Đỗ Hồng Ngọc's Blog, page 72

Nguyễn Thị Khánh Minh, Người Nối Đường Tơ…

 

Nguyễn Thị Khánh Minh, Người Nối Đường Tơ…

Trần Thị Nguyệt Mai

 

Ở cuối mỗi điện thư, chị thường ký tắt km, chữ nhỏ, không hoa. Là “khánh minh”. Ai cũng hiểu như vậy. Nhưng bỗng một hôm anh Đỗ Hồng Ngọc khám phá ra: km là kí-lô mét.

khánh minh viết tên mình

km khiêm tốn 

thư từ bè bạn

nhiều lúc đọc nhầm 

thành kilomet

nhiều lúc hỏi thầm 

từ đây đến đó

bao nhiêu khánh minh?

(km – đỗ hồng ngọc)

Khám phá này thật hay và cũng thật đúng với “tên” của chị nữa. Vì, bằng trái tim mẫn cảm và ngòi bút thơ mộng, chị đã như một gạch nối đưa thơ văn vào trong tim người đọc với những bài giới thiệu thật đặc sắc. Và, hẳn nhiên, tác giả rất cảm động vì được chia sẻ. Như là: “Nguyễn Lương Vỵ, người thơ hát âm”, “Bất chợt thơ Nguyễn Xuân Thiệp. Và gió…”, “Du Tử Lê, dòng sông hẹn hò biển cả”, “Lữ Quỳnh, Thơ. Và con mắt của giấc mơ”, “Lữ Kiều, chàng lãng tử của thời gian”, “Khuất Đẩu. Và cõi đẹp”, “Phan Tấn Hải. Người Tới Như Mộng”, “Lê Giang Trần. Chiếc vòng kim cô nhớ”, “Vũ Hoàng Thư. Hạt Nắng Phiêu Du”, “Hoàng Xuân Sơn. Quỳnh ơi, hồn nhiên một đóa…”, “Ngoại chờ bên kia sông”, “Trịnh Y Thư, lắng nghe hài cỏ”, “Nguyên Minh, chân kiến dặm trường”, … [1]

Nhớ có lần anh Khuất Đẩu nhờ giới thiệu sách của anh trên blog TTNM theo mẫu do Tương Tri thực hiện, nhưng tôi đi bằng một bài viết của chị như sau:

Sau khi đọc bài điểm sách “Khuất Đẩu. Và Cõi Đẹp” của nhà thơ Nguyễn Thị Khánh Minh, một số bạn muốn tìm đọc nên viết thư hỏi địa chỉ mua sách… [2]

E nhà văn không hài lòng, tôi hỏi lại cho chắc: “Nếu cần sửa đổi gì xin anh cho em hay…”

Tôi đã thật vui khi nhận thư trả lời:

Nguyệt Mai ơi,

Như vầy là quá chu đáo rồi. Bài viết của KM có bút lực rất lôi cuốn, không cần thêm lời giới thiệu của TT.

(trích điện thư ngày 12/2/2016)

Anh Tô Thẩm Huy (người giữ mục “Đùa Với Đường Thi” trên tạp chí Văn Học trước đây, ký tên là Đàn Bách Kiếm) đã nhận xét về bài viết “Ngoại chờ bên kia sông”của chị, cảm nhận từ bài thơ “Bông Hồng Cho Mẹ” của Đỗ Hồng Ngọc, như sau:

Tôi không biết Nguyễn Thị Khánh Minh thân, sơ với anh thế nào, nhưng rõ ràng là chị đã cảm bài thơ của anh đến vô cùng, đến “tận cùng của đẹp”, tận cùng của ý nghĩa sinh tử kiếp người, không khởi đầu, không chấm dứt. Thời gian tan biến mất. Thơ tuyệt, mà người cảm thơ cũng quá tuyệt. Anh thật là người may mắn có được người đồng điệu như thế.

(trích điện thư của anh Tô Thẩm Huy gửi bác sĩ Đỗ Hồng Ngọc) [3]

Vì chị cũng là thi sĩ, nên văn chị đẹp tựa thơ. Tôi yêu từ những trang đầu tiên của “Bóng bay gió ơi”, tập tản văn gần đây nhất của chị,

Nhắm mắt lại, phút này đây.

… nghe được hương trâm trâm bên vệ đường rầy xe lửa về quê nội, ai biết được mầu lấm tấm ngũ sắc kia đã cấy trong tôi mùi quyến luyến quê nhà đến vậy. Hễ chìm vào là nghe tiếng xe lửa xập xình, ánh nhìn cô gái nhỏ chạy lùi theo những hình ảnh vụt qua, bụi cây, ngọn núi, chiếc cầu nhỏ, những ô lúa xanh và con mương ốm chạy ngoằn ngoèo theo bờ ruộng…

Tôi đã theo chị “Bồng bềnh quê nhà” để cảm nhận được:

… mùi đất bùn khô dưới nắng, phải là nắng buổi trưa oi nồng, mùi lá tre, mùi cỏ bên vệ đường, mùi đống rơm trong sân gạch nhà và đặc biệt mùi phân trâu bò trên đường đất, quyện vào trong gió tre, bạn ơi tôi mong là bạn cũng đã từng ngửi thấy để có thể chia sẻ cùng tôi vì tôi không biết diễn tả thế nào, tôi gọi đó là mùi nhà quê, với tất cả thương yêu gắn bó mà tôi có được với nó…

