Ανδρέας Καπανδρέου's Blog, page 107

Η ιστορία της Δημοτικής Βιβλιοθήκη Πάφου και η συμφωνία για επαναλειτουργία της από την ΚΕΒΕΠ

[image error] Ο Χρ. Γαλατόπουλος μαζί με τον αρχαιολόγο Γ. Ηλιάδη
στη Δημοτική Βιβλιοθήκη Πάφου (1947)Η ιστορία της Δημοτικής  Βιβλιοθήκη Πάφου
Η Δημοτική Βιβλιοθήκη Πάφου είναι μια από τις πιο ιστορικές βιβλιοθήκες της Κύπρου. Ιδρύθηκε το 1946 (επί Αγγλοκρατίας) μετά από πρωτοβουλία του τότε δημάρχου της πόλης Χριστόδουλου Γαλατόπουλου*. Στο χώρο της Βιβλιοθήκης φιλοξενήθηκαν στο παρελθόν πολιτιστικές εκδηλώσεις στις οποίες έλαβαν μέρος σημαντικές προσωπικότητες όπως ο  λογοτέχνης Στράτος Μυριβήλης. Η Βιβλιοθήκη την περίοδο της ακμής της είχε σύμφωνα με πληροφορίες περίπου 16,000 τόμους βιβλίων, Ελληνικά και ξένα σε ίση περίπου αναλογία, καθώς και μερικά περιοδικά. Η συλλογή της είναι γενικού περιεχομένου και υπάρχουν αρκετά βιβλία και για την ιστορία της Πάφου και της Κύπρου. Από τα περιοδικά ξεχωρίζει η το ιστορικό περιοδικό Πάφος.Το ταξινομικό σύστημα που χρησιμοποιούσε η Βιβλιοθήκη ήταν αυτό του Dewey, υπήρχε δελτιοκατάλογος αλλά η βιβλιοθήκη δεν ήταν αυτοματοποιημένη.Στη βιβλιοθήκη εργάζονταν στο παρελθόν δύο άτομα. Η Βιβλιοθήκη, δυστυχώς, πέρασε από την παρακμή και την υπολειτουργία, στο πλήρες κλείσιμό της τα τελευταία χρόνια.
Η επαναλειτουργία της Βιβλιοθήκης Υπογραφή συμφωνίας μεταξύ Δήμου Πάφου και ΚΕΒΕΠ
 (21 Νοε. 2014)Η πρόταση που υποβλήθηκε για την "οργάνωση και επαναλειτουργία της ιστορικής Δημοτικής Βιβλιοθήκης Πάφου", στην σύνταξη της οποίας είχα ενεργό συμμετοχή, είχε θετική κατάληξη. Υπογράφτηκε, λοιπόν πρόσφατα, μεταξύ της Κυπριακής Ένωσης Βιβλιοθηκονόμων - Επιστημόνων Πληροφόρησης (ΚΕΒΕΠ) και του Δήμου Πάφου η συμφωνία για την επαναλειτουργία της Βιβλιοθήκης. Το έργο θα το τρέξει μέσα στο 2015 από την ΚΕΒΕΠ  η οποία θα αναλάβει και τη στελέχωση της Βιβλιοθήκης. Στόχος είναι η Πάφος όταν το 2017 θα διατελεί Πολιτιστική Πρωτεύουσα της Ευρώπης να έχει μια σύγχρονη και λειτουργική βιβλιοθήκη. Αξίζουν συγχαρητήρια στην ΚΕΒΕΠ για τη δράση της αλλά και στα δύο δημόσια πανεπιστήμια (Πανεπιστήμιο Κύπρου και ΤΕΠΑΚ) που στηρίζουν την προσπάθεια. 

Το Δελτίο Τύπου που δόθηκε στη δημοσιότητα από το Πανεπιστήμιο Κύπρου:
Η Βιβλιοθήκη του Πανεπιστημίου  Κύπρου υποστηρίζει την επαναλειτουργία της Δημοτικής Βιβλιοθήκης Πάφου
Την αναδιοργάνωση και επαναδραστηριοποίηση της Δημοτικής Βιβλιοθήκης Πάφου υποστηρίζει το Πανεπιστήμιο Κύπρου.Την Παρασκευή, 21 Νοεμβρίου 2014, υπογράφηκε και επίσημα η Συμφωνία μεταξύ της Κυπριακής Ένωσης Βιβλιοθηκονόμων – Επιστημόνων Πληροφόρησης (ΚΕΒΕΠ) και του Δήμου Πάφου που αφορά την αναδιοργάνωση και επαναλειτουργία της Δημοτικής Βιβλιοθήκης Πάφου, στη βάση του Σχεδίου Ανάπτυξης που εκπόνησε η ΚΕΒΕΠ και εγκρίθηκε από το Δημοτικό Συμβούλιο Πάφου. Στην εφαρμογή της Συμφωνίας εμπλέκεται και η Βιβλιοθήκη του Πανεπιστήμιου Κύπρου, όπως και η αντίστοιχη του ΤΕΠΑΚ, οι οποίες δεσμεύονται  «να συμβάλουν σε όποιο σημείο του έργου χρειαστεί έχοντας υποστηρικτικό ρόλο».Η συμφωνία η οποία θα τεθεί σε ισχύ από την 1η Ιανουαρίου 2015 και θα διαρκέσει ένα έτος, έγινε εφικτή μετά από επικοινωνία του Δήμου Πάφου με το Πανεπιστήμιο Κύπρου και συγκεκριμένα με τον Πρύτανη, Καθηγητή Κωνσταντίνο Χριστοφίδη και με τον τέως Διευθυντή Βιβλιοθήκης Δρ Φίλιππο Τσιμπόγλου, οι οποίοι πραγματοποίησαν τις αρχικές επαφές. Οι επαφές και η συνεργασία που προέκυψε εντάσσονται στο πλαίσιο της κοινωνικής προσφοράς του Πανεπιστημίου Κύπρου.  Ο Πρύτανης, Καθηγητής Κωνσταντίνος Χριστοφίδης σημείωσε ότι το Πανεπιστημίου Κύπρου έχοντας τη μεγαλύτερη βιβλιοθήκη της χώρας (όσον αφορά τον όγκο υλικού, τον αριθμό προσωπικού, τις κτηριακές εγκαταστάσεις, τον τεχνολογικό εξοπλισμό κ,λπ) είναι σε θέση και επιθυμεί να προσφέρει την εμπειρογνωμοσύνη του και να στηρίζει τις άλλες κυπριακές βιβλιοθήκες. «Στόχος μας είναι να συνεισφέρουμε έμπρακτα στην αναβάθμισή τους και στη βελτίωση της ποιότητας των  υπηρεσιών τους προς το κοινό» πρόσθεσε.Ο Πρύτανης, ανέφερε, επίσης ότι η Βιβλιοθήκη-Κέντρο Πληροφόρησης «Στέλιος Ιωάννου», ένα έργο σχεδιασμένο από το διεθνούς φήμης αρχιτέκτονα Jean Nouvel, αναμένεται να ολοκληρωθεί αρχές του 2016. Πρόκειται για ένα έργο ορόσημο το οποίο απευθύνεται και δημιουργείται από το Πανεπιστήμιο για όλους τους Κύπριους. Το έργο αυτό έγινε εφικτό με την σημαντική οικονομική συμβολή της οικογένειας Στέλιου Ιωάννου, ύψους 8 εκατομμυρίων ευρώ.Η Βιβλιοθήκη «Στέλιος Ιωάννου» θα στεγάσει 1.000.000 έντυπους τόμους, πάνω από 30.000 τίτλους ηλεκτρονικών περιοδικών και 150 βάσεις δεδομένων.
Τη συμφωνία με το Δήμο Πάφου υπέγραψαν εκ μέρους της ΚΕΒΕΠ ο Πρόεδρος της Ένωσης, Παναγιώτης Θεμιστοκλέους και εκ μέρους του Δήμου Πάφου ο δημαρχεύων Μάκης Ρουσής.  Κατά την υπογραφή, το Πανεπιστήμιο Κύπρου εκπροσωπήθηκε από τους λειτουργούς της Βιβλιοθήκης, Ανδρέας Κ. Ανδρέου και Βασιλική (Σύλβια) Κουκουνίδου

