Myrto Theocharous's Blog, page 5

December 6, 2014

Γυναίκα ενώπιον Χριστού

pieta


(Σκέψεις που μοιράστηκα στην εκδήλωση του Πολιτιστικού Συλλόγου Καρυάς Τήνου, «Γυναίκα και Επιλογές»

3 Αυγούστου 2014)


Τι σημαίνει θρησκευτικό βίωμα για τη σύγχρονη γυναίκα;


Στις μέρες μας ο κόσμος μιλάει πολύ για πνευματικότητα. Όχι μόνο αυτοί που ασπάζονται μια θρησκεία αλλά ακόμα και αγνωστικιστές ή αθεϊστές λένε ότι ο άνθρωπος έχει μέσα του την αίσθηση του υπερβατικού, αναγνωρίζει κάτι πέραν απ’ τον ίδιο του τον εαυτό. Οι αθεϊστές, όμως, δεν ταυτίζουν αυτή την αίσθηση με την ύπαρξη κάποιου αντικειμένου το οποίο να ανταποκρίνεται απαραίτητα στην τάση αυτή του ανθρώπου για δέος, λατρεία, υπέρβαση του εαυτού. Θεωρούν ότι αυτή η ανθρώπινη εσωτερική «δίψα» είναι μέρος της βιολογίας μας. Είναι ο τρόπος με τον οποίο είμαστε φτιαγμένοι.


Όταν όμως μιλάμε για θρησκευτικό βίωμα—όχι για μια ακαθόριστη πνευματικότητα—είμαστε αναγκασμένοι να ορίσουμε το περιεχόμενο αυτού του βιώματος. Το πλαίσιο μέσα στο οποίο ερμηνεύεται, αν θέλετε, η έκφραση της πνευματικότητάς μας.


Η ανάγκη για τον καθορισμό του περιεχομένου της πίστης απωθεί αρκετούς ανθρώπους κάνοντάς τους να νιώθουν ότι περιορίζονται σε δόγματα άκαμπτα, απαρχαιωμένα, απόλυτα. Ακόμα, πολλοί θεωρούν ότι δεν μπορεί να έχει κάθε άνθρωπος πρόσβαση σ’ αυτά, στις δύσβατες θεολογικές έννοιες δηλαδή, και στην πολύπλοκη φιλοσοφική σκέψη που απαιτείται για τη μελέτη τους. Τους φαίνονται ελιτιστικά. Υπάρχει μια δόση αλήθειας σ’ αυτή την ανησυχία. Στο κάτω κάτω η Βίβλος δεν είναι μια λίστα δογματικών θέσεων κάτω από την οποία πρέπει ο πιστός να υπογράψει, λες και υπογράφει συμβόλαιο, αλλά είναι κυρίως μια ιστορία. Μια αφήγηση που προηγείται του δόγματος. Μάλλον, είναι πολλές αφηγήσεις κεντημένες μαζί σε μία μεγάλη αφήγηση. Μια αφήγηση προσβάσιμη σε μικρούς και μεγάλους, σε αγράμματους και σε διανοούμενους.


Αν ορίσουμε κάτω απ’ αυτό το φως τώρα το θρησκευτικό βίωμα, και συγκεκριμένα το χριστιανικό βίωμα, πρέπει να πούμε, μαζί με τον θεολόγο Stanley Hauerwas, ότι το θρησκευτικό βίωμα δεν είναι τίποτα άλλο, ή δεν πρέπει να είναι τίποτα άλλο, από την ικανότητά μας να ακούμε την αφήγηση του Θεού της Βίβλου και να ζούμε με έναν τρόπο πιστό κι αφοσιωμένο σ’ αυτήν την αφήγηση. Να ζωντανέψει η αφήγηση στην καθημερινότητά μας, να μας δώσει το πρίσμα μέσα από το οποίο βλέπουμε τη ζωή μας.


Μια συγκλονιστική ιστορία στο Κατά Λουκάν ευαγγέλιο μιλάει για το βίωμα μιας γυναίκας στο πρόσωπο της οποίας διαγράφονται οι πιο επίπονες εμπειρίες που θα μπορούσε να έχει μια μάνα και μια σύζυγος. Καθώς ο Ιησούς πορεύεται προς την πόλη Ναΐν, βλέπει ανθρώπους να κουβαλάνε έξω απ’ τις πύλες της πόλης έναν νεκρό άντρα. Ο Ιησούς μαθαίνει ότι αυτός ο άντρας ήταν ο μοναχογιός μιας χήρας, μιας γυναίκας που μένει τώρα δίχως κανένα στήριγμα, ούτε σύντροφο ούτε παιδί. Μπροστά σ’ αυτό το θέαμα ο Ιησούς δεν μένει ανεπηρέαστος. Το ευαγγέλιο μας λέει: «…καὶ ἰδὼν αὐτὴν ὁ κύριος ἐσπλαγχνίσθη ἐπ᾽ αὐτῇ καὶ εἶπεν αὐτῇ• μὴ κλαῖε.» (Λουκ 7:13)


Η αφήγηση τοποθετεί τον Χριστό μπροστά στη γυναίκα, ενώπιον του πόνου της. Τη συναντά μέσα στην ασήκωτη καθημερινότητα του χαμού, της απώλειας, της έλλειψης, της ανάγκης. Την βλέπει, την παρακολουθεί, βαδίζει προς το μέρος της, ταυτίζεται μαζί της. Την σπλαχνίζεται. Εδώ ακριβώς, αυτό το σημείο της αφήγησης, είναι το έδαφος στο οποίο μπορεί να ριζώσει το θρησκευτικό βίωμα της γυναίκας αυτής, και κάθε γυναίκας που προχωρά συχνά λαβωμένη μέσα στο ταξίδι του βίου.


Ποιο ακριβώς είναι αυτό το έδαφος της χριστιανικής αφήγησης στο οποίο μπορεί να πατήσει η γυναίκα σήμερα; Τι στήριγμα προσφέρει μια ιστορία σαν αυτή της χήρας από την Ναΐν, μια από τις τόσες ιστορίες της χριστιανικής αφήγησης;

Θεωρώ ότι το πιο σημαντικό στήριγμα για τη γυναίκα σήμερα είναι αυτό το αγκάλιασμα της κατανόησης, της συμπόνιας, της αγάπης, της αποδοχής και της ταύτισης του Κυρίου μ’ αυτήν, με το βάρος της, με τις πληγές της, με τους φόβους και τις ανασφάλειές της: «ὁ κύριος ἐσπλαγχνίσθη ἐπ᾽ αὐτῇ.»


Η γυναίκα σήμερα ζει σε έναν κόσμο όπου συνεχώς «βαθμολογείται» για τις επιδόσεις της. Πρέπει να διατηρεί ένα ωραίο σώμα σαν αυτά με τα οποία βομβαρδίζεται στις τηλεοράσεις και στα περιοδικά. Πρέπει να είναι υπόδειγμα καλής μητέρας, παρέχοντας στα παιδιά της ό,τι και οι άλλες μητέρες αγοράζουν στα δικά τους παιδιά. Πρέπει να είναι η άψογη σύζυγος και να δίνει την εικόνα ενός γάμου χωρίς προβλήματα προς τους έξω. Κάποιες φορές, ακόμα, πρέπει να φαίνεται ως μια ολοκληρωμένη και ανεξάρτητη φεμινίστρια, προσπαθώντας απεγνωσμένα να πείσει τον εαυτό της ότι είναι πολύ δυνατή για να χρειάζεται τη βοήθεια κάποιου ανθρώπου δίπλα της.


Η γυναίκα σήμερα είναι κουρασμένη, στραγγισμένη. Δεν χρειάζεται να κουβαλάει στους ώμους της ακόμα ένα βάρος, ακόμα μια υποχρέωση, ακόμα μια απαίτηση καλών επιδόσεων—αυτή τη φορά θρησκευτικών επιδόσεων μπροστά σ’ ένα θείο ακροατήριο. Δεν είναι αυτή η χριστιανική αφήγηση, δεν μιλάμε για ένα φορτίο θρησκευτικών υποχρεώσεων.


Όταν ο προφήτης Ησαΐας περιγράφει τη θρησκεία της Βαβυλώνας παρουσιάζει τον λαό της Βαβυλώνας να κουβαλάει όλο το βάρος των θεών του μαζί του στην αιχμαλωσία. Λέει στο κεφάλαιο 46:1-2: «΄Επεσε ο Βηλ, συντρίφτηκε ο Νεβώ! Τα είδωλά τους τα ΄βαλαν πάνω στα ζώα, στα υποζύγια• τα φόρτωσαν πάνω στα κουρασμένα από το βάρος κτήνη. 2 Σκύβουν όλα και γονατίζουν, δεν μπορούν να διασώσουν το φορτίο, κι αυτά μαζί οδηγούνται στην αιχμαλωσία.» Η εικόνα εδώ δείχνει θεούς που δεν μπορούν να κουβαλήσουν, όχι μόνο τους πιστούς τους, αλλά ούτε τους ίδιους τους εαυτούς τους. Είναι ανήμποροι να αναπαύσουν τον λαό γιατί είναι οι ίδιοι εξαρτημένοι απ’ τον λαό. Ρίχνουν το βάρος τους πάνω στο λαό τους. Γι αυτό συνεχίζει ο Ησαΐας επιμένοντας ότι, αν πρόκειται να ακολουθείς έναν Θεό, αυτός ο Θεός πρέπει να είναι ικανός να σε αναπαύει, να βλέπει το βάρος σου, να σε κουβαλάει αυτός. Γράφει στο κεφ. 46:3: «λέει ο Κύριος: Εγώ σας φρόντισα απ’ την κοιλιά της μάνας σας και σας ανέλαβα απ’ τη στιγμή που ήρθατε στον κόσμο. 4 Ωσότου να γεράσετε, εγώ θα παραμένω ο ίδιος, κι ωσότου ασπρίσουν τα μαλλιά σας, εγώ θα σας κρατώ. Εγώ σας έφτιαξα κι εγώ θα σας φροντίζω• βοήθεια θα σας δώσω και λυτρωμό.»


Η βοήθεια δεν είναι η θαυματουργική εξαφάνιση των προβλημάτων, των προκλήσεων της σύγχρονης γυναίκας. Δεν είναι ο «από μηχανής Θεός». Είναι ο ενσαρκωμένος Θεός. Ο Θεός δηλαδή που έπαθε, που γεύτηκε τον πόνο, που ταυτίζεται με τη γυναίκα, που κοινωνεί στη θλίψη της, στη σάρκα της, στις απώλειές της. Είναι ο Κύριος της αφήγησής που βλέπει τη χήρα, που πορεύεται προς αυτήν εν μέσω κηδείας του μονάκριβου παιδιού της και τη σπλαχνίζεται.


