Ανδρέας Καπανδρέου's Blog, page 78

30 ιστορίες και χίλιες εικόνες μέσα σε ένα βιβλίο του Φίλιππου Φιλίππου

Ο νεοεμφανιζόμενος στο εκδοτικό προσκήνιο συγγραφέας Φίλιππος Φιλίππου, στο πρώτο του βιβλίο, μας καταθέτει 30 διηγήματα – ιστορίες εμπνευσμένες από την επαγγελματική του ιδιότητα (νοσηλευτής ψυχικής υγείας) και εμπλουτισμένες από τη δημιουργική του φαντασία.Οι ήρωές του, άνθρωποι της διπλανής πόρτας με πάθη, ασθενείς, εξαρτήσεις, προβλήματα… Κάποιοι παλεύουν με αυτά και καταφέρνουν να ανταπεξέλθουν και να βγουν νικητές της ζωής ενώ κάποιοι άλλοι δεν τα καταφέρνουν, υποκύπτουν και πολλές φορές χάνουν και την ίδια τους τη ζωή.
Μέσα από το βιβλίο του Φιλίππου ο αναγνώστης ρίχνει μια κλεφτή ματιά στις ψυχιατρικές πτέρυγες και στα κέντρα αποκατάστασης. Οι ιστορίες περιγράφουν τον μικρόκοσμό τους, έναν κόσμο στον οποίο επικρατούν οι εξαρτήσεις, τα ναρκωτικά,  το αλκοόλ, η κατάθλιψη, η σχιζοφρένεια, αλλά και κοινωνικά προβλήματα όπως η ενδοοικογενειακή βία, η ανεργία, τα οικονομικά προβλήματα κ.α. Όλα αυτά διανθισμένα με παράξενες αλλά και όμορφες κάποιες φορές συμπτώσεις, συμπληρώνουν το παζλ του βιβλίου «30 ιστορίες χίλιες εικόνες».Το παρόν λογοτεχνικό βιβλίο διηγημάτων που κρατάτε στα χέρια σας αποτελείται από 30 διηγήματα τα οποία έχουν γραφτεί τα τελευταία δύο χρόνια. Η κύρια θεματολογία τους περιστρέφεται γύρω από θέματα που σχετίζονται με την ψυχική ασθένεια (κατάθλιψη, σχιζοφρένεια) καθώς και θέματα εξαρτήσεων από αλκοολισμό μέχρι ναρκωτικά, ενώ κάποια άλλα αναφέρονται σε προβλήματα σύγχρονα και όχι μόνο της κοινωνίας… Ο συγγραφέας, βαθύς γνωστής των καταστάσεων αυτών μιας και εργάζεται στο χώρο της ψυχικής υγείας ως νοσηλευτικός λειτουργός τα τελευταία 15 χρόνια, δεν θα μπορούσε να παραμείνει ως ένας απλός παθητικός θεατής. Έχει επηρεαστεί από διάφορα γεγονότα και καταστάσεις. Προβλήματα όπως ο στιγματισμός, ο αποκλεισμός και η απομόνωση των ατόμων αυτών, αλλά παράλληλα και του αγώνα που τα ίδια τα άτομα και οι οικογένειές τους κάνουν καθημερινά, είναι μερικά από τα στοιχεία που συναντούμε. Παράλληλα, όμως, με τα συναισθήματα που κυριαρχούν, είναι και η περιγραφή των βιωμάτων από τους ίδιους τους πρωταγωνιστές, είναι αυτά που συνθέτουν και αποτελούν τα βασικά στοιχεία του κάθε διηγήματος. Μέσα από το βιβλίο αυτό μπορεί κάποιος να αντιληφθεί και να κατανοήσει τα συναισθήματα αλλά και τον αγώνα αυτών των ατόμων, όπως και της αντιμετώπισης που τυγχάνουν από άτομα, σύνολα και κοινωνία. Κύριο μήνυμα η αξία και η αξιοπρέπεια της ίδιας της ζωής του ατόμου.

Βιντεοπαρουσίαση του βιβλίου «Το τέλος της Χιονάτης» για τις τις «Όψεις του Φανταστικού, 2017 – Αθήνα»

(Απομαγνητοφώνηση του βίντεο που ετοιμάστηκε για το φεστιβάλ "Όψεις του Φανταστικού, 2017 - Αθήνα")
Αγαπητές φίλες και φίλοι του φεστιβάλ Όψεις του Φανταστικού σας στέλνω τους χαιρετισμούς μου από τη Λευκωσία.Είμαι ο Ανδρέας Καπανδρέου και θα σας μιλήσω για το τελευταίο μου βιβλίο με τίτλο «Το τέλος της Χιονάτης».Πρόκειται για μια ποιητική συλλογή η οποία αποτελείται από 59 ποιήματα χωρισμένα σε 5 βασικές θεματικές κατηγορίες: Ιστορικά, Πολιτικά, Κοινωνικά, Ερωτικά, Διάφορα.Τα περισσότερα από τα ποιήματα μου είναι γραμμένα σε ελεύθερο στίχο ενώ σε κάποια άλλα έχει επιχειρηθεί η ομοιοκαταληξία.
Το τέλος της Χιονάτης, εκτός από τον τίτλο του βιβλίου είναι και ο τίτλος του τελευταίου ποιήματος. Επιλέγηκε αυτός σαν τίτλος ολόκληρης της συλλογής αφού το ποίημα περιγράφει το άδοξο τέλος ενός παραμυθιού.Ολόκληρη η ποιητική συλλογή προτείνει την απομυθοποίηση της ιστορίας, της πολιτικής, της κοινωνίας στην οποία ζούμε, αλλά και του έρωτα. Γκρεμίζει μύθους αλλά κτίζει και καινούριους, αφού τελικά δεν μπορούμε να ζήσουμε χωρίς αυτούς…
Στη συνέχεια θα διαβάσω 5 σύντομα ποιήματά μου, ένα από κάθε κατηγορία.
Από τα Ιστορικά επέλεξα ένα που αναφέρεται στο ένδοξο παρελθόν του Έλληνα και την κατάντια του Νεοέλληνα:
Την Τροία επισκέπτεται πλέον σαν τουρίσταςκι ο μοναδικός ίππος που γνωρίζει δεν είναι Δούρειος αλλά ιπποδρόμου.
Από τα Πολιτικά διαβάζω ένα ποίημα που αναδεικνύει το πως κάποιες ομάδες μπορεί να αντιλαμβάνονται διαφορετικά μια έννοια:

Από τα Κοινωνικά θα σας διαβάσω ένα επίκαιρο Χριστουγεννιάτικο ποίημα:
ΑΣΤΡΟ ΦΩΤΕΙΝΟ«Άστρο φωτεινό βγήκε γιορτινό μήνυμα μας έφερε απ’ τον ουρανό»
Το λαμπερότερο αστέρι όλων των εποχών αυτό που έλαμψε πάνω από μια στάνη και οδήγησε βοσκούς και μάγους στον Υιό του Θεούαυτό που φώτιζε τους Αγγέλους όταν έψαλλαν το ωσαννάπου έφερε στους ανθρώπους το μήνυμα της χαράς και της ελπίδαςείναι καταραμένο!
Το καταράστηκαν οι μανάδες των νηπίων που έσφαξε ο Ηρώδης.Αυτό ήταν που έδωσε το έναυσμα της σφαγής.
Οι χαροκαμένες μάνες τραγουδούσαν:«Άστρο φωτεινό βγήκε γιορτινό θάνατο μας έφερε απ’ τον ουρανό…»
Από τα Ερωτικά ένα με ομοιοκαταληξία. Το συγκεκριμένο ποίημα ανήκει στην υποκατηγορία «Σε αυτήν που έφερε την άνοιξη» και είναι αφιερωμένο σε αυτήν:
Μες στου ιστού σου μπλέχτηκα τα ανίερα παιχνίδιακαι τα φιλιά σου γεύτηκα τα τόσο ηδονικά.Ο έρωτας σου με έστειλε σε μαγικά ταξίδιαόαση αδιέξοδη η δική σου αγκαλιά.
Χρησμοί αντικρουόμενοι με έφεραν κοντά σουτο κολασμένο σώμα μου εσύ να κυβερνάς.Εγώ που ήμουν άπιστος, και τώρα, για φαντάσουτάμα σου δίνω τη ψυχή φτάνει να μ’ αγαπάς.
Του έρωτα μου οι δαίμονες σου χτίσανε παλάτιακόμα και στην Κόλαση θα σε ακολουθώ.Κι αν κάποτε με πίκρανες, όλα νερό κι αλάτιγια μια αιωνιότητα θα σου παραδοθώ.
Από τα Διάφορα διαβάζω το ποίημα που χάρισε τον τίτλο στη συλλογή:
(Αυτά συμβαίνουν όταν οι πρίγκιπες της πραγματικότητας ασελγούν πάνω στις ηρωίδες των παραμυθιών μας…)
   [image error]

Βιντεοπαρουσίαση του βιβλίου «Το τέλος της Χιονάτης» στις «Όψεις του Φανταστικού, 2017 – Αθήνα»

(Απομαγνητοφώνηση του βίντεο που ετοιμάστηκε για το φεστιβάλ "Όψεις του Φανταστικού, 2017 - Αθήνα")
Αγαπητές φίλες και φίλοι του φεστιβάλ Όψεις του Φανταστικού σας στέλνω τους χαιρετισμούς μου από τη Λευκωσία.Είμαι ο Ανδρέας Καπανδρέου και θα σας μιλήσω για το τελευταίο μου βιβλίο με τίτλο «Το τέλος της Χιονάτης».Πρόκειται για μια ποιητική συλλογή η οποία αποτελείται από 59 ποιήματα χωρισμένα σε 5 βασικές θεματικές κατηγορίες: Ιστορικά, Πολιτικά, Κοινωνικά, Ερωτικά, Διάφορα.Τα περισσότερα από τα ποιήματα μου είναι γραμμένα σε ελεύθερο στίχο ενώ σε κάποια άλλα έχει επιχειρηθεί η ομοιοκαταληξία.
Το τέλος της Χιονάτης, εκτός από τον τίτλο του βιβλίου είναι και ο τίτλος του τελευταίου ποιήματος. Επιλέγηκε αυτός σαν τίτλος ολόκληρης της συλλογής αφού το ποίημα περιγράφει το άδοξο τέλος ενός παραμυθιού.Ολόκληρη η ποιητική συλλογή προτείνει την απομυθοποίηση της ιστορίας, της πολιτικής, της κοινωνίας στην οποία ζούμε, αλλά και του έρωτα. Γκρεμίζει μύθους αλλά κτίζει και καινούριους, αφού τελικά δεν μπορούμε να ζήσουμε χωρίς αυτούς…
Στη συνέχεια θα διαβάσω 5 σύντομα ποιήματά μου, ένα από κάθε κατηγορία.
Από τα Ιστορικά επέλεξα ένα που αναφέρεται στο ένδοξο παρελθόν του Έλληνα και την κατάντια του Νεοέλληνα:
Την Τροία επισκέπτεται πλέον σαν τουρίσταςκι ο μοναδικός ίππος που γνωρίζει δεν είναι Δούρειος αλλά ιπποδρόμου.
Από τα Πολιτικά διαβάζω ένα ποίημα που αναδεικνύει το πως κάποιες ομάδες μπορεί να αντιλαμβάνονται διαφορετικά μια έννοια:

