Θοδωρής Γεωργακόπουλος's Blog, page 61

Σχετικά Με Τη Δικαιοσύνη Και Την Ηθική: Ο Κόσμος Του Μάικλ Σάντελ

Κυρίες και κύριοι, επιτρέψτε μου να σας μιλήσω για τον κύριο Μάικλ Σάντελ. Κάποιοι από εσάς πιθανότατα τον γνωρίζετε ήδη. Είναι πάρα πολύ διάσημος. Είναι από τους ανθρώπους που ανεβαίνουν στη σκηνή έχοντας 10.000 ανθρώπους από κάτω που έχουν έρθει για να τον δουν. Αλλά δεν είναι τραγουδιστής. Είναι καθηγητής στο Χάρβαρντ. Οι διαλέξεις του -ωριαίες ομιλίες για τη δικαιοσύνη και την ηθική- γίνονται viral hits στο YouTube. Εδώ δεν θα σου πω πάρα πολλά πράγματα για τον άνθρωπο και το έργο του, μόνο θα σου πω το όνομά του για να ψάξεις μοναχός ή μοναχή στο Google ("Michael Sandel") και επιπλέον θα σε κατευθύνω σ' αυτή την ωραιότατη συνέντευξη που έδωσε στους Financial Times, καθώς και σε δύο ενδεικτικά βίντεο:

Την πρώτη διάλεξη του μαθηματός του στο Χάρβαρντ (4,4 εκ. views!):

Την ομιλία του στο TED το 2010

Sandel asks audiences to imagine themselves in acute moral dilemmas – facing an oncoming train, for example, or participating in a market for human organs. Then he uses people’s answers to tease out their hidden contradictions. Neither the type of example, nor his method of reasoning, is strikingly original. Instead, it is Sandel’s packed lecture performances and pioneering use of online educational technology that sets him apart. Even Sandel’s critics are impressed by how well he can command large audiences, sometimes on the other side of the planet which he can see only through a large screen.

Η Ομιλία Του Ρότζερ Έμπερτ Στο TED

Ο διάσημος κριτικός κινηματογράφου έχασε τη φωνή του (και πολλά άλλα πράγματα) από τον καρκίνο, αλλά η τεχνολογία του επέτρεψε να συνεχίσει να δουλεύει, πιο δραστήριος και παραγωγικός από πριν. Εδώ, μιλάει -μέσω της γυναίκας του, φίλων και ενός κομπιούτερ- στο TED το 2011 για το πώς άλλαξε η ζωή του.

Ο Ρότζερ Έμπερτ πέθανε εχτές, σε ηλικία 70 ετών.

Εδώ ένα κείμενό του για το θάνατο.

Κι εδώ η πολύ συγκινητική νεκρολογία από το Onion. Ναι, εκείνο το Onion.

Η Θέα Από Την Κορυφή Της Πυραμίδας

Μια παρέα Ρώσων περίμενε να τελειώσουν οι ώρες λειτουργίας του αρχαιολογικού χώρου στο Κάιρο και, όταν όλοι είχαν φύγει, ανέβηκαν σε κάποιες από τις πυραμίδες χωρίς να τους πάρουν χαμπάρι οι φρουροί. Τράβηξαν τις εξής φανταστικές φωτογραφίες:

 

< ΠΡΟΗΓΟΥΜΕΝΗ

ΕΠΟΜΕΝΗ >

<
>

via

Διάλειμμα Από Την Πραγματικότητα

Για πάρα πολύ καιρό μελετούσα την ελληνική κρίση και την πτώχευση και τις συνέπειές της, και διάβαζα τα ενδιαφέροντα πράγματα που γράφονταν γι' αυτήν, και έγραφα και κάποιες από τις δικές μου ιδέες για τα γιατί και τα πώς. Είναι ένα θέμα συναρπαστικό, το σημαντικότερο της γενιάς μας χωρίς αμφιβολία, και όλη αυτή η μελέτη ήταν χρήσιμη, είχε αποτέλεσμα. Μου έδωσε τη δυνατότητα να καταλάβω καλύτερα πώς λειτουργεί το μέρος στο οποίο ζω και γιατί συμβαίνουν όλα αυτά τα τρομερά εδώ, και μου έδωσε και την ευκαιρία να γνωρίσω καλύτερα τους ανθρώπους που ζουν γύρω μου. Ήταν μια περιπέτεια. Το αποτέλεσμά της δεν ήταν χαρούμενο ή αισιόδοξο, αλλά έτσι γίνεται συνήθως με τις αληθινές ιστορίες: Μερικές φορές δεν έχουν happy ending.