Rồi đi vào “Mái ấm”:

Chỉ cần cúi xuống bên cái võng thong thả theo nắng buổi sáng là có thể hái trong tay chiếc lá nham nhám, hương ngái của lá và hoa như chiếc thuyền thả tôi trôi về quê nội, hai bên đường hoa chùm bao phủ trắng xen lẫn sắc trâm trâm…

Đến “Mưa nắng thềm nhà”:

Buổi sớm, trong yên lặng trầm, mọi thứ chuyển động nhẹ nhàng theo từng nhịp ánh sáng, lòng tôi cũng vậy, nhẹ bẫng, và như bay cao, không phải cái vụt lên ngẩn ngơ của một trái bóng tuột khỏi tay cầm, mà là cái lồng lộng của con diều còn có một sợi dây nối với một bàn tay. Có phải đó là cảm giác của lâng lâng trong khí trời chưa rối bởi muôn thứ âm thanh?

Qua “Đáy đĩa mùa đi”, từ Hạ:

… Lộng ngát trời hè xứ lạ những đám mây ngày cũ êm đềm trôi về, làm tôi thấy yên lòng, lẫn một chút nôn nao của những gắn bó vừa nhú sợi rễ non…

tới Thu:

Trời ạ, gió và lá vàng, nó góp thêm vào ký ức hai mùa nắng mưa ngày xưa của tôi tiếng lăn giòn của lá khô, màu lá ruộm vàng nắng thu. Cái se lạnh chiều Calif. lăn tăn da thịt làm tôi tơ tưởng tiếng gió heo may Hà Nội và vốc cốm xanh rức trên tấm lá sen, chênh vênh những con đường phố cổ đang chờ tôi gõ bước chân hẹn hò, dường như mình đã có một ước hẹn với mùa thu nơi ấy?

rồi Đông:

Mùa Đông là một dấu chấm lửng lơ quyến rũ, từng bước đi đến điểm khép lại, cùng lúc mở ra lung linh nhịp hội hè cuối năm. Và cứ rơi vào điểm kết sổ này là ký ức lại đẩy đưa… Và, có phải người, trong bất ngờ một nhịp lẫy của thời gian, gửi tới mùa đông này vạt gió tơ lụa, ẩn mật một lời hẹn?

và vào Xuân:

Có một niềm vui mà tôi phải chia để thấm hết nỗi đầy, cuối năm của tôi đã được khép lại trong tiếng khóc đầu tiên của bé cháu gái, cái chớp mắt chào đời của bé như thể tôi vừa được mở ra một tấm thiệp đẹp đẽ nhất của đất trời với những lời chúc phúc, một trang mới tinh khôi, tràn trề nhịp chảy sinh động của dòng sống, rồi tôi sẽ có những chữ lần theo cái lật cái bò cái lẫm chẫm bước đi non tơ ấy… Tiếng oa oa như nắng trên cao đang vỡ ra trong ban mai tín hiệu của ấm áp, có phải cả hải hà đang tao nôi hạnh phúc ta không, bé bỏng ơi…

Hãy đọc đi bạn ơi, đọc cho hết cuốn tản văn này, theo cùng tác giả lần về những kỷ niệm, những ngày tháng cũ quá đỗi dấu yêu, có khúc vui, khúc buồn, khúc cô quạnh, khúc sâu lắng… Nhưng, dù như thế nào, đến cuối đất cùng trời ta cũng chẳng thể quên:

Đã hẹn đã hò, cũng ước cũng thề, thì dẫu con đường có dài, thời gian có mịt mù thế nào đi nữa thì cũng có lúc chúng mình sẽ gặp lại, nói cho sâu lắng đá vàng hơn, thì chúng mình sẽ tái ngộ, nối lại một đường tơ lơ lửng…

Cám ơn người thơ Nguyễn Thị Khánh Minh đã nối giùm một đường tơ mong manh hư ảo đẹp tuyệt vời để cho tôi có những phút giây tao ngộ hạnh phúc với kỷ niệm, với đất trời biển cả mưa nắng thuở nào ở quê nhà…

(TTNM)

December 5, 2016

………………………………………………………………………………

Ghi chú:
[1] Những bài này đã đi hoặc trong tản văn “Bóng bay gió ơi” hoặc trên các trang mạng văn chương.
Những chữ in nghiêng trong bài, nếu không dẫn nguồn, đều trích từ tập tản văn “Bóng bay gió ơi” của Nguyễn Thị Khánh Minh, nhà xuất bản Sống phát hành năm 2015 tại Hoa Kỳ.
[2] Nguồn: https://tranthinguyetmai.wordpress.com/2016/02/12/sach-truyen-cua-nha-van-khuat-dau/#more-17118
[3] Nguồn: http://www.dohongngoc.com/web/lom-bom-hoc-phat/nghi-tu-trai-tim-lom-bom-hoc-phat/ngoai-cho-ben-kia-song/

Cafe Thứ Bảy: 20/1/2018 Thiền ”Quán Niệm Hơi Thở”

 

Thiền ”Quán Niệm Hơi Thở”

(Anapanasati dưới góc độ khoa học)

 

Thư gởi bạn,

Cà-phê Thứ Bảy do nhạc sĩ Dương Thụ làm ”chủ xị” khá nổi tiếng từ nhiều năm nay ở Saigon (và nay ở cả Hà Nội), không chỉ là một nơi có những buổi Giao lưu văn hóa, gặp gỡ và đối thoại thân tình giữa bạn bè anh em bên tách café sáng về nhiều vấn đề từ triết học, văn hóa, xã hôi, tôn giáo…  mà còn thường xuyên có những buổi trình diễn Âm nhạc thính phòng hấp dẫn.

