Đỗ Hồng Ngọc's Blog, page 20

Giai phẩm THƯ QUÁN BẢN THẢO: Những Nhà Văn Nhà Thơ Sống và Viết ở Phan Thiết, Bình Thuận

 

 

Giai phẩm THƯ QUÁN BẢN THẢO
Những Nhà Văn Nhà Thơ Sống và Viết
ở Phan Thiết, Bình Thuận

Sưu tập & biên soạn: Phạm Văn Nhàn
Kỹ thuật, trình bày: Trần Hoài Thư
Sửa lỗi: Ngọc Bút
Sách dày 352 trang
Thư Ấn Quán xuất bản 2022
Địa chỉ liên lạc: tranhoaithu16@gmail.com

 

Danh sách:
1) Vũ Anh Khanh 2) Bích Khê 3) Nguiễn Ngu Í 4) Hoài Khanh 5) Huyền Chi
6) Đỗ Nghê (Đỗ Hồng Ngọc) 7) Phạm Văn Nhàn 8) Từ Thế Mộng 9) Nguyễn Lệ Tuân
10) Huỳnh Hữu Võ 11) Tô Duy Thạch 12) Nguyễn Thị Minh Ngọc 13) Phạm Cao Hoàng
14) Nguyễn Thị Liên Tâm 15) Lê Nguyên Ngữ 16) Y Uyên 17) Nguyễn Như Mây
18) Nguyễn Dương Quang 19) Nguyễn Bắc Sơn 20) Lê Trọng Nghĩa (Đinh Quý Nhưỡng)
21) Nguyễn Nghiệp Nhượng 22) Phan Bá Thụy Dương 23) Trần Vấn Lệ
24) Chu Trầm Nguyên Minh 25) Cái Trọng Ty 26) Thiếu Khanh
27) Trần Văn Sơn 28) Đoàn Thạch Biền 29) Đài Nguyên Vu (Tôn Thất Trâm)

Chân thành cảm ơn anh Trần Hoài Thư và trân trọng giới thiệu cùng bạn đọc.

Nguồn: https://tranthinguyetmai.wordpress.co...

Clip “Một Nếp sống An lạc” ở chùa Quảng Đức La-Gi 16.10.2022

Rất cảm ơn Nguyễn Văn Quyền đã gởi video clip về Buổi Trò chuyện về “Một nếp sống An Lạc: Thở và Thiền, Ăn và Chay” tại Chùa Quảng Đức La-Gi ngày 16.10.2022.

Xin chia sẻ cùng các Cô bác, anh chị em quê nhà và Bạn bè những nơi xa không có dịp tham dự trực tiếp buổi Trò chuyện này. Do hệ thống âm thanh của chùa gặp trở ngại nên cũng có “trục trặc” đôi chút, mong thông cảm.

Một lần nữa, trân trọng cảm ơn Thầy Đức Thành trụ trì Chùa Quảng Đức La-Gi, thầy Minh Chánh chùa Quảng Hạnh và Nhóm Phật tử chùa Khánh An lần đầu theo bác Ngọc về thăm La-Gi quê nhà.

Thân mến,

Đỗ Hồng Ngọc.

 

Thư gởi bạn xa xôi (10.2022)

 

Thư gởi bạn xa xôi (10.2022)

Về thăm Chùa Quảng Đức, LaGi

Quê gốc mình Lagi, tuy sanh đẻ ở Phan Thiết. Lagi cách Phan Thiết 60km, đường dọc biển và cách Saigon 160km. Lúc nhỏ, mình học ở Phan Thiết rồi vào Saigon, tính ra xa… Lagi đến 60 năm không ít, chỉ thỉnh thoảng về thăm. Nhiều người đọc không được chữ Lagi. Có người đọc thành Laghi, Người đọc Ladzi… ! Đúng là phải đọc giống như “Là-Gì” (La Di). Vùng này rất nhiều La: La Ngà, La Ngâu, La Gàn… tiếng dân tôc có nghĩ là sông,  cũng như Tà là núi: Tà Cú, Tà Đặng, Tà Lài, Tà Bao… Lagi trước là huyện lỵ của huyện Hàm Tân, tỉnh lỵ của tỉnh Bình Tuy (thành lập 1956), thuộc Nam phần, nay trở về với Bình Thuận, tách khỏi huyện Hàm Tân, thành Thị Xã Lagi.

Chù Quảng Đức có hàng trăm năm trước, với mái lá đơn sơ, sau xây dựng thành chùa Phật Học, rồi Chùa Quảng Đức ngày nay, qua nhiều đời Sư trụ trì, đã được chỉnh trang ngày càng hoành tráng, trang nghiêm.

Thầy Đức Thành trụ trì hiện nay mời mình về thăm chùa và có buổi Trò chuyện với bà con quê nhà. Mình gởi trước về chùa mấy thùng sách, để tặng thư viện, gồm cả sách Phật học, y học và văn chương. Đề tài buổi Trò chuyện là: Một nếp sống An Lạc, với Thở và Thiền, Ăn và Chay, có tính khoa học và thực tiễn, áp dụng vào đời sống hàng ngày.

Gởi bạn vài hình ảnh coi vui nhe.

Thân mến,

Đỗ Hồng Ngọc

Chùa Quảng Đức Lagi ngày nay

Thầy Đức Thành giới thiệu… diển giả với bà con!

 

 

 

và các bạn trẻ

Những hỏi đáp sôi nổi

rồi ký tên tặng sách

 

chụp hình lưu niệm (16.10.2022)

 

Một bài viết của Phan Chính trên Fb

 

NGHĨ VỀ NHỮNG SINH HOẠT CHÙA QUẢNG ĐỨC, LA-GI

*Phan Chính

Nhân buổi nói chuyện “Sức khỏe và Thiền hành” với bà con Phật tử của chùa sáng 16/10/2022 mới đây.

