Đỗ Hồng Ngọc's Blog, page 51

“Café” Dương Thụ – Đỗ Hồng Ngọc (tiếp theo)

 

Thư gởi bạn xa xôi,

“Café” Dương Thụ – Đỗ Hồng Ngọc (tiếp theo)

Cám ơn bạn đã chịu khó ngồi nghe toàn bộ buổi “Café” Dương Thụ – Đỗ Hồng Ngọc từ 12h đêm đến 1:30 sáng! Dài quá phải không? “Mấy ông già nhiều chuyện” quá phải không? Có bạn bên kia nửa vòng trái đất bảo phải nghe 2,3 lần mới hết, kể cả mấy bài hát! Có bạn còn bảo nghe đi rồi nghe lại…

Nhưng, đa số “thắc mắc”: thế thì bài hát “Thư cho bé sơ sinh” của Phạm Trọng Cầu phổ thơ Đỗ Hồng Ngọc vẫn chưa có ai hát ư? Chưa. Trước đây có ca sĩ Thu Vàng bảo đã hát “nháp” thử mà không dễ, bởi PTC phổ bài thơ gần như thành “nhạc kịch”!

May thay, sau này, nhạc sĩ Võ Tá Hân đã phổ nhạc bài thơ Thư cho bé sơ sinh và đã đưa lên youtube một clip rất hay với những hình ảnh minh họa do Giao Trinh (Diệu Hạnh) thực hiện.

Mời bạn thử nghe xem nhé.

Thân mến,

ĐHN.

 

Nhạc sĩ Dương Thụ: “Café” với Đỗ Hồng Ngọc

 

Nhạc sĩ Dương Thụ: “Café” với Đỗ Hồng Ngọc 13.7.2019

 

nvquyen vừa gởi clip ghi buổi “Tâm tình” của Đỗ Hồng Ngọc với Dương Thụ và các bạn tại CAFE THỨ BẢY ngày 13.7.2019 vừa qua. Xin chia sẻ.

Đa tạ nvquyen.

ĐHN.

 

 

Một hôm gặp lại Nguyễn Xuân Thiệp

 

Thư gởi bạn xa xôi (7.2019)…

Một hôm gặp lại Nguyễn Xuân Thiệp

Bạn biết đó, mình vừa mất toàn bộ các bài viết, draft, hình ảnh… trong cái “ổ cứng” kỳ cục gì đó của máy vi tính… Đứa cháu nói để con ráng “cứu” dữ liệu xem sao. Thất bại. Mà như bạn biết, “Thất bại là mẹ đẻ của… đại bại” nên không có gì đáng ngạc nhiên.

Lò mò thế nào, lượm được bài Nguyễn Xuân Thiệp đọc “Một Hôm Gặp Lại” của Đỗ Hồng Ngọc. Trời ơi, xưa giờ chưa thấy một bài “đọc sách” nào trời ơi đất hỡi như vậy. Nhà thơ Nguyễn Xuân Thiệp, chủ xị phovanblog bạn nhớ chứ? Mình chưa gặp anh lần nào mà đã thân thiết lắm. Anh lứa lớn, bạn với anh Cao Huy Thuần mà. Cao Huy Thuần bảo ngay từ hồi còn bé, chơi với nhau chỉ thấy Nguyễn Xuân Thiệp làm thơ! Và thơ anh ngay từ thời xa xưa đó không chỉ có từ có tứ có âm có vận mà còn rất “tân hình thức” nữa. Những dấu chấm đột ngột, những ngắt dòng đột ngột… đã khiến câu thơ sửng sốt thành vô số tứ thơ, bài thơ…

Và như thế, Nguyễn Xuân Thiệp đã “đọc sách” Một Hôm Gặp Lại của Đỗ Hồng Ngọc. Một bài đọc sách kỳ cục, một bài rất thơ nguyễn xuân thiệp… Rảnh đọc lai rai vậy nhé.

Ta sẽ giật mình “gặp lại” biết bao người, biết bao nỗi niềm từ Bồ Tùng Linh đến Nguyễn Du, Saint Exupery, rồi Bùi Giáng, Mai Thảo, Quách Thoại, Hoàng Ngọc Biên, Diễm Châu, Trịnh Công Sơn, Đỗ Trung Quân, Từ Thế Mộng, Nguyễn Bắc Sơn, rồi Đinh Cường, Bửu Ý, Nguyễn Đức Sơn, Hà Thanh, rồi Võ Phiến, Trang Thế Hy, Thận Nhiên, Diễm Tú, Hoàng Chu, Xuân Phước, Kim Phượng, rồi Trần Hoài Thư và Yến, Lữ Kiều, Lữ Quỳnh, Lê Ký Thương…

Và vì thế, không có lý do gì ta chẳng “gặp lại” Nguyễn Xuân Thiệp “một hôm”,

Thân mến,

Đỗ Hồng Ngọc.

(Sg 22.7.2019)

 

 

MỘT HÔM GẶP LẠI*

Nguyễn Xuân Thiệp

 

 

Bạn từ quê nhà gởi cho cuốn sách

ôi. món quà quý giá biết bao

và tôi gặp lại

chàng hoàng tử bé

với hình con trăn nuốt con voi. đang nằm nghỉ. như chiếc nón úp

đơn giản vậy. mà người lớn không ai hiểu cả

và cậu đã trồng. một cây hồng. trên hành tinh bé xíu

saint-exupéry ơi. ông sẽ sống mãi. với cây hoa hồng. và chàng hoàng tử bé này

tôi cũng thấy. mình là người đi chia lửa. như lời phật nói

ghi trong sách đỗ hồng ngọc

tôi đi chia. hơi ấm. của một mối tình đã chết. với làn hương. mê

tôi cũng chia. ánh đèn của một sân ga nhỏ. tiếng chuông xe điện leng keng. bên bờ sông vắng

cùng những cánh môi khô

của cánh đồng gai

và cả mùi hôi. của một vùng biển quê nhà

ôi ngọn lửa của tôi

không được như lời phật dạy

thơ tôi. rồi sẽ tắt. cùng đời tôi

may thay. tôi gặp lại. dòng sông thuở bé, như thanh kiếm dựng giữa trời. trong thơ cao bá quát

sông hương đó anh ngọc ơi

dòng sông đã theo tôi. trên khắp chặng đường tôi qua

qua nắng. qua mưa. và tuyết phủ

trận thunderstorm

và mùa thu. trên quảng trường harvard square. của boston

trên chuyến xe lửa ngày nào

tôi cũng làm người kể thơ

cho cô susan nghe

những câu thơ bụi. có mùi thơm của cánh hoa khô. trên vỉa hè

tôi gặp lại. trịnh công sơn. với miệng cười khúc khích trên lưng

và con tinh yêu thương. vô tình chợt gọi**

mặt trăng. nằm ngủ trên đồng cỏ khô

 

Khi ở thành phố Garland, June 2016

*Tuyển tập Tùy Bút Đỗ Hồng Ngọc

**Ca từ Trịnh Công Sơn

(http://phovanblog.blogspot.com/2016/0...)

………………………………………………………….

MỘT HÔM GẶP LẠI. TIẾP TỤC…

nguyễn xuân thiệp

 

anh đỗ hồng ngọc ơi

hôm nay thấy có hứng chút chút

nên muốn được cùng anh

trở lại với mùa thu boston

cùng anh đi trên chuyến bus. có cô susan

ngồi kể thơ

vẫn là thơ của anh chàng đỗ trung quân

nhưng không phải. chùm khế ngọt. hay giỏ xe chở đầy hoa phượng.