Από τα Κοινωνικά θα σας διαβάσω ένα επίκαιρο Χριστουγεννιάτικο ποίημα:
ΑΣΤΡΟ ΦΩΤΕΙΝΟ«Άστρο φωτεινό βγήκε γιορτινό μήνυμα μας έφερε απ’ τον ουρανό»
Το λαμπερότερο αστέρι όλων των εποχών αυτό που έλαμψε πάνω από μια στάνη και οδήγησε βοσκούς και μάγους στον Υιό του Θεούαυτό που φώτιζε τους Αγγέλους όταν έψαλλαν το ωσαννάπου έφερε στους ανθρώπους το μήνυμα της χαράς και της ελπίδαςείναι καταραμένο!
Το καταράστηκαν οι μανάδες των νηπίων που έσφαξε ο Ηρώδης.Αυτό ήταν που έδωσε το έναυσμα της σφαγής.
Οι χαροκαμένες μάνες τραγουδούσαν:«Άστρο φωτεινό βγήκε γιορτινό θάνατο μας έφερε απ’ τον ουρανό…»
Από τα Ερωτικά ένα με ομοιοκαταληξία. Το συγκεκριμένο ποίημα ανήκει στην υποκατηγορία «Σε αυτήν που έφερε την άνοιξη» και είναι αφιερωμένο σε αυτήν:
Μες στου ιστού σου μπλέχτηκα τα ανίερα παιχνίδιακαι τα φιλιά σου γεύτηκα τα τόσο ηδονικά.Ο έρωτας σου με έστειλε σε μαγικά ταξίδιαόαση αδιέξοδη η δική σου αγκαλιά.
Χρησμοί αντικρουόμενοι με έφεραν κοντά σουτο κολασμένο σώμα μου εσύ να κυβερνάς.Εγώ που ήμουν άπιστος, και τώρα, για φαντάσουτάμα σου δίνω τη ψυχή φτάνει να μ’ αγαπάς.
Του έρωτα μου οι δαίμονες σου χτίσανε παλάτιακόμα και στην Κόλαση θα σε ακολουθώ.Κι αν κάποτε με πίκρανες, όλα νερό κι αλάτιγια μια αιωνιότητα θα σου παραδοθώ.
Από τα Διάφορα διαβάζω το ποίημα που χάρισε τον τίτλο στη συλλογή:
(Αυτά συμβαίνουν όταν οι πρίγκιπες της πραγματικότητας ασελγούν πάνω στις ηρωίδες των παραμυθιών μας…)
   [image error]

Αγών ΕΟΚΑ και ανταρτοπόλεμος: η πολιτικοστρατιωτική μελέτη του Γεώργιου Γρίβα Διγενή

(Πελασγός, 2013)Πρόκειται για την ''Πολιτικοστρατιωτική Μελέτη'' του αρχηγού της ΕΟΚΑ Γεώργιου Γρίβα Διγενή, η οποία εκδόθηκε για πρώτη φορά το 1962. Το κείμενο γράφηκε από τον Γρίβα λίγα χρόνια μετά από τη δράση της αντάρτικης οργάνωσης ΕΟΚΑ (1955-1959), αλλά δεν αποτελεί μία εξιστόρηση των γεγονότων. [Για αναλυτική εξιστόρηση των γεγονότων που διαδραματίστηκαν κατά τη διάρκεια του αγώνα της ΕΟΚΑ, βλέπε τα βιβλία «Χρονικόν αγώνος ΕΟΚΑ 1955-1959» και «Απομνημονεύματα αγώνος Ε.Ο.Κ.Α. 1955-1959» του ίδιου συγγραφέα].
Το βιβλίο αυτό είναι ένα πολεμικό εγχειρίδιο για το πώς θα πρέπει να δρα μία οργάνωση που διεξάγει εθνικοαπελευθερωτικό αγώνα. Ο Γεώργιος Γρίβας ασκεί κριτική στα λάθη που έγιναν και προτείνει βελτιώσεις. Ιδιαίτερα επιτυχής είναι η ανάλυση των μεθόδων μάχης και των όπλων που χρησιμοποιήθηκαν. Παρότι δεν είναι κείμενο λογοτεχνικό, μέσα από το λιτό ύφος του συγγραφέα, ο αναγνώστης ζει μία από τις σύγχρονες εποποιίες του Ελληνισμού.
Το κείμενο της πολιτικοστρατιωτικής μελέτης του Γρίβα ανατυπώθηκε και εκδόθηκε σε βιβλίο το 2012 από τις εκδόσεις Λόγχη. Το βιβλίο εξαντλήθηκε και εκδόθηκε ξανά το 2013 από τις εκδόσεις Πελασγός.Ο Αρχηγός της ΕΟΚΑ διευκρινίζει ότι σε λίγες σελίδες φρόντισε να εκθέσει, για χάρη των στρατιωτικών κυρίως, αφενός μεν τον τρόπο με τον οποίο έλυσε τα διάφορα προβλήματα, τα οποία του παρουσιάστηκαν στον Απελευθερωτικό Αγώνα της ΕΟΚΑ, τον οποίο διηύθυνε επί 4 1/2 χρόνια, αφετέρου δε τα στρατηγικά και τακτικά συμπεράσματά του, επί του ανταρτοπολέμου γενικώς... Επίσης, ο Γρίβας-Διγενής τονίζει ότι γενικότερος σκοπός του ήταν να εφελκύσει την προσοχή επί του ανταρτοπολέμου, τόσο ως μορφής αγώνα, που θα μπορούσε να χρησιμοποιηθεί σε μελλοντική σύρραξη, όσο και πάνω στις μεθόδους, τις οποίες αυτός χρησιμοποίησε. Διότι, παρατηρεί, «τα διάφορα γεγονότα, τα οποία σήμερα εξελίσσονται στην Ασία, και αύριο, πιθανώς, σε άλλες περιοχές με διάφορες μορφές ανορθόδοξου πολέμου, πρέπει να είναι μια προειδοποίηση, τι είναι δυνατό να συμβεί και σήμερα ακόμη, αν εξακολουθήσουν, αλλά και τι μας επιφυλάσει το μέλλον…».

Αναφερόμενος ειδικά στον τρόπο που διεξήγε τον νικηφόρο Απελευθερωτικό Αγώνα της ΕΟΚΑ, ο Διγενής γράφει: «Η θεωρία της αριθμητικής υπεροχής δεν έχει καμμίαν αξίαν εις τον ανταρτοπόλεμον, εφ’ όσον οι διεξάγοντες τούτον χρησιμοποιούν τας μεθόδους του ανταρτοπολέμου. Η ισχύς εν προκειμένω, δεν έγκειται εις τον αριθμόν, αλλά εις την υιοθέτησιν της καταλλήλου στρατηγικής και τακτικής. Την ορθότητα της θεωρίας αυτής δύναται να εκτιμήση τις, όταν αναλογισθή τον αγώνα της ΕΟΚΑ, καθ’ όν μία δραξ αγωνιστών, μη διαθέτουσα ποτέ οπλισμόν πλήν των εκατόν αυτομάτων όπλων και περί τα 500-600 κυνηγετικά όπλα και ποσότητα υλικού δολιοφθορών, κατόρθωσε να αντιμετωπίση νικηφόρως, εντός μιας μικράς νήσου, επί 4 1/2 έτη, έναν άριστα ωργανωμένον στρατόν 40.000, όπισθεν του οποίου ίστατο μία κραταιά αυτοκρατορία...». (Longmans, 1964)
Την ίδια κι όλας χρονιά που η μελέτη κυκλοφόρησε στην Αθήνα, το βιβλίο μεταφράστηκε και εκδόθηκε στην Αγγλία με τίτλο “ Guerrilla warfare and EOKA's struggle :  a politico-military study ” (London: Longmans, 1964) και στις ΗΠΑ με τίτλο “General Grivas on guerrilla warfare” (New York: Praeger [1965, c1964]).
Το βιβλίο έχει χρησιμοποιηθεί ως εγχειρίδιο καλών πρακτικών για τον ανταρτοπόλεμο σε Στρατιωτικές Σχολές του εξωτερικού.  Το μελέτησε ακόμα και ο ηγέτης της Κούβας Φιντέλ Κάστρο ο οποίος σε δύο διαφορετικές περιπτώσεις εξέφρασε τον θαυμασμό του για τον αγώνα της ΕΟΚΑ και, σύμφωνα με δικές του δηλώσεις, εμπνεύστηκε και χρησιμοποίησε τις αντάρτικες μεθόδους του Γεώργιου Γρίβα Διγενή.
Από την παρουσίαση στο οπισθόφυλλο του βιβλίου (Πελασγός, 2013):
60 χρόνια πέρασαν από την έναρξη του Κυπριακού Ενωτικού Αγώνα για την αποτίναξη του Βρετανικού ζυγού.Σε ένα καιρό που οι Αντι-αποικιακές απελευθερωτικές Επαναστάσεις είχαν ξεχαστεί, η "Ε.Ο.Κ.Α." ενέπνευσε πολλά Απελευθερωτικά Κινήματα, ακόμα και τον ίδιο τον Fidel Castro, όπως ο ίδιος ομολογεί με δύο επιστολές του στον Αρχηγό της Ε.Ο.Κ.Α. (1959) και αργότερα στην κηδεία του στην γυναίκα του, Κική (1974):
"Στρατηγέ, ο Αγώνας σας με γοήτευσε και αποτέλεσε παράδειγμα για την Απελευθέρωση της Πατρίδος μου. Συγχαρητήρια. Εύχομαι η Δημοκρατία και η Δικαιοσύνη να βασιλεύσουν επιτέλους στον κόσμο" (1959).
"Εφήρμοσα κατά τον απελευθερωτικό Αγώνα της χώρας μου, τα ανταρτικά σχέδια που είχε χρησιμοποιήσει ο Στρατηγός Γρίβας στον Αγώνα της ΕΟΚΑ" (1974).
Περιεχόμενα:
(Λόγχη, 2012)ΑΝΤΙ ΠΡΟΛΟΓΟΥΟ ΑΝΤΑΡΤΟΠΟΛΕΜΟΣ ΕΙΣ ΤΗΝ ΥΠΗΡΕΣΙΑΝ ΤΗΣ ΠΟΛΙΤΙΚΗΣ ΠΡΟΟΠΤΙΚΑΙ ΧΡΗΣΙΜΟΠΟΙΗΣΕΩΣ ΤΟΥ ΑΝΤΑΡΤΟΠΟΛΕΜΟΥΟ ΚΥΠΡΙΑΚΟΣ ΑΠΕΛΕΥΘΕΡΩΤΙΚΟΣ ΑΓΩΝ ΣΤΡΑΤΗΓΙΚΗ ΣΥΛΛΗΨΙΣ ΤΟΥ ΑΓΩΝΟΣΣτρατηγικός αντικειμενικός σκοπόςΑρχικόν Στρατηγικόν Σχέδιον ΟΡΓΑΝΩΣΙΣ ΤΟΥ ΑΓΩΝΟΣΠροπαρασκευήΟργάνωσις των δυνάμεων και μέσωνΟργάνωσις των μαχητικών τμημάτων Συμμετοχή του πληθυσμού Συμμετοχή της Νεολαίας Οργάνωσις των Συνδέσμων Παθητική Αντίστασις (ΠΑ.) Διαφώτισις - ΠροπαγάνδαΠληροφορίαι ΣΥΣΤΗΜΑ ΔΙΟΙΚΗΣΕΩΣΟργάνωσις Διοικήσεως Ε Ο Κ ΑΟργάνωσις Διοικήσεως των τομέων Οργάνωσις εις τας πόλεις, κρυπτοπόλεμοςΑνταρτικαί ομάδεςΗ ΕΦΑΡΜΟΣΘΕΙΣΑ ΣΤΡΑΤΗΓΙΚΗ ΚΑΙ ΤΑΚΤΙΚΗ ΣΤΡΑΤΗΓΙΚΗΤροποποιήσεις του αρχικού Γενικού ΣχεδίουΤΑΚΤΙΚΗΤακτική ημών και των ΆγγλωνΧρησιμοποίησις των διαφόρων οργάνων και μέσων και μέθοδοι μάχης τούτων Ανταρτικαί ομάδεςΟμάδες δολιοφθορέωνΟμάδες εκτελεστώνΟμάδες Καταδρομών Τυφεκιοφόρων (Ο Κ Τ)ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΑ ΕΚ ΤΟΥ ΚΥΠΡΙΑΚΟΥ ΑΠΕΛΕΥΘΕΡΩΤΙΚΟΥ ΑΓΩΝΟΣΣτρατηγικήΤακτικήΓΕΝΙΚΑ ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΑ ΕΠΙ ΤΟΥ ΑΝΤΑΡΤΟΠΟΛΕΜΟΥΠοίος ο στρατηγικός αντικειμενικός σκοπός του ανταρτοπολέμουΜορφαί και εξελίξεις ανταρτοπολέμουΠροπαρασκευή και διεξαγωγή του ανταρτοπολέμου Ειδικαί περιπτώσεις επιβάλλουσαι την χρησιμοποίησίν τουΠολιτική του Δυτικού συνασπισμού έναντι του διεζαγομένου ανταρτοπολέμου εις φιλίας προς αυτόν χώραςΣκέψεις επί του πιθανού επηρεασμού της Στρατηγικής και Τακτικής εκ της χρησιμοποιήσεως πυρηνικών όπλωνΟ ρόλος του ΝαυτικούΠΑΡΑΡΤΗΜΑΠροκαταρκτικόν Γενικόν Σχέδιον επαναστατικής δράσεως εν ΚύπρωΣχέδιον Τ - ΠΓενικαί οδηγίαι δια την αυτοάμυναν του Ελληνικού πληθυσμού εναντίον των Τουρκικών επιθέσεων Οδηγίαι δια την άμυναν των χωρίων εναντίον Τουρκικών επιθέσεωνΟδηγίαι δι' ενέδραςΕκρηκτικά μείγματα και νάρκαι παρασκευασθείσαι εν Κύπρω Νάρκη πιέσεωςΑπόσπασμα σημειώματος επί των πορισμάτων της επιχειρήσεως MARE'S NEST

