Yanis Varoufakis's Blog, page 19

July 2, 2023

Αντί σχολίου περί παραίτησης Τσίπρα: Δύο σύντροφοι-αινίγματα (απόσπασμα από το ΑΝΙΚΗΤΟΙ ΗΤΤΗΜΕΝΟΙ, 2017)

Όπως φαντάζεστε, αυτές τις μέρες δέχομαι συνεχείς προσκλήσεις να σχολιάσω την παραίτηση του Αλέξη Τσίπρα. Πέραν μιας σύντομης ανάρτησης δεν έχω να προσθέσω κάτι. Ίσως όμως βοηθήσει τον δημόσιο διάλογο, ιδίως εντός της Αριστεράς, η αναπαραγωγή ενός κειμένου στο οποίο είχα πασχίσει να καταγράψω, χωρίς κανένα πάθος ή φόβο, όσα κατανόησα για τον άνθρωπο. [Ακολουθεί μέρος του Κεφ. 17 του βιβλίο μου ΑΝΙΚΗΤΟΙ ΗΤΤΗΜΕΝΟΙ, Εκδόσεις Πατάκη 2017]«Αν κοιτάξεις το εσωτερικό της αβύσσου για πολλή ώρα, στο τέλος η άβυσσος θα κοιτάξει μέσα σου». (Φρ. Νίτσε)Το αγχωτικό απόφθεγμα του Νίτσε περιγράφει αυτό που βίωσα όταν προσπάθησα να εντρυφήσω στον ψυχισμό των συντρόφων μου. Είχα βρεθεί στην πρώτη γραμμή ενός βρόμικου πολέμου, ύστερα από χρόνια ευχάριστων μοναχικών ακαδημαϊκών περιπλανήσεων σε απόκρυφα θεωρητικά ερωτήματα. Γνώριζα ότι στις μάχες που θα ξεσπούσαν από την πρώτη κιόλας μέρα μετά την εκλογή μας στο εξωτερικό μέτωπο εξαρτιόμουν πλήρως από τους συντρόφους μου για να καλύπτονται τα νώτα μου. Η αποκωδικοποίηση της σκέψης και των προθέσεών τους ήταν ό,τι πιο δύσκολο έχω επιχειρήσει.Φίλοι και επικριτές με κατηγορούν ότι διέκρινα θετικά στοιχεία στον Αλέξη που δεν υπήρχαν. Κάνουν λάθος. Η πρόθεσή του να απελευθερώσει την Ελλάδα από τον παγίδα του φαύλου κύκλου ήταν ειλικρινής. Η ευφυΐα κι η ικανότητά του να μαθαίνει γρήγορα ήταν εμφανείς. Το ίδιο κι ο ενθουσιασμός του για το αποτρεπτικό σχέδιο που είχα προτείνει και η ιεράρχηση πάνω από όλους τους άλλους στόχους της αναδιάρθρωσης του χρέους. Η εκτίμησή του για όσα του προσέφερα ήταν υπαρκτή. Όταν, για παράδειγμα, μου έδωσε την εντολή, ενώπιον του Κυβερνητικού Συμβουλίου, να μεταβώ στην Ουάσινγκτον για να ανακοινώσω αυτοπροσώπως στην Κριστίν Λαγκάρντ την απόφασή μας για στάση πληρωμών προς το ΔΝΤ, η έξαρσή του ήταν αυθεντική. Ο λόγος για τον οποίο διέκρινα όλα αυτά τα θετικά στοιχεία στον Αλέξη είναι πως όντως υπήρχαν. Το λάθος μου ήταν ότι δε διέκρινα και όλα τα άλλα στοιχεία που επίσης υπήρχαν, ανάμεικτα μέσα του: Το δικό του Plan B, το οποίο εγγυημένα θα ακύρωνε τις δικές μου προσπάθειες για το κοινό μας Plan A, προτού ακόμα του δοθεί η κατάλληλη ευκαιρία να πετύχει. Την αβάσταχτη επιπολαιότητά του. Την τάση του στη μελαγχολία. Και, τέλος, την έντονη επιθυμία να αποδείξει σ’ έναν αστικό κόσμο που τον αντιμετώπιζε με σκεπτικισμό ότι δεν ήταν διάττων αστήρ.Όταν την πρώτη μέρα μας στην κυβέρνηση μου τόνισε ότι είχαμε καθήκον να είμαστε έτοιμοι να παραδώσουμε τα κλειδιά των οφίτσιών μας στην αντιπολίτευση, αντί να παραδοθούμε στους δανειστές, είμαι σίγουρος ότι δεν έλεγε ψέματα. Το κομμάτι του Αλέξη που μου έλεγε αυτά τα λόγια έλεγε την αλήθεια. Γι’ αυτό βούρκωσα όταν τον άκουσα. Γι’ αυτό τον πίστεψα. Απλώς εκείνο το κομμάτι δεν ήταν το μοναδικό!Τον πίστεψα επίσης επειδή, παρά τα αποκαρδιωτικά πισωγυρίσματά του, γνώριζα την απάνθρωπη πίεση υπό την οποία καλούνταν να λαμβάνει αποφάσεις. Θυμάμαι εκείνη την πρώτη εβδομάδα του Ιουλίου, με τις τράπεζες κλειστές, με τον αγώνα για το ΟΧΙ σε πλήρη εξέλιξη, να πηγαίνω στο Μαξίμου για να του παρουσιάσω την τελευταία εκδοχή του Σχεδίου Χ, του σχεδίου έκτακτης ανάγκης που μου είχε ζητήσει να ετοιμάσω σε περίπτωση που μας ανάγκαζαν να βγούμε από το ευρώ. Καθώς του το παρέδιδα, με ρώτησε: «Είναι εφικτό;»Του απάντησα ειλικρινά: «διάβασέ το και κλάψε», όπως κλαίγαμε όσοι το επεξεργαζόμασταν. Η μετάβαση σε μια νέα δραχμή θα ήταν επώδυνη, σχεδόν αποπνικτική – τουλάχιστον για τους πρώτους μήνες. Είχα επιβάλει στην ομάδα μου να μην αποκρύψουν καμία από τις ζοφερές πτυχές του Σχεδίου στο κείμενο που του παραδώσαμε. Πράγματι, το κείμενο του Σχεδίου Χ σκιαγραφούσε, ως όφειλε, την επώδυνη διαδικασία ενός Grexit βήμα προς βήμα. Καθώς βούλιαζε απελπισμένος στην πολυθρόνα του, του υπενθύμισα δύο πράγματα.Πρώτον, σκοπός του Σχεδίου Χ ήταν να υπάρχει αλλά όχι να χρησιμοποιηθεί, εκτός κι αν ο Σόιμπλε επιβαλλόταν στη Μέρκελ. Του σύστησα όμως να ενεργοποιήσουμε αμέσως το παράλληλο σύστημα πληρωμών σε ευρώ, που ήταν το αντίθετο του Σχεδίου Χ: ένα σύστημα που θα μας επέτρεπε, σε περίπτωση επικράτησης του ΟΧΙ στο δημοψήφισμα, να παραμείνουμε στην ευρωζώνη το αναγκαίο διάστημα ώστε η Μέρκελ και ο Ντράγκι να έχουν την ευκαιρία να μας επαναπροσεγγίσουν –όπως είχε κάνει ο Γιουνκέρ την προηγουμένη– με σχέδιο συμφωνίας βατό, που θα συμπεριελάμβανε τις ελάχιστες απαιτήσεις μας για ελάφρυνση του χρέους και για τερματισμό της αυτοτροφοδοτούμενης λιτότητας.Ο Αλέξης με κοίταξε γαλήνια και ρώτησε: «Ποιες είναι οι πιθανότητες να μας προσεγγίσουν με κάτι αξιοπρεπές, Γιάνη;» Σε εκείνη την κρίσιμη καμπή στην ιστορία της χώρας ήμουν υποχρεωμένος να απαντήσω στον πρωθυπουργό μου στη βάση της πιο συντηρητικής, και λιγότερο αισιόδοξης, εκτίμησης που συνήδε με τα στοιχεία της στιγμής. Του είπα ότι οι πιθανότητες να το κάνουν ήταν 100% αν έπρατταν με βάση τη λογική. Όμως, τον προειδοποίησα, όπως μου είχε γράψει ο Νταν Έλσμπεργκ, ο μεγάλος Αμερικανός παιγνιοθεωρητικός – ο οποίος, από σχεδιαστής της στρατηγικής εξαπόλυσης πυρηνικού πολέμου εκ μέρους του Πενταγώνου, κατέληξε ειρηνιστής και ο άνθρωπος που εξευτέλισε την αμερικανική πολεμική μηχανή δημοσιοποιώντας τα λεγόμενα Κείμενα του Πενταγώνου (Pentagon Papers), φέρνοντας τον τερματισμό του πολέμου του Βιετνάμ μία ώρα αρχύτερα:«Να μην ξεχνάς πως το καθεστώς μπορεί να είναι αυθεντικά παραλόγως αυτοκαταστροφικό – κι όχι απλώς να προσποιείται ότι είναι παράλογο!»Συνέχισα λέγοντας: «Οι ισχυροί πολιτικοί ηγέτες στην Ευρώπη έχουν προϊστορία στο να είναι πολύ κακοί όσον αφορά την εξυπηρέτηση των συμφερόντων τους, υποκύπτοντας αντ’ αυτής σε παράλογες παρορμήσεις». Και δεδομένου ότι ο παραλογισμός καθιστά δύσκολη την πρόβλεψη, είπα στον Αλέξη ότι μια πιο λογική εκτίμηση της πιθανότητας η καγκελάριος Μέρκελ τελικά να επιλέξει την αμοιβαίως επιζήμια εναλλακτική ενός Grexit, αντί για την αμοιβαίως ευνοϊκή συμφωνία, ήταν περίπου πενήντα-πενήντα. Όμως, κατέληξα με έμφαση, ακόμα κι αυτό το ζοφερό Grexit, το οποίο απεύχομαι όπως κι εσύ, είναι καλύτερο, Αλέξη, από άλλη μία τετραετία Μνημονιστάν. Τουλάχιστον, παρά το μεγάλο κόστος των πρώτων μηνών, το Μνημονιστάν θα τελείωνε, το χρέος θα κουρευόταν, η κυριαρχία μας θα επέστρεφε και, πριν περάσει πολύς καιρός, οι πληγές θα επουλώνονταν. Αντίθετα, η συνθηκολόγηση ισοδυναμεί με επέκταση εις το διηνεκές της ερημοποίησης της χώρας υπό καθεστώς αποικίας χρεοδουλοπαροίκων.