Annerle Barnard's Blog

Emosie: karakter- vs. plotgedrewe stories

Emosie: karakter- vs. plotgedrewe stories

Ek sien dikwels dat mense praat van karakter- vs plotgedrewe romans of kortverhale of wat ook. Dan wonder ek of hulle ooit raaksien indien ���n roman beide is. Dit is moontlik om karakters deeglik te ontwikkel en terselfdertyd op ‘n lekker plot te fokus.

Ter wille van diegene wat wil weet: hoe skep ���n mens emosie? Of hoe ontwikkel jy emosie en karakter? En wat s�� Alfred Hitchkock oor emosie?

Emosie: karakter- vs. plotgedrewe stories

1. Gaan verder as die voor-die-hand-liggende:

Moenie net s�� ���Sy was hartseer��� (vertel) of ���Hy was kwaad��� (vertel) nie ��� WYS dit deur:

Fisiese leidrade: bewerige hande, vlak asemhaling, ���n styfgeklemde kakebeen.Liggaamstaal: hangskouers, rondstap, oogkontak vermy.Stem: breek, fluister, praat t�� hard.

Indien jy wonder, gaan kyk na Hilda in Donkerster. Sy ly aan asma (bl. 126 en 146). Wat gebeur wanneer sy ���n asma-aanval kry. Moenie vertel sy���t asma nie. W��t gebeur wanneer ���n asma-aanval haar beetpak?

Hoe voel sy oor die manier waarop die seuns vs. die meisies wat oortree, hanteer word? Hoe voel Sam oor sy boetie se verdwyning?

Julian (Carli se boetie) sukkel met allergie��. Hoe lyk dit? Hoe weet jy hy stoei met allergie��?

Wat merk jy in Gif? Hoe voel Joe, Nathe en Thabo oor hulle plekke in die span? Wil Sticks rugby speel? Hoe voel hy oor rugby en waarom speel hy rugby?

Emosie: karakter- vs. plotgedrewe stories

2. Laat die Omgewing Emosie Weerkaats

Die omgewing kan die innerlike w��reld van die karakter weerspie��l of versterk.

���n Gelukkige karakter mag die warmte van sonlig op haar vel raaksien.���n Rouende karakter mag die stilte in ���n huis opmerk wat eens vol lewe was.

Kyk na bl. 196 in Spel. Waarop dui die omgewing?

Emosie: karakter- vs. plotgedrewe stories

3. Laat die leser binne die karakter se kop en liggaam inbeweeg.

Gedagtes: ���Wat as hy nooit terugkom nie?���Sensasies: ���n stywe bors, maag wat sak, hart wat bons.Konflik: ���Sy wou skree, maar haar stem het in haar keel vasgesteek.���

Lees bl. 230 ��� 234 van Sindikaat. Wat gebeur hier met Paul? Wat het hom so ontstig dat hy nie normaal kan fuksioneer nie?

Emosie: karakter- vs. plotgedrewe stories

4. Speel met Subteks

Dikwels l�� die krag in wat die karakter nie s�� nie.

���n Seun by sy pa se begrafnis maak grappies eerder as om te erken hy���s hartseer.���n Meisie s�� vir haar vriendin sy���s ���okay��� terwyl sy haar naels in haar palm indruk.

In Sweepslag word die leser met Paul Rudman se humorsin gekonfronteer. Waarom juis, terwyl die omstandighede iets is waaroor ���n mens eintlik moet ween?

Emosie: karakter- vs. plotgedrewe stories

5. Wissel Intensiteit en Laag Emosies

Regte emosie is selde enkelvoudig. ���n Karakter kan tegelyk kwaad ��n skuldig voel, of verlig maar onseker wees. Hierdie lae maak dit ryker.

Carli Kirstein in Donkerster is ���n tipiese voorbeeld hiervan. Sy is superslim en baie mooi, maar sy���t eintlik ���n lae selfbeeld. Hoe weet jy dit?

Emosie: karakter- vs. plotgedrewe stories

6. Laat die Dialoog vir jou Werk

Emosie glip dikwels deur in wat karakters s�� ��� en nie s�� nie.

Gebruik onderbrekings, pouses, onafgemaakte sinne.Laat hulle iets te vinnig uitblur of te lank huiwer.

Op bl. 124 ��� 126 in Donkerster kom ���n mens heelwat oor Hilda en Sam uit die dialoog te wete. Besluit self wat jy oor hulle karakters en emosies te wete kom.

Hoekom is Lukas Brandt in Spel so befoeterd?

Emosie: karakter- vs. plotgedrewe stories

7. Gebruik Beelde en Simboliek

Sterk vergelykings kan emosie vasvang.

���Rou was ���n klip in haar keel wat sy nie kon insluk nie.������Sy woede het styf saamgesnoer, ���n slang gereed om te byt.���

In Sweepslag, Sindikaat, Spel, Gif en Donkerster is voorbeelde hiervan.

Emosie: karakter- vs. plotgedrewe stories

Indien iemand in die toekoms vir jou sou s�� dat daar emosie in jou storie kort, weet jy nou waarna om te kyk.

��

Lekker skryf.

The post Emosie: karakter- vs. plotgedrewe stories appeared first on Annerle Barnard.

Respekteer jou redakteur

Respekteer jou redakteur/ Respect your editor

Ek het al telkemale gehoor van skrywers wat met hulle redakteurs vassit. Daar is nie ���n onbeperkte hoeveelheid uitgewers in Suid-Afrika nie en daarom moet ���n mens eerder hoflik bly. ���n Mens mag egter verskil.

*

I���ve often heard of writers clashing with their editors. There aren���t unlimited publishers in South Africa, so it���s wise to remain courteous. You���re allowed to disagree, of course.

Respekteer jou redakteur

Daar is egter ���n paar dinge waarna ���n mens moet kyk en waarvan jy seker moet maak:

Indieningsriglyne��Moenie slimmer as die reels probeer wees nie.Die verkeerde genre, formaat of woordtelling kan jou kelder.Hou by die huisstyl of toonaard. Slordige grammatika. Maak seker van jou spelling.

Ek moes redelik onlangs deur ���n manuskrip werk. Die skrywer het aanvanklik ���n naam reg gespel, toe (in ���n aantal hoofstukke) verkeerd en toe weer reg. Dit s�� vir my die skrywer het nooit sy eie manuskrip geproeflees nie. Daar was ook ander spel- en grammatikafoute. As ek nie pertinent gevra is om daardie manuskrip te lees nie, sou ek dit toegemaak het.

Basiese foute dui op luiheid of ���n gebrek aan afwerking, soos die manuskrip wat geen spasie na leestekens gehad het nie. ���n Sin soos: Ek hou van my hond, want hy is altyd vriendelik, word: ���Ekk hou vanmy hont,want hy is altyd friendelek���. Indien jy weet dat spelling (en grammatika) nie jou sterk punt is nie, vra iemand anders (jou suster, ma, oom, ���n oud-onderwyser, ���n proefleser, of betalesers) om dit ook te lees. ���n Proefleser gaan jou beslis geld uit die sak jaag, die ander nie.Redakteurs wil op struktuur en inhoud fokus, nie op tikfoute nie.Ek dink my Afrikaans is redelik op standaard, maar my debuutroman, Sweepslag , het beslis meer foute gehad as Spel, Gif en Donkerster . Algaande leer ‘n mens. Ek hoop om steeds aan te hou leer.�� Oorskrywing en melodramaBlomryke taal wat die storie versmoor. RAAK VAN BYWOORDE ONTSLAE! Beperk byvoeglike naamwoorde en vermy verkleinwoorde!Vermy oor-dramatiese, emosionele tonele wat geforseerd of teateragtig voel.