đỏ

những thứ ấy là của tuổi học trò. xưa rồi

mình già đầu

chơi thứ khác

có chút xì ke. đế. và thêm chút gái. càng phê

vâng. ta sẽ kể cho susan nghe. chuyện cùng với chàng thi sĩ họ đỗ. gầy còm

ngồi trong garage để xe. nhưng không có xe

xe nằm ngoài đường

đây là nhà hoàng ngọc biên

người tôi quen thân

ngồi ở đây. nhé susan. ta vừa uống bia. vừa hút thuốc lá. nói chuyện văn chương. thời thế. cả chuyện cá chết. và biển thúi

chuyện cô học trò hát rap

và obama núp mưa. trong quán chiều. hà nội

chung quanh chỗ chúng ta ngồi. có hơi sương mù. và chú sóc giỡn chơi

ô. anh và susan. có ngửi thấy mùi của những bông khuynh diệp vàng cháy khét. diễm châu đang dùng quẹt ga đốt. trên đường chiều trương định. có tiếng chuông nhà thờ xa

diễm châu giờ đã chết

anh ngọc ơi

còn tôi đây, muốn kiếm một bà già dẫn mình ra bờ sông tình tự. nhưng hỡi ơi. bà ấy chỉ thích đi kéo máy casino

chán không. chung quanh tôi cũng có dăm cô sồn sồn. nhưng mấy cô này chỉ muốn đi với kép trẻ. tiên sư cái sự đời

thôi thì ta trở về với cô bé có mái tóc bánh bèo. nhớ lại thời mình chăn trâu. đầu húi cua. khét nắng

đời đơn sơ vậy mà vui. lại được cùng cô bé cạp chung củ khoai lang nướng. có mùi sùng. như tôi với cô bé thỏ. thời vương phủ

đêm qua. tôi đi bụi ở nhà diễm tú. cùng với nghĩa và thận nhiên hát quán bên đường. tôi chỉ hát ké thôi, vì sợ hư bè như nhật hoàng nói

ôi. mình gặp lại cô bé mái tóc bánh bèo trong một quán bar khuya. hình như là the house of the rising sun

em bây giờ. bẹo hình hài. đem thân xác hiến cho phường tục tử. kiếm tiền

còn tôi làm nghề viết mướn

em hỏi đời buồn hay vui

tôi đáp. buồn hay vui. thì cứ hỏi cuộc đời

tới đây. tôi cầm ly rượu đập xuống bàn. đánh rầm

khiến  hoàng chu đứng gần đó. giật mình. trợn mắt. ngạc nhiên

(còn tiếp)

NXT

…………………………………………………………………

 

Lần nữa. MỘT HÔM GẶP LẠI

Nguyễn Xuân Thiệp

 

anh đỗ hồng ngọc thân

đêm qua. một trận thunderstorm. kéo qua bầu trời

tỉnh giấc. ba giờ sáng

tôi nghe như tiếng không lộ thiền sư. hú rền. lạnh thái hư

nhìn ra. thấy bóng đinh cường. bạn chúng ta. mặc áo tím. đi trong mưa. qua rừng natick. có tiếng còi tàu

vọng lại

và tôi muốn khóc

gọi thầm tên nhau. như sơn. gọi thầm. gọi thầm tên nhau. đừng bỏ tôi đi*

ơi hà thanh. … xứ huế bây giờ / vẫn còn núi ngự bên bờ sông hương**. bùi giáng ngày nào đã hạ bút.

vậy mà hà bỏ đi sao. huế và hà thanh. chưa ai hát hải ngoại thương ca hay bằng hà. cả mình và nguyễn

xuân phước đều mê. đêm qua nhân giỗ đầu của hắn mình vừa nghe lại. đêm trên trời có một vầng trăng.

trăng của dòng sông xanh đó. hà ạ.

vừa dẫn thơ. bỗng thấy bùi giáng chợt hiện

đứng múa. trên ngã ba đường bà lê chân. tân định

bùi giáng. lưng đeo đầy túi cói. và lon cóng

cầm chiếc quạt

đưa cao. hát

em ơi. em đẹp vô cùng

vì em có cái lạ lùng bên trong**

a. cái lạ lùng bên trong là gì. đọc một hôm gặp lại của đỗ hồng ngọc. chỉ thấy anh ỡm ờ. không chỉ đích

xác

tức quá. bèn tìm cho ra

và rồi chợt ngộ

đúng rồi. cái chỗ đặt của mai thảo*** đó mà. thảo nào

nhiều người mê

như mê sến già nam. ý. đừng. mê sến nữ trẻ thôi

bỗng dưng. thèm đi ra bãi biển phan thiết của anh đỗ hồng ngọc. ăn cái bánh căn. rồi tắm biển. không sợ

cá chết. nước nhiễm độc

ở đây tôi gặp. từ thế mộng và nguyễn bắc sơn. ngồi nhậu trong một quán lá bên đường. đọc thơ

tôi nghe. mấy hôm nay biển thở dài / thì ra em bệnh đã vài bốn hôm…**** và nghe. ta vốn ghét đàn bà

như ghét cứt / nhưng vì sao ta lại yêu em…*****

ôi. ghét đàn bà ư. ở đó mà tin mấy ông nhà thơ. tui thì đàn bà nào cũng mê và còn dại gái nữa. như một

chị bạn xinh đẹp ở đây từng nhận xét

hơn thế nữa. muốn làm chàng trai ở rể được người yêu cẩn thận dặn dò. chuột kêu chút chít trong rương

/ anh đi cho khéo đụng giường mẹ hay

và làm chàng thư sinh mặt trắng của bồ tùng linh gặp cô ma nữ hỏi không đáp bèn giao hoan

thôi. nói chuyện bậy bạ quá trời. đó là do ông đỗ hồng ngọc đầu têu. xin người yêu đứng đắn của tôi ở

bên bờ tây đừng rầy la. tội nghiệp

thôi. chuyện nghiêm chỉnh vậy

trước hết là chuyện ông võ phiến. cùng bạn. ngồi nhìn bồ câu bay. lâu lâu con mái xòe đuôi để con đực

“lắp ráp”. rồi lại bay đi. trưa nào cũng bay******

trời ơi. lại nói bậy rồi. cho dù nói theo hai ông đỗ hồng ngọc và võ phiến. xin trở về với các bạn ta. chắc

ăn hơn

đinh cường chẳng hạn. không bao giờ nói bậy. chỉ nói những lời có cánh dễ thương. nên được bạn bè

yêu mến. xin kể ra đây tựa đề những đoạn ghi của cường theo sách đỗ hồng ngọc. đoạn ghi ngắn nhớ

ngày 15 tháng 3 sinh nhật cháu. cho con dốc sâu xuống thân trọng điền trang. thăm những nhà ga sắp

hồi sinh. thức dậy ngồi im trong đêm khuya. tạm biệt sài gòn lần nào cũng mưa chiều nặng hạt. từ đà lạt

thuê xe tắc xi cùng bửy ý về thăm sơn núi. v.v…

cường ơi. tôi muốn một hôm nào đó. xin trở lại thăm cái basement của bạn. ngắm các bức tranh. những

chân dung bạn bè. và nhìn hình chụp bạn cùng tôn nữ kim phượng. thời còn trẻ. nắm tay nhau chạy

xuống đồi. với tôi tấm hình này là đẹp nhất trong những trang đẹp của đời bạn

và lữ kiều. người chủ dễ thương của thân trọng điền trang ở đà lạt. chàng yêu thơ từ lúc trẻ. không hề

coi thơ là thứ để trang sức. chàng viết. con dế mèn có thể hát để mà hát nhưng tôi không thể viết để mà

viết

còn lê ký thương nữa. người luôn bị ám ảnh bởi bông sen. mải mê vẽ nó. để rồi cuối cùng thị được và

sụp lạy cúi đầu như quách thoại trước bông thược dược…

lại nữa. tôi từng đọc và mê chiếc piano treo ngược và những giấc mơ của lữ quỳnh có bạn bè cười nói

