Θοδωρής Γεωργακόπουλος's Blog, page 58

78.000 Άνθρωποι Θέλουν Να Φύγουν Απ' Τη Γη

78.000 άνθρωποι έχουν δηλώσει συμμετοχή στο Mars One, μια ιδιωτική διαστημική αποστολή που σκοπεύει να μεταφέρει εθελοντές Homo sapiens στον πλανήτη Άρη.

Στον Άρη.

Εβδομήντα οκτώ χιλιάδες.

Για ένα (υποθετικό) ταξίδι σε έναν παγωμένο πλανήτη διακόσα εκατομμύρια χιλιόμετρα μακριά, που δεν έχει νερό ή ατμόσφαιρα, χωρίς επιστροφή. Χωρίς. Επιστροφή.

 

78.000 άνθρωποι που ζουν ανάμεσά μας θέλουν να φύγουν για πάντα από αυτόν εδώ  τον πλανήτη και να πάνε σε ένα μέρος που κάνει την Ανταρκτική να μοιάζει παράδεισος. Για πάντα. Το οποίο "για πάντα" μπορεί να σημαίνει "μέχρι την πρόσκρουση" ή "μέχρι λίγες εβδομάδες μετά την προσεδάφιση, λόγω μηχανικής βλάβης" ή "μέχρι τα μισά της διαδρομής, τρεις μήνες πριν φτάσουν, όταν φαγωθούν μεταξύ τους στο διαστημόπλοιο".

Οι συμμετοχές συγκεντρώθηκαν μέσα σε 2 εβδομάδες μόλις. Τόση η ζέση των 78 χιλιάδων ανθρώπων να φύγουν. Η εταιρεία θα συνεχίσει να συγκεντρώνει υποψηφίους μέχρι τον Αύγουστο. Στη συνέχεια θα ξεκινήσει μια μακρά διαδικασία επιλογής, μέχρι να βγει η τυχερή ομάδα που θα καταφέρει να φύγει για πάντα από τη Γη.

Θα μπορούσα να σκεφτώ λόγους για τους οποίους κάποιος θα ήθελε να φύγει μακριά από αυτήν εδώ την πέτρινη μπάλα. Στον Άρη, ας πούμε, δεν έχει Χρυσή Αυγή. Δε γκρεμίζονται εργοστάσια γεμάτα σκλάβους. Δε βιάζουν γονείς τα παιδιά τους, δεν σκοτώνουν τρελοί αθώους δρομείς και παιδάκια, δεν τρώνε αντάρτες καρδιές στρατιωτών. Γενικά ο Άρης, ένα γυμνό και παγωμένο και απόκοσμο μέρος, έχει ένα καλό: Δεν έχει ανθρώπους. Οπότε ναι, θα μπορούσα να φανταστώ γιατί να θέλει να πάει κάποιος εκεί.

Απλά δεν φανταζόμουν ότι είμαστε τόσο πολλοί.

Παλιά Όλα Ήταν Καλύτερα

Παλιά όλα ήταν καλύτερα. Οι άνθρωποι ήταν καλύτεροι, τα κτίρια ήταν ομορφότερα, η φύση ήταν περισσότερη, το σύμπαν ήταν ευκολότερο. Όλοι ήταν πλούσιοι, έξυπνοι και ευτυχισμένοι, πιο ευγενικοί, πιο χαρούμενοι και με καλύτερο δέρμα. Η ζωή ήταν καλύτερη, παλιά. Πόσο παλιά; Όταν ήσουν μικρός, όποιος κι αν ήσουν. Οποτεδήποτε. Παλιά όλα ήταν υπέροχα, μετά πέρασε ο χρόνος και φτάσαμε στο σήμερα, και όλα πήγαν κατά διαόλου.

Διάβασα δύο κείμενα τις προηγούμενες ημέρες που κάτι τέτοια λένε, και πολύ γέλασα. Θα μοιραστώ το γέλωτα εδώ, μαζί σου.

Το περιοδικό Time κυκλοφορεί ακόμα στη χάρτινη έκδοσή του και μάλιστα κάθε εβδομάδα, κι αυτό σημαίνει ότι κάθε εβδομάδα οι άνθρωποι αυτοί πρέπει να βρουν κάτι να βάλουν στο εξώφυλλο. Μερικές φορές επαναλαμβάνονται. Το εξώφυλλο του προηγούμενου τεύχους, ας πούμε, ήταν ένα δηκτικό σχόλιο για την εγωιστική φύση της γενιάς των νέων σήμερα. Το εξής:

Βεβαίως, δεν είναι η πρώτη φορά που βλέπουμε τέτοια θέματα σε περιοδικά τέτοια, ποικίλης ύλης, που προσπαθούν να περιγράψουν "πώς ζούμε". Δηλαδή, θυμάμαι να διαβάζω τέτοια αφιερώματα, ότι δηλαδή οι νέοι είναι εγωιστές και εαυτούληδες, από τότε που ήμουν κι εγώ νέος. Για όλες τις γενιές τα ίδια γράφονται. Ετούτο το καινούριο, του κυρίου Τζόελ Στάιν, είναι το ίδιο κείμενο, με απλά πιο φρέσκα στοιχεία. Δεν μπορείς να το διαβάσεις στο ίντερνετς γιατί οι κύριοι του Time δεν το έχουνε διαθέσιμο, πρέπει να είσαι συνδρομητής για να το δεις. Έτυχε να βρω ένα χάρτινο τεύχος (πόσο λεπτό!), ναι, από αυτά τα παλιά, από χαρτί, και το διάβασα.