Nơi đó, ta có thể gặp nhiều bạn bè thân quen, Gs Nguyễn Văn Trọng, nhà văn Nhật Chiêu, luật gia Ngô Tiến Nhân, Gs Nguyễn Đăng Hưng, Bs Nguyễn Chấn Hùng…

Và chính mình cũng đã đến ”làm diễn giả” mấy buổi nơi đây về Nếp sống An lạc, về Thiền và Sức khỏe v.v…

Lần này nhạc sĩ Dương Thụ mời chia sẻ về Thiền ”Quán Niệm Hơi Thở” (Anapanasati), còn gọi là ”Nhập tức xuất tức niệm” hay ”An-ban Thủ ý”, một thứ thiền rất cơ bản, rất khoa học, mà Đức Phật đã truyền đạt cho các đệ tử từ xa xưa trong kinh Tứ Niệm Xứ (Satipathana) sau này thành một kinh riêng Anapanasatisutta (bản dịch HT Thích Minh Châu).

Vậy thứ bảy 20.1 này nếu rảnh, đến chơi nhé.

Thân mến,

Đỗ Hồng Ngọc.

 

Thư Mời của Càphê thứ 7:

 

Kỳ 11: Phật Học & Đời Sống

Kỳ 11: Sinh hoạt Phật Học & Đời Sống

tại Chùa Xá Lợi Sài-gòn (Tp.HCM)

Thứ bảy, ngày 6.01.2018 từ 15-16h30.

Ngày Thứ bảy 13.01.18 tiếp tục bàn về Chánh Định trong Bát Chánh Đạo, chia sẻ về Thiền Anapanasati (Quán Niệm Hơi Thở/ An Ban Thủ Ý hay Nhập tức xuất tức niệm).

Thân mời các anh chị, các bạn tham dự để cùng thảo luận và trao đổi kinh nghiệm.

Trân trọng,

Đỗ Hồng Ngọc.

 

nghĩ về ”GIỖ MỘT DÒNG SÔNG”

 

Ghi chú: Thầy giáo Nguyễn Mậu Pháp (nguhanhson) dạy ở Lạc Dương, một ngôi trường ngoại thành Dalat, dưới chân núi Langbian. Một hôm, nghe Thuần Nhiên hát “Giỗ Một Dòng Sông’’ từ thơ Đỗ Hồng Ngọc mà không sao cầm lòng được, phóng bút viết nhanh mươi phút những cảm nghĩ của riêng mình rồi gởi ngay cho tác giả thơ và nhạc để cùng chia sẻ…

Vẫn còn đó những tâm hồn đồng điệu, những tấm lòng bè bạn, chưa từng gặp gỡ nhau, mà đã như cùng nghe tiếng vỗ của một bàn tay…

Đa tạ Nguyễn Mậu Pháp,

ĐHN.

(7.01.2018)

 

nghĩ về

”GIỖ MỘT DÒNG SÔNG”

Thơ Đỗ Hồng Ngọc. Nhạc: Thuần Nhiên

 

Nguyễn Mậu Pháp  (Đà Lạt)

Cuộc hành trình để tìm về vô tận mênh mông, về với khoảng không vô cùng của ngàn trùng bao la hằng tại. Chảy mãi và chảy mãi đến muôn nơi…

Sông ơi! Đừng ngừng trôi “ cứ chảy về trời, cứ về biển

khơi”. Dòng sông là dòng chảy từ suối ngọt, làm thác cao, làm gió nổi,

làm mây trôi…. Như dòng đời chảy hoài đến trùng khơi bất tận. Cuối

cùng là “chảy khắp châu thân” trong ngần khối nguyên chân vĩnh trường

muôn thuở.

Bài thơ là một nỗi niềm, hoài vọng thương nhớ nhưng không bi lụy

não nề, mà là tiếng vỗ về, đánh thức giấc mê , tìm về cội quê của chân

tâm bổn tánh.

Nhà thơ Đỗ Hồng Ngọc đã suy nghiệm và chắt lọc những ngôn từ nhẹ nhàng

tha thiết như lời dỗ dành thiêng liêng của người Cha với người con

trong khối vuông tròn sự sống. Nhịp thơ vang vọng như đánh thức vào

tâm mình của tiếng gọi hư linh   – hãy như dòng sông tìm về với lẽ hóa

sinh của ánh sáng Phật pháp quang minh vi diệu.