640: το δυστοπικό μυθιστόρημα του Γιάννη Τζομάκα

640 / Γιάννης Τζομάκας. Θεσσαλονίκη: Συμπαντικές Διαδρομές, 2013.
Δεν είναι συνηθισμένο να συναντούμε ένα τριψήφιο αριθμό σαν τίτλο ενός βιβλίου. Όμως, ούτε η ιστορία του Γιάννη Τζομάκα στο βιβλίο «640» είναι και η πιο συνηθισμένη.
Πρόκειται για μια αφήγηση η οποία διαδραματίζεται σε μια παράξενη παραθαλάσσια πόλη. Ο αφηγητής μας μεταφέρει συνεχώς από την έγχρωμη πραγματικότητα στο μαυρόασπρο όνειρο – εφιάλτη, από το παρόν στο παρελθόν και το μέλλον και από τη ζωή στο θάνατο. Στην ιστορία παρελαύνουν διάφορα πρόσωπα, υπαρκτά αλλά και δημιουργήματα του διαταραγμένου και υποστηριζόμενου με φάρμακα, ψυχικού κόσμου του αφηγητή. Ο ανώνυμος αφηγητής, η παράξενη πόλη με την λεωφόρο της Ελπίδας και την πλατεία του Καίσαρα και το παλιό λιμάνι με την πισίνα των ψυχών δημιουργούν μια μεταφυσική ατμόσφαιρα που κάνουν το μυθιστόρημα ακόμα πιο σκοτεινό.Ο αριθμός 640 διαδραματίζει τον δικό του ρόλο στην ιστορία αφού, εκτός από τον τίτλο τον συναντούμε πολλές φορές μέσα στο μυθιστόρημα:Τα φανάρια που βλέπει ο πρωταγωνιστής στο όνειρό του είναι 6, 4 ή κανένα [0].Στο πάρκο υπάρχουν 640 διαφορετικά είδη λουλουδιών.Η ώρα 6:40 είναι μια σημαδιακή ώρα την οποία συναντούμε συχνά στην ιστορία και κατά την οποία συμβαίνουν διάφορα παράξενα περιστατικά.64.0 είναι και η μάρκα των φίλτρων τσιγάρου που αγοράζει από το περίπτερο ο πρωταγωνιστής. 640 χιλιάδες είναι τα ευρώ που σύμφωνα με το δημοσίευμα μιας εφημερίδας, κάνει δωρεά κάποιος άγνωστος για την ανακαίνιση του νοσοκομείου της πόλης.Ο ήρωας της ιστορίας μπαίνει σε ένα εξαώροφο [6] κτήριο το οποίο έχει 40 σκαλιά.Γίνετε αναφορά από τον αφηγητή σε 6 μέρες και 40 λεπτά μετά.640 άνθρωποι αναπαύονταν στο βυθό της θάλασσας στο παλιό λιμάνι.640 ήταν και τα χαραγμένα ονόματα.Ο ταχυδρομικός κώδικας ήταν ΤΚ640.Τα δωμάτια του ξενοδοχείου ήταν 640.Ο ορός που του χορηγούσαν στα αναρρωτήριο ήταν των 640.640 ήταν και ο κωδικός του λουκέτου. 6:40 η ώρα του ραντεβού.640 ήταν οι σελίδες του ημερολογίου.Η χαρακιά στο παγκάκι σχημάτιζε τον αριθμό 640.Τέλος, ο φάκελος του ασθενή είχε τον αριθμό 640.
 Από οπισθόφυλλο:
«Γονατισμένος μπροστά του, έσκυψα το κεφάλι. Έτοιμος, σαν να περίμενα από καιρό το δήμιό μου. Χαμένος σε ένα μεταβατικό περιβάλλον, κάπου όπου δεν μπορούσα να ζήσω και να πεθάνω. Τα χρώματα ήταν πεθαμένα, το άσπρο και το μαύρο κυριαρχούσαν. Η πόλη νεκρή, η φύση νεκρή, ο ουρανός νεκρός, τα αστέρια νεκρά, το φεγγάρι νεκρό, ο ήλιος νεκρός, ακόμη και το σκοτάδι νεκρό. Κάθε γωνία κι ένα συντρίμμι, η σκουριά έχει καταρρακώσει όλα τα αυτοκίνητα στους δρόμους, δημιουργώντας τόνους σκουριάς.
Με τον αέρα βρώμικο, βαρύ από την σκουριά, το χώμα είχε παραδοθεί και αυτό στο μαύρο. Με όλη τη πλάση νεκρή, σάπια, η ζωή μου βρώμαγε, σάπιζε στο χρόνο, σάπιζε στην ανυπαρξία. Χωρίς ελπίδα για αλλαγές δεν φοβόμουν τίποτα, αντί για ελεύθερος ήμουν δέσμιος αυτής της άρρωστης πραγματικότητας. Από τη μέρα που κατάπια τα χρώματα βυθίστηκα στους πιο σκοτεινούς εφιάλτες. Χωρίς καμία επαφή με το χρόνο ούτε εγώ δεν θυμόμουν πόσος καιρός έχει περάσει που ήμουν μόνος σε αυτό τον εφιάλτη. Μερικοί κάτοικοι έκαναν κάποιες φοβισμένες, νωχελικές εμφανίσεις. Ένας από αυτούς έγινε μέρος της καθημερινότητας μου, εκείνη την μέρα όμως η μοίρα είχε άλλα σχέδια για αυτόν. Η μοίρα που θα επέλεγα εγώ».

Στο πηγάδι (διήγημα)

Η ζωή ενός άντρα φυλακισμένου μέσα σε ένα πηγάδι. 
Οι σκέψεις του, η φιλία του με τα ποντίκια και η κατάληξή της υπόθεσής του.

Το διήγημα περιλαμβάνεται στο βιβλίο: Ο γιος της μάγισσας: αλλόκοτες ιστορίες / Ανδρέας Καπανδρέου. Θεσσαλονίκη: Συμπαντικές Διαδρομές, 2012.

Ένα ποίημα του Νίκου Νικολάου – Χατζημιχαήλ για τον Θεοδόση Νικολάου

Ο συγγραφέας Νίκος Νικολάου – Χατζημιχαήλ στην ποιητική του συλλογή «Διθαλάσσου», αφιέρωσε ένα ποίημα στον φίλο και δάσκαλό του (όπως ο ίδιος τον αποκαλεί) Θεοδόση Νικολάου (1930-2004).
Συγκεκριμένα του αφιέρωσε το τελευταίο ποίημα της συλλογής με τίτλο «Ανθέμιος Καλοκάιρης» για το οποίο αναφέρει στις σημειώσεις του βιβλίο:

«Ένα ευτελές άνθος στη μνήμη του φίλου και Διδασκάλου μου Θεοδόση Νικολάου, με τα ίδια τα λόγια τα δικά  του που έγραψε για τον Φώτη Κόντογλου, Εικόνες, Κύπρος 1988, σημείωση στη σελ. 45, για το ποίημα του Κρυφή Ενασχόληση».
Ανθέμιος ΚαλοκαίρηςΧάιδεψε την γκρίζα γενειάδα τουΘαυμάζοντας την ομορφιάΤου φεγγαριού που έλαμπε στον ουρανό.
Με συγκίνηση υποκλίθηκε στον τρελό της γειτονιάςΥψώνοντας τον με χαιρετισμό και με κρυφή χαράΠου ήταν αδύνατο τα μάτια του να κρύψουν.
Το βραδάκι στην ταβέρνα της γωνιάς, το μαύροΣτερκό επαίνεσε του τόπου το κρασίΦέρνοντας στο στόμα άρωμα και ποτήριΜε κίνηση αργή του κεφαλιού και του χεριούΚρίνοντας πως στη ζωή μας τελικά Δεν έχει σημασία το τί αλλά το πώς.
Τέλος, τράβηξε για τη σκήτη τουΝα ονειρευτεί το πρώτο σπίτι τουΝα ονειρευτεί την πρώτη του μαγική του πόληΠροσέχοντας να σταματά, να μην πατάΤα βατραχάκια που διασταύρωναν τον δρόμοΈχοντας τα κλοπιμαία της μέρας του στον ώμοΚαι στο φεγγάρι ρίχνοντας ματιά ευγνωμοσύνηςΤι στον μικρό σκαντζόχοιρο το μονοπάτι ανάβει.
Στο ποίημα υπάρχουν οι ακόλουθες αναφορές στο έργο του Θεοδόση Νικολάου:
Ανθέμιος Καλοκαίρης:Από το ποίημα του Αμήχανον Κάλλος, Εικόνες, 1988, σελ. 39.
δεν έχει σημασία το τί αλλά το πώς: Από στίχο του ποιήματος του Έκθεση ζωγραφικής, Εικόνες, 1988, σελ. 25.
κλοπιμαία:Αναφορά στο ποίημα του Η εργασία του ποιητή, Πεπραγμένα, 1980, σελ. 24.
στον μικρό σκαντζόχοιρο:Από στίχο του ποιήματος του Έρωτας, Πεπραγμένα, 1980, σελ. 19.
Η πολύ προσεγμένη τόσο συγγραφικά όσο και εκδοτικά ποιητική συλλογή «Διθαλάσσου» (Λευκωσία: Κάρβας, 2012) περιλαμβάνει τα ακόλουθα ποιήματα:
Φώς – Πρωινή συμφωνία – Τα πουλιά – Αόρατος – Ελένη – Καρπασία – Παναγία η Κανακαριά – Μικρή περιήγηση – Παλιές σφραγίδες – Τέσσερις εικόνες – Εμμονή – Χαράκωμα – Τα άλογα – Αναγέννηση – Άνθος άλος – “Σαλαμίνα” – Μονόλογος – Ανθέμιος Καλοκαίρης.
Στο τέλος του βιβλίου ο συγγραφέας παραθέτει επεξηγηματικές σημειώσεις για κάποια από τα ποιήματα του.