*

Respect Your Editor

There are a few things to look out for and ensure you get right:

Don���t ignore submission guidelinesDon���t try to outsmart the rules.The wrong genre, format, or word count can sink your chances.Stick to the house style and tone.Sloppy grammar. Double-check your spelling.
I recently had to work through a manuscript. The writer spelled a name correctly at first, then incorrectly in several chapters, and then correctly again. That tells me the writer never proofread his own manuscript. There were also other spelling and grammar errors. If I hadn���t been specifically asked to read that manuscript, I would���ve closed it.Basic mistakes suggest laziness or lack of polish ��� like a manuscript with no spaces after punctuation. A sentence like ���I love my dog, because he���s always friendly��� becomes: ���Ilove mydog,because he���s alwaysfriandly.��� If you know spelling and grammar aren���t your strengths, ask someone else (your sister, mom, uncle, a retired teacher, a proofreader, or beta readers) to read it too. A proofreader will cost you money, the others won���t.Editors want to focus on structure and content, not typos.I think my Afrikaans is fairly up to standard, but my debut novel, Sweepslag , definitely had more mistakes than Spel, Gif, and Donkerster. One learns as one goes along. I hope to keep learning.Overwriting and melodramaFlowery language that smothers the story. GET RID OF ADVERBS! Limit adjectives and avoid diminutives.Avoid overly dramatic, emotional scenes that feel forced or theatrical.

��

Respekteer jou redakteur

Respekteer jou redakteur

Kartonkarakters���n Kartonkarakter het ���n plat, voorspelbare persoonlikheid sonder diepte of groei.Agtergrondinligting wat in ‘n massa na die leser gegooi word, eerder as om dit natuurlik by die storie in te weef. Hierdie staan in Engels bekend as ���info dumping���. Herhaling Dit gebeur wanneer jy dieselfde punt herhaal net om ���n woordtelling te bereik.Redakteurs verkies presisie en impak bo opvulling met oorbodige woorde en idees.

*

Respect Your Editor

�� �� �� �� �� �� �� �� �� �� ��Cardboard characters

A cardboard character has a flat, predictable personality with no depth or growth.Background information dumped all at once instead of being woven in naturally. This is known as ���info dumping.����� �� �� �� �� ��

�� �� �� �� �� �� �� �� �� �� �� �� Repetition

This happens when you repeat the same point just to reach a word count.Editors prefer precision and impact over padding with unnecessary words and ideas.

��

Respekteer jou redakteur Onprofessionele gedragVyandige reaksies op afwysing. Lees gerus hoeveel groot skrywers, o.a. Stephen King en�� J.K. Rowling�� en vele ander in die verlede weggewys is. Indien jy nie met die redakteur saamstem nie, stuur jou manuskrip na ���n ander uitgewer.Moenie weier om konstruktiewe terugvoer of redigering te aanvaar nie en moenie die redakteur dreig nie (ja, dit gebeur ongelukkig ook!). Intrige-gate en teenstrydighedeIntrige-gate is in Engels bekend as ���plot holes���. Hierdie sluit dinge in soos die onwaarskynlike gedrag of optrede van karakters (iemand wat altyd liefdevol is, gaan nie die hond skop nie), onlogiese of onmoontlike gebeure (wapens val nie uit die hemel nie), gebeure wat sonder enige duidelike rede plaasvind, of stellings of gebeure wat vroe��re gebeure in die storielyn weerspreek.

*

�� �� �� �� �� �� �� �� Unprofessional behaviour

Hostile reactions to rejection. Read up on how many famous writers were turned down once, amongst others Stephen King, J.K. Rowling, etc. If you don���t agree with the editor, send your manuscript to another publisher.Don���t refuse constructive feedback or editing, and don���t threaten the editor (yes, sadly, this happens too!).

�� �� �� �� �� �� �� �� �� Plot holes and contradictions

Plot holes include unlikely behaviour or actions of characters (someone who���s always loving wouldn���t kick a dog), illogical or impossible events (weapons don���t fall from the sky), events that happen for no clear reason, or statements or events that contradict earlier parts of the storyline. Respekteer jou redakteur

Ek het al via ander skrywers verneem dat ���n redakteur eerder met ���n middelmatige, maar aangename, skrywer sal werk as met ���n aaklige, maar biljante, skrywer. ���n Aaklige skrywer se reputasie haal hom of haar iewers in.

Lekker skryf!

*

Respect Your Editor

I���ve heard from other writers that an editor would rather work with a mediocre, but pleasant, writer than a brilliant, but unpleasant, one. A difficult writer���s reputation eventually catches up with him or her.

Happy writing!

The post Respekteer jou redakteur appeared first on Annerle Barnard.

Hou by die onderwerp!

Hou by die onderwerp!

���Hou by die onderwerp��� klink eenvoudig, maar die waarheid is: skrywers hou dikwels glad nie by die onderwerp nie. ���n Mens doen navorsing, lees iets interessants en dan wyk die storie af na wat jy gelees het.

Hou by die onderwerp!

Ek is ook skuldig hieraan. Ons moet almal hierteen waak

Hoe wyk ons af? Bly by jou tema. Ek gaan eers wys hoe ons afwyk en dan na ���n voorbeeld in my boek Donkerster verwys waar die subplot by die hoofplot aansluit en dit ondersteun.

Hou by die onderwerp!

Hipoteties: Joe wil ���n moord pleeg, hy vind ���n spitvurk, maar die spitvurk lyk nes die een waarmee hy en sy oupa tuin gemaak het.

Die varkore onder die peperboom in sy oupa se tuin het welig gestaan. Oupa was reg. Die plante, veral die varkore, was mal oor wurmtee. Die boslelies ook.

Munisipale water het niks vir die tuin gedoen nie, maar sodra dit gere��n het, was die tuin ���n lushof en die grond het anders geruik.

Hy���t graag na skool onder die peperboom op die gras gaan l��. Eenkeer het daar ���n pou in die boom kom sit. Die het voortdurend iets geroep wat na ���help��� geklink het. Om die een of ander rede was die buurvrou ontsteld daaroor. Haar baba kon die hele middag nie slaap nie en het met oorstimulasie gesukkel.

Schalk verskyn om die hoek. Joe lig die spitvurk. Die tande sukkel om deur Schalk se werwelkolom te gaan. ���Plaas jy net geluister het, van Mia af weggebly het!��� Hy hyg en gooi die vurk eenkant.

Die bloedplas onder Schalk word groter.

Hou by die onderwerp!

Verstaan jy wat ek bedoel? Hou by jou onderwerp. Joe se herinneringe aan hulle tuin verbreek die spanning en is heeltemal onnodig. Dit dra nie tot die spanning by nie en wyk heeltemal van die storie af.

Goue re��l

Elke woord wat ���n mens skryf ��� ook die dialoog ��� moet bydra tot die plot of help met karakteronbloting en -onwikkeling.

Hou by die onderwerp!

���Kill your darlings!��� As ek reg onthou, is dit iets waarop Stephen King baie in sy boek On Writing fokus.

