh ôn hòa bằng một tội vô cùng khủng khiếp mà là rất nhiều nhà đấu tranh ôn hòa trong và ngoài nước cũng từng bị như vậy.

 Họ cáo buộc tôi đã gởi tài liệu hướng dẫn anh em của tôi là Đinh Nguyên Kha tội để chế tạo thuốc nổ, tôi khẳng định là là sai sự thật

 Mặc Lâm: Anh giải thích 2 ký rưỡi hóa chất mà Đinh Nhật Uy giải thích là thuốc pháo đen sự thật tác dụng phá hoại của nó như thế nào?

 Nguyễn Thiện Thành: Về 2,5 kg chất hóa học Kha mua ở chợ Kim Biên Sài gòn thì ai cũng biết chợ Kim Biên là chợ mua bán hóa chất dùng trong công nghiệp công khai. Những hóa chất đó hoàn toàn không thể nào chế tạo được thuốc nổ có sức công phá.

 Tôi đã nghe anh Đinh Nhật Uy có trình bày đây là thuốc pháo đen dùng để chế pháo xẹt trong dịp sinh nhật, cưới hỏi.

 Mục đích của họ có 2 điều: Tìm kiếm sự đồng thuận với quốc tế về những hành động đàn áp nhân quyền của họ, và ngậm máu phun người, tiếp tục tuyên truyền xảo trá với người dân trong nước chúng tôi là bọn khủng bố.

 Mặc Lâm: Cuối cùng anh có tin rằng dưới sức ép của dư luận hiện nay phiên phúc thẩm của hai bạn trẻ Phương Uyên và Nguyên Kha sắp tới sẽ có kết quả khá hơn hay không?

 Nguyễn Thiện Thành: Cái điều đó tôi không thể nào đoán đựơc. Họ tuyên án nặng như vậy chứng tỏ sự sợ hãi và nhu nhược của họ.

 Trước những bạo quyền bất công xã hội, hèn nhát trước ngoại xâm và đàn áp người dân. Họ sợ sự đồng thuận đứng cạnh bên nhau nó lớn lên thì chế độ của họ sẽ lung lay cho nên họ phải sợ hãi qua bản án này.

 Cái tội trong điều 88 tuyên truyền chống phá nhà nước mà họ tuyên án cho những người đấu tranh ôn hòa như vậy càng chứng tỏ họ là chế độ quân phiệt, giống như tội khi quân ở một nước quân chủ.

 Mặc Lâm: Xin cám ơn anh Nguyễn Thiện Thành về những thông tin có liên quan đến vụ án này.

Tạm biệt con gái yêu, mẹ đi theo Cơm Có Thịt!

Đỗ Hương Giang- TĐT

Lào Cai, thêm một lần trở lại.

Những ngày giữa tháng 5 nóng như đổ lửa, trong khi người người háo hức xuống biển thì đoàn Cơm Có Thịt Nhật từ VYSA cùng đoàn Cơm Có Thịt Hà Nội âm thầm xách ba lô lên núi. Đường xa không ngại khi trong tim mỗi thành viên đều đầy ắp tình yêu thương dành cho các em bé vùng cao, khi trên vai mỗi thành viên đều trĩu nặng niềm tin, hy vọng của bao người ở lại đang dõi theo từng bước chân của cuộc hành trình.

Điểm đến của mẹ lần này không phải Sapa lung linh hư ảo trong sương mù mùa đông, không phải Sa Pa rực rỡ rạng ngời trong hương sắc mùa xuân…, không phải Sa Pa bình yên, quyến rũ và lãng mạn nữa con à.

Xe đưa mẹ đi con đường khác, đường lên huyện Bát Xát, xã Pa Cheo – nơi mà tổ chức Cơm Có Thịt Nhật của mẹ đang ấp ủ kế hoạch đỡ đầu 386 học sinh tiểu học. Đường đi nhiều đoạn cua gập ghềnh, cheo leo và hiểm trở. Một bên là núi đá, một bên là vực sâu thăm thẳm, phía trước là đường hẹp chỉ vừa gọn cho 4 bánh ô tô, phải lái thật khéo mới đi lọt. Mẹ thực sự sợ hãi và luôn bị ám ảnh bởi những suy nghĩ dại dột. “Lỡ mẹ có làm sao, chỉ thương con gái bé bỏng”. Con gái yêu, vì một trong những điều mẹ sợ nhất trên đời là con không có mẹ. Thế mới biết nhiều thành viên của Cơm Có Thịt, nếu không đủ dũng cảm, không đủ nhiệt huyết, không đủ nhân ái, thì sao có thể đi liên tục và triền miên đến vậy.

Pa Cheo nơi mẹ đến, lúc mưa lúc nắng thất thường. Nghe nói mùa này là mùa dân đang đói. Điểm trường đầu tiên mà đoàn dừng chân là trường chính Kim Sáng Hồ. Trường chính, tức là nơi có cơ sở vật chất khang trang nhất so với các điểm trường ở bản vùng sâu vùng xa. Dù vậy, nhìn vào khu ký túc xá của giáo viên cũng không khỏi ngậm ngùi. Một dãy nhà lụp xụp nền đất, vách nứa, không có gì đáng giá ngoài một cái giường. Mẹ được giải thích rằng những gian nhà đó còn có thể thành căn phòng hạnh phúc của các thầy cô khi lập gia đình. Mẹ cũng là cô giáo, mẹ may mắn được sinh ra và lớn lên ở thành phố, may mắn được học tập và làm việc tại những ngôi trường lớn và nổi tiếng. Mẹ đã tự hỏi liệu mẹ có đủ can đảm và hy sinh để về đây dạy học không? Mẹ xấu hổ với câu trả lời của chính mình. Mẹ chỉ biết cầu mong những đồng nghiệp của mẹ ở nơi xa xôi ít người biết tới này sẽ không bao giờ nản lòng mà từ bỏ công việc cao quý họ đang làm. Bởi nếu ai cũng ngại khó ngại khổ thì những tuổi thơ ngơ ngác kia sẽ đi về đâu?

Trường chính Kim Sáng Hồ, bữa trưa qua làn nước mắt của các cô các bác trong đoàn Cơm Có Thịt. Con có thể hình dung được những cặp lồng chỉ có cơm với mấy củ gừng hoặc một chút muối, không hề có thức ăn không? Đó là bữa trưa của các bạn tầm tuổi con đấy. Con có thể hình dung được những túi nylon buộc dúm dó vứt chỏng chơ trên bệ cửa sổ kia không? Đó cũng là bữa trưa của các bạn tầm tuổi con đấy. Mẹ đã sống gần nửa cuộc đời, đi hết gần nửa đất quê hương, vậy mà chưa bao giờ hình dung nổi ở đâu đó trên dải chữ S thân yêu này lại có những tuổi thơ khiến mẹ nhói lòng đến vậy.

Điểm trường tiếp theo mẹ đến là Xéo Pa Cheo và Tả Pa Cheo. Xa hơn, sâu hơn. Ở đây mẹ không còn nhìn thấy bóng dáng của cặp lồng đâu nữa, hầu như chỉ có túi nylon con à. Mẹ đến nơi khi các bạn của con sắp đến giờ ăn trưa. Mẹ cùng các cô các bác trong đoàn giúp các bạn mở túi nylon. Nghẹn lòng trước những túi cơm thậm chí còn chẳng có thìa, chứ chưa nói đến đồ ăn. Một lần nữa mẹ quay mặt đi vì không muốn các bạn thắc mắc vì sao mẹ khóc.Nhưng các bạn của con ngoan lắm, hồn nhiên ăn rất ngon lành. Không cần biết mỗi miếng cơm vào miệng là lại thêm nghẹn ngào dâng lên trong tim mẹ và mọi người trong đoàn.

