Marta Dacosta's Blog, page 8
May 14, 2018
Labirinto ou memoria
E xa est�. Xa chegou �s librar�as e mesmo � Feira do libro do Porri�o.
Labirinto ou memoria, un libro que na s�a propia xestaci�n d� signficado ao seu t�tulo.
As� comeza:
PR�LOGO
non penses que a poeta
deixou o corpo espido ante os teus ollos
que os versos son
mapas exactos
hai chagas ocultas
feridas que nunca cicatrizan
os versos son un eco
Labirinto ou memoria, un libro que na s�a propia xestaci�n d� signficado ao seu t�tulo.
As� comeza:
PR�LOGO
non penses que a poeta
deixou o corpo espido ante os teus ollos
que os versos son
mapas exactos
hai chagas ocultas
feridas que nunca cicatrizan
os versos son un eco
May 5, 2018
April 15, 2018
A poes�a, espazo para a muller.
Nas XXVII Xornadas de Lingua e Literatura deste ano 2018, falei de: "A poes�a, espazo para a muller. Proposta de textos po�ticos cos que traballar contra a violencia de x�nero, a invisibilidade e o teito de cristal."
O t�tulo resume o contido e os obxectivos e esta imaxe ilustra unha parte dos materiais empregados.
Porque como dixo Pilar Pallar�s:
�A esa consci�ncia de recuperar a metade escamoteada e fazer evidente un �feminino non �alienado e transgresor� obedece con certeza a tend�ncia xinoc�ntrica tan percept�vel na nosa poesia recente, tan practicada �menos teorizada- polas autoras m�is novas e � que abriu cami�o Maria Xos� Queiz�n con Met�fora da Met�fora en 1991�, �Literatura e x�nero: unha cuesti�n a�nda pendente�, Pensar en Galiza, 2004, Terra e tempo.
O t�tulo resume o contido e os obxectivos e esta imaxe ilustra unha parte dos materiais empregados.
Porque como dixo Pilar Pallar�s:
�A esa consci�ncia de recuperar a metade escamoteada e fazer evidente un �feminino non �alienado e transgresor� obedece con certeza a tend�ncia xinoc�ntrica tan percept�vel na nosa poesia recente, tan practicada �menos teorizada- polas autoras m�is novas e � que abriu cami�o Maria Xos� Queiz�n con Met�fora da Met�fora en 1991�, �Literatura e x�nero: unha cuesti�n a�nda pendente�, Pensar en Galiza, 2004, Terra e tempo.
Palabras para inaugurar a Feira de Artesan�a de Gondomar
Esta s�bado 14 de abril a Asociaci�n Galega de Cer�mica e outras Artesan�as convidoume a inaugurar a Feira de Artsan�a de Gondomar. Estas foron as palabras que coas mi�as mans compuxen para abrir esta feira pola que agardo cada ano e da que sempre volvo con algunha cousi�a para casa.
Un anaco de li�o
Inauguraci�n da Feira de Artesan�a de Gondomar.
14 de abril de 2018.
Cando Ant�n Rom�n, da Asociaci�n Galega de Cer�mica e outras Artesan�as, me convidou a participar nesta Feira � que te�o asistido en anos anteriores, despois de expresarlle o meu agradecemento, comecei a darlle voltas na cabeza � peza que me tocaba facer. Porque escribir tam�n � facer pezas a man, na parte que nos toca �s escritoras, nin a imaxinaci�n, nin as m�quinas deron substitu�do a�nda o traballo que �s mans corresponde.
Pensei que o que creamos coas mans fainos humanas e humanos. A artesan�a, ao redor da cal hoxe nos reunimos, � unha proba de que somos o elo final da evoluci�n dos primates, de que somos seres capaces de constru�r coas nosas mans grazas ao trunfo evolutivo do polgar opo��bel.