Μεγάλο αφιέρωμα στην Κυπριακή Λογοτεχνία του Φανταστικού στο Φεστιβάλ «Όψεις του Φανταστικού, 2017 – Αθήνα»

Στις 16 Δεκ. 2017, στο «Αθηναίων Πολιτεία» θα πραγματοποιηθεί το ολοήμερο φεστιβάλ Φανταστικής Λογοτεχνίας «Όψεις του Φανταστικού, 2017 – Αθήνα». Το φεστιβάλ θα είναι ολοήμερο (από τις 12 το μεσημέρι μέχρι τα μεσάνυκτα) και κατά τη διάρκειά του θα παρουσιαστούν νέες και παλαιότερες εκδόσεις των Συμπαντικών Διαδρομών.
Ανάμεσα σε άλλες ενδιαφέρουσες παρουσιάσεις θα γίνει και ένα «Μεγάλο Αφιέρωμα στην Κυπριακή λογοτεχνία του Φανταστικού» η οποία θα περιλαμβάνει τα νεοεκδοθέντα βιβλία:
« Η γέννηση της Σκύλας » της Μαρίας Κούβαρου (παρουσίαση της ποιητικής συλλογής από τη συγγραφέα).
«30 Ιστορίες, Χίλιες εικόνες» του Φιλίππου Φιλίππου (αναφορά στο βιβλίο).
«33 ΜΚ και άλλα διηγήματα» του Μιχάλη Νικολάου (αναφορά στο βιβλίο).
«Η πανσιόν και άλλα διηγήματα» του Μιχάλη Νικολάου (αναφορά στο βιβλίο).
« Σκιές της νύχτας » του Φοίβου Κυπριανού (αναφορά στο βιβλίο).
« Το τέλος τηςΧιονάτης » του Ανδρέα Καπανδρέου (θα παρουσιαστεί βίντεο με παρουσίαση της ποιητικής συλλογής από τον ίδιο τον συγγραφέα).
« Στο ποτάμι του χρόνου : η πρώτη κυπριακή ανθολογίαλογοτεχνίας του φανταστικού » (Θα μιλήσουν για την ανθολογία η συγγραφέας Μαρία Κούβαρου και ο εκδότης Γιώργος Σωτήρχος).
Το πλήρες πρόγραμμα του Φεστιβάλ : (Αθήνα - Σάββατο, 16 Δεκεμβρίου, «Αθηναίων Πολιτεία»).

11:00 
Συνάντηση της Ομάδας Συγγραφέων των Εκδόσεων Συμπαντικές Διαδρομές.

12:00 
«Παραμήθι ν' αρχινήσει...» παρουσίαση της συλλογής Ελληνικού παραμυθιού.
Θα μιλήσουν και θα διαβάσουν παραμύθια όλοι οι συγγραφείς της συλλογής που θα παρευρεθούν. Το παραμύθι «Σία και Ρεάλ» της Κατερίνας Παπαδάκη θα το διαβάσει η Θεοδώρα Σιάρκου.
Με την ευκαιρία της ολοκλήρωσης και του τέταρτου τόμου της συλλογής παραμυθιών μεγάλο αφιέρωμα και στους τέσσερις παρακάτω τόμους. 
«Κόκκινη κλωστή Δεμένη»
«Στην Ανέμη Τυλιγμένη»
«Δώσε Κλώτσο να Γυρίσει» 
«Παραμύθι ν' αρχινήσει…»
Θα μιλήσουν και θα χαιρετήσουν όλοι οι παρευρισκόμενοι συγγραφείς και των τεσσάρων τόμων. 

13:00 
«Μια φορά και έναν καιρό»
«Χρυσαφέντηδες και καλοκύρηδες» Παρουσίαση των παραμυθιών από την Ιφιγένεια Κυργιώ.

13:20 
«Κει που λούζονταν Νεράιδες»
«Είπαμε πολλά και σώνει» Παρουσίαση των παραμυθιών από τη Νένα Μπούρα.

13:40 Η Haikou ποίησησαν μέσο έκφρασης
«Σ» και «Εντός ύλης» του Στέφανου Πατέα. Αναφορά στο έργο του. 

13:50 Η σύγχρονη ερωτική ποίηση
«Εγώ μιλάω ακόμα γι’ Αγάπη» του Απολλώνιου Γκλαβά. 

14:00 
«Πυγολαμπίδες» παρουσίαση της ποιητικής συλλογής από την Αγγελική Λυκούδη.

14:20 
«Ο κόσμος της Όκριας» του Σαράντη Κρητικού. 

14:35 
«Όλα είναι κύκλος» παρουσίαση του βιβλίου από τη Φαίη Ρέμπελου. 

14:55 
«Παζλ» παρουσίαση του βιβλίου από τον Γιώργο Περισανίδη. 

15:15 
«Η νύφη του λυκόφωτος» παρουσίαση του βιβλίου από τη Γεωργία Χιόνη. 

15:35 
«Αίθουσες ονείρων» παρουσίαση του βιβλίου από τον Ντίνο Συρράκο. 

15:50 Μεγάλο αφιέρωμα στην Κυπριακή λογοτεχνία του Φανταστικού. 
«Η γέννηση της Σκύλας» παρουσίαση της ποιητικής συλλογής από τη Μαρία Κούβαρου.
«30 Ιστορίες, Χίλιες εικόνες» του Φιλίππου Φιλίππου, αναφορά στο βιβλίο.
«33 ΜΚ και άλλα διηγήματα» του Μιχάλη Νικολάου, αναφορά στο βιβλίο.
«Η πανσιόν και άλλα διηγήματα» του Μιχάλη Νικολάου, αναφορά στο βιβλίο.
«Σκιές της νύχτας» του Φοίβου Κυπριανού, αναφορά στο βιβλίο.
«Το τέλος της Χιονάτης» του Ανδρέα Καπανδρέου, θα παιχτεί βίντεο με μήνυμα του συγγραφέα.
«Στο ποτάμι του χρόνου, Η πρώτη κυπριακή ανθολογία λογοτεχνίας του φανταστικού». Θα μιλήσουν για την ανθολογία η Μαρία Κούβαρου και ο Γιώργος Σωτήρχος

16:40 
«Η μαντάμ του οίκου ανοχής» της Άννας Μοροζίνη. Πρώτη παρουσίαση του βιβλίου.

16:50 
«Οι χαρακτηρισμένοι» της Ηρώ Στεφάνου. Πρώτη παρουσίαση του βιβλίου.

17:00 Πως ξεκίνησε η τετραλογία του Ορφέα.
«Heavens Adventures» παρουσίαση του βιβλίου από τον Γιώργο Μπιλικά. 

17:20 
«Το μεγάλο ερώτημα» παρουσίαση του βιβλίου από τη Σοφία Ζαρκαλή.

17:40 Σύγχρονες μορφές επιστημονικής φαντασίας. Cyberpunk, military science fiction, παράλληλα σύμπαντα. 
«Runner’s High» παρουσίαση του βιβλίου από το Γιώργο Θεμελή.
«Αιχμάλωτοι στο χάος» παρουσίαση του βιβλίου από το Γιάννη Παπαθανασίου.
«Ιστορίες μέσα και έξω από το χρόνο» παρουσίαση του βιβλίου από τον Ηλία Σερετόπουλο.
«Φώο Σπόετ - Η άνοδος των Μπόραθ, Βιβλίο Β'». Θα μιλήσει για το βιβλίο ο Γιάννης Καμπουρόπουλος.
«Ροήον» του Νίκου Κονδύλη.

18:30 
«Έρως ο γιος της καταιγίδας»
«Η σταχτομπούτα και ο Σπιρτούλης σαν τον παλιό καλό καιρό» 
Θα μιλήσει για τα βιβλία ο Χάρης Λιανός.

18:50 
«Τα χρονικά της καταραμένης Γης, η πτώση της ανθρωπότητας». Μυθιστόρημα συλλογικής συγγραφής επιστημονικής φαντασίας. Θα μιλήσουν οι συγγραφείς του μυθιστορήματος.

19:20 The dark revolution.
«Η κοιλάδα του Αέναου Μόχθου» του Γιάννη Σκαράκη.
«Εγώ ο Εωσφόρος» θα μιλήσει ο Παναγιώτης Γλυνός.
«Οι τρεις δαίμονες του χρόνου»
«Μύθοι μ' ήθη, παραμύθι» της Τριανταφυλλιάς Ηλιοπούλου.
«Ένοχο χάδι» της Ρέας Καλογερογιάννη.
«Νόγκα, το ξύπνημα του εφιάλτη» του Χρήστου Ντικμπασάνη.

20:00 
«Όνειρα χρυσαφένια, όνειρα τενεκεδένια» 
Θα μιλήσει η Ιφιγένεια Κυργιώ.

20:15 
«Μνήμες: Ανθολογία Ελληνικών θεατρικών μονόπρακτων επιστημονικής φαντασίας»
Οι μιλήσουν οι συγγραφείς του βιβλίου. Θα γίνει προβολή βίντεο, που γυρίστηκε ειδικά για τις Όψεις, με παράσταση του μονόπρακτου:
«Ξεπερασμένες Τεχνικές» της Έμιλυ Γερολατσίτη, που συμπεριλαμβάνεται στην ανθολογία. 

20:45 Αρχαίο Αιγυπτιακό Φάντασι
«Οι χαμένοι πάπυροι»
Θα μιλήσουν ο Ανδρέας Ζαρμακούπης και η Ματίνα Μαντά. 

21:10 
«Η υπόθεση του τιμήματος της προόδου»
Θα μιλήσει για το βιβλίο ο Νικόλαος Κερασιώτης.

21:30
«Γ. Β. Φ. Χέγκελ Γραφείο Έρευνας Μεταφυσικών υποθέσεων. Βιβλίο 1ο: Η φαρμακωμένη» του Σταμάτη Γιακουμή.

21:55 
Αναφορά στην υπηρεσία Αυτοέκδοση για συγγραφείς από τις Εκδόσεις Συμπαντικές Διαδρομές.

22:00 
«Αιωνιότητα: Ποιήματα εμπνευσμένα από το έργο του William Blake»
Θα μιλήσουν οι ποιητές της ανθολογίας.

22:20 
«Το ξύπνημα: η πρώτη ανθολογία ελληνικού διηγήματος με ζόμπι»
«Κόκκινος θάνατος: ιστορίες εμπνευσμένες από το έργο του Ε.Α. Πόε»
«Το βιβλίο των Σκιών ΙΙ: ανθολογία φανταστικής και μεταφυσικής ποίησης»
Θα μιλήσουν οι συγγραφείς των ανθολογιών.

22:40
«Σκοτεινά βασίλεια: Ιστορίες εμπνευσμένες από το έργο του Ρόμπερτ Χάουαρντ»
«Θύελλα στον χρόνο ΙΙΙ: ανθολογία Ελληνικού ιστορικού διηγήματος» Θα μιλήσουν οι συγγραφείς των ανθολογιών. 

23:00
Ενημέρωση για τις καινούργιες ανθολογίες και για τις καινούργιες εκδοτικές ευκαιρίες που θα ετοιμάσουμε για τον Μάιο και τον Δεκέμβριο του 2018.

23:05
«Σκοτάδι: Η πρώτη ανθολογία Ελληνικού διηγήματος με βαμπίρ»
«Από τη Γη στο Φεγγάρι: ιστορίες εμπνευσμένες από το έργο του Ιούλιου Βερν»
Θα μιλήσουν οι συγγραφείς των ανθολογιών.