Πώς μπορεί η γυναίκα που βιώνει τον Θεό εντός μιας τέτοιας αφήγησης να είναι πιστή στην αλήθεια αυτής της αφήγησης; Το θρησκευτικό βίωμα δεν είναι ατομικιστικό. Μπορεί η θρησκευτική εμπειρία να είναι ιδιωτική αλλά, αν είναι αυθεντική, δεν μπορεί να παραμείνει ιδιωτική.


Εδώ δεν μιλάμε για την υποχρέωση της γυναίκας προς τον Θεό, δεν μιλάμε για μια προσδοκία ανταπόδοσης, δεν μιλάμε για ηθικό καθήκον. Μιλάμε για πλεόνασμα αγάπης. Ο θεολόγος και ποιητής Christian Wiman λέει «η σιωπή είναι η γλώσσα της πίστης. Η πράξη—στην εκκλησία, στη φιλανθρωπία, στην πολιτική, στην ποίηση—είναι η μετάφραση.» Αν το θρησκευτικό βίωμα δεν μεταφραστεί, παραμένει νεκρό γράμμα.


Η σταυρική προσφορά της θείας αγάπης παράγει στον παραλήπτη περισσεύματα, σαν αυτά απ’ το θαύμα με τα ψωμιά και τα ψάρια. Περισσεύματα που χορταίνουν και τον άλλο, τον πλησίον. Κι εδώ είναι που το θρησκευτικό βίωμα της γυναίκας υπερβαίνει τον εαυτό. Βγαίνει έξω απ’ την περιοχή ασφαλείας, πατάει έξω απ’ την βάρκα πάνω σε απειλητικά κύματα. Ρισκάρει για να συναντήσει αυτή τώρα τον πόνο του άλλου, να πορευθεί αυτή προς στον πληγωμένο, στον πεινασμένο, στον πενθούντα. Και έτσι, μ’ αυτό τον τρόπο η αφήγηση ζει μέσα της, συνεχίζεται μέσα στο χρόνο. Θρησκευτικό βίωμα με περιεχόμενο και με αντίκτυπο.


Δεν μπορεί να υποτιμηθεί η αξία και η επίδραση των ιστοριών που λέει η σύγχρονη γυναίκα στον εαυτό της αλλά και στους γύρω της. Εάν αυτό που ακούει η γυναίκα σήμερα είναι ότι δεν έχει αξία ή ότι πρέπει να παράγει την αξία της, τότε και ο Θεός της θα φαίνεται να λέει το ίδιο και κάθε της εμπειρία θα ερμηνεύεται, πίσω από κάθε σκέψη της, μέσ’ απ’ το ίδιο πρίσμα. Αυτή η γυναίκα θα κουβαλάει τον θεό της. Θα κουβαλάει τον θεό που θα τη βαραίνει, θα τη βαραίνει μέχρι που θα πέσει απ’ τα χέρια της και θα θρυμματιστεί.


«Ο Θεός αγάπη εστί». Ποια αφήγηση θα λέμε στους εαυτούς μας; Ποια ιστορία θα υφάνουν οι γυναίκες της γενιάς μας; Ποια αλήθεια θα ενσαρκώσουμε εμείς στους γύρω μας;


 •  0 comments  •  flag
Share on Twitter
Published on December 06, 2014 05:34

November 30, 2014

�� �������������������������������� ������ ������������

tree of life���������� ������, ���� �������� ���� ������ ���������������� ������������ ������ ���������� ���� ���������������� ������; ���� �������������� ������ ���������� �� ������������ ������ ���������� ���������� ������ ���� ���������������� ������ ������������������ ���������������� ������������������, �� ���������� ���� �������������� ��������������. ���������� ������������ ��������������, ������������, ������ �������������� ��������������������.


���������� ������ ������������ �������������� �������� ���������������� ������ ������ ������������������������ ���������� ������ ������������ �������� ������ ������. �������� ���������� ������������ ������ ���� �������������������� ������ ���������������� ���� �������������� ������ ������������ ��’ ��������. ������������ ���� ������ ���������� ��������������!


����������������:

�� ���������� ������������������, ���������������������� �������������������� ������ �������������������� ������ ��������� ������������ ������������ ������ ���������������� ������������, ������ ��������������, �������������� ������ ���������������� ������������ ���������������� ������ �������������� ���������� ���� ������������������������ ���� �������������������� �������������������� ������ ����������������, ������ �� ���������� ������ ���������������� ������ �������������������� �������� �������������� ������������������������ �� �������� �������� ������ �������� ������ ���������� �������� ���� �������������������� �������� ���������������������� ������������������ ������ ������������. �� �������������������������������� ������ ������������ ������ �������������� ���� ����-������������������������. ����������������, ���������������������� ������ �� ������������ ���������� ������������ �������������� �������� �������������� �������� ������������ ������ ��������������, ���������� ���� �� ���������������� ���������������� ���������� ������ �������������������������� ���������������� ������ ������������ ������������ ������ �������� ������������ ���� ������ ���������� ���������� ������ ����������.


���������������� ���� ������ ������������������ ������ �� ������.


 •  0 comments  •  flag
Share on Twitter
Published on November 30, 2014 09:38

Η Αποκλειστικότητα του Γιαχβέ

tree of lifeΦίλοι μου, τι άλλο θα σας κερνούσα σήμερα που είναι τα γενέθλιά μου; Το κέρασμά μου είναι η ομιλία που έκανα πέρσι για το συνέδριο της Ελληνικής Βιβλικής Εταιρείας, η οποία θα εκδοθεί σύντομα. Είναι αρκετά προσιτή, νομίζω, για διάφορα ακροατήρια.


Είναι μια ομιλία ενάντια στον ρατσισμό και στη μισαλλοδοξία εντός της πίστης στον ένα Θεό. Αυτά είναι θέματα που με απασχολούν και συνεχίζω τη βιβλική μου έρευνα σ’ αυτά. Ελπίζω να σας φανεί χρήσιμη!


Περίληψη:

Η Μυρτώ Θεοχάρους, εξετάζοντας συγχρονικά τον συμβολισμό του κατ’ εξοχήν εχθρού του βιβλικού Ισραήλ, την Αίγυπτο, δείχνει πως υπάρχουν αρκετά στοιχεία στα κείμενα ικανά να υπονομεύσουν τη μονόπλευρη απεικόνιση του «εχθρού», και η χρήση των κειμένων για υποστήριξη μιας εθνικής ανωτερότητας ή βίας προς τον Άλλο δεν είναι παρά το αποτέλεσμα μιας επιλεκτικής ανάγνωσης των Γραφών. Η αποκλειστικότητα του Γιαχβέ δεν ισούται με μη-ανεκτικότητα. Αντίθετα, προϋποθέτει ότι ο Γιαχβέ είναι εξίσου ενεργός στην ιστορία κάθε έθνους και συνεπώς, ακόμα κι ο «εχθρός» αποτελεί μέρος του εσχατολογικού ορίζοντα των πιστών παρόλο που αυτό μπορεί να μην είναι ορατό στο παρόν.


Μπορείτε να την διαβάσετε εδώ ή εδώ.


 •  0 comments  •  flag
Share on Twitter
Published on November 30, 2014 09:38

November 23, 2014

�� ���������� ������ ������������������������

good and evil������������ ���� ������������ ������ ������ ���������� ������ ������������������������. ���� ������ ���������� ������ ������������ ���� ������������ ������ ���������������������� ������ ������ ���� ������ �������������������������� ���������������������� ���������� ������ ���� ������ ������ ���� ������������������, ������������������ �������������� �������� ������ ������ ������������ ���� ������������������ �������� ������������: �� ��������������������. ���� ���������� ����� ��������;


���������� ���� ���������������� ������������������������ �������������������� ������ ������ ������ ���������������� ��������: ���������� ������������ ���������� �������������������� ������ �������������������������� ������ ����������, ������������ �������� ���������� �������������������� ������ ������������, ������ ���������������������������� �������������������� ������ ������������������������������, ������ ������������������������ ������ ���� ������ ���������������������������� �������������������� ���� ���������� ���������� �������������� ������ ���� ����������������. ���������� ���� �������������������� �������������������� ���� ���������������� ������ ���������������������� ������ ��������. �������� ������ �������� ���� ������ ������������������ �������� ������ �������� ������ ������������������ ���� ������ ��������������, ���� ������ ���������� ������ �������������������� ������ ������ ���������� ������ ���������������������� ������.


���� ������������ ������ ������������ ���� ���������� ���������� ������������������ ������ �� �������� ������ ���������� ������������ ���� ���������� ���������� �� ����������������, ������������ ���� ���������� �������������� �������� �����������. ������ ���� �������� ���������� �������� ������������, ������������ ���� �������� ���� ����������, ���������� ����������������������, ���� �������������������������� ������ ���������� ������������ ���������������� �������� ���� �������������� ���� ������ �������� �������� ������ �������������������� ������ ������������������������ ������ ����������������������. ���������� ���� ���� �������������������������� ���� �������� ������ ������ ������������ �������� ������������ ��������������, ���������� �������������������� ������ �������� �� �������������� ������ ���� ���������� �������������� (������. ������������������������������) jus ad bellum, �������� ���� ������������ ���� ������������������ ������ ������������ jus in bello.


���� �������� ������ ������������������������ ������ �������������������� ������ ������ ����������. �� ������������ ���������� �� �������������������� (�� �������������� ������������ ������ ���� ������������������������������ ������ ������������ ����������) ������ ���� �������� �������������������� �������� ���� ���������� �� ��������������������. ���������� ���� ������������ ������������ ����� ���������� ������ ������������ ���������� ���� ������ ������������ ������ �������� �������� �� �������������������� ���� ���������������������� ���� �������� ������ ���������� ������ ���������� ������ �������� ���� �������� ������������ ������ �������� ����������������������; ������ �� ������������ ���������� �� �������������������� �������� ���� ���������������� ������: �� ������������������ ������ ������������ ���� ������������������������������ ������������ ���������� ������������������������. ������������ ���� �������������������������� ���� �������� ������ ���������������� ������ ���� ���������������� ���� ���������������� ������ ���������������� ������ �������������� ������ ���������������� ������ ���������������������� ������ ������������ ������ �������� ���������������� ������ ������������ ������ ��������������������. �������� �������� ���������� ��������. ���������� ���� �������� ���������� ���� ������������ ������ ���� ������������������ ������ ���� �������������� �������� �������������������� ������ ������ ������ ���������������������� ������ ��������, �������� �������������������� ���� ������������ ������ ���� ���������� ������������ ���������������� ���� ���������������� ���� ���������� ������ ����������������������. ���������� ������ �������������������� ����������������������������, ���� ������������.