Buổi chiều cùng ngày, đoàn của mẹ tiếp tục hành quân đến một điểm trường xa và sâu hơn nữa. Đường xấu và xóc khiến người như sắp nẩy khỏi xe. Xe không vào được tới nơi, cả đoàn phải đi bộ gần 2 cây số,leo dốc giữa cái nắng miền núi tháng 5 chang chang rát bỏng. Con đường đất đỏ mùa hạ khiến người lớn còn thở dốc, thì mùa mưa rét mướt và lầy lội, những bạn tiểu học mang thân hình của trẻ lên 4, lên 5 có lẽ phải bò con ạ.

Pờ Sì Ngài, cái tên mà mãi mẹ mới nhớ nổi, bé nhỏ, lặng lẽ, tiêu điều và cô đơn đến tội nghiệp. Không thể gọi là trường vì nơi đây chỉ là mấy gian nhà vách nứa dựng tạm trên nền đất gồ ghề, chẳng có điện, chỉ có ánh mặt trời le lói xuyên qua mái nhà xếp bằng vài tấm gỗ mỏng manh xộc xệch. Mùa đông sẽ càng thêm phần tăm tối. Cô Sợi hiệu trưởng mời đoàn vào phòng giáo viên nghỉ ngơi. Không có quạt, mà nếu có thì cũng không có điện. Nơi gọi là phòng này, tường bao chỉ là mấy tấm liếp, mấy vách nứa, khá hơn là mấy tấm vải bạt thủng lỗ chỗ. Nếu ập đến một cơn mưa lớn, hoặc một cơn gió lốc thì sẽ chẳng còn gì cả. Đưa đoàn vào lớp giao lưu với học sinh, đôi mắt rưng rưng cô kể: “Các cô thường trích lương để mua thêm mỳ tôm làm canh chan cho các con”, “Nhiều học sinh đi học phải cõng thêm em bé 3 tuổi trên lưng.Thương qúa các cô cũng đành cho vào lớp, rồi kiêm luôn cô giáo mầm non. Vì nếu không làm vậy thì học sinh chỉ còn cách nghỉ học ở nhà trông em”. Vậy là khẩu phần ăn trưa đã ít, lại phải san sẻ, nên càng đói đến đau lòng. Mẹ cúi nhìn xuống dưới chân, thấy đang lồm cồm bò trên sàn đất một bé gái chừng 3 tuổi, chẳng mặc quần, chiếc áo nỉ đen nhẻm đã ngắn hở đến nửa bụng, miệng ngậm cái kẹo mút mà ai đó trong đoàn đã cho. Bé cứ lủi thủi bò từ xó này đến xó khác, hoảng hốt, sợ sệt mỗi khi có người lạ tới gần. Mẹ cố gắng làm quen để bế được bé lên, nhìn vào đôi mắt bé, thấy nơi đó sáng tươi và trong veo đến lạ kỳ. Cô Sợi kể: “Bé này bố mất, mẹ đi đâu biệt tích. Hàng ngày bé bám theo các anh các chị đến trường, lang thang vạ vật. Thương quá, các cô lại đành cho vào lớp, rồi lại cùng chia nhau khẩu phần ăn vốn đã vô cùng eo hẹp”. Đất cát trên người bé bám vào quần áo mẹ đỏ quạch một mầu tê tái. Mẹ bất giác nghĩ đến con gái nhỏ. Cũng bất giác lệ tràn mi.

Hoàng hôn Pa Cheo. Núi cao tự ngàn đời bao bọc thân phận lam lũ của người dân tộc, suối nguồn tự ngàn đời tắm mát và nuôi dưỡng những tâm hồn nguyên sơ hoang vu như cỏ dại.Thế giới bên ngoài xa vô định đến mức giống như một cõi hư, không tồn tại.

Nhờ sự dẫn đường của cô giáo Hồng trường tiểu học Tả Lèng, đoàn của mẹ lại tiếp tục đi bộ qua lối mòn bùn đất lầy nhầy, lợn đeo gông ụt ịt rúc góc hàng rào, mùi phân hoi nồng, để đến thăm nhà bạn học sinh giỏi Lý Thị Ghênh. Khom người chui vào căn chòi xiêu vẹo, chỉ có Ghênh và 2 cậu em đang ngồi lặng lẽ trong xó tối. Cha mới mất, mẹ và chị lớn đi làm nương, em út đi mẫu giáo. Bên bếp lửa sắp tàn, lay lắt cháy không đủ hơn ấm để hong khô manh áo sũng nước mưa trên người mấy chị em Ghênh, cả đoàn bỗng lặng đi không ai nói nổi một lời nào. Trời chiều mây xám như nặng nề hơn. Núi cao và suối nguồn ngàn đời còn đó, xin cha và mẹ đừng đi mãi không về với con.

8888t55

Đêm Pa Cheo. Đoàn của mẹ quyết định nghỉ đêm tại trường Nội Trú Cấp 2 Pa Cheo, thay vì quay về Lào Cai. Một đêm trắng với nhiều thành viên trong đoàn – một đêm đầy ý nghĩa với Cơm Có Thịt. Giao lưu văn nghệ, liên hoan, tặng quà, cùng nắm tay nhau múa quanh lửa trại.Niềm vui sướng sáng bừng trên khuôn mặt trẻ thơ, niềm hạnh phúc rạng ngời trong ánh mắt thầy cô giáo, và niềm hy vọng xen lẫn tự hào dâng nghẹn con tim của các thành viên Cơm Có Thịt.

Bình minh Pa Cheo. Yên lành hay cô quạnh khi mà mẹ không nghe thấy cả tiếng gà gáy sáng. Mẹ nhìn lên trời cao vời vợi, những dải mây ngút ngàn bềnh bồng như suối tóc mềm của thiếu nữ Mông. 15, 16 tuổi,cái tuổi ăn chưa no, lo chưa tới, đã phải nghỉ học lấy chồng, đã phải đèo bòng con cái. Thầy giáo Minh (trường Nội Trú Cấp 2 Pa Cheo), một tình nguyện viên tận tâm của Cơm Có Thịt, kể rằng nhiều nhà muốn có con dâu chỉ để thêm người lao động. Các bé gái dân tộc phải làm vợ, làm mẹ khi chưa kịp đi qua thời thiếu nữ, cái thời đẹp nhất của đời người. Giống như lá non chưa đến mùa úa vàng đã vội lìa cành. Mẹ lại bất giác nghĩ đến con gái nhỏ. Cũng lại bất giác lệ tràn mi.

Đoàn tạm biệt các thầy cô và học sinh trường Nội trú cấp 2 Pa Cheo để đi nốt đoạn cuối cuộc hành trình. Những cái bắt tay thật chặt chan chứa nghĩa tình của người đi và người ở. Người đi gửi lại nỗi nhớ,niềm thương, người ở gửi theo đợi chờ, hy vọng. Mẹ thấy ấm áp đến nao lòng.