23:25
«Η πτώση των θεών: ανθολογία διηγημάτων εμπνευσμένων από το έργο του Φ.Χ. Λάβκραφτ»
«Μαγικοί χοροί: η πρώτη ανθολογία Ελληνικού διηγήματος με μάγισσες»
Θα μιλήσουν οι συγγραφείς των ανθολογίων.

23:45
Ανακοίνωση των νικητών των Βραβείων Larry Niven 2017.
[Είναι μόνο η ανακοίνωση. Η βράβευση θα γίνει στις Όψεις του Μαΐου].
Κλήρωση δώρων. 
[Οι νικητές θα κληρωθούν ανάμεσα στους λαχνούς που θα έχουν μοιραστεί από την αρχή του προγράμματος των Όψεων].


Όψεις του Φανταστικού!
Η γιορτή της Λογοτεχνίας του Φανταστικού που έγινε θεσμός!


Η εκδήλωση στο Facebook: https://www.facebook.com/events/478700385862175/

Τα απομεινάρια μιας μέρας του Καζούο Ισιγκούρο

Ψυχογίος, 2017Βιβλίο Τα απομεινάρια μιας μέραςΣυγγραφέας  Kazuo Ishiguro
Κατηγορία Κοινωνικό μυθιστόρημα
Εκδότης Ψυχογιός
Συντάκτης-ρια Ανδρέας Καπανδρέου
Ο βρετανός συγγραφέας Καζούο Ισιγκούρο (Νόμπελ λογοτεχνίας 2007) εξέδωσε το μυθιστόρημα «Τα απομεινάρια μιας μέρας» (The remains of the day), το 1989 στη Μεγάλη Βρετανία.Το βιβλίο μεταφράστηκε για πρώτη φορά στα ελληνικά το 1993 από τις εκδόσεις Καστανιώτη σε μετάφραση του Γιούρι Κοβαλένκο, ενώ επανεκδόθηκε το 2017 από τις εκδόσεις Ψυχογιός σε μετάφραση της Αργυρώς Μαντόγλου. Πρόκειται για μια μελαγχολική ερωτική ιστορία – ύμνο στο επάγγελμα του Άγγλου Μπάτλερ, το οποίο ο συγγραφέας χρησιμοποιεί ως όχημα για να διεισδύσει στην πραγματεία του ανεκπλήρωτου έρωτα που δεν ευοδώθηκε ποτέ λόγω μιας αρρωστημένης ηθικής και ενός λανθάνοντος ιδεαλισμού. Η ιστορία μας μεταφέρει στην Αγγλία, το καλοκαίρι του 1956 όπου ο ηλικιωμένος πλέον, μπατλερ Στίβεν, ταξιδεύει στην επαρχία φέρνοντας στο μυαλό του αναμνήσεις προηγούμενων δεκαετιών. Συγκεκριμένα θυμάται και ανασκοπεί τη ζωή που έζησε πλάι στον αριστοκράτη λόρδο Ντάρλινγκτον.Ο Στίβενς που είχε θέσει ως ύψιστο στόχο της ζωής του την όσο το δυνατότερο καλύτερη εξυπηρέτηση του αφεντικού, του εξομολογήθηκε κάποτε στην δεσποινίδα Κέντον:«Προσωπικά, δεσποινίς Κέντον, δεν θα θεωρήσω ότι έχουν εκπληρωθεί οι φιλοδοξίες μου αν δεν κάνω ό,τι μπορώ για να δω τον λόρδο να επιτυγχάνει τους αξιόλογους στόχους του. Τη μέρα που ο λόρδος θα φέρει σε πέρας το έργο του, το μέρα που εκείνος θα μπορέσει να επαναπαυθεί στις δάφνες του, βέβαιος πως έπραξε όσο μπορούσε καλύτερα το καθήκον του, μόνο εκείνη τη μέρα δεσποινίς Κέντον, θα μπορέσω να αισθανθώ κι εγώ ικανοποιημένος, όπως το θέσατε, από τον εαυτό μου».Ακόμα και όταν το αφεντικό του, επηρεαζόμενο από τη ναζιστική θεωρεία φαίνεται να υιοθετεί φασιστικές απόψεις, ο Στίβεν παραμένει δίπλα του συνεχίζοντας να τον υπηρετεί όσο καλύτερα μπορεί, χωρίς να τον κρίνει, όπως ακριβώς επιβάλλει το επάγγελμά του. Η επιλογή του επαγγέλματος του μπάτλερ είναι συμβολική. Ο Ισιγκούρο επιλέγει το συγκεκριμένο επάγγελμα θέλοντας να παρομοιάσει τη ζωή που κάνουν οι περισσότεροι άνθρωποι στον κόσμο με αυτή του μπάτλερ. Ελάχιστοι είναι αυτοί που έχουν την εξουσία (πρόεδροι, πρωθυπουργοί, διευθυντές). Οι υπόλοιποι εργάζονται σαν τον μπάτλερ της ιστορίας κάνοντας απλές δουλειές και υπηρετώντας τα  αφεντικά τους. Αυτή τη δουλειά προσπαθούν να την κάνουν όσο καλύτερα γίνεται κερδίζοντας από αυτήν τιμή και αξιοπρέπεια. Οι περισσότεροι από εμάς υπηρετούμε κάποιο άτομο, οργανισμό, εταιρεία, χώρα κτλ, ελπίζοντας ότι αυτό που κάνουμε όσο καλύτερα μπορούμε, θα αποβεί ωφέλιμο για την κοινωνία. Δεν ξέρουμε τελικά, παρά μόνο όταν στο τέλος δούμε την μεγάλη εικόνα, αν η βοήθεια που προσφέραμε ήταν για καλό σκοπό ή όχι. Όπως τον μπάτλερ της ιστορίας που τα έδωσε όλα υπηρετώντας τον κύριό του ο οποίος τελικά φαίνεται να εξυπηρετούσε τα ναζιστικά συμφέροντα.Η περίπτωση του πρωταγωνιστή της ιστορίας γίνεται ακόμα πιο τραγική αφού στην προσπάθειά του να είναι σωστός επαγγελματίας, αφοσιώθηκε στη δουλειά και το αφεντικό του διαγράφοντας την προσωπική του ζωή και τα δικά του θέλω.

Από το οπισθόφυλλο του βιβλίου (Καστανιώτης) Καστανιώτης (1993) Eίναι το καλοκαίρι του 1956. O Στίβενς, ένας ηλικιωμένος μπάτλερ, το έχει πάρει επιτέλους απόφαση να κάνει διακοπές - ένα εξαήμερο ταξίδι με το αυτοκίνητο στη δυτική πλευρά της Aγγλίας. H περιήγησή του ωστόσο αναστατώνεται από τις αναμνήσεις μιας ολόκληρης ζωής που την ανάλωσε προσφέροντας τις υπηρεσίες του στο μακαρίτη λόρδο Nτάρλινγκτον, αλλά κυρίως από την ολοένα και πιο οδυνηρή αναπόληση της σχέσης του με την οικονόμο του σπιτιού, τη δεσποινίδα Kέντον. Για πρώτη φορά στη ζωή του, ο Στίβενς αναγκάζεται να διερωτηθεί αν, τελικά, όλα αυτά που έκανε άξιζαν τον κόπο...
"T' απομεινάρια μιας μέρας" είναι ένα από τα σημαντικότερα έργα της ευρωπαϊκής λογοτεχνίας των τελευταίων χρόνων, το μυθιστόρημα που έκανε διάσημο σε όλο τον κόσμο τον Kαζούο Iσιγκούρο. (Bραβείο Mπούκερ 1989).

 Από το οπισθόφυλλο του βιβλίου (Ψυχογιός)Εντέλει, τι έχουμε να κερδίσουμε αναλογιζόμενοι συνεχώς το παρελθόν, κατηγορώντας τον εαυτό μας για το γεγονός πως η ζωή μας δεν εξελίχθηκε όπως θα θέλαμε; 

Ο Καζούο Ισιγκούρο ζωγραφίζει με την πένα του το συγκινητικό πορτρέτο του Στίβενς, του τέλειου μπάτλερ, και του κόσμου του, που ξεθωριάζει στον απόηχο του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου. Ο Στίβενς, ύστερα από δεκαετίες υπηρεσίας στο Ντάρλινγκτον Χολ, μόνος του μια μέρα στην αγγλική ύπαιθρο, ξεκινά ένα ταξίδι στο παρελθόν σε μια προσπάθεια να καθησυχάσει τον εαυτό του ότι έχει υπηρετήσει την ανθρωπότητα προσφέροντας τις υπηρεσίες του στον "μεγάλου ηθικού αναστήματος τζέντλεμαν" Λόρδο Ντάρλινγκτον. Όμως, στη μνήμη του παραμονεύουν αμφιβολίες για την αληθινή φύση της "μεγαλοσύνης" του Λόρδου Ντάρλινγκτον, και ακόμα μεγαλύτερες αμφιβολίες για τη φύση της δικής του ζωής. 

Ένα σύγχρονο κλασικό μυθιστόρημα, μια όμορφη αναπόληση της ζωής ανάμεσα σε δύο πολέμους σε μια αγγλική έπαυλη, μια καθηλωτική επίκληση σε χαμένα όνειρα και χαμένους έρωτες.

*Το 1993 το μυθιστόρημα έγινε ταινία με σκηνοθέτη τον James Ivory και πρωταγωνιστές τους Anthony Hopkins, Emma Thompson, John Haycraft.

Παρουσίαση του βιβλίου της Δόξας Κωμοδρόμου «Κυριάκος Μάτσης: η φυσιογνωμία ενός στοχαστή που τάχθηκε στον αγώνα της ΕΟΚΑ» [το ρεπορτάζ από το Bookia.gr]