đông vui, ấm áp. lữ quỳnh từ bao lâu nay vẫn là người thiết tha, thủy chung với bạn. những niềm vui, nỗi

buồn của anh hầu như lúc nào cũng có bóng người bạn bên mình. nhưng theo đỗ hồng ngọc, thơ lữ

quỳnh gần đây đọng một nỗi sầu dằng dặc đến phải kêu lên “đừng giục cơn sầu nữa sóng ơi”!

với trần hoài thư. người chủ thư quán bản thảo và thư ấn quán. vẫn là con bìm bịp gọi chiều nước lên.

anh và chị yến đã bỏ bao công sức và thì giờ cho những công trình văn học miền nam. có hôm trên

đường tới thư viện tìm tài liệu. giữa tiểu bang mênh mông. anh và chị yến dừng xe thổn thức. chị yến giờ

này nằm một chỗ trong nursing home. anh một mình ra báo in sách. ôi. văn chương vô mệnh lụy phần

dư. là nguyễn du hay là anh đó. hả anh thư. son phấn có thần chôn vẫn hận. văn chương không mệnh

đốt đi lụy vẫn còn*******. ôi. tôi vẫn mong tới thăm anh và chị yến một lần mà không có ai cùng đi.

anh đỗ hồng ngọc ơi. bây giờ cho nổ sảng chút chơi nha

trong dư vang tiếng sấm. đọc lại thơ mình tôi thấy hiện lên cây sequoia ngàn tuổi. sừng sững giữa đại

ngàn. ngọn vươn tới trăng sao

 

Khi ở Garland. Đêm 17 tháng 6. 2016

Nguyễn Xuân Thiệp

(nguồn: Thư Quán Bản Thảo số 71, tháng 7. 2016)

………………………………………………………………………….

*Ca từ Trịnh Công Sơn

**Thơ Bùi Giáng

***Đặt tay vào chỗ không thể đặt…

(Chỗ Đặt. Mai Thảo)

****Thơ Từ Thế Mộng

*****Thơ Nguyễn Bắc Sơn

******Văn Võ Phiến

*******Chi phấn hữu thần liên tử hậu,

          Văn chương vô mệnh lụy phần dư.

(Nguyễn Du. Độc Tiểu Thanh Ký)

 

Thu goi ban xa xoi…

Ban nghĩ gì khi một lão 80 bi hư máy vi tinh! Loay hoay, lò mò, lọ mọ… lơ mơ bấm bấm mở mở, quên mật khẩu, go go go go năm lần bảy lượt… bị xoá toàn bộ mấy bài mới viết, đang viết, hình ảnh…  Đành cười trừ. Thử nhờ mấy cháu nhỏ “cứu” dữ liệu xem sao… Nói nặng quá, cứu hổng nổi. Mua cục “cứng” mới lam lại từ đầu! Thiệt đáng ganh ti với Ông Tô ( Tô Đông Pha) có một nàng Vân theo hầu, mài mực, đọc thơ… những lúc thả thuyền trên sông…  DHN.

TỊNH THY: Văn chương lại gõ cửa Huỳnh Như Phương

 

Văn chương lại gõ cửa Huỳnh Như Phương

TTO (11.07.2019) – Tôi thích câu này của GS Huỳnh Như Phương: “Nếu văn chương là bản mệnh đeo đuổi một con người, thì nó sẽ gõ cửa số phận không chỉ một lần, bởi nó tin rằng người được gọi sẽ góp phần làm nên công tích”.

Văn chương đã từng gõ cửa nhà văn, nhà lý luận – phê bình Huỳnh Như Phương nhiều lần và nó được đáp trả với gần 20 tác phẩm sáng tác lẫn nghiên cứu có giá trị. Lần này, văn chương lại gõ cửa, và “công tích” là tập tiểu luận Giấc mơ, Cảnh tượng và Cái nhìn.

Cuốn sách tập hợp 21 bài nghiên cứu, phê bình của tác giả đã từng công bố, được cấu tứ thành 3 phần một cách khoa học và đặt tên rất nên thơ: Gọi tên những giấc mơ (thơ), Những cảnh tượng trần gian (văn xuôi), Khoảng cách và cái nhìn (phê bình, lý luận). Cuốn sách có khả năng cuốn hút và mang lại bất ngờ cho người đọc ngay cả khi bạn đã đọc các tiểu luận này rải rác trên báo chí.

Đối tượng nghiên cứu của cuốn sách rất rộng với nhiều tác gia, tác phẩm và trào lưu: Trần Mai Châu, Nhất Hạnh, Trụ Vũ, Đỗ Hồng Ngọc, Chinh Ba, Lữ Quỳnh, Tam Ích, tạp chí Trình Bầy, văn xuôi hư cấu, những nhà văn khuynh tả ở miền Nam trước 1975, báo chí và phê bình văn học…

Cho dù khảo sát những đối tượng cũ hay mới, “chìm” hay “nổi” trên văn đàn, tác giả Huỳnh Như Phương cũng mang lại cho người đọc những kiến thức mới mẻ về nội dung lẫn phương pháp phê bình.

Ngay cách đặt nhan đề, tiêu đề của các tiểu luận trong cuốn sách cũng cho thấy sự gia công nghệ thuật và sáng tạo của người viết. Kháng cự Thơ Mới? Bùi Giáng: thơ phơi giữa nắng, Mộ huyệt và cơn khát nắng, Cái chết và cuộc trở dạ, Văn xuôi – chứng từ của chiến tranh, Đầu thai nhằm lúc sao mờ, Khối tình mang xuống… Dạ Đài chưa tan, Tình thế của những nhà nghiên cứu văn học… đó là những câu chữ có sức vẫy gọi rất lớn.

Luôn luôn như vậy, không rộn ràng khái niệm, không rổn rảng thuật ngữ, GS Huỳnh Như Phương chinh phục người khác bằng những nhận định sắc bén nhưng điềm đạm với một kiểu văn phong mềm mại nhưng quả quyết.

Ông thường chỉ ra được “dấu vân tay” của mỗi nhà văn, đặc biệt là các nhà văn chưa được giới phê bình chú ý nhiều. Điều đó cho thấy sự âm thầm đãi cát tìm vàng, tôn trọng cái riêng trong sáng tác của các nhà văn không có huy chương với tinh thần tiên phong của một nhà nghiên cứu.

Đọc bài phê bình của Huỳnh Như Phương, ta luôn nhận được những nhận định có tính khái quát và gợi mở cao: “Bùi Giáng là một thứ của lạ, của hiếm trong văn học Việt Nam. Ông là thứ quả mà cây văn chương chỉ kết được một lần”; “Bài thơ trên xương cụt” của Chinh Ba là “một trong những truyện ngắn hay nhất của văn học Việt Nam thế kỷ 20”. Những tác phẩm như thế, cùng với những anh em ruột thịt của nó trong văn học miền Nam, qua “phong ba bão táp của thời cuộc, thiếu chút nữa thì bị bỏ quên bên dòng trôi đi vô tình của lịch sử…”.

Ở một chừng mực nào đó, trong “sự điềm tĩnh của lý trí”, ta sẽ nhìn thấy tấm lòng người viết muốn tái sinh những giá trị bị bỏ quên trong vô tình và cố tình của lịch sử. Đó chính là tính công bằng trong nghiên cứu văn chương, bởi vì cuộc đời văn chương cũng như cuộc đời con người, những thăng trầm xảy ra nhiều lúc không phải từ lỗi lầm mà từ vận mệnh của chính nó.

Hãy cùng nối tiếp Giấc mơ, mở rộng Cảnh tượng với Cái nhìn công bằng như một khát vọng công lý văn chương của GS Huỳnh Như Phương.