Sau vài đêm mất ngủ, nhiều giờ ngồi ô tô, rồi lại đi bộ leo ngược những con dốc nắng, đoàn đã rất mệt. Mẹ cũng cảm thấy đôi chân mỏi rã rời.

Vẫy tay chào Pa Cheo, nhưng đoàn vẫn chưa thể quay về Hà Nội vì vẫn còn nhiều điểm cần đến trên miền đất Bát Xát này. Phía trước là Dềnh Thàng, nơi Cơm Có Thịt từng dừng chân trong chuyến đi vào mùa đông rét mướt cuối năm 2011.

Căn nhà trơ trọi trên đồi cao của hai anh em Tráng A Chao và Tráng Thị Lan đã từ lâu bếp tàn tro lạnh, mạng nhện che phủ bàn thờ của người mẹ trẻ. Bé anh Tráng A Chao 8 tuổi nhưng chỉ nhỉnh hơn trẻ lên 5, bé em Tráng Thị Lan 6 tuổi năm nay đã đi học lớp 1. Anh Chao vốn không gia đình, được bố mẹ em Lan nhận về nuôi trước khi sinh em Lan. Hai anh em giờ mồ côi mẹ, bố đi làm ăn xa chẳng mấy khi về, như hai cây non lẻ loi yếu ớt đang cố gắng tồn tại trên mảnh đất cằn, chỉ còn nhau là chỗ dựa duy nhất.

Ngày em Lan đi học mầm non, ít nhiều được ấm lòng nhờ bữa cơm trưa với tiêu chuẩn 120,000đồng/ tháng từ Cơm Có Thịt. Nhưng anh Chao thì tội lắm, chân tật nguyền cà nhắc, vì là con nuôi nên không có giấy tờ tùy thân, nên không được đến trường. Hàng ngày anh Chao lang thang khắp bản cho đến khi đói lòng lại quay về thập thò cửa lớp Mầm Non Dềnh Thàng nơi có em Lan đang học. Các cô giáo, cũng là những người mẹ, sao có thể quay mặt đi khi ánh mắt anh Chao tuyệt vọng: “conđói”. Những ngày trường lớp nghỉ, hai anh em không có cái ăn, lại dắt díu nhau đi khắp bản, ai cho gì ăn nấy. Tối lại lếch thếch đưa nhau về căn nhà cô độc trên đồi cao. Chẳng ai dám qua lại để cưu mang vì dân bản đồn rằng người mẹ sau khi đi Trung Quốc về bị con ma bắt. Bàn thờ hương tàn khói lạnh, làm sao mẹ có thể về phù hộ cho các con.

Năm nay em Lan đã đi học lớp 1, tiêu chuẩn mầm non 120,000 đồng/ tháng để san sẻ cho anh Chao không còn. Nhưng như một thói quen, những lúc đói lòng, anh Chao lại tập tễnh tìm về lớp Mầm Non Dềnh Thàng, nhưng giờ em Lan đâu còn học ở đó nữa.

Các tình nguyện viên, sau chuyến đi Dềnh Thàng cuối năm 2011, đã chia sẻ về tình cảnh của hai anh em với cộng đồng. Và một thành viên Cơm Có Thịt cùng một số thành viên của Nhóm Giỏ Thị đã ngỏ ý muốn giúp hai anh em tiền ăn mỗi tháng. Cô hiểu trưởng trường Mầm non Dềnh Thàng khi đó đã là đầu mối tiếp nhận, giúp hai anh em có thêm gạo và đồ ăn trong những ngày nghỉ học. Anh Chao biết nấu cơm cho em nên những ngày tháng đó cũng tạm an lòng.Nhưng đến năm nay cô hiệu trưởng chuyển công tác về trường khác nên mất kết nối. Người Hà Nội thì quá bận rộn, miền núi lại xa thăm thắm, dõi theo hoài không tìm lại được hai anh em. Dẫu vẫn biết hai anh em lại đang bơ vơ đói khát, cùng đành ngậm ngùi nén nỗi xót xa vào trong tim. Em Lan giờ học lớp 1, ít nhiều vẫn có cơm trưa theo tiêu chuẩn của Cơm Có Thịt. Tội nghiệp anh Chao lại cút côi một mình. Lần này ghé Dềnh Thàng, đoàn muốn có lại kết nối với hai anh em Chao, Lan. Gặp lại hai anh em Chao, Lan trong tình cảnh không áo cơm cù bất cù bơ mà xót nhói lòng. (tham khảo và trích nguồn: http://lanoanhblog.blogspot.com/2013/05/chao-lan.html)

 Mẹ và các cô các bác trong đoàn đều không thể lý giải nổi vì sao, khi một người chết đi, ít nhất cũng được đồng loại lo cho manh chiếu và một chỗ nằm dưới đất, vậy mà một hình hài bằng xương bằng thịt, một số phận trẻ thơ hiện hữu giữa cuộc đời bao nhiêu năm nay vẫn không được coi là tồn tại, không được cho một danh phận, không được ban quyền trẻ em, không được sở hữu một chỗ ngồi trong lớp học chỉ vì mang cái tội là con nuôi không có giấy tờ.

Hình ảnh hai đứa trẻ đầu trần chân đất tập tễnh dắt díu nhau khuất dần cuối con đường dốc có lẽ suốt đời mẹ không quên được. Gương mặt u hoài không chút bóng dáng nụ cười đó chắc cũng sẽ là nỗi ám ảnh không thể nguôi của mẹ.

Câu chuyện mẹ kể về hai anh em họ Tráng mồ côi, tật nguyền, nghèo đói và thất học có giúp con cảm nhận được sống trên đời cần lắm sự chia sẻ và cảm thông không con? Mẹ luôn tin rằng những vì sao trên trời cao kia là những vì sao định mệnh. Có vì sao tỏa sáng lấp lánh mà cũng có vì sao nhạt nhòa mờ tối. Chẳng ai chọn được cha mẹ phải không con? Nên con hãy biết yêu thương những người kém may mắn hơn mình bởi họ đã nhường cho mình những vì sao sáng.

Còn nhiều lắm những nơi cần đến trên mảnh đất Bát Xát này. Còn nhiều lắm những câu chuyện mẹ muốn kể con nghe. Để một khi nào đó trong trái tim con tràn ngập tình tương thân tương ái, con sẽ không còn hờn dỗi và mếu máo: “Mẹ lại đi theo Cơm Có Thịt à? Con không muốn mẹ đi. Con chỉ muốn mẹ ở nhà với con.”

* Bài viết có sự dụng một số thông tin và ảnh do anh Hoàng Minh Hùng và Chị Lana Nguyễn (Cơm Có Thịt Hà Nội) cung cấp.

Trung Quốc đang lựa thời cơ để chiếm Trường Sa

Tống Văn Công- LĐ/NT

Thuyền trưởng Trần Văn Trung nói tàu Trung Quốc đã đâm thẳng vào hông tàu của ông

Chiếc tàu cá QNg 90917 (Quảng Ngãi) vừa bị tàu sắt Trung Quốc đâm tới 3 lần liên tiếp, trên đường từ vùng biển Hoàng Sa của chúng ta về đất liền!

Từ ngày 8.5, tờ Văn Hối xuất bản tại Hồng Kông đã ngang nhiên nói rằng: “Năm 2013 sẽ là năm quan trọng của trận giao tranh giữa Trung Quốc với Philippines và Việt Nam trên Biển Đông… Trung Quốc đã bắt đầu những nước cờ lớn với thế tiến công liên tục, không ngừng” và “Trên bàn cờ Biển Đông năm 2013, Trung Quốc có thể giành được nhiều thành quả”.