Tôi không ngờ, vì khác với các buổi pháp thoại thường diễn ra ở nhà chùa bởi với đề tài của Bs.Đỗ Hồng Ngọc lại không kém phần hấp dẫn và quan tâm của những người đến dự với tinh thần Phật pháp của ngôi chùa vừa long trọng sự kiện “Lễ lạc thành” sau 7 năm trùng kiến quy mô, hoành tráng trên nền đất cũ của ngôi chùa đầu tiên cách đây 60 năm ở vùng đất La Gi.

Điều tôi hết sức ngạc nhiên, bên cạnh những hạng mục công trình thờ tự, tu tập gắn với lời Phật dạy:”Phật pháp tại thế gian, bất ly thế gian pháp”- đạo ở tại đời, đi từ đời vào đạo là thế! Đó là phòng truyền thống lịch sử, sinh hoạt, nghiên cứu… của đạo tràng qua các thời kỳ hình thành ngôi chùa Quảng Đức. Dù chỉ mới mở cửa nhưng với kế hoạch dài hạn phải đạt được điều đó. Dịp này Bs.Đỗ Hồng Ngọc đã chuyển về tặng 6 thùng sách về Sức khỏe, về Văn học và các đề tài Thiền tịnh, Phật học…
Tại giảng đường nghiêm tịnh chùa Quảng Đức- sau phần lễ Phật- qua lời giới thiệu rất trọng thị của Thượng tọa trụ trì Thích Đức Thành, Bs.Đỗ Hồng Ngọc đi ngay vào đề tài sức khỏe liên quan với thiền và thở như thế nào? Bằng những ví dụ dí dỏm, thân tình, dễ hiểu: “Hãy nương tựa chính mình. Bởi nói cho cùng, ai có thể “thở” giùm ai? Ai có thể “thiền” giùm ai! Hồi giờ tôi cũng đọc nhiều sách về Thiền, nhưng lần này tôi nghĩ không riêng bản thân mình mà có lẽ bà con Phật tử dự nghe cũng nhận ra phương pháp “Thiền và Thở” của ông thầy thuốc Tây y không khó mấy, để ứng dụng trong đời sống mỗi người. Các sinh hoạt như thế này ở một số chùa tại TP.HCM là bình thường. Cám ơn Chùa Quảng Đức đã có những sinh hoạt thiết thực, không chỉ Phật sự của nơi tâm tịnh, cho tu tập Phật pháp, mà coi Đạo Phật là đạo của con người, do con người và vì con người… Từ tư tưởng đó mà những sinh hoạt như chùa Quảng Đức đang phát huy là rất thiết thực có ý nghĩa, rất nhân văn.
Nói về Bs. Đỗ Hồng Ngọc là người con sinh ra ở đất La Gi, họ hàng gia tộc nội ngoại đều ở đây. Thật sự tự hào La Gi hiếm có một người thành đạt về mặt tri thức, nhân cách… và nặng lòng với quê hương. Tên tuổi của ông cả nước và rộng ra nước ngoài đều biết đến. Với trên 60 đầu sách đã xuất bản, gồm các tác phẩm thơ, văn và các đề tài về Y học, Phật học, Thiền học…Từng có sự hiểu nhầm ở số đông người đọc khi danh xưng là “Bác sĩ” Đỗ Hồng Ngọc, giữa hàng vạn bác sĩ trong nước- dù ông đã tốt nghiệp “Tiến sĩ y khoa quốc gia” năm 1969 của Đại học Y khoa Sài Gòn (tức Y khoa Đại học đường Sài Gòn)- Trong các buổi trò chuyện, làm diễn giả các buổi tọa đàm trao đổi về Y học, về Phật học…ở TP/HCM vẫn chiếc áo sơ mi trắng bỏ ngoài, khoác chiếc áo gió màu đen, chân mang dép…càng lạ lùng với người mới gặp lần đầu. Nhưng qua sách, qua cách nói chuyện của ông mới thấy đó là con người giản dị, trí tuệ, có tâm… Theo tôi, những tác phẩm của ông dễ đọc, dễ cảm nhận là do cái chất thơ đằm thắm trong ông đã “lậm” vào đó, mới mang lại sức truyền cảm cho từng trang sách, đến người đọc.
*PC (La Gi)
(Bài viết nhanh cho Fb)

 

Mang sách về chùa cho thư viện chùa thêm phong phú…

 

 

“3 điều 4 chuyện” để… Học Phật.

 

“3 điều 4 chuyện” để… Học Phật

Đỗ Hồng Ngọc

Trong vài buổi trò chuyện với bè bạn quanh cuốn BUÔNG của mình, có bạn cho rằng hình như hơi cao quá, có cách nào đơn giản giúp dễ nhớ hơn không?

Trước hết, theo kinh nghiệm riêng, tôi nghĩ cần nhớ “3 điều 4 chuyện” như sau:.

3 ĐIỀU là: 

Phải hiểu “thuật ngữ” Phật học. Không hiểu thuật ngữ thì sẽ bối rối, hiểu lầm, dễ dẫn tới dị đoan mê tín nữa. Thí dụ: “Tam- ma- địa” mới nghe tưởng là vùng đất của ba con ma! Thực ra Tam-ma-địa do phiên âm chữ Samadhi, nghĩa là Chánh định, một thứ định sâu. Chữ Niết-bàn chẳng hạn không phải là cái nơi thiên đàng, cực lạc, mà là chữ phiên âm của Nirvana, “tắt lửa”, nghĩa là không còn tham lam, sân hận, si mê (Dứt Tham Sân Si). Đã hoàn toàn giải thoát phiền não khổ đau. Ngay cả chữ “chúng sanh” cũng vậy. Cho nên Phật bảo “chúng sanh không phải là chúng sanh, chỉ tạm gọi là chúng sanh” (chúng sanh tức phi chúng sanh, thị danh chúng sanh- kinh Kim Cang)…

Hai là phải hiểu những ẩn dụ, ẩn nghĩa, mật nghĩa… khi đọc kinh sách Phật. Thí dụ niệm Quan Thế Âm thì gặp lửa lửa tắt, gặp nước cuốn trôi thì nước sẽ cạn, muốn sanh con trai có con trai, con gái có con gái… Tưởng thiệt thì nguy! Lửa ở đây là lòng sân hận. Sân hận đưa ta vào chín tầng địa ngục. Nước ở đây là lòng tham cuồn cuộn cuốn ta vào hố thẳm không đáy… Con trai là Trí tuệ, con gái là Từ bi…