TỊNH THY

(Nguồn: TuoiTre Online)

 

Ns Dương Thụ: Thư mời Cafe Thứ bảy 13.7.2019

Salon Văn Hóa Cà Phê Thứ Bảy 13/7/2019

CÀ PHÊ THỨ BẢY

THƯ MỜI

CÀ PHÊ GẶP GỠ & ĐỐI THOẠI

Anh chị và các bạn thân mến!

Vào lúc 9 giờ sáng thứ bảy 13/07/2019

tại  SALON VĂN HÓA  quán  CÀ PHÊ THỨ BẢY,

lầu 1, số 38 Võ Văn Tần Q.3 TPHCM

sẽ diễn ra buổi  CÀ PHÊ GẶP GỠ & ĐỐI THOẠI

“Cà phê” với BS  ĐỖ HỒNG NGỌC

Chủ đề: TÂM TÌNH CỦA MỘT NHÀ KHOA HỌC

 – NHÀ VĂN ĐỖ HỒNG NGỌC

Chủ trì:   DƯƠNG THỤ

Rất mong các bạn đến tham dự.

Hân hạnh được đón tiếp

GĐ CPTB

Dương Thụ

__________________

LỜI DẪN

“Đỗ Hồng Ngọc nổi tiếng từ rất sớm. Trước năm 1975, anh sáng tác thơ với bút danh Đỗ Nghê, đã có tác phẩm đăng trên các báo Bách Khoa, Tình Thương… Nhiều bài nổi tiếng như Em còn sống mãi, Tâm sự Lạc Long Quân, Lời ru, Cổ tích về ngôn ngữ  v.v… Sau này anh đã tập hợp in trong tập thơ đầu tay Tình người, xuất bản năm 1967.

Nhớ đến anh, lập tức những câu thơ trong bài Thư cho bé sơ sinh thấm đẫm tính nhân văn, thấu hiểu lẽ vô thường trong cõi nhân sinh lại vọng về trí nhớ: Khi anh cắt rún cho em/ Anh đã xin lỗi chân thành rồi đó nhé/ Vì từ nay em đã phải cô đơn/ Em đã phải xa địa đàng lòng mẹ

Từ 1972, nhà văn hóa Nguyễn Hiến Lê nhận xét về anh: “Một bác sĩ mà lại là một thi sĩ thì luôn làm cho chúng ta ngạc nhiên một cách thú vị”. Câu này, càng về sau lại càng thấy đúng.

Từ quyển sách Những tật bệnh thông thường trong lứa tuổi học trò (1972), và nhất là Viết cho các bà mẹ sinh con đầu lòng (1974) đã tái bản rất nhiều lần, đáng chú ý nhất là các tập sách mà anh phân loại một cách dí dỏm là viết cho “Tuổi hườm hườm” như Gió heo may đã về;   Già ơi… chào bạn, Chẳng cũng khoái ru?,  Những người trẻ lạ lùng, Thư gởi người bận rộn… Những năm tháng gần đây, anh đã chú tâm nghiên cứu về Phật học, về thiền. Có thể kể đến những tập sách như Nghĩ từ trái tim, Gươm báu trao tay, Thiền và Sức khỏe, Gì đẹp bằng sen?… Đọc anh còn là một cách thư giãn, như được trò chuyện với một người bạn gần gũi và thân mật.

Nhắc đến bác sĩ Đỗ Hồng Ngọc, lập tức chúng ta nghĩ ngay đến một nhân vật khá đặc biệt: lãng tử và phiêu bồng trong thơ, dí dỏm và mạch lạc khi viết về y học, trầm mặc và sâu lắng trong tạp bút và thỉnh thoảng ông cũng ký họa chân dung bạn bè… Ông không ồn ào và gần như ít la cà chốn đông người. Và cứ thế, lặng lẽ sống an nhiên và lao động hết mình, ông đã có nhiều tác phẩm quen thuộc với bạn đọc.”

(Trích trong bài viết “Một người bạn gần gũi và thân mật” của nhà thơ Lê Minh Quốc).

Một con người như thế sẽ tâm tình với  chúng ta trong buổi cà phê mà CPTB đặc biệt dành cho ông.

__________________

VÀI NÉT VỀ DIỄN GIẢ

Tiến sĩ Y khoa quốc gia, tốt nghiệp Y khoa Đại học đường Saigon, năm 1969.

Tu nghiệp Y tế công cộng tại Đại học Harvard Hoa Kỳ (1993) và Giáo dục sức khỏe tại  CFES, Pháp (1997).

Nguyên giám đốc Trung tâm Truyền thông – Giáo dục Sức khỏe Tp.HCM.

Nguyên giảng viên thỉnh giảng Đại học Y dược; nguyên Trưởng Bộ môn Khoa học hành vi & Giáo dục sức khỏe, Cố vấn Bộ môn Y đức-Khoa học hành vi Đại học Y khoa Phạm Ngọc Thạch, Tp.HCM.

Website:  www.dohongngoc.com

Email:  dohongngocbs@gmail.com

 

Fan “Thầm Lặng”

 

Fan “Thầm Lặng”

My Ngoc Vota

Tôi đọc văn của BS Ðỗ Hồng ngọc lâu lắm rồi, sau đó thì subscribed từ internet để mỗi khi có bài mới, sẽ được đọc ngay

Tôi thích lối viết của BS DHN, như đọc những truyện của thời trước 1975, dạo sau này đọc văn theo lối viết mới, dùng các i ngắn thay Y, nghe thật khó nuốt!

Và cũng may mắn có được gần như hầu hết các sách của BS DHN, dù ở xa cũng ráng nhờ cô cháu hay bạn bè bên VN mua rồi ai sang Mỹ lại nhờ mang qua dùm.

Nghe cô bạn sắp về công tác ở VN, tôi “text” dặn nhờ mua dùm sách mới ra ” Về Thu Xếp Lại”, nếu tôi viết hoa đóng ngoặc đàng hoàng thì làm gì có chuyện nhầm lẫn!

Cô bé về VN, ra nhà sách mua dùm tôi, khi trở lại Mỹ, chụp hình cả chục cuốn sách, không có cuốn mới ra lò mà tôi nhờ, lại còn chụp hình bày sách ra cho tôi xem nữa chớ, cô nàng bảo :” em về bển, nhớ tên BS DHN nhưng không nhớ chị dặn tên sách gì nên em hốt hết, tôi mới lập lại tên cuốn sách mới, cô bé tỉnh queo: ” Em tưởng chị dặn em về thu xếp lại”!!!!!

Rồi xong!

Sau đó tôi phải nhờ cô Cháu chạy ra nhà sách mua, sẵn mang đến nhà xin chữ ký tác giả và chờ người qua Mỹ mang sang dùm, đấy có được cuốn sách thật nhiêu khê không các bạn?

Như đã nói, tôi thích lối văn của tác giả, thích luôn cả cách đặt các tựa đề của mỗi cuốn sách, thí dụ như “Gió Heo May Đã Về” đế chỉ cho cái tuổi Già đang đến mà theo ý tôi là tuổi Già “lù lù” đến viếng thăm mà đuổi không đi nhất định ở lại với mình, ha ha!!!

Cuốn sách mới nhất tôi có là “Về Thu Xếp Lại” khi Tác Giả bước vào tuổi 80

mà tôi đang nghiên cứu đây

Các bạn có thể vào trang nhà của BS Đỗ Hồng Ngọc tìm đọc nhé (nếu thích… như tôi).

Tính chấm dứt vài chục dòng suy nghĩ của tôi mà còn quên 1 chuyện, ngoài những Truyện viết, Tác Giả còn có những bài thơ hay mà ông Anh tôi đã phổ nhạc, nghe đi nghe lại không chán, à không phải mèo khen mèo dài đuôi đâu nghe bạn, nói thiệt đó

Thư gởi bạn xa xôi (1.7.2019)

 

Thư gởi bạn xa xôi

Ra mắt sách ở “Chuồng Cu Quán Văn”

Bạn ơi, cái tên gọi “Chuồng Cu Quán Văn” là do mình đặt ra cho cái “tòa soạn” này của Quán Văn từ ngày đầu và nay nó đã đi vào… lịch sử “văn học”.