Και μετά, σταμάτησα.

Εδώ και λίγο καιρό έχω σταματήσει να γράφω για τις εξελίξεις στην ελληνική τραγωδία, κι αυτό μπορεί να το έχεις παρατηρήσει. Έχω επίσης -κι αυτό δεν μπορείς να το ξέρεις- σταματήσει να διαβάζω πολλά πράγματα για το θέμα. Δεν το έκανα επίτηδες, τουλάχιστο στην αρχή. Διάφοροι παράγοντες χρονικοί μου επέβαλλαν μιαν απομάκρυνση από το θέμα, και όταν μπόρεσα να έχω λίγο χρόνο για να ασχοληθώ ξανά με την κρίση και τις συνέπειές της, εμ, δεν το έκανα. Σταμάτησα. Έκανα ένα διάλειμμα.

Εδώ θα σου γράψω για λίγο τι μου έμαθε αυτό το διάλειμμα.

Η ζωή μας και ο τρόπος που λειτουργούμε μέσα σε αυτή υπαγορεύεται από μια σειρά από ψευδαισθήσεις ("όλα θα πάνε καλά", "έχω δίκιο",  "μ' αγαπάει") κυρίαρχη ανάμεσα στις οποίες είναι η ψευδαίσθηση ότι όλοι οι άνθρωποι στη Γη είναι, κατά βάση, το ίδιο. Και συγκεκριμένα, ότι είναι το ίδιο με εμένα. Ή εσένα -όποιον το σκέφτεται τέλος πάντων, καταλαβαίνεις τι εννοώ. Ακόμα και οι ουραγκοτάγκοι της Χρυσής Αυγής έχουν αυτή την ψευδαίσθηση, κι ας την καταπιέζουν, όπως τόσα άλλα. Νομίζουμε όλοι πως οι άλλοι άνθρωποι που κατοικούν στον τρίτο απ' τον ήλιο πλανήτη είναι κλώνοι μας που, λόγω κουλτούρας, μόρφωσης, καταγωγής ή άλλων επιφανειακών λόγων έχουν πάρει το στραβό το δρόμο και δεν σκέφτονται ακριβώς όπως εμείς, άρα έχουν άδικο.

Είναι μια ψευδαίσθηση ευρύτατα διαδεδομένη.

Στην πραγματικότητα οι άλλοι άνθρωποι, καίτοι γενετικά σχεδόν πανομοιότυποι, είναι πολύ διαφορετικοί από εσένα μέσα στα μυαλά τους. Εντελώς ετερόκλητοι στον τρόπο που βλέπουν τον κόσμο και τα πράγματα. Ο καθένας μας κοιτάζει την πραγματικότητα μόνο με έναν τρόπο -μέσα από τα μάτια του- και κανένας άλλος στη Γη δεν μπορεί να δει την πραγματικότητα με τον ίδιο τρόπο, γιατί όλοι έχουν άλλα μάτια, άλλα οπτικά νεύρα, κι άλλα μυαλά. Γι' αυτό κάθε άνθρωπος είναι εντελώς διαφορετική, μεμονωμένη περίπτωση. Γι' αυτό στην πραγματικότητα είναι πολύ δύσκολο να πείσεις οποιονδήποτε για οτιδήποτε.