�� ������������ �������� ���������������� �������������������� ������ ���������� ���������� ���������������� �������� ������������������. �� ���������������� �������� ������������ ���� ���������������� ������ �������� ���� ���������������������� �������� ���������� ���������������� �������� ���������� ������ ���������� ������ ����������������. �������� �������������� ������������ ���� ������������ ������ �������� ������ ����������, �� �������� ������ ��������������, ���������� ���� ���������������� ������������ ������ ���� ������ �������� �������� �������������� ���� �������������������� ������ ���������� ���������� �������������� �� ������ ���������������� ���������������������� ����������������������. ������ ���������� ���������� ��������������; ������������ �������������� �������������� ���������������� �������� ���������� ����� ���������� ������ ����������������������, ������������ ������ ������ ������ ������ ������ ������������������ ������ ����� ���������� ������ ������������ ���� ���������������������� �������� ����������. ���������� �� ���������� ������ �� �������� ���������������� ������������, ������ ���������� ���� ���������������� ������ ���������������������������� ��������������������, ������ ������������ ��������������������, ���� �������������� ������������ �������� ������������������ ���� �������� ������ �� �������� ������, ���� ������������ ������ ������������, �������������������������� ���� �������������������� ������ ���� �������� �������������� ������������ ���� ���������������� ������ �������� ������ �������� ����������������. ���������� �������������� �� ������������������ ���� �������������� ����������������������, ���������������� ������ ���������� ���� ������������ ���������� �������� ���� ���������������� ������ �������������� ������ ���������� ������ ����������. ������ ���������� �������� ������������������ ������ �������� �������� �� ���������� ���������� ���� �������� ���������� ������ ������������������ ������������������, ������ ���������� ������.


�������� ������ ���������������� ������ ���������� ���� ������, �������� ������������������������ ������ ������������ ������ ������������ ������ ���������������� ������ ������������������������ ������ ������������������. ���������� ������������������ ������ ���� �������� ������, ������������ ���� �������������������� ������ ������ �������� ������������ ������������ ��������������������, ������������ ���������������� ������ ���� �������������� ���� ������������������������ ������. ���������� ������ ������������������������ ������ �������� ������������, �������� ���������� ���������� ������ ���� ������������������������ ���������� ���������������� �������������� ������ �������������������������� ���� ���������������� ������ ���������������� ��������, ���� �������� �������������� ���� �������������� ���������������������� ������ ���� �������������� ������������������ ���������������������� ������ ������������ ������ ���� �������������� �������� �������� �������������������� ���� ������ ���������� ������ ���� ������������������ �������� ������ ���� ��������������������. �� ������������ ������ ���� ���������������� �������� ������ ���� ���������� �������� ���� ���������������������� ������ �������� �������������������� ������ ��������������. ���������� ����������������������, ��������, �������� ���������������������� �������������� ������ �������������� ������ ���������� ������ ���������� ���������������� ������ ������������������ ������ �������� ������, ������������ �������� �� ��������������: ���������������� ����, �������� ���� ������������ ����������, ������������ ������ ������������������ ���� ���� ���������� ����������. ������ ���������� ��������������. ������������ ������ ���� ���� �������������� �������� ���� ������ ���� �������� ������������������������ ���� ������������������������ ������ ���������� ������������ ���������� ������������������ ������ ���� ����������������. �������� ��������������. �������� �������� ������������, �������� ���������� �������� �������������������� ������������ ���� ������������ ���������������� ���� ������������ ������������������������ ���� ������ ���� ���� �������������� ���� ���� ������������.


�������� ���������������� ������ �������� ������������ Interstellar (spoiler), ���������� ���������������� ������ ������������ ���� �������������������� ������������ ������ ������������. �������� �������� ���������������������� �������������� ���� ���������������� �������� ������ �������� ������ ���� ���������� �� ������ ������, ���� ������������ ���������� ������ �� �������������� ���������� ���� ������ ������������������ ������ ���� ���������� �������������������� ������� ���� ������������ �������������������� ������ ������������������������������. �� �������������� ������������������ ������ ������ ���������� ���������������������������� ������ ������������������, �������� ������ ������������������ �������� �������� ������. ���������������������� �������� ���������������� ������ �������������������������� ������ ������������������ ������ ���� �������������� ���� �������� ������, ���������� ���� ������������������ ������ ���� ���������� ���������� �������������� ���� ������������������������ ����� ����������. ���� ���������� ������ ������������������������ �������� ���� ���� ������ ������ ������ �������� ������������ ������.


���� ������������ ���������� �������� ������ ������ ������ ���������� ������ �� �������������������� ���������� �������������� ������ ������������������������ ���������������������� ������ ��������. �� ���������� ������ ���������������������� ������ ��������, ������������������������ ���������� ������������ ������ ������, �������������� ������������ ������ �������������� �������� ���� ���������� ��������������������, ������ ���������������������� ���� ������� ������ �������� ������ ������. �� �������������������� �������������������� ������ ������������������������ ������ �� �������������������� ���������� ������ ���������������������� ������ ���������������������� ����������������������. �������� �������� ���� ������������������ ������ �� ���������������������� ���������� ���������� ��������������. �������� ������������ ������ ������������ �������� ������ ���������������������� �������� ������ ������ ���������������� �� ������������������������ ���������� ������������ ���� �������������������� ������������������ ������ ���������� ��������. ������ �������������� �� ���������������������� ������ �������������������� �� ���������� ������ �������� ������������������ ������ ������������ ������ ���� ������������ ���� ������ �������������� ������������, ���� ���������� �������������� ������ �������� ������ �������������� ������ ���� ���� �������������� ���������������� �������� ������ ���������������� �������� �������������� ������ ������ ���������� ������������������������. ������ �������������� ������������ ���� ������ �������������������������� ���� �������� ������������������������ (���������������� ������ ��������������������) �� ���� ���������������������� �������� ���������� ���� ������ ���������� ������ ������������������������.


������������ ���� ���������������� �������� �������� ���������������� ������ ���� �������������� ���������������������� ������ ���������������������� ������ �������������������� ���� ������������������ ������ ��������������������, ���������� ���� ���������������� �������� ���������� ������. �� ���������������� ���������� �������� ����� ������������ ������ ���������������� ���� �������������������� ������ ������ ��������������������.


 •  0 comments  •  flag
Share on Twitter
Published on November 23, 2014 10:03

Η Ηθική της Απολογητικής

good and evilΣήμερα θα μιλήσω για την ηθική της απολογητικής. Αν και θεωρώ ότι πρέπει να έχουμε τις πεποιθήσεις μας και να τις υποστηρίζουμε θυσιάζοντας ακόμα και τη ζωή μας αν χρειαστεί, εντούτοις υπάρχει κάτι που δεν πρέπει να θυσιαστεί στην πορεία: η δικαιοσύνη. Τι εννοώ μ’ αυτό;


Συχνά με ενοχλούν απολογητικές συζητήσεις για ένα και μοναδικό λόγο: γιατί πολλές φορές εδράζονται στη δαιμονοποίηση του άλλου, δηλαδή στην άδικη απεικόνιση του εχθρού, στη διαστρεβλωμένη παρουσίαση της πραγματικότητας, στο τσουβάλιασμά του σε ένα προκαθορισμένο στερεότυπο το οποίο θεωρώ καθήκον μου να πολεμήσω. Χωρίς να χρειάζεται απαραίτητα να πολεμήσω έως καταστροφής τον άλλο. Μόνο και μόνο να τον υποτιμήσω έστω και λίγο έχω καταφέρει να τον ακυρώσω, να του κλέψω την αξιοπιστία του στα μάτια του ακροατηρίου μου.


Οι σκοποί μου μπορεί να είναι σαφώς θεάρεστοι και η δική μου άποψη μπορεί να είναι σαφώς η ορθότερη, μπορεί να είμαι ζηλωτής Θεού αλλά…. Εδώ το αλλά είναι πολύ μεγάλο, επειδή το μέσο το οποίο, συχνά απερίσκεπτα, θα χρησιμοποιήσω δεν είναι εξίσου θεάρεστο ούτε το εξετάζω με τον ίδιο ζήλο που διακατέχει τις απολογητικές μου προσπάθειες. Ακόμα κι αν προσεγγίσουμε το θέμα από την οπτική μιας ηθικής πολέμου, είναι απαραίτητο όχι μόνο ο πόλεμος μας να είναι δίκαιος (δηλ. δικαιολογημένος) jus ad bellum, αλλά θα πρέπει να διεξαχθεί και δίκαια jus in bello.


Τα μέσα της απολογητικής δεν αγιάζονται από τον σκοπό. Ο σκοπός είναι η δικαιοσύνη (ο Χριστός πέθανε για να αναδημιουργήσει ένα δίκαιο κόσμο) και το μέσο απαιτείται πάλι να είναι η δικαιοσύνη. Γιατί να φτάσει κανείς σ’ αυτόν τον δίκαιο κόσμο αν δεν πόθησε από τώρα αυτή η δικαιοσύνη να πραγματωθεί σε κάθε του σκέψη και πράξη και λόγο με κάθε κόστος που αυτό συνεπάγεται; Εάν ο σκοπός είναι η δικαιοσύνη τότε ας ξεκινήσω εδώ: ο αντίπαλός μου πρέπει να αντιπροσωπευθεί δίκαια χωρίς καρικατούρες. Πρέπει να αναγνωριστούν τα καλά του στοιχεία και να εκτεθούν τα αρνητικά του δίνοντάς του πάντοτε την ευκαιρία της υπεράσπισης του εαυτού του πριν βγάλουμε την τελική μας ετυμηγορία. Αυτό όμως θέλει κόπο. Θέλει να δώσω χρόνο να ακούσω και να κατανοήσω και να ανοιχτώ στην πιθανότητα ότι εγώ έχω παρεξηγήσει τον άλλο, στην πιθανότητα οι θέσεις μου να είναι θέσεις απέναντι σε σκιάχτρα τα οποία εγώ κατασκεύασα. Θέλει μια ακαδημαϊκή σχολαστικότητα, αν θέλετε.