“ Giỗ một dòng sông” như lời nâng niu, dỗ dành gót chân phiêu bồng của

người xa xứ, như bước hành trình của một khách lữ tỉnh mộng chốn mê

trần. Tựa đề bài thơ không phải là lời phân vân hay bâng khuâng hoài

mộng mà là thắp lên sự sống của hằng tâm.

Như một dòng sông chảy hoài có khi lặng thầm, có lúc như tiếng thét

gào của thác cao đổ dồn vào hư không nơi rạng ngời ánh hồng của tâm

thức. Nhạc sĩ Thuần Nhiên đồng cảm với lời thơ chân thực mà ý nghĩa

kín đáo sâu xa để hòa tiếng ca cùng “Giỗ một dòng sông”, hòa cùng

tiếng lòng của nhà thơ đang ung dung chèo thuyền để sang bờ chánh

giác.

Dòng sông ơi! Dòng sông ơi!

Chảy đi ….chảy mãi về nơi vô cùng

Cho trăm bến đỗ tương phùng

Trở về vô tận muôn trùng hư không

Vỗ về  “Giỗ một dòng sông”

Mà nghe lời vọng ….tiếng lòng ….thênh thang….

Nguyễn Mậu Pháp (nguhanhsondalat)

 

”Phật học & Đời sống” tiếp tục, Thứ bảy 6.01.2018

Sinh hoạt ”Phật học & Đời sống”

Mời các bạn tiếp tục đến dự buổi Sinh hoạt 15h chiều Thứ bảy ngày 6-01-2018 tại Chùa Xá Lợi, 89 Bà Huyện Thanh Quan, Quận 3, Tp HCM (Saigon).

Sau 2 kỳ nghỉ Noel và Tết tây, chắc mọi người đều bắt đầu… uê oải.

Vậy cố gắng đến đúng giờ nhé.

Chủ đề kỳ này: THỞ & THIỀN

Bs Đỗ Hồng Ngọc

Một chút lan man Ngày Tết

 

Ghi chú: Tết tây 2018, có người chuyển tới tôi bài viết cũ của mình như là một lời nhắc. Có lẽ người bạn đó nghĩ rằng tôi đang ở cái tuổi đẹp nhất của mình mà không biết, cứ hay nhắc ”hồi đó, hồi đó” hoài thấy dễ ghét!

Bèn chia sẻ cùng bạn vậy.

Thân mến,

ĐHN

 

Một chút lan man Ngày Tết

Đỗ Hồng Ngọc

 

Ngẫm lại sự đời, tôi thấy hình như hầu hết chúng ta chẳng bao giờ thực sống. Lúc còn trẻ, ta mơ ước tương lai, sống cho tương lai. Nghĩ rằng phải đạt cái này cái nọ, có được cái kia cái khác mới là sống. Khi có tuổi, khi đã có được cái này cái nọ, cái kia cái khác thì ta lại sống cho quá khứ! Hừm! Nhỏ mong cho mau lớn, lớn mong cho nhỏ lại. Quả là lý thú! Tóm lại, ta chẳng biết quý những giây phút hiện tại.

Một người 60, tiếc mãi tuổi 45 của mình, thì khi 75, họ sẽ tiếc mãi tuổi 60, rồi khi 80, họ sẽ càng tiếc 75! Vậy tại sao ta không nghĩ ta đang ở cái tuổi tuyệt vời nhất của mình lại không yêu thích nó đi, sao cứ phải…. nguyền rủa, bất mãn với nó. Có phải tội nghiệp nó không? Ta đang ở cái tuổi nào thì nhất định tuổi đó phải là tuổi đẹp nhất rồi, không thể có tuổi nào đẹp hơn nữa!

Còn đối với các vị phụ nữ cũng có khi gạt gẫm mình chút đỉnh như đi giải phẫu thẩm mỹ chẳng hạn. Xóa chỗ này, bơm chỗ nọ, lóc chỗ kia. Nhưng nhức mỏi vẫn cứ nhức mỏi, loãng xương vẫn cứ loãng xương, tim mạch vẫn cứ tim mạch… Thân thể ta cứ tiến triển theo một “lộ trình” đã được vạch sẵn của nó, không cần hỏi han ta, không cần biết ta có “chịu” không! Mà hình như, càng nguyền rủa, càng bất mãn với nó, nó càng làm dữ.

Trái lại, nếu biết thương yêu nó, chiều chuộng nó một chút, biết cách cho nó ăn, cho nó nghỉ, biết cách làm cho xương nó cứng cáp, làm cho mạch máu nó thông thoáng, làm cho các khớp nó trơn tru thì nó cũng sẽ tử tế với ta hơn. Từ ngày “thế giới phẳng” thông qua internet, ta còn sống với đời sống ảo. Ta ngồi đây với người nhà nhưng chuyện trò với một người nào khác, cười đùa, nhăn nhó, giận dữ, âu yếm với một người nào khác ở nơi xa. Khi bắt lại câu chuyện với mọi người bên cạnh thì nhiều khi đã lỡ nhịp!

Hiểu ra những điều tầm thường đó, tôi biết quý thời gian hơn, quý phút giây hiện tại, ở đây và bây giờ hơn. Nhờ vậy mà không có thì giờ cho già nữa! Hiện tại với tôi thì không có già, không có trẻ, không có quá khứ vị lai. Dĩ nhiên, không phải trốn chạy già mà hiểu nó, chấp nhận nó, thưởng thức nó. Khi biết “enjoy” nó thì quả có nhiều điều thú vị để phát hiện, để khám phá.