Vergeet ook van indrukwekkende woorde van meer as vier lettergrepe. Indien jy die Tesourus nodig het, gooi dit by die venster uit.

Hou by die onderwerp!

As ���n newe-karakter op ���n sy-avontuur gaan wat niks met die hoofkarakter te doen het nie, en die leser raak werklik ge��nteresseerd in daardie sy-avontuur, maar dit volg steeds nie die hoofplot of tema nie, sal jy met reg daardie ���liefie moet vermoor.��� Byvoorbeeld: in ���n storie oor karakters wat ���n lang, tydgedrewe reis onderneem, as hulle vir drie hoofstukke in ���n dorpie stop (in plaas van ���n toneel of twee, of hoogstens een hoofstuk?) en ���n klein syverhaal met die dorpenaars het, dan sal dit nie net die leser se aandag kwes nie, maar dalk selfs die plot vermink. Dis natuurlik nie ���n vaste re��l nie, maar jy kry die idee.

Om jou “liefies te vermoor” gaan nie oor om jou passie te sny nie, want dan moet jy heeltemal ophou skryf; dis om afleidings terug te snoei en verkieslik daarvan ontslae te raak. As jou karakter of syplot so opwindend raak dat dit byna belangriker as die hoofkarakter of -plot voel, maar steeds parallel aan jou sentrale tema is, dan is dit reg. Dalk moet jy jou plot aanpas sodat di�� opwindende element nie verlore raak nie.

Voorbeeld: in my boek Donkerster fokus Carli Kirstein op die onwettige handel in diereprodukte. Sy veg vir wilde diere, want hulle kan nie vir hulself praat nie. Sam is een van haar beste (enigste!) vriende, maar hy is ���n albino. Nes die geval is met leeubene en renosterhoring, glo sommige mense ook in die magiese medisinale krag van ���n albino se liggaamsdele en daarom loop Sam se storie parallel met die van die leeus.

In bogenoemde geval sluit die subplot by die hoofplot aan en versterk dit eintlik.

Hou by die onderwerp!

Lekker skryf en onthou: hou by die onderwerp!

The post Hou by die onderwerp! appeared first on Annerle Barnard.

Dialoog en jou storie

Dialoog en jou storie

Dialoog? Kan dit jou storie affekteer? Beslis!

Dialoog moenie vervelig wees nie. Dit moet die plot (of storielyn) bevorder, ��f karakteriseer.

Dialoog moet veral nie uit ���pers prosa��� bestaan nie. Wat is pers prosa (purple prose)? Dit is teks wat dit ten doel het om mooi te skryf en geen eintlike funksie het nie. Pers prosa is lang sinne met lang woorde, ���n oormaat van emosie en ���n horde clich��s. Dit is dikwels melodramaties en te po��ties.

Dialoog en jou storie

Sny dialoog wat geen funksie het nie, byvoorbeeld:

���Goeiedag,��� s�� Gretha. ���Hoe gaan dit met jou? Dis warm vandag.���

Bostaande is vervelig.

Funksies van dialoog: Karakterisering.Bevordering van die plot/storielyn.Dit skep die toonaard en atmosfeer van die storie.Agtergrondsinligting kan via die dialoog verskaf word.Temas kan via die dialoog onthul word.Dit kan spanning skep.

Dialoog breek ook lang stukke narratief op en maak dit meer verteerbaar. Dit skep ���n gevoel van werklikheid en voeg diepte by ���n storie. Dit verskaf kompleksiteit. Belangrik is dat dialoog nie die storie moet oordonder nie. Balans is belangrik en daar is ���n rede waarom daar narratief in ���n storie moet wees.

Maak seker jou dialoog dra gewig

As ���n karakter dood op die vloer l�� en die speurder s�� vir die karakter wat daar naby staan en snik:

���n Vaal voorbeeld:

�� �� �� �� �� ���Vertel my van jou beste vriend?��� vra die speurder.

Oorweeg iets soos:

�� �� �� �� �� ���Jou beste vriend was ���n aardsverneuker, n��?��� Die speurder vee die sweet van sy voorkop af.

Bostaande karakteriseer. Dit s�� iets oor die karakter en dadelik wonder die leser of die vermoorde se oneerlikheid dalk die rede is hoekom hy vermoor is.

Kry die speurder bloot warm, of hoekom sweet hy?

Dialoog en jou storie

Karakters se manier van praat, woordkeuse, aksente, en die manier waarop hulle met ander omgaan, vertel iets oor hul persoonlikheid. Dit help die skrywer om te wys eerder as om te vertel.

���n Karakter met ���n gesofistikeerde en formele manier van praat kan as intellektueel beskou word. Daardie tipe taalgebruik sal nie by ���n tienerkarakter te vinde wees nie. �����n Karakter met sleng en kort sinne sal meer ontspanne en informeel voorkom of jeugdig wees. Indien ���n jong persoon baie gesofistikeerde woorde gebruik, kan dit dui op tuisonderrig of skoolgaan in ���n ander taal as die huistaal. Engelssprekendes wat Afrikaans praat, gebruik byvoorbeeld soms sulke formele woorde, want dis wat hulle op skool geleer is. Hierdie verskille maak dialoog ���n onmisbare hulpmiddel vir karakterbou.

In Donkerster op bladsy 124 s�� Sam:

������������������ ���Wat bedoel jy? As my kop nie werk nie, moet my kake werk. Buitendien, ek ��s honger.���

Sam eet voortdurend, tipies tienerseun. Sy dialoog sluit dus aan by sy ander gewoontes.

Op bl. 126:

�� �� �� �� �� ���As if my glasses could get any thicker.���

Sam is eintlik Sesotho-sprekend en alhoewel hy in Afrikaans skoolgaan, meng hy sy taal redelik baie. Persone wat nog nie die boek gelees het nie, sal dalk ook wonder waarom Sam se brillense dik is. Ook noem Sam vir Carli en Hilda soms ���girlfriend���. Dis iets wat eie is aan Sam.

Hilda, daarenteen, se ouers is Duits. Sy dra haar pa se ou Lederhosen, skeer nie haar beenhare nie en gebruik ���n stokou leertas as skooltas. Ook gebruik Hilda af en toe Duitse frases. Kort, sodat dit nie steurend is nie, maar genoeg sodat die leser onthou dat sy nie van Afrikaanse herkoms is nie. Op bl. 126 s�� Hilda:

�� �� �� �� �� ���Fine. Danke sch��n, Sam.��� Haar stem is hees. ���Ek flippen haat dit om so te hoes.���

Benewens die Duitse agtergrond, is haar gehoes ook belangrik. Is dit ���n chroniese hoes of sukkel sy bloot tans met bronchitis of allergie��?

Belangrik: vermy bywoorde in jou teks en in dialoogmerkers (dialogue tags) en beperk byvoeglike naamwoorde.

������������������ ���n Bywoord is die woord wat ���n werkwoord beskryf. VERMY!

Voorbeeld: ���Wat is jou naam?��� vra Anton nuuskierig. Nuuskierig is ���n bywoord.

Stephen King stel dit so goed. Hy meen ���the road to hell is paved with adverbs.���

Beter: ���Wat is jou naam?��� Anton leun nader.

Wys eerder op ander maniere dat Anton nuuskierig is.

