Yanis Varoufakis's Blog, page 51

O Εμβολιασμός ως Δημόσιο Αγαθό

Η επιλογή του να κάνει κανείς το εμβόλιο ή όχι εμπεριέχει δύο διαστάσεις: (α) την ιδιωτική, που αφορά αποκλειστικά το ατομικό ρίσκο και όφελος, και (β) την δημόσια, που αφορά τον αντίκτυπο που έχει η απόφαση να μην εμβολιαστείς στο κοινωνικό σύνολο. Αν δεν υπήρχε η δημόσια διάσταση, η απόφαση θα ήταν ιδιωτικό ζήτημα. Όμως η δημόσια διάσταση όχι μόνο υπάρχει αλλά είναι και καθοριστικής σημασίας, καθώς εάν ένα σημαντικό ποσοστό (π.χ. άνω του 70%) εμβολιαστεί, τότε ο ιός παύει να απειλεί ακόμα κι εκείνους που δεν εμβολιάστηκαν. Έτσι, δημιουργείται κίνητρο να πλήξουμε τη δημόσια υγεία αφήνοντας τους άλλους να εμβολιαστούν, ιδίως αν εμείς οι ίδιοι κρίνουμε ότι ανήκουμε σε κατηγορία «χαμηλού κινδύνου.
Μια φιλελεύθερη κοινωνία δεν δικαιούται, συνεπώς, να αφήσει αυτή την απόφαση στην κάθε μία και στον κάθε ένα, σαν να επρόκειτο για ιδιωτική απόφαση. Από την άλλη, δεν δικαιούμαστε να καταστήσουμε τον εμβολιασμό υποχρεωτικό, υπό την έννοια της επιβολής ποινής ή και φυλάκισης σε αρνητές του εμβολίου. Έχουμε υποχρέωση, από τη μία, να επιβάλουμε κόστη (ηθικά και ουσιαστικά) στους πολίτες που σκέφτονται ως «τζαμπατζήδες» (ας εμβολιαστούν τα κορόιδα για να προστατευτώ κι εγώ) και, από την άλλη, να σεβαστούμε το δικαίωμα των αρνητών στη μη-βίαιη επιβολή κανόνων προστασίας δημόσιων αγαθών.
Αυτός ο συνδυασμός ενίσχυσης του δημόσιου αγαθού που φέρνει ο εμβολιασμός με την αποτροπή βίαιης επιβολής σε αρνητές απαιτεί τα εξής:


Δημόσιο σύστημα κέντρων δωρεάν μαζικών τεστ που θα μετεξελιχθούν αρχικά σε κέντρα δωρεάν εμβολιασμών και, κατόπιν, θα προστεθούν στο ισχνό σύστημα πρωτοβάθμιας υγείας του ΕΣΥ


Ιδεολογική ζύμωση και πληροφόρηση για το καθήκον στον εμβολιασμό και λεπτομερή εξήγηση γιατί ο εμβολιασμός αποτελεί δημόσιο αγαθό – βλ. πιο κάτω


Διασύνδεση δικαιωμάτων (π.χ. πρόσβαση σε μαζικούς χώρους, όπως τα αεροδρόμια, τα νοσοκομεία, τα γηροκομεία) με το πιστοποιητικό εμβολιασμού.


 Ο Εμβολιασμός ως Δημόσιο Αγαθό: Έξι σημεία και ένα συμπέρασμα

Δημόσιο αγαθό ορίζεται εκείνο η κατανάλωση/παραγωγή του οποίου έχει ως αποτέλεσμα την ωφέλεια άλλων, πέραν εκείνων που το καταναλώνουν/παράγουν. [Σημειωτέον ότι Δημόσια Αγαθά δεν παράγονται αποκλειστικά από το Κράτος, ούτε παρέχονται αναγκαστικά δωρεάν].

Παράδειγμα 1ο: Το μελίσσι το Κώστα αποφέρει μέλι στον Κώστα αλλά, παράλληλα, αυξάνει την παραγωγικότητα των μηλιών στο διπλανό χωράφι της Ελένης.

Παράδειγμα 2ο: Η μόρφωση/καλλιέργεια που προσφέρουν γονείς στα παιδιά τους βοηθά τα ίδια αλλά, παράλληλα, βελτιώνει τη ζωή του περίγυρού τους, μειώνει τα κόστη των εργοδοτών τους κλπ.

Παράδειγμα 3ο: Η αντικατάσταση ρυπογόνου κινητήρα που μειώνει την κατανάλωση παράλληλα προστατεύει το περιβάλλον, και άρα την υγεία όλων, όχι μόνο του χρήστη-οδηγού.