Διαβάστε επίσης:- Τα 20 διηγήματα του Νίκου Νικολάου–Χατζημιχαήλ

Η Κάρυ του Στίβεν Κινγκ (το βιβλίο και η ταινία)

Το βιβλίο «Κάρυ» (τίτλος πρωτοτύπου: Carrie) κυκλοφόρησε στις ΗΠΑ το 1974. Ήταν το τέταρτο στη σειρά μυθιστόρημα που έγραψε ο Στίβεν Κινγκ (Stephen King), αλλά το πρώτο του που εκδόθηκε. Ουσιαστικά είναι το βιβλίο που έκανε γνωστό τον συγγραφέα και ήταν το έναυσμα για το ξεκίνημα της μεγάλης του καριέρας.Το βιβλίο εκδόθηκε για πρώτη φορά στα ελληνικά το 2001 από τις εκδόσεις Επιλογή / Θύραθεν, σε μετάφραση του Γιάννη Αβρααμίδη.
Η ιστορία διαδραματίζεται σε μια επαρχιακή Αμερικανική κωμόπολη και έχει σαν κεντρική ηρωίδα την Κάρυ Γουάιτ, μια καταπιεσμένη έφηβη η οποία ανακαλύπτει ότι έχει υπερφυσικές δυνάμεις.Πρόκειται για ιστορία υπερφυσικού τρόμου στην οποία θίγονται επιδέξια, θέματα όπως oσχολικός εκφοβισμός (bulling), η θρησκοληψία και η εφηβική σεξουαλικότητα.  Ο Κινγκ ισχυρίστηκε ότι οι βασικοί χαρακτήρες του βιβλίου ήταν εμπνευσμένοι από δύο συμμαθήτριες που είχε ο ίδιος στα μαθητικά του χρόνια. Η πιο χαρακτηριστική ίσως περιγραφή του βιβλίου είναι εκείνη στην οποία η έφηβη πρωταγωνίστρια βλέπει για πρώτη φορά περίοδο στα αποδυτήρια του σχολείου και γίνεται θύμα χλευασμού από τις συμμαθήτριές της.Η τολμηρότητα του συγγραφέα και οι ωμές περιγραφές του, οδήγησαν στην απαγόρευση του συγκεκριμένου βιβλίου από πολλές σχολικές βιβλιοθήκες στις ΗΠΑ.
Περίληψη από την ελληνική έκδοση του 2013Η Κάρυ Γουάιτ, μια αφελής ασήμαντη μαθήτρια γυμνασίου σε κωμόπολη του Μέιν, χωρίς φίλους και υπό την κυριαρχία της θρησκόληπτης μάνας της, καθημερινά υφίσταται τις λοιδορίες και την περιφρόνηση των συνομηλίκων της. Σιγά-σιγά ανακαλύπτει ότι έχει τηλεκινητικές ικανότητες, τις οποίες τελικά θα στρέψει ενάντια στους βασανιστές της.Μολονότι ο Κινγκ χειρίζεται το υπερφυσικό στοιχείο με τη συνηθισμένη του άνεση και αυτοπεποίθηση, η δύναμη του "Κάρυ" έγκειται στην προσεκτική αφήγηση των μικρών τρόμων της επαρχίας: του bullying στο σχολείο, της θρησκοληψίας, της υποκρισίας των ενηλίκων, της εφηβικής σεξουαλικότητας...
Από το οπισθόφυλλο του βιβλίου της πρώτης έκδοσης «Το γεγονός ότι κανείς δεν είχει προσέξει τις τηλεκινητικές ικανότητες της Κάρυ Γουάιτ στη διάρκεια της παιδικής της ηλικίας, χωρίς αμφιβολία οφείλεται στο ότι η ικανότητα να μετακινεί κανείς αντικείμενα μονάχα με τη δύναμη της θέλησης εμφανίζεται μόνο σε στιγμές μεγάλης υπερέντασης. Πρόκειται για ένα ταλέντο που μπορεί να παραμένει πολύ καλά κρυμμένο - πως αλλιώς θα μπορούσε να έχει παραμείνει επί αιώνες στην αφάνεια, έτσι ώστε να μην έχουμε δει παρά την κορυφή του παγόβουνου να ξεπροβάλλει μέσα από μια θάλασσα κομπογιανιτισμού;Στοιχεία που θα μας επέτρεπαν να θεμελιώσουμε κάποια άποψη για την υπόθεση αυτή, πέρα από σκόρπιες φήμες και διηγήσεις, δεν υπάρχουν - όμως ακόμα και αυτά που διαθέτουμε επαρκούν ώστε να διαφανεί ότι η Κάρυ Γουάιτ διέθετε σε κατάσταση λανθάνουσα πολύ μεγάλες τηλεκινητικές ικανότητες. Το τραγικό είναι ότι η διαπίστωση αυτή γίνεται κατόπιν εορτής...» (Από το βιβλίο "TheShadow Exploded: Ντοκουμέντα και συμπεράσματα για την Περίπτωση Κάρυ Γουάιτ")"Κάρυ": Το συγκλονιστικό μυθιστόρημα του Στήβεν Κινγκ που κατέρριψε όλα τα ρεκόρ κυκλοφορίας.
Διασκευές του βιβλίου για το θέατρο, την τηλεόραση και τον κινηματογράφοΗ μεγάλη εκδοτική επιτυχία οδήγησε σχεδόν άμεσα στην μεταφορά του μυθιστορήματος στη μεγάλη οθόνη. Η πρώτη ομώνυμη ταινία βγήκε στις αίθουσες του κινηματογράφου το 1976 και έφερε την υπογραφή του Brian De Palma. To1999 κυκλοφόρησε η συνέχεια της ταινίας (sequel) με τίτλο “TheRage: Carrie 2” (σε σκηνοθεσία KattShea).
Το 1988 η Carrie ανέβηκε σαν μιούζικαλ στο Broadway.  Το 2002 το μυθιστόρημα έγινε τηλεοπτική ταινία από το NBCενώ το 2013 κυκλοφόρησε ξανά στους κινηματογράφους (σε σκηνοθεσία Kimberly Peirce)
Το trailer της ταινίας του 2013:

Τευκριδών επάνοδος: ένα βιβλίο για την Αμμόχωστο και τις μνήμες της

Τευκρίδων επάνοδος / Χρυσόθεμις Χατζηπαναγή. Λευκωσία: [χ.ο.], 1993.
Το βιβλίο «Τευκρίδων επάνοδος» αποτελείται από ποιήματα (κυρίως) αλλά και πεζά που έχουν σαν κεντρικό θέμα την πόλη της Αμμοχώστου. 
Το έργο χωρίζεται σε τρία μέρη. Α. Έξοδος: αφιερωμένο στην προσφυγιά και τον ξεριζωμό από την πόλη λόγω της τουρκικής εισβολής του 1974.Β. Μνήμη: αναμνήσεις της συγγραφέως από την πόλη της Αμμοχώστου σε μια προσπάθειά να τις κρατήσει ζωντανές καταγράφοντάς τες.Γ. Επάνοδος: καταγράφεται η ελπίδα και η πίστη για επιστροφή στην πόλη.
Τα κείμενα είναι γεμάτα αναμνήσεις και νοσταλγία. Κάποια από αυτά είναι επηρεασμένα από την ιστορία και τη μυθολογία μέσα από την οποία αναδεικνύεται η ελληνικότητα της πόλης.
Από το ποίημα «Ο Σιληνός»:Μεταλλάξαμε τον Ονήσιλο σε Σιληνόενώ τα καράβια στις ακτές ορέγονταντην πανώρια Αφροδίτη.Του φορέσαμε το πρόσωπο ανάποδα και του κάναμε επέμβαση στα ευγενικά του κύτταρα,την αρχέγονη μορφή για ν΄απαλείψουμε.Αναγραμματίσαμε το όνομαμε χονδροειδή γραφή από σφήνεςπου τρυπούσαν την καρδιά στο κέντρο.Με το αίμα του γράψαμε στους τοίχους:Ιδού ο Σιληνός αντί ο Ονήσιλοςακόλουθος του Βάκχου σε τελετές οργίων…
Από το ποίημα «Άλωση»:Μετά την έξοδο οι εισβολείς κατέλαβαν την πόλη.Η πόλις εάλωδιαλαλούν τα σημαντήρια και οι καμπάνες.Εδώ δεν είναι ο τελευταίος αυτοκράτορας ν’ αρνηθεί την παράδοση της πόλης.Τον ευνουχίσαμε από καιρόκαι του κόψαμε τη γλώσσαμήπως εκστομίσει επιρρηματικά«Κοινή γνώμη αυτοπροαιρέτως».…
Από το ποίημα «Το παραμύθι της Αμμοχώστου»:Μια φορά, δεν πάει πολύς καιρός,ο βασιλιάς των δράκων πείσμα το ‘βαλενα πάρει την πόλη για γυναίκα·στις κρυφές της χάρες να γητεύεται,στην ακρογιαλιά να πίνει το κρασί της.…
Από το ποίημα «Μήνις»:…Στείλε θεά της πόλης εκδικήτραΆτη, Νέμεση και Δίκη.Το σύνεφφο θεριό κι αντάρτης.Κεραυνός σε κάθε κρίκο αλυσίδας.Φωτιά στ΄ αμόνι του τεχνίτη.
Διαβάστε επίσης:
- Κριτικά δοκίμια της Χρυσοθέμιδος Χατζηπαναγή για τους: Κωστή Παλαμά, Κ.Π. Καβάφη, Γιώργο Σεφέρη, Οδυσσέα Ελύτη, Γιάννη Ρίτσο, Τ.Κ. Παπατσώνη, Κώστα Μόντη, Κύπρο Χρυσάνθη και Κυριάκο Χαραλαμπίδη-  Το διηγηματικό έργο του Ανδρέα Καπανδρέου [Αποδράσεις από τον κόσμο των φαινομένων στο φαντασιακό πεδίο του αφανούς]