Η εμμονή στην αρνητική απεικόνιση του άλλου είναι στοιχείο πολύ ανθρώπινο. Ο άνθρωπος έχει ανάγκη να διατηρεί τον άλλο σε μειονεκτική θέση γιατί απέναντι στον εχθρό του είναι που ορίζεται. Έχει απόλυτη ανάγκη να νιώθει ότι αυτό που είναι, ή αυτό που επέλεξε, είναι το καλύτερο δυνατό και θα του ήταν πολύ επίπονο να ανακαλύψει ότι έκανε λάθος επιλογή ή ότι διατηρεί λανθασμένες πεποιθήσεις. Και γιατί είναι επίπονο; Επειδή συνήθως κάποιος επενδύει πάρα πολλά σ’ αυτές τις πεποιθήσεις, κτίζει την ζωή του και την ταυτότητά του σ’ αυτές και πρέπει να διατηρηθούν πάση θυσία. Αυτός ο φόβος που ο κάθε άνθρωπος βιώνει, τον κάνει να διαβάζει την πραγματικότητα επιλεκτικά, τις Γραφές επιλεκτικά, να χωρίζει βολικά τους ανθρώπους σε υπέρ μου ή κατά μου, σε καλούς και κακούς, απορρίπτοντας το ενδεχόμενο ότι σε έναν άνθρωπο μπορεί να υπάρχουν και καλά και κακά στοιχεία. Είναι μεγάλος ο πειρασμός να ρυθμίσω πληροφορίες, γεγονότα και ιδέες με τέτοιο τρόπο ώστε να αναδείξω την υπεροχή της δικής μου θέσης. Ναι είναι πολύ ανθρώπινο όλο αυτό αλλά η κλήση είναι να πάμε πέραν των ενστίκτων επιβίωσης, στη στενή οδό.


Αυτό τον πειρασμό τον βιώνω κι εγώ, αλλά συγκεκριμένα τον ένιωσα πιο έντονα στη διάρκεια της διδακτορικής μου διατριβής. Καθώς ερευνούσα για το θέμα μου, έπρεπε να σιγουρευτώ ότι δεν έχει βρεθεί κάποιο χειρόγραφο, κάποια επιγραφή που να αναιρεί τα συμπεράσματά μου. Ήμουν στο πανεπιστήμιό μου στην Αγγλία, είχα πάρει άδεια από το αρχαιολογικό τμήμα κλασικών σπουδών του πανεπιστημίου να ερευνήσω τις αποθήκες τους, να ψάξω ανάμεσα σε στοίβες χειρογράφων και να διαβάσω επιγραφές γνωρίζοντας ότι κανείς δεν θα έμπαινε στην ίδια διαδικασία να τις ψάξει και να αναιρέσει αυτό που θα ανακάλυπτα. Ο κόσμος που θα διαβάσει αυτό που θα γράψω απλά θα εμπιστευτεί ότι τους παρουσιάζω την αλήθεια. Καθώς βρισκόμουνα, όμως, στις σκονισμένες στοίβες των αρχείων και βρήκα μια μικρή επιγραφή που αναιρούσε την θέση μου, αμέσως ήρθε ο ψίθυρος: «αγνόησέ το, κάνε τα στραβά μάτια, κανείς δεν πρόκειται να το μάθει ποτέ». Και είναι αλήθεια. Κανείς δεν θα το μάθαινε ποτέ κι εγώ θα είχα υπερασπιστεί τα συμπεράσματά μου χωρίς κανένα ίχνος απόδειξης για το αντίθετο. Εκεί τρόμαξα. Ήταν τόσο εύκολο, τόσο κρυφό αλλά ταυτόχρονα ένιωσα το σύμπαν ολόκληρο να σκύβει περιμένοντας να δει τι θα έπραττα εν τω κρυπτώ.


Όπως φαίνεται και στην ταινία Interstellar (spoiler), καμία επιστήμη δεν μπορεί να προχωρήσει ερήμην της ηθικής. Όταν ένας αστροναύτης αλλάζει τα δεδομένα μόνο και μόνο για να σωθεί η ζωή του, το μήνυμα είναι ότι η αλήθεια πάντα θα μας διαφεύγει και θα είναι εξαρτημένη απ’ τη δίκαιη απεικόνιση της πραγματικότητας. Η αλήθεια εξαρτάται από την ηθική αντιπροσώπευση των δεδομένων, είτε μας συμφέρουν αυτά είτε όχι. Αντιστάθηκα στον πειρασμό της διαστρέβλωσης των δεδομένων για να στηρίξω τη θέση μου, χωρίς να εγγυούμαι ότι θα είμαι ικανή πάντοτε να αντιστέκομαι σ’ αυτόν. Θα είναι μια συνεχιζόμενη μάχη με το εγώ μου και τους φόβους μου.


Αν έχουμε μάθει κάτι από τον Ιώβ είναι ότι η δικαιοσύνη είναι ανώτερη της απολογητικής υπεράσπισης του Θεού. Ο ζήλος της υπεράσπισης του Θεού, ενσαρκωμένος στους φίλους του Ιώβ, αδίκησε μάλλον τον άνθρωπο παρά να φέρει δικαιοσύνη, και απορρίφθηκε κι απ’ τον ίδιο τον Θεό. Η δικαιοσύνη προηγείται της απολογητικής και η δικαιοσύνη είναι που νομιμοποιεί την οποιαδήποτε απολογητική. Όπως όλες οι επιστήμες και η απολογητική είναι ηθικά υπόλογη. Αυτό φυσικά δεν ισχύει μόνο για Χριστιανούς αλλά και για αθεϊστές ή οποιεσδήποτε άλλες ομάδες με ενδιαφέρον προώθησης των ιδεών τους. Μας ενοχλεί η καρικατούρα που δημιουργεί ο άθεος για τους ανθρώπους της πίστης και θα θέλαμε να μας ακούσει σοβαρά, να δώσει προσοχή στα ιερά μας κείμενα και να τα ελέγξει υπεύθυνα μέσα στο ιστορικό τους πλαίσιο και όχι εκτός συφραζομένων. Μας ενοχλεί επίσης να μας τσουβαλιάζουν με τους σταυροφόρους (παλαιούς και σύγχρονους) ή με οποιαδήποτε άλλη ομάδα με την οποία δεν ταυτιζόμαστε.


Καιρός να σκύψουμε πάνω στις μεθόδους μας με αυστηρή ενδοσκόπηση και αυτοκριτική και πραγματικά να διψάσουμε την δικαιοσύνη, ακόμα κι απέναντι στον εχθρό μας. Η βασιλεία είναι δώρο σ’ αυτούς που εκζητούν τη δικαιοσύνη και όχι αντίστροφα.


 •  0 comments  •  flag
Share on Twitter
Published on November 23, 2014 10:03

October 21, 2014

���������� ������������������

pouring_light31�������� ���������� ������ ����������������. ������ ���������������� ������ ������ ���� ����� ������������������ ���� ���������������������� �������������� ���� ���� ����������, ���������� ������������ ���� ����������/�� ���� ������ �������� ������������.


���� �������� ���������� �������������������� ������ ������������ �������������� ����������������������, ����������������, �������������� ������ ���������������� ������ �������������� ���� �������� �������� ���� ������. �������� ���������� ����������������. ������ ���������� �������� ���� ������������������ ��������, �������� ������������, ���� ������������������������ ���������������������� ������ ����������, �������� ����������. ���������� �������������� ������ �� ���������������� ������ �������������� ���� ������������, ���� �������� ������������ ������ �������� ���������������������� ������ ������������������ �������� ��������������������������� �������������������������� ������ �������������� ���� ������������������������� ��������������������. �������� ������������ ������������ ������ ���� �������� ���� �������������� ��������������������. ������, ������������. �� ���������������� ���������� ���� �������������������� ������ ����������������, ������ �������� �� ������ ����������, �� �������� ���������� ��������.


�������� ���� �������������������� ������������ ���� �������� ����������. ������ �������������� ���� ������������, ���� �������������� ������ ���� �������������������� ������ �������� �������� ��������. ����������������������. ���� ���������� ���� ������ �������� ������������ ������ ��������������. ���� ������������ ���� ���������������� ������ ������������ ������������ ������ ������ ���� ��������������, ���� ���� ��������������������.


���� ���������� ������ ���� ����������������, ������ ����� ������������������, ���������� ���� ���������� ������ ������������ ������������ ������ �������������������� �������� ���� ��������. �������������� ���� ������������, �������������� ������ �������� ����������, �������������� ���� ���������� ������ ������������������. ���� �������� ���������� ���� ������ ���������������������� ������� ������. ���������� �������� ������ ������ ���� ������������ ������ ���������������� ������, �������� ������ ������ �� ���������� ���� ���������� ���� ������������ ������, �������������� ������ ������������ ������ ������������ ������, �������������� ������ ���������� ������ ���������������������� ������ �������� ������. �������������� �������� ���������������� ���������� ���� ���������� ������ ������ ��������������. �������������� ������ �������� ������ ������ ���������� ������ �������� ������ ������. ���� ����������: �������� ���� ��������. �������������� ���� ��������. ���������� ����������. ���� �������� ������������������ ����������. ���� ������������ ���� ������������ �������� ���������� ���������.��


������ ������. �������� ���� ���� ������������ ����� ���������������� ���� ������ ������ ������ ���������� ������ ������������; ������, �������� ���� ���������������� ������ ������, �������� ������ ���������� ���� ���������������� ������ �������� ������ ������ ����������. �� ��������������! �������� ���� ��������������; �������� ���� ���������������� ������ ������� ����� �������������� ���������� ������ ������. �������� ������ �������� ���� ����������������; �� �������������� ��������� �� ������������ ���������� ������ ������������, ���� ���������� �������� ������������ ���������� ��������. �������� ���� ������������ ���������� ���� ��������, ���� ��������, ���� ��������.


����������, ���� ������ ������ ������ �������������� ������������. ���� ���������� �������� ������ ���������� ���������� �� ������������������������������ ������ ������������. �� ����������, �� ������������. ������, ���� ��������. �� ����������, �� ��������������. ������, ������ ���������� ������ ��������������. ������ ���������� ���� ������ ������������ ������ ���� ����������, ���� ���������� ������ ������ ��������������, ������ ������ ������������������, ������ ������������ ���������� �������������� ����������. ���� ������������ ������ ���������������� ������ ���������� ������! ���� ������������ ������ ���� ����������������. ������ ������, �������� ���� ������� ������ ���������������� ������!