Καθ' όλη τη διάρκεια της οικονομικής και κοινωνικής κατάρρευσης της χώρας μας γίνονταν προφανή, ξανά και ξανά, τα αίτια, οι συνέπειες, τα λάθη και οι ευθύνες. Ήταν εκεί, πια, μπροστά, πεντακάθαρα, τρισδιάστατα, ανάγλυφα. Οι λύσεις δεν ήταν. Λύσεις καθαρές δεν υπήρχαν και δεν υπάρχουν. Αλλά δεν χρειάστηκε να μπλέξουμε μ' αυτά τα δύσκολα: Καθώς η χώρα κατέρρεε, οι άνθρωποι, οι συμπεριφορές και οι νοοτροπίες που την οδήγησαν στην κατάρρευση ανέλαβαν το χρέος της διαχείρισής της, θυμίζοντας στην πορεία της αιτίες της, σε κάθε βήμα.

Στην πτωχευμένη Ελλάδα οι φωνές που ακούγονται δεν είναι της αυτογνωσίας, της μεταμέλειας, της φρόνησης και της λογικής -είναι οι φωνές του λαϊκισμού, της γκρίνιας, της κλάψας, του μίσους και της απάτης. Αυτό είναι πλέον τετελεσμένο. Μπορεί στην αρχή πολλοί από εμάς τους αφελείς να πιστεύαμε ότι, δε μπορεί, μέσα από το βούρκο κάτι ενδιαφέρον και φιλόδοξο θα βγει, αλλεπάλληλες εκλογές (υπέροχες!) και η πραγματικότητα ωστόσο έσπευσαν γρήγορα να μας διαψεύσουν. Τίποτα ενδιαφέρον και φιλόδοξο δε βγήκε. Ο κυρίαρχος πολιτικός λόγος κυμαίνεται από τη συνωμοσιολογία και την αναμάσηση του μύθου του λαουτζίκου-θύματος κακών αγορών/πολιτικών/παγκοσμίων δυνάμεων και τις φαντασιώσεις πεθαμένων σοσιαλιστικών προτύπων, μέχρι την αγωνία του λαμόγιου που του κόβουν την παροχή μαύρου χρήματος και την ανάδυση του φασισμού από τα βορβορώδη βάθη στη βορβορώδη επιφάνεια (όπου τώρα επιπλέει, γύρω μας, σα σκατά).

Το μόνο αληθινά νέο πράγμα που έχει αναδείξει μέχρι τώρα η κρίση σ' αυτή τη χώρα είναι οι ναζί.

Οπότε το ερώτημα που τίθεται είναι: Τι νόημα έχει;

Τι νόημα έχει η μελέτη και η καταγραφή και η αναπαραγωγή και ο στοχασμός; Ναι υπάρχουν προφανή οφέλη -υπήρξαν στην αρχή, τουλάχιστον. Αλλά τώρα, τρία χρόνια μετά την αρχή του τέλους, ό,τι ήταν να μάθουμε το μάθαμε. Κάποιοι καταλάβαμε τι έγινε. Είδαμε πώς αντέδρασαν οι συμπολίτες μας σ' αυτά που συμβαίνουν. Καταλάβαμε τι σόι κόσμος ζει γύρω μας, ποια είναι τα μυαλά που κουβαλάν. Τώρα; Μπορούμε να διαβάζουμε τι γράφει ο Καλύβας στην Καθημερινή και ο Γεωργελές στην Athens Voice και τόσοι άλλοι εκεί στα ίντερνετς, ξανά και ξανά, μια εύγλωττη καταγραφή της πραγματικότητας που επιβεβαιώνει τις πλάνες και υπογραμμίζει τα λάθη και στηλιτεύει το μίσος, αλλά για ποιο σκοπό, πια; Κάποια στιγμή άρχισα να έχω την αίσθηση πως όλα αυτά τα είπαμε. Το λήξαμε.