Ba là phải Thực hành. Từ từ, không nóng vội. Nóng vội sẽ dẫn tới “tẩu hỏa nhập ma”. Thực hành trong cách thở, cách ăn, cách nghĩ, cách làm. Học Bồ-tát Thường Bất Khinh để luôn kính trọng mọi người; học Bồ-tát Dược Vương để luôn chân thành, ai thấy cũng vui ai gặp cũng mừng (nhất thiết chúng sanh hỷ kiến); học Bồ-tát Quán Thế Âm để biết thấu cảm, nghìn mắt nghìn tay, hóa thân đủ hình dạng tùy cơ ứng biến giúp người  bất cứ nơi đâu có tiếng kêu khổ đau của trần thế. Đó chẳng phải là những đức tính tôn trọng (respect), chân thành (genuine), thấu cảm (empathy) giúp cho cuộc sống luôn an lạc, hạnh phúc ư?

4 CHUYỆN là:

Thứ nhất: Phật không phải là một thần linh, một giáo chủ… uy quyền tối thượng, ban bố ơn phước cho loài người. Nhờ tìm được con đường thoát khổ, Phật chia sẻ với  mọi người với lòng từ bi vô hạn, bởi ai cũng có Phật tính, ai cũng sẽ thành Phật. Phật không độc quyền làm Phật một mình. Cho nên Phật là một đạo sư, một nhà giáo dục, một bậc y vương đáng kính đáng trọng.

Thứ hai: Phật khuyến khích hãy quay về nương tựa chính mình, đừng chạy vạy tìm kiếm đâu xa. Tự trách nhiệm về cuộc đời mình, chọn con đường mình đi. Không ai vào… niết bàn hay địa ngục vĩnh viễn, ai cũng có cơ hội để thay đổi lối sống, vòng đời của mình. Nói khác đi, tạo cho mọi người tự tin vào năng lực của riêng mình và hoàn toàn bình đẳng, không phân biệt.

Thứ ba: Thở là quan trọng số một của đời sống. Hãy biết thở đúng. Thở đúng để thấy thân tâm nhất như. Và nhìn kỹ vào hơi thở để thấy rõ sự sống chết, sự tạm bợ, sự đổi thay, sự không có cái tôi riêng mình vì thở cóc cần ta, chẳng phải của ta, chẳng phải là ta.

Thứ tư: Ăn là quan trọng. Cần phải hiểu tại sao ăn, ăn cái gì, ăn bao nhiêu, ăn cách nào… Phật mang bình bát đi khất thực vài tiếng đồng hồ mỗi ngày và ai cho cái gì cũng vui nhận, không đòi hỏi, chẳng từ chối. Mang về vo lại thành một cuộn tròn để ăn một cách chánh niệm gọi là “đoàn thực”.  “Ăn chay” là ngoài đoàn thực còn phải chú ý đến các món ăn khác cho tâm hồn là xúc thực, tư niệm thực, thức thực.  

(ĐHN)

BUÔNG… hổng dễ!

 

BUÔNG… hổng dễ!

Không phải là buổi Ra Mắt Sách… mà chỉ là một buổi họp mặt gia đình gồm ít bà con gần gũi và ít bạn bè thân thiết của gia chủ: Kim Quy và Lê Ký Thương tại nhà hai bạn. Cũng có đậu phộng luộc, sữa đậu nành, nước cam, càphê… như thường lệ.

Họa sĩ Lê Ký Thương bệnh mấy tháng nay, phải ngồi xe lăn nên việc tổ chức “ra mắt” Buông nho nhỏ ấm cúng tại nhà là… cần thiết. Lý do: chính anh là người minh họa “độc đáo” cho cuốn sách này của mình!

Gọi là “độc đáo” vì họa sĩ LKT không biết trước ĐHN sẽ viết cái gì, về đề tài gì mà đã vẽ sẵn hai chục bức minh họa chính xác mới là lạ! Số là sau khi tập hợp 15 bài cho cuốn Buông, mình “lục soạn” trong “kho” của bạn, chọn ra các tranh phù hợp cho từng đề tài là xong. Ấy cũng nhờ thân thiết với nhau hơn 50 năm rồi mới “thần giao cách cảm” vậy!

Mình nói đôi lời rằng buổi Ra Mắt “Buông” hôm nay chủ yếu để các bạn coi hình minh họa của LKT là chính chớ không cần coi nội dung chi đâu nha. Tuy vậy, sau đó, có một buổi thảo luận chung quanh chuyện Buông dễ hay không dễ này. Có mấy cháu tuổi 30, bạn của O Mai (con gia chủ) tranh luận cũng sôi nổi.

Bất ngờ có Bác sĩ Phạm Kiêm Yến cùng dự buổi này, sau đó đã viết một bức thư cho tác giả ĐHN, mời bạn cùng xem nha.

 

Từ trái: Minh, Yến, Đạm, Ngọc Vân (hai bạn thiết của nữ gia chủ Kim Quy từ ngày còn thơ ở Nha Trang); ĐHN và Sơn. (Nhà LKT 2.10.2022)

hàng trước: Quýnh, Tống, Minh                    hàng sau: Lê Ký Thương, Thoại Uyên và các cháu bạn O Mai: Ngọc, Hà, Hiền…

 

 

 

 

 

 

 

 

Nghĩ Về BUÔNG

Thưa anh Đỗ Hồng Ngọc,

Em bắt đầu đọc sách của anh cách đây hơn 10 năm. Khởi đầu là những quyển anh viết cho tuổi già hay mấp mé già, như Già Ơi… Chào Bạn; Những Người Trẻ Lạ Lùng; Già Sao Cho Sướng? … với giọng văn nhẹ nhàng, dí dỏm và được anh bonus rất nhiều ca từ của Trịnh Công Sơn. Sau đó, em có duyên may được đọc quyển Nghĩ Từ Trái Tim anh viết về kinh Bát Nhã. Với em, đó là quyển sách làm “thay đổi cuộc đời” bởi vì nhờ quyển đó, em bắt đầu có một cái nhìn hoàn toàn khác trước đối với Phật pháp. Em tin là không chỉ với Nghĩ Từ Trái Tim, nhiều quyển sách khác của anh viết về học Phật như Thấp Thoáng Lời Kinh, Gươm Báu Trao Tay, Ngàn Cánh Sen Xanh Biếc… có thể đã giúp cho nhiều bạn trẻ khác được khai thị như em trước đây.