Στις 16 Νοεμβρίου 2017 πραγματοποιήθηκε στη Λευκωσία (σε αίθουσα του Πανεπιστημίου Κύπρου) η παρουσίαση του βιβλίου της Δόξας Κωμοδρόμου, «Κυριάκος Μάτσης: η φυσιογνωμία ενός στοχαστή που τάχθηκε στον αγώνα της ΕΟΚΑ» (Εκδόσεις "Αφή", 2017).Το βιβλίο έρχεται να συμπληρώσει την ήδη υπάρχουσα βιβλιογραφία που υπάρχει για τη ζωή και τη θυσία του ήρωα της ΕΟΚΑ Κυριάκου Μάτση(1926-1958).Στην έκδοση περιλαμβάνεται αθησαύριστο υλικό (κυρίως σχολιασμένες - αδημοσίευτες φωτογραφίες αλλά και μαρτυρίες από τη ζωή του Κυριάκου Μάτση) το οποίο παραχώρησε στη συγγραφέα ο αδερφός του ήρωα, Γιαννάκης Μάτσης.  Η παρουσίαση πραγματοποιήθηκε σε συγκινησιακό κλίμα αφού παρόντες στην εκδήλωση ήταν ο αδερφός του ήρωα Γιαννάκης Μάτσης αλλά και άλλοι συναγωνιστές του. Στην αίθουσα βρισκόταν και ο Κώστας Χριστοδούλουο συμπολεμιστής του Κυριάκου Μάτση που τον αντίκρισε για τελευταία φορά πριν εγκαταλείψει το κρησφύγετο στο οποίο έχασε τη ζωή του ο ήρωας. Εκεί βρισκόταν και η ίδια ελληνική σημαία η οποία στήθηκε πάνω στα ερείπιά του αναταραγμένου κρησφύγετου του  Κυριάκου Μάτση, το 1958.Χαιρετισμό στην εκδήλωση απηύθυναν ο Πρόεδρος της Κυπριακής Δημοκρατίας  Νίκος Αναστασιάδης και ο Μίμης Σοφοκλέους, διευθυντής του εκδοτικού Οίκου «Αφή». Ο πρόεδρος της Κυπριακής Δημοκρατίας στο χαιρετισμό του δήλωσε μεταξύ άλλων:«Στο βιβλίο αυτό πιστεύω ακόμα, πως ψάχνοντας κανείς μπορεί ανά πάσα στιγμή να ανακαλύψει αθησαύριστα ντοκουμέντα, ανεκτίμητης ιστορικής αξίας για τη συγκεκριμένη φάση που καθόρισε τις απαρχές του Κυπριακού Κράτους και της ανεξαρτησίας. Αυτός ήταν εξάλλου και ο βασικότερος στόχος της συγγραφέως». Αναφερόμενος στον Κυριάκο Μάτση δήλωσε: «Μέσα από τα τεκμηριωμένα γραπτά του, αντιλαμβάνεται κανείς ότι πρόκειται για σπάνια μορφή ανθρώπου, ενός στοχαστή που πατά στέρεα στη γη, καθώς μελετά φιλοσοφία, γράφει λογοτεχνία, κρατά προσωπικά ημερολόγια και αγωνίζεται ακατάπαυστα για την ελευθερία της πατρίδας».
Κύριος παρουσιαστής της εκδήλωσης ήταν ο Αναπληρωτής Καθηγητής του Τμήματος Ιστορίας και Αρχαιολογίας του Πανεπιστημίου Κύπρου, Πέτρος Παπαπολυβίου ο οποίος μίλησε για τη δράση του Κυριάκου Μάτση, από τα φοιτητικά του χρόνια στη Θεσσαλονίκη, την ένταξή του στην ΕΟΚΑ και τον ηρωικό του θάνατο στο κρησφύγετό του στο Δίκωμο. Ιδιαίτερα συγκινητική ήταν η περιγραφή της αντίδρασης του Μάτση όταν μετά από σύλληψή του από τους Βρετανούς  (στις 9 Ιανουαρίου 1956), κατά την διάρκεια των βασανιστηρίων τον επισκέφθηκε ο ίδιος ο Κυβερνήτης της Κύπρου Τζον Χάρντιγκ και του πρόσφερε ένα υπερβολικά μεγάλο για την εποχή ποσό αν πρόδιδε τον Αγώνα.  Ο Κυριάκος Μάτσης τότε απάντησε με μια φράση η οποία έμεινε στην ιστορία αφού χαρακτήριζε το ήθος αλλά και την αγωνιστικότητα του ήρωα: «Ου περί χρημάτων των Αγώνα ποιούμεθα, αλλά περί αρετής». Στις 13 Σεπτεμβρίου 1956 ο Κυριάκος Μάτσης δραπέτευσε και επικηρύχτηκε με το ποσό των 5.000 λιρών. Στις 19 Νοεμβρίου 1958 περικυκλώθηκε το κρησφύγετό του και αφού αρνήθηκε να παραδοθεί, ανατινάχθηκε με ρίψη δύο χειροβομβίδων από τις Βρετανικές δυνάμεις με αποτέλεσμα να βρει το θάνατο.
Σε αντιφώνηση που έκανε η συγγραφέας Δόξα Κωμοδρόμου ανέφερε: «Πριν από 60 περίπου χρόνια η Ελληνική αρετή έλαμψε σε όλο της το μεγαλείο και καταύγασε ολόκληρη την οικουμένη. Βαθιά μελετημένος ο Κυριάκος Μάτσης, ήξερε γιατί αγωνιζόταν: για τον άνθρωπο και την ανθρώπινη αξιοπρέπεια. Με πλήρη συνείδηση πέρασε από τη ζωή στον θάνατο, καθαγιάζοντας με τη θυσία του την πάλη του κυπριακού λαού, ώστε να αυτοκαθορίζει την μοίρα του. Ο Κυριάκος Μάτσης, ένας από τους φωτισμένους επαναστάτες όλων των εποχών του Ελληνισμού, ονειρεύτηκε ελεύθερο το κυπριακό χώμα για όσους το κατοικούν. Οι σκέψεις και η υπέρτατη πράξη της θυσίας του, ας αποτελούν καθοδηγητικό φάρο για όλους εμάς. Ο Κυριάκος Μάτσης, μας καλεί να συνεχίσουμε το ασυμπλήρωτο έργο του. Μονάχα έτσι θα συντρίψουμε την αδικία και θα δικαιώσουμε την ιδιαίτερη και γενική «γεωγραφική» μας Ιστορία».Η εκδήλωση έκλεισε με μικρό καλλιτεχνικό πρόγραμμα στο οποίο τραγουδήθηκαν πατριωτικά τραγούδια.Στο βιβλίο, μετά το «Αντί προλόγου» και την «Εισαγωγή» μπορεί κάποιος να διαβάσει την «Ιστορική αναδρομή» για τη ζωή του Κυριάκου Μάτση. Ακολουθεί το κεφάλαιο «Ήταν παλληκάρι ο Μάτσης, θέλω να παραστώ στο μνημόσυνό του, να γνωρίσω τους δικούς του» όπου καταγράφεται η μαρτυρία του Frank Davis, του Άγγλου στρατιώτη που έριξε τη χειροβομβίδα στο κρησφύγετο του ήρωα. Ακολουθούν τα κεφάλαια «Δεν θα μπορούσε να ήταν διαφορετικό το τέλος και η κατάληξή του», «Προσωπικές μαρτυρίες ανθρώπων», «Προάγγελος του Αγώνα», «Κύματα συγκίνησης» και ο «Επίλογος». Στο τέλος του βιβλίου υπάρχουν τα ακόλουθα παραρτήματα: I. Λαογραφία, ΙΙ. Πνευματικό Υπόβαθρο, ΙΙΙ. Ποίηση Δημήτρη Λιπέρτη, IV. Λογοτεχνικά Διηγήματα, V. Έξυπνο Χιούμορ, VI. Αδιάλειπτο ενδιαφέρον, VII. Ίδρυμα Κρατικών Υποτροφιών. VIII. Πίστη και ιδανικά, IX. Θανατική Ανάκριση-19 Νοεμβρίου 1958.
Από το οπισθόφυλλο του βιβλίου:Όσα είπε, όσα έγραψε κι όσα έπραξε ο Κυριάκος Μάτσης, τον αναδεικνύουν σε προσωπικότητα ηγετική. Έτσι ως ηγέτης και οιακοστρόφο των επιλογών και των αποφάσεων, τον αποδέχονταν ενσυνείδητα οι συναγωνιστές του και οι μάζες του απλού κόσμου με τις οποίες συναναστρεφόταν. Ήταν μορφή πλασμένη για να οδηγήσει…Το παρόν σύγγραμμά αποτελεί προϊόν ενδελεχούς έρευνας, αλλά και βιωματικής προσέγγισης στο αρχείο του ήρωα. Σκοπός της έκδοσης  της ως βιβλίο είναι αφενός η προβολή άγνωστων από την όλη πορεία του ήρωα και αφετέρου η λειτουργεία της ως παράδειγμα προς μίμηση, σε κοινωνικό, ανθρωπιστικό επίπεδο όπως και της ανάδειξης της οικουμενικότητας των όρων για τα δέοντα στη ζωή.

Κωμοδρόμου, Δόξα. Κυριάκος Μάτσης: η φυσιογνωμία ενός στοχαστή που τάχθηκε στον αγώνα της ΕΟΚΑ. Λευκωσία, 2017.

Πηγή: http://www.bookia.gr/index.php?action=Blog&post=8c621b30-3337-403e-85a8-27514a8c6e45

Κυπριακές Σχολικές Βιβλιοθήκες: Ένταξή τους στο εκπαιδευτικό σύστημα

Στις 31 Οκτωβρίου 2017 πραγματοποιήθηκε στο Συνεδριακό Κέντρο στη Λευκωσία ημερίδα με τίτλο «Φιλαναγνωσία: Ανοίγοντας ένα Παράθυρο στον Κόσμο».
Την ημερίδα που διοργάνωσε το Υπουργείο Παιδείας και Πολιτισμού της Κύπρου παρακολούθησαν 300 εκπαιδευτικοί Δημοτικής, Μέσης Γενικής και Μέσης Τεχνικής και Επαγγελματικής Εκπαίδευσης, καθώς και στελέχη του Υπουργείου Παιδείας και Πολιτισμού.Θέμα της ήταν η ανάπτυξη της φιλαναγνωσίας στα σχολεία και η δημιουργία κοινοτήτων αναγνωστών. 
Η ημερίδα περιλάμβανε τρεις κύριες εισηγήσεις και επτά παράλληλες συνεδρίες/βιωματικά εργαστήρια που εστίασαν σε πρακτικές με τις οποίες οι εκπαιδευτικοί μπορούν να βοηθήσουν τα παιδιά να εισαχθούν στον κόσμο του βιβλίου και να δημιουργήσουν μια σταθερή σχέση με την ανάγνωση.

Σε δίωρη παράλληλη Συνεδρία / Εργαστήριο, στο πλαίσιο της ημερίδας, παρουσίασα εισήγηση με τίτλο «Κυπριακές Σχολικές Βιβλιοθήκες: Ένταξή τους στο εκπαιδευτικό σύστημα» η οποία περιλάμβανε τα ακόλουθα θέματα:
Σχολική βιβλιοθήκη (ορισμός), Ο ρόλος της σχολικής Βιβλιοθήκης, Οργάνωση βιβλιοθήκης, Λειτουργίες βιβλιοθήκης, Ένταξη της σχολικής βιβλιοθήκης στην εκπαιδευτική διαδικασία, Προσωπικό, Νέες τεχνολογίες, Ηλεκτρονικές πηγές πληροφόρησης, Σημερινή πραγματικότητα, Ιδανική βιβλιοθήκη, Σχολική βιβλιοθήκη και φιλαναγνωσία, Δράσεις. Ακολούθησε συμπλήρωση ερωτηματολογίων ατομικά και ανά ομάδες και έγινε συζήτηση.
Από την παρουσίαση και τη συζήτηση που ακολούθησε διαφάνηκε η αναγκαιότητα ύπαρξης και σωστής λειτουργίας μιας σχολικής βιβλιοθήκης σε κάθε σχολική μονάδα. Η βιβλιοθήκη μπορεί να συνεισφέρει τα μέγιστα όσον αφορά τη φιλαναγνωσία, και τη δημιουργία κουλτούρας για την αγάπη του βιβλίου και την πνευματική καλλιέργεια του μαθητή.
Η Σχολικές βιβλιοθήκες πρέπει αρχικά να οργανωθούν σωστά, να στελεχωθούν και να ενταχθούν στο εκπαιδευτικό σύστημα, όπως συμβαίνει σε όλες τις προηγμένες πολιτισμικά χώρες.
Οι διεθνείς καλές πρακτικές δείχνουν ότι οι σχολικές Λέσχες Ανάγνωσης πρέπει να στηρίζονται στις σχολικές βιβλιοθήκες και τους Βιβλιοθηκονόμους.

Στις άλλες παρουσίάσεις της ημερίδας:


Η Καθηγήτρια Teresa Cremin, του Open University του Ηνωμένου Βασιλείου, στην εισήγησή της με θέμα «Teachers as Readers: Building communities of engaged readers» ανέπτυξε το θέμα της ανάγνωσης για ευχαρίστηση και τόνισε τη σημασία να αποτελεί κυρίαρχη προτεραιότητα των σχολείων μας. Αναφέρθηκε σε έρευνές της που έδειξαν τα χαρακτηριστικά που πρέπει να έχουν οι εκπαιδευτικοί και τι πρέπει να κάνουν, για να βοηθήσουν τα παιδιά να αναπτύξουν εσωτερικά κίνητρα για ανάγνωση βιβλίων και για να δημιουργήσουν κοινότητες αναγνωστών στα σχολεία. Έδειξε ότι η σχέση των ίδιων των εκπαιδευτικών με το βιβλίο είναι καταλυτική για τη σχέση των παιδιών με το βιβλίο.
Η Ομότιμη Καθηγήτρια του Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών, Άντα Κατσίκη- Γκίβαλου, στην εισήγησή της «Η φιλαναγνωσία στη σχολική πράξη» ανέπτυξε τον ρόλο της ανάγνωσης στην πολύπλευρη διαμόρφωση των παιδιών, και κυρίως τη σχέση του παιδιού με το βιβλίο στον σχολικό χώρο. Μέσα από πολλά παραδείγματα, εστίασε στις τρεις βασικές παραμέτρους με τις οποίες μπορούμε να προσεγγίσουμε τα βιβλία: Στον συγγραφέα, στο κείμενο και στον αναγνώστη. Παρουσίασε παιγνιώδεις δημιουργικές δραστηριότητες που σχετίζονται άμεσα με τις παραπάνω παραμέτρους, όπως εφαρμόστηκαν σε σχολεία.
Ο Επίκουρος Καθηγητής Γιάννης Παπαδάτος, από το Πανεπιστήμιου του Αιγαίου, μέσα από την εισήγησή του «Η Λέσχη Ανάγνωσης. Η σύστασή της. Δραστηριότητες και η σχέση της με τη φιλαναγνωσία και τη δημιουργική γραφή» παρουσίασε τον τρόπο σύστασης και λειτουργίας των λεσχών ανάγνωσης τόσο στην πρωτοβάθμια όσο και στη δευτεροβάθμια εκπαίδευση. Η λειτουργία Λεσχών Ανάγνωσης στα σχολεία, κρίνεται ιδιαίτερα σημαντική για την καλλιέργεια της φιλαναγνωσίας και τη δημιουργία κοινοτήτων αναγνωστών.
ΠΑΡΑΛΛΗΛΕΣ ΣΥΝΕΔΡΙΕΣ/ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΑ:
1. Η διδακτική προσέγγιση της ποίησης. Δραστηριότητες φιλαναγνωσίας και δημιουργικής γραφής / Γιάννης Σ. Παπαδάτος 
2. Διάβασμα… φανατική συνήθεια! Καλές πρακτικές και δράσεις για να αναπτύξουμε παιδιά-φιλαναγνώστες / Μαρίνα Γεωργίου Μωριά 
3. Πλέοντας... με πυξίδα το βιβλίο / Ήρα Παπαγεωργίου 
4. Δημιουργική ανάγνωση λογοτεχνικού βιβλίου στο δημοτικό σχολείο: Η σημαντικότητα της ολοκλήρωσης ενός βιβλίου και δράσεις φιλαναγνωσίας που σχετίζονται με αυτό / Δήμητρα Χαραλάμπους 
5. Πώς να κερδίσουμε τα αγόρια ως αναγνώστες και παραγωγούς δημιουργικού λόγου / Φωτεινή Θεοδούλου 
6. Διδακτικές προσεγγίσεις προώθησης της φιλαναγνωσίας μέσα από τη διαθεματικότητα των διδακτικών αντικειμένων της Μέσης Εκπαίδευσης / Φρίξος Μιχαηλίδης 
7. Κυπριακές Σχολικές Βιβλιοθήκες: Ένταξή τους στο εκπαιδευτικό σύστημα / Ανδρέας Κ. Ανδρέου (Καπανδρέου)

Η Χρυσόθεμις Χατζηπαναγή για την ποιητική συλλογή "Το τέλος της Χιονάτης"