Dialoog en jou storie

Die funksie van dialoog in stories is veelsydig en noodsaaklik.Wanneer dit goed gebruik word, verhoog dialoog die emosionele impak van ���n storie en help dit om ���n w��reld lewendig (en geloofwaardig) te maak. Onthou: die sleutel tot suksesvolle dialoog is om dit eg en natuurlik te laat klink.

The post Dialoog en jou storie appeared first on Annerle Barnard.

The smell of sunshine

The smell of sunshine!

Icicles hung from the almost mature pink-cheeked peaches. If only the sun could have given them another week or two. The peach tree had shrivelled. In a few hours, the unshrivelled peaches would also shrivel up. There were brown leaves by Astra���s feet. They vibrated with the steady thrum of the city. At least she and the majority of the Artemian youngsters got to taste peaches the previous summer. It tastes much better than the super nutrient capsules all Artemians swallow thrice daily. As the new head of taste and smell at the super nutrient capsule laboratory, her visit to the peach tree was official. Her newest idea was to replicate the smell of peaches in the capsules they manufacture. As the youngest scientist ever in such a senior position at the lab, she had to come up with something remarkable.

�� �� She stared at the tree. Unfortunately, her idea arrived a little too late.

�� �� What did people eat ages ago if they didn���t have access to super nutrient capsules? Surely not peaches only. Nobody could have had optimal life without a balanced diet of super nutrients. Maybe she should pay Orion a visit. At twelve centuries of age, he seemed senile to most citizens, but he is still one of the wisest elders on the council. He might just remember something useful.

�� �� Astra understood the original excitement of the elders. They had planted this tree here in the middle of Artemis and willed it to grow. Apparently, Orion had found the pit they had planted. When anybody asked him about the location, he scratched his unkempt white beard and mumbled something incoherent. Where they got the soil from, only the elders would know.

�� �� Astra looked at the tall buildings surrounding her. She squinted. Not because of the sun, but because of the cold. She wiped the skin under her eyes. Artemis was not the only glass, smart

The smell of sunshine - continued

city on their planet, but it for sure was the biggest. The wind stirred a leaf on the safety glass. Out in the open, the wind howled, but here in the middle of the city, she was safe from its fury.

�� �� A mobile flew past her. She looked at the passengers in the glass capsule. None of them looked out the window. They all stared straight ahead.

�� �� The sun flickered. She looked at the green screen on her wrist. Noon. The sun flickered yet again. Though it was summer, there was a layer of ice on her boots. She exhaled slowly. Her breath formed ragged icicles on the peach in front of her.

�� �� She had leaned closer to smell it, but it smelt like ice. Rock solid ice. Cold and unyielding.

�� �� Her green screen pinged. She tapped it to listen to the message delivered via vibrations in her ear. An electronic voice boomed: ���Citizens of Artemis, the sun is dying. We have spoken with the other councils on the planet. It was unanimously decided that we need to leave the planet. To go to another planet in this galaxy isn���t wise. Another galaxy definitely is an option. Should you wish to remain in this galaxy, your only option is to travel to the past, to Earth. Each one for himself. We wish you the best!���

�� �� Astra listened to the pinging sound that marked the end of the announcement. She looked down at the holographic catsuit she was wearing. Hot or cold wouldn���t affect her. She was travel ready and like everybody else, had nothing and no one she needed to worry about. The adults whom she grew up with, had left to another galaxy when she was young. Her caregiver-robot raised her, but the robots were merely tools. Servants. Nothing more.

�� �� Astra looked at the buildings around her. Where could she go?

�� �� Orion, who had experienced more centuries than any of the other elders on the Council of Twelve, had once mentioned that mango was the fruit he liked best. He had eaten that seven centuries ago when he had lived in Cuba.

The smell of sunshine - continued

�� �� Astra recalled the stories she had heard from Orion about Cuba. Cuba is on planet Earth. Seeing that she had to abandon her planet while a team of scientists tried to fix the sun, maybe she should visit Cuba.

�� �� She tapped her green screen to indicate the location.

�� �� ���Year?��� the screen asked.

�� �� She scratched her head.

�� �� Possibilities started flashing across the screen. Astra closed her eyes. Tapped on the screen.

She opened her eyes when she heard upbeat music. In front of her was a band. Some of them played on weirdly shaped things with strings. One was making funny movements and shaking two things which resembled�� ��� ���Maracas,��� her green screen suggested. Another one had a metal thing in front of his mouth. She didn���t understand the lyrics of the song. She tapped her green screen and suddenly the language and her surroundings made sense. It was as if she had been born in the new location:

And for the cruel one who would tear out
This heart with which I live.
I cultivate neither thistles nor nettles

I cultivate a white rose.
Guantanamera, guajira Guantanamera

Astra looked around. She was in a bar. On the table in front of her was a drink with a straw. In the glass was a lot of green leaves. Mint. She didn���t know how she knew, but she knew it was mint. She nodded her thanks at the screen built into her wrist. When she touched the glass, she felt the condensation under her fingertips. There were no other women in the bar. She stared at the blue walls, nodded her head in time to the rhythm of the song. La Bodeguita Del Medio, a sign behind the counter read.

The smell of sunshine - continued

�� �� At the end of the counter sat a man. Her eyes widened. He smoked a massive cigar. Didn���t he know any kind of smoke was carcinogenic? Smoke spiralled above his head. Nobody on her planet ever smoked. The man���s eyes blurred. He swayed on his chair. Only his forearms, which rested on the counter, kept him on the barstool. The bartender stared at her and her holographic suit.

�� �� When he turned to a customer, she looked at the man two seats from her. He leaned over and introduced himself. ���Ernest ������ At that moment, the man with the trumpet decided to show off and his next words disappeared.

�� �� ���Astra.���

�� �� The man frowned.

�� �� She tapped the screen.

�� �� �����I heard the word in a Latin song. Don���t you know it? Not important. Don���t worry.��� she fabricated. ���Pleased to meet you. I���m Carmen.���

�� �� The man nodded. He wore a cap and glasses. His beard was white.

�� �� He stared at her. His brown eyes blinked behind his glasses. ���Surname?��� he asked when she didn���t respond to the stare.

�� �� ���Uhm ������ she tapped her wrist while studying his blue and white chequered shirt. ���Rodriguez.���

�� �� ���Are you in the entertainment industry?��� He looked at her catsuit.

�� �� She hesitated and then nodded. She didn���t know much about the entertainment industry in Cuba, but if that���s what he wanted to believe, so be it.

The smell of sunshine - continued

�� �� ���And you?���

�� �� He looked flabbergasted.

�� �� ���I���m a writer. Ernest Hemingway.”

�� �� When she didn���t reply, he elaborated. ���You might have heard of For whom the Bell Tolls? Or The Old Man and the Sea?���������������������

�� �� She shook her head.

�� �� ���The Sun also Rises?���

�� �� Again, she shook her head.

�� �� ���Doesn���t matter.��� He scratched his neck. ���I write. Cheers!��� He lifted his glass and waited for her to do the same, so she obliged.

�� �� ���What are we celebrating?��� She took a sip of her drink. A fire erupted in her head, but it was nice.

�� �� ���Life. Writing. These mojitos are the best in all of Havana.���

�� �� She nodded. ���Is writing difficult?���

�� �� He lifted his glass again. “There is nothing to writing. All you do is sit down at a typewriter and bleed.”��

��

The smell of sunshine - continued

The ocean was angry. It punched and sprayed the Malec��n, the 8-kilometre-long iconic wall the Cubans had built along the seashore. Her green screen pinged faintly. On Earth, the pings weren���t as loud as they were on her planet. When she saw security forces coming around the corner, she didn���t bother pulling up her sleeve to look at the screen. By this time, she was used to it warning her every time there was a cop, traffic cop or security policeman in the vicinity.��The screen probably still feared a government official would discover that ���Carmen Rodriguez��� didn���t legally exist.