Είχα πολλά να γράψω γι' αυτό, και πολλές ατάκες όλο βιτριόλι και ειρωνεία σκεφτόμουν καθώς έπλενα τα δόντια μου τα βράδια, μα του κάκου: Κάποιος έχει κάνει τη δουλειά ήδη. Στο Atlantic Wire έγραψαν μια ωραιότατη κριτική του θέματος, η οποία το τοποθετεί στα κανονικά του πλαίσια, οτι δηλαδή πρόκειται ουσιαστικά για linkbait, ή τέλος πάντων όπως λέγεται το linkbait όταν γίνεται στα περίπτερα, πώς το λένε αυτό;

Γράφει ο συντάκτης:

Sometimes you get the sense that these magazines' cultural writers have very little experience with the entire American culture, and prefer to make their grand analyses based on what people they know in the gentrified parts of cities like New York and Los Angeles were talking about at brunch last weekend.

Και ακολουθεί αντικρούοντας τα στοιχεία του συναδέλφου του στο Time ένα-ένα.

Το ζουμί είναι αυτό που λέει: Φυσικά οι νέα γενιά αποτελείται από νεαρούς νάρκισσους. Όλοι οι νέοι είναι νάρκισσοι. Και εμείς ήμασταν. Όταν είσαι νέος ανακαλύπτεις για πρώτη φορά κάτι τρομερό και εκπληκτικό, ένα πράγμα που σου φαντάζει ως το σημαντικότερο στον κόσμο: Τον εαυτό σου. Αυτό είναι η νεότητα, η ανακάλυψη ότι υπάρχεις, η συνειδητοποίηση του τι είσαι. Στη συνέχεια η ηλικία σε φορτώνει με τη γνώση ότι δεν είσαι τίποτα σπουδαίο, κι έρχεται αναπόφευκτα ο κυνισμός καμουφλαρισμένος ως νοημοσύνη, αλλά τότε, στα νιάτα, δεν υπάρχει τίποτα πιο ωραίο και συναρπαστικό από τον εαυτό.

Κάθε φορά που μια νέα γενιά δημοσιογράφων γερνάει, το ξεχνάει αυτό, και νάτα τα αφιερωματικά/αποφθεγματικά άρθρα τέτοιου τύπου.

Το άλλο τέτοιο κείμενο που διάβασα ήταν στα Ελληνικά και γράφτηκε από το συγγραφέα Χρήστο Χωμενίδη. Ο Χωμενίδης γράφει ότι πλέον οι νέοι δεν έχουνε παιδεία, όπως είχανε παλιά, και γενικά η ελληνική παιδεία χειροτερεύει. Το κείμενο ξεκινά με μια αντιπαραβολή για να δείξει το πρόβλημα γλαφυρά, και η αντιπαραβολή είναι η εξής: Μια σκηνή στον επιτάφιο, κατά την οποία νέοι φωτογραφίζουν την πομπή με τα κινητά τους τηλέφωνα. Από τη μία έχεις δηλαδή νέους με κινητά τηλέφωνα, και από την άλλη πιστούς που ακολουθούν μια θρησκευτική τελετουργία. Επειδή μπορεί να μπερδευτήκατε, σύμφωνα με το συγγραφέα η δεύτερη κατηγορία έχει πολλή παιδεία, και η πρώτη είναι η απαίδευτη σύγχρονη νεολαία. Αγνοεί τα τροπάρια της Μεγάλης Παρασκευής, λέει. Τόσο απαίδευτη.

Στον κόσμο που περιγράφει ο συγγραφέας οι άνθρωποι παλιά διάβαζαν από μία εφημερίδα την ημέρα έκαστος, και επίσης οι δεξιοί μάθαιναν παιδεία στην εκκλησία και οι αριστεροί από διηγήσεις κομμουνιστικών ανδραγαθημάτων. Έτσι οι άνθρωποι παλιά ήταν πιο μορφωμένοι.

Έτσι τα γράφει, αλήθεια, δες.