Το θέαμα του Αλέξη να λυγίζει κάτω από την πίεση της εκτίμησης «πενήντα-πενήντα» που του έδωσα με έκανε ευάλωτο στο να συγχωρώ, να νομιμοποιώ και να εκλογικεύω τα ασυγχώρητα, αήθη και παράλογα ολισθήματά του. Υπήρχαν πολλά τέτοια, αλλά δύο ξεχώριζαν:(1) Η υπαναχώρησή του από τη σαφή συμφωνία μας, στην οποία είχαμε βασίσει την αρχική μας στρατηγική, σύμφωνα με την οποία η συνέχιση της πτώχευσης της χώρας μέσω 3ου μνημονίου θα ήταν χειρότερη από το Grexit, όσο επώδυνο κι αν ήταν αυτό.(2) Η απόρριψη της έκκλησής μου να απευθυνθεί στον λαό με την αξιοπρεπή ομιλία παράδοσης που του είχα ετοιμάσει, αντί να οργανώσει δημοψήφισμα το οποίο ενδόμυχα ήλπιζε να χάσει.Κατά τη διάρκεια της καμπάνιας για το ΟΧΙ, προέβην σε δήλωση που είχε διττό στόχο, πρώτον, να μεταφέρει στον κόσμο μας μια αλήθεια και, δεύτερον, να πιέσει τον Αλέξη και τους υπόλοιπους συναδέλφους στην κυβέρνηση να αποκαλύψουν τις προθέσεις τους σε περίπτωση που επικρατούσε το ΝΑΙ. Συγκεκριμένα, σε συνέντευξη στο Bloomberg δήλωσα ότι αν κέρδιζε το ΝΑΙ, θα υπέβαλλα την παραίτησή μου αμέσως:«Ως δημοκράτης», είπα, «θα σεβαστώ τη βούληση του λαού να προσυπογράψει τους όρους των δανειστών. Όμως, την ίδια στιγμή, δεν έχω καμία υποχρέωση να υπογράψω και να εφαρμόσω τη συμφωνία εγώ ο ίδιος. Αν κερδίσει το ΝΑΙ, θα παραιτηθώ και θα αφήσω να το κάνει όποιος με διαδεχτεί».Πέραν του ότι ήθελα να ξεκαθαρίσω στους ψηφοφόρους μου ότι ένα ΝΑΙ θα με οδηγούσε στην παραίτηση από το Υπουργείο Οικονομικών, ήθελα να δω πώς θα αντιδρούσαν στη δήλωσή μου εκείνη οι σύντροφοί μου, όχι μόνον ο Αλέξης αλλά και ο Ευκλείδης, παραδείγματος χάριν. Το γεγονός ότι σφύριξαν αδιάφορα, ότι κανείς τους δε δεσμεύτηκε να κάνει το ίδιο, μου έλεγε όλα όσα χρειαζόταν να γνωρίζω. Ήταν απλό.Το ΝΑΙ δεν ήταν, γι’ αυτούς, λόγος παραίτησης. Θα υπηρετούσαν το νέο μνημόνιο υπό το φύλλο συκής της λαϊκής ετυμηγορίας για παράδοση στην τρόικα. Στην ουσία, η διαφορά μου με τους συναδέλφους μου στον Σύριζα ήταν πως, ενώ διοχέτευα όλη μου την ενέργεια, επιστράτευα όλες μου τις (όποιες) ικανότητες ενάντια στην τρόικα και υπέρ της αναδιάρθρωσης των χρεών μας, εκείνοι είχαν άλλους, ή έστω και άλλους, κρυφούς στόχους. Αυτό το εμπέδωσα μετά από εκείνη τη σκληρή 27η Απριλίου, όταν ο Αλέξης αποφάσισε να καθαιρέσει τον Θεοχαράκη και να με περιθωριοποιήσει. Πάλευα να τον πείσω πως ήταν αυτοκαταστροφικό να εξουδετερώσει τον υπουργό Οικονομικών του ενώ βρισκόταν αντιμέτωπος μ’ ένα αδίστακτο Eurogroup και τον πανίσχυρο άξονα Μέρκελ-Σόιμπλε. Του είχα προτείνει μάλιστα να με αντικαταστήσει (βλ. κεφάλαιο 14). Όμως ο Αλέξης και οι συν αυτώ δεν είχαν ως αυτοσκοπό την αποτελεσματική αντίσταση στους δανειστές. Κοίταζαν πέραν της συνθηκολόγησης και αναζητούσαν την ιδανική φόρμουλα για να με θυσιάσουν χωρίς δικό τους κόστος.«Πώς δεν το είχες δει αυτό τότε;» είναι το στάνταρ ερώτημα που μου τίθεται παντού μέχρι και σήμερα. Η αλήθεια είναι ότι όποια αναλγησία και να υπήρχε στον Αλέξη, εγώ δεν τη διέκρινα. Αντίθετα με τις περιπτώσεις του Δραγασάκη, του Παππά, του Σαγιά, για να μην αναφερθώ στον Χουλιαράκη, όπου έβλεπα καθαρά μετά από κάποιο σημείο τι συνέβαινε, στην περίπτωση του Αλέξη οι αισθητήρες μου απέτυχαν. Γιατί; Ύστερα από σκέψη, η απάντηση που έδωσα στον εαυτό μου είναι απλή: Αυτό οφειλόταν στην ικανότητά του να κάνει κάτι που οι υπόλοιποι ήταν ανίκανοι να κάνουν – να δει τον εαυτό του στον καθρέπτη, να τον εξετάσει και να αυτοστοχαστεί.Θυμάμαι ένα απόγευμα, τον Μάιο, βρισκόμασταν στο γραφείο του στη Βουλή, με τη μεταξύ μας σύγκρουση σε έξαρση λόγω της απόφασής του (πίσω από την πλάτη μου) να «δώσει» στην τρόικα σκληρότατη νέα λιτότητα (εκείνο το μόνιμο 3,5% πρωτογενούς πλεονάσματος). Είχα μπει στο γραφείο του με διάθεση αντιπαράθεσης, καθώς, λίγο πριν, είχε πέσει στην αντίληψή μου άλλη μία αλόγιστη παραχώρηση που η ομάδα του έκανε στους τροϊκανούς χωρίς καν να με ενημερώσουν. Όμως ο Αλέξης μου έκοψε τη φόρα παίρνοντας ένα αυτοστοχαστικό ύφος και λέγοντάς μου τα εξής:«Διάβαζα άρθρο του Σταύρου Λυγερού μόλις τώρα. Ο μπαγάσας με έχει καταλάβει. Παρομοίασε την κατάστασή μου με το ψάρεμα ξιφία. Έχω δαγκώσει, λέει, το δόλωμα αλλά είμαι πολύ δυνατός για να με τραβήξουν έξω από το νερό. Έτσι, περιμένουν υπομονετικά. Τραβούν την πετονιά, μετά από λίγο τη χαλαρώνουν, μετά την ξανατραβούν. Θα συνεχίσουν έτσι μέχρι να με εξαντλήσουν. Μόλις νιώσουν πως εξασθενώ, θα με τραβήξουν έξω με μια απότομη κίνηση.»Οι άλλοι, άνθρωποι σαν τον Δραγασάκη και τον Χουλιαράκη, ποτέ δε θα με ξεγελούσαν. Δε θα είχα πιστέψει τις υπεκφυγές τους ούτε θα είχα συστρατευτεί μαζί τους, όσο καλός και άγιος να ακουγόταν ο σκοπός που ασπάζονταν. Η περίπτωση του Αλέξη ήταν διαφορετική. Επιδιδόταν σ’ έναν πολύπλοκο εσωτερικό διάλογο και έπρεπε να πείσει τον εαυτό του πριν παραβιάσει τις δικές του κόκκινες γραμμές, το οποίο διαφέρει από την περίπτωση κάποιου που δεν είχε ποτέ την πρόθεση να τις σεβαστεί. Μπορώ να φανταστώ τον Αλέξη να μονολογεί, σαν τον Ριχάρδο Γ΄ του Σαίξπηρ: «Έτσι, αφού είναι αδύνατον να γίνω κι εγώ εραστής και να φχαριστηθώ ετούτο τον ανέμελο καιρό, πήρα την απόφαση να γίνω κακός», μόνο που αντί για «εραστής» θα έλεγε «επαναστάτης» και αντί για «να γίνω κακός» θα έλεγε «να εισέλθω στον κύκλο της εξουσίας».Οι πράξεις του Αλέξη δεν ήταν «μπανάλ», κοινότοπες, για να χρησιμοποιήσω τη σημασία που δίνει η Χάννα Άρεντ στη λέξη. Πάλεψε σκληρά για να αποδεχτεί τις πράξεις του και να βρει τη γαλήνη σε αυτές, άσχετα αν απέτυχε. Αυτή η εσωτερική φωνή του Αλέξη ήταν, είμαι πεπεισμένος, η δύναμή του και ταυτόχρονα η καταστροφή του, ο σφετεριστής του κοινού μας σκοπού και παράλληλα ο λόγος για τον οποίο τον πίστεψα σχεδόν μέχρι το πικρό τέλος.Το μπέρδεμα που μου προκαλούσε η εσωτερική φωνή του Αλέξη το επέτεινε η περίπτωση του φίλου μου του Ευκλείδη. Ο Ευκλείδης είναι ένα παράξενο υβρίδιο: ένας πανεπιστημιακός με καταβολές παρόμοιες με τις δικές μου, αλλά ταυτόχρονα και «ζώον κομματικόν», με την ψευδοαριστοτελική έννοια. Με τον Ευκλείδη «συναντηθήκαμε στην αγγλική γλώσσα», για να δανειστώ άλλη μία φράση της Άρεντ. Μοιραζόμασταν το ίδιο χιούμορ, τις ίδιες πολιτισμικές αναφορές, τον ίδιο ριζοσπαστικό ευρωπαϊσμό, την ίδια άποψη για διαφορετικές σχολές οικονομικής σκέψης. Του άρεσε να προσποιείται πως πολιτικά βρισκόταν στα αριστερά μου, να φέρεται ως η αριστερή μου συνείδηση που είχε καθήκον να με επαναφέρει στην τάξη και να με αποτρέπει από το να παρασυρθώ σε αστικές τάσεις και ύποπτες φιλίες, όπως εκείνη με τον Νόρμαν Λάμοντ – κάτι που μου άρεσε να τον αφήνω να πιστεύει. Η αντιπάθεια και η περιφρόνηση που ένιωθε για τον Παππά και τον Αλέξη, τις οποίες εκείνοι ανταπέδιδαν, σε συνδυασμό με τη σκληρή μάχη που είχα δώσει για να συμπεριληφθεί στο Υπουργικό Συμβούλιο, με έκαναν να αισθάνομαι ένα μαζί του.