Cao Việt Dũng's Blog, page 82

Witold Gombrowicz

Tiếp tục câu chuyện Gombrowicz - nhà văn Ba Lan lớn nhất của thế kỷ 20: đã thực sự bắt đầu bản dịch Ferdydurke; nhân tiện, cũng tiếp tục luôn kỳ thứ nhất về năm 1969, về B. Traven.

Ferdydurke là tác phẩm thời trẻ của Gombrowicz. Cuốn tiểu thuyết gây ra không biết bao nhiêu ồn ào, chối bỏ, lên án, chỉ trích, và cũng thuộc vào một trong những gì văn chương từng tạo ra khiến người ta hiểu nhầm

Ferdydurke

Tuy tên như vậy (Ferdydurke) nhưng đây lại chính là kỳ thứ hai của chuỗi "1969" đã khởi đầu ởkia. Witold Gombrowicz cũng rơi vào đúng hoàn cảnh giống nhân vật đã đề cập trong đường link.




Trong ảnh là hai ấn bản (cùng một bản dịch) tiếng Pháp Ferdydurke của Witold Gombrowicz. Trong số các bản dịch Ferdydurke thật ra tôi muốn xem nhất bản tiếng Tây Ban Nha: Gombrowicz đã kể về sự ra đời đặc

1969 (1): B. Traven

Tôi quay trở lại với cự li ưa thích của tôi: 50 năm (cho những ai còn không nhớ, năm ngoái là 1968 - một kế hoạch tương đối thất bại, xem thêm ởkia).




Khoảng cách 50 năm đặc biệt nhiều ý nghĩa với các editor (nhất là editor ở Việt Nam): theo luật định, 2019 là thời điểm các tác giả qua đời năm 1969 bắt đầu rơi vào "public domain". Nhưng tôi tin là điều hết sức đơn giản này, chẳng mấy ai (tuy

Nguyễn Văn Tố về Nguyễn Văn Vĩnh

đã đến lúc - từ một số điểm rời rạc, chẳng hạn như ởkia hay ởkia - đi đến một cái nhìn rộng hơn, tức là tập trung hơn và cũng chi tiết hơn

Như đã nói, sau khi Nguyễn Văn Vĩnh qua đời (tháng Năm 1936), Nguyễn Văn Tố viết một tiểu luận hết sức quan trọng. Giờ đây, ta đã có thể nhìn vào đó, và - thật bất ngờ - trong câu chuyện ấy có vai trò của một nhân vật: Nguyên Ngọc. Ta sẽ xem Nguyên Ngọc thì

Ngắn

Ởkia tôi đã bắt đầu muốn đi vào câu hỏi, Isaac Bashevis Singer (và các nhà văn Đông Âu đầu thế kỷ 20) đọc gì? Lẽ ra tôi muốn chuyển sang Charles Baudoin, hay Otto Weininger là những nhân vật đặc biệt được đọc nhiều hồi ấy, nhưng sau khi, mới đây (về Joseph Roth cũng như ởkia), đi sâu vào câu chuyện Do Thái thế kỷ 20, tôi muốn quay trở lại, một lần nữa (thêm một lớp nữa), với văn chương Isaac

Hội Trí Tri trình các quan

Hội Trí Tri tồn tại như thế nào? hoạt động ra sao? chắc chắn nó có nhiều liên quan đến một "hội" sau này sẽ rất nổi tiếng, "Hội truyền bá học Quốc ngữ" (người ta rất hay quên chữ "học"), nhưng ở mức độ nào?

(nhân tiện, đã tiếp tục "Cioran: Cahiers"; định tiếp tục luôn bài "Thể động và hành động" nhưng thêm một lần nữa, quyển sách lại chui vào đâu mất không thấy đâu; quyển sách Louis Lavelle to

thời chúng ta (3) Đường đến tầm thường

Trong thời của chúng ta, cách chắc chắn nhất để đi tới sự tầm thường (đâm thẳng vào đó, nhảy bổ xuống đó - rất có thể nó mát như một bể bơi mấy khu "nghỉ dưỡng": nghỉ dưỡng là thêm một trong "những từ" mà kỳ trước tôi còn chưa nhắc đến), trong thế giới của những ai liên quan đến sách vở ở Việt Nam: nhận bất kỳ một giải thưởng nào mà chánh chủ khảo là ông Nguyên Ngọc. Rất nhiều đấy: những cái giải

Cioran: cahiers

(đã tiếp tục "tiếp Sách dở": đã sắp đến được đoạn nói rất chính xác hiện nay category sách nào ở Việt Nam là khủng khiếp hơn cả, cũng tiếp tục bài về Hermann Broch, "Pasenow-Esch-Huguenau" và bài "Thể động và hành động" về triết học của Louis Lavelle)

(những sổ ghi chép: nếu đó không phải là một thể loại thì ít nhất cũng là một truyền thống, xem chẳng hạn ởkia: tôi sẽ còn quay trở lại kỹ càng

Pasenow-Esch-Huguenau

Tuy tên như vậy ("Pasenow-Esch-Huguenau") nhưng đây chính là kỳ thứ hai của "Trong lúc đọc Hermann Broch" (nhân tiện, cũng tiếp tục luôn kỳ 1; cũng đã tiếp tục "Thể động và hành động"). Và đây cũng là lần đầu tiên có một bộ ba không phải người thật mà là các nhân vật tiểu thuyết.

Những ai thực sự là độc giả của Kundera (tôi nghĩ, rất ít, và đặc biệt ít ở Việt Nam) đều biết ngay tôi đang muốn nói

Thể động và hành động

(bài dưới đây - một phần lớn - là tiếp tục của ởkia: tôi cũng sắp quay trở lại với một số câu chuyện còn dở dang, chẳng hạn như ởkia, cùng nhiều chỗ khác nữa; lịch sử đi theo đợt)

Tương đối là đơn giản, việc phân biệt giữa hành động (action) và hoạt động (activity/activité). Nhưng về cơ bản, tiếng Việt (và do đó, những gì đi kèm) không (chưa: đây là một irony) nắm bắt được một yếu tố có tương