Η χώρα αυτή είναι ο ψεκασμένος Καμμένος με τους υδατάνθρακες, ο αιώνιος συνδικαλιστής φοιτητής με την καύση του διοξειδίου του άνθρακα, ο 20χρονος ποδοσφαιριστής που χαιρετά ναζιστικά χωρίς να ξέρει τι σημαίνει "ναζί" (τι είναι χειρότερο, άραγε, να είσαι Ναζί ή να μην ξέρεις τι είναι "Ναζί";), οι λαϊκιστές πολιτικοί που προσπαθούν να εξαργυρώσουν την πτώχευση μιας άλλης χώρας σε ψήφους, ο Τράγκας στον Σκάι και οι δημοκρατικά εκλεγμένοι βουλευτές που κατουράνε τηλεοπτικά κανάλια. Αυτό είμαστε, γι' αυτό φτάσαμε σ' αυτό το επίπεδο κατάρρευσης, κι αυτό δεν αλλάζει μέσα σε τρία χρόνια με λίγα ψύχραιμα άρθρα στο ίντερνετ.

Τις εβδομάδες που δεν προλάβαινα να παρακολουθήσω καλά την επικαιρότητα έχασα πολλές πληροφορίες (για την Κύπρο, ας πούμε), αλλά κέρδισα κάτι άλλο: Ηρεμία και προοπτική. Δεν θα υποστηρίξω εδώ ότι η αυτιστική απομάκρυνση από την πραγματικότητα είναι ιδανική λύση, αλλά διαπιστώνω ότι είναι, έστω και πρόσκαιρα, μια λύση. Η ζωή ενός Homo sapiens στον κόσμο του 2013 μπορεί να είναι κάτι το τρομερά πλούσιο και ενδιαφέρον, γεμάτο δραστηριότητες και ερεθίσματα τα οποία, χάρη στην τεχνολογία, είναι αμέτρητα, απειράριθμα, πολυποίκιλα και, ενίοτε, χαοτικά. Μερικές φορές, διαπιστώνω, έχει νόημα κάποια από τα ερεθίσματα να τα αγνοούμε επίτηδες. Μερικές φορές έχει νόημα να δίνουμε την έμφαση σε άλλα. Η επιλογή είναι δύσκολο πράγμα. Διαπιστώνω με κάποια ανακούφιση ότι αξίζει τον κόπο.

Γι' αυτό προτείνω, με όλο το θάρρος, τα εξής: Για ένα συγκεκριμένο χρονικό διάστημα, σταμάτα να παρακολουθείς τι γίνεται με την κρίση. Μην διαβάζεις πολλά στο ίντερνετ, μην παρακολουθείς τα νέα, φυσικά μη βλέπεις τηλεόραση (γενική και διαχρονική συμβουλή, αυτή). Διάβαζε άλλα. Για τέχνη, για τεχνολογία, για επιστήμη, ό,τι σε ενδιαφέρει. Βλέπε βιντεάκια με γατάκια στο YouTube. Διάβασε λογοτεχνία. Αν μπορείς, πήγαινε ταξίδια μακρινά. Όχι για πάντα -για λίγο. Αξίζει τον κόπο και η ψυχική ηρεμία θα αντισταθμίσει το άγχος της αποκόλλησης από το "τι γίνεται" με το παραπάνω.

Και μετά; Τι να σου πω. Μετά συνέχισε να αφαιρείς ερεθίσματα που φθείρουν ή δεν έχουν νόημα, μέχρι να μείνει μια κρίσιμη μάζα πραγμάτων, ένας πυρήνας  ζωής που μπορεί να σε απομονώνει σε μια φούσκα αρκετά πιο μικρή, αλλά καλύτερη. Ή ξαναγύρνα. Ό,τι θες.

Εγώ το έκανα το διάλειμμα. Ήταν ένα διάστημα περίεργο, αλλά από πολλές απόψεις γόνιμο. Γι' αυτό το συστήνω, τώρα που, όπως δείχνουν τα πράγματα, σιγά σιγά τελειώνει.

Κι επιστρέφω.

Λινξ 89: Πράγματα Για Διάβασμα

1) Πώς φτιάχτηκε ο Ιντιάνα Τζόουνς

Σ' αυτήν εδώ την περίληψη του New Yorker διαβάζουμε πώς δημιουργήθηκε η ιδέα της δημοφιλούς σειράς ταινιών, μέσα από καταγεγραμμένες συζητήσεις ανάμεσα στον Τζορτζ Λούκας, τον Στίβεν Σπίλμπεργκ και το σεναριογράφο Λόρενς Κάσνταν. Τις απομαγνητοφωνήσεις μπορείς να τις διαβάσεις εδώ (PDF link). Είναι ένας θησαυρός.