�� �� She turned and headed inland towards Habana Vieja, navigating through the charming streets, aiming for Empedrado Street about 500 metres in. She loved the name. The street must have been cobbled during Spanish rule. Astra looked at the yellow sign of La Bodeguita Del Medio when she passed. Her friend Hemingway had returned to America, he had said. He had never known her real name. She decided it was safer if nobody knew that she wasn���t Carmen Rodriguez. She once had to make it clear to Ernesto ��� as she had called him – that she wanted friendship only, nothing else. Though she was scared that that would impact their friendship negatively, it strengthened it. Without her friend, there was no reason for her to visit the bar. The bartender knew to no longer expect visits from the weird woman in the strange clothes.

�� In the distance, she smelt freshly baked bread. Must be the bakery down the street. A shiny, red Chevrolet Impala drove down the street. It hooted at a construction worker. She didn���t hear her green screen pinging three times in rapid succession. Due to the construction work, she also didn���t feel its vibration. She passed a street vendor with guavas and other fruit and inhaled deeply. It smelt like sunshine. The smells and tastes here are something she���s taking back to her planet when she returns.

�� �� Her friend, Ernesto was concerned with the deteriorating political climate and the increasing hostility between Cuba and the United States of America. Therefore, he left Cuba. His health was the biggest problem, she had thought, but even so, she had not expected him to take his own life about a year after he had left.

�� �� It was easier for Astra to leave a location than for any other human being. All she had to do was tap her green screen. However, she loved Cuba. She first wanted to see what happened during the regime of Fidel Castro with the political, social, and economic transformation he had promised. The Cuban people seemed to love him. Batista was liked initially, but his authoritarian regime and the corruption in his government had handicapped him towards the end.

The smell of sunshine - continued

�� �� Astra had seen Fidel Castro addressing the nation. He seemed likeable, a truly charismatic person, and a skilled orator.

�� �� She headed in the direction of the Malec��n again. There were puddles in the street. It probably was one of the angry waves that had breached the wall. She stepped over a puddle. When a bicyclist came from the front, she stepped closer to the Malec��n. She smelt the wave, felt it. It sprayed her with small droplets before it crashed down on her in all its fury. She lost her footing, stilled when the back of her head hit the wall.

The post The smell of sunshine appeared first on Annerle Barnard.

Skryf jou outeursbiografie

Skryf jou outeursbiografie

Met my heel eerste bio het ek bloot gaan kyk  hoe ander, bekende skrywers se bio lyk. Hoe doen jy dit? Gaan na enige uitgewer se webwerf Ek het byvoorbeeld ‘n bio op NB-Uitgewers se webwerf, asook op Lapa en Viva-Uitgewers se webwerwe. Die een op Viva-Uitgewers se webwerf vermeld al die boeke wat ek geskryf het, sowel as ander skoleprojekte, ens. Op die ander twee uitgewers se webwerwe is daar skakels na my boeke.

Om ‘n goeie biografie te skryf, moet jy jou teikengehoor ken. Hou dit kort en kragtig en maak seker die leser wil meer weet. Dit is daarom belangrik dat jou bio nie soos ‘n CV moet lees nie.

Lengte

Ongeveer 100 woorde is voldoende.

Soms benodig mens ‘n langer een vir ‘n webwerf. Op my webwerf is daar ook ‘n bio. ‘n Goeie idee is dus om ‘n korter en langer bio byderhand te hê. Wanneer ‘n uitgewer jou bio versoek, sal hulle jou gewoonlik inlig uit hoeveel woorde dit moet bestaan.

Skryf jou outeursbiografie

Kan jy jou bio net eenvoudig uitlos? Ongelukkig nie. Lesers wil graag meer oor die skrywer weet. Die belangrikste om boeke te verkoop is: boekresensies, die omslag en die sinopsis en lokteks, maar die bio is regtig belangrik. Lesers het my al ‘n paar keer met addisionele vrae gekontak. Dit klink dalk nie vir jou of jou lewe interessant is nie, maar steeds wil lesers meer oor jou weet.

Skryf jou outeursbiografie

Waaraan moet jy in jou bio aandag gee? ‘n Bio is in wese:

‘n Paragraaf oor jou as skrywer en as mens: jou naam en relevante prestasies, maar ook opwindende inligting.Jou kwalifikasiesJou belangstellingsKry die leser se aandag. Hulle moet jou boeke wil lees.Enige ander relevante inligting wat jy graag met die teikengehoor sou wil deel.

Kyk na die eerste punt bo. Ja, lesers wil weet jou naam is Sophia Mendez en jy het ‘n graad in ingenieurswese, maar nóg interessanter vind hulle die feit dat jy graag tamatiesous skoon en by die eetlepel eet. (Ja, dit klink vir my ook vreeslik sleg!) Die dinge wat jou karakters interessant maak, is ook die dinge wat lesers interessant vind. In my bio op Lapa se webwerf noem ek dat ek graag op dakke rondgehardloop het as kind. Lesers vind dit interessant, al klink dit vir my heel gewoon.

In my bio op NB-Uitgewers se webwerf, noem ek dat ek ‘mooiweer’ as reën beskou.

Indien jy jou boeke self publiseer, sluit ‘n skakel na jou sosiale media en webwerf in indien moontlik.

Skryf jou outeursbiografie

Waarom is jou bio belangrik?

Dit bou geloofwaardigheid‘n Bio bevestig of dit wat jy te sê het die moeite werd is om te leesJou teikengehoor wil weet of jy daartoe in staat is om ‘n boek vir hulle te skryfLesers kan met jou persoonlike ervarings identifiseer: hierdie is spesifiek belangrik indien jy byvoorbeeld self as jeugdige dwelms gebruik het en via jou boek ander jongmense wil bereik. Ek is nie meer sewentien nie, maar ek skryf boeke vir tieners en jongvolwassenes. Hoe? Ek het tieners in die huis en daarom het ek ‘n redelike idee hoe hulle dink en doen en wat tieners interesseer.‘n Bio gaan jou dus help om boeke te verkoop Skryf jou outeursbiografie

Ek het al gehoor dat skrywers dink dat niemand die outeur se bio lees nie, maar dis nie waar nie. Eerlik? Ek moet bieg dat ek ook aanvanklik gewonder het wie daarna gaan kyk. Toe ek Skrywer van die Maand (Augustus 2024) op die Lekkerleesboekrak op Facebook was, het ek agtergekom dat mense nogal regtig meer oor ‘n mens wil weet. Vir jou klink jou lewe dalk vervelig, maar vir lesers mag dit interessant wees.

Skryf jou outeursbiografie

Ek weet jy is nie lus nie, maar plak jou boude op jou stoel en skryf jou bio!

The post Skryf jou outeursbiografie appeared first on Annerle Barnard.

Skrywer: skryf jou sinopsis!

Skrywer: skryf jou sinopsis!