Pensei que cada peza de artesan�a, cada cesta de vimbio, cinto de coiro, p�caro de barro, pano de li�o� � tam�n unha m�quina do tempo, mesmo un f�o que nos leva � identidade dun pobo
Mais creo que deber�a comezar polo principio:
Imaxinade que al� no punto m�is alto, nesa encrucillada que v�n dos petr�glifos do Tet�n e vai para os da Auga da Laxe, nos cami�os que tam�n levan � pedra do acordo e que rodean o m�xico Aloia, houbo un castro, coma o do Curuto, en que habitou unha moura e naceu unha lenda de pasadizos e r�o. � pos�bel que un d�a, unha moza que andaba a recoller os garabullos dos escasos cerqui�os, mentres se distra�a en contemplar as vacalouras que al� seguen a repetir o seu ritual de procreaci�n, atopase un anaco de tecido, medio oculto na terra. Como ser�a?
De certo era un anaco de li�o, un li�o �spero e fr�xil que miles de anos antes houbo que sementar, arrigar, ripar, empozar, cocer, tender, mazar, remazar, augar, delubar, espadelar, tascar, asedar e fiar. Tarefas e tarefas, horas e horas de traballos en que participaban as mozas e mozos desde que se botaba a li�aza at� que se fac�an as teas. Unha humilde herba de pequenas flores azuis que xerou ao seu redor cultura, lingua. Lingua, si, palabras que daban nome �s tarefas e aos utensilios. Lingua en que cantaban mentres traballaban e cando descansaban. Lingua, cultura, identidade tam�n, eran as que se constru�an con aquelas herbas humildes e fibrosas.
Aquel anaco de tecido poder�a ter sido o vestido dunha moza como a Elba que, hai m�is de nove mil anos, levou os uros �s serras dos Ancares e quedou atrapada nunha cova calc�rea, bela adormecida baixo unha espesa manta de sedimentos.
As belas adormecidas do pasado espertan nos microscopios ao presente e entr�gannos un anaco de historia. Nun anaco de tea ou coiro que non fose devorado pola acidez do chan poder�an estar pegadas as sementes coas que a moza se alimentou. Ou un cabelo que contase que apenas ti�a vinte anos e ningunha enfermidade reco�ec�bel. E ent�n, de que morreu? Que a trouxo aqu�? Ser�a ela unha moza casadeira ofrecida para asinar un contrato de paz entre tribos?
Coma aqueloutra Moza de Egtved, da que resta unha indumentaria estra�amente semellante � que hoxe utilizamos e un cinto que nos remite ao culto ao sol e que, se observamos con atenci�n, � id�ntico a outro cinto colgado nun dos postos que hoxe nos rodean. Circular, coma o tempo que nos trae e nos leva.
Era, puido ser, un anaco de tecido, cesta, p�caro... Coma quen di, un anaco de historia.
A proba de que somos humanos, elo da cadea evolutiva que evolucionou porque un d�a precisamos alimentarnos de trigo ou centeo, unhas mans pr�nsiles que puidesen suxeitar os pequenos graos, un polgar que se opuxese para completar a tarefa e as�, as mans convert�ronse en ferramenta impescind�bel da que foi sa�ndo todo o que nos segue a facer humanos, a beleza da que a�nda somos capaces.
Un anaco tanx�bel que � a verdadeira m�quina do tempo e que nos retrotrae a un pasado que s� podemos imaxinar e que cando o descubrimos non sempre lle d�mos o valor que merece, non sempre o estudamos at� saber que pode significar exactamente, non sempre o colocamos no centro do museo para memoria e exemplo das xeraci�ns futuras.
Un anaco de arte que � unha mostra incontest�bel de que somos un pobo cunha identidade propia, que se foi constru�ndo a si mesmo s�culo tras s�culo e que con cada tarefa foi creando esta lingua marabillosa que a�nda � nosa, que a�nda ten ra�ces, e que � o maior tesouro que un pobo pode ter, motivo de orgullo, raz�n de estar no mundo.
Agora, cando crucedes entre as mostras de artesan�a que engalanan as r�as de Gondomar, comprobaredes que cada peza � como este anaco de li�o de que vos falei. Algo moi noso, exactamente, n�s mesmos.