Buông là quyển sách mới nhất của anh mà em vừa đọc. Vì sao cần Buông? Để sống thảnh thơi, an lạc và hạnh phúc! Thật là một thông điệp quá tuyệt vời! Em đã dành hẳn một cuối tuần thong thả, đọc Buông thật chậm để có thể thấu hiểu đạt mức tốt nhất nội dung anh muốn gửi gắm. Vẫn với văn phong nhẹ nhàng, gần gũi, anh đã tâm tình, kể lể và hướng dẫn độc giả của anh, trong đó có em., tự điều trị khỏi những căn bệnh phần hồn như cách một bác sĩ chu đáo, tận tụy chỉ dẫn bệnh nhân điều trị những căn bệnh phần xác vậy.

Quyển Buông có 15 bài viết. Khởi đầu là bài thơ Biết Rồi Còn Hỏi! Đó là một bài thơ tự sự, trong đó mối liên hệ của anh với Phật là mối quan hệ gần gũi, như Cha, như bạn, như tri kỷ… khiến em rất cảm động. Anh viết:

“Tôi ngồi trước tượng Phật

Viết lăng nhăng mỗi ngày

Để khi nào bí thì hỏi”

Trời ơi, phải thân thiết cỡ nào mới “khi nào bí thì hỏi…” được chứ! Phật với anh không là tượng đài trên cao để kính bái, để vọng ngưỡng; mà Phật chính là một người bạn thâm giao, người đồng hành, người hướng dẫn của anh. Anh thật là hạnh phúc!

Anh tỉ tê:

“Đâu cần trốn ra khỏi cổng thành

Xóm nghèo nơi tôi ở

Bên phải là nhà bảo sanh

Bên trái là bệnh viện

Đằng kia lớp dưỡng sinh

Đằng nọ nhà quàn vô lượng thọ…”

Sinh, lão, bệnh, tử… vòng đau khổ của kiếp người hiện tiền trước mắt anh mỗi ngày trong chính ngay khu phố anh đang cư ngụ, đâu cần phải vượt cổng thành mới thấy như ngày xưa thái tử Tất Đạt Đa từng làm! Này tiếng khóc oe oe của em bé mới chào đời trong nhà bảo sanh đồng thanh với tiếng rên rỉ vì bệnh hoạn của bệnh nhân trong một bệnh viện gần đó. Từ phòng tập dưỡng sinh dành cho người cao tuổi, con đường đi đến nhà quàn vô lượng thọ cũng chẳng mấy xa. Anh “quán” hết lẽ nhân sinh và lòng anh từ bi biết mấy, khi anh sợ Phật buồn.

“Tôi nhắc Phật đừng buồn

Không được quạu quọ, không được cau có

Không được nhăn nhó…”

Dĩ nhiên Phật phải “thấy biết” rồi, nên

“Phật cười

Phải! Nó vậy đó.”

Anh Nguyễn Tường Bách từng viết trong quyển Mùi Hương Trầm một câu em rất tâm đắc, có lẽ vì nó thể hiện đúng tâm tình của em. Đại ý là “Con đường đến với Phật của người bình dân rất dễ dàng vì họ có Phật trong tim. Xảy ra bất cứ khó khăn bất trắc nào họ đều niệm Phật vì danh Phật ở sẵn trên môi họ! Còn với người khoa học, điều gì họ cũng muốn được thực chứng, được thấy, được biết, nên Phật luôn cách xa họ.” Giờ thì em biết, điều đó chỉ đúng với nhà khoa học nào đó thôi chứ với người “đại ngộ” như anh thì… không kể!

Vì Buông là quyển sách dạy… buông, mà buông quan trọng nhất là buông suy nghĩ, nên anh dành nhiều bài cho Thiền và hướng dẫn cách thở bụng. Khi Thiền mọi người sẽ chỉ nên làm mỗi một việc là “dõi theo” hơi thở, dõi theo chứ không phải theo dõi nha. Khi đó thân lo thở, tâm lo dõi theo hơi thở vào ra nhịp nhàng và suy tưởng về hơi thở ấy thì trí còn rảnh rang đâu mà nghĩ chuyện lung tung, ngoài chuyện phải “thôi đi” những “đảo điên mộng tưởng”. Thế là buông!

Anh cũng kể lại một kỷ niệm thú vị với thầy Thích Thanh Từ và chữ BUÔNG mà thầy đã cho anh sau buổi nói chuyện, cùng việc phân tích bài thơ Mộng của thầy:

“Gá thân mộng,

Dạo cảnh mộng.

Mộng tan rồi,

Cười vỡ mộng.

Ghi lời mộng,

Nhắn khách mộng.

Biết được mộng,

Tỉnh cơn mộng.”

Sau tất cả những thứ là mộng, là tạm bợ, là huyễn hoặc kia, anh kết luận:

“Tỉnh cơn mộng chính là BUÔNG đó vậy!”