Και τα δύο κείμενα αναπαράγουν την παραδοσιακή ανθρώπινη αντίληψη ότι τα πράγματα πάνε πάντα προς το χειρότερο, και ότι παλιά όλα ήταν καλύτερα. Είναι μια αντίληψη φυσιολογική, μέρος της ανθρώπινης φύσης, και επίσης σχεδόν πάντα λανθασμένη. Και οι δύο συντάκτες είναι προφανώς άνδρες πάνω από τα 40, φορτωμένοι με εμπειρίες και γνώση και σίγουρα πάρα πολύ έξυπνοι. Και οι δύο έχουν ξεχάσει δύο πράγματα: Ο μεν πρώτος ότι οι νέοι είναι εκ φύσεως νάρκισσοι πάντα, ο δε δεύτερος (ο οποίος μάλιστα δηλώνει ότι δεν του αρέσει η εξιδανίκευση του παρελθόντος -αλλά την κάνει μολαταύτα) ότι παλιά υπήρχε ακόμα λιγότερη παιδεία.

Φέρνει ο Χωμενίδης ως ενδείξεις της εκπαιδευτικής ένδειας των νέων τα κινητά τηλέφωνα και το Γκάμι Μπέαρ (ένα πράσινο τερατάκι που τραγούδαγε -έχουν μεσολαβήσει περίπου δεκαπέντε τέτοια ηλίθια memes έκτοτε, αλλά τέλος πάντων αυτό θυμήθηκε), καθώς η αχλή της λήθης έχει λειάνει την πραγματικότητα της νεότητάς του. Θυμάται ότι διάβαζε (υπαγορευμένες από κομματικά και επιχειρηματικά συμφέροντα, πεπερασμένες, μέτριες) εφημερίδες, και αγνοεί το ότι σήμερα οι νέοι έχουν πρόσβαση σε ολόκληρη τη γνώση της ανθρωπότητας μέσα από τις συσκευές με τις οποίες φωτογραφίζουν τον επιτάφιο, ότι διαβάζουν περισσότερο από όσο διάβαζε ο ίδιος, ότι επικοινωνούν καθημερινά με τον γραπτό λόγο, κάθε μέρα, ότι έχουν μια ευρύτητα πνεύματος και μια αφθονία γνώσεων αδιανόητη για τις εποχές στις οποίες μεγάλωσε.

Φυσικά τα αγνοεί όλα αυτά επειδή οι νέοι σήμερα είναι ηλίθιοι. Το βλέπει όπως το βλέπουμε όλοι. Τα παιδιά είναι βλαμμένα.

Αλλά -κι αυτό είναι το ίδιο λάθος που κάνει και ο Στάιν- πάντα οι νέοι ήταν ηλίθιοι. Νέοι είναι. Φυσικά είναι ηλίθιοι. Έχουν μόλις αποκτήσει πλήρως ανεπτυγμένο εγκέφαλο. Δεν έχουν προλάβει να βάλουν τίποτα μέσα. Δεν έχουν εμπειρίες. Εννοείται πως είναι βλαμμένοι. Πάντα ήταν βλαμμένοι. Αλλά πιο παλιά, στην εποχή τη δικιά μου, ή του Στάιν, ή του Χωμενίδη ήταν πιο βλαμμένοι. Μπορεί να μην τραγούδαγαν το Γκάμι Μπέαρ, αλλά συνωστίζονταν στο Ελληνικό για να υποδεχτούν την Τσιτσιολίνα. Μεγάλωναν σε έναν κόσμο όπου ψήφιζαν τα δέντρα, κόμματα ήταν εκτός νόμου, οι περισσότεροι δεν έβλεπαν τίποτα σ' ολόκληρη τη νεότητά τους εκτός από το χωριό τους και ίσως την Αθήνα. Διάβαζαν εφημερίδες επειδή δεν υπήρχε τίποτα άλλο να κάνεις.

Όχι, δεν υπήρχε "καλύτερη παιδεία παλιά". Δεν θα μπορούσε να υπάρχει. Αφού υπήρχε λιγότερη γνώση, στενότερα μυαλά, κοντύτεροι ορίζοντες, λιγότερη πληροφορία. Πολλοί πανικοβάλονται από την πληθώρα των ερεθισμάτων και την αφθονία της πληροφορίας και το χάος του 21ου αιώνα, και δεν μπορούν να καταλάβουν την επανάσταση της γνώσης που σαρώνει τον πλανήτη -και, αναπόφευκτα, και ανεξάρτητα από κάθε κρίση, και την Ελλάδα- τις τελευταίες δεκαετίες που η ανθρώπινη γνώση έφτασε στα δάχτυλα, τις τσέπες και τα μάτια σχεδόν όλων.

Βλέπουν στο Γκάμι Μπέαρ και επιτάφιους, και χάνουνε το δάσος.