Trước đó, ngày 26.4 , chưa từng có tiền lệ, Hoa Xuân Oánh – người phát ngôn Bộ Ngoại giao Trung Quốc – nêu tên 8 đảo, bãi đá, rặng san hô trong quần đảo Trường Sa thuộc chủ quyền Việt Nam là của họ. Chúng ta phải biết rằng, việc chiếm Trường Sa là mục tiêu của họ, vấn đề chỉ còn là tìm thời cơ, so sánh lực lượng, tính toán lợi – hại trước mỗi bước vào cuộc phiêu lưu bá quyền. Từ đó mà có đủ bình tĩnh, sáng suốt thực hiện một sách lược thích hợp để bảo vệ chủ quyền thiêng liêng của Tổ quốc.


Chúng ta có một thuận lợi rất lớn là mọi người Việt Nam dù ở trong hay ngoài nước đều dễ dàng gác qua mọi khác biệt để chung lưng đấu cật, cùng một ý chí khi nhìn về biển đảo, quyết chống mọi mưu toan xâm lược. Ở đây cần ôn lại và vận dụng bài học của cụ Hồ, tôn trọng những cách yêu nước khác nhau.



Trung Quốc không có chính nghĩa, vì trong lịch sử biển Đông chưa bao giờ thuộc về Trung Quốc, vậy mà họ vẫn tìm cách dựng chuyện đổ cho Việt Nam chiếm đảo của họ, kích động chủ nghĩa dân tộc ích kỷ hòng thực hiện mộng bá quyền xâm lược. Chúng ta có sự thực lịch sử về chủ quyền biển đảo, có truyền thống yêu nước chống ngoại xâm, vì vậy phải khai thác tối đa ưu thế tuyệt đối đang thuộc về mình!



Mấy năm nay, chúng ta đã tích cực nâng cao năng lực quốc phòng một cách toàn diện. Tuy nhiên, trong tình thế hiện nay, để kịp thời đối phó với những hoạt động vụng trộm của Trung Quốc, các lực lượng cảnh sát biển, kiểm ngư, bộ đội biên phòng và cả hải quân, cần tăng cường cảnh giác và đẩy mạnh các hoạt động hơn nữa, không để xảy ra chuyện bất ngờ. Bài học kinh nghiệm trong các cuộc chiến tranh giải phóng trước đây cho ta thấy vai trò quan trọng của nhân dân; ngày nay trên các vùng biển đảo là vai trò của bốn triệu ngư dân.



Phải có nhiều hình thức tổ chức, chăm sóc, tháo gỡ khó khăn, trợ giúp vốn liếng để ngư dân thường xuyên có mặt trên ngư trường, đóng vai trò “cột mốc sống” chủ quyền, làm tai mắt trinh sát kịp thời phát hiện động thái của kẻ thù. Đây là một công việc vô cùng quan trọng, không thể chỉ do các địa phương có bờ biển lo toan, không phải chỉ để cho Nghiệp đoàn Nghề cá xoay xở bảo trợ, mà cần đặt vấn đề này trên tầm quản lý, điều phối của Nhà nước và cần vận động sức đóng góp tiền tài, trí tuệ của toàn dân.



Ngày 24.1 năm nay, trả lời câu hỏi phản ứng của Việt Nam trước việc Philippines chính thức khởi kiện Trung Quốc ra Tòa án quốc tế, Phó chủ nhiệm Ủy ban Biên giới quốc gia Bộ Ngoại giao Nguyễn Duy Chiến nêu rõ: “Lập trường nhất quán của Việt Nam là các vấn đề liên quan đến biển Đông cần được giải quyết bằng các biện pháp hòa bình trên cơ sở luật pháp quốc tế, đặc biệt là công ước Liên Hiệp Quốc về Luật Biển 1982”.



Chúng ta chủ trương kiên trì thảo luận với Trung Quốc những vấn đề quan hệ giữa hai nước, chúng ta chủ trương hợp tác, bình đẳng, cùng có lợi với Trung Quốc. Nhưng chủ quyền quốc gia là điều không thể nhân nhượng. Nếu họ cứ khư khư không chịu từ bỏ đòi hỏi phi lý, phi lịch sử, thậm chí ngang ngược mưu toan dùng vũ lực bành trướng, thì chúng ta cũng nên chuẩn bị đến phương án giải quyết tranh chấp cũng bằng phương pháp hòa bình, nhưng ở Tòa án quốc tế.

Nick nói chuyện với QH Việt Nam

Bà Nguyễn Thị Doan- phó chủ tịch nước, tặng ảnh Bác Hồ cho Nick trước cuộc nói chuyện

Tất nhiên đây là cuộc nói chuyện tưởng tượng, bọ Lập sáng tác theo sáng kiến của bác sĩ Sao Hồng, he he!

Chào tất cả các bạn… à xin lỗi, xin chào quí ông quí bà, những con người quan trọng bậc nhất của xã hội Việt Nam!

Vâng, thưa quí vị, hôm qua tôi được các nhà báo cho biết Việt Nam là một trong những đất nước có nhiều người khuyết tật nhất, hơn hai triệu rưởi người có hoàn cảnh như tôi hoặc còn tệ hơn tôi. Ngoài ra các công chức và quan chức như quí vị đang ngồi ở đây cũng đầy khuyết tật. Người có não thì không có tim, người có tim lại không có não, thậm chí có những người tim cũng không và não cũng không. Thật kinh khủng.

Số còn lại đó là những người vừa có tim vừa có não, họ rất đông, vâng, rất rất đông nhưng họ đã bị virus Mackeno kiềm chế, biến thành những kẻ không dám nghĩ và không dám làm. Như tôi đã nói với các bạn trẻ tối hôm qua tại sân Mỹ Đình, đây là khuyết tật lớn nhất, kinh khủng nhất và kinh tởm nhất.

Thế nhưng thật lạ lùng, triết lý Đừng bao giờ bỏ cuộc đã được quí vị áp dụng triệt để và thành công đến không ngờ. Quí vị kiên quyết không bao giờ bỏ cuộc đối với Bauxitte Tây Nguyên, không bao giờ bỏ cuộc việc đấu thầu vàng, không bao giờ bỏ cuộc Vinaline, Vinashin nói riêng và doanh nghiệp nhà nước nói chung. Mặc dù càng không bỏ cuộc nền kinh tế Việt Nam càng khốn đốn nhưng quí vị vẫn không bỏ cuộc, ý chí của quí vị thật kinh khủng.

Nhưng đấy chỉ là chuyện nhỏ, chuyện lớn hơn như là CNXH, nhân loại đã rũ bỏ nó từ lâu quí vị vẫn không bỏ cuộc. Theo đó quí vị kiên quyết không bỏ cuộc điều 4, không bỏ cuộc sở hữu toàn dân về đất đai, không bỏ cuộc quân đội phải trung thành với đảng. Không, không và không. Ôi thật kinh khủng… cho tôi xin ngụm nước để lấy lại bình tĩnh.