Như cách anh thường tâm tình, trong Buông, anh tâm sự về chuyến Về thăm đất Phật ở Nepal. Anh được viếng Việt Nam Phật Quốc tự của thầy Huyền Diệu ở Lâm Tỳ Ni. Em cũng được đọc quyển Khi Hồng Hạc Bay Về, thầy Huyền Diệu kể về thời kỳ đầu xây dựng chùa với nhiều khó khăn, nên em vui được nghe về Việt Nam Phật Quốc tự như nghe tin của một người thân quen. Ở Lâm Tỳ Ni còn gốc cây Bồ đề, nơi hoàng hậu sinh hạ thái tử Tất Đạt Đa. Qua miêu tả kiểu “bệnh nghề nghiệp” của anh, đó là một cuộc chuyển dạ do động thai, được thực hiện mổ lấy thai Cesarien đường hông trong điều kiện không đảm bảo tiệt trùng, nên hoàng hậu bị nhiễm khuẩn hậu sản và một tuần sau Người qua đời, để lại thái tử Tất Đạt Đa cho em gái, là dì ruột của thái tử, chăm sóc. Lâm Tì Ny là một trong “tứ động tâm” mà Phật tử nào cũng muốn một lần trong đời được đến viếng: Phật đản sanh, Phật thành đạo, Phật chuyển pháp luân và Phật nhập Niết bàn. Nhưng hôm ấy, vườn Lâm Tì Ny nơi Phật đản sinh mà anh đến viếng, anh chỉ thấy… náo nhiệt do nhiều khách hành hương thăm viếng chứ không thấy động tâm. Chỉ đến khi bắt gặp chiếc lá bồ đề khô rơi lẻ loi trên đụn gạch xưa, vốn là di tích những nấm mồ của các đệ tử Phật từ vài ngàn năm trước, anh mới rưng rưng xúc động! Suy đến cùng, mọi vật chất trên thế gian này đều trở về cát bụi, về cùng đất và lại là đất ngàn năm trường cửu. Em cũng rưng rưng đồng cảm cùng anh khi nhận ra lẽ vô thường trong điều vĩnh cửu ấy. Bao nhiêu chiếc lá đã rụng xuống quanh cội bồ đề này, bao nhiêu lớp đất đã trôi đi rồi đã lại tích tụ ở đây, để ngày hôm đó anh được đặt bàn chân mình trên lớp đất ngàn năm ấy, cầm trên tay mình chiếc lá được nuôi dưỡng từ thân cây ấy. Cũng như những đám mây trên bầu trời kia không còn là mây của ngàn xưa, những con sóng vỗ trên đại dương bao la kia đâu còn là con sóng thủa hồng hoang nữa, nhưng mây sóng ấy, nước ấy vẫn luôn tồn tại. Vô thường cũng đó mà hằng thường cũng đó mà thôi!

Tản mạn trong Buông, anh kể về chuyến du lịch Úc châu, nơi anh đến thăm một Bệnh viện ung bướu ở Melbourne. Ở đó anh không thể phân biệt được ai là bác sĩ, ai là điều dưỡng hay bệnh nhân vì tất cả mọi người đều ăn mặc như nhau, không áo blouse, không khẩu trang, không bảng tên, mũ mão. Đúng là bài học Thường Bất Khinh sống động đúng với tinh thần tôn trọng và không phân biệt. Em lại nghĩ đến tăng đoàn của Phật, ai cũng một y, một bát và bình đẳng như nhau với mái đầu đã cùng xuống tóc, không còn vết tích gì để phân biệt các giai tầng xã hội khác nhau trong một xã hội phân biệt giai cấp như Ấn độ thời ấy. Mới thấy, dù ở thời đại nào, không gian nào, tôn giáo nào, người ta cũng đều tìm được cách thể hiện sự tôn trọng và bình đẳng, nếu người ta muốn!

Anh có đề cập đến việc độc cư, “biết sống một mình”. Em rất tâm đắc với chủ đề này, vì từ lâu em cũng quen sống và thích sống một mình. Kham nhẫn (kham là chịu; nhẫn là nhịn) cũng là một chủ đề hay, mà hay nhất là câu hỏi của anh dành cho độc giả: “Kham nhẫn với giận với hờn còn dễ hơn kham nhẫn với nhớ với thương, phải không?”. Câu hỏi chính nó đã là một câu trả lời rồi, phải không anh? Thiểu dục tri túc cũng là một cách Buông vì biết đủ là biết sống không cầu thị quá nhiều vật chất và những thứ ngoại lai không cần thiết.

Thật ra BUÔNG không phải là quyển sách dễ đọc và dễ hiểu, ít nhất là với một người hiểu biết cạn cợt như em. Có lẽ qua thời gian, việc tu học của anh đã ngày càng tinh tấn, nên các điển tích anh nhắc đến và thâm ý sâu sắc trong các bài viết của anh đã nâng tầm cao hơn các quyển sách khác em từng đọc trước đây. Có những bài em đọc đi đọc lại, mà không hiểu, chưa hiểu. Hi vọng sau một thời gian, em có thể đọc lại lần nữa và sẽ thấy vỡ òa nhiều điều mới. Còn bây giờ, sau khi khép lại quyển Buông, em lại nhớ lời anh dặn dò trong Nghĩ Từ Trái Tim, hãy “hành thâm Bát Nhã ba đa mật…” Phật là một nhà giáo dục, một bậc y vương, Phật đã chẩn bệnh cho chúng ta, kê toa cho chúng ta. Nhưng chính chúng ta phải biết quay về nương tựa chính mình, biết thực hành lời Phật dạy, phải “tu” thì mới mong “thấy biết”, mới mong có “chánh trí Bát nhã”, đúng không anh?

Cảm ơn anh vì quyển Buông, cũng như quyển Nghĩ Từ Trái Tim và các quyển sách khác của anh mà em đã có cơ duyên đọc. Những quyển sách này như “mưa lâu thấm đất” đã từng chút một gột rửa lớp bồ hóng bụi bẩn bám lâu ngày trong tâm hồn còn nhiều chấp kiến, nhiều tham sân si của em. Em hi vọng em sẽ có cơ hội được tham vấn anh nhiều hơn để được nghe anh giải thích về bao điều em còn thắc mắc, trong một lá thư khác. Em chúc anh nhiều sức khỏe và giữ vững phong độ phát hành sách, bởi vì như em thấy, viết sách là cách anh tâm tình với độc giả cũng như anh thủ thỉ với Phật mỗi ngày, phải không anh?

Hậu bối của anh,

Phạm Kiêm Yến.

………………………………………………

Chú thích: Phạm Kiêm Yến là bác sĩ đã về hưu, chưa buông.