Πέστα, Λούη:

* Η φωτογραφία του Κώστα Μπαλάφα από τη Χριστουγεννιάτικη Αθήνα του 1960 βρίσκεται στο αρχείο του Μουσείου Μπενάκη και πρόσφατα προκάλεσε μια έκρηξη νοσταλγίας στα σόσιαλ μύδια, α, τι ωραία που ήταν το 1960, σκέφτονταν όλοι, πόσο γυαλιστερή η πόλη και χαρούμενος ο κόσμος, όλα σα μπογιατισμένα με φίλτρο Walden του Instagram, ούτε φτώχια ούτε ανελευθερία ούτε μιζέρια ούτε θρησκοληψία ούτε φανατισμός ούτε πόλωση το 1960, όλα τέλεια ήταν.

Κύματα Γλυπτά

< ΠΡΟΗΓΟΥΜΕΝΗ

ΕΠΟΜΕΝΗ >

<
>

Σ' αυτές τις φωτογραφίες που τράβηξε αυτός εδώ, βλέπεις κύματα αιχμαλωτισμένα σε εξαιρετικά μικρά ενσταντανέ, τόσο ακαριαία που απεκδύονται κάθε αίσθησης κίνησης, μοιάζουν ακίνητα, πετρωμένα, σαν γλυπτά.

via

Παιδάκια Που Δοκιμάζουν Τροφές Για Πρώτη Φορά, Σε Αργή Κίνηση

Αριστούργημα.

Λινξ 94: Πράγματα Για Διάβασμα

1. Πώς πουλήθηκε το Instagram στο Facebook

Το Vanity Fair έχει όλη την ιστορία της πώλησης του Instagram, ενός φωτογραφικού app με 13 υπαλλήλους, στο Facebook για σχεδόν 1 δις δολάρια. Είναι λιγότερο συναρπαστική και μπερδεμένη από ό,τι θα περίμενε κανείς, αλλά περιέχει τσατισμένα στελέχη του Twitter. Κι όπου υπάρχει τσατίλα υπάρχει και λίγη ίντριγκα, κι όπου υπάρχει ίντριγκα βρίσκονται ιστορίες που αξίζει να διαβάσει κανείς.

Saturday, Systrom was back at Zuckerberg’s to formalize the negotiations and come to an official acquisition agreement, which they would both sign. Their back-and-forth was interrupted by a television-watching party for Game of Thrones that Zuckerberg, an avid fan, was throwing. Systrom spent much of the time outside in the yard, on the phone to the lawyers. “I didn’t watch the show,” he says.

CollegeHumor's Favorite Funny Videos

2. 23 λέξεις που υπάρχουν εδώ και 15.000 χρόνια

Μια έρευνα στο πανεπιστήμιο του Ρέντινγκ αποκάλυψε πως υπάρχουν 23 λέξεις που έχουν μείνει λίγο-πολύ αναλλοίωτες σε δεκαπέντε χιλιάδες χρόνια ιστορίας. Δες.

The existence of the long-lived words suggests there was a “proto-Eurasiatic” language that was the common ancestor to about 700 contemporary languages that are the native tongues of more than half the world’s people.

Μόνο μία από αυτές εμφανίζεται με παρόμοιο ήχο και στις επτά Ινδοευρωπαϊκές γλωσσικές "οικογένειες": Η λέξη "εσύ".

3. Ο Λευκός Οίκος και η Συρία

Θα πίστευε κανείς ότι, τόσο καιρό μετά, και με δεδομένη την ιστορία, οι ΗΠΑ θα είχαν επέμβει στο μακελειό της Συρίας για λίγο πατροπαράδοτο nation building. Παρ' όλα αυτά, δεν το έχουν κάνει. Δεν κάνουν σχεδόν τίποτα. Σ' αυτήν εδώ την ανάλυση εξηγείται το τι (δεν) κάνει η κυβέρνηση του Μπαράκ Ομπάμα γι' αυτό το πολύ σοβαρό θέμα και, κυρίως, το γιατί.

In Syria, more than seventy thousand people have died, and three and a half million have been forced from their homes; the refugee camp across the border in Jordan is now that country’s fifth-largest city. The Administration has given the Syrian opposition more than six hundred and fifty million dollars in nonmilitary aid, but Obama has consistently opposed arming the rebels or intervening militarily on their behalf. The United States has taken a tenuous position: not deep enough to please the rebels or its allies in Europe, or to topple the regime, or to claim leadership in the war’s aftermath—but also, perhaps most important, not so deep that it can’t get out.

4. Τζον Τίτορ, ταξιδιώτης του χρόνου

Στα τέλη του 2000 εμφανίστηκε σε κάποια message boards ένας τύπος που  υποστήριζε ότι έρχεται από το 2036 και ότι έχει ως αποστολή να βρει έναν ηλεκτρονικό υπολογιστή που μπορεί να νικήσει τον ιό που απειλεί τον κόσμο στο μέλλον. Είναι μια μπερδεμένη ιστορία, η δικιά του. Κι είναι αυτή.