 Bây giờ xin hỏi: Quí vị có nhận thấy tất cả những điều đó là trái qui luật, là đã, đang và sẽ gây hại vô cùng Đất nước và nhân dân  của quí vị không? Tôi nghĩ là không. Người không có óc tất nhiên là không thấy, người không có tim có thấy cũng như không. Số còn lại là những kẻ nhiễm Virus Mackeno thì tất cả những điều đó không liên quan đến họ. Tôi đã nói rồi, đây là những kẻ có khuyết tật lớn nhất trong mọi loại khuyết tật, tiếc thay họ là số đông.

Vậy tôi đến đây để làm gi? Tôi đến để hô hào mọi người hãy sống bằng triết lý Đừng bao giờ bỏ cuộc, nhưng quí vị đã làm điều đó còn khủng khiếp hơn những gì tôi đã làm. Không riêng gì tôi, tôi thề cả thế giới không ai dám làm như quí vị. Không bao giờ bỏ cuộc tất cả những gì có lợi cho quí vị dù cho vì thế mà đất nước điêu tàn, lạc hậu và nghèo đói… thì xin thề có Chúa, không một ai có lương tri trên thế giới dám làm.

Cho nên thật là vô nghĩa khi tôi còn đến đây. Không có lý do gì tôi có mặt ở đây nữa. Ngay ngày mai tôi sẽ hoàn trả một triệu sáu đô la cho mít tơ Vũ để chuồn ngay về nước.

Xin chào Việt Nam và hẹn gặp lại. Hy vọng khi tôi quay lại sẽ không còn nhìn thấy ai trong số quí vị ở đây, tại hội trường Quốc hội này sẽ là những người thắng cuộc trong cuộc tranh cử thật sự dân chủ.

Hy vọng, hy vọng và hy vọng!… Xin chào, xin chào và xin chào!

NQL

Không Vượt Đèn Đỏ

Alan Phan

Một bạn đọc, có lẽ là dư luận viên, gởi Email khuyên tôi,” tôi thấy bác vất vả làm những việc bao đồng vô ích. Lấy tiền đô la đã đem qua Việt Nam đi ăn nhậu chơi bời thỏa thích tốt hơn. Bác vừa được hưởng thụ mà nhân viên ngành ăn chơi có thu nhập đều đặn. Bác chống gói cứu trợ BDS 30 ngàn tỷ đồng, nhưng hôm nay chánh phủ vẫn ban hành, các anh em BDS vẫn được chia chác không thiếu đồng nào. Bác có thấy những gì bác làm là công cốc không. Nước Việt ta khác Mỹ nhiều lắm, bác chẳng làm gì hay khuyên ai được đâu. Dân Việt không cần bác. Họ chỉ cần tiền của bác thôi. Bác có tốt thì đem qua nhiều nhiều. Anh Việt kiều nào không có tiền thì vẫn là tội đồ, cứ ở yên bên nước ngoài cho yên thân. Đừng lăng nhăng vào chuyện của nhà nước hay chuyện của dân Việt.”

Anh bạn này có lý. Tuy nhiên, thực tình tôi không có một mong đợi gì về kết quả của những công việc mình đang làm hay các tư duy mình đang chia sẻ ở Việt Nam. Góc Nhìn Alan là sân chơi riêng của vài bạn BCA, không quấy rầy hay tranh đấu để có một quyền lợi gì. Nếu có ai đó không thích bị “nhìn” thì tôi sẵn sàng đổi tên là góc “chém  gió” với Alan.

Vả lại, đây không phải là chuyện bao đồng duy nhất tôi làm ở Việt Nam. Tôi có thói quen không bỏ được là mỗi lần đi bộ qua đường, tôi hay chỉ mặt các tay lái xe máy hay xe hơi và la lớn “Không được vượt đèn đỏ”. Dĩ nhiên, những lời kêu gào này hoàn toàn vô ích. Những tay lái xe vẫn thản nhiên vượt đèn đỏ vào ngã tư kế tiếp, và không quan tâm hay không biết là tôi vừa nói về họ. Họ phớt tỉnh như người Ăng Lê và coi tôi như một ông già lảm nhảm vớ vẩn.

Vài người thân khuyên tôi là nên từ bỏ lồi hành xử vì lợi ích công cộng này. “Mac Ke No” vẫn là một phương cách sống của dân tộc văn hóa này. Vả lại, một nguy cơ rất thực là gặp thằng trẻ nào nó thích sinh sự, nó có thể ngừng xe lại và cãi nhau bằng dao búa. Tôi nghe lời và cố gắng câm miệng trước điều mà cho tôi cho là “chướng tai gai mắt”.

Tuy vậy, tôi không bao giờ nhịn được khi người lái xe lại chở thêm một hay vài ba em nhỏ trên xe. Lối lái xe bất chấp luật lệ có thể gây tai nạn và khi vượt đèn đỏ, người lái đã chấp nhận rủi ro này. Nhưng để cho các trẻ em ngây thơ trả giá cho sự ngu xuẩn của người lớn là điều tôi không bao giờ ngồi yên và “mac ke no”. Tôi vẫn hét thật to khi những bậc phụ huynh đem sinh mạng con em mình giỡn mặt tử thần.

Dĩ nhiên tôi cũng biết là hiệu quả việc làm này của tôi gần như không có. Tôi để ý phần lớn vẫn vượt đèn đỏ, vẫn quẹo trái phải không báo trước, vẫn vừa lái xe vừa hút thuốc hay nghe điện thoại, vẫn đi đêm không đèn, vẫn lách lượn ngang dọc trước các xe tải…Tuy nhiên, tôi hy vọng là trong tiềm thức, họ đã ghi nhận lới cảnh báo của tôi, và dù vẫn vượt đèn đỏ theo thói quen, có lẽ họ sẽ chậm lại vài giây…đủ để cứu mạng cho một hay hai đứa bé nào đó.

Chỉ cần một hay hai đứa bé gặp may mắn, việc làm của tôi sẽ trở nên có ý nghĩa. Trên cùng một bình diện, có thể Góc Nhìn Alan sẽ ảnh hưởng tốt đến vài người vì các thế lực…ác và vô cảm…có thể phải chậm lại vài giây?

In matters of truth and justice, there is no difference between large and small problems…(Albert Einstein)*.

………………………………….

* Với sự thật và công lý, không có khác biệt giữa vấn đề lớn và vấn đề nhỏ (QC tạm dịch)

Ra Trường Sa mới hiểu Việt Nam chưa có một ngày hòa bình

Nguyễn Văn Mỹ & Thụy My

Cần phải tổ chức thêm nhiều chuyến thăm Trường Sa, tuyên truyền mạnh mẽ cho người dân biết tình hình ở vùng biển đầu sóng ngọn gió, đang bị sức ép dữ dội từ âm mưu xâm chiếm Biển Đông của Trung Quốc. Đó là cảm nhận của, ông Nguyễn Văn Mỹ, chủ tịch Hội đồng quản trị công ty dã ngoại Lửa Việt.

Vừa đi thăm quần đảo Trường Sa về, ông đã vui lòng trả lời phỏng vấn của RFI Việt ngữ.

 RFI : Kính chào ông Nguyễn Văn Mỹ. Thưa ông, qua chuyến đi vừa rồi ông có những cảm nghĩ như thế nào ?

Ông Nguyễn Văn Mỹ : Vừa rồi đi Trường Sa thì có rất nhiều việc để nói. Trước khi đi thì náo nức, cảm giác rất lạ và có một chút hồi hộp. Hành trình suốt 10 ngày lênh đênh trên Biển Đông mình có rất nhiều cảm nhận, từ thực tế không chỉ của Trường Sa mà cả Hoàng Sa, về cũng trăn trở suy nghĩ. Có cả niềm vui, cả ray rứt và cả nỗi buồn.