 

Có một bài hát: KHI XA ĐÀ LẠT

 

Thư gởi bạn xa xôi (tiếp)

KHI XA ĐÀ LẠT

Đó là bài thơ mình viết năm 1966 (đã 56 năm rồi chớ ít gì!), vừa rồi được nhạc sĩ Thuần Nhiên Nguyễn Đức Vinh phổ nhạc và ca sĩ Trần Quang gởi tặng mình một video clip do anh đàn và hát. Nhạc sĩ Thuần Nhiên Nguyễn Đức Vinh thì không xa lạ. Anh phụ trách Gia đình Hoa Sen ở Đa lạt, từng phổ nhạc bài Sông Ơi Cứ Chảy (mình viết cho La Ngà) mà ca sĩ Thu Vàng đã hát đầy xúc cảm trước đây… Thuần Nhiên bảo bài thơ tác giả viết năm 1966 lúc anh mới lên 12 tuổi, nên anh đã phổ theo một điệu rất “xưa” vậy.

Ca sĩ Trần Quang tốt nghiệp thanh nhạc ở Tp.HCM và về lập nghiệp ở Đà Lạt, dạy đàn và dạy hát rất có tiếng.

Xin chia sẻ với các bạn vậy nhe.

Thân mến,

Đỗ Hồng Ngọc.

 

KHI XA ĐÀ LẠT

Thơ Đỗ Hồng Ngọc

 

Rồi cũng xa thôi những hẹn hò
những đồi run rẩy dưới mưa tơ
những thung lũng nắng mềm hơn tóc
những suối tương tư chảy hững hờ

Rồi cũng xa thôi những bướm vàng
những loài hoa dại ngát dung nhan
những con đường nhỏ quanh co lạnh
những khóm thông vi vút gió ngàn

Rồi cũng xa thôi những bước thầm
một mình với một nửa vầng trăng
hình như thu đã về trên lá
một chút thu trong gió thẹn thùng

Thôi – những người đi về phố phường
còn nghe rưng rưng bao niềm thương
khi xa Đà Lạt xa Đà Lạt
hồn cổ sơ làm sao không vương!

Đàlạt 1966

(Tuần báo Mây Hồng, số 9/1972)

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Làm sao biết cha mẹ đã… già?

 

Làm sao biết cha mẹ đã… già?

Đỗ Hồng Ngọc

Cha mẹ thường nhìn đứa con 50 tuổi đầu của mình như một đứa con nít, còn đứa con lúc nào cũng nhìn cha mẹ như một người… lớn, chớ không thấy cha mẹ đã già!

Mà già đến nhanh lắm! Cho nên muốn biết cha mẹ đã… già chưa thì chỉ còn có cách
quan sát họ đã có những dấu hiệu tâm sinh lý và những vấn đề về sức khỏe của tuổi
già chưa mà thôi. Biết sớm thì tốt, nhưng biết để quan tâm chăm sóc, can thiệp kịp
thời thôi chớ không phải để “dán nhãn” cho họ đã già nua, lỗi thời, rồi không để họ
còn được tự chủ, độc lập gì nữa cả!

Trước hết quan sát… cái bề ngoài của họ. Họ có lơ là chuyện ăn mặc thái quá
không? Có “mặc kệ” sao cũng được mọi thứ về chăm sóc bản thân mình không? Trí
nhớ còn tốt không hay đã bắt đầu lẩm cẩm, quên trước quên sau, nhắc đi nhắc lại
hoài một chuyện? Có loay hoay tìm kiếng lão, kêu mất kiếng dù đang đeo trên mắt
không? Có nghễnh ngãng nghiêng tai bên này bên kia để nghe cho rõ hơn không? Có
kêu TiVi mờ, báo chí sao in chữ ngày càng nhỏ khó đọc không? Có dễ trợt, dễ té,
bước đi chầm chậm, lê chân trên mặt đất để dễ bị vấp không? Có kêu đau lưng nhức
mỏi thường xuyên không? Có bỏ quên chìa khóa, điện thoại nơi này nơi kia tìm
kiếm vất vả không? Có thỉnh thoảng quên tắt lò ga, quên khoá cửa… không?
Chờ đến lúc họ không nhớ con cháu đứa nào là đứa nào, quên cả đường đi lối về và
quên cả tên vợ tên chồng thì tình trạng đã quá nặng!

Rồi để ý coi họ ăn uống có còn biết ngon không? Họ ngủ có dễ không hay trằn trọc
loay hoay suốt đêm? Họ có còn ham đi đây đi đó, cà phê cà pháo với bạn bè không?
Có còn mê coi đá banh, tennis… như xưa không? Có ôm TiVi suốt ngày rồi nhầm
tưởng cảnh tượng trong phim ảnh là sự thật ngoài đời không?

Rồi để ý coi họ có bắt đầu thở hào hễn nặng nhọc… khi leo cầu thang trong nhà
không? Họ có bắt đầu đái đêm nhiều lần hay dễ bị dị ứng khi ăn một món đồ ăn
quen thuộc không? Họ có bị bón thường xuyên không?…

Tóm lại, quan sát kỹ một chút sẽ thấy những thay đổi và tốc độ thay đổi ngày càng
nhanh của một người già. Và, có “kế hoạch già” cho họ là một cách báo hiếu tốt đẹp
nhất!

(Bs Đỗ Hồng Ngọc).

Thư gởi bạn xa xôi (9.2022, tiếp theo và… hết)

 

Thư gởi bạn xa xôi (9.2022, kỳ 4)

Buổi chiều đó, ghé A Lan Nhã uống Trà, đàm đạo và nhất là thăm Cụ Huynh trưởng Nguyễn Châu, Vụ trưởng Gia đình Phật tử, nay vừa tròn 100 tuổi. Cụ vẫn sáng suốt, nói năng nhẹ nhàng. Trong nhóm mình, anh Ngô Tiến Nhân là bạn cô Phương, cháu của Cụ đã quen biết từ trước. Anh Thanh Nguyên, nhà sách Văn Thành, vốn không xa lạ với Gia đình Phật tử. Riêng mình cũng đã có mấy lần họp mặt với Gia đình Hoa Sen tại đây, được nghe Thiền ca do Nhạc sĩ Thuần Nhiên sáng tác, với nhóm ca sĩ của anh. Thuần Nhiên Nguyễn Đức Vinh là em ruột Nhạc sĩ Nguyễn Đức Quang, du ca, trước 75 ai cũng biết. Vinh từng phổ bài thơ “Sông Ơi Cứ Chảy” viết cho La Ngà của mình do Thu Vàng hát đã lâu.