Over the next four months, Titor responded to every question other posters had, describing future events in poetically-phrased ways, always submitted with a general disclaimer that alternate realities doexist, so his reality may not be our own. In between dire urgings to learn first aid and stop eating beef—Mad Cow was a serious threat in his reality—Titor provided a number of technical specs regarding how time travel worked, with overly complex algorithms and grainy, hard-to-make-out photos of his actual machine. (Which, yes, of course, was an automobile: a 1987 Chevy Suburban.)

5. Ποιος έφτιαξε το Bitcoin; 

Τέσσερα χρόνια έχουν περάσει από τότε που κάποιος (ή κάποια, ή κάποιοι) "Σατόσι Νακαμότο" δημιούργησε (-σαν) αυτό το αλλόκοτο, ακέφαλο νόμισμα. Κι ακόμα κανείς δεν ξέρει ποιος (ή ποια, ή ποιοί) κρύβεται (ή κρύβονται) πίσω από το ψευδώνυμο.  Κάποιοι συνεχίζουν να ψάχνουν. Όποιος κι αν είναι, πιθανότατα είναι πλούσιος. Ή πλούσια. Ή πλούσιοι.

"What is needed is an electronic payment system based on cryptographic proof instead of trust, allowing any two willing parties to transact directly with each other without the need for a trusted third party," Nakamoto wrote in the original Bitcoin white paper.

Αγκαλιά

Πριν από λίγες ημέρες στη Ντάκα του Μπανγκλαντές ένα οκταώροφο κτίριο κατέρρευσε. Ήταν ένα εργοστάσιο ρούχων. Κατά την κατάρρευση έχασαν τη ζωή τους εκατοντάδες άνθρωποι. Δεν έγινε σεισμός. Το κτίριο ήταν κακοφτιαγμένο, και έπεσε. Την ώρα που γράφω αυτό εδώ οι νεκροί έχουν φτάσει τους 804. Οκτακόσιοι τέσσερις. Ακόμα βρίσκουν πτώματα.

Πριν από λίγο, είδα μια φωτογραφία.

Μόλις τα μάτια μου κοίταξαν τα πίξελ, τη στιγμή που ο εγκέφαλος κατάλαβε τι έβλεπε, η αίσθηση ήταν η εξής:

Σαν κάποιος να με κοπάνησε με δύναμη στο στέρνο.

Αν είσαι φορτισμένος ή σε δύσκολη ψυχολογική κατάσταση ή δυστυχισμένος γενικότερα ίσως δεν πρέπει να την κοιτάξεις. Μπορεί να μη χρειάζεσαι να σου κοπεί η ανάσα, να νιώσεις το απομέσα σου να συσπάται και να βουλιάζει, να συρρικνώνεται σε ένα στιγμιαίο σφίξιμο, ή σε ένα όχι και τόσο στιγμιαίο. Οφείλω να σε προειδοποιήσω.

Είναι η φωτογραφία μιας αγκαλιάς.

 

via

Ανάμεσα Σε Δυο Φτέρες, Μια Έκπληξη

Between Two Ferns With Zach Galifianakis: James Franco from Zach Galifianakis

Ετούτη η συνέντευξη του Τζέημς Φράνκο στο Ζακ Γαλιφιανάκη εκτυλισσόταν στα συνήθη πλαίσια σουρρεαλισμού που έχουν αυτά τα βιντεάκια (σου έχω ξαναδείξει κάμποσα) όταν ξαφνικά, κάτι αναπάντεχο συμβαίνει.

Θυμήσου ακόμα:

Γουιλ Φέρελ

Μπρους Γουίλις

Στιβ Καρέλ 

Μπεν Στίλερ, Σαρλίζ Θέρον, Τζον Χαμ, Μάικλ Σέρα, Νάταλι Πόρτμαν -ανάμεσα στις φτέρες

Το Νερό, Η Παιδεία, Ο Ντέιβιντ Φόστερ Γουάλας: Ένα Βίντεο

To 2005 ο ιδιοφυής συγγραφέας Ντέιβιντ Φόστερ Γουάλας έδωσε μιαν ομιλία πολύ ωραία στους αποφοίτους του κολλεγίου Κένυον στο Οχάιο. Κάποιοι μάζεψαν μερικές από τις ατάκες και έφτιαξαν ένα βιντεάκι πολύ σφιχτό εννοιολογικά και ωραίο.

Μπορείς να διαβάσεις ολόκληρη την ομιλία εδώ ή να την ακούσεις εδώ.

...most days, if you're aware enough to give yourself a choice, you can choose to look differently at this fat, dead-eyed, over-made-up lady who just screamed at her kid in the checkout line. Maybe she's not usually like this. Maybe she's been up three straight nights holding the hand of a husband who is dying of bone cancer. Or maybe this very lady is the low-wage clerk at the motor vehicle department, who just yesterday helped your spouse resolve a horrific, infuriating, red-tape problem through some small act of bureaucratic kindness. Of course, none of this is likely, but it's also not impossible. It just depends what you want to consider. If you're automatically sure that you know what reality is, and you are operating on your default setting, then you, like me, probably won't consider possibilities that aren't annoying and miserable. But if you really learn how to pay attention, then you will know there are other options. It will actually be within your power to experience a crowded, hot, slow, consumer-hell type situation as not only meaningful, but sacred, on fire with the same force that made the stars: love, fellowship, the mystical oneness of all things deep down.