Ανδρέας Καπανδρέου   Το τέλος της Χιονάτης
Στο πλαίσιο των εκδηλώσεων «Όψεις του Φανταστικού 2017, Κύπρος» έγινε παρουσίαση του καινούργιου βιβλίου του Ανδρέα Καπανδρέου που έχει τίτλο «Το τέλος της Χιονάτης» (Συμπαντικές Διαδρομές, 2017).Την παρουσίαση στη Λευκωσία που πραγματοποιήθηκε στις 29 Σεπτεμβρίου στον πολύ όμορφο και ζεστό χώρο της Λέσχης Βιβλίου «Υφαντουργείο» ανέλαβε να κάνει η συγγραφέας – φιλόλογος – κριτικός λογοτεχνίας Χρυσόθεμις Χατζηπαναγή:
Παρατίθεται αυτούσια η παρουσίαση της κα. Χατζηπαναγή:Ο Ανδρέας Καπανδρέου, που ομολογουμένως μάς αιφνιδίασε τόσο με τα «αλλόκοτα διηγήματα» και τις «αλλόκοτες ιστορίες» του υπό τους αντίστοιχους τίτλους «Το τρομακτικό μυστικό του Αϊστάιν» και «Ο γιος της Μάγισσας» όσο και με το ανατρεπτικό του μυθιστόρημα «Ο μυστικός σύντροφος του Ρήγα», μεταφέροντάς μας στον χώρο της φαντασιακής αφήγησης, έρχεται τώρα να μάς απογειώσει στον κόσμο της δικής του ποιητικής φαντασίας. Καθώς οι εναλλακτικές ελλαδικές εκδόσεις των «Συμπαντικών Διαδρομών» δεν του αρνήθηκαν την ευκαιρία να δοκιμάσει τα φτερά του σε δυσκολότερα πετάγματα, διασχίζοντας τους μυστικούς ορίζοντες ενός κρυπτικού και συνάμα αποκαλυπτικού σύμπαντος, πιστεύω πως η καινούργια πτήση υπόσχεται και άλλες μακρινότερες ανατάσεις σε μεγαλύτερα ύψη. Έτσι, που «Το τέλος της Χιονάτης» να αποτελέσει την αρχή για το ανέβασμα σε νέα εναύσματα δημιουργικών εμπνεύσεων και πιο μακρόπνοες συλλήψεις στη μελλοντική ποιητική του μυθολογία.
Επί του παρόντος, ας ακολουθήσουμε τα νήματα, που συναρθρώνουν στη δομική διάταξη που επιλέγει ο ποιητής τους θεματικούς άξονες της πρώτης ποιητικής του συλλογής, αποκωδικοποιώντας τις συμβολικές μεταφορές και τα αλληγορικά μηνύματα μέσα από τη γλωσσική λιτότητα της νοηματικής ενάργειας των στίχων αλλά και την επιγραμματικότητα της ευρηματικής γραφής, της νοηματικής συμπύκνωσης και της αναστοχαστικής προβληματικής των ποιημάτων του.Η πρώτη ενότητα περιλαμβάνει ποιήματα, που παραπέμπουν στο απώτερο και πρόσφατο παρελθόν της Ιστορίας της Κύπρου, άρρηκτα συνυφασμένης με την ιστορική μοίρα, τα οράματα και τα ιδεώδη του Ελληνισμού σε μιαν ανασυνθετική παραλληλία μυθικής εποχής και αρχαίων αιώνων με τους νεώτερους χρόνους.
Στη σημειολογική μας προσέγγιση ενδεικτικό το εναρκτήριο ποίημα «Παλαιάς Κοπής», όπως και το ποίημα «Νεοέλληνας», που νοηματοδοτούν την ποιητική αυτή διαδραστική σύμφυρση. Διαβάζουμε κατ’ αρχήν: «Η μοίρα τούς προσάραξε στην Αχαιών Ακτή/και οι θεοί τούς ξέχασαν σ’ ένα κομμάτι γης». Δεν σχολιάζω τον «ποιητική αδεία» σολοικισμό ως προς το «προσαράσσω», ειμή μόνο τις αρχαιολληνικές καταβολές των Κυπρίων και την ανά τους αιώνες συνέχεια της ελληνικότητάς τους. Επίσης η αναφορά στους «θεούς» συνδέεται με τις Ομηρικές θεότητες των τρωικών ηρώων, για να θυμηθούμε την προμετωπίδα του Σεφέρη στα Κυπριακά του Ποιήματα, «Κύπρον ου μ’ εθέσπισεν», ήτοι ο Απόλλων τον Τεύκρο για να ιδρύσει τη Σαλαμίνα, την είσοδο στην «Αχαιών Ακτή» της Καρπασίας. Στον κατά συνεκδοχή, ωστόσο, «Νεοέλληνα», που αινίσσεται όχι μόνο τα δεινά των άνισων αγώνων και τις εναγώνιες περιπέτειές του ανάμεσα σε νεφελώδεις πλάνες, ανερμάτιστες περιπλανήσεις και παραπλανητικές αλλοτριώσεις, είναι προφανείς οι συνδηλώσεις του Μινώταυρου, της Μέδουσας και της Αριάδνης που «τον πρόδωσε», μα και του Πήγασου και της Τροίας των ανέμελων πλέον τουριστικών του επισκέψεων, αιχμή προφανώς των ατάσθαλων «επισκέψεων» στα κατεχόμενα εδάφη μας. Αξίζει να παραθέσω ολόκληρο το ποίημα: «Πέταξε μέχρι το φεγγάρι καβάλα στον Πήγασο/μα γκρεμοτσακίστηκε κάτω στη Γη./Έπιασε τη Μέδουσα από τα μαλλιά/μα τον δάγκωσαν τα απαίσια φίδια./Θέλησε ν’ αντιμετωπίσει τον Μινώταυρο/μα τον πρόδωσε η Αριάδνη που έκοψε τον μίτο στα δυο./Τώρα περιπλανιέται χαμένος/στον πολυπολιτισμικό λαβύρινθο./Την Τροία επισκέπτεται πλέον σαν τουρίστας/κι ο μοναδικός ίππος που γνωρίζει δεν είναι Δούρειος/αλλά ιπποδρόμου».
Η λήθη που σκέπασε τον αποξεχασμένο επί Φραγκοκρατίας επαναστάτη Κύπριο «Ρε Αλέξη» του ομώνυμου ποιήματος αφυπνίζει τη γρηγορούσα μνήμη του Γρηγόρη Αυξεντίου στο ομότιτλο ποίημα «Οσμή καμένης σάρκας», όπου «ο ένδοξος θάνατός του» αντιπαραβάλλεται με «τη μίζερη ζωή», κατά τον ποιητή, που υπονοεί ασφαλώς την έλλειψη αγωνιστικής διάθεσης και τα ελλείμματα εθνικών οραμάτων. Η πρόσληψη μιας αναλυτικότερης επεξήγησης κατατίθεται με δηκτική ειρωνεία στα υπόλοιπα ποιήματα: «Κόρη», που απηχεί τον «Ύμνο εις την Ελευθερία» του εθνικού μας Ποιητή, καθώς και τη θεοποίηση της Ελευθερίας στους παγκόσμιους αγώνες των σκλαβωμένων λαών· «Λογαριασμός», που, σύμφωνα με τις σημειώσεις του ποιητή που επιτάσσει στη συλλογή του, ενσωματώνει «παράφραση στίχων του Κωστή Παλαμά από το ποίημα “Η λειτουργία δεν τελείωσε” [του] 1925». Αν ο Παλαμάς, εμφορούμενος τότε από τη Μεγάλη Ιδέα, προέτρεπε «πολίτες» και «οπλίτες» για «του ονείρου εδώ την Πόλη/με την Αγιά Σοφιά», και αν εμείς πλέον αδυνατούμε να γράφουμε στους τοίχους «την Ελλάδα θέλομεν/κι ας τρώγωμεν πέτρες», όπως μας υπομιμνήσκει το ποίημα «Πέτρες», ωστόσο είναι επωδύνως απαράδεκτη η διαγραφή από τη συνείδησή μας του παλιού «συνθήματος» «Δεν ξεχνώ» του αντίστοιχου ποιήματος για τα τουρκοκατεχόμενα εδάφη μας και η αντικατάστασή του με «…χαρτάκι/…κολλημένο στο ψυγείο» ενός μνημονικού σημειώματος. Στο τελευταίο ποίημα της ενότητας, που επιγράφεται «Κάιν», το βιβλικό πρόσωπο ανακινεί την κακοδαιμονία των Ελλήνων από την καταδίκη αθώων στο πρόσωπο του Σωκράτη μέχρι τον αδελφοκτόνο σπαραγμό στα Δεκεμβριανά του Θησείου το 1944 και το Ιουλιανό προδοτικό πραξικόπημα του 1974.
Άμεση συνάρτηση με τα «Ιστορικά» συνιστούν τα «Πολιτικά» της δεύτερης ενότητας. Προβληματίζεται βαθειά και περίλυπος θλίβεται ο ποιητής για τις ανεπούλωτες πληγές της διαιωνιζόμενης τουρκικής κατοχής της πατρίδας μας. Ας μην την πούμε ημικατοχή, γιατί ολόκληρο το σώμα δεν μπορεί να μένει απαθώς αδιάφορο και να μην πονεί όταν τα μισά του μέλη ακρωτηριάζονται. Ευστόχως δηλωτική η εδώ  φραστική αντίθεση «Πανσέληνος»-«μισοφέγγαρα» και η «Σημαία» της Κατοχής στον Πενταδάκτυλο, που όσο μάς πληγώνει άλλο τόσο μάς τη «θυμίζει», κατά τον ακροτελεύτιο σαρκαστικό στίχο του δευτέρου ποιήματος: «Ανεκτίμητη είναι αυτή της η προσφορά». Εν συνεχεία, ευλόγως προσωποποιεί τη Δικαιοσύνη ως «δίδυμη αδελφή της Δημοκρατίας», που μπορεί ευκόλως να οδηγηθεί σε ασυδοσία του όχλου και να βρεθεί ακόμη σε απόσταση αναπνοής από τον Φασισμό. Παρωδεί ωσαύτως την εντός εισαγωγικών «ηθική» στο «δίκαιο του ισχυρού» «με δημοκρατικές διαδικασίες». Ανελέητη αλλά όχι εκτός πραγματικότητας η κριτική για τους μεταλλαγμένους πολιτικούς, που τους παραβάλλει με «Αιμοβόρα σαλιγκάρια» στο φερώνυμο πεζόμορφο ποίημα. Τις αμφίδρομες συμφεροντολογικές σχέσεις ωστόσο «Πολιτών και πολιτικών» και την παντοδυναμία του κομματικού κατεστημένου αποτυπώνουν κάποιοι άλλοι αποφθεγματικοί στίχοι.
Προεκτείνοντας το γνωστό πολιτικό μυθιστόρημα του Όργουελ «Η φάρμα των ζώων», τα «Γουρούνια», όσο και να κατηγοριοποιούν τους εαυτούς ως υπέρτερους έναντι των άλλων, δεν διαφοροποιούνται ως προς τη συνομοταξία μεταξύ «αναρχικών και βασιλιάδων της καπιταλιστικής ζούγκλας», «χούλιγκαν» και βίαιων αστυνομικών, σαρκοβόρων ανθρώπων, με μεταφορική κυρίως έννοια, και γουρουνιών με την κυριολεκτική τους ονομασία.Ο Καπανδρέου, που έγραψε ένα ολόκληρο μυθιστόρημα για τον Ιωάννη Καρατζά, τον Κύπριο σύντροφο του Ρήγα Φεραίου, θα ήταν αδιανόητο να μην εμπνευστεί σε δυο αλλεπάλληλες ποιητικές του σκέψεις από τις παροτρύνσεις  του εθνομάρτυρα και πρόδρομου της Ελληνικής Επανάστασης για τη συνειδητοποίηση του αληθινού νοήματος της Ελευθερίας. Η τυφλή εκ διαδοχής ιδεοληπτική ιδεολογία, που καταγράφεται με την αμεσότητα του πρώτου και δευτέρου προσώπου και όχι με την ουδετερότητα του τρίτου αποστασιοποιημένου αφηγητή, ανακαλεί το «Όποιος ελεύθερα συλλογάται, συλλογάται καλά»· ενώ η αποπροβατοποίηση «κάποιων προβάτων», χωρίς να υπολογίζουν «την άνιση αναμέτρηση με τον λύκο», ανασύρει από τον Θούριο την επίσης αποφθεγματική προτροπή «μιας ώρας ελεύθερη ζωή». Λόγω επικείμενων εκλογών επίκαιρα τα ποιήματα «Εκλογική διαδικασία» και «Το συμβόλαιο», που καταφανώς προβάλλουν τις όποιες συναλλαγές υποψηφίων και ψηφοφόρων και συνακόλουθα την εκποίηση συνειδήσεων είτε όπως μετωνυμικά από τον διαβολικό ήρωα του Γκαίτε παραστατικοποιείται μέσα από τους στίχους «φτάνει κι ο Μεφιστοφελής/[…]/το συμβόλαιό του να εισπράξει/τις πουλημένες ψυχές να κατασπαράξει». Με τους κυνικούς τίτλους ως εκ του περιεχομένου των ποιημάτων τους «Ωδή στον πόλεμο» και «Προς ειρηνοποιούς» επισημαίνονται οι ιδιοτελείς και σχιζοφρενικές διαστροφές του πολέμου, όπως ο πόλεμος που ενίοτε μετονομάζεται σε «δίκαιο αγώνα» και θεοποιείται από τις τρεις αδελφές, όχι του Τσάχωφ, αλλά της αιτιόγενεσής του: «απληστία, αδικία, παράνοια».
Το ποίημα ωστόσο «Βόλεμα», που σχολιάζει την επιδείνωση της διαφθοράς στις μέρες μας και τις αντιφάσεις περί «καθάρσεως» μέσα από τον ενδοτικό συμβιβασμό του λαού, ανήκει στο θεματικό πολιτικοκοινωνικό μεταίχμιο, όπως και αρκετά «Κοινωνικά» ποιήματα της επόμενης ενότητας, που περιέχει επίσης ποιήματα υπαρξιακού ή μεταφυσικού φιλοσοφικού στοχασμού. Ενδεικτικά παραδείγματα «Η φράση» «…στην είσοδο του ναζιστικού/στρατοπέδου συγκέντρωσης Νταχάου», «Ρατσισμός» και «Το σύνδρομο της Στοκχόλμης», όπου θίγονται όχι αμιγώς κοινωνικά φαινόμενα. Πώς βλέπει όμως ο ποιητής όχι με χρωματιστά γυαλιά παρά με τον ποιητικό του φακό τα προβλήματα στον παραπλήσιο κοινωνικό περίγυρο και στο ευρύτερο κοινωνικό γίγνεσθαι; Ανάμεσα σε επιλεκτικούς στίχους ή περιληπτικές αποδόσεις ποιημάτων με αναφορά στους τίτλους τους, στοιχειοθετούμε την ποιητική του κοσμοθεωρία: «Τσουνάμι βλακείας έσπασε το φράγμα, μπήκε στην πόλη/και τη σκέπασε[…]/Τα φυσικά φαινόμενα είναι ανίκητα και μη αναστρέψιμα…»(«Τσουνάμι Βλακείας»). Πέρα από όσους είναι προσηλωμένοι σε φανατικά ολοκληρωτικά καθεστώτα είναι και όσοι ρομαντικοί ιδεολόγοι αγναντεύουν το ουράνιο τόξο, που θεωρείται διαστροφή για την εποχή μας(«Χρώματα»). Το ίδιο συμβαίνει «Στο ενυδρείο» με τη «μικρή γοργόνα», που ασφυκτιά μέσα στον βούρκο του διεφθαρμένου κανιβαλικού σημερινού μας κόσμου. Ενός απάνθρωπου αιμάσσοντος κόσμου, που δεν είναι εντούτοις σημερινός, αφού οι ισχυροί κοσμοκράτορες της γης θέλησαν να σφαγιάσουν και την παραμικρή αθωότητά του, όπως ιστορικά και συμβολικά εξεικονίζεται στη σφαγή των νηπίων από τον Ηρώδη μέσα από την ανατρεπτική σύλληψη του ποιήματος «Άστρο Φωτεινό». Τη σκέψη του ποιητή, όπως κάθε σκεπτόμενου ομότεχνού του, δεν παύουν να βασανίζουν τα υπαρξιακά ζητήματα της ζωής και του θανάτου, της προδιαγεγραμμένης ανθρώπινης μοίρας, αλλά και της ενσυνείδητης αγωνιστικής του πορείας μέσα από τις προσωπικές του επιλογές. Αρκούντως εύγλωττα τα ποιήματα «Η μάχη στα μαρμαρένια αλώνια», «Διαδρομή» και «Στημένα παιγνίδια».
Σε δύο υποενότητες χωρίζονται τα «Ερωτικά» ποιήματα: στη γενική αποτίμηση του έρωτα στη ζωή μας και ειδικότερα στο αγαπώμενο πρόσωπο. Κατ’ αρχήν, οι ποιητές εμπνέονται από τις μούσες-ερωμένες τους, για να θυμηθούμε τον πρώτο στίχο των Ομηρικών Επών, ενώ ο έρωτας εμπνέει την «Ποίηση». Ο ποιητής όμως συμβουλεύει την έξοδο από τα αδιέξοδα ενός θνησιγενούς ή νεκρού έρωτα, που τον θέτει σε «Εισαγωγικά» στο ομότιτλο ποίημα, παρομοιάζοντάς τα με τις άλλες εικονοπλαστικές μεταφορές των «συμπληγάδων» και της συνθλιπτικής «μέγγενης». Εξάλλου, ο έρωτας έχει το προνόμιο μιας αχρέωστης αδιαπραγμάτευτης επιλογής και η επίκλησή του νομιμοποιεί την αναγκαιότητα όχι απλώς της ψυχικής ισορροπίας, αλλά και της συναισθηματικής έξαρσης, που ανασταίνει και αναζωογονεί τη ζωή. Γι’ αυτό ο ποιητής προσμένει με τον ερχομό του την επενέργεια της θαυματουργικής του δύναμης για την επιτέλεση του θαύματος. Για τούτο και ο Προυστ επιμένει στην ευτυχία που κομίζει ο έρωτας: «Αφήστε μας να είμαστε ευγνώμονες στους ανθρώπους που μας έκαναν ευτυχισμένους. Είναι οι γοητευτικοί κηπουροί που κάνουν τις ψυχές μας ν’ ανθίζουν». Έτσι, η «Χαμένη άνοιξη» ξανακερδίζεται με «αυτήν που έφερε την άνοιξη», σύμφωνα με τον τίτλο της δεύτερης υποενότητας και του πρώτου ποιήματός της. Τα ποιήματα εδώ υπερεκχειλίζουν ερωτικών συναισθημάτων με τον λυρισμό ορμέμφυτων ομοιοκατάληκτων στίχων είτε ανομοιοκατάληκτων ρυθμών ηδυσμένου λόγου, καθώς ο έρωτας ισοδυναμεί με «μαγικά ταξίδια», με «οξυγόνο αναπνοής», «φως» και «λάμψη στο σκοτάδι», με τον φανταστικό «πλανήτη Όγκλ» σε άλλο γαλαξία, που υπερβαίνει τη «βαρύτητα» και ακόμη τον ίδιο τον «Θεό». Γιατί τα «Μαθηματικά του έρωτα» επιβάλλουν άλλες εξισώσεις, όπως μάς πείθει ως γεωμετρικό αυταπόδεικτο αξίωμα το ευφάνταστο ερωτικό ποίημα: «Παράξενα που είναι τα μαθηματικά του έρωτα·/το άλλο μισό να ισούται με τα πάντα/η αγάπη με το άπειρο/και το “σ’ αγαπώ” να μην υπακούει σε κανέναν/μαθηματικό τύπο».
Από τα «Διάφορα» της τελευταίας ενότητας ας σταθούμε τιμής ένεκεν στον βιβλιοθηκονόμο ποιητή με τον άλλο μεγάλο του έρωτα τα βιβλία, που προσωποποιώντας τα με ψυχή, νου και καρδιά, αφουγκράζεται μέσα από τις σελίδες τους την «Ωδή των βιβλίων για τα καμένα αδέλφια τους»: «Τους άφρονες που άναψαν φωτιά/και κάψανε βιβλία/θα τους βαραίνει αιώνια/μεγάλη αμαρτία.//Κάθε σελίδα καιόμενη/φωτίζει το σκοτάδι/κι οι ιδέες από τη στάχτη τους/αναγεννιούνται πάλι.//Κι αν κάποια από τ’ αδέρφια μας/για πάντα έχουν χαθεί/σε άλλων βιβλίων αναφορές/η μνήμη τους θα ζει!».Εύχομαι στον αγαπητό μου φίλο Αντρέα Καπανδρέου να συνεχίσει ακάθεκτος το ωραίο ταξίδι της συγγραφής σε πεζό είτε ποιητικό λόγο, χαρίζοντας στους αναγνώστες των «Συμπαντικών Διαδρομών» και άλλες πολλές δικές του δημιουργικές διαδρομές…
Χρυσόθεμις ΧατζηπαναγήΥφαντουργείο, Λευκωσία, Παρασκευή, 29η Σεπτεμβρίου 2017     (Όψεις του Φανταστικού 2017, Κύπρος)
Για το βιβλίο : Ποιητική συλλογή χωρισμένη σε πέντε βασικές θεματικές ενότητες: Ιστορικά, Πολιτικά, Κοινωνικά, Ερωτικά, Διάφορα.Ο τίτλος του βιβλίου «Το τέλος της Χιονάτης» είναι και ο τίτλος του τελευταίου ποιήματος της συλλογής.
Από το οπισθόφυλλο: Το τέλος της Χιονάτης.Tο άδοξο τέλος ενός παραμυθιού.Ποιητική συλλογή για την απομυθοποίηση της ιστορίας, της πολιτικής, της κοινωνίας στην οποία ζούμε, αλλά και του έρωτα.
Ποίηση για το γκρέμισμα των μύθων, μα και για το κτίσιμο νέων, αφού τελικά δεν μπορούμε να ζήσουμε χωρίς αυτούς…