Từ ngày biết thương “thân thể” của mình hơn, tử tế với nó hơn, thì có vẻ tôi… cũng khác tôi xưa. Tôi biết cho thân thể của mình ăn khi đói, không ép nó ăn lúc đang no, không cần phải cười cười nói nói trong lúc ăn. Món gì khoái khẩu thì ăn, chay mặn gì cũng tốt. Cá khô, mắm ruốc gì cũng được, miễn là đừng nhiều muối quá!

Một người bạn tôi mắc bệnh “ăn không được”, “ăn không biết ngon” vậy mà vẫn béo phì, đi không nổi, là bởi vì các con thương ông quá, mua toàn sữa Mỹ mắc tiền cho uống! Sữa giàu năng lượng, nhiều chất béo bổ quá, làm sao còn có thể ăn ngon, làm sao không béo phì cho được?

Giá ông nghèo một chút còn hay hơn! Kho quẹt, rau muống mà tốt, miễn ông ăn thấy ngon, thấy sướng! Tôi cũng biết cho thân thể của mình ngủ hơn. Ngủ đầy giấc, đủ giấc. Ngủ đủ giấc là cơ hội tốt nhất cho các tế bào não phục hồi, như sạc pin vậy. Sạc không đủ mà đòi pin ngon lành sao được!

Bảy trăm năm trước, Trần Nhân Tông viết: Cơ tắc xan hề khốn tắc miên! (Đói đến thì ăn, mệt ngủ liền!) trong bài Cư trần lạc đạo, (ở đời mà vui đạo)! Ông là vị vua nhà Trần sớm nhường ngôi cho con, lên tu ở núi Yên Tử, Tổ sư thiền phái Trúc Lâm. Tu hành như vậy mà khi quân Nguyên xâm lấn nước ta, ông liền xuống núi, ra tay dẹp giặc, xong, phủi tay lên núi tu tiếp!

Mỗi người có đồng hồ sinh học của riêng mình, không ai giống ai, như vân tay vậy, cho nên không cần bắt chước, chỉ cần lắng nghe mình. Phương pháp này, phương pháp nọ của người này người kia bày vẽ chẳng qua cũng chỉ để tham khảo, nắm lấy nguyên tắc chung thôi, rồi áp dụng vào hoàn cảnh riêng cụ thể của mình, tính cách mình, sinh lý mình. Phương pháp nào có sự ép buộc cứng ngắc quá thì phải cảnh giác!

Nên nhớ rằng tới tuổi nào đó, tai ta sẽ bắt đầu kém nhạy, mắt bắt đầu kém tinh, đầu óc bắt đầu kém sắc sảo. Tai kém nhạy để bớt nghe những điều chướng tai. Mắt kém tinh để bớt thấy những điều gai mắt. Đầu óc cứ sắc sảo hoài ai chịu cho nổi! Tuy vậy, tai kém mà muốn nghe gì thì nghe được, không thì đóng lại; mắt kém mà muốn thấy gì thì thấy được, không thì khép lại. Thế là “căn” hết tiếp xúc được với “trần”. Tự dưng không tu hành gì cả mà cũng như tu, cũng thực tập ưng vô sở trụ nhi sanh kỳ tâm!

Rồi một hôm đẹp trời nào đó ta còn có thể phát hiện mắt mình chẳng những nhìn kém mà còn thấy những ngôi sao lấm chấm, những lốm đốm hoa trên bầu trời trong xanh vời vợi kia. Nếu không phải do một thứ bệnh mắt nào đó thì đây hẳn là hiện tượng thoái hóa của tuổi già, nói nôm na là mắt xài lâu quá, hết thời hạn bảo hành.

Cái mà người xưa gọi là “hoa đốm hư không” chính là nó. Tưởng hoa đốm của trời, ai dè trong mắt mình! Chính cái “tưởng” của ta nhiều khi làm hại ta. Biết vậy ta bớt mất thì giờ cho những cuộc tranh tụng, bớt tiêu hao năng lượng vào những chuyện hơn thua. Dĩ nhiên có những chuyện phải ra ngô ra khoai, nhưng cái cách cũng đã khác, cái nhìn đã khác, biết tôn trọng ý kiến người khác, biết chấp nhận và nhìn lại mình.

Khi 20 tuổi người ta băn khoăn lo lắng không biết người khác nghĩ gì về mình. Đến 40 thì ai nghĩ gì mặc họ. Đến 60 mới biết chả có ai nghĩ gì về mình cả! Tóm lại, chấp nhận mình là mình và từ bi với mình một chút. Có lẽ như vậy hay hơn!

(ĐHN)

 

”Giỗ Một Dòng Sông”

Vài dòng về bài hát ”Giỗ một dòng sông”

Đỗ Hồng Ngọc

“Giỗ Một Dòng Sông” là bài thơ ngắn tôi viết nhân ngày giỗ La Ngà, đã in trong tập Thơ Ngắn Đỗ Nghê cùng với vài bài thơ nho nhỏ khác: La Ngà 3, La Ngà 5…

Không ngờ buổi gặp gỡ với các bạn trong Gia đình Hoa Sen ở Đà Lạt ngày 23.12.2017 vừa qua lại có được một kỷ niệm thật đẹp, thật cảm động với tôi đến vậy!