Ο Νίκος Γκάλης Είναι Σαν Το Μετρό Και Τον Σταχάνοφ

Η σημασία των πραγμάτων που συμβαίνουν καθημερινά στο γενικότερο γίγνεσθαι του κόσμου και του σύμπαντος είναι σχεδόν αδύνατο να εκτιμηθεί με ακρίβεια. Πριν από λίγο μου τελείωσε το οινόπνευμα και δεν υπάρχει κατάστημα ανοιχτό εδώ γύρω (καθώς είναι 7 Μαΐου, δηλαδή Πρωτομαγιά) για να αγοράσω. Τι συνέπειες έχει αυτό το συμβάν στην παγκόσμια ιστορία ή, έστω, την ιστορία της Ελλάδας; Πιθανότατα μικρή. Αλλά κανείς δεν ξέρει.

Ενίοτε όμως συμβαίνουν πράγματα και εμφανίζονται φαινόμενα η σημασία των οποίων είναι προφανής και σπουδαία και σχετικά εύκολο να αποκωδικοποιηθεί. Όσοι έχουμε γεννηθεί στη δεκαετία του '70 έχουμε δει δυο-τρία τέτοια γεγονότα, και πρώτο από όλα ένα:

Την κατάκτηση του Ευρωπαϊκού Πρωταθλήματος από την Ελλάδα το 1987.

Εγώ τότε είχα μόλις τελειώσει την έκτη δημοτικού, αλλά τα επόμενα χρόνια οι συνέπειες αυτού του συμβάντος ήταν ολοφάνερες ακόμα και στα δικά μου μάτια, η επίπτωσή του στην κοινωνία κρυστάλλινη. Δεν μιλώ μόνο για τις αλάνες που μέσα σε λίγα χρόνια μετατράπηκαν σε γήπεδα μπάσκετ -ακόμα και η συνειδησιακή μεταμόρφωση του λεγόμενου λαϊκού αισθήματος ήταν πασιφανής. Κι έγινε ακόμα πιο πασιφανής στα ιστορικά πλαίσια των περιπετειωδών δεκαετιών που ακολούθησαν.

Το καλοκαίρι του 1987 η μικρή Ελλαδίτσα για πρώτη φορά ένιωσε ότι μετράει. Για πρώτη φορά, υποσυνείδητα, οι Έλληνες -ένας λαός επιρρεπής στους ενθουσιασμούς και τις υπερβολές, το δίχως άλλο- είδαν τον εαυτό τους να ανακηρύσσεται καλύτερος από όλους τους άλλους. Σε κάτι, οτιδήποτε. Κι αυτό οδήγησε στους αναπόφευκτους συνειρμούς που πυροδότησαν, μαζί με ένα σωρό άλλα συμβάντα (την εισροή δανεικού χρήματος, τη ραγδαία εξάπλωση των ΜΜΕ και την ευκολότερη αναπαραγωγή προτύπων λαϊκισμού) μια νέα εθνική συνείδηση, την ισχυροποίηση της ιδέας ότι είμαστε κάτι το ξεχωριστό και δικαιούμαστε τα πάντα.

Μπορεί να το απλοποιώ λιγάκι. Αλλά το κάνω για να υπογραμμίσω μια άλλη σημαντική πτυχή της επιτυχίας της εποχής εκείνης: Δεν ήταν τυχαία, αλλά δεν ήταν και οργανική. Βασίστηκε σε κάτι εξωγενές, μοναδικό και σπάνιο.

Στο Νίκο Γκάλη.

Ο Νίκος Γκάλης ήταν ένας μπασκετμπολίστας αλλιώτικος από αυτούς που υπήρχαν στην Ελλάδα. Σήμερα, που ο Άρης τον τιμά με έναν αγώνα στη Θεσσαλονίκη, θα έχεις πολλές ευκαιρίες να διαβάσεις για την ιστορία του, τις επιτυχίες του και τα ταλέντα του σε άλλα μέρη του ίντερνετς. Εδώ θα περιγράψω γιατί ο Γκάλης ήταν ένα υπόδειγμα κι ένα σύμβολο που η Ελληνική κοινωνία από μία άποψη υιοθέτησε κι από μία άλλη απέρριψε.