Κάθε δημόσιο αγαθό εμπεριέχει σε διαφορετικό βαθμό την ιδιωτική ωφέλεια εκείνου που το παράγει/καταναλώνει. Όσο μικρότερος ο λόγος ιδιωτικής προς τη δημόσια ωφέλεια τόσο πιο πολύ το αγαθό προσεγγίζει το ιδανικό δημόσιο αγαθό. (Π.χ. η αλλαγή κινητήρα είναι πιο κοντά σε δημόσιο αγαθό από το μελίσσι του Κώστα).
Τα κατ’ εξοχήν δημόσια αγαθά είναι ευάλωτα γιατί απειλούνται από το ατομικό συμφέρον και την ιδιώτευση (φαινόμενο «τζαμπατζή»). Καθώς ωφελούνται περισσότερο ο άλλοι απ’ ότι εσύ που το καταναλώνεις/παράγεις, είναι εύκολο να πεις «Ωχ αδερφέ, εγώ θα βγάλω το φίδι από την τρύπα; Ας το καταναλώσει/παράξει άλλη/ος» Έτσι δεν το καταναλώνει/παράγει κανείς και υποφέρουν/ζημιώνονται όλοι.
Το εμβόλιο είναι το κατ’ εξοχήν δημόσιο αγαθό: υπέρτατο αλλά και ευάλωτο. Αν όλοι οι άλλοι εμβολιαστούν, δεν πειράζει να μην εμβολιαστείς εσύ. Εφόσον υπάρχει έστω και υποψία κινδύνου από το εμβόλιο (ή και απλή απέχθεια στις βελόνες), έχεις ατομικό συμφέρον να αφήσεις τους άλλους να εμβολιαστούν. Όταν όμως αυτό κάνουν όλοι, έχουμε εκατόμβες.
Ως αποτέλεσμα, κανείς δεν έχει το δικαίωμα, όταν πρόκειται για δημόσια αγαθά, να λέει «Είναι δικαίωμά μου το αν θα εμβολιστώ, δεν σας αφορά».
Η πολιτεία, συνεπώς, ναι με δεν έχει δικαίωμα στη βίαιη/υποχρεωτική επιβολή του εμβολίου αλλά, από την άλλη, έχει υποχρέωση να θέτει όρους συμμετοχής στα κοινά τον εμβολιασμό. Π.χ. να είναι ο εμβολιασμός όρος για να μπεις σε αεροπλάνο, σε νοσοκομείο, σε γηροκομείο κλπ.
Συμπερασματικά, όσοι νοιάζονται για τα δημόσια αγαθά έχουν χρέος να υποστηρίζουν τον μαζικό εμβολιασμό και να καταδικάζουν «ελευθεριάζουσες» προσεγγίσεις τύπου «ο καθένας να αποφασίζει μόνος του» – χωρίς, βέβαια, τις ακρότητες της βίαιης υποχρεωτικής επιβολής.

O Εμβολιασμός ως Δημόσιο Αγαθό

Η επιλογή του να κάνει κανείς το εμβόλιο ή όχι εμπεριέχει δύο διαστάσεις: (α) την ιδιωτική, που αφορά αποκλειστικά το ατομικό ρίσκο και όφελος, και (β) την δημόσια, που αφορά τον αντίκτυπο που έχει η απόφαση να μην εμβολιαστείς στο κοινωνικό σύνολο. Αν δεν υπήρχε η δημόσια διάσταση, η απόφαση θα ήταν ιδιωτικό ζήτημα. Όμως η δημόσια διάσταση όχι μόνο υπάρχει αλλά είναι και καθοριστικής σημασίας, καθώς εάν ένα σημαντικό ποσοστό (π.χ. άνω του 70%) εμβολιαστεί, τότε ο ιός παύει να απειλεί ακόμα κι εκείνους που δεν εμβολιάστηκαν. Έτσι, δημιουργείται κίνητρο να πλήξουμε τη δημόσια υγεία αφήνοντας τους άλλους να εμβολιαστούν, ιδίως αν εμείς οι ίδιοι κρίνουμε ότι ανήκουμε σε κατηγορία «χαμηλού κινδύνου.
Μια φιλελεύθερη κοινωνία δεν δικαιούται, συνεπώς, να αφήσει αυτή την απόφαση στην κάθε μία και στον κάθε ένα, σαν να επρόκειτο για ιδιωτική απόφαση. Από την άλλη, δεν δικαιούμαστε να καταστήσουμε τον εμβολιασμό υποχρεωτικό, υπό την έννοια της επιβολής ποινής ή και φυλάκισης σε αρνητές του εμβολίου. Έχουμε υποχρέωση, από τη μία, να επιβάλουμε κόστη (ηθικά και ουσιαστικά) στους πολίτες που σκέφτονται ως «τζαμπατζήδες» (ας εμβολιαστούν τα κορόιδα για να προστατευτώ κι εγώ) και, από την άλλη, να σεβαστούμε το δικαίωμα των αρνητών στη μη-βίαιη επιβολή κανόνων προστασίας δημόσιων αγαθών.
Αυτός ο συνδυασμός ενίσχυσης του δημόσιου αγαθού που φέρνει ο εμβολιασμός με την αποτροπή βίαιης επιβολής σε αρνητές απαιτεί τα εξής:


Δημόσιο σύστημα κέντρων δωρεάν μαζικών τεστ που θα μετεξελιχθούν αρχικά σε κέντρα δωρεάν εμβολιασμών και, κατόπιν, θα προστεθούν στο ισχνό σύστημα πρωτοβάθμιας υγείας του ΕΣΥ


Ιδεολογική ζύμωση και πληροφόρηση για το καθήκον στον εμβολιασμό και λεπτομερή εξήγηση γιατί ο εμβολιασμός αποτελεί δημόσιο αγαθό – βλ. πιο κάτω


Διασύνδεση δικαιωμάτων (π.χ. πρόσβαση σε μαζικούς χώρους, όπως τα αεροδρόμια, τα νοσοκομεία, τα γηροκομεία) με το πιστοποιητικό εμβολιασμού.


 Ο Εμβολιασμός ως Δημόσιο Αγαθό: Έξι σημεία και ένα συμπέρασμα

Δημόσιο αγαθό ορίζεται εκείνο η κατανάλωση/παραγωγή του οποίου έχει ως αποτέλεσμα την ωφέλεια άλλων, πέραν εκείνων που το καταναλώνουν/παράγουν. [Σημειωτέον ότι Δημόσια Αγαθά δεν παράγονται αποκλειστικά από το Κράτος, ούτε παρέχονται αναγκαστικά δωρεάν].

Παράδειγμα 1ο: Το μελίσσι το Κώστα αποφέρει μέλι στον Κώστα αλλά, παράλληλα, αυξάνει την παραγωγικότητα των μηλιών στο διπλανό χωράφι της Ελένης.

Παράδειγμα 2ο: Η μόρφωση/καλλιέργεια που προσφέρουν γονείς στα παιδιά τους βοηθά τα ίδια αλλά, παράλληλα, βελτιώνει τη ζωή του περίγυρού τους, μειώνει τα κόστη των εργοδοτών τους κλπ.

Παράδειγμα 3ο: Η αντικατάσταση ρυπογόνου κινητήρα που μειώνει την κατανάλωση παράλληλα προστατεύει το περιβάλλον, και άρα την υγεία όλων, όχι μόνο του χρήστη-οδηγού.

Κάθε δημόσιο αγαθό εμπεριέχει σε διαφορετικό βαθμό την ιδιωτική ωφέλεια εκείνου που το παράγει/καταναλώνει. Όσο μικρότερος ο λόγος ιδιωτικής προς τη δημόσια ωφέλεια τόσο πιο πολύ το αγαθό προσεγγίζει το ιδανικό δημόσιο αγαθό. (Π.χ. η αλλαγή κινητήρα είναι πιο κοντά σε δημόσιο αγαθό από το μελίσσι του Κώστα).
Τα κατ’ εξοχήν δημόσια αγαθά είναι ευάλωτα γιατί απειλούνται από το ατομικό συμφέρον και την ιδιώτευση (φαινόμενο «τζαμπατζή»). Καθώς ωφελούνται περισσότερο ο άλλοι απ’ ότι εσύ που το καταναλώνεις/παράγεις, είναι εύκολο να πεις «Ωχ αδερφέ, εγώ θα βγάλω το φίδι από την τρύπα; Ας το καταναλώσει/παράξει άλλη/ος» Έτσι δεν το καταναλώνει/παράγει κανείς και υποφέρουν/ζημιώνονται όλοι.
Το εμβόλιο είναι το κατ’ εξοχήν δημόσιο αγαθό: υπέρτατο αλλά και ευάλωτο. Αν όλοι οι άλλοι εμβολιαστούν, δεν πειράζει να μην εμβολιαστείς εσύ. Εφόσον υπάρχει έστω και υποψία κινδύνου από το εμβόλιο (ή και απλή απέχθεια στις βελόνες), έχεις ατομικό συμφέρον να αφήσεις τους άλλους να εμβολιαστούν. Όταν όμως αυτό κάνουν όλοι, έχουμε εκατόμβες.
Ως αποτέλεσμα, κανείς δεν έχει το δικαίωμα, όταν πρόκειται για δημόσια αγαθά, να λέει «Είναι δικαίωμά μου το αν θα εμβολιστώ, δεν σας αφορά».
Η πολιτεία, συνεπώς, ναι με δεν έχει δικαίωμα στη βίαιη/υποχρεωτική επιβολή του εμβολίου αλλά, από την άλλη, έχει υποχρέωση να θέτει όρους συμμετοχής στα κοινά τον εμβολιασμό. Π.χ. να είναι ο εμβολιασμός όρος για να μπεις σε αεροπλάνο, σε νοσοκομείο, σε γηροκομείο κλπ.
Συμπερασματικά, όσοι νοιάζονται για τα δημόσια αγαθά έχουν χρέος να υποστηρίζουν τον μαζικό εμβολιασμό και να καταδικάζουν «ελευθεριάζουσες» προσεγγίσεις τύπου «ο καθένας να αποφασίζει μόνος του» – χωρίς, βέβαια, τις ακρότητες της βίαιης υποχρεωτικής επιβολής.