�������������� ��������: �� ���������������������� ������������������ ������. �� �������� ������������������ ���� ���������������� ������ ������������ �������� ���� ����������, ���� ������������������ ���������� �������� ���������� ������ ���������� ����������! ������ �������� ���� ���������� ������ ���� �������������������� ������ ������������������ ������ ������������ ������! ���� �� ������������ ������ ���� ��������; ���� ����������� ������ �����������. ������, ������, ���� ������ ������ ������������������ ���������� �������������� ������ �������� ������ ���������� ������ ������������������������ ���� ����������. ������ ���� ���� ������ ������������������ ������ ������������ ����������, ������. �������� ���� ����������; �������� ���� ����������������. ���� ������ ���������������� ������ ����������. �������������� ����������. ���������� ������ ����������������, ���������������� ���� ������ ������������ ���� ������ ������ ���������� ������ ������ �������� ��������������������. ���� �������������� �������� �� �������� ������ ������������ ������ ������ �������������������� ���������� ����� ���������� ������ ����������������������; ������ �������������������� ������ ���������������������� ������ ���������������� ������ ������ �������� ������ ���� �������������� �������� ������ ������ ������������������ ������������. ���������� ������ ���������� ������ �������������� �������� ����������.


������ ������. ������ ������ ���� ��������������;


�� �������� ������ �� �������������� ������ �������������� ���������� �� ���������������� ������ �������������� ���� ������������. ������ ������������ �������� ������ ������ ������������ ������ �������������� ������ ���� ��������. �������������� ������������. �������������������������� ���� �������������������� ������.


������ ������ �������������� ����������, ������ �������������� ������������������. ������������ ������ ������ �������� ������������. �������� ���������� ������������ ������ ������ ������������ ���� ������. ������������ ������ ���� ����������������. ������ �������� ���� ������ ������ ��������, ������ ���� ������������ ���������������� ���������� ������ ����������������. ������ ���� �������� ���� ������ ������ ������������ ��������. ���� ���������� ������������ ������ ���� �������������� ������� ���� ���������� ������ ������������, ������ ������ ���� �������������� ������������. �������� ���� ���������������������� �������� ����� ������ ��������; �������� ����� ������������������������������ ������ ���������� ������; �������� ���� ������������ ������ ������ ������������ ������ ������ ������ ���� ������ �������������� ���������������� ������� �������� ����������;


������ ������, ������ ����������. ������ ����������������. �������������� ������, ������ ������, ���� ������ ������������������ �������� �������� ���������� ���������� ������ ������������ ������. ���� ������ ���������������� �������� ������ ������������ ������� ���� ���������� ����� �������������������� �������������� ������ ������ ����������������. ���� ���������������������� ���� ����������-���������������� ������ �������������������� ������ ���������� ������ ����������. ���� ���� ������������, ���� ���� ������������ ���� ������������������ ������ ����������, �������� ���� ���� ������������ ����������, ���� �������� ������������ �������� ���������������������� ������, ���� ���� �������������� ������ ������������ ������ ������ ������.


�������������� ��������.


 •  0 comments  •  flag
Share on Twitter
Published on October 21, 2014 13:55

Φιάλη προσευχής

pouring_light31Αυτή είναι μια προσευχή. Μια προσευχή που δεν θα μ’ ενοχλούσε να κρυφακούσει κάποιος αν το θέλει, γιατί μπορεί κι αυτός/η να την είπε κάποτε.


Το σώμα συχνά ξεχειλίζει από κάποιο άγνωστο περιεχόμενο, κοχλάζει, αφρίζει και σπρώχνει σαν πίδακας να βγει προς τα έξω. Αυτό είναι προσευχή. Δεν είναι όλες οι προσευχές έτσι, αλλά πολλές, οι περισσότερες τουλάχιστον στη Βίβλο, έτσι είναι. Κάπου διάβασα ότι η μεταφορά του σώματος ως σκεύος, ως κάτι δηλαδή που έχει περιεχόμενο και ιδιαίτερα υγρό περιεχόμενο—ο χαρακτηρισμός του σώματος ως ποτήρι—είναι παγκόσμιος. Κάθε γλώσσα μιλάει για το σώμα με τέτοιες περιγραφές. Ναι, λοιπόν. Η προσευχή είναι το ξεχείλισμα του ποτηριού, από χαρά ή από θλίψη, ή πολύ συχνά θυμό.


Αυτό το ξεχείλισμα πρέπει να πάει κάπου. Δεν γίνεται να βράσει, να αφρίσει και να σκορπιστεί σαν λάβα όπου βρει. Ανεξέλεγκτα. Ας δοθεί σε ένα άλλο σκεύος που αντέχει. Οι φιάλες ας ξεχυθούν στο μεγάλο καζάνι που όλα τα δέχεται, κι ας ξεθυμάνουν.


Κι αυτός που σε πληγώνει, που σ’ εξοργίζει, είναι κι αυτός ένα πήλινο σκεύος που σιγοβράζει μαζί με σένα. Κάποιος το φτιαξε, κάποιος του βαλε φωτιά, κάποιος κι αυτόν τον δοκιμάζει. Κι αυτό είναι το πιο εξοργιστικό απ’ όλα. Γιατί εκεί που θες να πάρεις την εκδίκησή σου, εκεί που θες ο άλλος να μάθει το μάθημά του, βλέπεις τις ρωγμές στο σκεύος του, βλέπεις την φωτιά που σπινθηρίζει από κάτω του. Βλέπεις πόσο αδύναμός είναι κι αυτός και τον λυπάσαι. Βλέπεις τον ίδιο σου τον εαυτό στη δική του ζωή. Κι ακούς: «Έλα σε Μένα. Ξέσπασε σε Μένα. Άστον αυτόν. Σε μένα λογοδοτεί αυτός. Οι φιάλες να χυθούν στον θρόνο μου….»


Θεέ μου. Πότε θα με μάθεις ν’ απορροφώ τη βία και την κακία του κόσμου; Ναι, καλά το μαστίγιο στο ναό, αλλά δεν είναι το μαστίγιο του ναού που μας έσωσε. Ο σταυρός! Εκεί τι γίνεται; Εκεί τα ρούφηξες όλα απ’ τ’ αγρίμια αυτής της γης. Εκεί πού ήταν το μαστίγιο; Ο σταυρός είν’ η ελπίδα αυτού του κόσμου, το φρένο στον αιώνιο κύκλο βίας. Εκεί να καθίσω μέχρι να μάθω, να μάθω, να μάθω.


Μυρτώ, κι εσύ μες στα αγρίμια ήσουνα. Το πρώτο βήμα του θυμού είναι η «μαρτυροποίηση» του εαυτού. Ο άλλος, ο βίαιος. Εγώ, το θύμα. Ο άλλος, ο διώκτης. Εγώ, στο μέρος του σταυρού. Εγώ παρέα με τον Χριστό και οι άλλοι, οι άλλοι που δεν βλέπουν, που δεν κατάλαβαν, που θέλουν πολλή δουλειά ακόμα. Τι όμορφα που συγύρισα τον κόσμο μου! Τα καθαρά και τα ακάθαρτα. Θεέ μου, σώσε με απ’ την ερμηνεία μου!


Δεύτερο βήμα: η αναμενόμενη ανταμοιβή μου. Η καλή Χριστιανή θα υπομένει και κάποια μέρα θα φανεί, θα φανερωθεί ποιος είχε δίκιο και ποιος άδικο! Μια μέρα θα υψωθώ και θα απολαμβάνω την ταπείνωση του εχθρού μου! Μα η Βίβλος δεν το λέει; Θα ‘ρθει μια μέρα…. Ναι, ναι, κι εσύ σαν κλασσικός Ιωνάς κάθισες από τώρα στο βουνό σου περιμένοντας το τέλος. «Ας μη δω την ταπείνωση της Νινευή τώρα», λες. «Και τι έγινε; Ξέρω να περιμένω. Θα την απολαύσω πιο μετά». Καημένη Μυρτώ. Αυτός που υποφέρει, υποφέρει με την ελπίδα να δει τον εχθρό του στο ίδιο στρατόπεδο. Τι δουλειά έχει η δική σου ελπίδα για τον καινούργιο κόσμο μ’ αυτήν του σταυρωμένου; Εσύ αναβάλλεις την ικανοποίηση του εγωισμού σου για μετά και το θεωρείς αυτό ζωή του μέλλοντος αιώνος. Κάτσε στα πόδια του σταυρού λίγο ακόμα.


Θεέ μου. Από πού να κρατηθώ;


Η οργή και η αίσθηση της αδικίας είναι η εντύπωση ότι κάποιος με έκλεψε. Μου λείπει αυτό που μου ανήκει και κάποιος μου το πήρε. Κάποιος φταίει. Παραβιάστηκαν τα δικαιώματά μου.


Όχι δεν υπάρχει κλοπή, δεν υπάρχει παραβίαση. Κανείς δεν σου πήρε τίποτα. Όπως εμένα κανείς δεν μου έκλεψε τη ζωή. Κανείς δεν με σταύρωσε. Εγώ βάζω τη ζωή μου κάτω, Εγώ τη δωρίζω απλόχερα χάριν των προβάτων. Εγώ τη δίνω κι Εγώ την παίρνω πίσω. Το πικρό ποτήρι Εγώ το λαμβάνω απ’ τα χέρια του Πατέρα, δεν μου το ποτίζει κανείς. Πότε θα βασιλεύσεις πάνω σ’ όλα αυτά; Πότε θ’ αναποδογυρίσεις τον κόσμο σου; Πότε θα πάρεις εσύ τον σταυρό σου και όχι να τον δέχεσαι παθητικά απ’ όπου έλθει;


Θεέ μου, δεν μπορώ. Δεν μπορούμε. Βοήθησέ μας, Θεέ μου, να μην ονειρευτώ ποτέ έναν κόσμο χωρίς τον αδελφό μου. Να μην φανταστώ ποτέ ένα μέλλον απ’ το οποίο θ’ απουσιάζει κάποιος που εσύ αγάπησες. Να γκρεμιστούν οι λόφοι-κερκίδες που περιμένουν την πτώση του άλλου. Κι ας πονάνε, κι ας πονάνε τα κτυπήματα του άλλου, αλλά να μη σβήσει αυτός, μη γίνω φονιάς στην εσχατολογία μου, να μη στενέψω την αγκάλη σου Θεέ μου.


Ελέησον ημάς.