1) Ο Νίκος Γκάλης είναι σαν το Μετρό

Η εμφάνιση ενός παίκτη παγκοσμίου βεληνεκούς, πολύ καλύτερου από τους περισσότερους συναδέλφους του στο παρκέ -σε οποιοδήποτε παρκέ- αποτέλεσε ιδανικό πρότυπο για εμάς που τότε ήμασταν παιδάκια. Έτσι γίνεται συνήθως με τους σπουδαίους παίκτες. Το σημαντικό όμως είναι ότι γύρω από αυτό το γεγονός στήθηκε ένας μηχανισμός εκμετάλλευσης (με την καλή έννοια) αυτού του πάθους, με αποτέλεσμα χιλιάδες παιδάκια να μεγαλώσουμε λιώνοντας παπούτσια στα ολόφρεσκα γήπεδα των γειτονιών της χώρας. Κι αυτό είχε συνέπειες πολλές, από την άθληση ενός μέρους του πληθυσμού που αλλιώς μπορεί να μεγάλωνε μπροστά στην (επίσης φρέσκια) ιδιωτική τηλεόραση, μέχρι την ανάδειξη πολλών άλλων καλών αθλητών, τη δημιουργία πολλών καλών ομάδων και τον πολλαπλασιασμό των επιτυχιών σε διεθνείς διοργανώσεις, πράγμα που για πολλούς έχει σημασία, και πολλών τις ζωές κάνει πιο χαρούμενες.

Το ελληνικό μπάσκετ, με αφετηρία ένα φαινομενικό πυροτέχνημα, έγινε κάτι σαν το Αθηναϊκό Μετρό: Κάτι φτιαγμένο κατά κύριο λόγο από το κράτος, ίσως με σπατάλες, προβλήματα και δυσκολίες στην πορεία, που όμως λειτουργεί και λειτουργεί καλά και εξυπηρετεί πολύ κόσμο με συγκεκριμένο τρόπο. Είναι (αν παραβλέψει κανείς τις παρατυπίες, ξαναλέω) ένα μοντέλο ανάπτυξης που λειτούργησε. Δυστυχώς όμως έχει λειτουργήσει έτσι σε πολύ λίγα πράγματα στη ζωή αυτής της χώρας, αν και έχουν υπάρξει κι άλλα πυροτεχνήματα, κι άλλοι καλοί άνθρωποι που μπορούσαν και ήθελαν να πυροδοτήσουν επαναστάσεις. Ο Νίκος Γκάλης πέτυχε, και αυτή είναι μια νίκη της χώρας, όχι μόνο δικιά του.

2) Ο Νίκος Γκάλης είναι σαν τον Σταχάνοφ

Ένα πράγμα που πάντα μου προκαλούσε εντύπωση ήταν το εξής: Ο Γκάλης ήταν κοντός, κάπως βαρελόμορφος, όχι πολύ μυώδης και όχι καταφανώς αθλητικός. Και παρ' όλα αυτά ήταν ο καλύτερος σε γήπεδα γεμάτα με κορμιά ψηλότερα και δυνατότερα. Αναλύσεις για τον τρόπο παιχνιδιού του θα διαβάσεις αλλού, υποθέτω, αλλά εγώ θέλω να δώσω έμφαση σε κάτι άλλο: Το φανατικό work ethic (υπάρχει ελληνικός όρος; Αν όχι, δεν μου κάνει εντύπωση). Ο Γκάλης ήταν (και πιθανότατα είναι ακόμα) ένας άνθρωπος μονόχνωτος, δύσκολος, φανατικά προσηλωμένος σε ένα πράγμα: Τη δουλειά. Η δουλειά του ήταν το μπάσκετ και η προσήλωσή του στην απόλυτη εκμετάλλευση του ταλέντου του και την προσήλωση στη βελτίωση των ικανοτήτων του τον έκαναν να ξεπερνά τυχόν φυσικά εμπόδια.

Αν και η επίθυμία για μπάσκετ εξαπλώθηκε στην ελληνική κοινωνία σαν ιός μετά από εκείνο το καλοκαίρι, δεν έγινε το ίδιο με τον τρόπο που ο Γκάλης προσέγγιζε τη δουλειά. Όλα τα παιδάκια ήθελαν να γίνουν μπασκετμπολίστες, να παίζουν και να κερδίζουν και να τους χειροκροτούν, αλλά δεν θέλησαν όλα να λιώσουν με τις ώρες στα τσιμέντα και τα παρκέ μέχρι να καταφέρουν να γίνουν 0,5% καλύτεροι, και την επόμενη ημέρα πάλι το ίδιο.

Ασφαλώς αυτό δεν είναι ένα πρότυπο ούτε πολύ καθαρό και εύληπτο, ούτε και ευπρόσδεκτο από όλους. Δεν μπορούν όλοι να αφοσιωθούν σε κάτι με τέτοια φανατική προσήλωση. Αλλά εγώ πιστεύω ότι σε κάποιους από εμάς, ο Γκάλης ως πρότυπο είχε κάτι πολύ σημαντικότερο να μας διδάξει από το μπάσκετ. Αυτός ο τύπος ο αλλόκοτος, που ήρθε από αλλού, μαθημένος αλλιώς, θα μπορούσε να έχει μάθει σε μια γενιά Ελλήνων πώς να δουλεύουν φανατικά για την κατάκτηση ενός στόχου. Κι αυτό δεν συνέβη.