Όταν την 27η Απριλίου, υπό την πίεση της Μέρκελ και του Ντάισελμπλουμ, ο Αλέξης με περιθωριοποίησε, ανακοίνωσε παράλληλα ότι ο Ευκλείδης θα αναλάμβανε «συντονιστής» της διαπραγμάτευσης. Τα μέσα μετέδωσαν την είδηση σε όλη την υφήλιο και χαιρέτισαν τον Ευκλείδη ως τον νέο επικεφαλής διαπραγματευτή μας. Στην πραγματικότητα τίποτα τέτοιο δεν ίσχυε. Μπορεί να είχα περιθωριοποιηθεί, και ο Ευκλείδης να έμπαινε στα διάφορα «δωμάτια» ακολουθώντας τον Αλέξη, όμως ούτε κι αυτός είχε ουσιαστική συμμετοχή στη διαμόρφωση της διαπραγματευτικής στρατηγικής.Ένα παράδειγμα που τα λέει όλα είναι εκείνη η τραγική στιγμή, προς το τέλος του Απρίλη, όταν ο Αλέξης παραδόθηκε στη νέα λιτότητα αποδεχόμενος μία δεκαετία στόχων πρωτογενούς πλεονάσματος πάνω από το 3% του εθνικού εισοδήματος. Καλά, εγώ που ήμουν ήδη στο περιθώριο δεν ερωτήθην! Ο Ευκλείδης όμως; Το γνώριζε; Ήταν σύμφωνος; Ούτε το ένα ούτε το άλλο. Το ίδιο σοκαρισμένος και θυμωμένος με μένα βρέθηκε ο νέος «συντονιστής» της «πολιτικής ομάδας διαπραγμάτευσης». Μέχρι τέλους βρισκόμασταν συχνά στο Μαξίμου ή σε κάποια αίθουσα των Βρυξελλών να κοιτάμε αποσβολωμένοι ο ένας τον άλλον, ενώ ο Σαγιάς και ο Χουλιαράκης και οι λοιποί συνέτασσαν το SLA, και να αναρωτιόμαστε τι ρόλο παίζουμε. Αναπτύξαμε έως και το δικό μας μαύρο χιούμορ: Τον ρωτούσα τι στο καλό συνέβαινε και απαντούσε: «Μήπως με πέρασες για κάποιον που ξέρει;»Όμως, διαφέραμε σε ένα βασικό σημείο: ο Ευκλείδης ήταν κομματικός παίκτης, εγώ όχι. Προσέδωσε νομιμοποίηση στην αποτρόπαια διαδικασία της διαπραγμάτευσης με το να εμφανίζεται να εκπληρώνει τον ρόλο του ως επικεφαλής διαπραγματευτή, αφήνοντας έτσι τον κόσμο να πιστεύει πως όντως διεξαγόταν κάποιου είδους διαπραγμάτευση.Από τη μεριά μου, όπως έχω ήδη τονίσει, δεν παραιτούμουν όσο παρέμενε ζωντανή η (φθίνουσα) ελπίδα πως (α) η ρήξη ήταν αναπόφευκτη επειδή την ήθελε η τρόικα και (β) ο Αλέξης, αν και έτοιμος να εγκαταλείψει την αναδιάρθρωση του χρέους και το αίτημα για τερματισμό της λιτότητας, δε θα υπέκυπτε στον προσωπικό εξευτελισμό που προσπαθούσε να του επιβάλει η τρόικα – οπότε ίσως τελικά να χρειαζόταν τις δεξιότητές μου όσον αφορά το παράλληλο σύστημα πληρωμών και την αναδιάρθρωση του χρέους.Η πίστη μου ότι δεν ήμουν εντελώς μόνος στο πολεμικό συμβούλιο, ότι ο Ευκλείδης κι εγώ συμφωνούσαμε πως κατά κάποιον τρόπο ήμασταν εναλλάξιμοι, έπαιξε βασικό ρόλο στο να διατηρήσω την ελπίδα εκείνη. Αν είχα καταφέρει να προβλέψω ότι, εν τέλει, δεν ήμασταν εναλλάξιμοι, ότι ο Ευκλείδης εν τέλει θα γινόταν ο άνθρωπος που θα χρησιμοποιούσε το καθεστώς για να υπογράψει το 3ο μνημόνιο που γνώριζαν ότι εγώ δε θα υπέγραφα ποτέ, ίσως η στάση μου να ήταν διαφορετική – από τον Μάρτιο ή, τουλάχιστον, από τον Απρίλιο κι έπειτα.Μέχρι το τέλος δεν είχα διανοηθεί ότι ο Ευκλείδης θα μπορούσε να βάλει την υπογραφή του σε αυτά που τελικά υπέγραψε, πεπεισμένος ότι θα παραιτούνταν πολύ προτού το χέρι του φτάσει ως εκεί. Υπήρχαν ενδείξεις περί του αντιθέτου που θα έπρεπε να τις έχω λάβει σοβαρά υπ’ όψιν; Ναι, υπήρχαν. Με τη βοήθεια της απόστασης από τα γεγονότα, αντιλαμβάνομαι ότι υπήρξαν δύο ανακολουθίες που έπρεπε να μου είχαν κρούσει τον κώδωνα του κινδύνου.Η πρώτη ήταν ότι, όταν μιλούσαμε μόνοι μας, ο Ευκλείδης ήταν εξαιρετικά πνευματώδης, επακριβής στις απόψεις του για το καθετί, σε πλήρη αρμονία με τη «γραμμή» μου και καυστικός στον σχολιασμό του υπόλοιπου πολεμικού συμβουλίου, ιδιαίτερα του Αλέξη, του Παππά και του Χουλιαράκη. Όμως, κι εδώ έγκειται η αντίφαση, κατά τη διάρκεια του πολεμικού συμβουλίου, οι παρεμβάσεις του ήταν πειθήνιες, φλύαρες και δυσανάγνωστες ως απόψεις που ενίσχυαν τις τοποθετήσεις μου. Συχνά, δε με στήριζε καθόλου εντός των τειχών ενώ μερικά λεπτά αργότερα, εκτός των τειχών, όταν μιλούσαμε οι δυο μας, συμφωνούσε απολύτως με τη θέση μου, την οποία δεν είχε όμως υπερασπιστεί εκεί που μέτραγε.Η δεύτερη ανακολουθία ήταν πως κάθε φορά που διαπιστώναμε από κοινού ότι η ομάδα περί τον Αλέξη οδηγούσε το πλεούμενο στα βράχια την ώρα που μου επετίθετο βάναυσα, και του πρότεινα κοινή μας δράση προτού να είναι αργά, με συμβούλευε να κάνω υπομονή και με απέτρεπε από το να πέσω στην παγίδα της νοοτροπίας του αμυνόμενου μέσα στην ομάδα μας. Μια μέρα θυμάμαι ότι δεν άντεξα και του είπα: «Όταν κάποιος δέχεται επίθεση, η αμυντική στάση ενδείκνυται. Δεδομένου ότι προσπαθούν να με εξοντώσουν, δεν είναι παρανοϊκό να πιστεύω πως προσπαθούν να με εξοντώσουν!»Όταν την 6η Ιουλίου είχαν όλα πια τελειώσει, μου πήρε αρκετό καιρό να διαγνώσω τα αίτια της αποτυχίας μου να «διαβάσω» τους δύο συντρόφους μου: ο εσωτερικός διάλογος του Αλέξη και η υβριδική φύση του Ευκλείδη είχαν μπλοκάρει το ραντάρ μου αποτελεσματικότατα. Χρειάστηκε το αποτέλεσμα του δημοψηφίσματος και η ξαφνική μεταμόρφωσή τους που ακολούθησε για να ξεμπλοκάρει. Ήταν μια συγκλονιστική μεταμόρφωση που παρουσιάστηκε από τους κομματικούς ιδεολόγους του Σύριζα ως η αποθέωση του υπεύθυνου ριζοσπαστισμού. Όσο όμως και να πάσχιζαν να βρουν λόγια όμορφα για να διανθίσουν τη συνθηκολόγησή τους, οι κομματικοί προπαγανδιστές δεν μπόρεσαν να έρθουν καν «κοντά» στην περιγραφή της μεταμόρφωσης εκείνης την οποία θα βρεις, αναγνώστη, στην τελευταία σελίδα του 1984.Αναφερόμενος στον συνθηκολογημένο ιδεολόγο ακτιβιστή Ουίνστον Σμιθ, που, έως πρότινος, έδινε αγώνα μεγάλο κατά του Μεγάλου Αδελφού, ο Τζορτζ Όργουελ γράφει:«Τώρα δεν έτρεχε πια ούτε ζητωκραύγαζε… Βρισκόταν στο εδώλιο του κατηγορουμένου και ομολογούσε τα πάντα, ενοχοποιούσε τους πάντες… Η σφαίρα που πρόσμενε τόσον καιρό καρφωνόταν στο μυαλό του… Ω σκληρή, ανώφελη παρεξήγηση! Ω πεισματάρη, εκούσια εξόριστε από τους στοργικούς κόλπους. Δυο δάκρυα που μύριζαν τζιν κύλησαν στα μάγουλα εκατέρωθεν της μύτης του. Όλα ήταν εντάξει όμως, όλα ήταν καλά, ο αγώνας είχε τελειώσει. Είχε κερδίσει τη μάχη με τον εαυτό του. Αγαπούσε τον Μεγάλο Αδελφό.»