 •  0 comments  •  flag
Share on Twitter
Published on October 21, 2014 13:55

September 17, 2014

�������� ������ ������ ������������…

Amos�� �������� �������������������� �������� ������������ �������� ���� ��������������. �������� �� ����������������, �� ���������� �������������������� ������ ���� ���������������������� �������������� ���� ���������� ������ ��������������, ���������� ��������������������. �������� ������ ������������ ������������������������������ ������ ���� ���������������������� ������ ������������ ������ ���������������� ���������� �� ���������������� �������������������������� �������������������������� �������������������� ������ ���� ���������� ������ ���� ������������ ����������������. �������� ������ ���� ���������� �� ������������������ ������ �������������� ������ �������� ������ ���������� ������������ ������ ��������������: �������� ���������������� ���������� ����������������� ���������� ������� ����� ���������������� ���������������� ������� �������� ����������������� ���������������. ������ �������� ��������, ������������, ���������� �������������������� �� ������������������ ���������������������� ���������� ������� ���������� ������� ������������������;


�� ��������������, �� ������������ ���������������������������� ���������������������� ������ ������ ������������������ ������ ���������� ������ ������������ ������������ ������ �������������������������� �������� ������ 760 ��.��., ������������ ���� �������� ������ �������� ������������������������ ���������������� �������� ��������������������. �������������������� ������������ ���������������� ������ ������ ������������ ������ �������������� 14:5: �������� ��������� ���������������� ������� ��������������� ����� ���������������� ���������� ����������������� ������������� ���� ������ ���������������� �������� �������������������� ���������������� ������������������.


����������������, �� �������� ���������������������� ���� ������������������ ������ �������� ������ ������������ �������� ������ ������������ ������ ������ ������ ���������� ������ ���������������������� ������ ���������� ���� �������������� ������ �������������� �� ������������������ ������������������, ������ ������ ������������ ��������������������, ������ �������������������� ������ ���������� ������ ��������������.


������������������ ������ ������������������ ���������� ������, �� �������� �������������������� ������ ���������������� ��������������. ������������ ������ ���������� ���� ���������������� ���������� ������ �������� ������ ���� ���������� ������ �������������� ���� ���������������� ������ �������������� ������ �������� ������ ���� �������������������� (9:1). ������ ������������������������������ �� �������� �������������� �������� ���� ���� �������� ������������������ ������ ���� �������� 1:1, �������� ������ ���� �������� ������������ ���� �������������������� ������ �������������� ���������������� ���� ���������������������� ���� ������������. ������������ ������ �������������� ���� ���������������� �� ������������������ ������������������ ���� ������������ ������ ������ ���������������� ������������ ������������ �� ���� �������������������� �������������� ���� ���������� ������ ������ ���������� ���� �������������� ���� ���� ������������ �������������������� ������ ���������� ��������. ���� ������������������ ���������� ������ �� ������������������ ������ ������������������ ���� ���������� ������ ��������������, �������������� ������ �� �������������� �������� ���� ������������ �������������������� ������ �������� ���� ���������������� ��������������.


���� ������������������ ������������ ������ �������������� ������ ������ �������������������� ������ ���������������� �������������� �������� ������������ ������ ������������������������ 18:22, �� ���������������� ���������������� ���������� ���������� �� ������������ �������� �������� ���� �������������� ������������ ������ �������� ������������������������. ������ ������ ��������������������, ���������������� ������ �� ���������������� ������������ ���� ���������������� �� ������������������ ���������������� �������� ����������. �� ��������������, ������������, �������� ���� �������������� ������ ���������������������� ���� ���������������������� ������ ���������� ������ �������������� ������ �������������� ������ �������������� ������ �������������� ������ �������������� ������ �������������� ���������������� ������ �������������������� ������������ ������ ��������.


���� ������������ ������ �������������� ������ ������������������������ ���� ������ ���������������� ����������������, ������������ ������ ������������ ���������������� �������� �������������������� ������ ���� ���������������������� ���� ���������������� ������ ���������� ������ ��������������. ������������, ���� �� �������� �������� ������������ ������ ���� ������������ �������� �������������� ���� �������� ���������� ������ ������ ���� ���������������� ������ �������� ������ ���������������� ����������. ���� �������������������� ���������� ������ �������������� ������������������������������ ������ �������������������� ������������ �������������� �������������� �������� �������������������� �������������� ���������� ������ �������������� ������������������. ��������� ����������������, �� ���������� ���������������� ������ ������������������������ �������� ������ �� �������������������� ������ �������������������������� ������������������ ������ �������������������� �������� �������� ���� �������������� ������ ������������ ������ ���������������� ������ ������������, ������������ �������� ������ �������������� �� ������������, �������������� ���� ���������� ��������, ���������������� ������ ������ ���������������� ������������ �������������������� �������� �������������������� ������������������: ��� ��� ��������� �������������������� ������� ������� ����������� ������������� ������������� ��� ��������� ������������������ ������� ������� ����������� �������������������������� (3:8). ������ ���� ���������������� ������ ���������� ������ ��������, �������������������������������������� ������ ���������������������� ��������������������, ���������������������� ���� �������������������������� ������ ���������� �������������������� ��������. �� �������� ������ �������������� (������������ ������ �������� ���������� ���� ������ ���������� ����������������������) ���������� �� ���������������������� �������������� ������ ������������������ �������� ������ �������������������� ���������������������� ������ ������ ������������������ �������� ������������, ������������ ������������������ ������ ������ ������ ������ ������ ������������ (������������������������� ���� ������� ����������������� ���� 5:4). ���� ������������������ ���������� �� ������������������/���������������� ������ ������ �� �������������������� ����������������. �� ���������������� ���������� ���� �������� ������ ������������������.


���������� �������������������������������� ������ �������������� ���� �������� ���������������� ����������������, �� ������������ ������������������ ���������� ������ ��������������������, ���������� ������������, ������ ������������ ������������ �������� ����������. ������������������������ ���������������� ������ �������� ���������� ������ ������������������ ���� ���������������� ����������������, ���� ������������������������������������ ������ ������ ������������������ ������ ���� ������ �������������� ������� ������. ������ ������������ ���� ���������� ������ ���������� ���� ���������������� ���������� ���������������� ������ �������������������� �������� ���������������� �������� ������������������ �� ���������� �������� ���������� �������� �������������� ������ ������ �������� ���� ����������, ������ �������� ���������� �������������������� ������ ������������������ ���� ��������. �� ������������������ �������� ���� �������� ������ �������� ������ ���������� ������������������ ������ ���������� �� ���������������� ���������������� ���� ������ �������������� ������ ����������������, ���� �������������� ������ ������������������.


������ ������ ��������, �� ���������������� ������ �������������� ���������� ������ ������������������. �� ������������������ ���������� ������ ������ ��������������������. ������ ������������ ���������� ������������������ �� ���������������� �������������� ������������ �� ���������� ������ ������������ ������ ���������� ������ ������ ������ �������� ������ ������������������ ������ ������������ �������� ���������� ������������. ���� ���������������� ������������ ���� ������ ������ ������������ �� �������������� ������ ������ ���������� �� �������� �������������������� ����������, �������� ���������� �� ���������� ���� ���������������������� ���� �������������������� ������; ������������ ������ ���� ������������ ����������������, ������������ ������ ������ ���������������� ����, �������������� �������� ��������������, ����������! �� ������������������ ����������������������! �� �������� ������ ��������, ��������, ������ ���������������������� ��������. �������� ������ �������� ���������������� ������ ���� ������������ ���������������� ������ �������������� ������ ������ ���������������� ������������ �������� ������������������ ���� ������������ ���� �������� ���������� ���� ���� ���������� ���������������� ��������������������. �� ������������������ ������ ���������� ������ ���������������� ���������� ������ ���� ���������� ���� ���� ������������������������ �������������� �������������������� �������������������� �������� ���������� �������� ���� �������������� ������������ ������ ������ ������ ������ ������ ������ ������ ������ ������.


���� ������������ ���������� ������ ��������������������, �������������� ������ ���������������������� ������ �������������� ������ ������������������ ������ �������������� �������� ������ ������������ ������ �������������������� ������ ������ ���������� ������ ������ ������ ��������. ���� ������������ ���������������� �������� �������� ���� ���������������� ������ ���������������� ���������������� ���� ������������������������ ������ ������ ������ ���������� ������ ������������������, ������ ������ ������ ����������������. �������� �������� ���� ���������� ������ �������������� ���������������� ������ �������������� ������������, ������������, ���������� ������ ������������ ������ ������ ������ ������ ��������; �������� �������� �������������� ���� ���������������� ������ �������� ������� ������ �������� �������������� ������ �������� ������ �������� ������ ������ ���� ����������������; �������� ���������� ������ �������������� ���������� �������� ������ ������ ������ �������������������� ������ ������ ������������ ������ �� ������ ��������, ������ �������� ����, �������� ��������������������!��


�� ������������ ������������������ ������ �������������������� ���� ���� �������� ������ �������������� ������ ������ �������������� ������ ����������:


�������������������� ������������� ������� ��������� ������ ����� �������� ����� �������������� ������ ������� ����� �������� ����� ��������� ������ ������� ����� �������� ����� ���������������� �������� ��������� ������������ ��� ������������� ������� ����������� ��������������. ��������������� ����� ������������ ������������ �������������������� ������� ��������������� ������ ����� ���������������. ����� ��������������� ��������� ����������� ������������������ ��������� ��� ����������� ����������������� ������� ����� �����������������. (�������� 22:37-40)


���������� �������� �� �������� ���������� ������ ���������� ������ ��������������, ������ ���������� ���� ������ ���������������� ������������ ������ ���������� ���� ������ ���������������������������� ��������������. �� ���������������� ���������������� ������ ���� ���������� �������� ����������������������������������, ������������������������������, �������������� ������������, ������ ���������� ���������� ������������ ���������� ���� ���������������������� ���� ���������������������������� �������� ������ ������ ���������� �������������������� ���� ����������������, ������ ������������ ������ ������ ���������������� ���� �������� ������������, ������ ������������������ ������ ������ ���������������� �������� �������������������� �������������� ����������������. ���������� ������ �������������� ���� ���������� ������ ���������������� �������� ���������� ������ �������������� ���� ���������� ������ ���������������� ������ ���������������� ���� ���������� ������ ������������ ����������.