...one delight of reading the transcript is watching Spielberg throw out bad ideas, and then noting how Lucas gently shuts him down. Spielberg, who had sought to direct a Bond movie—and, astonishingly, been rejected—thought that their hero should be an avid gambler. Lucas replied that perhaps they shouldn’t overload him with attributes.

2) Η επιδημία του ναρκισσισμού

Εδώ, μια ανασκόπηση του ερευνητικού πεδίου που μελετά την έκρηξη του ναρκισσισμού σε μια γενιά που μεγαλώνει χρησιμοποιώντας τα σόσιαλ μύδια ως κύριο μέσο επικοινωνίας -και επίδειξης.

Unfortunately, narcissists are setting many of the benchmarks for everyday users. Everyday users get caught up in popularity contests and experience anxieties; some report becoming depressed because they are being out-Twittered and are lacking in thumbs ups.

3) Το τραγικό UI του Minority Report είχε συνέπειες

Σύμφωνα με αυτή την ανάλυση, το θαυμαστό ολογραφικό/τρισδιάστατο interface που απεικονίστηκε στην ταινία του Στίβεν Σπίλμπεργκ με τον Τομ Κρουζ θεωρήθηκε από πολλούς designers ως πρότυπο. Κακώς, λέει.

This isn't to argue that touchscreens are useless. They’re a great way to cheaply interact with a small electronic device—like, say, a phone. But the problem is the outsized role the touchscreen has taken in our pop cultural understanding of computer interfaces. The "hovering multitouch" interfaces ofIron Man 2, Total Recall, and Tron have become pop culture’s vision of what's state-of-the-art, even outside of Spielberg’s movie. (...) All of them are, essentially, what design critic Bret Victor has called "pictures-under-glass." They are interfaces that look good, rather than interfaces that work well.

4) Πώς θα διαχειριστεί το ανθρώπινο είδος την αθανασία;

Ο καθηγητής φιλοσοφίας Τζον Μάρτιν Φίσερ έχει λάβει μια επιχορήγηση πέντε εκατομμυρίων δολαρίων για ένα ερευνητικό πρόγραμμα με σκοπό τη διερεύνηση της ιδέας της αθανασίας. Σε ετούτη τη συνέντευξη το αναλύει το θέμα, και πολλά άλλα θέματα επίσης. Είναι συναρπαστικό ανάγνωσμα.

We have certain concepts of present, past, future, causation, physical objects, acceleration, velocity, location. We apply those ordinary concepts to our ordinary lives and they work pretty well, you know? But once you start thinking about quantum mechanics, string theory, the ordinary concepts just don’t apply anymore. And maybe there is a kind of immortality that we have genuinely as part of the physical universe that we can’t yet understand.

5) Ο μπαμπάς που χάκεψε το Donkey Kong

Αυτός ο τρομερός μπαμπάς έφτιαξε μια έκδοση του Donkey Kong στην οποία πρωταγωνίστρια είναι η πριγκίπισσα, και φυλακισμένος ο Μάριο. Το έκανε ώστε να έχει ένα υγιές γυναικείο πρότυπο η 3χρονη κορούλα του, που παίζει το παιχνίδι.

Just like clockwork, she woke up and sat on my lap asking to play Donkey Kong. Only this time, she could play as Pauline. She was excited! But for all she knew, I just figured out how to get Pauline to work. And that was fine. I wasn’t expecting it to change her life. We played for a bit. And some more. And again later. You know what? She really did seem to enjoy the game more. For whatever reason, she was more motivated to play as Pauline than as Mario.

Το YouTube Κλείνει

Ωραίο πρωταπριλιάτικο από τη Google.

Πώς Συναρμολογήθηκε Το Μεγαλύτερο Καράβι Του Κόσμου

Εδώ, λοιπόν, σε 70 δευτερόλεπτα βλέπεις την κατασκευή του μεγαλύτερου πλοίου στον κόσμο.