 

The post Αντί σχολίου περί παραίτησης Τσίπρα: Δύο σύντροφοι-αινίγματα (απόσπασμα από το ΑΝΙΚΗΤΟΙ ΗΤΤΗΜΕΝΟΙ, 2017) appeared first on Yanis Varoufakis.

 •  0 comments  •  flag
Share on Twitter
Published on July 02, 2023 02:40

Alexis Tsipras resigns: lessons for progressives

Following Greece’s latest election, after which Alexis Tsipras announced his resignation, a journalist asked me: “What conclusion do you draw from this situation?” Here is my answer:The crucial conclusion to be drawn is that radicals are never welcomed for long into the club of the powerful, even if they are willing to betray their principles to serve the powerful well. Tsipras has every reason to feel badly treated by the establishment.Having imposed on the people of Greece, efficiently and – some would add – ruthlessly, the policies that he was elected to oppose, he succeeded in stabilising Greece (at the expense, of course, of the majority of Greeks) on behalf of the international oligarchy. To do so, he embraced (in the name of the… radical left!) oligarchic policies that even the most fervent political representatives of the oligarchy, when in government, had baulked at introducing. And what did he get for it?While in government, doing the oligarchy’s dirty bidding, the establishment accommodated him, throwing his way the odd compliment. But, once the dirty deed was done, the powers-that-be abandoned him going all out in their support of their traditional political representatives – the New Democracy party led by Kyriakos Mitsotakis and the ramp PASOK party. Without a shred of gratitude to their true saviour, Tsipras, they ditched him in an electoral environment where– as a result of his own choices – he stood no chance of garnering support from the people whom he had subjected to the troika’s oligarchic torture.In short, leftists dallying with betrayal beware: It does not pay!

The post Alexis Tsipras resigns: lessons for progressives appeared first on Yanis Varoufakis.

2 likes ·   •  0 comments  •  flag
Share on Twitter
Published on July 02, 2023 02:11

June 1, 2023

Who’s Afraid of Central Bank Digital Currencies? Project Syndicate op-ed

Once upon a time, the greed of tobacco companies was channeled through libertarian outrage over the restriction of smokers’ freedom to choose cancer. Today, the outrage is serving the interests of bankers panicking at the prospect of central bank digital currencies.ATHENS – When First Republic Bank failed, the Federal Deposit Insurance Corporation organized a shotgun sale of its assets to JPMorgan Chase. That violated the FDIC’s cardinal rule that no bank owning more than 10% of insured US deposits should be allowed to expand further by absorbing another US bank. But, because sparing taxpayers the cost of another bank bailout took precedence, the US authorities permitted – indeed helped – America’s largest bank, already a too-big-to-fail (TBTF) institution, to grow even larger.In a rare show of bipartisanship, Democrats and Republicans alike applauded the FDIC’s actions, rejoicing that JPMorgan had stepped in with a “private sector” plan to avoid burdening the taxpayers. Unfortunately, the truth was less heroic: Jamie Dimon, JPMorgan Chase’s ubiquitous boss, negotiated a $50 billion credit line and a loss-sharing deal with the FDIC that will result in a $13 billion loss to US taxpayers. In short, the resolution of First Republic burdened Americans both with a hefty tax bill and with the larger systemic risks implicit in a bigger TBTF bank.First Republic was small, but its fate is a harbinger of bigger things. Owing to the rise in prices and (to a lesser extent) wages, the US public debt as a share of national income shrank. But with the Federal Reserve boosting interest rates to arrest inflation, the value of Treasury bills sitting on the banks’ books declined (why buy a second-hand, low-yield bond when you can buy a higher-yielding fresh one?). And since most of the safe assets held by banks are Treasury bills, bankruptcies like those of Silicon Valley Bank, Signature Bank, and First Republic ensued.This dynamic is unlikely to end any time soon. More banks will fail, which will help TBTF banks pose even larger systemic threats to society. Besides misleading the public that their taxes are being spared, the authorities are setting the stage for a future banking crisis, which will force an exasperated public to pay even more.There is an alternative to the tax-funded absorption of small banks like First Republic by megabanks like JPMorgan. And it would not shift the cost of backing uninsured deposits to the taxpayer: Fed deposit accounts or, equivalently, the gradual rollout of a Fed-issued digital dollar.Consider how a US central bank digital currency, or CBDC, would have worked out in the case of First Republic. Instead of having the FDIC guarantee the bank’s deposits with taxpayer money, the Fed creates digital accounts (or wallets) for First Republic’s depositors and credits their balance to them. Depositors can keep the money in their new Fed account, making payments from it using a username and PIN provided by the Fed, or transfer the balance to any other bank account.While on their Fed account, their deposits are de facto guaranteed by the Fed without any need to burden taxpayers or levy charges to other banks. If the Fed is worried that, by boosting the money supply, the associated increase in its balance sheet will be inflationary, it can sterilize the new money by selling an equivalent value of some of the mountain of assets (such as mortgages and bonds) it already owns.At the end of the day, taxpayers are fully shielded while megabanks, like JPMorgan, are not allowed to grow even larger. In fact, Wall Street finally faces welcome competition from the Fed accounts, forcing them to raise their game.I imagine outraged opponents of CBDCs rushing to their keyboards to denounce me for aiding Big Brother’s nefarious effort to gain control over citizens’ every transaction. But they are barking up the wrong tree. Digital money is already here, increasingly eradicating cash payments. At the drop of a hat, the IRS, the FBI, and even local police have instant access to our payments. Justin Trudeau, the Canadian prime minister, did not need a CBDC to freeze the bank accounts of protesting anti-vaccination truckers. Banks and Big Tech are regularly cutting off, or refusing to trade with, people whose views are deemed inappropriate.In other words, we already live in a techno-feudal society where we need to ask our bank, and indirectly our government, for permission to pay. Our digital payments can be centrally interdicted by credit card companies, banks, bureaucrats, and other unaccountable, opaque intermediaries.Perhaps counterintuitively, CBDCs can enhance citizens’ privacy relative to the status quo and shield us from exorbitantly centralized power. Checks and balances can be introduced based on two separate and siloed data-management systems. The system that manages Fed accounts can be made totally anonymous (just as crypto accounts are anonymous and identified by a long string of numbers) while a separate system supervised by relevant authorities can check for illicit activity such as tax evasion and money laundering. Thus, a proper and democratically controlled CBDC rollout can bring the combined benefits of strengthening tax collection, fighting deflation, and enhancing protection against Big Brother (and his many little brothers).So, why so much venom against CBDCs by those untroubled by the surveillance and control already exercised over us by Wall Street-controlled digital money? Who is really afraid of CBDCs?Once upon a time, the greed of tobacco companies was channeled through libertarian outrage over the restriction of smokers’ freedom to choose cancer. This time, the outrage is serving the interests of bankers panicking at the prospect of Fed accounts. Dimon and other masters of the TBTF universe are right to be scared, because a Fed CBDC would threaten their empire building. And bankers around the world are right to fear that many of their lucrative services would no longer be required. With those services – holding deposits, processing payments, and so on – “disintermediated,” they would suddenly be unable to hold societies hostage.

The post Who’s Afraid of Central Bank Digital Currencies? Project Syndicate op-ed appeared first on Yanis Varoufakis.

1 like ·   •  0 comments  •  flag
Share on Twitter
Published on June 01, 2023 02:08