Tôi được đón mời trang trọng và ấm áp, gần gũi, thân tình trong một không khí gia đình đặc biệt giữa những ngày lạnh buốt cao nguyên trong mùa Giáng sinh trong một buổi ”trà đạo” lạ lùng giữa những người bạn chưa từng biết nhau mà như đã quen từ thuở nào xa. Tất cả thành viên trong gia đình Hoa Sen đó ai cũng có pháp danh là ”Nhiên”: Thảo Nhiên, Thuần Nhiên, Như Nhiên, Hồn Nhiên… Họ cùng hát những khúc thiền ca do Thuần Nhiên, một thành viên nhạc sĩ sáng tác. Mỗi người một nhạc cụ… nồng nhiệt tham gia. Còn tôi thì ”bỗng nhiên” bất ngờ được thưởng thức trà thơm và tiếng đàn tiếng hát đượm buổi thiền vị này.

Tôi đọc vài bài thơ đáp lễ và rất may tôi có mang theo duy nhất một cuốn bản thảo “Thơ Ngắn Đỗ Nghê” liền trao tặng cho người nhạc sĩ. Không ngờ, ngay trong đêm Noel đó, 24.12.2017 anh đã viết nên ca khúc ”Giỗ một dòng sông” và gởi ngay cho tôi bài hát mộc do anh tự hát trong đêm, giữa lúc bên ngoài là tiếng chuông Giáng sinh rộn rã. Lạ lùng cái âm điệu như lời kinh cầu, dù anh không biết nguyên ủy của bài thơ là tôi viết cho La Ngà, đứa con gái đầu lòng tôi, sinh viên y khoa, đã tử nạn trong một chuyến công tác xã hội… cách đây hơn 20 năm!

Tự bài hát, lời hát, âm điệu… như đã nói lên tất cả. Tôi nghe, không cầm được nước mắt. Bài hát lan truyền thật nhanh trong nhóm bạn bè gần xa.

Thuần Nhiên bảo chờ anh ”dàn dựng” lại cho đàng hoàng đã, nhưng tôi nói, thôi, hát mộc đơn sơ vậy là đã quá đủ và quá quý với tôi rồi. Và tôi xin phép anh cho post lên đây. Cảm ơn Phi Hùng Tôn Thất đã thu qua điện thoại, và cảm ơn nvquyen chỉnh sửa giao diện và ky lời bài hát thật đẹp rồi post lên youtube để chia sẻ cùng bè bạn hôm nay.

 

 

Đỗ Hồng Ngọc và nhạc sĩ Thuần Nhiên (Nguyễn Đức Vinh). Đà Lạt 23.12.2017

 

Gia đình Hoa Sen họp mặt ở gác ”trà đạo” của Thảo Nhiên, Đà Lạt 23.12.2017 cùng Đỗ Hồng Ngọc.

Đỗ Hồng Ngọc (giữa) với Gia đình Hoa Sen, Đà Lạt 23.12.2017

Vài bài thơ ngắn

Thư gởi bạn xa xôi,

Nguyễn Xuân Thiệp (phovanblog) gởi mình trang thơ trên báo Trẻ Dallas giới thiệu vài bài thơ ngắn trong tập Thơ Ngắn Đỗ Nghê sắp phát hành, xin chia sẻ cùng bạn nơi đây:

 

Thân mến,

Đỗ Hồng Ngọc (Đỗ Nghê)

“Bí quyết sống khỏe”

 

”Bí quyết sống khỏe”

Ghi chú: Ngày Thứ bảy 16.12.2017 vừa qua, trường Đại học Y khoa Phạm Ngọc Thạch Tp.HCM tổ chức một buổi ”hội thảo” về Bí quyết sống khỏe dành cho các bệnh nhân đang sử dụng dịch vụ chăm sóc sức khỏe tại Phòng Khám Bác sĩ Gia đình của Trường.

PGS TS BS Nguyễn Thanh Hiệp, hiệu phó, tha thiết mời tôi đến chia sẻ đôi điều… Tôi hỏi em muốn tôi nói về vấn đề gì? Hiệp (một học trò cũ của tôi) bảo Thầy muốn nói gì cũng được! Tôi có được 30 phút. Vì còn nhiều chuyên gia khác (Tâm lý có cô TS Lý Thị Mai, Dinh dưỡng: TS Bs Yến Phi, Nhi khoa TS Bs Hiệp, Bs Bình, Thể dục thể thao: Bs Song Ba…).

Tôi chỉ dùng flipchart (bảng giấy) để vừa nói, vừa viết, vẽ… cho gọn vì dự định chỉ nói ” ba điều bốn chuyện” là xong. Tuy vậy cũng có Bs Nguyên Hùng, bộ môn Khoa học hành vi – Giáo dục sức khỏe do tôi phụ trách trước đây, ghi lại hình ảnh này. Hùng không ”chuyên nghiệp” lắm nên âm thanh và hình ảnh không được rõ. Tuy vậy, một số bạn ở xa không tham dự được muốn tôi cứ ”post” lên… coi chơi cho vui. Thôi thì…

Cảm ơn Nguyên Hùng, cảm ơn nvquyen,

 

Đỗ Hồng Ngọc.