Τευκρίδων επάνοδος: ένα βιβλίο για την Αμμόχωστο και τις μνήμες της

Τευκρίδων επάνοδος / Χρυσόθεμις Χατζηπαναγή. Λευκωσία: [χ.ο.], 1993.
Το βιβλίο «Τευκρίδων επάνοδος» αποτελείται από ποιήματα (κυρίως) αλλά και πεζά που έχουν σαν κεντρικό θέμα την πόλη της Αμμοχώστου. 
Το έργο χωρίζεται σε τρία μέρη. Α. Έξοδος: αφιερωμένο στην προσφυγιά και τον ξεριζωμό από την πόλη λόγω της τουρκικής εισβολής του 1974.Β. Μνήμη: αναμνήσεις της συγγραφέως από την πόλη της Αμμοχώστου σε μια προσπάθειά να τις κρατήσει ζωντανές καταγράφοντάς τες.Γ. Επάνοδος: καταγράφεται η ελπίδα και η πίστη για επιστροφή στην πόλη.
Τα κείμενα είναι γεμάτα αναμνήσεις και νοσταλγία. Κάποια από αυτά είναι επηρεασμένα από την ιστορία και τη μυθολογία μέσα από την οποία αναδεικνύεται η ελληνικότητα της πόλης.
Από το ποίημα «Ο Σιληνός»:Μεταλλάξαμε τον Ονήσιλο σε Σιληνόενώ τα καράβια στις ακτές ορέγονταντην πανώρια Αφροδίτη.Του φορέσαμε το πρόσωπο ανάποδα και του κάναμε επέμβαση στα ευγενικά του κύτταρα,την αρχέγονη μορφή για ν΄απαλείψουμε.Αναγραμματίσαμε το όνομαμε χονδροειδή γραφή από σφήνεςπου τρυπούσαν την καρδιά στο κέντρο.Με το αίμα του γράψαμε στους τοίχους:Ιδού ο Σιληνός αντί ο Ονήσιλοςακόλουθος του Βάκχου σε τελετές οργίων…
Από το ποίημα «Άλωση»:Μετά την έξοδο οι εισβολείς κατέλαβαν την πόλη.Η πόλις εάλωδιαλαλούν τα σημαντήρια και οι καμπάνες.Εδώ δεν είναι ο τελευταίος αυτοκράτορας ν’ αρνηθεί την παράδοση της πόλης.Τον ευνουχίσαμε από καιρόκαι του κόψαμε τη γλώσσαμήπως εκστομίσει επιρρηματικά«Κοινή γνώμη αυτοπροαιρέτως».…
Από το ποίημα «Το παραμύθι της Αμμοχώστου»:Μια φορά, δεν πάει πολύς καιρός,ο βασιλιάς των δράκων πείσμα το ‘βαλενα πάρει την πόλη για γυναίκα·στις κρυφές της χάρες να γητεύεται,στην ακρογιαλιά να πίνει το κρασί της.…
Από το ποίημα «Μήνις»:…Στείλε θεά της πόλης εκδικήτραΆτη, Νέμεση και Δίκη.Το σύνεφφο θεριό κι αντάρτης.Κεραυνός σε κάθε κρίκο αλυσίδας.Φωτιά στ΄ αμόνι του τεχνίτη.
Διαβάστε επίσης:
- Κριτικά δοκίμια της Χρυσοθέμιδος Χατζηπαναγή για τους: Κωστή Παλαμά, Κ.Π. Καβάφη, Γιώργο Σεφέρη, Οδυσσέα Ελύτη, Γιάννη Ρίτσο, Τ.Κ. Παπατσώνη, Κώστα Μόντη, Κύπρο Χρυσάνθη και Κυριάκο Χαραλαμπίδη-  Το διηγηματικό έργο του Ανδρέα Καπανδρέου [Αποδράσεις από τον κόσμο των φαινομένων στο φαντασιακό πεδίο του αφανούς]

Το μυθιστόρημα των τεσσάρων: το κοινό μυθιστόρημα των Βενέζη, Καραγάτση, Μυριβήλη και Τερζάκη

Το μυθιστόρημα των τεσσάρων / Ηλίας Βενέζης, Μ. Καραγάτσης, Στρατής Μυριβήλης, Άγγελος Τερζάκης. Αθήνα: Βιβλιοπωλείον της Εστίας: 1999, 12η εκδ.
Τον Φεβρουάριο του 1958 η εφημερίδα «Ακρόπολις» αποφάσισε να κάνει ένα πρωτότυπο λογοτεχνικό πείραμα.  Απευθύνθηκε σε τέσσερις από τους κορυφαίους λογοτέχνες της εποχής (Ηλίας Βενέζης (1904-1973), Μ. Καραγάτσης (1908-1960), Στρατής Μυριβήλης (1892-1969), Άγγελος Τερζάκης (1907-1979) και τους πρότεινε να γράψουν μαζί ένα μυθιστόρημα το οποίο θα δημοσιευόταν σε συνέχειες από την εφημερίδα. Οι τέσσερεις συγγραφείς ήταν στην αρχή επιφυλακτικοί, πείστηκαν όμως να συμμετέχουν στην προσπάθεια της εφημερίδας. Εμπνευστής της ιδέας ο οποίος επέλεξε τους συγγραφείς και ανάλαβε να τους πείσει να συμμετέχουν ήταν ο επίσης συγγραφέας Γιάννης Μαρής (1916-1979).Οι κανόνες του παιχνιδιού, όπως δημοσιεύτηκαν στην εφημερίδα ήταν οι εξής: «Καθένας από τους τέσσαρες συγγραφείς θα γράφη επί μίαν εβδομάδα "Το μυθιστόρημα των 4" και θα αφήνη να συνεχίζη ο επόμενος. Αλλά μεταξύ των συγγραφέων δεν θα υπάρχη προσυνεννόησις διά την πλοκήν του έργου. Ο καθένας θα το σταματά και θα το συνεχίζη κατά την κρίσιν και την φαντασίαν του. Είνε, λοιπόν, πραγματική λογοτεχνική σκυταλοδρομία».
Η σειρά με την οποία θα έγραφαν αποφασίστηκε μετά από κλήρωση. Έτσι, πρώτος πήρε τη σκυτάλη ο Στρατής Μυριβήλης (Κυριακή 2 Μαρτίου 1958), συνέχισε ο Μ. Καραγάτσης, ο Άγγελος Τερζάκης και τελευταίος ο Ηλίας Βενέζης. Ακολούθησε δεύτερος κύκλος με την ίδια σειρά και το μυθιστόρημα ολοκληρώθηκε σε 8 βδομάδες, στις 26 Απριλίου 1958.Το τελικό αποτέλεσμα ήταν ένα αστυνομικό μυθιστόρημα (κάτι το οποίο θα πρέπει να ικανοποίησε τον εμπνευστή του εγχειρήματος και γνωστό για τα αστυνομικά του μυθιστορήματα, Γιάννη Μαρή).  Το μυθιστόρημα περιείχε επίσης μυστήριο, δράση, αγωνία, έρωτες, εγκλήματα και έρευνες για την εξιχνίασή τους.
Πέρα από το ενδιαφέρον που παρουσιάζει η ίδια η ιστορία, μεταφέροντας μας στο κλίμα, τα ήθη και τις συνήθειες της εποχής που γράφτηκε (αλλά και ακόμα πιο πίσω με τις αναδρομές στο παρελθόν και ιδιαίτερα στην περίοδο της κατοχής) είναι πολύ ενδιαφέρον και ο τρόπος με τον οποίο ο κάθε συγγραφέας αντιμετωπίζει την ιστορία, παραλαμβάνει τα στοιχεία που βάζει ο προηγούμενος και προσπαθεί να κτίσει πάνω σε αυτά. Με μια πιο προσεκτική ανάγνωση μπορεί κάποιος να δει κάποιες παγίδες που στήνει ο ένας συγγραφέας στον επόμενο προκειμένου να τον δυσκολέψει ή να οδηγήσει την ιστορία εκεί που θέλει αυτός, αλλά και κάποιες εμμονές των συγγραφέων οι οποίοι επιδιώκουν να επιβάλουν κάποια δικά τους δεδομένα στην ιστορία (π.χ. προσέξτε την αναφορά στο όνομα της πρωταγωνίστριας: ο Μυριβήλης μας τη συστήνει ως Νενέλα. Ο Καραγάτσης την αποκαλεί μεν Νενέλα αλλά φροντίζει να της δώσει και ένα πιο ελληνικό ονοματεπώνυμο βαφτίζοντάς την Ελισάβετ Μανιάτη.  Ο Τερζάκης χρησιμοποιεί και τα δύο ονόματα (Νενέλα και Ελισάβετ). Ο Βενέζης όμως αποκηρύσσει ουσιαστικά το Νενέλα, το οποίο δεν χρησιμοποιεί καθόλου και προσπαθεί μάλιστα να επιβάλει αυτή του την απόφαση και στους υπόλοιπους συγγραφείς «Μήτε υπόγραψε το γράμμα της με το χαϊδευτικό όνομα που εκείνος την ήξερε: «Νενέλα». Της φαινόταν τώρα αυτό το Νενέλα φριχτό. Δε θα το ξαναχρησιμοποιήσει ποτέ. Αφού με τη μάθηση της Αίγινας άλλαξε η ζωή της, γινόταν πιο γνήσια, ήθελε και το όνομά της να κρατήσει γνησιότητα: Ελισάβετ.». Στο δεύτερο γύρο ο Μυριβήλης (λογοτεχνικός νονός της Νενέλας) επαναφέρει το όνομα που διάλεξε ο ίδιος και την αποκαλεί μόνο με αυτό. Ο Καραγάτσης φαίνεται να κατασταλάζει στο Ελισάβετ, ο Τερζάκης εξακολουθεί να χρησιμοποιεί και τα δύο ενώ ο Βενέζης παραμένει σταθερός στην άποψή του να μην χρησιμοποιεί καθόλου το Νενέλα και να αποκαλεί την πρωταγωνίστρια Ελισάβετ).
Ο Φίλιππος Φιλίππου στο Βήμα (17 Μαΐου 1998) επισημαίνει μια ενδιαφέρουσα κοινωνικοπολιτική πτυχή: 
“Το συλλογικό αυτό μυθιστόρημα έδωσε στους τέσσερις συγγραφείς -  ­όλοι ήταν ενταγμένοι στον κεντροδεξιό πολιτικό χώρο και είχαν συμμετάσχει σε αντιστασιακές δραστηριότητες την περίοδο της Κατοχής­ - τη δυνατότητα να εκφράσουν διάφορες σκέψεις τους σχετικές με εθνικά και κοινωνικά θέματα. Ο Μ. Καραγάτσης (1908-1960) μιλάει για τους προδότες: «Ναι, ανάμεσα στους Έλληνες υπήρχαν μερικοί προδότες, το ελάχιστο εκείνο βιολογικό κατακάθι της κάθε φυλής. Όλοι τους όμως ήταν υποκείμενα ιδιοτελή, που πρόδιναν την πατρίδα τους κινημένοι από υλικό συμφέρον». Λέει ο Ηλίας Βενέζης (1904-1973) για τους προλετάριους: «Η ζωή στο λιμάνι, τόσο πρωί, έπαιρνε με τούτο το πλήθος που φώναζε το σκληρό της νόημα, το πρώτο. Ο αγώνας για το ψωμί, τον άρτον τον επιούσιον, ήταν πάνω απ όλα θεότητα που επόπτευε την κίνηση των ανθρώπων». Σημειώνει ο Αγγελος Τερζάκης (1907-1979) για τις φιλόδοξες νεαρές: «Ο κινηματογράφος τής είχε βάλει φωτιά στο αίμα. Εκείνη μια φορά ήταν ζωή, όπως τη βλέπεις στα κοσμικά φιλμ: δεξιώσεις, γουναρικά, διαδήματα, βίλες, καζίνα, κούρσες, κότερα...». Τέλος, ο Στράτης Μυριβήλης (1892-1969) διατυπώνει την εξής άποψη για τις εθνοκτόνες συγκρούσεις: «Ο πόλεμος είναι ένα φριχτό γεγονός έξω από τη θέλησή μας. Και μια φορά που θα γίνει κινείται μέσα σε μια δική του νομοτέλεια, μέσα σε μια δική του λογική που είναι έξω από κάθε λογική, μέσα σε μια δική του δικαιοσύνη που είναι η άρνηση της κάθε δικαιοσύνης».
Το μυθιστόρημα δημοσιεύτηκε στην εφημερίδα «Ακρόπολις» και με την ολοκλήρωσή του ζητήθηκε από τους αναγνώστες της να  ψηφίσουν για τον οριστικό τίτλο. Στη διαδικασία συμμετείχαν 4208 αναγνώστες (αριθμός που δείχνει και την ανταπόκριση που είχε) και ο τίτλος που επιλέγηκε ήταν το «Μανιάτικο αίμα».Στην ιστορία πάντως έμεινε γνωστό ως «Το μυθιστόρημα των τεσσάρων» και εκδόθηκε από την Εστία για πρώτη φορά το 1979.