Phải, đó là một cái phòng rộng khoảng hơn mười mét vuông một chút, kê cái bàn vi tính, mấy tủ sách báo, chỉ chừa vài góc cho bạn bè ngồi chen chúc của ông chủ “Quán Văn” Nguyên Minh. Từ ngày xa rời tờ bán nguyệt san văn học nghệ thuật Ý Thức với nỗi nhớ khôn nguôi, Nguyên Minh bệnh lên bệnh xuống cho đến khi gây dựng lại “sự nghiệp” với cái tòa soạn chuồng cu này ông mới bỗng khỏe re không ngờ! Thì ra tại cái máu mê văn chương, mê sách báo, mê in ấn của Nguyên Minh. Có lần mình nghe Nguyên Minh nói mà cảm động: “cứ nghe tiếng máy in chạy soàn soạc là bệnh gì mình cũng hết”!

Gần 80 tuổi đầu, tóc còn loe hoe mấy sợi, râu lưa thưa cũng đã trắng phau, da nhăn xếp lớp lớp , chỉ có đôi mắt là sáng và cái miệng có chút móm duyên khi có đông vui bè bạn… Nguyên Minh khi cần phát biểu gì đó thì nửa chừng nghẹn, chảy nước mắt, còn khi nghe ai hát “Anh còn nợ em” thì… rống lên. Mới đầu tưởng hắn nợ cô nào, ai dè nợ… chuyện văn chương, sách báo!

Ngồi trong chuồng Cu, dòm qua cái khung cửa sổ bằng B40, thấy một thảm cỏ xanh mênh mông và những chuyến máy bay lên xuống liên tiếp. Nguyên Minh hãnh diện giới thiệu: Nhà mình rộng, đất rộng, nhưng dành để trồng cỏ và cho máy bay lên xuống coi chơi! Thì ra, cái chuồng cu Tòa soạn nằm sát sân bay!

Những năm gần đây, chỗ chuồng cu này ngoài dùng làm tòa soạn Quán Văn còn là nơi “Ra mắt sách”… của anh chị em giữa vòng thân mật bạn bè. Những buổi Rms kiểu này gần như là một buổi họp mặt potluck… mỗi người tự mang đến khoai, bắp, xôi, chuối…  và cả rượu, bia, thịt nướng… các thứ. Dĩ nhiên không thiếu hoa cùng tiếng đàn hát…

Thứ bảy rồi, 29.6.2019, “Ra mắt” cùng lúc 2 cuốn sách, một của Đặng Châu Long, và một của Trần Thị Trúc Hạ.

Thôi, tốt nhất là nghe Nguyễn Thị Tịnh Thy viết về Rung Nhẹ Tơ Văn của Đặng Châu Long:

“…Bằng trái tim nhân ái, bao dung và thấu hiểu lẽ đời, Đặng Châu Long rất nhiều lần cảm ơn đời đã cho anh những cuộc gặp đượm nhân văn đó trong nhiều tập bút ký Viết để nhớ. Và lần này anh dành riêng cho cuộc gặp văn chương với tác phẩm Rung nhẹ tơ văn.

Rung nhẹ tơ văn khe khẽ thôi, để hồn ta quấn quýt hồn người, để nụ cười không bao giờ tắt giữa những con người biết trọng tình hơn trọng chữ…” (NTTịnhThy 6.2019).

Và về Giấc Mơ Của Cỏ của Trần Thị Trúc Hạ:

“Khi tinh nghịch dí dỏm, khi khắc khoải da diết… Trần Thị Trúc Hạ cuốn hút ta bằng ký ức của thời thiếu nữ hồn nhiên kiêu sa và thời thiếu phụ ưu tư đa cảm… Giấc mơ của cỏ quặn thắt nỗi niềm thương cảm cho những điều chia xa, mất mát, dở dang…

Đi qua nhũng dâu bể của con người và thế sự, giấc mơ ấy vẫn luôn bền bỉ, hiền lành, giản dị và bao dung như cỏ…” (NTTịnh Thy).

Bây giờ mình nhường lời cho Đặng Châu Long thì tốt hơn nhé.

Thân mến,

Hẹn thư sau.

Đỗ Hồng Ngọc

(1.7.2019)

………………………………………………………………………………

 

VÌ NHAU RUNG NHẸ TƠ VĂN  CÙNG GIẤC MƠ CỦA CỎ

Đặng Châu Long

Mười hai mét vuông trong căn phòng nhỏ bé của tòa sọan Quán Văn đã trở nên thân thiết với tất cả chúng tôi từ gần tám năm nay. Ngày bình thường, nơi này bề bộn sách, giấy, máy in lớn nhỏ. Đều đặn mỗi sáng, lúc bốn giờ, anh Nguyên Minh bắt dầu ngày mới của anh tại nơi đây. Tiếng máy in lại vang lên thay thế tiếng chuông công phu đầu ngày. Một mình. Anh vẫn cặm cụi trò chơi văn chương cùng máy in, mực, giấy, trong niềm vui bất tận suốt  gần ba ngàn ngày như thế.

(…)

“Chủ xị” Nguyên Minh làm hột nhưn ngồi giữa…

Buổi sáng trời dịu không nắng. Tôi và Hạnh chạy đến tòa soạn thật sớm để phụ anh Nguyên Minh sắp đặt lại. Con số người dự trù là 20, có thể tăng thêm một vài. Trong khi bốn bên phòng chỉ chứa tối đa là 16, chưa kể những bạn hơi quá khổ, khổ quá, nhưng thân tình.

(…)

Lương Minh, Nguyễn An Bình, Đoàn văn Khánh đến, rồi anh Đỗ Hồng Ngọc cũng sang dù trưa nay anh bận một cuộc hẹn. Chỉ chưa đầy mười lăm phút sau phòng nhỏ đã chật chội tiếng cười vui của Anh Nguyên Minh&chị Lan, Vũ Trọng Quang&Quý, Trương văn Dân&Elena, Nguyên Cẩn&Ngọc Anh, Ngô Thị Mỹ Lệ&An, Đặng Châu Long&Hạnh, anh Đỗ Hồng Ngọc, Đoàn văn Khánh, Lương Minh, Hoàng Kim Oanh, Nguyễn An Bình, Quách Mạnh Kha, An Thảo, Quang Đặng, Trần Thị Trúc Hạ, Dung Thị Vân, Hoài Huyền Thanh, hai mươi ba người chen chúc chia nhau ngồi trong không gian 12 mét vuông. Nếu trừ đi không gian dành cho khu vực máy in, máy laptop và bàn thì mỗi người chỉ còn dưới nửa mét vuông. Chúng tôi đang cô đặc lại đến mức phải hạn chế từng động tác thừa. Chỉ có tiếng cười nói vô hạn định.

Không hẹn nhau, mỗi bạn mang một món: bia, rượu, xôi gói bánh tráng phồng, thịt nướng, bắp xảo, măng cụt, bánh các kiểu, bánh mì pâté, hoa hướng dương….bàn không đủ chất, cũng là vui.

Anh Nguyên Minh khai màn bằng một bài nói dở nhất của anh chỉ vì cảm xúc không nói được thành lời. Tôi coi đó là lời vô ngôn về tình thân ý nghĩa nhất của nhóm khi lòng đã dậy tuôn xúc cảm. Trúc Hạ đỡ lời anh Nguyên Minh kết luận: Hôm nay chúng ta lại thấy nhau, vui và “dzô” là đủ. Đúng, ờ thì dzô, ba chục lon bia cho 23 người cũng đã là nhiều. Và 4 giờ chen chúc cùng nhau vui đã là quá ít.