The Strange Death of the Liberal Individual – Project Syndicate op-ed

Only a comprehensive reconfiguration of property rights over the increasingly cloud-based instruments of production, distribution, collaboration, and communication can rescue the foundational liberal idea of liberty as self-ownership. Reviving the liberal individual thus requires precisely what liberals detest: a revolution.ATHENS – My father was the epitome of the liberal individual, a splendid irony for a lifelong Marxist. To make a living, he had to lease his labor to the boss of a steel plant in Eleusis. But during every lunch break he wandered blissfully in the open-air backyard of the Archaeological Museum of Eleusis, where he luxuriated in the discovery of ancient steles full of clues that antiquity’s technologists were more advanced than previously thought.Following his return home, at just after 5 p.m. every day, and a late siesta, he would emerge ready to share in our family life and to write up his findings in academic articles and books. His life at the factory was, in short, neatly separated from his personal life.It reflected a time when even leftists like us thought that, if nothing else, capitalism had granted us sovereignty over ourselves, albeit within limits. However hard one worked for the boss, one could at least fence off a portion of one’s life and, within that fence, remain autonomous, self-determining, free. We knew that only the rich were truly free to choose, that the poor were mostly free to lose, and that the worst slavery was that of anyone who had learned to love their chains. Still, we appreciated the limited self-ownership we had.Young people today have been denied even this small mercy. From the moment they take their first steps, they are taught implicitly to see themselves as a brand, yet one that will be judged according to its perceived authenticity. (And that includes potential employers: “No one will offer me a job,” a graduate told me once “until I have discovered my true self.”) Marketing an identity in today’s online society is not optional. Curating their personal lives has become some of the most important work young people do.Before posting any image, uploading any video, reviewing any movie, sharing any photograph or tweet, they must be mindful of whom their choice will please or alienate. They must somehow work out which of their potential “true selves” will be found most attractive, continually testing their opinions against their notion of what the average opinion among online opinion-makers might be. Because every experience can be captured and shared, they are continually consumed by the question of whether to do so. And even if no opportunity actually exists for sharing the experience, that opportunity can readily be imagined, and will be. Every choice, witnessed or otherwise, becomes an act in the careful construction of an identity.One need not be a leftist to see that the right to a bit of time each day when one is not for sale has all but vanished. The irony is that the liberal individual was snuffed out neither by fascist brownshirts nor by Stalinist commissars. It was killed off when a new form of capital began to instruct youngsters to do that most liberal of things: be yourself. Of all the behavioral modifications that what I call cloud capital has engineered and monetized, this one is surely its overarching and crowning achievement.Possessive individualism was always detrimental to mental health. The techno-feudal society that cloud capital is fashioning made things infinitely worse when it demolished the fence that provided the liberal individual with a refuge from the labor market. Cloud capital has shattered the individual into fragments of data, an identity comprising choices expressed by clicks, which its algorithms are able to manipulate in ways no human mind can grasp. It has produced individuals who are not so much possessive as possessed, or rather persons incapable of self-possession. It has diminished our capacity to focus by co-opting our attention.We have not become weak-willed. No, our focus has been hijacked by a new ruling class. And because the algorithms embedded in cloud capital are known to reinforce patriarchy, invidious stereotypes, and pre-existing oppression, the most vulnerable – girls, the mentally ill, the marginalized, and the poor – suffer the most.If fascism taught us anything, it is our susceptibility to demonizing stereotypes and the ugly attraction (and potency) of emotions like righteousness, fear, envy, and loathing that they arouse in us. In our contemporary social reality, the cloud brings us face to face with the feared and loathed “other.” And because online violence seems bloodless and anodyne, we are more likely to respond to this “other” with taunting, demeaning language and bile. Bigotry is techno-feudalism’s emotional compensation for the frustrations and anxieties we experience in relation to identity and focus.Comment moderators and hate-speech regulation can’t stop this brutalization because it is intrinsic to cloud capital, whose algorithms optimize for the cloud rents that flow more copiously toward Big Tech’s owners from hatred and discontent. Regulators cannot regulate artificial-intelligence-driven algorithms that even their authors cannot understand. For liberty to have a chance, cloud capital needs to be socialized.My father believed that finding something timelessly beautiful to focus on, as he did while wondering among the relics of Greek antiquity, is our only defense from the demons circling our soul. I have tried to practice this over the years in my own way. But in the face of techno-feudalism, acting alone, isolated, as liberal individuals will not get us very far. Cutting ourselves off from the internet, switching off our phones, and using cash instead of plastic is no solution. Unless we band together, we will never civilize or socialize cloud capital – and never reclaim our own minds from its grip.And herein lies the greatest contradiction: Only a comprehensive reconfiguration of property rights over the increasingly cloud-based instruments of production, distribution, collaboration, and communication can rescue the foundational liberal idea of liberty as self-ownership will require. Reviving the liberal individual thus requires precisely what liberals detest: a new revolution.

The post The Strange Death of the Liberal Individual – Project Syndicate op-ed appeared first on Yanis Varoufakis.

4 likes ·   •  0 comments  •  flag
Share on Twitter
Published on June 01, 2023 02:04

May 29, 2023

La Stampa interview (English version) on Greek gvt refugee policy, Greece’s economy, MeRA25′ electoral setback, the euro, Italy’s PD and… Angela Merkel

In this post you will find my original answers (in English) to La Stampa ‘s varied questions (27/5/2023); from the Greek government’s shameful policy on refugees and MeRA25’s electoral setback, to the future of the Eurozone, my friend Elly Schlein’s leadership of Italy’s main opposition party, the PD and, yes, Angela Merkel!Almost all parties, on the campaign trail during the recent Greek election, were in favour of the government’s policy of border controls. A few days before Greece went to vote, a chilling video, published by the New York Times, went around the world: the Greek Coast Guard can be seen abandoning a group of migrant people in the middle of the sea. Are the police turning away migrants, from Evros to the islands,? You, however, were the only leader to have asked a parliamentary question to the Mitsotakis government, accusing him of hiding these inhumane practices.Mr Mitsotakis’ government is actively and consciously violating international law by pushing vessels with vulnerable refugees back into the stormy Aegean Sea. It is a deliberate policy to make our men and women of the Greek Coastguard commit acts which, according to the Law of the Sea and basic human decency, can be described not only as shameful but also illegal. We now have solid evidence that, not only are they pushing flimsy boats back in mid-sea but, even worse, they force refugees that have already landed in Greece back into boats which they then tow back out to sea where they are abandoned.MeRA25, the party that I lead, exposed these crimes in Parliament and, besides, put forward the real reason behind Mitsotakis’ inhumanity: He has chosen to dominate Greek politics through a combination of, on the one hand, cozing up to Big Business and the Greek oligarchs while, on the other hand, pacifying the masses of the impoverished Greeks with large doses of ultranationalism and thinly-covered, but overwhelming, racism.I was in Athens for the elections. I have also been on Evros and interviewed many people. It seems that Greeks are becoming less interested in the migrant issue because there are other problems (economy, wages, inflation) and there have been too many arrivals in recent years. Is your country forgetting human rights?Yes. A population that has been brutalised by thirteen years of crisis, whose median per capita real incomes are 40% lower than in 2007, and whose democracy was crushed in 2015 (when their brave referendum vote was ignored) are now too numb to care about abstract rights. And it is not just the rights of refugees, of ‘others’, that they have become numb towards – it is their own rights too, as witnessed by the apathy toward the exposure of a Prime Minister who has been caught red-handed eavesdropping on political opponents, even on members of his cabinet!Concerning the wall with Turkey. In your opinion, should Greece’s borders close?Of course not. It is one thing to say that a country has the right to control its borders and quite another to say that it will close them down, annulling the internationally recognised right of refugees to apply for asylum.In your opinion, how should the migrant issue be addressed at the European level? Reception, quotas, walls?Walls are a disgrace to humanity. When Donald Trump was screaming “Build the Wall!”, Europeans condemned him – rightly. For us to hide behind our own walls is the apotheosis of hypocrisy. MeRA25’s view, and the view of our paneuropean movement DiEM25, is simple: Europe is an aging continent. We have a real need for many migrants every year. We also have a duty to accept refugees from the wars and the climate catastrophe we are partly to blame for. So, first, we must replace the Dublin framework with one where member-states share migrants and refugees, rather than ‘imprisoning’ them in border countries like Greece and Italy. Secondly, we must open centres in Asia and Africa where people can apply for refugee or migrant status without having to cross deserts and navigate rough seas.Let’s go over last Sunday’s elections. Although the turnout was low (on an absolute level, 58.7 percent), Premier Mitsotakis overwhelmed. The left came out slaughtered, as a whole. How do you explain this collapse?Hard to know where to start. The left, internationally, has never recovered from the collapse of the Soviet Union in 1991 and, later, from its inability to take advantage of the collapse of financialised capitalism in 2008. In the EU, SYRIZA’s capitulation in July 2015, against the verdict of 62% of voters who ordered us not to capitulate in that magnificent referendum, destroyed the very real opportunity Europe’s Left had to put forward a new agenda for the EU – one that moved away from the principle of ‘socialism for the bankers & the oligarchs with harsh austerity for the rest’. Here in Greece, that capitulation led to the rise of the Mitsotakis government who, subsequently, went into an Orban-like, or Erdogan-like, pact with the oligarchic media to create a mass propaganda machine which – in combination with popular anger over SYRIZA’s 2015-era capitulation – handed an unprecedented hegemony to Mitsotakis. Lastly, the pandemic caused the European Central Bank to loosen up the purse strings (along with the Recovery Fund), the result being that Mitsotakis used up another €50 billion of debt to buy influence. Of course, this irresponsible debt binge will come back to haunt the very voters who re-elected Mitsotakis, along with everyone else. Before long, La Stampa will be reporting on the ‘new’ Greek economic crisis – but that does not bother Mr Mitsotakis who only cares about his short-term dominance.Writer Petros Markaris, in an interview with La Stampa, said that the left no longer has a credible and effective recipe, and that is why it loses. This is probably right. Except that Mr Markaris, blinded by his hatred of the left, was saying the same even when we, leftists, had a credible and effective set of policies – which he, and his ilk, opposed tooth and nail.Markaris also said that you are not credible because you are a rich man who wants to defend the poor. If his logic is right, it would mean that only the sick can care for the sick, only the mentally disturbed can care for the mentally disturbed, only blacks can oppose racism and only women can fight against patriarchy. I wonder how credible Mr Markaris can be given such absurd views. [By the way, while perfectly comfortable when compared to the masses out there, I am not rich – but that’s another story.]The poor, Markaris adds, can be defended better by the rich people of the center-right, now in government. What do you answer?Follow the money, is my answer. The median worker is poorer today than when the Mitsotakis government took over. As we speak, in a country of ten million souls two million homes and businesses are about to be confiscated by funds belonging to the ruling class (that adores Mr Mitsotakis’s government) which they have paid no more than 5% of the face value of those people’s loans. Additionally, up to a million young people have left the country while the oligarchs behind the Mitsotakis government collect greater profit rates than almost anywhere else in the world. So much for the protection this government of the oligarchs is offering the poor!For you, it is a shock to be left out of Parliament. How will you organize yourselves now? Are you thinking, by any chance, of leaving politics? You are obviously misinformed. While MeRA25 fell a mere 23 thousand votes short of winning 9 seats in Parliament on 21st May, a new election is scheduled for the 25th of June which we are contesting with all our might and enthusiasm. As for leaving politics, it is impossible. I am the very definition of how Aristotle described a human being: a ‘political animal’!What do you think about the Syriza-Pasok “civil war”? Exactly what you think of the ‘civil war’ between Coca and Pepsi Cola: Not interesting!Wouldn’t a united center-left have favored the whole left?Not since the late 1970s. From 1980 onwards, and especially after the 1990s, the centre left ceased to be even social democratic. They were co-opted by the financial sector and lost their capacity (often their interest) to defend the workers and the poor. Thus, the centre left and the centre right formed an effective cartel working in the interests of the very few, the two blocks being the two different political faces of Big Business. It is in this sense that a united centre left would be terrible for the people – and, thus, for the left.Wasn’t “Demetra” (Nb., MeRA25’ proposed public, free digital payments system) a bit too radical a proposition? Did “Demetra” scare many voters?What scared voters was the very well-planned media campaign to demonise MeRA25 and myself personally, for the simple reason that we exposed the financial crimes against the population committed by the oligarchs who ‘happened’ to own every single TV and radio station. This is how a moderate, technically superb proposal for a publicly owned free digital payments system – that we named ‘Demetra’, was presented as the Satan. When the mere possibility of a dialogue is drowned in the shrieks of the oligarchs’ mouthpieces, democracy dies and fear rules.Many accuse you of still wanting to exit the euro while the Greek economy is growing.The Greek economy is not growing. What is growing is our already gigantic debt and, with it, the debt-fuelled earnings of the top 20% – just as they were before 2008 with the result we all know: the insolvency of our nation. As for the euro, no, I do not want us to exit the euro. At the same time, there are things that need to happen in Greece to make our society viable – to stop the migration of our young whose departure is turning the country into a desert inhabited mostly by old poor Greeks and rich foreigners. The problem is that, whenever MeRA25 proposes these minimum policy changes (e.g., the end of prepayment of small business taxes, or the reduction in VAT from 24% to 15%, the replacement of the secondary market for non-performing loans with a public bad bank), the answer we get is: If you do these things, Frankfurt with will shut your banks and throw you out of the euro. At which point, I respond: Let them do their worst. We will implement all moderate, necessary and logical policies without which Greece will die. You see, I happen to hold the view that the currency should be serving the people, not the other way round.Why do you say that Greece’s “economic miracle” is just an illusion, and instead that Greece is more bankrupt than ever?Yes. When we went bankrupt in 2010, our debt was €300 billion and our income €220 billion. Today, our debt is €420 billion and our income around €200 billion. Add to that the trebling of non-performing private debt and you get the true picture. The only reason there is this illusion of a ‘Greek economic miracle’ is that the ECB is still buying our debt, vulture funds are making huge profits by buying private properties at hugely knockdown prices and, as I mentioned, the government has been borrowing-and-spending as if there is no tomorrow.Are you still convinced that the eurozone is going to “crash against the rocks”?The only thing that stopped the eurozone from dying was the nearly €8 trillion that the ECB printed and passed on to the financial sector since 2009. The result was, first, asset price inflation that benefitted only the rich and, after the pandemic and Ukraine, huge price inflation that again only benefitted the rich, while causing a huge cost-of-living, with added poverty, crisis across the eurozone. Now, the ECB is in a terrible dilemma: Push interest rates further up, and risk crushing Italy, banks and corporations? Or not increase interest rates and watch inflation run away from them? Clearly, they will try to buy time by pushing interest rates up while also printing money for the banks and the corporations. Meanwhile, as a result of these insane and misanthropic policies followed by the eurozone since 2010, Europe is falling behind America and China on every technological front that matters: AI, sophisticated batteries, microchips, renewable energy etc. So, the price we paid for Draghi’s “whatever it takes to save the euro”, in conjunction with universal austerity, is a continent full of poorer Europeans that is falling behind the rest of the world economically, technologically and, yes, geostrategically – with the added misery of growing discontent that feeds into varieties of neofascism.The left is in crisis in many European countries. What is changing in Europe? As in the 1930s, the left’s failure is giving rise to a new form of disguised fascism that is having a revival across a Europe which has lost to the United States any degree of sovereignty it once aspired to; especially after the war in Ukraine.Next year there is a vote in the European elections. What do you think is the proposal to work around, to build a credible alternative?I still believe that the European Green New Deal that our movement, DiEM25, presented to Europeans just before the 2019 European Parliament elections, is the only agenda that can do the trick of putting Europe back on the road toward sustainability, poverty-reduction and technological progress. Unfortunately, there is no paneuropean alliance of political parties to put it to Europe’s voters. DiEM25 will try again, of course, but I doubt that we will have a better chance to be heard in 2024 than we had in 2019.You are a close friend of Elly Schlein. She said “the PD has done so much damage in Italy.” Now, with Schlein, is the center-left becoming left again? I send my love, solidarity and wishes to Elly. I fear that her worst enemies are within the PD. Her success will depend on dealing with them, before she can take on Meloni.How do you judge Giorgia Meloni’s government? In terms of economics (she, for example, agrees with you on the EU’s fiscal compact), and in terms of rights and ideology? Is the legacy of Fratelli d’Italia scary, in your opinion, compared to the historical Italian far right? Are neo-fascist sympathies scary, or are they outdated categories?So far, Meloni has been to the Italian far right what Tsipras was to the Greek radical left: a Prime Minister who followed to the letter the commands of Brussels, Frankfurt and Washington while trying to pay lip service to the ideological principles of her party. That her party’s ideological origins, rooted in midwar fascism, are scary, there is little doubt.Over the years, have you forgiven Angela Merkel anything, or is your judgment always the same?I have always been nuanced, careful and fair in my criticism of Angela Merkel. My greatest criticism, which has been confirmed by events since her retirement, was that she wasted the huge political capital that she so carefully and skilfully built up over the years. She was the only European politician who, between 2009 and 2012, had the political capital to unite Europe, to set the process in motion for the EU’s real political union. Instead of doing that, she frittered her political capital away in one attempt after the other to prevent Europe’s political unification – the result being the sorry state of Germany today within an EU that the rest of the world (the US and China in particular) looks at as a sad irrelevance.