 •  0 comments  •  flag
Share on Twitter
Published on September 17, 2014 10:02

Πριν από τον σεισμό…

AmosΟ Αμώς προφήτευσε «δύο χρόνια πριν το σεισμό». Αυτή η φρασούλα, η οποία εξυπηρετεί στο να τοποθετήσει χρονικά τη δράση του προφήτη, είναι ασυνήθιστη. Αυτό που κοινώς χρησιμοποιείται για τη χρονολόγηση της δράσης των προφητών είναι η περίοδος διακυβέρνησης συγκεκριμένων βασιλιάδων από το Νότιο και το Βόρειο Βασίλειο. Αυτό ήδη το κάνει ο συντάκτης του βιβλίου του Αμώς στο πρώτο εδάφιο του βιβλίου: “ἐν ἡμέραις Οζιου βασιλέως Ιουδα καὶ ἐν ἡμέραις Ιεροβοαμ τοῦ Ιωας βασιλέως Ισραηλ”. Για ποιο λόγο, λοιπόν, είναι απαραίτητη η περαιτέρω διευκρίνιση “πρὸ δύο ἐτῶν τοῦ σεισμοῦ”;


Ο σεισμός, ο οποίος επιβεβαιώνεται χρονολογικά από τις ανασκαφές του Χαζόρ στο βόρειο Ισραήλ και χρονολογείται γύρω στο 760 π.Χ., πρέπει να ήταν από τους μεγαλύτερους σεισμούς στην Παλαιστίνη. Αναφέρεται χρόνια αργότερα και στο βιβλίο του Ζαχαρία 14:5: “ἐν ταῖς ἡμέραις τοῦ σεισμοῦ ἐν ἡμέραις Οζιου βασιλέως Ιουδα” ως μια ανάμνηση ενός εξαιρετικά τραγικού γεγονότος.


Προφανώς, ο Αμώς ολοκληρώνει το προφητικό του έργο δύο χρόνια πριν τον σεισμό και από την ημέρα της ολοκλήρωσής του μέχρι το γεγονός του σεισμού η κοινότητα περιμένει, για δύο χρόνια τουλάχιστο, την επαλήθευση των λόγων του προφήτη.


Ιδιαίτερα στο τελευταίο όραμά του, ο Αμώς προφητεύει ένα σεισμικό γεγονός. Βλέπει τον Κύριο να στέκεται δίπλα στο βωμό και να καλεί τον προφήτη να χτυπήσει τις κολώνες του ναού για να «σεισθούν» (9:1). Εδώ χρησιμοποιείται η ίδια εβραϊκή ρίζα με τη λέξη «σεισμός» από το Αμώς 1:1, αλλά και σε άλλα σημεία οι περιγραφές του προφήτη μοιάζουν να παραπέμπουν σε σεισμό. Φυσικά δεν ξέρουμε αν πράγματι η κοινότητα κατανόησε το μήνυμά του και περίμενε κάποιο σεισμό ή αν αναδρομικά εξέτασε τα λόγια του και έκανε τη σύνδεση με τη φυσική καταστροφή που έλαβε χώρα. Το σημαντικό είναι ότι η κοινότητα που διαφύλαξε τα λόγια του προφήτη, θεώρησε ότι ο σεισμός ήταν το σημείο επικύρωσης του Αμώς ως αληθινού προφήτη.


Αν ερευνήσει κανείς τις οδηγίες για την εξακρίβωση του αληθινού προφήτη στον Ισραήλ στο Δευτερονόμιο 18:22, ο αληθινός προφήτης είναι αυτός ο οποίος λέει κάτι εν ονόματι Κυρίου και αυτό εκπληρώνεται. Εάν δεν εκπληρωθεί, σημαίνει ότι ο προφήτης μίλησε με αυθάδεια ή αλαζονεία απέναντι στον Κύριο. Ο σεισμός, λοιπόν, ήταν το γεγονός που επιβεβαίωσε τη θεοπνευστία των λόγων του προφήτη και οδήγησε στη συλλογή και κατόπιν στη σύνταξη του τελικού κειμένου που ονομάζουμε Βιβλίο του Αμώς.


Το μήνυμα του προφήτη δεν περιορίζεται σε μια σεισμική πρόβλεψη, παρόλο που τέτοια «σημεία» ήταν απαραίτητα για να επικυρώσουν τα βαρύτερα των λόγων του προφήτη. Δηλαδή, αν ο Αμώς είχε δίκαιο για το σεισμό τότε σίγουρα θα έχει δίκιο και για τα υπόλοιπα που ίσως δεν βλέπουμε ακόμα. Το μεγαλύτερο μέρος του βιβλίου συμπεριλαμβάνει μια εξαιρετικά σκληρή κριτική ενάντια στις κοινωνικές αδικίες εντός του Βορείου Βασιλείου. Κατ’ ακρίβεια, η ηθική κατάντια της Ισραηλιτικής ελίτ και η καταπάτηση του απροστάτευτου κοινωνικά και οικονομικά λαού ήταν το γεγονός που κίνησε τον βρυχηθμό του Γιαχβέ, αρχικά προς τον προφήτη ο οποίος, γεμάτος με τρόμο Θεού, ξεκινάει για ένα μοναχικό ταξίδι αποδόμησης μιας απάνθρωπης βασιλείας: “ Ὁ λέων ἐβρύχησε· τίς δὲν θέλει φοβηθῆ Κύριος ὁ Θεὸς ἐλάλησε· τίς δὲν θέλει προφητεύσει” (3:8). Όλα τα στοιχεία των λόγων του Αμώς, συμπεριλαμβανομένων των μελλοντικών προβλέψεων, εξυπηρετούν το «ταρακούνημα» του βαθιά ναρκωμένου λαού. Η φωνή του προφήτη (δηλαδή του Θεού γιατί οι δύο είναι ταυτισμένες) είναι ο πραγματικός σεισμός που αποβλέπει προς ένα τρομακτικό ταρακούνημα και την επιστροφή στον Γιαχβέ, δηλαδή επιστροφή στη ζωή και όχι στο θάνατο («ἐκζητήσατέ με καὶ ζήσεσθε» Αμ 5:4). Το ζητούμενο είναι η επιστροφή/μετάνοια και όχι η μελλοντική πρόβλεψη. Η πρόβλεψη είναι το μέσο της αφύπνισης.


Συχνά αντιλαμβανόμαστε τον προφήτη ως έναν ελεύθερο σκοπευτή, ο οποίος βρίσκεται εκτός της κοινότητας, «στην έρημο», και πετάει πέτρες προς αυτήν. Περιστασιακά βλέπουμε και στην εποχή μας διάφορους να ορθώνουν ανάστημα, να αποστασιοποιούνται από την κοινότητα και να την κρίνουν απ’ έξω. Εδώ πρέπει να πούμε ότι συχνά οι προφήτες είναι πράγματι ένα διορθωτικό μέσο απέναντι στην κοινότητα η οποία έχει πέσει στον λήθαργό της και όπως τα ψάρια, δεν έχει πλέον συναίσθηση ότι κολυμπάει σε νερό. Η κοινότητα έχει τα όρια της μέσα στα οποία κλείνεται και συχνά ο προφήτης καλείται να της ανοίξει τον ορίζοντα, να σημάνει τον συναγερμό.


Από την άλλη, ο προφήτης δεν υπάρχει χωρίς την κοινότητα. Η κοινότητα είναι που τον επικυρώνει. Δεν έχουμε καμία προφητεία ή μαρτυρία προφήτη σήμερα η οποία δεν φτάνει στα χέρια μας από την ίδια την κοινότητα της πίστης μέσα στους αιώνες. Θα μπορούσε κανείς να πει ότι εφόσον ο σεισμός για τον οποίο ο Αμώς προφήτευσε έγινε, τότε ποιος ο λόγος να διατηρηθούν οι προφητείες του; Μίλησε για το Βόρειο Βασίλειο, μίλησε για τον Ιεροβοάμ ΙΙ, άκουσαν όσοι άκουσαν, τέλος! Η προφητεία εκπληρώθηκε! Ο λαός του Θεού, όμως, δεν λειτούργησε έτσι. Αυτό που ήταν «φρέσκο» για το Βόρειο Βασίλειο δεν πάλιωσε για τις επόμενες γενιές αλλά συνεχίζει να μιλάει σε κάθε γενιά ως να είναι «φρέσκια προφητεία». Η διατήρηση των λόγων δεν γινότανε πλέον για να δούμε αν θα επαληθευθούν κάποιες προφητικές προβλέψεις αλλά γιατί αυτά τα κείμενα μιλάνε για τον Θεό μας και από τον Θεό μας.


Οι πιστοί είναι που αξιολογούν, κρίνουν και επικυρώνουν την αλήθεια του μηνύματος του προφήτη βάση της γνώσης και αποκάλυψης που ήδη έχουν για τον Θεό τους. Οι πιστοί ελέγχουν κατά πόσο τα λεγόμενά των προφητών μοιάζουν να παρουσιάζουν τον Θεό τον οποίο ήδη γνωρίζουν, τον Θεό της διαθήκης. Κατά πόσο τα λόγια του προφήτη πηγάζουν από σπλάχνα αγάπης, θρήνου, πόνου και θυσίας για τον λαό του Θεού; Κατά πόσο οδηγούν σε μετάνοια και πάνω απ’ όλα στην ενότητα του λαού του Θεού και όχι σε διχόνοια; Όταν ακούω τον προφήτη τρέχω στον Θεό μου και θυσιάζομαι για τον αδελφό μου ή λέω «ναι, πες τους τα, τους αμαρτωλούς!»


Ο Ιησούς κατανόησε τον προφητισμό ως το έργο που πηγάζει από και προάγει την αγάπη:


ἀγαπήσεις κύριον τὸν θεόν σου ἐν ὅλῃ τῇ καρδίᾳ σου καὶ ἐν ὅλῃ τῇ ψυχῇ σου καὶ ἐν ὅλῃ τῇ διανοίᾳ σου· αὕτη ἐστὶν ἡ μεγάλη καὶ πρώτη ἐντολή. δευτέρα δὲ ὁμοία αὐτῇ· ἀγαπήσεις τὸν πλησίον σου ὡς σεαυτόν. ἐν ταύταις ταῖς δυσὶν ἐντολαῖς ὅλος ὁ νόμος κρέμαται καὶ οἱ προφῆται. (Ματθ 22:37-40)


Συχνά αυτή η θεία αγάπη που κινεί τον προφήτη, τον καλεί σε ένα μοναχικό ταξίδι στο οποίο θα τον αντιμετωπίσουν εχθρικά. Ο προφήτης κινείται από το όραμα ενός αναδημιουργημένου, αποκατεστημένου, δίκαιου κόσμου, στο οποίο όραμα φυσικό είναι να εναντιωθούν οι «πραγματιστές» γύρω μας που έχουν ανταλλάξει τη φαντασία, την ελπίδα και την προσμονή με έναν καναπέ, μια τηλεόραση και μια προσευχή όταν αρρωστήσει κάποιος συγγενής. Αυτοί που φύλαξαν τα λόγια των προφητών ήταν αυτοί που έπιασαν το όραμα και κράτησαν την προσμονή γι αυτόν τον δίκαιο κόσμο.