Tôi chật vật ghi hình. Tôi nói phòng này có dùng flycam cũng không ghi được toàn cảnh vì thiếu độ cao. Chiếc máy ảnh được chuyền tay nhau cùng ghi toàn cảnh rời. Những hình ảnh thật ngộ nghỉnh.

Trần Thị Trúc Hạ và Giấc Mơ Của Cỏ, với bìa Lê Ký Thương!

Đặng Châu Long

 

Đình An và Mỹ Lệ song ca 2 bài nhạc phổ thơ rất hay của Vũ Trọng Quang, và bây giờ là tiếng hát của Quách Mạnh Kha với An Thảo: Gọi người yêu dấu của Vũ Đức Nghiêm “…thương em mong manh như một cành lan”

“Sân khấu” hôm nay là khung cửa be bé của phòng. Chỉ còn nơi đó còn chừa lại chút không gian. Mà chỉ cần có chỗ đứng và hát bằng cả lồng ngực cùng nhau. An Thảo, con của Trần Hữu Hội cũng hòa vui cùng mọi người, hứa hẹn là một thành viên thường xuyên đồng hành cùng thân hữu. Nguyễn Thị Tịnh Thy háo hức từ Huế gọi hùn vui, chào mọi bằng hữu bằng hình ảnh từ video, hẹn ngày ra mắt Quán Văn sau.

(ĐCL)

29-06-2019

……………………………………………………………………………..

 

 

Nguyên Cẩn đọc “Về Thu Xếp Lại…” của Đỗ Hồng Ngọc

 

 

Tản mạn khi đọc  “Về thu xếp lại…”

 của Đỗ Hồng Ngọc

 

Từ “ cát bụi tuyệt vời “ đến “ cát bụi mệt nhoài “

Từ trái: Trương Văn Dân, Đỗ Hồng Ngọc, Nguyên Cẩn
(Cafe Bờ kè Elena Pullino Trương, Saigon 6.2019)

Đỗ Hồng Ngọc (ĐHN) mở đầu quyển sách mới nhất  gồm 10  chương  của mình bằng chương “ Cát bụi tuyệt vời…” .Anh viết :”   “ Cái hình ảnh lấy cát bụi vo thành một cục rồi thổi vào đó một hơi dài để vươn vai lớn dậy làm người thì thật là thú vị . “ Nhưng  “ Có điều để cái “ cái bụi tuyệt vời  “ này trở thành “ cát bụi mệt nhoài “ là lỗi tại ta .” Tạ sao vậy ? Chúng ta đều biết rằng cơ thể của mình khi sinh ra đã được lập trình sẵn đến giờ G thì nó sẽ ra đi , thậm chí sớm hơn nếu gặp tai nạn . “ Sinh thành hoại diệt” là quy luật  ai cũng biết . Từ xa xưa  trong tiếng La tinh khi nói về con người , người ta dùng từ Homo , bắt nguồn từ Humus nghĩa là cát bụi  và cũng từ căn ngữ ấy mà con người phải hiểu phải sống  khiêm cung , nhún nhường , kính trọng những gì làm nên sự sống ( Homo- Humus –Humble – Humility…)  Nhưng sao “ cát bụi mệt nhoài ‘? Vì ta thôi ! Ta không biết tận hưởng cuộc  sống này , ta loay hoay trong những ước mơ , tham vọng , mưu đồ  toan tính và biến cuộc sống này trở thành nơi đấu tranh hay tệ hơn nơi giành giật niềm vui , thành đạt có khi từ tay người khác

Tác giả nhìn  vòng đời của con người trôi qua một cách lặng  lẽ với sự hiểu biết những nguyên lý vận hành cua nó vì bản thân anh là bác  sĩ “ Nhiều khi ,sáng dậy , nhìn  vào gương soi tôi lại thấy  tức cười .Tôi đó  sao ? Nhăn dần từng nét ngộ nghĩnh trên mặt trên da…Mấy tế bào của cơ mặt  hình như sinh tật làm biếng  , xệ xuống cho khỏe .” Anh cũng chợt nhận ra “ Lâu nay tôi hoang phí năng lượng vào những chuyện không đâu cho nên cơ thể căng cứng , rã rời. Lúc nào phổi cũng phải bơm hơi cho kịp , tế bào cũng hì hục sản xuất năng lượng .”  (Tôi chợt nhìn ra tôi )

Thu xếp hay buông thư  ?

Từ “ Gió heo may đã về “ ĐHN  đã nhìn thấy tuổi già lặng lẽ  bước đến ở tuổi 55 , đến 60 anh lại “ Già ơi …, chào bạn !“ . Đến  75 anh còn thủ thỉ “ Già sao cho sướng ? Nay thì đã 80 rồi , trên cả thượng thọ , anh thấy cần phải “Về thu xếp lại “.   Anh thu  xếp cái  gì ? Cho ai ? Trước hết , anh thu xếp giờ giấc cho chính mình . Thu mà không thu . Mặc kệ nó . Muốn ăn thì  ăn ; muốn ngủ thì ngủ , không đặt ra chương trình “ hành động “ cho mỗi ngày .Nhưng cũng phải có  chút kỷ luật , ngăn nắp : ăn vừa đủ  , ngủ vừa đủ , làm việc lai rai  cho đỡ mụ mị đầu óc ,và đặc biệt rèn luyện thân tâm qua việc ngồi thiền , nhưng ngồi cũng vừa đủ , tránh “ tẩu hỏa nhập ma. “ Kể cả thở ,“Bây giờ tôi chủ trương thở vừa đủ xài . xài ít thì thở ít.” Nhân nói chuyện thu xếp, tình cờ hôm nọ  vào nhà sách Phương Nam  , tôi mua được quyển “ The Life- Changing Magic of Tidying “ của Marie Kondo ,  đọc  để thay đổi thói quen hành vi của chính mình  vì tôi vốn dĩ luộm thuộm, lôi thôi bị rầy hoài mà vẫn quen tật ‘ lộn xộn ‘, sách vở để lung tung !  Trong sách , ngay phần mở đầu tác giả đã viết “Khi bạn hoàn tất việc sắp xếp lại căn nhà của mình  , bạn sẽ thấy  cuộc đời mình thay đổi một cách diệu kỳ. “ Một đoạn khác tác giả viết “ Nó cũng hệt  như thực  hành “ phong thủy “ , khi  bạn thu xếp căn nhà  của mình trong một trật tự hoàn hảo thì bàn ghế và các vật trang trí sẽ mang lại sức sống cho ngôi nhà đó .” , và cho  rằng khi bạn thu xếp đồ đạc quanh mình gọn gàng , bạn đã ‘lập trình ‘lại tâm mình .  Nguyên tắc căn bản đầu tiên là : Phải biết vứt đi ! Nghĩa là bỏ đi hết  những thứ không cần , không dùng , kể cả sách vở  không đọc , hay dự tính sẽ  đọc…. Làm những gì cần phải làm . Nói như ĐHN là “ rửa tay gác kiếm “ . Giờ đây , anh không khám bệnh , chỉ dự tham vấn thôi.”Dạy ít dần . dạy, chủ yếu là kể chuyện đời xưa cho sinh viên nghe , không dạy kiến thức , kỹ năng mà dạy về thái  độ , về mối quan hệ thẩy thuốc , bệnh nhân , về y nghiệp, y đức.Đó là cách  tôi “chọn ưu tiên” và “ tối ưu hóa “ việc của mình ở tuổi gìà này  “ , cũng là  biết sắp xếp công việc phù hợp tuổi tác và sức khỏe.