 

 

 

Lê Ngọc Trác đọc Thơ Ngắn Đỗ Nghê: “Nắng vàng thơm quê nhà”

 

ĐỖ HỒNG NGỌC (Đỗ Nghê)

“Nắng vàng thơm quê nhà”

 

* Lê Ngọc Trác

 

Cô đọng, đầy đủ ngữ nghĩa, giai điệu nhẹ nhàng, cuốn hút, nội dung thể hiện chủ đề của bài thơ, gợi mở cho người đọc suy nghĩ về một không gian kỷ niệm, gần gũi trong cuộc sống. Đó là một bài thơ hay:

“…Một sáng về quê

Chợt nghe gió bấc

Ơ hay xuân về

Vỡ òa ngưc biếc!”

(Trích “Gió bấc” của Đỗ Hồng Ngọc)

Những ai đã từng sống ở miền cực Nam Trung bộ hay ở phố biển La Gi tỉnh Bình Thuận đều có chung một cảm nhận: “Gió bấc” ở miền quê này là lúc đất trời chuyển sang mùa, Tết đến, xuân về với quê hương và con người. Thời gian đi được tính bằng nhịp sóng vỗ bờ. Và gió, gió bấc cũng là nhịp mùa đi của đất trời. Gió là những lằn roi của cuộc đời. Gió là tín hiệu của mùa xuân vui… Những người dân quê hương La Gi chúng tôi đã từng yêu những câu thơ của Đỗ Hồng Ngọc gắn bó với quê hương như thế.

Nhà thơ Đỗ Hồng Ngọc còn có bút danh là Đỗ Nghê. Anh sinh năm 1940. Đỗ Hồng Ngọc là niềm tự hào của quê hương La Gi và dòng họ Đỗ, một trong bốn dòng họ (Huỳnh, Đỗ, Từ, Nguyễn) sinh sống và gắn bó với La Gi từ thời mở đất lập làng thời xa xưa. Lúc sinh thời, Châu Anh – Đỗ Đơn Chiếu thường nói về Đỗ Hồng Ngọc – người cháu thân yêu của mình với những tình cảm trìu mến: Chúng tôi nhớ nhất là tiếng cười hào sảng nhắm tít đôi mắt đờ mi của ông khi ông đang nhắc chuyện gì sảng khoái nhất. Đỗ Hồng Ngọc bước vào con đường văn chương khi còn đang theo học Đại học Y khoa những năm 60 của thế kỷ trước. Trước năm 1975 thơ của anh đã có chỗ đứng trên thi đàn miền Nam. Nhà văn học giả Nguyễn Hiến Lê đã từng viết về Đỗ Hồng Ngọc: “Một bác sĩ, lại là một thi sĩ thì luôn luôn làm cho chúng ta ngạc nhiên một cách thú vị…”.

Theo dõi cuộc đời và sáng tác của Đỗ Hồng Ngọc, chúng ta vừa ngạc nhiên vừa cảm phục sức lao động và sáng tạo của anh. Từ năm 1967, Đỗ Hồng Ngọc đã xuất bản thi phẩm: “Tình Người”. Từ đó đến nay, anh đã viết và xuất bản rộng rãi gồm 5 tập thơ: Thơ Đỗ Nghê (1974), Giữa hoàng hôn xưa (1993), Vòng quanh (1997), Thư cho bé sơ sinh…(2010). Bên cạnh anh còn xuất bản các tập văn và tùy bút được đông đảo bạn đọc yêu thích như: Gió heo may đã về (1997), Già ơi chào bạn (1999), Những người trẻ lạ lùng (2001), Cành mai sân trước (2005), Nghĩ từ trái tim (2003), Thư gửi người bận rộn (2005), Như thị (2007)…

Ngoài ra, Đỗ Hồng Ngọc còn viết nhiều đầu sách về y khoa; “Viết cho các bà mẹ sinh con đầu lòng” là cuốn sách gối đầu giường của nhiều đôi vợ chồng trẻ gần 50 năm qua.

Đọc thơ Đỗ Hồng Ngọc, người đọc vừa thích thú, vừa ngạc nhiên trước sự đổi mới phong cách và bút pháp của anh. Cách đây gần 3 năm, chúng tôi tình cờ đọc trên trang cá nhân của nhà văn Nguyễn Nghiệp: 4 câu thơ của chính Đỗ Hồng Ngọc viết trên giấy sổ tay đã được chụp hình:

“Con cài bông hoa trắng

Dành cho Mẹ đóa hồng

Mẹ nhớ gài lên ngực

Ngoại chờ bên kia sông”…

(2012)