 •  0 comments  •  flag
Share on Twitter
Published on September 17, 2014 10:02

July 5, 2014

���������������� ������������������������

hands������������ ������������������ �������������� ������ ������ ������� ������ ������������������������ �������������� ������ ���������� ���� �������� ������ �������� ��� ���������� ������ ��������������������������. �� �������������� ���������� ������ ������������ ������ ����������, ���� �������� ���������� ������ ������������������ ������ ������������������ (���������� ������ ��’ �������������� ���� ���������������� ���������� ������������, ������������).


������ �������� ������ ��������������������������, ������������….


������������ ���������������� ������ �������������� ��������, ������������ �������������������� ������ ���������� �� �������� ������������ ���� ���������� ������ ������������������������. ���������� ������ �������� ���������������� ������ �������� �������������������������� ������������������ ���������������������� ���������� ��������������������.


�� ������������ ������������������ �������������� �������� ���������������� �������� ������������������ ������������ �������������� ������ ������������������������������ ������ ���������� ������ ������ ���������� �������� ���������� ������. �� �������������� ���������� �� ��������: ������������ �� �������� ������������ ���� ���������� ���� ���������� ���������� ������ ������������������ ���� ��������;


������ ������������ ���������������� ���������� ������ ������ ������������ ���� ���������� ���� ����������. �������������� ����� �������� ���� ������������ ������������ ���������� ������ ������ �������������� ��������������������. ��.��. �� �������� ������ ������������ ���� �������������� �������� ������������������ ����������, ������ ������������ ���� ������������������������ ������ ���������� ������ ���������� ������ ���� ������������ ���� ��������������, ��.��.��. ���������� ���������� ���� ���������������� �� ���� ������������������ ������ ���� ���������������������� ������ ���� ������ �������� ���������������������� ������������ �� �������� ���� ���������������� ���� ������������ �������������� ��������������������. ������ �������� ������ ������������, ������������, ������, �� �������� ������ ������������ ���� ���������� ���� ����������.


������ �������� ������������ ������ �������� �������� ����������������������. ������������ ������ ������ �������������������� ���������������� ������ ��������, �������� ������������������ �������� ������������������, ������ ������������ ���� �������� ���� ������������������������ ��������������������, ���� ������������ ������ �������������� ����������������, ������ ���������� ��������������, ����������������. �������������� ������ ����������������, ������������, �������� ������������ ������������������ �� ������������ ������ ��������������������������. �� �������� ������������ ������ ������������ ������ �� ������������ ������ �������� �������� ���� ���������������� ������������������ �������������� ����� �������� ���� ��������������������. �� ������������, ���������������� ������������������, ������������ ������ ���� ���������� ������ �������� ������ ���������� ���� ���������� ������ �������������������� ������ �� �������������������� ����������������. ���� ���������� ������ �������� ������������ ������ ������ �������� ������ ���������� ������ ����������������������, ���� ��������. ������������, ���� ������ �������������� ������ �� �������� ���� ������������������������, ���������������� ������������������ �������� ���� �������� �������� ���������� ������ ������������ ������. �������������������������������� ������ �������������������� ������������ ������ ���������� ������ ���� �������������������� ������ �������� �������� ������ ������� ������ ��������.


�� �������� ������ ������������ ���������� �������� �������� ������ ����������������������. ������������ ������ ���������� ������ �������������� �������� �������������� ������ ���������������� ������ ������ ���������� �������� ������������ ������ �������������������� ������ ����������������������������. ����������, ��������, ������������������ ������ ���������� ������ ������ �������� ������ ���������������������� ������ ������ �������������������� ������ ������������������ ������. ������������ ������������ �������� ������������������������ ��������, �������� �������� ���� ��������������������������,�� �������� �� ������������, ������ ������ ���������� �� �������� ������ ���������� ������������������������!


�� �������������� ������ ������������ ������ ���������� ���� ���������������� �������� ���� ����������������, �������� ������������ ���� �� �������������� ������������������������ ������ �������������������� ������ ��������������. ����������������, ���� ���������������� ���������������������� ��������������������, �������� ���������������������� ������������������ ���������� �������������� ������ ������ �������������� ��� ������������������ ������ ���������� ��� ���� ���������������� ������ ��������������������, ������������������������ ������ ������������������������. ������ ������������������ ���������������� �������������� ����� �������� �������������� ������. ������ �������������� ������ ������������������ ������� ����������. ���� ������������ ������ ������ ����������, ��������, �������������� ���� �������������� ����������������. �� ������ ������������, ������������������ ������������������ ���������� �� ���������������� ���������������������� ������� ������ ������, �� ����������������, ���� ������������������ ������������������. �� ���������������� ������ ��������������������������, �������� ���� ���� ���������� �������� ������ ������� ������ ������������ ���������� ������������������, ���������������� ������ �������������� ������ �������������� ������ ������ �������������������� ������� ������ �������������� �������� ���� ��������������������. ���� ���������������� ������ �� ����������������, ���������� ������ �� �������� �� ���������������� ������ �������� �� �� ���������������������� ������ ������������ ���������������������� ���� �������� ������������������������.


��������, ��������, ���� ���������� ������ ������������ ������ ���������� ���� �������������� ���������������� ��������������������������, �������� �� ������������ ������ ��������, ���� �������������������� ���� ���������� ���� �������� ������ ���� ���������������� ������ ���������� ��������������������������. ���� �������������������� ������������. ������ �������������� ��������; ������ �� ������������ �������������������������� �������� ������������������ ������ ���� ������������������, ���� ���������� �������� ������� ������ �������� ������ ������������ ������ ����������������������, �������� �� ����������-�������������� ���� ���������������������� �������� ������������������ �������������� ���� ���������������������� ���� �������������������� ���������������� �������������� ������ ������������. �� ����������-�������������� ���������� �� ������������������ ���������������������� �������� �������������� ��������������. �� �������������������� ���������������� ��������������, �� ������������ ������������, ������ ������������������ �������� ���������� �������� �������� �������� ������ ������������. �� �������� ������ ������������������ ������ ������������������������ ������ ������������������������������ ������ ���������������������� ��������������������, ���������������������� ������ ���������������� ������ ���� ������������. �� ������������������������ ���������������������� �������� ������������������ ������ ������������������������ ���� �������������������� ������ ���������� ������, ������������ ������ �������������� �������� �������������������� �������� ������ ���� ����������������������. ���� ���������������� ��������; ���������� �� ������������������������������, �� ����������������������������, �� ������������ ���� ������������, ������ ������������������������ ������ ���������������� ������ �������� ���� �������������� �������� ������ ���������������������� �������� ������������������������ ���������� �������������������� ������ ���������������������� ������ ���������� ������. ������ �� �������� ������������������������ ������������ ���� �������� �������������� ���� ���������������������� �������������� ������ ���� �������� ���������������� ���� �������������� ������� ������������, �������� ���� ������������ ����������������. ���� �������� ���� �������� ���� ���� ���� ������������ ������ �� �������� ���������������������� ������ ���������� ������ ���������� ������ ������������ ���� ��������������. ���������� ������ �� ���������� J. L. Mackie ������ �������������� ������ Evil and Omnipotence ���������������� �������� ������ ����� �������� ���� ������������. �������� ������������������, ���� ����������, ���� ���������������� �� �������� ���� ������������������������������. �� ������������������������������ ������ �������� ������ ���������� �������������������� ���� ������ �������� ����������������������. �� �������� ���������������� ���� �������������� �������� �������� ������ ������������������ ���� �������� �������� ���������� �������� �������������������� ������ ���������� �������� ������������������ ������ �������������������� ��������������������, �������� �� ������������ ������ ����������. �� ������������ ������ ����������, ������������, ������ ������ ������ ������������ ���������������� �������������� ���������������� ������ ���������� �������������������������� ������ ������ ���������������� ���������������� ������ �������������� ������������ ���������������� ������ ������ ���� ������������������ ������ ���������������� ������������, ������ �������� ������������ ������, ������������������ ���� ������, ��������������.


������ ������ ���������� ���������������������� ������ ���� �������������� ���� ���������������� ������ ���������� ����� �������� ���� ��������������. ������ ������������ ���������� ���� �������� ������������. ���������� ������ �� �������� �� ������������ ���������������� ���������� ������ ������������ �������������� �������� ������������������ ����������������. ��������, ��������, ������ ���������� �������������� ���������� �������� ������������������ ������������������ ������ �������������������������� ������ ���������������� ������ ��������. �� ������������������������ ������ �������� ���������������������� �������� �������������������� ������ �������������� �������������� ������ ������ ������ �������������� ������������. ����������������������, ������������, ������ �������� ���������������������� ������ ���� �������� ���� ���������������������� ������ �������� ������ ���������� ������ ���������� ���� ���� �������� �������������� ������ ���� ������������ ���� ���������������������� ���� ������ ������ ���� �������� ������ ������������������������ �������������� ������ ������������. ������������������, ������������������������������ ���� ���������������������� ������ ���� �������������������� ���������������� ������������. �������� ������ ���������� ������ �������������� ������� ������ ��������������, �������� ������ ������ ���������� ������������������������. �� ������������������������ �������������� ������ ���������������������� �������������������� ������ ���������������������� ������ ������������ ������������������ ������ ����������������, ���� ������������������������ ����������, ������ �������� �� ���������������� ������ �������������������������� �������� �������� �������������� �������� ���������� ���� �������� �������� �������� ���������������������� �������������������� ������ ������������ �������������������� ������ ���� �������� ���������� ������ ������������������������ ��������. ����� �������� ���������� �������� ���� ���������������������������� ���������������� ������������������������ ������������������ ���������� ���� ������ ���������������� ������������ ������ ������������, �� �������� ���������������������� ������ �������������� �������������� ������������ ������ �������������� ������ ������ ������, ������ �������� ������. ������ �� ���������������� �������������� ���������� �� �������������������� ���������� �������� �������� ������ �� ������������������������������, ���� ������ �������� ���� ���� �������� ����������������, �������� �������������������� ���������� ���������� �� ������������ ���� �������������� ������������ ������ ����������. ���� ���������������������� �� �������������� ������ ���������� ���� ������ ���������� ������������������ ���� �������� ������ ������������.


 •  0 comments  •  flag
Share on Twitter
Published on July 05, 2014 09:18

Myrto Theocharous's Blog

Myrto Theocharous
Myrto Theocharous isn't a Goodreads Author (yet), but they do have a blog, so here are some recent posts imported from their feed.
Follow Myrto Theocharous's blog with rss.