Ek is redelik gelukkig in die sin dat ek die oorgrote meerderheid van my manuskripte vir kompetisies ingeskryf het en daarom nie regtig nodig gehad het om baie tyd aan ‘n sinopsis (opsomming of samevatting) te bestee nie. Ter wille van hierdie blogplasing moes ek ook dus navorsing gaan doen het. In die proses het ek geleer, dus gaan ‘n volgende sinopsis hopelik beter as die eerste een wees.

‘n Sinopsis is iets wat jy saam met die eerste drie hoofstukke van jou manuskrip aan jou uitgewer stuur. Dit vorm deel van jou voorlegging en bestaan uit ongeveer 500 – 800 woorde. Die sinopsis bevat inligting rakende die plot. Dit is egter nie bemarking of ‘n verkoopsmiddel nie. Wat wel belangrik is, is dat elke karakter en plotkinkel, asook die ontwikkeling van die protagonis in die sinopsis bespreek word.

Spoilers en die einde – ja of nee?

Ek weet van skrywers wat voel dat elke aspek van die plot deel van die opsomming of sinopsis moet wees. Ook alle spoilers. Dit is immers ‘n opsomming van die storie.

Ek weet egter ook van skrywers wat voel dat hulle nie die einde in die sinopsis wil weggee nie, want dan is die storie vervelig.

 

Wat sê die uitgewers?

 

Ek het ‘n uitgewer se opinie gevra. Dit is immers hulle opinie wat tel. Die uitgewer is van mening dat hulle wil weet waaroor die storie handel. Hulle wil die storie kan plaas. Dus wil hulle weet van alle plotkinkels sowel as die einde. Die eerste drie hoofstukke wat hulle saam met die sinopsis (as deel van die voorlegging) ontvang, dien om te kyk hoe die skrywer skryf.

Skrywer: skryf jou sinopsis!

Is daar ‘n verskil tussen ‘n sinopsis en die lokteks op die agterblad? Baie beslis, ja.

Die sinopsis is ‘n samevatting van die storie. (Sodat die uitgewer weet of dit die moeite werd gaan wees om jou storie verder te ondersoek of nie.)

Die lokteks daarenteen moet die leser lok om die boek te wil lees. Dit gee nooit die einde of enige “spoilers” nie. Dis bloot ‘n “teaser”.

Skrywer: skryf jou sinopsis!

Die goeie nuus is as jy ‘n hele roman kan skryf, kan jy ‘n sinopsis ook skryf. Ek weet dis aaklig. Ek hou ook nie daarvan nie, want in alle eerlikheid is dit redelik vervelig om ‘n sinopsis te skryf. Tog is dit die moeite werd.

Watter inligting moet die sinopsis bevat? Verskaf duidelike inligting oor jou plot of storielyn – dit moet ook aandui hoe die karakters in die storie ontwikkel.Sê wie jou hoofkarakters is en verwys na enige groot karakterontwikkeling.Waarmee haak jy die leser (book hook)?As jy ‘n minuut in ‘n hysbak gehad het om iemand te vertel waaroor jou boek handel, wat sou jy gesê het?Waarom sal mense die storie wil lees en hoe neem die plot se momentum toe?Deel die einde (uiteraard moet dit ‘n einde wees waarmee die lesers tevrede gaan wees).

Indien jou sinopsis aan bostaande voldoen en die meegaande brief en eerste drie hoofstukke van jou manuskrip op standaard is, behoort die uitgewer vir die volledige manuskrip te vra.

Skrywer: skryf jou sinopsis! Lengte: 500 – 800 woordeTaal: professioneel. Neutraal. Verskaf inligting. Hier mag jy vertel. Jy hoef nie te wys nie. Hierdie is ‘n voorlegging (besigheidsdokument).Voorlegging: Spasiëring van 1,5 of 2. Gebruik normale lettertipe en grootte. Ook die normale kantlyne. Maak seker dat jy geen spel- of tikfoute in jou dokument maak nie.Karaktername: dit help wanneer ‘n mens die karaktername in vet druk plaas wanneer hulle die eerste keer voorgestel word. Dit maak dit bloot makliker vir die persoon wat jou voorlegging ontvang.Karakterbeskrywings: Dit help wanneer jy kortliks inligting oor ‘n karakter verskaf: Peter Smith (42) – Britse agent, onverskrokke, kalm, fiks.Dit is aanvaarbaar om getalle as syfers te skryf. 42 is immers korter as “twee-en-veertig jaar oud”.Derdepersoon: Selfs indien jou storie in die eerstepersoon vertel word, skryf die sinopsis in die derdepersoon.Indien jy na ‘n voorbeeld wil kyk (Engels), kliek hier! Laaste wenk

Moenie jou sinopsis bloot as sinopsis stoor nie. Jou uitgewer het te veel leêrs waardeur hy of sy sal moet soek. Stoor dit onder die titel: m.a.w. Gif.sinopsis.docx of Spel.sinopsis.docx.

Jou werk is nie om die storie te verkoop nie. Jy moet slegs weergee wat in die storie gebeur.

Plak jou boude op jou stoel, skrywer. Skryf jou synopsis!

The post Skrywer: skryf jou sinopsis! appeared first on Annerle Barnard.

Skryfwenke2: wat s�� skrywers?

Skryfwenke2: wat s�� skrywers

Ek vind ander skrywers se wenke van groot waarde. Hier is nog wenke indien jy belangstel.

1. ���Do research. Feed your talent. Research not only wins the war on clich��, it���s the key to victory over fear and its cousin, depression.��� ��� Robert McKee

Indien jy wonder, Robert McKee is baie bekend vir veral draaiboeke.

Google is nie ���n sinoniem vir navorsing nie. Daar is heelwat foutiewe inligting op Google en daarom moet ���n mens kenners kontak wanneer jy navorsing doen.

Vir elkeen van my boeke het ek ontsettend baie navorsing gedoen. Agterin die boeke is ���n lys van speialiste en die internetbronne wat ek geraadpleeg het.

Hier volg enkele voorbeelde, maar die lys is eintlik soveel langer:

Vir Sweepslag, het ek o.a. ���n polisieman, landdros, staatspatoloog en menseregtekenner gekontak.

Toe ek by Sindikaat kom, moes ek ook ���n polisieman, kenner van Zimbabwe en Zambi�� en landdros kontak.

Spel is wetenskapsfiksie en het ���n magdom navorsing geverg. Ek het destyds gevoel dis die moeilikste boek wat ek nog ooit aangepak het, maar eintlik voel ek met elke boek so, het ek onlangs besef.

Ek het vantevore blogplasings oor die w��reld-bou in Spel geskryf, asook hoe dit by die wetenskap aansluit. Kyk gerus na my blogblad daarvoor.

2. ���Amateurs sit and wait for inspiration, the rest of us just get up and go to work.��� ��� Stephen King

Die waarheid is dat geen persoon in enige ander beroep kan s�� hulle wag vir ���n muse nie. Plak jou boude op die stoel en begin skryf. Indien jy nie daarvan hou nie, redigeer dit agterna. ���n Le�� bladsy is egter genoeg om enigiemand na wanhoop te dryf.

3. ���The dirty secret of art is you don���t have to show people your bad writing. That���s what we have the delete key for.��� ��� Robert McKee

Ongelukkig is skryf nie net ���n werkwoord nie, maar ook ���n groeiproses. Soos enigiets anders, tel ervaring. Die meeste skrywers se aanvanklike skryfwerk is dus minder goed as hul latere skryfwwerk.