The post La Stampa interview (English version) on Greek gvt refugee policy, Greece’s economy, MeRA25′ electoral setback, the euro, Italy’s PD and… Angela Merkel appeared first on Yanis Varoufakis.

 •  0 comments  •  flag
Share on Twitter
Published on May 29, 2023 14:25

May 22, 2023

Our defeat in context: Greece’s Erdogan-isation is almost complete

The people spoke. Unlike in 2019, when MeRA25 won nine seats in Greece’s Parliament, in yesterday’s election we failed to clear the 3% hurdle, thus, electing no MPs. However, this freshly minted Parliament was condemned before it got a chance to convene. Kyriakos Mitsotakis, the conservative party leader, who won handsomely, is about to dissolve it so as to secure another general election, in less than a month, to be fought on a less proportional electoral system that, he trusts, will deliver him a thumping parliamentary majority.So, MeRA25 lives to fight another day. Bruised by an election outcome at odds not only with all opinion polls (which predicted we would be gaining between 50% and 80% more votes than in 2019) but also with the enthusiasm we encountered everywhere we went (e.g., with the large crowds that came to our rallies), we are dusting ourselves off and readying to go out there to campaign once more. Clearly, we have a lot of soul-searching to do – but only after the next election is over and done with and we have fought the good fight to make amends for yesterday’s failure.For now, I leave you with two thoughts about the big picture that emerged out of the ballot boxes yesterday across Greece; a blue-cum-black picture reflecting the ultra-rightist tsunami that swept the land.First, there is a cunning resemblance between what happened yesterday here in Greece and what happened last week in Turkey. President Erdogan of Turkey had presided over a people sinking fast into poverty, economic policies that are clearly not fit for purpose, and a logistical debacle following the lethal earthquake which cost thousands of lives. However, deploying cleverly a combination of ultra-nationalism, social conservatism, a pro-Big Business agenda, a network of patronage, and huge doses of authoritarianism, Erdogan managed to reproduce his electoral and discursive hegemony. Exactly the same can be said about Mitsotakis: He presided over a steady diminution of median real incomes, had a terrible pandemic, many of our forests burned down on his watch, was caught red-handed eavesdropping on his political opponents and even his own ministers, behaved outrageously when 57 young people were killed in an avoidable railway accident etc. And yet, like Erdogan, deploying cleverly a combination of ultra-nationalism, social conservatism, a pro-Big Business agenda, a network of patronage and huge doses of authoritarianism, Mitsotakis managed to reproduce his electoral and discursive hegemony.Secondly, MeRA25 seems to have suffered because we tried to inspire our base with hard-hitting truths and a call to arms, rather than soothing narratives falsely claiming that we could costlessly turn things around for the many. For instance, we exposed the lie that Greece had turned the economic corner by demonstrating that, against the grain of the financial sector’s fibs, the Greek state and the Greek private sector were more bankrupt than ever; that the only way the many can recover some of their real incomes and control over their lives is by clashing with an ironclad establishment. It turned out that the voters did not want to hear bad news, nor cared for calls to arms. It is not that they are naïve enough to believe the rubbish about Greece’s so-called ‘Success Story’. They buy none of it. Nevertheless, they are tired of bad news; they are tired of struggles, battles and war cries.This is the mountain MeRA25 must now climb: How to persuade bad-news-averse marginal voters to vote for us again without plying them with soothing lies.

 

Watch this space.

The post Our defeat in context: Greece’s Erdogan-isation is almost complete appeared first on Yanis Varoufakis.

4 likes ·   •  0 comments  •  flag
Share on Twitter
Published on May 22, 2023 02:12

May 19, 2023

To βίντεο-μανιφέστο του ΜέΡΑ25 για τις εκλογές της 21ης Μάη 2023

Το μέλλον δεν είναι αυτό που ήταν. Προσφέρει στα παιδιά μας όλο και λιγότερες ευκαιρίες απ’ όσες είχαμε εμείς. Τόσο οι καλές σπουδές όσο κι η σκληρή δουλειά δεν εξασφαλίζουν τίποτα. Γι’ αυτό, τα παιδιά μας είτε μεταναστεύουν είτε αναγκάζονται να ζουν χωρίς όνειρα, σκυφτά. Τα νέα παιδιά… γονείς… γιαγιάδες και παππούδες… απαιτούμε ένα καλύτερο μέλλον.Το καλύτερο μέλλον όμως απαιτεί ΡΗΞΗ. ΡΗΞΗ μ’ εκείνους που πλουτίζουν από το ζοφερό τώρα και, όπως οι μαυραγορίτες της Κατοχής, κάνουν τα πάντα να μην αλλάξει τίποτα!

Η συνέχεια επί της οθόνης…

The post To βίντεο-μανιφέστο του ΜέΡΑ25 για τις εκλογές της 21ης Μάη 2023 appeared first on Yanis Varoufakis.