Invited by Ian McMillan, along with a poet and an archaeologist, to discuss ANOTHER NOW – On BBC Radio 3’s The Verb

What might a zero-growth world mean for writers? The Verb offers this provocation to this week’s guests, and asks how poets in particular can adjust to a world economy that’s changing rapidly under long-down. Is there such a thing as a sustainable poem? Ian McMillan is joined by: Yanis Varoufakis, economist, author and member of the Greek Parliament, Dr Seren Griffiths, an archaeologist and Radio 3 New Generation Thinker (fascinated by time and the taxonomy of soil), by novelist and poet Patrick McGuinness who is intrigued by the idea of a poem that leaves the ‘ordinary’ just as it is, and we welcome Jade Cuttle, (critic and poet) back to the Verb for second time this season – she reads French eco-poetry to her house-plant for us and we listen to its reaction via special technology.
Yanis Varoufakis’ new novel is ‘Another Now’, Jade Cuttle’s album of poem/songs is called ‘Algal Bloom’, and Patrick McGuinness’s most recent publication is the novel ‘Throw me to the Wolves’.

Î‘Ï Ï„Î±ÏÏ‡Î¹ÏƒÎ¼ÏŒÏ‚, Πανδημία, Εμβολιασμοί & η καμπάνια μας εναντίον της Amazon – ΠΑΡΑΠΟΛΙΤΙΚΑ 90.1fm

Ο Γραμματέας του ΜέΡΑ25, Γιάνης Βαρουφάκης, μιλάει στα “Παραπολιτικά” για τον αυταρχισμό της κυβέρνησης, τη συνειδητή υπονόμευση των επιστημόνων από τον κ. Μητσοτάκη, το δίκτυο μαζικών τεστ και εμβολιασμών, το 5ο μνημόνιο, καθώς και για τη σπουδαιότητα της παγκόσμιας καμπάνιας της Προοδευτικής Διεθνούς & του DiEM25, όπου συμμετέχει και το ΜέΡΑ25, για το μποϊκοτάζ στην Amazon, σήμερα Black Friday.

Αυταρχισμός, Πανδημία, Εμβολιασμοί & η καμπάνια μας εναντίον της Amazon – ΠΑΡΑΠΟΛΙΤΙΚΑ 90.1fm

Ο Γραμματέας του ΜέΡΑ25, Γιάνης Βαρουφάκης, μιλάει στα “Παραπολιτικά” για τον αυταρχισμό της κυβέρνησης, τη συνειδητή υπονόμευση των επιστημόνων από τον κ. Μητσοτάκη, το δίκτυο μαζικών τεστ και εμβολιασμών, το 5ο μνημόνιο, καθώς και για τη σπουδαιότητα της παγκόσμιας καμπάνιας της Προοδευτικής Διεθνούς & του DiEM25, όπου συμμετέχει και το ΜέΡΑ25, για το μποϊκοτάζ στην Amazon, σήμερα Black Friday.