Ek moet bieg, ek is bly skryf is nie ���n lewendige proses soos Reality TV nie. Ek vind die ���delete��� knoppie van groot waarde.

4. ���Editing. It���s like dieting; except a lot more violent.��� ��� Leya Delray

In die vorige blogplasing het ek genoem dat Stephen King s�� ���n mens moet van jou ���darlings��� ontslae raak. Dis baie waar. Redigering behels egter veel meer, het ek mettertyd agtergekom.

Wanneer jy redigeer, onthou die volgende:

Wees versigtig vir sentimentele en melodramatiese taalgebruik (ook in romanse). Dit laat jou storie soetsappig klink.Vermy die passief (lydende vorm) en gebruik eerder die aktief (bedrywende vorm). Passief: Die bal word geskop. X Aktief: Ryno skop die bal. ���Dit is beter om bywoorde te vermy, m.a.w. woorde wat die werkwoord verduidelik, byvoorbeeld: Hy ry vinnig. Vinnig verduidelik hoe die persoon ry (werkwoord) en is is dus ���n bywoord. Stephen King meen dat die pad hel toe deur bywoorde geplavei is.Wees ookversigtig vir byvoeglike naamwoorde en verkleinwoorde.Trap lig met grade van iets. ���Sy gee ���n effense glimlag.”���Head hopping��� is aanloklik, maar ���n definitiewe NEE. Wanneer ���head hop��� jy? Wanneer jy perspektiefspronge tussen karakters maak sonder om die karakters se perspektiewe deur ���n wit spasie (of nuwe hoofstuk) te skei.Ken jou leestekens. Een uitroepteken op die regte plek en spaarsamig gebruik is voldoende.���n Ellips moet ook met groot omsigtigheid gebruik word.Vermy ook dieselde woord wat aan die begin van ���n sin herhaal (gewoonlik Hy of Sy) asook die herhaling van woorde in sinne wat kort op mekaar volg.

In onderstaande teks het ek elke re��l probeer oortree. Kyk of jy die foute kan raaksien en skryf die teks oor sodat dit beter klink.

Skryfoefening vir jouself:

Die keer wil hy nie terughou nie!!! Hy bestudeer elke sproetjie op haar wondermooi gesiggie intens. Haar amperse donkerblou o�� spreek van ongekende hartseer en verlange. Haar nagswart wenkbroue wat effense kappies vorm, haar effens getuite helderrooi lippies en haar asem wat yswolkies blaas ��� Hy lig sy bruingebrande hand bewend na haar gesig toe. Daar word rakelings met ysige vingerpunte aan haar ken geraak. Haar hart galop skielik teen ���n wilde pas. Sy voel hoe sy ophou asemhaal en hoe haar skouers styf span. Sy wonder of hy haar gaan soen …

5. ���Eavesdrop. Listen to the way people speak but pay special attention to their silence.��� ��� Virginia Woolf

Maak seker dat jou karakters se dialoog outentiek is. ���n Ouerige predikant sal nie s��: ���Ahwe bru, ek laaik jou wiele��� nie. Dis taalgebruik wat pas by ���n tiener.

Klink di�� na ���n motorwerktuigkundige? ���Middag Meneer, hiermee dan u faktuur. U motor se verkoelingstelsel is ook nou honderdpersent in werking. Sal u asb. op die stippellyn vir my teken?��� Sy taalgebruik sal bes moontlik meer informeel wees. Hy sal dalk van ���n ���invoice��� en ���aircon��� praat en nie van ���n faktuur en verkoelingstelsel nie.

Luister na mense se dialoog wanneer hulle gesels.

��

Skryfwenke2: wat s�� skrywers?

Bostaande is advies deur skrywers. Dis beslis die moeite werd om dit te probeer toepas.

The post Skryfwenke2: wat s�� skrywers? appeared first on Annerle Barnard.

Skryfwenke2: wat sê skrywers?

Skryfwenke2: wat sê skrywers

Ek vind ander skrywers se wenke van groot waarde. Hier is nog wenke indien jy belangstel.

1. “Do research. Feed your talent. Research not only wins the war on cliché, it’s the key to victory over fear and its cousin, depression.” — Robert McKee

Indien jy wonder, Robert McKee is baie bekend vir veral draaiboeke.

Google is nie ‘n sinoniem vir navorsing nie. Daar is heelwat foutiewe inligting op Google en daarom moet ‘n mens kenners kontak wanneer jy navorsing doen.

Vir elkeen van my boeke het ek ontsettend baie navorsing gedoen. Agterin die boeke is ‘n lys van speialiste en die internetbronne wat ek geraadpleeg het.

Hier volg enkele voorbeelde, maar die lys is eintlik soveel langer:

Vir Sweepslag, het ek o.a. ‘n polisieman, landdros, staatspatoloog en menseregtekenner gekontak.

Toe ek by Sindikaat kom, moes ek ook ‘n polisieman, kenner van Zimbabwe en Zambië en landdros kontak.

Spel is wetenskapsfiksie en het ‘n magdom navorsing geverg. Ek het destyds gevoel dis die moeilikste boek wat ek nog ooit aangepak het, maar eintlik voel ek met elke boek so, het ek onlangs besef.

Ek het vantevore blogplasings oor die wêreld-bou in Spel geskryf, asook hoe dit by die wetenskap aansluit. Kyk gerus na my blogblad daarvoor.

2. “Amateurs sit and wait for inspiration, the rest of us just get up and go to work.” — Stephen King

Die waarheid is dat geen persoon in enige ander beroep kan sê hulle wag vir ‘n muse nie. Plak jou boude op die stoel en begin skryf. Indien jy nie daarvan hou nie, redigeer dit agterna. ‘n Leë bladsy is egter genoeg om enigiemand na wanhoop te dryf.

3. “The dirty secret of art is you don’t have to show people your bad writing. That’s what we have the delete key for.” — Robert McKee

Ongelukkig is skryf nie net ‘n werkwoord nie, maar ook ‘n groeiproses. Soos enigiets anders, tel ervaring. Die meeste skrywers se aanvanklike skryfwerk is dus minder goed as hul latere skryfwwerk.

Ek moet bieg, ek is bly skryf is nie ‘n lewendige proses soos Reality TV nie. Ek vind die “delete” knoppie van groot waarde.

4. “Editing. It’s like dieting; except a lot more violent.” — Leya Delray

In die vorige blogplasing het ek genoem dat Stephen King sê ‘n mens moet van jou ‘darlings’ ontslae raak. Dis baie waar. Redigering behels egter veel meer, het ek mettertyd agtergekom.

Wanneer jy redigeer, onthou die volgende:

Wees versigtig vir sentimentele en melodramatiese taalgebruik (ook in romanse). Dit laat jou storie soetsappig klink.Vermy die passief (lydende vorm) en gebruik eerder die aktief (bedrywende vorm). Passief: Die bal word geskop. X Aktief: Ryno skop die bal. √Dit is beter om bywoorde te vermy, m.a.w. woorde wat die werkwoord verduidelik, byvoorbeeld: Hy ry vinnig. Vinnig verduidelik hoe die persoon ry (werkwoord) en is is dus ‘n bywoord. Stephen King meen dat die pad hel toe deur bywoorde geplavei is.Wees ookversigtig vir byvoeglike naamwoorde en verkleinwoorde.Trap lig met grade van iets. “Sy gee ‘n effense glimlag.”“Head hopping” is aanloklik, maar ‘n definitiewe NEE. Wanneer “head hop” jy? Wanneer jy perspektiefspronge tussen karakters maak sonder om die karakters se perspektiewe deur ‘n wit spasie (of nuwe hoofstuk) te skei.Ken jou leestekens. Een uitroepteken op die regte plek en spaarsamig gebruik is voldoende.‘n Ellips moet ook met groot omsigtigheid gebruik word.Vermy ook dieselde woord wat aan die begin van ‘n sin herhaal (gewoonlik Hy of Sy) asook die herhaling van woorde in sinne wat kort op mekaar volg.