 

Thăm Cụ Nguyễn Châu, Huynh trường Gia đình Phật Tử, vùa tròn 100 tuổi. (Đà Lạt 15.9.2022)

Buổi gặp mặt “Trà đạo” lần này có nhạc sĩ Thuần Nhiên Nguyễn Đức Vinh và cô Thảo Nhiên của Gia đình Hoa sen Đà lạt tham dự. Bất ngờ, anh Thuần Nhiên khoe bài nhạc mới phổ thơ Đỗ Hồng Ngọc: Khi Xa Đà Lạt. Bài thơ mình viết năm 1966, cách nay đã 56 năm rồi còn gì! Thuần Nhiên bảo lúc đó, anh mới 12 tuổi! Không hẹn trước, bài thơ được phổ nhạc, hôm nay đúng lúc có Nhóm mình đang ở Đà Lạt. Nói như Trần Hoài Thư “đời toàn chuyện bất ngờ”! Phải nói là “duyên” vậy!

Nhạc sĩ Thuần Nhiên trao tặng bản nhạc vừa viết cho ĐHN.

Sau đó, Vinh đề nghị mọi người cùng ghé đến nhà Nhạc sĩ Trần Quang, người đang có lớp dạy đàn và dạy ca để nhờ Trần Quang hát thử cho nghe xem sao. Trần Quang tốt nghiệp thanh nhạc tại Tp HCM, nay đã định cư Đà Lạt.

Nhạc sĩ Trần Quang đàn và hát Khi Xa Đà Lạt, thơ ĐHN nhạc Nguyễn Đức Vinh.
(15.9.2022).

Ngày 17.9.2022 trên đường về lại Saigon, Nhóm ghé thăm chùa Nguyên Không, ở Định An, Hiệp An, Đức Trọng, một ngôi chùa rất đẹp trên đồi cao, nhìn về Núi Voi trước mặt, hiện đang nuôi 40 em cô nhi học hành. Ni sư Tâm Hạnh đang ở nước ngoài, có Sư cô Hạnh Nhân tiếp đoàn và đặc biệt, Sư cô Nhất Nguyên, tuổi 70, vốn là một kỷ sư sống ở Đức hơn 30 năm, bạn của TS Nguyễn Tường Bách đang tu tập tại đây. Cô cũng không xa lạ với Đỗ Hồng Ngọc vì cô vốn là em ruột của Bs Trần Thành Trai. Cô nói cô đang rất mong cuốn sách Buông mới ra, vì buông… quả là không dễ!

Chùa Nguyên Không, Đúc Trọng, Lâm Đồng

 

 

 

 

 

 

 

 

Thân mến,

Đỗ Hồng Ngọc.

Thư gởi bạn xa xôi (tiếp theo)

 

Thư gởi bạn xa xôi (9.2022, tiếp theo)

Cũng ở Dran, đoàn đến thăm chùa Giác Nguyên, ngôi chùa Sắc tứ nổi tiếng, được xây dựng từ năm 1925 và được Sắc tứ bởi vua Bảo Đại 1939.

Chùa sắc tứ Giác Nguyên ở Lạc Dương (Dran)

 

Từ trên đồi cao chùa Giác Nguyên nhìn xuống Đập tràn Đa Nhim rất đẹp (ảnh DHN)

Từ đó, leo đèo Dran ngoằn ngoèo  về Đà Lạt, ngang qua Trạm Hành, Cầu Đất…, nơi có con đường xe lửa răng cưa Phan Rang – Đà Lạt ngày xưa.

Sau một đêm nghỉ ở Cadasa của GS Nguyễn Thế Hùng, khu “bảo tồn” chút linh hồn Đà lạt với hàng chục ngôi biệt thự xinh đẹp từ thời Pháp, được chỉnh trang và bảo quản gần như nguyên vẹn, rất quý giá nhưng nghe nói hình như sẽ… bị đập phá để xây những buiding cao tầng cho hợp thời đại…  rất đáng tiếc!

Sáng hôm sau, với một chương trình thong dong… mà bề bộn, đoàn đi thăm Thiền Viện Trúc Lâm.  Nghe thầy Thông Phương đã về phương Nam, hỏi thăm thầy Tĩnh Đàm thì… đã lên chức, không còn làm Tri khách nữa, nay có thầy Thái Đăng trẻ, đẹp trai thay. Hóa ra thầy Thái Đăng nhận ra Đỗ Hồng Ngọc ngay, mời mọi người ăn bánh trung thu và uống trà đàm đạo, rồi hướng dẫn đi thăm “cốc” của Thầy Thanh Từ đã gần 100 tuổi, đang ở Thường Chiếu. Cái cốc xưa nhà lá, đơn sơ, năm 2005 mình đã có dịp trò chuyện cả giờ cùng Thầy và đã viết lại trong cuốn sách mới: Buông, thì nay đã là một cái “cốc” với nhà gỗ bóng lộn, tuyệt đẹp! Cạnh đó là một “tháp báu”!

 

 

 

 

 

 

 

Gởi tặng cuốn sách mới BUÔNG có bài viết về Thầy Thanh Từ.