A free Central Bank account for all would be a good start for a revamped monetary system – WIRED

Imagine that the Bank of England were to create a free bank account for everyone. Overnight, it would be far better placed to regulate the money supply in the public interest. Moreover, to stay in business, commercial banks would have to seriously raise their game. In times of trouble, such as the current pandemic, the Bank of England could lift all boats at once by crediting your account directly – instead of printing sterling to lend to commercial banks, as it does now, in the hope that they would then lend to your employer, in the hope that your employer would then invest the money, rather than buy back more of their own shares. And, if the Bank of England felt that it had to rein in the total supply of money, to avert inflation, it would be able to do so easily: just offer to pay you, say, £5 for every £100 in your account that you do not spend within the next 12 months.
Imagine further that the Bank of England, in a bid to promote trust via transparency, were to base its digital sterling ledger on a distributed ledger digital architecture that allowed everyone, in real time, a glimpse at how much money was sloshing around in its system.
Now imagine that the Bank of England were to lend its expertise to local authorities around the country to revive their regional economies by creating local digital currencies for the purpose of keeping within their communities as much of the surpluses produced locally as possible. These currencies would be backed by their capacity to pay local taxes and their free-floating exchange rate with sterling would be determined automatically by a transparent formula taking into account the balance of payments between the regions.
Imagine, also, that the Bank of England were to come to an agreement with the central banks of other major economies, reflecting a New Bretton Woods-type of international agreement that allows for global trade imbalances and climate change to cancel each other out. This unlikely feat could be accomplished in three steps:
First, central banks agree to create a digital accounting unit, let’s call it the Kosmos or Ks, in which all international trade and cross-border money transfers are denominated (with a free-floating exchange rate between national currencies and Ks).
Secondly, they also agree to charge symmetric levies upon net exporters of goods and money (a trade-imbalance levy and a surge levy – see below) that help stabilise world trade and global money flows.
Thirdly, the proceeds from these levies fund climate change mitigation projects, especially in the global South.
For example, if the US-German trade is grossly imbalanced, both Germany and the United States are charged the trade-imbalance levy: a certain number of Ks are withheld from the German central bank in proportion to Germany’s trade surplus with the United States, and another number of Ks is withheld from the United States in proportion to America’s trade deficit with Germany. By taxing symmetrically trade deficits and surpluses, powerful market incentives help diminish global trade imbalances.
The second levy proposed here is charged to speculative capital flows into and then out of developing economies; capital movements that cause large bubbles to inflate, distorting economic activity, before bursting with hideous effects on the local economy. This surge levy is proportionate to the acceleration of capital flows into, or out, of every country.
Thus, the world will have agreed to strong incentives to limit trade and money transfer imbalances by levying penalties which, on the one hand, balance the current and the capital accounts of major economies while, on the other, help fund green investments, renewable energy grids, transport systems and organic agriculture in the parts of the planet most needed.
If these gains are so easy to attain, what stops us? Simple. These innovations would wreck the capacity of financiers to usurp the gigantic rents they currently extract from our societies. As always, our problem is political, not technical.
Yanis Varoufakis is a member of Greek parliament and leader of the MeRA25 party

For the website Wired, click here

Discussing ANOTHER NOW with Joe Walker – The Jolly Swagman Podcast

The Triumph & Tragedy Of Capitalism – a conversation occasioned by my new book ANOTHER NOW: Dispatches from an Alternative Present
Also listen on:
iTunes: tinyurl.com/y5quz6nt
Website: tinyurl.com/y4ekbpfv
Spotify: tinyurl.com/yxmwnmh4
Show notes

Selected links

Follow Yanis: Website | Twitter
Another Now: Dispatches from an Alternative Present , by Yanis Varoufakis
The Sovereignty of Good , by Iris Murdoch
‘Economic Growth and Subjective Well-Being: Reassessing the Easterlin Paradox’, paper by Betsey Stevenson and Justin Wolfers
‘The Social Responsibility Of Business Is to Increase Its Profits’, The New York Times article by Milton Friedman

Topics discussed

Utopia. 4:46
The Sovereignty of Good. 9:14
Has capitalism enabled people to pursue higher goods? 12:38
What is capitalism? 16:08
Monopolies. 23:19
The problem with capitalism. 28:54
Are workers robots or autonomous souls? 34:40
Is capitalism making us happier? 54:30
Milton Friedman’s 1970 article on profit maximisation. 1:02:41
What is Yanis’s alternative to capitalism? 1:09:12
Should change be brought about through revolution or incrementalism? 1:26:08

Today, Black Friday, we are boycotting Amazon, globally – Damien Gayle in The Guardian