Un anaco de li�o
Inauguraci�n da Feira de Artesan�a de Gondomar.
14 de abril de 2018.
Cando Ant�n Rom�n, da Asociaci�n Galega de Cer�mica e outras Artesan�as, me convidou a participar nesta Feira � que te�o asistido en anos anteriores, despois de expresarlle o meu agradecemento, comecei a darlle voltas na cabeza � peza que me tocaba facer. Porque escribir tam�n � facer pezas a man, na parte que nos toca �s escritoras, nin a imaxinaci�n, nin as m�quinas deron substitu�do a�nda o traballo que �s mans corresponde.
Pensei que o que creamos coas mans fainos humanas e humanos. A artesan�a, ao redor da cal hoxe nos reunimos, � unha proba de que somos o elo final da evoluci�n dos primates, de que somos seres capaces de constru�r coas nosas mans grazas ao trunfo evolutivo do polgar opo��bel.
Pensei que cada peza de artesan�a, cada cesta de vimbio, cinto de coiro, p�caro de barro, pano de li�o� � tam�n unha m�quina do tempo, mesmo un f�o que nos leva � identidade dun pobo
Mais creo que deber�a comezar polo principio:
Imaxinade que al� no punto m�is alto, nesa encrucillada que v�n dos petr�glifos do Tet�n e vai para os da Auga da Laxe, nos cami�os que tam�n levan � pedra do acordo e que rodean o m�xico Aloia, houbo un castro, coma o do Curuto, en que habitou unha moura e naceu unha lenda de pasadizos e r�o. � pos�bel que un d�a, unha moza que andaba a recoller os garabullos dos escasos cerqui�os, mentres se distra�a en contemplar as vacalouras que al� seguen a repetir o seu ritual de procreaci�n, atopase un anaco de tecido, medio oculto na terra. Como ser�a?
De certo era un anaco de li�o, un li�o �spero e fr�xil que miles de anos antes houbo que sementar, arrigar, ripar, empozar, cocer, tender, mazar, remazar, augar, delubar, espadelar, tascar, asedar e fiar. Tarefas e tarefas, horas e horas de traballos en que participaban as mozas e mozos desde que se botaba a li�aza at� que se fac�an as teas. Unha humilde herba de pequenas flores azuis que xerou ao seu redor cultura, lingua. Lingua, si, palabras que daban nome �s tarefas e aos utensilios. Lingua en que cantaban mentres traballaban e cando descansaban. Lingua, cultura, identidade tam�n, eran as que se constru�an con aquelas herbas humildes e fibrosas.
Aquel anaco de tecido poder�a ter sido o vestido dunha moza como a Elba que, hai m�is de nove mil anos, levou os uros �s serras dos Ancares e quedou atrapada nunha cova calc�rea, bela adormecida baixo unha espesa manta de sedimentos.
As belas adormecidas do pasado espertan nos microscopios ao presente e entr�gannos un anaco de historia. Nun anaco de tea ou coiro que non fose devorado pola acidez do chan poder�an estar pegadas as sementes coas que a moza se alimentou. Ou un cabelo que contase que apenas ti�a vinte anos e ningunha enfermidade reco�ec�bel. E ent�n, de que morreu? Que a trouxo aqu�? Ser�a ela unha moza casadeira ofrecida para asinar un contrato de paz entre tribos?
Coma aqueloutra Moza de Egtved, da que resta unha indumentaria estra�amente semellante � que hoxe utilizamos e un cinto que nos remite ao culto ao sol e que, se observamos con atenci�n, � id�ntico a outro cinto colgado nun dos postos que hoxe nos rodean. Circular, coma o tempo que nos trae e nos leva.
Era, puido ser, un anaco de tecido, cesta, p�caro... Coma quen di, un anaco de historia.
A proba de que somos humanos, elo da cadea evolutiva que evolucionou porque un d�a precisamos alimentarnos de trigo ou centeo, unhas mans pr�nsiles que puidesen suxeitar os pequenos graos, un polgar que se opuxese para completar a tarefa e as�, as mans convert�ronse en ferramenta impescind�bel da que foi sa�ndo todo o que nos segue a facer humanos, a beleza da que a�nda somos capaces.