Περιγραφή:
"Το μυθιστόρημα των τεσσάρων" γράφτηκε κάτω από ιδιότυπες συνθήκες οι οποίες εξηγούν την όλη δομή του, τον αποσπασματικό του χαρακτήρα, καθώς επίσης το κέφι που το διαπνέει, την επινόηση περίπλοκων καταστάσεων και μυστηρίων - όχι τόσο, υποψιάζεται κανείς, για να κινηθεί το ενδιαφέρον των αναγνωστών, όσο κυρίως για να δούμε πώς θα ξεμπλέξει από τις κακοτοπιές ο φίλος συγγραφέας που ακολουθεί. Με το πνεύμα αυτό, του παιχνιδιού και του πειραματισμού, θα' πρεπε ίσως να πλησιάσουμε κι εμείς "Το μυθιστόρημα των τεσσάρων".

Ο Παράδεισος στον κόσμο του Χριστόδουλου Ελισσαίου

Σε ποιόν κόσμο βρίσκεται ο παράδεισος; / Χριστόδουλος Ελισσαίου. Λευκωσία: Αιγαίον, 2014.
Ο Χριστόδουλος Ελισσαίου κάνει δυναμικά την εμφάνισή του στη λογοτεχνική σκηνή με το υπαρξιακό μυθιστόρημα «Σε ποιόν κόσμο βρίσκεται ο παράδεισος;». Η γραφή του Ελισσαίου, ελκυστική και άμεση κρατά σε αγωνία τον αναγνώστη μέχρι την τελευταία σελίδα, ενώ η χρήση του χιούμορ και του σαρκασμού γίνεται από τον συγγραφέα στις σωστές δώσεις κάνοντας το μυθιστόρημα ακόμα πιο απολαυστικό.

Το βιβλίο ίσως σας βοηθήσει να αποφανθείτε σε ποιο κόσμο βρίσκεται ο παράδεισος. Αν πάλι όχι, τότε, ίσως σας προβληματίσει αφού σε αυτό θίγονται και φιλοσοφικά ζητήματα (που έχουν να κάνουν με το θάνατο, τη θρησκεία, τον έρωτα, την πατρίδα, το πεπρωμένο κ.α.). Οι απόψεις του ήρωα για τα θέματα αυτά είναι κάποιες φορές ξεκάθαρες και κάποτε συγκαλυμμένες με τρόπο που μόνο ένας υποψιασμένος αναγνώστης μπορεί να συλλάβει. Ανεξάρτητα από το αν κάποιος συμφωνεί  ή όχι με τον Κλεάνθη (τον πρωταγωνιστή), σίγουρα θα βρει ενδιαφέροντα τα θέματα που τον απασχολούν καθώς και τον τρόπο σκέψης του.
Η ιστορία του βιβλίου διαδραματίζεται στην Λευκωσία όπου ζει ο πρωταγωνιστής αλλά και στο Λονδίνο, την Αθήνα, τη Χαλκιδική, τη Θεσσαλονίκη και το Άγιο Όρος, περιοχές τις οποίες επισκέπτεται ο Κλεάνθης.Ιδιαίτερο ενδιαφέρον παρουσιάζουν οι χαρακτήρες του βιβλίου, ιδιαίτερα ο Αχιλλέας και η Χριστίνα με τις μη συμβατικές προσωπικότητες που έχουν.


ΠερίληψηΈνας νέος άνθρωπος, ανακαλύπτει ότι πάσχει από μία σπάνια και ανίατη ασθένεια, η οποία έχει ως κύριο χαρακτηριστικό το γεγονός ότι μπορεί να προβλεφθεί με καταπληκτική ακρίβεια η ημερομηνία λήξης του φορέα της. 
Αφού αποκλείει κάθε πιθανότητα ιατρικού λάθους και αποδέχεται την μοίρα του, αντιμετωπίζει ένα μεγάλο δίλημμα που τίθεται πια μπροστά του θα αφορούσε τον καθένα μας: Να τρέξει να απομυζήσει όσα προλαβαίνει από τη ζωή που τον εγκαταλείπει ή να προετοιμαστεί για τα μετέπειτα; 
Αποφασίζει στο χρόνο που του απομένει, να ζήσει όσο πιο έντονα γίνεται τη ζωή του πραγματοποιώντας τα πιο κρυφά του όνειρα, υλοποιώντας τις πιο τρελές φαντασιώσεις του και αντιμετωπίζοντας τους πιο ενδόμυχους φόβους του. Η αποδοχή του αναπόφευκτου ενεργεί καταλυτικά και τον βοηθά να απελευθερωθεί.
Όμως η ειρωνεία της μοίρας φέρνει μπροστά του δυο ξεχωριστούς ανθρώπους που σημαδεύουν, με εντελώς διαφορετικό τρόπο ο καθένας, τη ζωή του. Ξαναγεννιέται, γίνεται άλλος άνθρωπος.
Καθώς όμως ο χρόνος κυλά και το τέλος πλησιάζει νομοτελειακά, επανέρχεται στην σκληρή πραγματικότητα. Μήπως θα έπρεπε να αξιοποιήσει διαφορετικά την όση ζωή του απέμενε; Ένα απροσδόκητο συμβάν ανατρέπει τα πάντα δίνοντας λύτρωση στον ήρωα αλλά αφήνοντας παράλληλα ερωτήματα, τα οποία θα πρέπει να απαντηθούν από τον κάθε αναγνώστη ξεχωριστά.