 •  0 comments  •  flag
Share on Twitter
Published on May 19, 2023 10:08

April 26, 2023

ΜέΡΑ25: Δεν ξεχνάμε πως την Λιτότητα την εισήγαγαν οι Γερμανοί σοσιαλδημοκράτες – το SPD, στο οποίο κάποιοι «προοδευτικοί» σήμερα καταθέτουν διαπιστευτήρια

Η γενικευμένη λιτότητα επιβλήθηκε στην Ευρώπη, όχι από τους Χριστιανοδημοκράτες-Συντηρητικούς αλλά, από τo SPD – τους Γερμανούς σοσιαλδημοκράτες. Την αρχή έκανε τo 2002 ο Καγκελάριος Σρέντερ με σκληρές επιθέσεις εναντίον των γερμανών εργαζόμενων εκατομμύρια των οποίων καταδικάστηκαν στην επισφαλή, κακοπληρωμένη, μερικής απασχόλησης εργασία (μέσω των «μεταρρυθμίσεων» Hartz 4 που σχεδίασε ο τότε διευθύνων σύμβουλος της Volkswagen).Κι όταν ήρθε το Μεγάλο Κραχ του 2008, δύο σοσιαλδημοκράτες υπουργοί (της τότε συγκυβέρνησης υπό την Άγκελα Μέρκελ) επέβαλαν σκληρή λιτότητα στους γερμανούς εργαζόμενους, την ώρα που διέσωζαν οι τράπεζες με €600 δις των γερμανών πολιτών. Ήταν ο κ. Όλαφ Σολτς (Υπουργείο Εργασίας) και ο. κ. Πέερ Στάνμαϊερ (Υπουργείο Οικονομικών).Ναι, ίδιος κ. Σόλτς, του ίδιου SPD, στον οποίον κάποιοι έλληνες πολιτικοί σήμερα καταθέτουν διαπιστευτήρια ζητώντας στήριξη της προεκλογικής τους προσπάθειας να συνεχίσουν το έργο της λιτότητας για τους πολλούς και του «σοσιαλισμού» για τραπεζίτες, φαντς και ολιγάρχες – πάντα, βέβαια, στο όνομα της “προόδου” και της “σοσιαλδημοκρατίας”.Ακολουθεί απόσπασμα από το βιβλίο μου «Η Αρπαγή της Ευρώπης» (Αθήνα: Πατάκης, 2016) …Η αύξηση των κερδών από χάρτινους τίτλους δελέασε τους Ευρωπαίους σοσιαλδημοκράτες και τους Αμερικανούς Δημοκρατικούς να συνάψουν φαουστιανό συμβόλαιο με τους τραπεζίτες της Γουόλ Στριτ, του Σίτυ του Λονδίνου, της Φρανκφούρτης και του Παρισιού: Εμείς, έλεγαν οι κυβερνώντες σοσιαλδημοκράτες στους τραπεζίτες, θα σας επιτρέψουμε να δράτε ανεξέλεγκτα, να δημιουργείτε ό,τι μορφή παραγώγων χρέους θέλετε και να τα εμπορεύεστε κατά το δοκούν. Εσείς θα παραχωρείτε σε εμάς, στα δημόσια ταμεία, ένα μικρό ποσοστό των κερδών σας ώστε εμείς να χρηματοδοτούμε το κοινωνικό μας κράτος (ίσως και τις προεκλογικές μας εκστρατείες…). Άλλο που δεν ήθελαν οι τραπεζίτες, εφόσον οι πολιτικοί της κεντροαριστεράς συναινούσαν στην πλήρη απορρύθμιση των αγορών χρήματος.Έμοιαζε με αμοιβαίως επωφελή συμφωνία. Οι τραπεζίτες απελευθερώθηκαν από τους ρυθμιστικούς περιορισμούς και οι σοσιαλδημοκράτες απελευθερώθηκαν από την αγγαρεία να τα βάζουν με τους βιομήχανους για το ποιο μέρος των βιομηχανικών κερδών θα φορολογούσε το κράτος για να χρηματοδοτεί το κράτος πρόνοιας. Οι τραπεζίτες παρίσταναν τους δυσαρεστημένους, επειδή έδιναν μερικά ψίχουλα στους πολιτικούς και στο κράτος, ενώ οι σοσιαλδημοκράτες προσποιούνταν ότι καταλάβαιναν τι έλεγαν όταν έβγαζαν πύρινους λόγους για τα οφέλη από το νέο μοντέλο Πυραμιδικής Μεγέθυνσης στο οποίο συναινούσαν. Με ομηρικούς όρους, οι σοσιαλδημοκράτες της Ευρώπης έγιναν οι σύγχρονοι Λωτοφάγοι.Ο λωτός, που έκανε τους ευρωπαίους σοσιαλδημοκράτες απαθείς και συνένοχους με τις τρομερές πρακτικές των αχαλίνωτων αγορών χρήματος, ήταν το ιδιωτικό χρήμα που τύπωνε ανεξέλεγκτα η Γουόλ Στριτ και οι ευρωπαίοι μιμητές της. Ο γλυκός χυμός του λωτού αποκοίμισε τους ευρωπαίους σοσιαλδημοκράτες και τους έκανε να πιστέψουν βαθειά ότι μπορούσαν να έχουν και την πίτα ολόκληρη και τον σκύλο χορτάτο. Ότι δεν υφίστατο πια κανένας κίνδυνος κραχ, καθώς μια μυθική χήνα θα γεννούσε αυξανόμενες ποσότητες χρυσών αυγών με τα οποία θα μπορούσαν να χρηματοδοτούν το κράτος πρόνοιας – το μόνο πράγμα που κράτησαν ζωντανό στην μνήμη τους για να τους θυμίζει γιατί ήταν σοσιαλδημοκράτες.Έτσι, όταν το 2008 κατέρρευσαν οι πυραμίδες του αγορών χρήματος, οι σοσιαλδημοκράτες δεν διέθεταν πλέον τα αναλυτικά εργαλεία ή το ηθικό ανάστημα για να πουν στους τραπεζίτες: «Ως εδώ!» ή για να αντισταθούν στις απαιτήσεις των τραπεζιτών να μεταφερθούν οι δικές τους απέραντες ζημίες, αποτέλεσμα της αφροσύνης τους, στους ώμους των ασθενέστερων πολιτών. Και σε αντίθεση με τους αμερικανούς ομολόγους τους, οι οποίοι μετά τη νίκη του Μπάρακ Ομπάμα τον Νοέμβριο του 2008 επανήλθαν στην εξουσία, οι ευρωπαίοι σοσιαλδημοκράτες δεν είχαν καν τη στήριξη μιας λειτουργικής κεντρικής τράπεζας, με δεδομένο τον κατακερματισμό της ευρωζώνης σε πολλά τραπεζικά συστήματα και κράτη στερούμενα κεντρικής τράπεζας που μπορούσε να παρέμβει συστηματικά την στιγμή που ξεσπά μια συστημική κρίση.Μη διαθέτοντας τα ηθικά, πνευματικά και χρηματοοικονομικά εργαλεία που οι ίδιοι ή οι προκάτοχοί τους είχαν ακυρώσει τόσο πρόθυμα (ή είχαν αρνηθεί να δημιουργήσουν μερικά χρόνια νωρίτερα), οι ευρωπαίοι σοσιαλδημοκράτες, υπό την επίρροια του λωτού των χρηματαγορών,  ήταν έτοιμοι να υποκύψουν, να σκύψουν το κεφάλι στις απαιτήσεις των τραπεζιτών. Έτσι αποδέχθηκαν, και μάλιστα ενστερνίστηκαν, τα προγράμματα δήθεν «διάσωσης» τραπεζών και κρατών υπό όρους καταστροφικής λιτότητας για τους ασθενέστερους. Έτσι έκλεισαν τα μάτια στη χυδαία μεταβίβαση του κόστους της κρίσης από εκείνους που την δημιούργησαν σε εκείνους που ποτέ δεν είχαν στον ήλιο μοίρα – στην πλειονότητα των πολιτών, γερμανών και ελλήνων, σε εκείνους ακριβώς τους ανθρώπους τους οποίους υποτίθεται ότι εκπροσωπούσαν οι σοσιαλδημοκράτες.Όπως ήταν αναμενόμενο, και φυσιολογικό, η ευρωπαϊκή σοσιαλδημοκρατία ισοπεδώθηκε από τα αποτελέσματα της συνθηκολόγησής της με πρακτικές που, αρχικά, δημιούργησαν την μεγαλύτερη μεταπολεμική κρίση και, τελικά, μετέφεραν το μέγιστο βάρος στους ισχνότερους ώμους, αφήνοντας ανοιχτό τον δρόμο στην ρατσιστική Ακροδεξιά να παρουσιάζονται ως οι προστάτες των αδυνάμων, αρκεί βέβαια να είχαν το «σωστό» αίμα και χρώμα δέρματος.

The post ΜέΡΑ25: Δεν ξεχνάμε πως την Λιτότητα την εισήγαγαν οι Γερμανοί σοσιαλδημοκράτες – το SPD, στο οποίο κάποιοι «προοδευτικοί» σήμερα καταθέτουν διαπιστευτήρια appeared first on Yanis Varoufakis.

 •  0 comments  •  flag
Share on Twitter
Published on April 26, 2023 02:57

April 25, 2023

What to do about the Parthenon Marbles – interviewed by Michael Portillo

Following my article in Unherd about the Parthenon Marbles, Michael Portillo interviewed me on the subject for GB News.

The post What to do about the Parthenon Marbles – interviewed by Michael Portillo appeared first on Yanis Varoufakis.