Un anaco tanx�bel que � a verdadeira m�quina do tempo e que nos retrotrae a un pasado que s� podemos imaxinar e que cando o descubrimos non sempre lle d�mos o valor que merece, non sempre o estudamos at� saber que pode significar exactamente, non sempre o colocamos no centro do museo para memoria e exemplo das xeraci�ns futuras.
Un anaco de arte que � unha mostra incontest�bel de que somos un pobo cunha identidade propia, que se foi constru�ndo a si mesmo s�culo tras s�culo e que con cada tarefa foi creando esta lingua marabillosa que a�nda � nosa, que a�nda ten ra�ces, e que � o maior tesouro que un pobo pode ter, motivo de orgullo, raz�n de estar no mundo.
Agora, cando crucedes entre as mostras de artesan�a que engalanan as r�as de Gondomar, comprobaredes que cada peza � como este anaco de li�o de que vos falei. Algo moi noso, exactamente, n�s mesmos.
March 31, 2018
Recensi�n no Caderno da cr�tica
Neste mes de marzo, Ram�n Nicol�s recoll�a no seu Caderno da cr�tica unha recensi�n de Na casa da avoa.
Como sempre, agradecida �s s�as palabras:
"Non sei se en Gondomar ou nalgunha presentaci�n atopei a Marta Dacosta. Discreta de seu non me preguntou nada sobre o seu �ltimo libro, cando ben pod�a despois de co�ecernos hai m�is de trinta anos; si, trinta. Fun eu quen sacou o tema: extravi�rao durante uns meses e non o puidera ler. ...
Dacosta partilla o fondal da memoria -memoria sempre cr�tica, memoria proletaria e rebelde- e sit�anos nunhas coordenadas simb�licas que, dalg�n xeito, agromaran en anteriores volumes seus ... Mais, talvez a diferenza con outras entregas, a voz de Dacosta am�sase desposu�da de posibles ocultamentos, isto �, sincera, directa e mesmo espida, polo que tam�n se achega � est�tica da corporeidade e do seu tratamento secularmente estereotipado, na literatura e maisn a sociedade.
Un berro, esteticamente brillante, contra a dominaci�n da muller a trav�s dunha voz que reclama outra ollada, sempre belixerante e combativa, a ese �tecer e destecer� tan citado neste libro que, por fin, reencontrei."
Como sempre, agradecida �s s�as palabras:
"Non sei se en Gondomar ou nalgunha presentaci�n atopei a Marta Dacosta. Discreta de seu non me preguntou nada sobre o seu �ltimo libro, cando ben pod�a despois de co�ecernos hai m�is de trinta anos; si, trinta. Fun eu quen sacou o tema: extravi�rao durante uns meses e non o puidera ler. ...
Dacosta partilla o fondal da memoria -memoria sempre cr�tica, memoria proletaria e rebelde- e sit�anos nunhas coordenadas simb�licas que, dalg�n xeito, agromaran en anteriores volumes seus ... Mais, talvez a diferenza con outras entregas, a voz de Dacosta am�sase desposu�da de posibles ocultamentos, isto �, sincera, directa e mesmo espida, polo que tam�n se achega � est�tica da corporeidade e do seu tratamento secularmente estereotipado, na literatura e maisn a sociedade.
Un berro, esteticamente brillante, contra a dominaci�n da muller a trav�s dunha voz que reclama outra ollada, sempre belixerante e combativa, a ese �tecer e destecer� tan citado neste libro que, por fin, reencontrei."
March 25, 2018
Marzo, mes de celebraci�n e morte
Neste mes que remata quixen reflexionar sobre o que considero que � un obxectivo do sistema: invisibilizar a loita feminista e a determinadas organizaci�ns que a sustentan.