Đọc xong 4 câu thơ ngắn chỉ với 20 từ, lòng chúng tôi rung lên như bị chạm điện, thốt lên: Tuyệt tác! Chúng tôi thầm nghĩ, với 4 câu thơ trên của Đỗ Hồng Ngọc là đỉnh cao của nghệ thuật thơ ca. Anh đã đặt một dấu son ngời sáng cho con đường sáng tạo thi ca của mình. Có lẽ một bài văn viết nhiều trang chưa chắc đã vượt qua được 4 câu thơ của Đỗ Hồng Ngọc về tình mẫu tử. Một bài thơ ngũ ngôn chỉ với 4 câu mang chủ đề “Bông hồng cho mẹ” trong mùa báo hiếu sẽ bay xa, vươn cao, làm lay động tâm hồn biết bao người yêu thơ trong chúng ta. Ai cũng có mẹ và trong chúng ta ai cũng là người con có hiếu. Với vỏn vẹn 4 câu thơ, Đỗ Hồng Ngọc đã nói lên được “cõi người” và tấm lòng của những người con trong cuộc đời. Nhiều nhà phê bình văn học đã từng đề cập 4 câu thơ trên với nhiều cung bậc, và cho rằng thơ Đỗ Hồng Ngọc đượm tư tưởng Phật giáo. Riêng chúng tôi xem đây là tuyệt chiêu của Đỗ Hồng Ngọc. Làm thơ cũng như làm những công việc khác trong cuộc sống. Một người thợ mộc lành nghề đục đẽo những lỗ mộng, đường nét tinh xảo. Một bác sĩ tận tâm với nghề, có bàn tay vàng khi phẫu thuật cho người bệnh không có vết sẹo, chỉ để lại những hoa văn tuyệt đẹp trên cơ thể người bệnh. Chỉ với 3 điều: Chân, Thiện, Mỹ. Ai làm được và đạt được 3 điều trên sẽ thành công. Làm thơ cũng như thế. Đọc xong một câu thơ, người đọc nhớ mãi là thơ hay và nhận ra tác giả là một người tài hoa.

 Từ thi phẩm “Tình người” năm 1967 đến năm 2017, Đỗ Hồng Ngọc có “Thơ Ngắn Đỗ Nghê“. Người yêu thơ đều nhận ra: Đỗ Hồng Ngọc sáng tạo không ngừng, tạo ra nét riêng trong thơ của mình và thu hút được đông đảo người yêu thơ. Đỗ Hồng Ngọc viết cô đọng, từ ngữ bình dị. Không lên gân, không hô hào sáo rỗng. Thơ của anh không bi lụy hay cay cú bất cứ điều gì. Đỗ Hồng Ngọc viết một cách chân thật về những điều bình dị trong cuộc sống mà lay động đến con tim người yêu thơ. Anh không triết lý lộ liễu. Thơ của anh bên trong những câu chữ bình dị làm cho người đọc tự cảm, tự hướng đến một chân trời mênh mông mới. Chúng tôi không dám triết lý cao xa, chỉ nhận ra giữa Đạo và Đời không có khoảng cách trong thơ Đỗ Hồng Ngọc. Tất cả rất đời, an nhiên, đầy ắp tình cảm trong cuộc sống. Là những người đọc bình thường, chúng tôi biết: Những nhà thơ tài hoa và Đỗ Hồng Ngọc viết những câu thơ từ trái tim mình. Chúng tôi cảm nhận thơ bằng trái tim mình. Xin phép được trích tản mạn những bài thơ ngắn của Đỗ Hồng Ngọc, để bạn đọc yêu thơ tự đọc, tự cảm, như thế thú vị hơn!:

“Sóng

quằn quại

thét gào

 

Không nhớ

mình

là nước”.

(Sóng)

 

“Nước từ đâu đến

Nước trôi về đâu

Từ con suối nhỏ

Từ dòng sông sâu

…

Từ cơn gió thoảng

Từ làn mây trôi

Từ hơi biển mặt

Từ phía mặt trời

…

Ai người nỡ hỏi

Nước trôi về đâu…”

(Nước)

 

“Lắng nghe hơi thở của mình

Mới hay hơi thở đã nghìn năm xưa

Một hôm hơi thở tình cờ

Dính vào hạt bụi thành ra của mình

Của mình chẳng phải của mình

Thì ra hơi thở của nghìn năm sau”.

 

(Thở)

 

Khi đang viết bài viết tản mạn này, chúng tôi chợt nghe cơn gió bấc ùa về với phố biển La Gi. Trong cái lạnh của những ngày cuối năm, chúng tôi chợt nhớ đến những câu thơ Đỗ Hồng Ngọc viết về quê nhà:

  “…

Biển xanh lùa sóng bạc

Cát vàng hoàng hôn xưa

Tiếc em về chốn cũ

Tình vương đến bao giờ

Tiếc đời phơ tóc bạc

Thương mãi núi mây xa

…

Nụ mai vàng trước ngõ

Góc phố bờ quạnh hiu

Con đường xưa đứng đợi

Ta làm chi đời ta

Thương em còn thương mãi

Nắng vàng thơm quê nhà”.

 

(Trích: “Quê nhà“)

Chúng tôi nghe “nắng vàng thơm quê nhà” trong thơ Đỗ Hồng Ngọc. Nắng. Gió. Thấm đẫm yêu thương trong cuộc đời này khi mùa xuân đang đến gần với con người và đất trời…

 

(Lê Ngọc Trác)

(Phố biển La Gi 20/12/2017)

 

LA GI mùa bấc thổi…
(minh họa Đỗ Hồng Ngọc)