Ύμνος εις την Ελευθερίαν, ο Εθνικός Ύμνος των Ελλήνων

Ο Ζακυνθινός ποιητής Διονύσιος Σολωμός  (1798-1857) έγραψε  το 1823, μεσούσης της Ελληνικής Επανάστασης, το ποίημα με τίτλο «Ύμνος εις την Ελευθερίαν».  Το ποίημα τυπώθηκε για πρώτη φορά στο Μεσολόγγι το 1824 και την ίδια χρονιά ο Φωριέλ το συμπεριέλαβε στη συλλογή των ελληνικών δημοτικών τραγουδιών. Το ποίημα «Ύμνος εις την Ελευθερίαν» συνδυάζει στοιχεία από τον ρομαντισμό αλλά και τον κλασικισμό και αποτελείται από 158 τετράστιχες στροφές.Ο ύμνος  μελοποιήθηκε για πρώτη φορά το 1828 από τον Κερκυραίο μουσικοσυνθέτη Νικόλαο Μάντζαρο (αργότερα ακολούθησαν και άλλες μελοποιήσεις από τον ίδιο). Οι δύο πρώτες στροφές του ποιήματος έχουν καθιερωθεί και επίσημα σαν ο Ελληνικός Εθνικός Ύμνος (της Ελλάδος από το 1865 και της Κύπρου από το 1966).Ολόκλορο το ποίημα:
ΥΜΝΟΣ ΕΙΣ ΤΗΝ ΕΛΕΥΘΕΡΙΑΝ
1Σε γνωρίζω από την κόψητου σπαθιού την τρομερή,σε γνωρίζω από την όψη,που με βιά μετράει τη γη.2Απ' τα κόκκαλα βγαλμένητων Ελλήνων τα ιερά,και σαν πρώτα ανδρειωμένη,χαίρε, ω χαίρε, Ελευθεριά!3Εκεί μέσα εκατοικούσεςπικραμένη, εντροπαλή,κι ένα στόμα ακαρτερούσες,έλα πάλι, να σου πει.4Άργειε νάρθει εκείνη η μέρα,κι ήταν όλα σιωπηλά,γιατί τάσκιαζε η φοβέρακαι τα πλάκωνε η σκλαβιά.5Δυστυχής! Παρηγορίαμόνη σου έμενε, να λεςπερασμένα μεγαλεία,και διηγώντας τα να κλαις.6Και ακαρτέρει, και ακαρτέρειφιλελεύθερη λαλιά,ένα εκτύπαε τ' άλλο χέριαπό την απελπισιά.7Κι έλεες: πότε, α! πότε βγάνωτο κεφάλι απ' τις ερμιές;Και αποκρίνοντο από πάνωκλάψες, άλυσες, φωνές!8Τότ' εσήκωνες το βλέμμαμες στα κλάματα θολό,και εις το ρούχο σου έσταζ' αίμα,πλήθος αίμα Ελληνικό.9Με τα ρούχα αιματωμένα,ξέρω ότι έβγαινες κρυφά,να γυρεύεις εις τα ξέναάλλα χέρια δυνατά.10Μοναχή το δρόμο επήρες,εξανάλθες μοναχή.Δεν είν' εύκολες οι θύρες,εάν η χρεία τες κρουταλεί.11Άλλος σου έκλαψε εις τα στήθια,αλλ' ανάσασι καμμιά.Άλλος σου έταξε βοήθεια,και σε γέλασε φρικτά!12Άλλοι, ωιμέ! στη συφορά σουοπού εχαίροντο πολύ,σύρε να βρεις τα παιδιά σου,σύρε, ελέγαν οι σκληροί.13Φεύγει οπίσω το ποδάρι,και ολογλήγορο πατείή την πέτρα, ή το χορτάρι,που την δόξα σου ενθυμεί.14Ταπεινότατη σου γέρνειη τρισάθλια κεφαλή,σαν φτωχού που θυροδέρνει,κι είναι βάρος του η ζωή.15Ναι. Αλλά τώρα αντιπαλεύεικάθε τέκνο σου με ορμή,που ακατάπαυστα γυρεύειή τη νίκη, ή τη θανή.16Απ' τα κόκκαλα βγαλμένητων Ελλήνων τα ιερά,και σαν πρώτα ανδρειωμένηχαίρε, ω χαίρε, Ελευθεριά!17Μόλις είδε την ορμή σουο ουρανός, που για τ'ς εχθρούςεις την γη την μητρική σουέτρεφ' άνθια και καρπούς,18εγαλήνευσε. Και εχύθηκαταχθόνια μία βοή,και του Ρήγα σου απεκρίθηπολεμόκραχτη η φωνή.19Όλοι οι τόποι σου σ' εκράξανχαιρετώντας σε θερμά,και τα στόματα εφωνάξανόσα αισθάνετο η καρδιά.20Εφωνάξανε ως τ' αστέριατου Ιονίου και τα νησιά,και εσηκώσανε τα χέριαγια να δείξουνε χαρά.21Μ' όλον που ναι αλυσωμένοτο καθένα τεχνικά,και εις το μέτωπο γραμμένοέχει: Ψεύτρα Ελευθεριά.22Γκαρδιακά χαροποιήθηκαι του Βάσιγκτον η γη,και τα σίδερα ενθυμήθηπου την έδεναν και αυτή.23Απ' τον πύργο του φωνάζει,σα να λέει σε χαιρετώ,και την χήτη του τινάζειτο Λεοντάρι το Ισπανό.24Ελαφιάσθη της Αγγλίαςτο θηρίο, και σέρνει ευθύςκατά τ' άκρα της Ρουσίαςτα μουγκρίσματα τ'ς οργής.25Εις το κίνημά του δείχνει,πως τα μέλη είν' δυνατά.Και στου Αιγαίου το κύμα ρίχνειμια σπιθόβολη ματιά.26Σε ξανοίγει από τα νέφηκαι το μάτι του Αετού,που φτερά και νύχια θρέφειμε τα σπλάχνα του Ιταλού.27Και σ' εσέ καταγυρμένος,γιατί πάντα σε μισεί!έκρωζ', έκρωζε ο σκασμένος,να σε βλάψει αν ημπορεί.28Άλλο εσύ δεν συλλογιέσαιπάρεξ που θα πρωτοπάς.Δεν μιλείς, και δεν κουνιέσαιστες βρισιές οπού αγροικάς.29Σαν τον βράχον οπού αφήνεικάθε ακάθαρτο νερόεις τα πόδια του να χύνειευκολόσβηστον αφρό,30οπού αφήνει ανεμοζάλη,και χαλάζι, και βροχή,να του δέρνουν την μεγάλη,την αιώνια κορυφή.31Δυστυχιά του, ω δυστυχιά του,οποιανού θέλει βρεθείστο μαχαίρι του αποκάτου,και σ' εκείνο αντισταθεί.32Το θηρίο π' αναλογιέται,πως του λείπουν τα μικρά,περιορίζεται, πετιέται,αίμα ανθρώπινο διψά.33Τρέχει, τρέχει όλα τα δάση,τα λαγκάδια, τα βουνά,και όπου φθάση, όπου περάση,φρίκη, θάνατος, ερμιά.34Ερμιά, θάνατος, και φρίκη,όπου επέρασες κι εσύ.Ξίφος έξω από την θήκη,πλέον ανδρείαν σου προξενεί.35Ιδού εμπρός σου ο τοίχος στέκειτης αθλίας Τριπολιτσάς.Τώρα τρόμου αστροπελέκινα της ρίξεις πεθυμάς.36Μεγαλόψυχο το μάτιδείχνει, πάντα όπως νικεί,και ας είν' άρματα γεμάτη,και πολέμιαν χλαλοή.37Σου προβαίνουνε και τρίζουν,για να ιδείς πως είν' πολλά.Δεν ακούς που φοβερίζουνάνδρες μύριοι και παιδιά;38Λίγα μάτια, λίγα στόματαθα σας μείνουνε ανοιχτά,για να κλαύσετε τα σώματα,που θε να βρει η συμφορά.39Κατεβαίνουνε, και ανάφτειτου πολέμου αναλαμπή.Το τουφέκι ανάβει, αστράφτει,λάμπει, κόφτει το σπαθί.40Γιατί η μάχη εστάθη ολίγη;Λίγα τα αίματα γιατί;Τον εχθρό θωρώ να φύγει,και στο κάστρο ν' ανεβεί.41Μέτρα… είν' άπειροι οι φευγάτοι,οπού φεύγουν δειλιούν.Τα λαβώματα στην πλάτηδέχοντ' ώστε ν' ανεβούν.42Εκεί μέσ' ακαρτερείτετην αφεύγατη φθορά.να, σας φθάνει. Αποκριθείτεστης νυκτός τη σκοτεινιά.43Αποκρίνονται, και η μάχηέτσι αρχίζει, οπού μακριάαπό ράχη εκεί σε ράχηαντιβούιζε φοβερά.44Ακούω κούφια τα τουφέκια,ακούω σμίξιμο σπαθιών,ακούω ξύλα, ακούω πελέκια,ακούω τρίξιμο δοντιών.45Α! τι νύκτα ήταν εκείνη,που την τρέμει ο λογισμός;Άλλος ύπνος δεν εγίνηπάρεξ θάνατου πικρός.46Της σκηνής η ώρα, ο τόποςοι κραυγές, η ταραχήο σκληρόψυχος ο τρόποςτου πολέμου, και οι καπνοί,47και οι βροντές και το σκοτάδι,οπού αντίσκοφτε η φωτιά,επαράσταιναν τον άδηπου ακαρτέρευε τα σκυλιά.48Τ' ακαρτέρειε. - Εφαίνοντ' ίσκιοιαναρίθμητοι γυμνοί,κόρες, γέροντες, νεανίσκοι,βρέφη ακόμη εις το βυζί.49Όλη μαύρη μυρμηγιάζει,μαύρη η εντάφια συντροφιά,σαν το ρούχο οπού σκεπάζειτα κρεββάτια τα στερνά.50Τόσοι, τόσοι ανταμωμένοιεπετιούντο από την γη,όσοι ειν' άδικα σφαγμένοιαπό τούρκικην οργή.51Τόσα πέφτουνε τα θερι-σμένα αστάχια εις τους αγρούς.