The economist Yanis Varoufakis has called for a one-day boycott of Amazon on Black Friday as trade unionists, environmental activists, privacy campaigners and tax justice advocates plan coordinated actions against the company’s sites and supply chain. Amazon’s success during the coronavirus pandemic – at one point the company was reported to be making sales of $11,000 (£8,200) a second – has vastly inflated its share price, increasing the personal wealth of its chief executive, Jeff Bezos, already the world’s richest man, by $70bn. Bloomberg estimates his current wealth to be $187bn.
In an online video, Varoufakis asks viewers “not even to visit” Amazon’s website on Black Friday – the retail industry’s most profitable day of the year – which falls on 27 November this year.
“By boycotting Amazon you will be adding your strength to an international coalition of workers and activists,” he said. “Amazon is not a mere company. It is not merely a monopolistic mega-firm. It is far more, and far worse, than that. It is the pillar of a new techno-feudalism.”
Under a banner of “make Amazon pay”, Friday’s actions are intended as the start of a campaign against the retailer’s record on workers’ rights, environmental impact, tax avoidance, work with police and immigration authorities, and what activists say are invasions of privacy via its growing range of internet-connected devices.
The campaign is co-convened by Progressive International, a global initiative bringing together progressive leftwing groups, politicians and intellectuals, including Varoufakis, Prof Noam Chomsky and Bernie Sanders, and UNI Global, a trade union federation representing 20 million workers including the UK’s GMB union.



[image error]


Casper Gelderblom, Progressive International’s campaign lead said: “Trillion-dollar corporations like Amazon have too much power and are too large for a single government, trade union or organisation to rein in. That’s why workers, citizens and activists are coming together across borders and issues to take the power back.”
A set of demands submitted to Amazon by Progressive International and signed by Oxfam, 350.org, Greenpeace and the Tax Justice Network, said: “Amazon warehouse workers risked their lives as essential workers, and only briefly received an increase in pay.”
The first actions are due to take place in Sydney, Australia, with protests at Amazon facilities by the SDA and TWU trade unions. Protests are also planned for Bangladesh, Brazil, France, India, Italy, Luxembourg, the Philippines, Poland, Sweden and the US.
In Germany, the trade union Verdi has organised three-day strikes at Amazon warehouses, demanding better pay and working conditions. In the UK, where protest is effectively banned under coronavirus regulations, GMB members will stage an online rally. Supporters are being asked to endorse the demands and donate to strike funds for Amazon workers.
An Amazon spokesperson said of the campaign: “This is a series of misleading assertions by misinformed or self-interested groups who are using Amazon’s profile to further their individual causes. Amazon has a strong track record of supporting our employees, our customers, and our communities, including providing safe working conditions, competitive wages and great benefits, leading on climate change with the Climate Pledge commitment to be net zero carbon by 2040, and paying billions of pounds in taxes globally.”
For The Guardian’s site click here.

Πόσο εύκολο είναι να μπερδευτεί ένας λαός με πιθανοτικές πληροφορίες εν μέσω πανδημίας – ένα παράδειγμα