 Nỗi buồn đầu tiên là mình biết rõ thực tế của Hoàng Sa và Trường Sa. Hoàng Sa thì Trung Quốc đã chiếm toàn bộ. Như vậy về Hoàng Sa thì không còn gì để bàn cãi nữa, mặc dù Việt Nam có tổ chức chính quyền huyện đảo Trường Sa trực thuộc thành phố Đà Nẵng, nhưng mà đó chỉ là huyện ảo thôi.

 Còn Trường Sa thì cũng không như chúng tôi nghĩ. Khi đi mình cứ tưởng đơn giản là của Việt Nam. Nhưng mà Trường Sa hiện nay thì có quân đội của 5 nước đang chiếm đóng ở trên đó. Sớm nhất là Đài Loan, chiếm đảo Ba Bình – đảo lớn nhất ở Trường Sa. Việt Nam chiếm giữ nhiều đảo nhất : 24 đảo, tiếp theo là Philippines 9 đảo, Malaysia 7 đảo, Trung Quốc 7 đảo.

 Toàn bộ Trường Sa có khoảng 100 đảo lớn nhỏ, trong đó có 36 đảo nổi, tức là đảo có đất. Còn lại đa phần là đảo chìm, tức là khi thủy triều xuống thì mới nổi đá lên. Chưa kể những bãi đá ngầm, tức là những bãi mà tàu chạy qua không được, mình không thấy nó nhô lên khỏi mặt nước – những rạn san hô và bãi đá ngầm.

 Năm nước đang có quân đội chiếm đóng. Riêng Brunei thì không có quân chiếm đóng nhưng cũng đang có yêu sách về Trường Sa. Quần đảo Trường Sa cách Philippines khoảng 230 hải lý, cách Cam Ranh của Việt Nam và Malaysia khoảng 245 hải lý, và cách Trung Quốc 558 hải lý, cách Đài Loan 813 hải lý. Rất xa !

 Mặc dù diện tích chưa tới 6 km vuông, nhưng trong số 5 quân đội đang chiếm giữ Trường Sa thì có 4 sân bay của 4 nước. Đó là Đài Loan, Việt Nam, Philippines và Malaysia. Có một điều ngạc nhiên là Malaysia mới chiếm các đảo ở Trường Sa vào năm 1983. Thủ tướng Badawi từng đến thăm Trường Sa vào năm 2009, và Malaysia có cả cơ sở làm du lịch trên đảo của họ.

 Còn Trung Quốc thì họ chiếm từ năm 1988 rồi gây sự, sau đó tới năm 1995 và 2005 họ vẫn tiếp tục chiếm những đảo chìm. Bởi vì là đảo chìm cho nên Trung Quốc chưa thể làm sân bay được. Quân đội các nước khác dù có chiếm đóng nhưng mà lâu nay cũng chỉ đấu tranh trên bàn ngoại giao. Chỉ có Trung Quốc là nghênh ngang nhất !

 Ngoài chuyện đường lưỡi bò mà mọi người đều biết rồi, trong hải trình mà chúng tôi đi Trường Sa thì gặp tàu hải giám Trung Quốc nghênh ngang trên Biển Đông. Nó chạy cách tàu mình khoảng vài cây số, và mình cũng phải dè chừng, tránh cái động thái mà người ta gọi là khiêu khích. Hành động của Trung Quốc là hết sức ngang ngược, làm cho các thành viên trong đoàn rất khó chịu.

 Thật ra đường của họ, họ vẫn đi, đường mình, mình vẫn chạy. Chỉ có điều một số chỉ huy trên tàu yêu cầu anh em mình không được ra lố nhố đứng ngoài tàu, có thể tạo cớ khiêu khích nó. Mà tôi cũng chẳng biết là khiêu khích cái gì ! Bởi vì anh em mình chỉ ra chụp hình, rồi xem mặt mũi cái tàu nó như thế nào thôi. Tàu màu trắng, to lắm ! Chắc chắn mặc dù mang tiếng hải giám nhưng nó trang bị vũ khí hạng nặng ở trên đó.

 RFI : Bên cạnh đó ông còn những cảm nhận nào khác ?

 Khi đi Trường Sa thì tôi cảm nhận ra một điều. Thật ra lâu nay chúng ta giáo dục cho lớp trẻ về biển đảo chưa rõ lắm. Mà ngoài hai từ rất là chính xác « đất nước », « Tổ quốc », thì người ta hay dùng từ « giang sơn » và « non sông » hay là « sơn hà ». Thì như vậy chỉ có núi và sông thôi, mà không có biển đảo. Cho nên tôi nghĩ rằng có lẽ phải dùng chính xác là Tổ quốc Việt Nam, đất nước Việt Nam bao gồm cả lãnh thổ và biển đảo.

 Một điều tôi cảm nhận nữa là trước đây tại sao có tình trạng 5 nước cùng chiếm giữ da beo như vậy. Là bởi vì lâu nay chúng ta chưa quan tâm cái điều đó lắm, cho nên những đảo đó bỏ hoang thì các nước họ ra họ chiếm thôi !

 Tất cả lực lượng của 5 nước chủ yếu là quân sự, chỉ có một số dân. Dân đông nhất trên Trường Sa là của Philippines, khoảng chừng 240 người. Sau đó là của Việt Nam, khoảng gần 200 người. Mỗi nước đều có một đơn vị hành chính trên Trường Sa.

 RFI : Tình hình ở những đảo Việt Nam đang đóng như thế nào thưa ông ?

 Tôi có lên thăm các đảo mà Việt Nam đang đóng thì thấy lực lượng quân sự, rồi có cả dân sự. Tất cả đều sẵn sàng chiến đấu, và trong tâm thế phòng thủ thôi. Ở Trường Sa thì các đảo nổi thì chúng ta xem được, rồi có các đảo chìm, bãi cạn, và bên cạnh đó có khái niệm nhà giàn.

 Lên đảo thì mình thấy ngoài lính đảo còn có dân. Trên đảo chính Trường Sa thì chúng tôi thấy có cả trường học, chùa, nhà văn hóa, rồi cũng có một cái nhà khách. Đến thăm các đảo, thì thấy anh em luôn sẵn sàng chiến đấu, và họ rất là lạc quan. Ở chỗ nào họ cũng tăng gia sản xuất, tận dụng từng khoảnh không gian. Ở trên nhà giàn họ cũng trồng được rau, từ những loại rau dền, mồng tơi, rau sam, rau muống cho tới lá mơ…Và đặc biệt trên nhà giàn DK14 tôi gặp một cành mai có nguyên một bông mai nở rất đẹp, mặc dù bây giờ là tháng Năm, tức là nở muộn rồi.

 Những đảo của Việt Nam thì mình có phần nào yên tâm. Nhưng cái lo lắng nhất hiện nay – tôi nhắc lại, Trường Sa có quân đội của 5 nước đang chiếm giữ, và trong đó thì cái đáng sợ nhất, liên tục bành trướng, hung hăng, là Trung Quốc. Cụ thể là ngày 16/5 vừa qua thì Trung Quốc xua 32 tàu đánh cá tràn xuống Trường Sa. Họ vừa nghênh ngang đánh cá, vừa cấm các nước khác đánh cá, trong khi Trường Sa là của mình. Tình hình khá phức tạp, dù mình nói là của mình, nhưng để xác định chủ quyền thì hoàn toàn không đơn giản chút nào cả.