Σχεδόν όλα εκειά τα μέρηεσκεπάζοντο απ' αυτούς.52Θαμποφέγγει κανέν' άστρο,και αναδεύοντο μαζί,αναβαίνοντας το κάστρομε νεκρώσιμη σιωπή.53Έτσι χάμου εις την πεδιάδα,μες στο δάσος το πυκνό,όταν στέλνει μίαν αχνάδαμισοφέγγαρο χλωμό,54εάν οι άνεμοι μες στ' άδειατα κλαδιά μουγκοφυσούν,σειούνται, σειούνται τα μαυράδια,οπού οι κλώνοι αντικτυπούν.55Με τα μάτια τους γυρεύουν,όπου είν' αίματα πηχτά,και μες στ' αίματα χορεύουνμε βρυχίσματα βραχνά.56Και χορεύοντας μανίζουνεις τους Έλληνας κοντά,και τα στήθια τους εγγίζουνμε τα χέρια τα ψυχρά.57Εκειό το έγγισμα πηγαίνειβαθειά μες στα σωθικά,όθεν όλη η λύπη βγαίνει,και άκρα αισθάνονται ασπλαχνιά.58Τότε αυξαίνει του πολέμουο χορός τρομακτικά,σαν το σκόρπισμα του ανέμουστου πελάου τη μοναξιά.59Κτυπούν όλοι απάνου κάτου.Κάθε κτύπημα που εβγήείναι κτύπημα θανάτου,χωρίς να δευτερωθεί.60Κάθε σώμα ιδρώνει, ρέει.Λες και εκείθεν η ψυχή,απ' το μίσος που την καίει,πολεμάει να πεταχθεί!61Της καρδιάς κτυπίες βροντάνεμες στα στήθια τους αργά,και τα χέρια οπού χουμάνεπερισσότερο είν' γοργά.62Ουρανός γι' αυτούς δεν είναι,ουδέ πέλαγο, ουδέ γη.Γι' αυτούς όλους το παν είναιμαζωμένο αντάμα εκεί.63Τόση η μάνητα και η ζάλη,που στοχάζεται, μη πωςαπό μια μεριά κι απ' άλληδεν μείνει ένας ζωντανός.64Κοίτα χέρια απελπισμέναπως θερίζουνε ζωές!Χάμου πέφτουνε κομμέναχέρια, πόδια, κεφαλές,65και παλλάσκες, και σπαθιά,με ολοσκόρπιστα μυαλά,και με ολόσχιστα κρανίασωθικά λαχταριστά.66Προσοχή καμμία δεν κάνεικανείς, όχι, εις την σφαγή.Πάνε πάντα εμπρός! Ω! φθάνει,φθάνει. Έως πότε οι σκοτωμοί;67Ποιος αφήνει εκεί τον τόπο,πάρεξ όταν ξαπλωθεί;Δεν αισθάνονται τον κόπο,και λες κι είναι εις την αρχή.68Ολιγόστευαν οι σκύλοι,και Αλλά εφώναζαν, Αλλά.Και των Χριστιανών τα χείληφωτιά εφώναζαν, φωτιά.69Λεονταρόψυχα εκτυπιούντο,πάντα εφώναζαν φωτιά,και οι μιαροί κατασκορπιούντο,πάντα σκούζοντας Αλλά.70Παντού φόβος και τρομάρα,και φωνές και στεναγμοί.Παντού κλάψα, παντού αντάρα,και παντού ξεψυχισμοί.71Ήταν τόσοι! Πλέον το βόλιεις τ' αυτιά δεν τους λαλεί.Όλοι χάμου εκείτοντ' όλοιεις την τέταρτην αυγή.72Σαν ποτάμι το αίμα εγίνη,και κυλάει στην λαγκαδιά,και τ' αθώο χόρτο πίνει,αίμα αντίς για τη δροσιά.73Της αυγής δροσάτο αγέρι,δεν φυσάς τώρα εσύ πλιοστων ψευδόπιστων το αστέριφύσα, φύσα εις το ΣΤΑΥΡΟ.74Απ' τα κόκκαλα βγαλμένητων Ελλήνων τα ιερά,και σαν πρώτα ανδρειωμένη,χαίρε, ω χαίρε, Ελευθεριά!75Της Κορίνθου ιδού και οι κάμποι.Δεν λάμπ' ήλιος μοναχάεις τους πλάτανους, δεν λάμπειεις τ' αμπέλια, εις τα νερά.76Εις τον ήσυχον αιθέρατώρα αθώα δεν αντηχείτα λαλήματα η φλογέρα,τα βελάσματα το αρνί.77Τρέχουν άρματα χιλιάδες,σαν το κύμα εις το γιαλό.Αλλ' οι ανδρείοι παλληκαράδεςδεν ψηφούν τον αριθμό.78Ω τρακόσιοι! σηκωθείτεκαι ξανάλθετε σ' εμάς.τα παιδιά σας θέλ' ιδήτεπόσο μοιάζουνε με σας.79Όλοι εκείνοι τα φοβούνται,και με πάτημα τυφλόεις την Κόρινθο αποκλειούνται,κι όλοι χάνονται απ'εδώ.80Στέλνει ο άγγελος του ολέθρουπείνα και θανατικό,που με σχήμα ενός σκελέθρουπερπατούν αντάμα οι δυο.81Και πεσμένα εις τα χορτάριααπεθαίνανε παντούτα θλιμμένα απομεινάριατης φυγής και του χαμού.82Και εσύ αθάνατη, εσύ θεία,όπου ό,τι θέλεις ημπορείς,εις τον κάμπο, Ελευθερία,ματωμένη περπατείς!83Στη σκιά χεροπιασμένεςστη σκιά βλέπω κι εγώκρινοδάχτυλες παρθένεςόπου κάνουνε χορό.84Στο χορό γλυκογυρίζουνωραία μάτια ερωτικά,και εις την αύρα κυματίζουνμαύρα, ολόχρυσα μαλλιά.85Η ψυχή μου αναγαλλιάζει,πως ο κόρφος καθεμιάςγλυκοβύζαστο ετοιμάζειγάλα ανδρείας, και ελευθεριάς.86Μεσ' στα χόρτα στα λουλούδιατο ποτήρι δεν βαστώ.Φιλελεύθερα τραγούδιασαν τον Πίνδαρο εκφωνώ.87Απ' τα κόκκαλα βγαλμένητων Ελλήνων τα ιερά,και σαν πρώτα ανδρειωμένη,χαίρε, ω χαίρε, Ελευθεριά!88Πήγες εις το Μεσολόγγιτην ημέρα του Χριστού,μέρα που άνθισαν οι λόγγοι,και το τέκνο του Θεού.89Σου ήλθε εμπρός λαμποκοπώνταςη Θρησκεία μ' ένα σταυρό,και το δάκτυλο κινώνταςόπου ανεί τον ουρανό,90σ' αυτό, εφώναξε, το χώμαστάσου ολόρθη, Ελευθεριά.και φιλώντας σου το στόμαμπαίνει μες' στην εκκλησιά.91Εις την τράπεζα σιμώνει,και στο σύγνεφο το αχνόγύρω γύρω της πυκνώνειπου σκορπάει το θυμιατό.92Αγροικάει την ψαλμωδία,οπού εδίδαξεν αυτή.Βλέπει την φωταγωγίαστους Αγίους εμπρός χυτή.93Ποιοι είν' αυτοί που πλησιάζουνμε πολλή ποδοβολή,κι άρματ' άρματα ταράζουν;Επετάχτηκες Εσύ.94Α! το φως που σε στολίζει,σαν ηλίου φεγγοβολή,και μακρόθεν σπινθηρίζει,δεν είναι, όχι, από τη γη.95Λάμψιν έχει όλη φλογώδη,χείλος, μέτωπο, οφθαλμός.Φως το χέρι, φως το πόδικι όλα γύρω σου είναι φως.96Το σπαθί σου ανασηκώνεις,τρία πατήματα πατάς,σαν τον πύργο μεγαλώνεις,και εις το τέταρτο κτυπάς.97Με φωνή που καταπείθει,προχωρώντας ομιλείς."Σήμερ' άπιστοι, εγεννήθη,ναι του κόσμου ο Λυτρωτής.98Αυτός λέγει… Αφογκρασθείτε.Εγώ είμ' Άλφα, Ωμέγα εγώ.Πέστε που θ' αποκρυφθείτεεσείς όλοι, αν οργισθώ;99Φλόγα ακοίμητην σας βρέχω,που μ' αυτήν αν συκριθείκείνη η κάτω οπού σας έχωσαν δροσιά θέλει βρεθεί.100Κατατρώγει, ωσάν την Σχίζα,τόπους άμετρα υψηλούς,χώρες, όρη, από τη ρίζα,ζώα, και δένδρα, και θνητούς.101Και το παν το κατακαίει,και δεν σώζεται πνοή,πάρεξ του άνεμου που πνέειμες στη στάχτη τη λεπτή".102Κάποιος ήθελε ερωτήσει:Του θυμού του είσαι αδελφή;Ποίος είν' άξιος να νικήσει,ή με σε να μετρηθεί;103Η γη αισθάνεται την τόσητου χεριού σου ανδραγαθιά,που όλη θέλει θανατώσει,την μισόχριστη σπορά.104Την αισθάνονται, και αφρίζουντα νερά και τ' αγροικώδυνατά να μουρμουρίζουνσαν να ρυάζετο θηριό.105Κακορίζικοι, που πάτετου Αχελώου μες στη ροή,και πιδέξια πολεμάτεαπό την καταδρομή.106Να αποφύγετε! το κύμαέγινε όλο φουσκωτό.