Το Αόρατο Κράνος

Μια ρηξικέλευθη ιδέα δυο θαυμάσιων δεσποινίδων: Κάτι σαν αερόσακος για το κεφάλι των ποδηλατών. Το προϊόν που ετοιμάζουν φαίνεται μόνο για λίγα δευτερόλεπτα στο τέλος. Μοιάζει πολύ ενδιαφέρον.

Τα Έξι Star Wars Ταυτόχρονα

Κάτι καταπληκτικό (όσο μείνει online): Και τα έξι κινηματογραφικά επεισόδια του Star Wars ταυτόχρονα σε ένα βίντεο. Δεν περιγράφεται με λόγια, πρέπει να το δεις αυτό.

Δες επίσης: 14 Star Warsικά λινξ

Λινξ 88: Πράγματα Για Διάβασμα

1. Έγκλημα στα Μπαλσόι

Μια φανταστική ιστορία γεμάτη ίντριγκες, έρωτες, μια μυστηριώδη επίθεση με βιτριόλι, μίσος, αντιζηλίες και συνωμοσίες. Στο μπαλέτο όλα αυτά.

Dancers insisted on promotions, on bigger parts, on more money. A veteran soloist named Pavel Dmitrichenko, for instance, loudly demanded that he get the lead in “La Bayadère,” and his girlfriend, Anzhelina Vorontsova, was agitating to get the lead in “Swan Lake.” Then there was Vorontsova’s mentor, a brilliant, if fading, dancer of Filin’s generation named Nikolai Tsiskaridze, who made no secret of his view that Filin’s job should have been his, and who was the Bolshoi’s self-appointed leader of the opposition.

2. Το Wool και το μέλλον των e-books 

Μπορεί να έχεις ξαναδιαβάσει την ιστορία του Wool, μιας σειράς βιβλίων που ο συγγραφέας τους έκανε self-publish στο Amazon και έβγαλε εκατομμύρια, και πούλησε και τα δικαιώματα στο Χόλιγουντ. Εδώ μια ανεκεφαλαίωση της ιστορίας και μια ανακεφαλαίωση και της γενικότερης κατάστασης της αγοράς βιβλίων σήμερα.

3. Τα διαμάντια δεν έχουν αξία

Η ιστορία των διαμαντιών είναι μια από τις αγαπημένες μου ιστορίες κακού καπιταλισμού και στρεβλωμένων αγορών. Με αφορμή του θρυλικό άρθρο του Atlantic από το 1982 είχα γράψει γι' αυτό, και με την ίδια αφετηρία αυτός εδώ ο κύριος γράφει μια πολύ ωραία ανάλυση για το πόσο τεχνητή και ψεύτικη είναι η αξία των διαμαντιών και πόσο γιγάντια μπορεί να γίνει η ισχύς ενός μονοπωλίου χάρη στο μάρκετινγκ.

4. Ο Στίβεν Σόντερμπεργκ σταματάει το σινεμά

Μια πολύ ενδιαφέρουσα συνέντευξη του σκηνοθέτη που, μετά από 25 χρόνια καριέρας, δηλώνει ότι σταματάει να δουλεύει στον κινηματογράφο. Θα ζωγραφίζει και μπορεί να κάνει και τηλεόραση, στο εξής. Αυτά είναι.

Actually, I’ve got a big collage in L.A. I was sitting in an airport reading Us Weeklyone day, and I realized all the hours of my life I’d spent reading tabloid magazines. I thought: I can’t have wasted all that time! So I spent six months building this six-foot-by-nine-foot collage of people on the red carpet. It was really fun.

5. Στα εστιατόρια της Νέας Υόρκης

Μια λεπτομερής καταγραφή της ζούγκλας που είναι η εστιατορική πραγματικότητα της πόλης. Τουριστικά ενδιαφέρον.

For an adult in the city, restaurants occupy about as much time in a day, and impose as many rules, and create a similar insecurity or nameless rage, as school in the life of a child. There are other similarities: going to the right restaurants is at least as important as going to the right schools.