Đó là việc bên ngoài .Còn  bên trong thì sao ? Anh ĐHN muốn ta sắp xếp cái “ phong thủy” bên trong vốn lộn xộn ,“ tâm viên ý mã “ như khi anh viết Chương “ Con tinh yêu thương vô tình chợt gọi “,  anh đề cập đên chuyện cảm xúc tuổi già , dễ mau  nước mắt , xem phim , đọc truyện tới đoạn nào lâm ly là khóc , khóc không kiểm soát  được . Tôi đã chứng kiến nhiều lần việc này ở  những người bạn U- 70 hay U-80 của mình : có người  đi công tác ra Côn Đảo với tôi nghe kể chuyện về các tù nhân  ngày xưa trong các trại  , khóc ngon lành , khóc không dỗ được ; hay có người chỉ cần nghe lại nghe một bài hát quen thuộc là khóc  , bất kể ở đâu …Thế nên thu xếp lại là điều chỉnh mình “ , sắp xếp cái “ đồng hồ sinh học “ cho nó sao cho ổn hơn , để nhận ra  cuối đời  rằng “ trăm  vết thương rồi như đá ngây ngô . “và cũng  hiểu rằng  cái chết đã được lập trình ngay khi sinh ra như đã nói ở trên .

Là bác sĩ đồng thời lại “ thâm  nhập kinh tạng “ khá sâu sắc , ĐHN hiểu ‘ ngũ uẩn giai  không “ , hiểu lý vô thường ,vô ngã của thân tâm ta  , của vạn pháp quanh ta. Anh hiểu  bốn sự thật  mầu nhiệm, mà Đức Phật dậy , khởi đi từ Khổ đế gồm Khổ khổ , Hành khổ và Hoại  khổ ví như đau răng là khổ mà không  đau răng cũng là khổ vì hễ  có răng là có khổ ,có thân là có bệnh như lẽ tất yếu mà mầm  hoại  diệt nằm trong cái được sinh ra . Đó là ý nghĩa của Tập  đế – nguồn gốc của các khổ . ĐHN muốn ta “ giành lại chủ quyền “ trong những ngày tháng  cuối khi ta phải biết kết hợp thân tâm .Nói như Thiền sư Nhất Hạnh “ Tâm ta là một vương quốc với lãnh thổ khá rộng bao gồm sắc, thọ. tưởng .hành và thức . Nếu ta  để cho những cảm xúc  và tri giác bị kéo đi bởi  những thói quen và tập khí thì ta đánh mất chủ quyền  ngay trên lãnh thổ chính mình “ (TNH-Con đã có đường đi )

Anh tìm đến cội nguồn của phiền muộn , của vô minh khi viết  “ Kiến tánh là Giác Ngộ  . Dễ không ? Còn  lâu.Nói chung thì vì cái tâm mình  nó lờ mờ , nó tù mù , nó u tối nên sinh ra tham lam . Gì cũng muốn , bao nhiêu cũng không đủ…Rồi cũng vì cái tâm lờ mờ ….nên sanh ra giận ( sân ) . No mất ngon giận mất khôn .  Cuối cùng anh trở về với tự thân mình “ Nghiệp từ thân khẩu ý mà nên. Cho nên chỉ có  ta mới cửu được ta .Cho nên phải quay lại với mình , phải nương tựa chính mình  , còn tìm kiếm đâu xa”  (Trên hai vai ta đôi vầng nhật nguyệt )

Chúng ta biết theo nhà Phật , nếu bát chánh đạo là con  đường đưa đến giải  thoát thì bát tà đạo  là con đường đưa đến khổ đau ví dụ như  tà niệm  lúc nào cũng muốn làm sao có nhiều quyền hành danh vọng và sắc dục  hay tà tinh tấn là mải mê làm việc quên cả việc chăm lo bản thân và gia đình  ….Ta phải về nương ‘ hải đảo tự thân “ vì khổ đau có mặt cùng lúc với  hạnh phúc. Chỉ vì ta không biết  .Thế nên Nhà Phật  dạy Diệt đế là sự  vắng mặt của khổ đau như là bóng tối và ánh sáng . Trong ta vửa có bùn lại vừa có sen , có cả rác và hoa .

Bác sĩ họ Đỗ bàn sâu  về ngồi thiền . Trong   vài Chương sau cùng ,  anh viết về “ Tứ niệm xứ “ , về phương pháp thiền quán  theo Kinh An Ban Thủ ý. Anh nói  về hơi thở và cách thở “ Cứ ngồi yên đó , lắng nghe  hơi thở của mình . Thở vào …thở ra . Một  hơi thở là một cuộc sống “ .. Không có hơi thở nào của hôm qua ,Không có hơi thở nào của ngày mai . hơi thở chỉ có hôm nay .Ở đây và bây giờ . Cho nên biết thở là biết  sống ở đây và bây giờ . Người nào luôn nhớ cái chết thì sống hạnh phúc ”( Đôi khi trên lá khô một  dòng suối ) Nói theo giáo lý nhà Phật thì đó chính là” Hiện pháp lạc trú “ hay Sức mạnh của hiện tại ( The Power of Now ). Anh cũng nói “ Thở sẽ tự động điều  chỉnh theo nhu cầu năng lượng của hành  giả .. Cảm nhận lúc đó như tan vào hư không  , không còn ngã , nhân , chúng sanh thọ giả gì nữa .”Nhờ “ quán hơi thở “ ta sẽ thấy hay nhận ra những nguyên lý khác của sự sống, của các pháp quanh ta .“ Một chiếc lá vàng rơi, người thi sĩ thấy cả mùa thu .. nhưng người quán chiếu lại thấy sự vô thường , vô ngã ,bất sinh bất diệt” ( Trời cao đất rộng một mình tôi đi )

ĐHN nói rằng nhờ học Phật  khiến thân tâm   trở về hợp nhất nên anh  “ Ăn được , ngủ được , tức ăn ngon , ngủ yên , làm việc nghiên cứu , giảng dạy viết  lách ít mệt mỏi , suy nghĩ tập trung tốt  …Sau đó biết thưởng thức cuộc sống , bớt sợ hãi , bớt lo toan tính toán … Không phải là lý thuyết suông mà là sự  thể nghiệm làm ngay trên bản  thân mình ..”( Để lại trong cõi thiên thu hình dáng nụ cười ) .

Chúng ta biết thiền ( Dhyana) nghĩa là buông thư , dừng lại , trong khi chúng ta ai cũng mang  hạt giống ham muốn , rong ruổi ,tìm kiếm . Nhà thơ Vũ Hoàng Chương từng viết :

”Lang thang từ độ luân hồi

U minh nẻo trước xa xôi dặm về  (VHC- Nguyện Cầu )

Đề làm điều này nhà Phật dạy ta dùng  chánh niệm .Niệm là chú tâm quán sát , là biết  những gì đang xảy ra quanh ta và quan trọng hơn , trong ta , Phải thu xếp lại ,nói như ĐHN  ,niệm để đạt samadhi ( định ), nếu không sẽ không thể có tuệ giác được . Nhờ đó ta hiểu biết  rốt ráo về nguồn gốc nỗi khổ và phương pháp diệt trừ những nỗi khổ ấy , chuyển  hóa tận gốc những phiền  muộn bằng Đạo đế .Thiền sư  Nhất Hạnh dạy ta phải biết “ ôm ấp  niềm đau “vì trong chúng ta  ai cũng có một chút bệnh ,không nhiều thì  ít , nên  kinh An ban thủ ý có một bài thực tập “ An tịnh thân  hành “ và một bài “ An tịnh tâm hành “, nghĩa là  buông thư thân rồi tiếp theo là buông thư thân .Người viết “  Chúng ta  thường có hai khuynh hướng tư duy , một là đi tới cái giận ,hai là đi tới cái thương . Nhưng khổ nỗi tư duy ta cứ thích chạy  về phía giận hờn và trừng phạt .”(TNH-sđd) Người ta trước những biến động cuộc đời  thường đi xa cái tâm ‘ trong sáng ngây thơ “ ban đầu của mình như lời thơ Bùi Giáng :’

Hỏi tên ? Rằng biển xanh dâu

Hỏi quê ? Rằng mộng ban đầu đã xa

Gọi tên là một  hai ba

Đếm là diệu tưởng đo là nghi tâm

Kinh Phật nói vạn pháp  như mộng ,huyễn ,bọt sóng , hết thảy đều vô thường biến ảo . Có người giải  thích  hai câu sau là pháp ngồi thiền , sổ tức , đếm hơi thở trở về với bản thể chân tâm còn đo là vì tâm còn  mong cầu , nghi hoặc . Con người phai biết chấp nhận cả họa và phúc  mới đạt được an lạc , bình tâm .