Σε περιόδους πανδημίας δεχόμαστε καθημερινά καταιγισμό πληροφοριών εκφρασμένες σε όρους πιθανοτήτων (π.χ. το εμβόλιο προσφέρει προστασία Χ%, το τεστ είναι Ψ% ακριβές κλπ). Αυτό εγκυμονεί κινδύνους, κι όχι μόνο για τη δημόσια υγεία αλλά, γενικότερα, για την ίδια την Δημοκρατία – την ιδέα ότι ο Δήμος, οι πολίτες, ελέγχουν την εξουσία. Γιατί αυτό; Επειδή η ικανότητα του ανθρώπινου νου να χειρίζεται πιθανοτικές πληροφορίες είναι ιδιαίτερα περιορισμένη με αποτέλεσμα πολύ εύκολα να μπορούν οι κατέχοντες (κυβέρνηση, ολιγαρχία, επιχειρηματικά συμφέροντα, λαϊκιστές κλπ) να μας παρασύρουν σε λογικά σφάλματα. 
Όπως κατανοήσαμε καλά από την αρχή της πανδημίας, η κακή και ιδιοτελής διαχείρηση των επιστημονικών δεδομένων ενισχύει τις δυνάμεις της αντίδρασης, της καταστολής και της αντιεπιστημονικής χρήσης της επιστήμης. Τα ισχυρά συμφέροντα (πολιτικά, επιχειρηματικά κλπ) μπορούν να μας μπερδέψουν πιο εύκολα χωρίς καν να πουν ψέμματα. Αρκεί το να εστιάζουν την προσοχή μας σε μέρος μόνο των σωστών πληροφοριών. Για αυτό τον λόγο είναι απαραίτητη η πραγματική ανεξαρτησία των επιστημονικών επιτροπών και απολύτως καταδικαστέα η εργαλειοποίησή τους από την κυβέρνηση.
Ακολουθεί παράδειγμα που αποδεικνύει του λόγου το αληθές:
Φανταστείτε ότι ετοιμάζεστε να κάνετε τεστ για τον ιό Χ. Πριν το τεστ ο γιατρός σας σας πληροφορεί για δύο πράγματα: Πρώτον, ότι έως τώρα έχουν διενεργηθεί 1 εκατομμύριο τεστ. Και, δεύτερον, ότι η ιατρική κοινότητα θεωρεί πως περίπου το 1% του πληθυσμού έχει μολυνθεί από το ιό Χ. Τέλος, σας πληροφορεί ότι το τεστ που ετοιμάζεστε να κάνετε έχει αποδειχθεί 99% ακριβές (δηλαδή, βγαίνει θετικό στο 99% των περιπτώσεων για κάποιον που έχει μολυνθεί από τον ιό Χ και αρνητικό στο 99% των περιπτώσεων για κάποιον που δεν έχει μολυνθεί). Έτσι, δέχεστε να κάνετε το τεστ. Αργότερα, ο γιατρός σας παίρνει στο τηλέφωνο να σας πει ότι το τεστ βγήκε θετικό.
Ποιές είναι οι πιθανότητες να έχετε μολυνθεί από τον ιό Χ;
Η απάντηση που έρχεται κατά νου είναι 99%, δεδομένου ότι το τεστ βγήκε θετικό και είναι 99% ακριβώς. Λάθος!
Η σωστή απάντηση είναι… 50%, πενήντα-πενήντα!
Πως είναι δυνατόν; Το λάθος μας οφείλεται στο ότι τείνουμε, λανθασμένα, να αποκλείουμε σημαντικές πιθανοτικές πληροφορίες και να εστιάζουμε αποκλειστικά σε εκείνες που μας εντυπωσιάζουν περισσότερο. Στο παράδειγμά μας ο νους μας τείνει να επικεντρώνεται στην 99% ακρίβεια του τεστ και να αγνοεί τις εξ ίσου σημαντικές πληροφορίες που έδωσε ο γιατρός: Ότι το 1% μόλις του πληθυσμού έχει μολυνθεί και πως έχουν γίνει 1 εκατομμύριο τεστ. Να πως θα έπρεπε να χρησιμοποιηθεί συνδυαστικά αυτή η πληροφόρηση:


Μάθαμε ότι  έχουν υποβληθεί στο τεστ 1 εκατομμύριο άνθρωποι σ’ έναν πληθυσμό όπου έχει μολυνθεί το 1%. Δηλαδή, πριν καν δούμε τα αποτελέσματα των τεστ, ξέρουμε ότι κατά μέσο όρο 10 χιλιάδες από το 1 εκατομμύριο που έκαναν το τεστ έχουν μολυνθεί από τον ιό Χ (ενώ 990 χιλιάδες δεν έχουν)


Από αυτούς τους 10 χιλιάδες τους ήδη φορείς/μολυσμένους που έκαναν το τεστ, το τέστ (που είναι κατά 99% ακριβές) θα βγάλει τους 9.900 θετικούς (σωστά) και, κατά μέσο όρο, (εσφαλμένα) τους λοιπούς 100 αρνητικούς.


Από τους 990 χιλιάδες υγιείς που υπεβλήθησαν στο τεστ (που είναι κατά 99% ακριβές) το 1%, ή 9.900 άτομα, θα βγουν (εσφαλμένα) θετικά  ενώ τα υπόλοιπα 980.100 άτομα θα βγουν (ορθώς) αρνητικά.


Περιληπτικά, έχουμε συνολικά 19.800 θετικά τεστ εκ των οποίων οι 9.900 έχουν πράγματι μολυνθεί από τον ιό αλλά οι υπόλοιπες/οι 9900 δεν έχουν τον ιό Χ κι ας έχουν βγει θετικές/οί από τεστ με 99% ακρίβεια. Μόνο οι μισοί όσων βγήκαν θετικοί τελικά είχαν τον ιό παρά το γεγονός ότι το τεστ είναι 99% ακριβές.
Ηθικόν Δίδαγμα
Η ικανότητα του ανθρώπινου νου να χειρίζεται πιθανοτικές πληροφορίες είναι ιδιαίτερη περιορισμένη με αποτέλεσμα πολύ εύκολα να παρασυρόμαστε σε λογικά σφάλματα. Αυτό σημαίνει ότι, ιδίως όταν ισχυρά συμφέροντα (πολιτικά, επιχειρηματικά κλπ) θέλουν να μας μπερδέψουν να μπορούν εύκολα να το κάνουν χωρίς καν να πουν ψέμματα. Αρκεί το να εστιάζουν την προσοχή μας σε μέρος μόνο των σωστών πληροφοριών. Για αυτό τον λόγο είναι απαραίτητη η πραγματική ανεξαρτησία των επιστημονικών επιτροπών και απολύτως κατάπτυστη η εργαλειοποίησή τους από την κυβέρνηση.