Tο ίδιο δημοσίευμα και στο Bookia.gr:
http://www.bookia.gr/index.php?action=Blog&post=19197d8b-1e78-4a68-b01a-0cbf38c83b6d

Ο εκκεντρικός καλλιτέχνης - ποιητής Ουίλιαμ Μπλέικ (William Blake)

Ο Ουίλιαμ Μπλέικ (William Blake) έζησε στην Αγγλία μεταξύ των ετών 1757 και 1827 και σήμερα θεωρείται ένας από τους σημαντικότερους ποιητές και ζωγράφους σκιτσογράφους της γενιάς του (Ρομαντική Εποχή). Ήταν επίσης και χαράκτης, εικονογράφος και στοχαστής.Θεωρείται μυστικιστής και οραματιστής (όπως ο ίδιος ομολογούσε, από παιδί βυθιζόταν σε εκστατικά οράματα). Χαρακτηρίζεται συχνά ως ο «Προφήτης» της Αγγλικής λογοτεχνίας και υπήρξε αναμφισβήτητα ένας από τους πλέον εκκεντρικούς αλλά και πολύπλευρους καλλιτέχνες.
Παρ’όλ’αυτά κατά τη διάρκεια της ζωής του, ο Μπλέικ όχι μόνο δεν αναγνωρίστηκε σαν σημαντικός συγγραφέας και καλλιτέχνης, αλλά χλευάστηκε και χαρακτηρίστηκε ως παράφρον. Ενδεικτική είναι η κριτική που άσκησε η εφημερίδα The Examiner όταν ο Μπλέικ διοργάνωσε έκθεση προκειμένου να εκθέσει τους πίνακές του:"...ο Ουίλιαμ Μπλέικ, ένας δυστυχής παράφρων, ακίνδυνος κατά τα άλλα και γι' αυτό έξω από το άσυλο, θα περνούσε εντελώς απαρατήρητος αν δεν διακήρυσσαν δημόσια τον θαυμασμό τους για αυτόν πολλοί διακεκριμένοι καθηγητές και ερασιτέχνες. Οι έπαινοι τους οποίους οι κύριοι αυτοί επεφύλαξαν πέρυσι στις εικονογραφήσεις του Τάφου (του Robert Blair) που φιλοτέχνησε ο δυστυχής, κατόρθωσαν να τον ωθήσουν να δημοσιοποιήσει την τρέλα του και έτσι να τον εκθέσουν και πάλι αν όχι στη χλεύη, στον οίκτο του κοινού."Ο ίδιος ο Μπλέικ, υπερασπιζόμενος κάποτε το έργο του, απάντησε:"Το Υψηλό παραμένει κατ' ανάγκη σκοτεινό για τους Αδύναμους ανθρώπους. Αυτό που μπορεί να είναι σαφές για έναν ηλίθιο δεν είναι άξιο της προσοχής μου."Ο Μπλέικ ήταν υποστηρικτής του ελευθέρου έρωτα και ήταν εναντίων του θεσμού του γάμου. Για τον Μπλέικ, ο νόμος και η αγάπη αντιτίθενται και κερδίζει το «παγωμένο κρεβάτι γάμου» (Visions of the Daughters of Albion).Ήταν ενάντια στην κατάχρηση της ταξικής βίας και κάποιοι τον θεωρούν ως τον πρόδρομο του σύγχρονου του αναρχισμού. Αμφισβητούσε τη συμβατική θρησκεία και έφτιαξε τη δική του μυθολογία βασισμένος τόσο στη Βίβλο, όσο και στην Ελληνική και Νορβηγική Μυθολογία.
Κάποια από τα ποιητικά έργα του Ουίλιαμ Μπλέικ είναι τα ακόλουθα:Poetical Sketches (1783)There is no Natural Religion (1788)All Religions are One (1788)Songs of innocence (1789)Book of Thel (1789)Marriage of Heaven and Hell (1793)Visions of the Daughters of Albion (1793)America: A Prophecy (1793)Songs of Experience (1794)The Book of Urizen (1794)The Song of Los (1794)The Book of Ahania (1795)The Book of Los (1795)Milton (1804-1808)Jerusalem (1809-1815)Everlasting Gospel (1818)
Στα ελληνικά έχουν μεταφραστεί και κυκλοφορούν τα ακόλουθα βιβλία με ποίηση του Ουίλιαμ Μπλέικ:16 ποιήματα (Κουκούτσι, 2015)Ένα νησί στο φεγγάρι: Χειρόγραφο απόσπασμα μυθιστορήματος (Εκδόσεις Βακχικόν, 2015)Οι γάμοι του Ουρανού και της Κόλασης (Νεφέλη, 2014)Οράματα των θυγατέρων του Αλβιόνα: τέσσερα ποιήματα (Ηριδανός, 2006)Οι γάμοι του ουρανού και της κόλασης (Εκδοτική Θεσσαλονίκης, 2006)Τα τραγούδια της πείρας (Ερατώ,  2004)Το βιβλίο της Θελ (Ερατώ, 2003)Τα τραγούδια της αθωότητας (Ερατώ, 2002)Οι γάμοι του ουρανού και της κόλασης (Νεφέλη, 2001)Προφητικά (Χατζηνικολή, 1999)Ποιήματα: επιλογή (Αρμός, 1999)Ποιήματα (Εκδόσεις Καστανιώτη, 1999)Γερά σώματα δια τα αγόρια και τα κορίτσια μας [σε μετάφραση του Αλέξανδρου Παπαδιαμάντη]  (Ελληνικό Λογοτεχνικό και Ιστορικό Αρχείο (Ε.Λ.Ι.Α.), 1991)
Μεταφρασμένα στα ελληνικά ποιήματα του Ουίλιαμ Μπλέικ συμπεριλαμβάνονται και στις ακόλουθες συλλογές:Ποιήματα του χειμώνα (Σοφίτα, 2013)  Πέντε κείμενα: μετά μουσικής: Η γη τσακισμένο καράβι. Ένας κόσμος χωρίς ταξιδιώτες (Γαβριηλίδης, 2013)Όταν οι άγγελοι περπατούν: ανθολογία πεζού ποιήματος (Μεταίχμιο, 2017)Τα τραγούδια του κόσμου που αλλάζει (Περί Τεχνών, 2004)Αγγλική μεταφυσική ποίηση: από τον Τζων Νταν ως τον Τζόφρεϋ Χιλλ (1600-1950) (Εκδόσεις Α. Καραβιά, 1976)

Σήμερα ο Ουίλιαμ Μπλέικ θεωρείται ως ένας από τους σπουδαιότερους  ποιητές της παγκόσμιας λογοτεχνίας.

Απόσπασμα από το κείμενο της εισαγωγής της έκδοσης "Οι γάμοι του Ουρανού και της Κόλασης (Εκδοτική Θεσσαλονίκης, 2006):
...Ολόκληρο το έργο του Μπλέηκ ασχολείται με τη φιλοσοφία της αντιφατικής φύσης του  ανθρώπου. Ο επαναστάτης Μπλέηκ σε όλη του τη ζωή αντιτάχθηκε σε κάθε μορφή καταπίεσης, και αναζήτησε την αλήθεια και την κοινωνική δικαιοσύνη. ...Η ποίησή του βασίζεται στον μυστικισμό, στην προσωπική ερμηνεία θρησκευτικών και άλλων μύθων, καθώς και στη χρήση ενός ιδιότυπου συμβολισμού. Το έργο του Μπλέηκ θεωρείται πρωτοποριακό για την εποχή του, και επηρέασε πολλά μεταγενέστερα λογοτεχνικά και εικαστικά ρεύματα (τον ρομαντισμό, τον συμβολισμό, τον σουρεαλισμό, κ.ά.)



Το Δέντρο με το δηλητήριο  [A Poison Tree από το Songs of Experience (1794)]
Θύμωσα με το φίλο μου: είπα την οργή μου, η οργή μου έσβησε. Θύμωσα με τον εχθρό μου: δεν το είπα, η οργή μου θέριεψε. 
Και την πότιζα με φόβο Νύχτα και μέρα με τα δάκρυά μου Με χαμόγελα την έκρυψα και με γλυκές, απατηλές γητειές. 
Μέρα και νύχτα εκείνη θέριευε, μέχρι που γέννησε λαμπρό μήλο, κι ο εχθρός μου το 'δε να λάμπει κι ήξερε ότι ήτανε δικό μου. 
Κλεφτά μπήκε στον κήπο μου όταν η νύχτα είχε ρίξει τα πέπλα της και την αυγή τον είδα με χαρά ξαπλωμένο να κείτεται κάτω απ' το δέντρο.

Ο Μπλέικ είχε δική του αντίληψη για την Κόλαση και τον Θεό. Πίστευε ότι «Χωρίς αντιθέσεις δεν υπάρχει εξέλιξη. Λόγος και Ενέργεια, Αγάπη και Μίσος είναι απαραίτητα για την ανθρώπινη ύπαρξη. Από αυτές τις αντίθετες πηγές πηγάζει αυτό που η θρησκεία αποκαλεί Καλό και Κακό. Το Καλό είναι το παθητικό που υπακούει στον Λόγο. Το Κακό που πηγάζει από την ενέργεια. Το Καλό είναι ο Παράδεισος. Το Κακό η κόλαση» Οι διαβολικές παροιμίες του Μπλέικ είναι προκλητικές και παράδοξες. Σκοπός τους είναι να ενεργοποιήσουν τη σκέψη. Πολλές από αυτές έχουν γίνει διάσημες:

Παροιμίες της Κόλασης [Proverbs of Hell  από το  Marriage of Heaven and Hell (1793)]
Η δεξαμενή περιέχει, η πηγή ξεχειλίζει. 
Να σκέπτεσαι το πρωί, να πράττεις το μεσημέρι, vα δειπνείς το βράδυ, να κοιμάσαι τη Νύχτα. 
Να περιμένεις δηλητήριο από το στάσιμο νερό. 
Αυτός που δέχεται μ’ ευγνωμοσύνη έχει πλούσια σοδειά. 
Η δημιουργία ενός μικρού λουλουδιού είναι μόχθος αιώνων. 
Η Αφθονία είναι Ομορφιά.
 Οι χαρές εγκυμονούν, οι λύπες γεννάνε. 
Το πουλί τη φωλιά, η αράχνη τον ιστό, ο άνθρωπος τη φιλία.
 Μια σκέψη γεμίζει το αχανές.
 Πάντα λέγε ελεύθερα τη γνώμη σου και ο τιποτένιος θα σε αποφεύγει. 
Οι τίγρεις της οργής είναι σοφότερες απ’ τ’ άλογα της διδαχής. 
Η μηλιά ποτέ δε ρωτάει την οξιά πώς να μεγαλώσει, ούτε το λιοντάρι το άλογο πώς να πιάσει τη λεία του. 
Η ψυχή της γλυκιάς χαράς ποτέ δε λερώνεται. 
Ο ανόητος δεν βλέπει το ίδιο δέντρο με τον σοφό. 
Αυτός που το πρόσωπό του δεν σκορπάει φως, ποτέ του δεν θα γίνει άστρο. 
Η Αιωνιότητα είναι ερωτευμένη με τα έργα του χρόνου. 
Τις ώρες της ανοησίας τις μετρά το ρολόι, οι ώρες της σοφίας δεν μπορούν να μετρηθούν.



Κάποια από τα σημαντικότερα έργα ζωγραφικής του Μπλέικ είναι τα ακόλουθα:
Lot and his Daughters (Ο Λωτ και οι κόρες του) - 1800

Elohim Creating Adam (Ο Ελοχίμ δημιουργώντας τον Αδάμ) - 1795
Isaac Newton (Ισαάκ Νεύτων) - 1795      
Hecate or the Three Fates (Εκάτη ή Οιτρείς Μοίρες) - 1795 
 Nebuchadnezzar (Ναβουχοδονόσωρ) - 1795    
The Parable of the Wise and Foolish Virgins (Η παραβολήτων φρονίμων και των μωρών παρθένων) - 1822   
The Body of Abel Found by Adam and Eve (Το σώμα του Άβελ ανακαλύπτεται από τον Αδάμ και την Εύα) - 1825       
Satan Smiting Job with Sore Boils (Ο Σατανάςπλήττει τον Ιώβ με φλύκταινες) - 1826      
Satan (Σατανάς) - 1789