 Một điều ray rứt nữa, là trong khi nhân dân Trung Quốc tin rằng Hoàng Sa, Trường Sa là của họ, khi tôi đi làm việc với một số đơn vị Trung Quốc tại Quảng Châu và Hải Nam thì các cơ quan hành chính, sau lưng các sếp đều có bản đồ Biển Đông và đường lưỡi bò rất rõ. Nhưng ở Việt Nam, điều này chúng ta làm rất hời hợt. Thậm chí như bản thân chúng tôi từ thực tế Trường Sa về chúng tôi mới biết thực trạng, chứ lâu nay thì mình biết không chính xác và cũng không rõ ràng. Điều làm chúng tôi rất lo lắng là, có thể mình kiên nhẫn, nhẫn nhục nhưng mà Trung Quốc có thể nói là mình càng nhịn nó càng lấn tới.

 RFI : Phương tiện tuần tra trên biển của Việt Nam như thế nào ? Các tàu hải giám Trung Quốc hùng hậu như vậy, còn phía Việt Nam được biết đã có cảnh sát biển ở Trường Sa ?

 Tại vì Biển Đông tất nhiên là rất rộng, và lâu lâu mình mới gặp một cái tàu, cho nên thật ra dùng tàu quân sự mà đi kiểm soát thì cũng không phải đơn giản đâu. Riêng lượng tàu của Việt Nam thì chưa thể bằng lượng tàu Trung Quốc tràn ra trên Biển Đông ngày càng nhiều hơn.

 Tôi nghĩ chủ trương của Nhà nước là hết sức kềm chế, kiên quyết không nổ súng gây sự trước. Hai bên thì như thế, nhưng rồi thì cũng tìm cách vừa có vẻ như giương oai diễu võ nhưng bên này cũng kềm chế bên kia để tránh có thể xảy ra đụng độ. Còn lực lượng cảnh sát biển của ta cũng có, tôi bắt gặp cả anh em bộ đội đặc công trên tàu.

 RFI : Tổ chức những chuyến đi Trường Sa như vậy có khó khăn lắm không thưa ông ?

 Có thể nói là bây giờ Trường Sa, Hoàng Sa là một cái gì rất là thiêng liêng của người Việt rồi. Đặc biệt là những người còn thao thức với vận mệnh đất nước, với chủ quyền lãnh thổ thì có thể nói họ rất là hào hứng.

 Thật ra tôi đi Trường Sa không phải với tư cách doanh nghiệp du lịch, mà với tư cách là Câu lạc bộ truyền thống của Thành Đoàn, vì trước đây tôi là cán bộ của Thành đoàn Thành phố Hồ Chí Minh. Anh em đề nghị là đi khảo sát tour, và cố gắng khi về có cách gì đó để tổ chức tour.

 Chuyến đi để lại cho tôi rất nhiều ấn tượng, bởi vì tôi cũng là cựu chiến binh, tôi hiểu những gian khổ của người lính. Cho nên khi mà đi ra Trường Sa thì mình cảm được chuyện đó. Sài Gòn và các thành phố ở trong đất liền thì tạm yên ổn, nhưng mà ở Trường Sa thì anh em xa nhà vẫn cầm chắc tay súng bảo vệ biên cương và sẵn sàng chiến đấu. Tình hình có những lúc rất là căng. Mình nghĩ là chiến tranh rất khó xảy ra, nhưng không thể nói trước được điều gì cả.

 Một điều nữa là trước đó tôi đã từng đi Trung Quốc nhiều lần, tôi cảm nhận rằng thật ra người Trung Quốc họ cũng không thích chiến tranh. Nhân dân Trung Quốc thì họ cũng không muốn gây sự với ai, trừ một số tướng lĩnh diều hâu, những người mà theo chủ nghĩa dân tộc cực đoan, được sự khuyến khích của một vài lãnh đạo, cho nên họ mới như thế.

 Và ra Trường Sa thì mình hiểu một điều là, như vậy đất nước Việt Nam vẫn chưa hề có hòa bình ! Tức là một phần vẫn trong tình trạng báo động sẵn sàng chiến đấu, và ở đó có thể là cái chết vẫn rình rập.

 Người lính vẫn còn rất thiếu thốn. Ví dụ như là thiếu nước. Nước thì phải sử dụng các nguồn nước mưa, gom lại và xài rất là dè xẻn. Rồi thiếu rau, bởi vì có nước đâu mà trồng rau. Những đảo chìm thì không có nước – những đảo như là những cái nhà nổi lên giữa biển, nhưng mà nó sát mặt nước. Còn cái nhà giàn nằm lơ lửng ở trên trời thì lại càng khó khăn nữa ! Cho nên anh em vẫn rất thiếu thốn, gian khổ. Nếu không đi thì mình không thể nào cảm được.

 Trong đoàn đi có rất nhiều người, nhân sĩ, trí thức, đủ thành phần cả, vì tôi đi cái đoàn đó là của Ủy ban Mặt trận Tổ quốc Việt Nam ở Thành phố Hồ Chí Minh. Thì tất cả đều có cùng tiếng nói chung là thề dứt khoát là không để mất thêm đảo nào của Trường Sa. Bởi vì nhiều lý do nên chúng ta cũng đã mất khá nhiều đảo. Mà bây giờ đòi lại thì phải nói rằng hết sức khó khăn. Chỉ mong là làm sao đừng có đổ máu tiếp tục nữa.

 Trung Quốc họ vẫn kêu gào là cùng khai thác. Một mặt họ kêu như thế nhưng một mặt họ lại uy hiếp. Thứ hai là cũng không thể khai thác chung với Trung Quốc được. Họ đưa những giàn hiện đại đến, họ chơi một phát là bao nhiêu tấn dầu, còn mình là mình khai thác cò con. Dứt khoát là riêng đối với Trung Quốc thì phải cẩn thận, chứ còn từ hồi nào tới giờ họ chuyên uy hiếp các nước nhỏ. Và với Việt Nam thì có quá nhiều bài học rồi.

 Trở lại đất liền thì tôi mong muốn làm sao phải đẩy mạnh giáo dục tuyên truyền về biển đảo. Tôi có đề nghị với Bộ tư lệnh Hải quân và lãnh đạo thành phố tổ chức cho người dân được đi ra du lịch. Nhưng mà các anh ấy bảo rằng thật ra hiện nay chưa thể làm được. Năm 2004, Tổng cục Du lịch từng tổ chức một đoàn các doanh nghiệp lữ hành qua đó khảo sát, thì sau đó Trung Quốc phản đối quyết liệt. Và hình như mình sợ Trung Quốc cho nên mình im luôn !

 Thì tôi bảo rằng nếu chưa tổ chức đi du lịch để tránh tạo cớ cho Trung Quốc gây sự, thì mình có thể nói chúng tôi đưa người dân Việt Nam đi ra thăm bộ đội, thăm nhân dân ở trên quần đảo Trường Sa của chúng tôi. Hiện nay hàng năm đều tổ chức nhiều đoàn đi ra thăm, tặng quà, hỗ trợ vật chất lẫn tinh thần cho quân dân Trường Sa.