VTXL viết nhẹ nhàng sâu lắng với 10 chương đều bắt đầu bằng những ca từ trong các bản  nhạc  Trịnh Công Sơn như một cẩm  nang thực hành chứ không thuần lý thuyết , trong đó chứa đựng cả một nền tảng Phật pháp uyên bác và những nguyên lý thiền quán giúp ta “ thu xếp “ lòng mình nhẹ nhàng . Có người rất thân với tôi dã tâm sự  “ Đọc xong VTXL,mình  mới thấy cuộc sống này đáng yêu đáng qúy biết chừng nào vì quỹ thời gian gần cạn  kiệt , chẳng nên so đo suy tính thiệt hơn với đời nhiều quá

Ta tiếc đời ta sao hữu hạn

Đành không trải hết được lòng ta ” ( Ta về – Tô Thùy Yên )

Trong Chương cuối ,  ĐHN viết :” Tóm lại vì có cái ta mà phát  sinh phiền não khổ đau. Pháp vận hành theo pháp, chẳng vì ta . ”( Để lại thiên thu hình dáng nụ cười ). Chúng ta hiểu thư giãn là hạnh phúc nhưng đồng thời cũng  vẫn phải cảm ơn cuộc đời ,cảm ơn  cha mẹ , thầy tổ ,chúng sinh, cả đất  và trời che chở cho ta , nghĩa là vạn  pháp vì biết ơn cũng là hạnh phúc .Ta cảm nhận tâm tình  của  thi nhân khi viết :

Ta về cúi mái đầu sương điểm

Nghe nặng từ tâm lượng đất  trời

Cảm ơn hoa đã vì ta nở

Thế giới vui từ nỗi lẻ loi.

( Tô Thùy Yên-Ta về )

Đó cũng là nguyên tắc bất nhị khi chủ thể và đối tượng là một mà bác sĩ họ Đỗ đề cập thoáng qua khi nói đến Tứ niệm xứ .

Trong cái “ thế giới vui “ấy , ĐHN viết “ Xưa nay chưa ai  mô tả một sự “ Cực Khoái “. Nếm trải mới biết . Cuối cùng là  tìm  một nụ cười . Nụ cười ấy là sự giác ngộ , giải thoát. “ (Để lại thiên thu hình dáng nụ cười) Cuộc đời như ai đó nói là đo hay đếm bằng những nụ cười . Hãy “ thu xếp lại “ lòng mình để tìm  nụ cười ấy ,theo tôi là tâm huyết của  tác giả  trong “Về Thu Xếp Lại…”.

 

Nguyên Cẩn

(6.2019)

 

Thư gởi bạn xa xôi: Về Phan Thiết

 

Thư gởi bạn xa xôi

Về Phan Thiết

(tặng Trần Vấn Lệ)

Mình vừa định kể chuyện mấy lần về Phan Thiết gần đây cho bạn nghe thì Trần Vấn Lệ đã có thư hỏi “Có về Phan Thiết không? Có nhớ không…?”. Cho nên thư này, như viết riêng cho Trần Vấn Lệ, thiệt ra cũng là cho Phan Đổng Lý, Phan Bá Thụy Dương… cùng những bạn bè xa xôi khác!

Về Phan Thiết, lần nào đi ngang núi Tà Cú, dãy Ba Hòn, lang thang bên bờ sông Cà Ty (sông Mương Mán) … mình không thể không nhớ Hoài Khanh, nhà thơ xứ mình. Nhất là khi đi ngang Ba Hòn mình thường nhẩm câu thơ của Hoài Khanh “Người đi để dãy Ba Hòn chơ vơ” và cái Bưng Cò Ke ở ngay dưới chân dãy núi đó . Thế nhưng, nhớ lần ghé thăm anh ở Biên Hòa, anh đính chánh “Người đi nhớ dãy Ba Hòn trơ vơ” chứ!   …

Cái xứ mình lạ, cứ Tà Dôn, Tà Cú, Tà Đặng, Tà Mon, Tà Lài… cứ La Gàn, La Ngâu, LaGi, La Ngà…

Hoài Khanh sinh ra và lớn lên ở Đức Nghĩa, Phan Thiết. Nhà anh cách chỗ mình ở không xa. Anh lứa lớn, đã phiêu bạt… giang hồ tự thuở nào, lúc mình còn cắp sách đến trường tiểu học bên bờ sông Cà Ty! Anh vào Saigon, làm thơ, làm báo và một mình dựng nên Nhà xuất bản Ca Dao nổi tiếng một thời. Và thơ Hoài Khanh thì thời tụi mình không ai không thuộc ít nhiều. Trong bài thơ Đức Nghĩa, Hoài Khanh viết:

Biển mang niềm nhớ đi hoang

Gió Trường Sơn luyến mây ngàn Tà Dôn

Ôi sương Núi Cú lạnh hồn

Người đi nhớ dẫy Ba Hòn trơ vơ

Cành dương cát trắng hững hờ

Nhìn nhau thuở ấy bây giờ nhớ nhau.

Hoài Khanh

Vậy đó. Nói tới Phan Thiết là vậy đó. Biển. Cát trắng. Đồi dương. Mây ngàn. Tà Dôn. Tà Cú. Ba Hòn…

Gởi bạn mấy tấm hình để nhớ. Viết, mình làm biếng quá rồi bạn ơi!

một bức phù điêu để nhớ

Biển Phan Thiết (Ngãnh, Lagi)

Và mùa hè đến…

 

 

 

 

 

 

 

Lần nào về ngang Lagi mình cũng ghé Đập Đá Dựng làm một ly Càphê. Hồi nhỏ, thì đi xe đạp cùng bạn bè băng qua các láng tranh cao quá đầu, vèo đến Đá Dựng, lúc còn những tảng đá cao ngất (khi chưa xây đập), dựng xe, nhảy ùm xuống nước. Khi xây đập thì thấy giữa dòng sông có dựng một ngôi thủy tạ (nhà một cột) khá hùng vĩ, về sau có lẽ đã đổ ụp xuống lòng sông.

Nay dọc biển đã có những resorts… khá đẹp

và Núi Tà Cú cũng đã có cáp treo;

Bãi biển Đồi dương nhìn qua Lầu Ông Hoàng…

 

Và không gì tốt hơn, ngồi đây, dưới bóng dừa bên bờ biển đọc một vài trang sách… với một trái dừa ba nhát… quen thuộc.

 

 

 

Từ đó, không thể không ra Mũi Né…

Đừng quên ăn một chén chè đậu hủ nóng bên bờ biển, chỗ Đá Ông Địa.

Thuyền thúng về bày hải sản bán ngay tại bãi Đá Ông Địa…

Đá Ông Địa… xưa là một nơi nổi tiếng linh thiêng trên đường đi Mũi Né; cũng là bãi tắm đẹp, nơi du ngoạn, chỗ cắm trại của học sinh và những bạn trẻ ngày nào…

Đá Ông Địa ngày nay chỉ còn một ngôi miếu thờ.

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Hẹn bạn thư sau.

Thân mến,

Đỗ Hồng Ngọc.