Sau đó, đoàn đi thăm Thầy Huệ Đăng. Gặp thầy quả là không dễ, dù đã từng trò chuyện với Thầy cách đây 4,5 năm gì đó. Lần đó, nhớ thầy hỏi “Ông gặp tôi có chuyện gì?”, mình trả lời: ” Không có chuyện gì cả! Vì nghe nói rất khó được gặp thầy nên tìm đến thăm… xem sao!”. Sau đó là buổi trò chuyện thân mật về Yoga, về Thiền, về… sâm các thứ và thầy bèn tặng cho một lô sách ôm về. Thầy còn kêu nhóm học trò đang học Yoga đến nghe… bác sĩ Ngọc nói chuyện nè! Thầy Huệ Đăng hơn mình vài tuổi, nổi tiếng là người khó tánh, nhưng hôm đó bỗng rất dễ thương. Lần này thì thầy không nhớ nhưng trông thầy vẫn khỏe khoắn, dù đã 85 tuổi, mỗi ngày vẫn hai buổi dạy Yoga cho học trò. Thầy nói có 3 “điều”: điều thân, điều tức và điều tâm,trong đó điều tâm là quan trọng nhất. Mình hỏi quan trong nhất sao thầy kể ở hàng thứ ba?… Không có thân sao có tâm?… Ấy chẳng qua cũng để nhắc rằng, đừng quên thân mình. “Quay về nương tựa chính mình” chính là nương tựa vào thân đó. Nhớ hồi Phật tu khổ hạnh, suýt chết vì đói, nhờ bát cháo sữa của Sujata mà tỉnh lại, thiền định 49 ngày dưới cội Bồ đề mà thành chánh quả. Thiền nói :”Tức tâm tức Phật” nhưng Mật nói: “Tức Thân thành Phật”. Thiệt ra thân và tâm “nhất như”.

Ghé thăm chùa Linh Sơn nhưng không gặp thầy Viên Như, đoàn qua thăm thầy Viên Thanh ở Thiền viện Van Hạnh Đa Lạt. Ôi chao, cả một kho đồ cổ! Thầy Viên Thanh cho một bữa cơm chay. Bất ngờ gặp Tâm Nhiên ở đó. Tâm Nhiên là một nhà thơ, một du sĩ, đã từng sống nhiều năm ở Vô trụ am, nơi Hòn Sơn Rái, một đảo nhỏ vắng người ở Kiên Giang, dạy học cho trẻ con. Anh lang thang khắp trong Nam ngoài Bắc, là tác giả của nhiều tập thơ đạo, với tâp trường ca Thanh Tịnh Ca, thân quen Bùi Giáng, Pham Công Thiện, Tuệ Sỹ…

 

Đỗ Hồng Ngọc gặp Tâm Nhiên ở Thiền viện Vạn Hạnh Dalat.

 

 

 

 

 

 

 

Tâm Nhiên kéo Đỗ Hồng Ngọc ra chụp cái hình kỷ niệm ở cổng Thiền viện Vạn Hạnh Đà Lạt  (15.9.2022)

Hẹn thư sau.

Thân mến,

ĐHN

 

Thư gởi bạn xa xôi (Đà Lạt)

Thư gởi bạn xa xôi (Dalat, tiếp theo)

16.9.2022. Ngày thứ ba của chuyến “Nhập Đà Lạt” này, nhóm mình đi thăm Nhà thờ Domaine de Marie cũng gọi là Nhà thờ Mai Anh, một ngôi Nhà thờ tuyệt đẹp trên đồi cao của Đalat mà ít ai không biết. Ngôi Nhà nguyện rất xinh xắn và phía sau là Vườn hồng rực rỡ. Trước kia còn có các phòng tham vấn để các Sơ gặp gỡ những ai có vấn đề cần giúp đỡ.

“Hệ thống mái, có hình dáng tựa như nhà rông của đồng bào dân tộc Tây Nguyên, được xây năm 1938. Mái nhà có độ dốc khá lớn, được lợp ngói màu đỏ sản xuất ở Việt Nam. Hệ vì kèo gỗ được chế tạo tinh vi góp phần vào việc hình thành một không gian nội thất trong nhà thờ. Các cửa sổ mái nhô ra từ phần mái lớn vừa tạo những điểm nhấn duyên dáng cho một diện tích mái khá lớn, vừa là nơi gắn những tấm kính màu (xuất xứ từ Pháp) chiếu sáng cho không gian thánh đường thêm phần lung linh, huyền ảo.

Phần tường được xây bằng đá chẻ tới ngang bệ cửa sổ theo kiểu kiến trúc vùng miền Bắc nước Pháp). Tường dưới mái xây khá dày và các cửa được thiết kế sâu vào bên trong, do đó ở mặt bên của công trình có thể nhận thấy rõ các mảng đặc – rỗng, sắc độ đậm nhạt -sáng tối, làm cho mặt bên của công trình càng thêm ấn tượng và độc đáo” (Wikipedia).

Chiều muộn, ghé qua thăm Nhà thờ Con Gà. Đây là Nhà thờ Chính tòa Đà Lạt, xây năm 1931 (Wikipedia).

Mình nhắc các bạn là nơi xuất hiện rất nhiều trong tranh Đinh Cường vẽ về Đalạt. Và nhớ, có một bài hát của Lam Phương…

Một sáng nào nhớ không em?
Ngày Chúa Nhật ngày của riêng mình
Thành phố buồn nằm nghe khói tỏa
Người lưa thưa chìm dưới sương mù
Quỳ bên nhau trong góc giáo đường
Tiếng kinh cầu dệt mộng yêu đương
Chúa thương tình, sẽ cho mình mãi mãi gần nhau.

Nhưng…”rồi từ đó…”

Cũng đừng quên cây cầu dưới kia bắt qua dòng sông nhỏ từ Hồ Xuân Hương mà Trịnh Công Sơn đã viết “Có một dòng sông đã qua đời”…

Tóc người như dòng sông xưa ấy đã phai, đã lênh đênh biển khơi
Có lần bàn chân qua phố thấy người sóng lao xao bờ tôi
Mười năm chân bước trên đường dài
Gặp nhau không nói không nụ cười
Chút tình dường như hiu hắt bay…
…

Thân mến,

Đỗ Hồng Ngọc.

 

Domaine de Marie (Nhà thờ Mai Anh) ĐàLạt

 

 

Vườn hồng, phía sau.

 

 

Gặp đoàn tham quan ĐaLạt của Cha Hào Don Bosco Gò Vấp.

 

Thăm Nhà thờ Con Gà Dalat 16.9.2022

 

 

Hôm đó, có một buổi hòa tấu nhạc…