Marzo, mes de celebraci�n e morte
Sabiamos desde hai semanas que deramos un paso substancial na loita feminista. A nosa ousad�a ao convocar unha folga o d�a 8 de marzo, provocou tal cantidade de informaci�n e desinformaci�n, que se puxo de manifesto que xa estabamos a avanzar e que acert�ramos na decisi�n adoptada.
O 4 de marzo demostrou que, efectivamente, ese era o cami�o. Galegas e galegos tomamos as r�as de Vigo, anunciando o colapso que se volver�a producir o d�a 8. A mobilizaci�n foi de tal magnitude que houbo quen estivo lixeiro en apropiarse do �xito e non dubidou en asimilalo falando de ensaio da mobilizaci�n estatal, incapaz de aceptar que haxa unha naci�n que pode darlle lecci�ns de mobilizaci�ns ao resto da Pen�nsula, at� tal punto o centralismo � unha enfermidade que produce cegueira en quen a padece (c�mpre dicir aqu� que Galiza ten sido exemplar en moitas mobilizaci�ns desde hai varios anos, mais � algo que non transcende a todos os medios, porque Galiza, xa sabedes, non est� no centro e reco�ecer a capacidade de mobilizaci�n de galegas e galegos significa reco�ecer a capacidade de mobilizaci�n do nacionalismo).
As� que o d�a 8 comezou cambiar o discurso dos que procuraron durante semanas desinformar, negar e desprezar a nosa capacidade de mobilizaci�n. Presidentes houbo que a piques estiveron de declararse feministas.
Todas estas c�nicas torpezas o que nos permiten � comprobar a importancia da mobilizaci�n realizada.
O d�a 9 Marcela Lagarde dic�a que comezara o s�culo das mulleres: �ver� familias de at� tres xeraci�ns baixo a mesma pancarta e as mesmas esixencias � un triunfo do movemento que marca un punto de inflexi�n�, e engad�a: �O feminismo xa non � unha cuesti�n de tres ou catro, sen�n que conseguimos que se converta nun movemento global, o que o fai absolutamente impar�bel� a partir de agora toca seguir traballando, mais agora resultar� m�is �sinxelo�.
Eu non comparto este entusiasmo, creo que avanzamos, mais nesta, como noutras tarefas, imos ao paso de Pen�lope: un paso adiante e outro atr�s, dixo o poeta.
Xusto unha semana despois do 8 de marzo asasinaban a Marielle Franco no Rio de Janeiro. Como interpretamos a sucesi�n destes dous feitos?
...
Continuar lendo en Terra e tempo.
Marzo, mes de celebraci�n e morte
Sabiamos desde hai semanas que deramos un paso substancial na loita feminista. A nosa ousad�a ao convocar unha folga o d�a 8 de marzo, provocou tal cantidade de informaci�n e desinformaci�n, que se puxo de manifesto que xa estabamos a avanzar e que acert�ramos na decisi�n adoptada.
O 4 de marzo demostrou que, efectivamente, ese era o cami�o. Galegas e galegos tomamos as r�as de Vigo, anunciando o colapso que se volver�a producir o d�a 8. A mobilizaci�n foi de tal magnitude que houbo quen estivo lixeiro en apropiarse do �xito e non dubidou en asimilalo falando de ensaio da mobilizaci�n estatal, incapaz de aceptar que haxa unha naci�n que pode darlle lecci�ns de mobilizaci�ns ao resto da Pen�nsula, at� tal punto o centralismo � unha enfermidade que produce cegueira en quen a padece (c�mpre dicir aqu� que Galiza ten sido exemplar en moitas mobilizaci�ns desde hai varios anos, mais � algo que non transcende a todos os medios, porque Galiza, xa sabedes, non est� no centro e reco�ecer a capacidade de mobilizaci�n de galegas e galegos significa reco�ecer a capacidade de mobilizaci�n do nacionalismo).
As� que o d�a 8 comezou cambiar o discurso dos que procuraron durante semanas desinformar, negar e desprezar a nosa capacidade de mobilizaci�n. Presidentes houbo que a piques estiveron de declararse feministas.