In onderstaande teks het ek elke reël probeer oortree. Kyk of jy die foute kan raaksien en skryf die teks oor sodat dit beter klink.

Skryfoefening vir jouself:

Die keer wil hy nie terughou nie!!! Hy bestudeer elke sproetjie op haar wondermooi gesiggie intens. Haar amperse donkerblou oë spreek van ongekende hartseer en verlange. Haar nagswart wenkbroue wat effense kappies vorm, haar effens getuite helderrooi lippies en haar asem wat yswolkies blaas … Hy lig sy bruingebrande hand bewend na haar gesig toe. Daar word rakelings met ysige vingerpunte aan haar ken geraak. Haar hart galop skielik teen ‘n wilde pas. Sy voel hoe sy ophou asemhaal en hoe haar skouers styf span. Sy wonder of hy haar gaan soen …

5. “Eavesdrop. Listen to the way people speak but pay special attention to their silence.” – Virginia Woolf

Maak seker dat jou karakters se dialoog outentiek is. ‘n Ouerige predikant sal nie sê: “Ahwe bru, ek laaik jou wiele” nie. Dis taalgebruik wat pas by ‘n tiener.

Klink dié na ‘n motorwerktuigkundige? “Middag Meneer, hiermee dan u faktuur. U motor se verkoelingstelsel is ook nou honderdpersent in werking. Sal u asb. op die stippellyn vir my teken?” Sy taalgebruik sal bes moontlik meer informeel wees. Hy sal dalk van ‘n ‘invoice’ en ‘aircon’ praat en nie van ‘n faktuur en verkoelingstelsel nie.

Luister na mense se dialoog wanneer hulle gesels.

 

Skryfwenke2: wat sê skrywers?

Bostaande is advies deur skrywers. Dis beslis die moeite werd om dit te probeer toepas.

The post Skryfwenke2: wat sê skrywers? appeared first on Annerle Barnard.

Skryfwenke: advies deur skrywers

Skryfwenke: advies deur skrywers

Ek weet nie van jou nie, maar ek vind dit uiters interessant en leersaam om te kyk watter skryfwenke ander skrywers van waarde ag. Advies deur skrywers is immers wenke uit die perd se bek.

1. “Woon ‘n slypskool/skryfskool by.” – Annerle Barnard

‘n Voornemende skrywer het onlangs die manuskrip van ‘n debuutroman aan my gestuur om na te kyk. As ek onmiddellik kon sien dat die persoon nog nooit ‘n slypskool bygewoon het nie, sal uitgewers dit beslis ook sien! Die teks het van die foute gewemel. Maak seker jy vermy foute en weet hoe inkeping (indents) werk.

2. “This is how you do it: you sit down at the keyboard and you put one word after another until it’s done. It’s that easy, and that hard.” - Neil Gaiman

Wanneer ek vreeslik met ‘n storie stoei, is ek nie lus vir my studeerkamer nie. Ek begin nie, soos vele ander skrywers, huis skoonmaak nie, maar ek dink wel aan ander take wat dringend afgehandel moet word.

 

Feit is, die enigste manier waarop mens wel ‘n manuskrip klaarkry, is deur jou boude op ‘n stoel te plak en jouself te dwing om te begin. Jou aanvang hoef nie goed te wees nie. Jy kan dit altyd agterna redigeer, maar ‘n leë bladsy is onredigeerbaar en vreesaanjaend.

3. “Protect the time and space in which you write. Keep everybody away from it, even the people who are most important to you.” - Zadie Smith

My gesin het ongelukkig nooit hierdie memo ontvang nie, maar ek dink dis baie wyse raad.

 

4. “Lees!” – Annerle Barnard

Ek gaan Usain Bolt uitdaag vir ‘n resies. 100m. Ja, ek weet hy’t uitgetree, maar steeds. Ek glo ek sal wen. Jy lag? Lees onder en lag dan.

“If you don’t have time to read, you don’t have the time — or the tools — to write. Simple as that.” – Stephen King

Ek was verstom om te hoor dat daar mense is wat nooit lees nie wat ‘n boek probeer skryf. Stephen King is 100% reg. Hoekom sal iemand wat nie lees nie, probeer skryf? Kan nie wees om geld te maak nie, want skrywers verdien grondboontjiedoppe (die grondboontjies gaan na die ape in die dieretuin toe). Net soos wat ek (onfiks en al) nie vir Usain Bolt gaan wen nie, kan ‘n nie-leser ook nie skryf nie.

5. “You can’t wait for inspiration, you have to go after it with a club.” - Jack London

Ek hoor anderdag iemand iets sê oor ‘n muse. Geen muse vind my ooit nie en ek gaan soek ook nie ‘n muse of wag vir een nie. Stel jou voor jy arriveer by die tandarts en hy sê hy moet vir die muse wag voor hy kan begin. Waansin!

As ek vir ‘n muse moes wag, het Sweepslag, Sindikaat, Spel en die twee wat hierdie jaar (2024) uitkom, nooit tot stand gekom nie.

Moenie vir inspirasie wag nie. Lees boeke en koerante en kyk films en gesels met mense. Dit help ‘n mens om met storie-idees vorendag te kom.

6. “Don’t tell me the moon is shining; show me the glint of light on broken glass.” - Anton Chekhov

Bostaande is onder andere waarom jy ‘n skryfskool moet bywoon. Dis ‘n tegniek wat ‘n skrywer moet aanleer wat nie uit die lug gaan val nie. Gaan lees my blogplasing oor wys en vertel indien jy meer wil leer.

Mense in professionele beroepe woon voortdurend kursusse by om hulle vaardighede te slyp. Skrywers moet lees (fiksie sowel as inligting oor skryftegnieke) om seker te maak hulle vaardighede verroes nie.  

Mag ek net noem dat “wys vs. vertel” oefening verg. Dis nie iets wat ‘n mens noodwendig die eerste keer regkry nie.

7. "Never use a long word where a short one will do." - George Orwell

Ek het oneindig baie respek vir Orwell se skryfwerk, veral vir 1984 en ek stem heelhartig met hom saam. Die werk van ‘n genrefiksieskrywer is om ‘n boeiende storie te vertel, nie om ‘n woordeboek te skryf nie.

8. “Every sentence must do one of two things -- reveal character or advance the action." - Kurt Vonnegut

Bostaande is moeiliker as wat dit lyk (en daarom moet ‘n mens ‘n skryfskool/slypskool bywoon). Soos Stephen King sê: “Kill your darlings!” As die teks nie tot die plot of karakterisering bydra nie, raak ontslae daarvan.

Skryfwenke: advies deur skrywers

Meer ‘n volgende keer. Indien jy bostaande advies van waarde gevind het, laat weet my asb. via die Kontakbladsy op my webwerf.

The post Skryfwenke: advies deur skrywers appeared first on Annerle Barnard.