Δεν ξέρω πώς θα μπορούσε να συμβεί, και μέσα από ποιο μηχανισμό θα μπορούσε το πρότυπο του Γκάλη να ενσταλαχτεί στις παιδικές ψυχές, αλλά από ό,τι φαίνεται, οι μόνοι που το έμαθαν το μάθημα ήταν κάποιοι άλλοι, μεταγενέστεροι μπασκετμπολίστες.

Οι υπόλοιποι παραμείναμε λιγάκι τεμπέληδες, τυχοδιώκτες, πιστεύοντας πως οι επιτυχίες και τα λεφτά μας αξίζουν, ο μόχθος και η κούραση όχι.

Άντε να τρέχω να βρω οινόπνευμα, τώρα.

Λινξ 93: Πράγματα Για Διάβασμα

1) Ο απατεώνας επιστήμονας 

Εδώ, η συναρπαστική ιστορία του Ντίντερικ Στάπελ, ενός Ολλανδού ψυχολόγου που έβγαλε απ' το μυαλό του αποτελέσματα δεκάδων ερευνών που δημοσιεύτηκαν σε έγκυρα επιστημονικά περιοδικά.

The key to why Stapel got away with his fabrications for so long lies in his keen understanding of the sociology of his field. “I didn’t do strange stuff, I never said let’s do an experiment to show that the earth is flat,” he said. “I always checked — this may be by a cunning manipulative mind — that the experiment was reasonable, that it followed from the research that had come before, that it was just this extra step that everybody was waiting for.”

2) Ο Έρικ Σμιντ και ο Τζάρεντ Κοέν μιλάνε για το μέλλον

O πρώην CEO της Google και ένα πρώην στέλεχος της κυβέρνησης Ομπάμα έγραψαν ένα βιβλίο για το πώς η τεχνολογία θα διαμορφώσει το μέλλον του πλανήτη, κάνοντας επιτόπια έρευνα σε πολλές χώρες (και στη Βόρεια Κορέα) και μιλώντας με πολλούς ανθρώπους που σκέφτονται αυτά τα πράγματα. Εδώ, μια συνέντευξή τους στο Wired.

While researching this book we went to Chad, the poorest country in the entire world. Less than one percent of the population has electricity. We went to a village where we didn’t see power lines, we didn’t see really much in the way of infrastructure, and we certainly didn’t see pavement, and attended a local ceremony. And everybody’s pulling out smart phones and taking pictures of the ceremony and communicating with each other. It’s the poorest country in the world and everybody seems to be holding up a smart phone! Translate this into a situation where bad acts are being committed or discrimination is taking place or sexual and gender-based violence is taking place. All of those people are not just spectators, they’re also witnesses.

3) Πώς να μισείς το site της Γκουίνεθ Πάλτροου

Η ηθοποιός Γκουίνεθ Πάλτροου έχει ένα newsletter/site που ονομάζεται GOOP και είναι ένα ξεκαρδιστικό συνονθύλευμα σουρρεαλιστικών συμβουλών ομορφιάς και μόδας για αλαφροΐσκιωτες γυναίκες που ζουν σε έναν πλανήτη με άπειρα λεφτά και μόνο μία φρικτή μάστιγα, το πάχος. Σ' αυτό εδώ το άρθρο του Salon περιγράφεται ξεκαρδιστικά το περιεχόμενο του site με παραδείγματα και λινξ.

The two defining traits of a Gwyneth Paltrow lifestyle tip are an assumption that the reader is a millionaire with unlimited time on their hands, and a palpable terror of anything that might be classified as fattening.

4) Τα χταπόδια. Ένα άρθρο για τα χταπόδια.

Σου προτείνω να διαβάσεις αυτό το άρθρο του New York Review of Books για τα χταπόδια. Τα χταπόδια είναι φοβερά πλάσματα, πανέξυπνα και εντελώς αλλόκοτα. Σε κάνουν να σκέφτεσαι. Πιθανότητες. Καταλαβαίνεις. Ας πούμε, πώς εξηγείται η ύπαρξή τους; Είναι παράδοξα. Ίσως να είναι εξωγήινα. Τέλος πάντων, διάβασε.

Their intelligence is all the more striking because it has evolved completely independently of the line that gave rise to us: our last common ancestor—perhaps some simple, slug-like creature—lived well over 540 million year ago. Humans are more closely related to starfish and sea cucumbers. And yet across a chasm in evolutionary time we encounter a creature with some striking resemblances to ourselves: a mind that calculates and even, perhaps, possesses a form of awareness. In some ways, their abilities surpass ours.

5) Οι τρομοκράτες είναι τελείως ηλίθιοι

Έτσι λέει αυτός ο κύριος. Σα δίκιο να 'χει.

In recent years, terrorists targeting the American homeland have been neither sophisticated nor masterminds, but incompetent fools.