Todas estas c�nicas torpezas o que nos permiten � comprobar a importancia da mobilizaci�n realizada.
O d�a 9 Marcela Lagarde dic�a que comezara o s�culo das mulleres: �ver� familias de at� tres xeraci�ns baixo a mesma pancarta e as mesmas esixencias � un triunfo do movemento que marca un punto de inflexi�n�, e engad�a: �O feminismo xa non � unha cuesti�n de tres ou catro, sen�n que conseguimos que se converta nun movemento global, o que o fai absolutamente impar�bel� a partir de agora toca seguir traballando, mais agora resultar� m�is �sinxelo�.
Eu non comparto este entusiasmo, creo que avanzamos, mais nesta, como noutras tarefas, imos ao paso de Pen�lope: un paso adiante e outro atr�s, dixo o poeta.
Xusto unha semana despois do 8 de marzo asasinaban a Marielle Franco no Rio de Janeiro. Como interpretamos a sucesi�n destes dous feitos?
...
Continuar lendo en Terra e tempo.
Ofelia en marzo
Estes d�as en que remataba marzo, un poema sobre Ofelia, que forma parte do libro As amantes de Hamlet (2003), ocupou as paredes e as ondas sonoras, da man e da voz do alumnado de dous centros escolares.
No Colexio Mart�n C�dax, de Vigo, apareceu unha pintada que era o poema � pequena Ofelia.
Na biblioteca Ollos Grandes, do IES de Lugo, soaron os memos versos.
Eu non podo m�is que sentirme agradecida de que o pequeno poema que ten detr�s de si a mirada inocente dunha adolescente que non era amada, tome corpo de novo entre a mocidade que o inspirou. Agradecida tam�n ao profesorado que tan ben os alecciona.
Agradecida tam�n de que se estenda a lectura correcta da personaxe de Ofelia, a muller maltratada psicoloxicamente.
Aqu� fica a imaxe do mural e o v�deo do recital en que tam�n se o�ron palabras de Fran Alonso e Gata Cattana:
V�deo Biblio Ollos Grandes
No Colexio Mart�n C�dax, de Vigo, apareceu unha pintada que era o poema � pequena Ofelia.
Na biblioteca Ollos Grandes, do IES de Lugo, soaron os memos versos.
Eu non podo m�is que sentirme agradecida de que o pequeno poema que ten detr�s de si a mirada inocente dunha adolescente que non era amada, tome corpo de novo entre a mocidade que o inspirou. Agradecida tam�n ao profesorado que tan ben os alecciona.
Agradecida tam�n de que se estenda a lectura correcta da personaxe de Ofelia, a muller maltratada psicoloxicamente.
Aqu� fica a imaxe do mural e o v�deo do recital en que tam�n se o�ron palabras de Fran Alonso e Gata Cattana:
V�deo Biblio Ollos Grandes
March 4, 2018
Poes�a para celebrar o 8 de marzo
Coa poes�a tam�n celebramos o 8 de marzo.
No Berb�s, o 4 de marzo ao rematar a manifestaci�n nacional polo d�a da muller.
No Berb�s, o 4 de marzo ao rematar a manifestaci�n nacional polo d�a da muller.
February 25, 2018
De abrentes e ocasos
Este � o t�tulo da peza que Teatro do Atl�ntico estrear� este 2 de marzo: "un recital dram�tico de poes�a galega contempor�nea, escolleita e trabada segundo o motivo fundamental da reivindicaci�n da lingua".
Entre os textos que soar�n versos de diferentes autoras e autores, alg�ns que eu escrib�n.
Honrad�sima de chegar outra vez aos amados escenarios.
Entre os textos que soar�n versos de diferentes autoras e autores, alg�ns que eu escrib�n.
Honrad�sima de chegar outra vez aos amados escenarios.
February 24, 2018
Marta Dacosta's Blog
- Marta Dacosta's profile
- 2 followers
Marta Dacosta isn't a Goodreads Author
(yet),
but they
do have a blog,
so here are some recent posts imported from
their feed.