εκεί ευρήκατε το μνήμα,πριν να ευρήτε αφανισμό.107Βλασφημάει, σκούζει, μουγγρίζεικάθε λάρυγγας εχθρού,και το ρεύμα γαργαρίζειτες βλασφήμιες του θυμού.108Σφαλερά τετραποδίζουνπλήθος άλογα, και ορθάτρομασμένα χλιμιντρίζουνκαι πατούν εις τα κορμιά.109Ποιος στον σύντροφον απλώνειχέρι, ωσάν να βοηθηθεί;Ποιος την σάρκα του δαγκώνειόσο οπού να νεκρωθεί;110Κεφαλές απελπισμένες,με τα μάτια πεταχτά,κατά τ' άστρα σηκωμένεςγια την ύστερη φορά.111Σβήεται - αυξαίνοντας η πρώτητου Αχελώου νεροσυρμή -το χλιμίντρισμα και οι κρότοι,και του ανθρώπου οι γογγυσμοί.112Έτσι ν' άκουα να βουίξειτον βαθύν Ωκεανό,και εις το κύμα του να πνίξεικάθε σπέρμα Αγαρηνό.113Και εκεί που ναι η Αγία Σοφία,μες στους λόφους τους επτά,όλα τ' άψυχα κορμία,βραχοσύντριφτα, γυμνά,114σωριασμένα να τα σπρώξειη κατάρα του Θεού,κι απ' εκεί να τα μαζώξειο αδελφός του Φεγγαριού.115Κάθε πέτρα μνήμα ας γένει.Και η Θρησκεία, κι η Ελευθεριάμ' αργοπάτημα ας πηγαίνειμεταξύ τους, και ας μετρά.116Ένα λείψανο ανεβαίνειτεντωτό, πιστομητό,κι άλλο ξάφνου κατεβαίνει,και δεν φαίνεται και πλιό.117Και χειρότερα αγριεύεικαι φουσκώνει ο ποταμός.Πάντα, πάντα περισσεύειπολυφλοίσβιμα και αφρός.118Α! γιατί δεν έχω τώρατην φωνή του Μωυσή;Μεγαλόφωνα, την ώραόπου εσβηούντο οι μισητοί,119τον Θεόν ευχαριστούσεστου πελάου τη λύσσα εμπρός.Και τα λόγια ηχολογούσεαναρίθμητος λαός.120Ακολουθάει την αρμονίαη αδελφή του Ααρών,η προφήτισσα Μαρία,μ' ένα τύμπανο τερπνόν,121και πηδούν όλες οι κόρεςμε τις αγκάλες ανοιχτές,τραγουδώντας, ανθοφόρες,με τα τύμπανα κι εκειές.122Σε γνωρίζω από την κόψητου σπαθιού την τρομερή,σε γνωρίζω από την όψηπου με βία μετράει τη γη.123Εις αυτήν είν' ξακουσμένο,δεν νικιέσαι εσύ ποτέ.Όμως, όχι, δεν είν' ξένοκαι το πέλαγο για σε.124Το στοιχείον αυτό ξαπλώνεικύματ' άπειρα εις τη γη,με τα οποία την περιζώνει,κι είν' εικόνα σου λαμπρή.125Με βρυχίσματα σαλεύειπου τρομάζει η ακοή.Κάθε ξύλο κινδυνεύεικαι λιμιώνα αναζητεί.126Φαίνετ' έπειτα η γαλήνηκαι το λάμψιμο του ηλιού,και τα χρώματα αναδίδειτου γλαυκότατου ουρανού.127Δεν νικιέσαι, είν' ξακουσμένο,στην θηράν εσύ ποτέ.Όμως, όχι, δεν είν' ξένοκαι το πέλαγο για σε.128Περνούν άπειρα τα ξάρτια,και σαν λόγγος στριμωχτάτα τρεχούμενα κατάρτια,τα ολοφούσκωτα πανιά.129Σε τες δύναμές σου σπρώχνεις,και αγκαλά δεν είν' πολλέςπολεμώντα, άλλα διώχνεις,άλλα παίρνεις, άλλα καις.130Με επιθύμια να τηράζειςδύο μεγάλα σε θωρώ,και θανάσιμον τινάζειςεναντίον τους κεραυνό.131Πιάνει, αυξάνει, κοκκινίζει,και σηκώνει μια βροντή,και το πέλαο χρωματίζειμε αιματόχροη βαφή.132Πνίγοντ' όλοι οι πολεμάρχοι,και δεν μνέσκει ένα κορμί,Χάρου, σκιά του Πατριάρχη,που σε πέταξαν εκεί.133Εκφυγόσμιγαν οι φίλοιμε τους εχθρούς τους τη Λαμπρή,και τους έτρεμαν τα χείλη,δίνοντάς τα εις το φιλί.134Κειές τες δάφνες, που εσκορπήστε,τώρα πλέον δεν τες πατεί,και το χέρι, όπου εφιλείστεπλέον, α! πλέον δεν ευλογεί.135Όλοι κλαύστε. Αποθαμένοςο αρχηγός της Εκκλησιάς.Κλαύστε, κλαύστε κρεμασμένοςωσάν να τάνε φονιάς.136Έχει ολάνοικτο το στόμαπ' ώρες πρώτα είχε γευθείτ' Άγιον Αίμα, τ' Άγιον Σώμα.λες πως θε να ξαναβγεί137η κατάρα που είχε αφήσειλίγο πριν να αδικηθεί,εις οποίον δεν πολεμήσει,και ημπορεί να πολεμεί.138Την ακούω, βροντάει, δεν παύειεις το πέλαγο, εις τη γη,και μουγκρίζοντας ανάβειτην αιώνιαν αστραπή.139Η καρδιά συχνοσπαράζει…πλην τι βλέπω; Σοβαράνα σωπάσω με προστάζειμε το δάκτυλο η θεά.140Κοιτάει γύρω εις την Ευρώπητρεις φορές μ' ανησυχιά.Προσηλώνεται κατόπιστην Ελλάδα, κι αρχινά.141"Παλληκάρια μου! οι πολέμοιγια σας όλοι είναι χαρά,και το γόνα σας δεν τρέμειστους κινδύνους εμπροστά.142Απ' εσάς απομακραίνεικάθε δύναμη εχθρική.Αλλ' ανίκητη μια μένειπου τες δάφνες σας μαδεί143μία, που όταν ωσάν λύκοιξαναρχόστενε ζεστοί,κουρασμένοι από τη νίκηαχ! τον νουν σας τυραννεί.144Η Διχόνοια που βαστάειένα σκήπτρο η δολερή.καθενός χαμογελάει,παρ' το, λέγοντας, και συ.145Κειό το σκήπτρο, που σας δείχνειέχει αλήθεια ωραία θωριά.Μην το πιάστε, γιατί ρίχνειεισέ δάκρυα θλιβερά.146Από στόμα οπού φθονάει,παλληκάρια, ας μην πωθεί,πως το χέρι σας κτυπάειτου αδελφού την κεφαλή.147Μην ειπούν στον στοχασμό τουςτα ξένα έθνη αληθινά.Εάν μισούνται ανάμεσά τουςδεν τους πρέπει Ελευθεριά.148Τέτοια αφήστενε φροντίδα.Όλο το αίμα οπού χυθείγια θρησκεία, και για πατρίδα,όμοιαν έχει την τιμή.149Στο αίμα αυτό, που δεν πονείτεγια πατρίδα, για θρησκειά,σας ορκίζω, αγκαλιασθείτε,σαν αδέλφια γκαρδιακά.150Πόσον λείπει, στοχασθείτε,πόσον ακόμα να παρθεί.Πάντα η νίκη, αν ενωθείτε,πάντα εσάς θ' ακολουθεί.151Ω ακουσμένοι εις την ανδρεία!καταστήστε ένα σταυρό,και φωνάξετε με μία:Βασιλείς, κοιτάξτ' εδώ.152Το σημείον που προσκυνάτεείναι τούτο, και γι' αυτόματωμένους μας κοιτάτεστον αγώνα τον σκληρό.153Ακατάπαυστα το βρίζουντα σκυλιά, και το πατούνκαι τα τέκνα του αφανίζουν,και την πίστη αναγελούν.154Εξ αιτίας του εσπάρθη, εχάθηαίμα αθώο χριστιανικό,που φωνάζει από τα βάθητης νυκτός : Να κδικηθώ.155Δεν ακούτε, εσείς εικόνεςτου Θεού, τέτοια φωνή;Τώρα επέρασαν αιώνες,και δεν έπαυσε στιγμή.156Δεν ακούτε; Εις κάθε μέροςσαν του Άβελ καταβοά.Δεν είν' φύσημα του αέροςπου σφυρίζει εις τα μαλλιά.157Τι θα κάμετε; Θ' αφήστενα αποκτήσωμεν εμείςΛευθερίαν, ή θα την λύστεεξ αιτίας πολιτικής;158Τούτο αν ίσως μελετάτε,ιδού, εμπρός σας, τον Σταυρό.Βασιλείς! ελάτε, ελάτε,και κτυπήσετε κι εδώ".


Διαβάστε επίσης:
- Τόμος αφιερωμένος στον Διονύσιο Σολωμό