ΣΗΜΕΙΩΣΕΙΣ

Η πιο πάνω ανάλυση εμπίπτει στον κανόνα του Bayes για τη προσαρμογή αρχικών πιθανοτικών προσδοκιών υπό το φως μιας νέας πληροφορίας. Οι αρχικές πεποιθήσεις ήταν (α) ότι η πιθανότητα να έχετε τον ιό Χ είναι 1%, και (β) πως η πιθανότητα να βγει το τεστ θετικό εάν έχετε τη νόσο Χ, Pr(το τεστ να είναι θετικό|X) = 99% – σημειώστε ότι ‘|’ σημαίνει «δεδομένου ότι». Η νέα πληροφορία είναι ότι το τεστ βγήκε θετικό. Πώς θα προσαρμόσετε την πιθανότητα να φέρετε τον ιό Χ υπό το φως της πληροφορίας του ότι το τεστ σας βγήκε θετικό;

Ο Thomas Bayes υπέδειξε τον ακόλουθο κανόνα ο οποίος κωδικοποιεί τους προηγούμενους υπολογισμούς μας: Η πιθανότητα να έχει συμβεί το γεγονός Α, δεδομένου ότι έχει μόλις παρατηρηθεί το γεγονός Β, εκφράζεται ως Pr(A|B) (γνωστή ως δεσμευμένη πιθανότητα) και είναι ίση με

                                           Pr(B|A) Χ Pr(Α)

Pr(A|B) =  ___________________________                                                                                        

                Pr(B|A) Χ Pr(Α) Pr(B|όχι A) Χ Pr(όχι Α)  

 

όπου ‘όχι A’ σημαίνει ότι το γεγονός Α δεν συνέβη (π.χ. αν Α το γεγονός “φέρω τον ιό Χ” τότε όχι Α = “δεν φέρω τον ιό Χ”). 

Ας εφαρμόσουμε τον τύπο αυτόν θεωρώντας το Α ως το γεγονός: «Φέρεις τον ιό Χ», και το γεγονός Β ως νέα πληροφορία., δηλαδή Β: «Το τεστ του ιού  Χ βγήκε θετικό». Το ερώτημα, λοιπόν, είναι: Ποια είναι η Pr(A|B); Δηλαδή, ποια είναι η πιθανότητα να φέρεις τον ιό Χ δεδομένου ότι το τεστ βγήκε θετικό; Ας συναρμολογήσουμε, λοιπόν, το δεξιό σκέλος του κανόνα Bayes: Η Pr(B|A) είναι η πιθανότητα να βγει το τεστ σου θετικό δεδομένου ότι φέρεις τον ιό Χ. Η πιθανότητα αυτή είναι ίση με 99 %. Η Pr(Α) είναι η πιθανότητα να πάσχεις από τη νόσο Χ, όπως υπολογιζόταν προ του τεστ (δηλ. πριν από τη νέα πληροφορία): η πιθανότητα αυτή είναι 1%. Επομένως, ο αριθμητής του κλάσματος είναι ίσος με 99% επί 1%, δηλ. 99%. Ο παρονομαστής ισούται με 99% συν Pr(B|όχι A) Χ Pr(όχι A). Η πιθανότητα «όχι Α», δηλ. να μην έχεις τη νόσο Χ (όπως δίδεται προ του τεστ), είναι 99%, ενώ η πιθανότητα να έχει βγει το τεστ θετικό ενώ δεν φέρεις τον ιό Χ [δηλ. Pr(B|όχι A)] είναι ίση με 1%. Ο παρονομαστής, λοιπόν, ισούται με 2Χ99%. Αποδεικνύεται, έτσι. ότι η πιθανότητα να φέρεις τον ιο Χ, όταν το τεστ είναι θετικό, ισούται με 99% δια δύο φορές το 99%, δηλαδή 50%. ΟΕΔ

Our current techno-feudalism & a potential socialist future, or even ANOTHER NOW – In conversation with Owen Jones