Cao Việt Dũng's Blog, page 133

Michel Foucault (i)

khi những người cách đây mới mấy năm đầy nhiệt tình Foucault đã quay sang các đối tượng khác, những con mồi hấp dẫn hơn, béo hơn (và dĩ nhiên, dễ tiêu hóa hơn), khi mọi thứ đã lắng xuống, thời điểm thật lý tưởng để quay trở lại từ đầu, và qua đó cũng tránh cho Michel Foucault một số phận ở Việt Nam tương tự với số phận mà Nietzsche, Schopenhauer hay Deleuze từng phải chịu (đây chỉ là nêu lên vài

khủng hoảng châu Âu

châu Âu lúc nào cũng khủng hoảng




sự đối lập (hay sự khác biệt) giữa nước Anh và "lục địa" (xem ở kia) còn nằm ở những chỗ không hẳn là thể hiện trong các sự kiện lịch sử: cho một hình dung về điều này, có thể đọc một bài conference của Karl Popper hồi đầu thập niên 60 của thế kỷ 20 về nguồn gốc của biết và nguồn gốc của vô tri, đó là khi Popper nhắc lại và đào sâu vào sự khác biệt giữa triết

nước Anh

nhưng trước hết, xem ở kia

nước Anh có phải là "châu Âu" không? dường như là không bao giờ

Thomas Piketty, nhà kinh tế học xuất thân trường ENS, trong cuốn sách nhanh chóng trở thành kinh điển về "tư bản thế kỷ 21", bắt đầu câu chuyện của mình từ thời điểm đầu thế kỷ 19, khi Malthus đọc du ký đi Pháp của Arthur Young và viết ra những dự đoán u ám về nạn nhân mãn của loài người (đầy châm biếm,

NK

cuối cùng, dường như đã đến lúc có thể thực sự nói đến một nhân vật không dễ nói đến: Nguyễn Khải (xem thêm ở kia và ở kia)

Nguyễn Khải tức là thế nào? ta thử tìm đến một cái nhìn tương đối toàn cảnh:


























đương nhiên, Nguyễn Khải có nhiều hơn trên đây, trong số sách của Nguyễn Khải và về Nguyễn Khải mà tôi thu thập được trong vòng nhiều năm vừa qua, đặc biệt còn có cuốn

Văn chương miền Nam: triết học

tạm gác lại mấy màn giải trí nho nhỏ, ta đến với một chủ đề: triết học ở miền Nam trước 1975 như thế nào, hao hao như là làm cái công việc trở thành chủ đề cho cuốn sách lừng lẫy thứ ba của Kant

(nhân tiện: "Urteilskraft" dường như dịch thành "năng lực đánh giá" thì đúng hơn là "năng lực phán đoán", vì "phán đoán" bao hàm sắc thái của sự phóng chiếu, nghĩa hẹp hơn là "đánh giá"; cũng tương tự, "

Schopenhauer. Quyển sách cuộc đời. Và Kẽm

trời ơi, mãi tôi mới hiểu ra (thật ra tôi rất chậm hiểu, lại thêm lơ đãng, và cũng vì không ngờ trên đời lại có tồn tại một cách hiểu như thế) là có những người hiểu cuốn sách của Schopenhauer (tên gốc tiếng Đức: Die Welt als Willie und Vorstellung, tên tiếng Pháp: Le Monde comme volonté et comme représentation, tên tiếng Anh: The World as Will and Representation) theo ý Schopenhauer muốn nói ý

Văn chương miền Nam: 1964

Một trong những nhà văn Việt Nam gây nhiều kinh ngạc nhất cho tôi, khiến tôi phải nhiều lần tự điều chỉnh cách nhìn nhận riêng của tôi: Dương Nghiễm Mậu.

Đây là tác phẩm năm 1964 của Dương Nghiễm Mậu:








Cuốn sách này đặc biệt quan trọng trong việc hình thành một nền văn chương mới đích thực. Một nền văn chương mới đích thực đòi hỏi cách nhìn mới, nhân vật mới, và đương nhiên nhà văn cũng

Nietzsche

liên quan chặt chẽ đến Nietzsche là Schopenhauer; trong lời tựa đầu tiên cho Die Welt als Wille und Vorstellung, Schopenhauer đã đoán trước cuốn sách ấy sẽ chỉ tìm được vài độc giả đích thực; Nietzsche khi viết về Schopenhauer cũng nhận ngay mình là một trong vài người đó

nhưng cũng cần biết, thái độ của Nietzsche đối với triết học của Schopenhauer không thuần nhất từ đầu đến cuối: Nietzsche

Văn chương miền Nam: một nhà xuất bản

khi nghĩ đến một nhà xuất bản của miền Nam trước 1975 mà ta có thể trình bày lịch sử một cách gọn ghẽ, tôi thấy ngay Lửa Thiêng là một lựa chọn tốt

lửa thiêng là một từ xuất hiện nhiều lần trong lịch sử văn chương Việt Nam: về tập thơ của Huy Cận xem ở kia và ở kia, về một số "Lửa Thiêng" khác, xem ở kia, và tôi cũng từng tìm được một nhà xuất bản hay in sách cho trẻ con của Sài Gòn, hồi đầu

Erasmus: Điên

không phải vì là một người từng hưởng học bổng Erasmus để theo học ở châu Âu mà tôi bỗng dưng nhớ đến nhân vật Erasmus; tôi không hề dính dáng đến chương trình học bổng ấy

cũng đã có lúc tôi xem qua học bổng Fulbright, nuôi vài dự định mơ hồ, và thấy hình như mình cũng đủ điều kiện, nhưng tôi cũng không dính nốt

thôi, qua phần giả vờ là có quan tâm đến thời sự chính trị văn hóa rồi nhé, giờ ta