 RFI : Theo ông thì nên tổ chức nhiều chuyến thăm Trường Sa nữa phải không ạ ?

 Lâu nay thì chỉ có cán bộ được mời. Tôi nghĩ là có thể tổ chức cho nhân dân với danh nghĩa là đi thăm, và anh em sẵn sàng đóng một khoản tiền để đi, mặc dù hơi lớn. Chi phí đi ra Trường Sa hiện nay là khá lớn, bởi vì tôi đi hôm đó là đi từ Cát Lái ra Vũng Tàu, rồi bắt đầu từ Vũng Tàu mới đi ngược ra Trường Sa. Cho nên nếu đi từ Cam Ranh thì sẽ gần hơn. Và nếu là tàu cứu hộ thì chi phí lớn lắm. Nhưng mà chúng tôi nghĩ rằng nhiều anh em sẵn sàng bỏ tiền ra.

 Tôi có nói với lãnh đạo quân chủng Hải quân cũng như Thành ủy là chúng tôi sẵn sàng tổ chức cái tour này, và toàn bộ tiền thu được sẽ gởi vào Quỹ Vì Trường Sa thân yêu. Ngoài việc mở rộng giáo dục tuyên truyền về biển đảo, và nên nói rõ ràng thực tế chứ cũng không nên né tránh. Có sao mình nói vậy thôi, chứ mình cứ né tránh, lơ lửng người ta lại càng dễ suy diễn, người ta đồn thổi những tin không tốt.

 Hiện nay bên cạnh việc tổ chức tuyên truyền như vậy, thì phải tổ chức cho một số anh em có điều kiện được đi ra thăm quần đảo Trường Sa, để họ được mục sở thị, họ về kể lại. Chứ còn bây giờ nhiều khi dân chưa được đi mà chỉ một số cán bộ được đi thôi. Thậm chí rất nhiều cán bộ muốn đi cũng chưa được đi, như vậy rất là tiếc.

 Chỉ cần mỗi năm mình cho ra được vài đoàn thì số này họ sẽ về lan tỏa ra. Có trải nghiệm thực tế, tai nghe mắt thấy về họ sẽ cho người khác biết. Và tôi nghĩ rằng không nên chậm trễ nữa. Làm càng sớm càng tốt !

 Tôi hỏi một số người thì có khi họ cũng không biết là Trường Sa nằm ở đâu. Cái bi kịch hiện nay là rất nhiều ấn phẩm Việt Nam, kể cả những ấn phẩm Việt Nam ở nước ngoài quên mất quần đảo Hoàng Sa, Trường Sa. Hoặc là tô quần đảo Hoàng Sa màu khác, coi như không phải là của mình. Những cái điều khá nguy hiểm, mặc dù nhỏ nhưng mà gây hệ quả.

 RFI : Còn về thái độ trước những hành động xâm lấn của Bắc Kinh, lúc nãy ông có nói lên nỗi lo là càng nhẫn nhịn thì Trung Quốc càng lấn tới ?

 Cần phải có thái độ mạnh mẽ hơn. Họ chiếm Hoàng Sa của mình rồi họ nghênh ngang đưa khách du lịch ra. Trong khi đảo của mình, đất của mình thì mình lại không dám đưa khách ra. Đó là điều mà tôi ray rứt. Về mình cũng suy nghĩ mà thật ra tôi biết là Nhà nước sẽ có đối sách, có cách xử lý của riêng họ, nhưng mà mình cũng chưa hiểu hết được, cho nên mình vẫn băn khoăn, vẫn lo.

 Tôi đang sợ là không khéo cứ cái đà này thì Trung Quốc có thể chiếm thêm một số bãi cạn khác. Đảo thì bây giờ gần như hết rồi, nhưng có thể một số bãi cạn Trung Quốc nó sẽ bành trướng, rồi nó làm khó dễ nữa, như đã từng làm trong ngày 16/5 vừa qua. Và tôi nhắc lại, phản đối của Nhà nước Việt Nam hết sức là yếu ớt. Chưa kể một số hành động khác, nhiều khi mình vô tình tạo cho người ta suy diễn là mình nhượng bộ Trung Quốc.

 Cái thực trạng rối ren hiện nay ở Trường Sa, tôi nghĩ rằng một phần nào có trách nhiệm của Nhà nước chúng ta. Lâu nay nhiều khi chúng ta không thật sự quan tâm – do nhiều thứ, có thể khách quan là do khó khăn, rồi bị phân tán, và có cái chủ quan là chưa quan tâm. Chứ nếu chúng ta đưa quân ra chiếm giữ tất cả các đảo thì làm sao mà mấy ông khác chiếm được. Đặc biệt là Malaysia, tôi nhắc lại, họ mới chiếm được từ năm 1983 tới nay thôi.

 Tôi nghĩ rằng nhân dân cũng mong muốn Nhà nước có thái độ mạnh mẽ hơn. Nếu không hơn thì ít nhất phải bằng Philippines, và mình sẽ góp chung tiếng nói. Chứ nếu không, mình là nước trực tiếp bị ảnh hưởng nặng nhất của sự bành trướng, uy hiếp của Trung Quốc, mà lại để cho Trung Quốc càng lấn tới như vậy thì đánh mất sự ủng hộ của bè bạn. Kể cả những nước muốn ủng hộ mình, nhưng người ta thấy mình không quyết liệt thì người ta cũng không nhiệt tình lắm.

 Một điều nữa là chắc chắn phải đưa chuyện này ra quốc tế, để tránh rơi vào cái bẫy của Trung Quốc – cứ yêu cầu giải quyết song phương. Không song phương được !

 RFI : Xin chân thành cám ơn ông Nguyễn Văn Mỹ, chủ tịch Hội đồng quản trị công ty dã ngoại Lửa Việt ở Thành phố Hồ Chí Minh

 

 

Nước mắt nghị trường

Nguyễn Lâm- TT

Báo Tuổi Trẻ tường thuật có đại biểu Quốc hội đã rưng rưng nước mắt khi nói đến tình trạng sử dụng tiền của dân một cách thiếu trách nhiệm trong hoàn cảnh rất khó khăn của nền kinh tế.

Nếu nhớ lại, trước đây cũng đã có vài đại biểu khóc ở nghị trường trong các trường hợp tương tự. Có cái tâm thì nước mắt nghị trường mới rơi. Chính sách phải có con tim trong đó mới không xơ cứng trước những nhịp đập của cuộc đời. Người dân chắc là cảm thấy phần nào được an ủi khi đại biểu do mình bầu tỏ ra thông hiểu tình cảnh của dân như vậy.

Tuy nhiên, mủi lòng trước sự khốn khó của người dân, nhưng đừng mủi lòng trước những lời trần tình của các bộ ngành mà dễ dãi bỏ qua kiểu như “chuyện đã xảy ra rồi thì rút kinh nghiệm, có phê bình cũng chả giải quyết được việc gì”.

Tại thảo luận tổ, cũng chính đại biểu “rưng rưng nước mắt” đã chỉ ra từ đầu khóa tới giờ báo cáo nào cũng nói là đầu tư dàn trải, nhưng với những cá nhân sử dụng ngân sách sai thì Quốc hội chưa có đề nghị với Chính phủ kỷ luật ai.

Nghĩa là đại biểu hãy khó tính hơn, khắt khe hơn trong giám sát, lập pháp, quyết định các vấn đề quan trọng của đất nước.

[image error]