 •  0 comments  •  flag
Share on Twitter
Published on April 25, 2023 02:15

April 20, 2023

Απαίτηση των Καιρών η Νέα Μεγάλη Αγωνιστική Αριστερά που οικοδομεί το ΜέΡΑ25-ΣΥΜΜΑΧΙΑ ΓΙΑ ΤΗ ΡΗΞΗ – η τελευταία μου ομιλία στη Βουλή πριν τις εκλογές

Το ΜέΡΑ25 έφερε το ΟΧΙ στη Βουλή τον Ιούλιο του 2019. Στα τέσσερα χρόνια από τότε, το ΜέΡΑ25 όχι μόνο τίμησε εκείνο το ΟΧΙ αλλά και έδωσε δείγματα διακυβέρνησης καταθέτοντας σχέδια νόμου, τροπολογίες και θέσεις που απαντούν στο ερώτημα “Τί θα μπορούσε να γίνει ακόμα και σήμερα, σε αυτό το σαθρό σύστημα, υπέρ των πολλών;” Τέλος, μετά το 1ο Διαβουλευτικό Συνέδριό μας, βάλαμε τις βάσεις της προγραμματικής, μετωπικής, ενότητας της Αριστεράς που δεν ξεπουλήθηκε, που δεν ενδιαφέρεται για μια θέση στο τραπέζι των ολιγαρχών, που δεν υποτάσσεται. Αποτέλεσμα τα ενωτικά ψηφοδέλτια του «ΜέΡΑ25-ΣΥΜΜΑΧΙΑ ΓΙΑ ΤΗ ΡΗΞΗ» – την φιλοσοφία του οποίου ανέπτυξα για τελευταία φορά στη Βουλή στην πιο κάτω ομιλία – λίγο πριν κλείσει προ των εκλογών. Η ανταπόκριση της Νεολαίας, του κόσμου της εργασίας, της διανόησης, των τεχνών και των κινημάτων είναι συγκινητική. Δίνει σε όλες και όλους μας τη βάσιμη ελπίδα ότι το «ΜέΡΑ25-ΣΥΜΜΑΧΙΑ ΓΙΑ ΤΗ ΡΗΞΗ» θα αποδειχτεί το θεμέλιο πάνω στο οποίο χτίζεται ήδη η Νέα Μεγάλη Αγωνιστική Αριστερά.ΤΕΛΕΥΤΑΙΑ ΟΜΙΛΙΑ ΣΤΗ ΒΟΥΛΗ ΠΡΟ ΤΩΝ ΕΚΛΟΓΩΝ ΤΗΣ 21ης  ΜΑΗ 2023 Κυρίες και κύριοι συνάδελφοι, κλείνουμε σήμερα δυστυχώς με μια τροπολογία η οποία αποδεικνύεται νάρκη στα θεμέλια αυτού που έχει μείνει από την πληγωμένη, καταρρακωμένη, αστική δημοκρατία του τόπου.Κύριε Βορίδη, για μας δεν είναι ούτε θέμα υπολογισμού, ούτε θέμα αριθμητικής. Είναι θέμα αρχής για το ΜέΡΑ25. Είναι θέμα αρχής να μην επιτρέψουμε στην εξουσία είτε αυτή είναι νομοθετική, είτε είναι δικαστική να αποφασίζει σε ποιους θα δώσει και από ποιους θα στερήσει το δικαίωμα του εκλέγεσθαι.Είναι ξεκάθαρη η θέση μας. Τη Χρυσή Αυγή, το κόμμα Κασιδιάρη σήμερα, το επόμενο ναζιστο-φασιστικό μόρφωμα που θα προκύψει διεκδικώντας την ψήφο συμπολιτών μας που η κρίση τούς έκανε να πέσουν στην παγίδα του τυφλού μίσους, κάθε φασίζον κόμμα το ΜέΡΑ25 είμαστε εδώ ταμένοι να το εξαφανίσουμε, αλλά να το εξαφανίσουμε στην κάλπη με δημοκρατικές και κινηματικές διαδικασίες, που αυτοί οι φασίστες θέλουν να μας στερήσουν το δικαίωμα να ακολουθούμε, που θέλουν να μας βάλουν στον γύψο.Διότι αρχή του ΜέΡΑ25, κύριε Βορίδη, και θα το πω άλλη μια φορά, είναι η εξής. Δεν γίνεται στην προσπάθειά σου να σώσεις τη Δημοκρατία από αυτούς που θέλουν να την ακρωτηριάσουν, εσύ ο ίδιος, εσύ η ίδια να την ακρωτηριάζεις.Ελπίζω να μου επιτρέψετε, κύριε Υπουργέ, χωρίς καμία διάθεση για ρεβανσισμό ή για αναπόληση του παρελθόντος, αλλά νομίζω επειδή έχει ιστορική σημασία. Ήσασταν Γραμματέας της Νεολαίας της ΕΠΕΝ. Αυτό έχει σημασία, γιατί εσείς έρχεστε εδώ με μια σειρά από τροπολογίες που βασίζονται στην ιδέα της πραγματικής ηγεσίας του κόμματος Κασιδιάρη. Ήσασταν στην ΕΠΕΝ. Τι ήταν η ΕΠΕΝ; Ήταν ένα κόμμα με εικονικό αρχηγό τον Χρύσανθο Δημητριάδη και πραγματικό τον Γεώργιο Παπαδόπουλο.Ίσως η τροπολογία που φέρατε, και τώρα την τροποποιείτε ακόμη περισσότερο, να μην είναι τίποτα άλλο από μια φροϋδική ολίσθηση, μια κίνησή σας να ξεπλύνετε το γεγονός ότι ήσασταν σε ένα τέτοιο κόμμα με εικονική ηγεσία. Είτε αυτό είναι, είτε το άλλο. Δεν υπάρχει άλλη λογική. Η άλλη λογική είναι η κυνική επιστράτευση της συσσωρευμένης εμπειρία σας στον χώρο της Ακροδεξιάς για να πάρετε μερικά ψηφαλάκια από αυτή τη δεξαμενή. Δεν έχει όμως σημασία. Είτε πρόκειται για φροϋδικό ολίσθημα, είτε πρόκειται για κυνική τακτική, το αίμα νερό δεν γίνεται.Κυρίες και κύριοι Βουλευτές και Βουλεύτριες της Νέας Δημοκρατίας, ανεχτήκατε, εκθρέψατε και συμπεριλάβετε στους κόλπους σας τον ακροδεξιό εσμό και τολμάτε να κατηγορήσετε την Αριστερά ότι κλείνουμε το μάτι στο κόμμα Κασιδιάρη. Έτσι είστε όμως, είναι στη φύση σας.Δεν περιμέναμε τίποτα άλλο από έναν Πρωθυπουργό και τους Υπουργούς του που αναπαράγουν στη δημόσια ζωή το ρατσισμό, χτίζοντας φράχτες αλά Τραμπ και αποκαλώντας λαθροεισβολείς τους κολασμένους της γης που με κίνδυνο της ζωής τους ψάχνουν στον ήλιο μοίρα, όπως έκαναν τόσες γενιές Ελλήνων μεταναστών.Ως ΜέΡΑ25 δεν πρόκειται να γίνουμε συνεργοί στην ηρωοποίηση του Κασιδιάρη και των λοιπών ναζί που θα πετύχει και πετυχαίνει η απαγόρευση σας, αλλά ούτε θα γίνουμε συνεργοί στην απατηλή πλάνη του ΣΥΡΙΖΑ ότι μπορείτε με μία απαγόρευση να φωτογραφίσετε αποκλειστικά ναζιστικά κόμματα χωρίς αυτό να αποτελέσει προοίμιο για ένα ντόμινο απαγορεύσεων με αντικομμουνιστική στόχευση, δεδομένου μάλιστα ότι είμαστε μέλη μιας ανιστόρητης Ευρωπαϊκής Ένωσης που κάθε 23η Αυγούστου τσουβαλιάζει τον φασισμό και τον κομμουνισμό, ξεχνώντας ότι χωρίς τους κομμουνιστές ο φασισμός θα είχε επικρατήσει από τον Ατλαντικό ως τα Ουράλια και πιο πέρα.Βέβαια, υπάρχει προϊστορία, τέσσερα χρόνια προϊστορία. Σήμερα, κύριε Υπουργέ, κυρίες και κύριοι της Κυβέρνησης και της Συμπολίτευσης, αυτή η τροπολογία έρχεται να προστεθεί σε επτά πληγές που έχετε ήδη καταφέρει στο σώμα αυτού που έχει μείνει από την αστική μας δημοκρατία. Ποιες είναι οι επτά πληγές;Πρώτη πληγή, πάλι με τον κ. Βορίδη, νομοθετήσατε την ουσιαστική κατάργηση της πλειοψηφίας στα δημοτικά συμβούλια των δήμων καταργώντας τα στην πράξη.Δεύτερη πληγή σε μία περίοδο που η αστυνομία σας έδερνε, έτσι για να δέρνει, τη 17η Νοέμβρη του 2020 στείλατε εκατοντάδες νέα παιδιά αστυνομικούς να καταστρατηγήσουν το συνταγματικό δικαίωμα μιας χούφτας Βουλευτών του ΜέΡΑ25 να περπατήσουμε στη Βασιλίσσης Σοφίας, τιμώντας το Πολυτεχνείο.Τρίτη πληγή, πλήξατε ανεπανόρθωτα τη διάκριση των εξουσιών σηματοδοτώντας στους ανώτατους δικαστές αυτής της χώρας ότι αν βγάζουν αποφάσεις της αρεσκείας σας μπορεί και να τους εξασφαλίσετε μια πολύ όμορφη καρεκλούλα. Αυτό κάνατε, μετακομίζοντας εν ενεργεία Πρόεδρο του Συμβουλίου της Επικρατείας στην Προεδρία της Δημοκρατίας με τις ψήφους ΠΑΣΟΚ και ΣΥΡΙΖΑ.Τέταρτη πληγή, εξευτελίσατε κατά συρροή και κατ’ εξακολούθηση το Συμβούλιο της Επικρατείας αγνοώντας τις αποφάσεις του για το δημόσιο χαρακτήρα του νερού.Πέμπτη πληγή, ανεχτήκατε όλοι και όλες σας αντίθετα με τους συνοδοιπόρους σας, τους χριστιανοδημοκράτες της Αυστρίας, έναν Πρωθυπουργό -τον ανεχτήκατε τον κύριο Μητσοτάκη- έναν κύριο Μητσοτάκη, ο οποίος έχοντας αναλάβει 100% της ευθύνης της ΕΥΠ πιάστηκε στα πράσα να παρακολουθεί πολιτικούς αντιπάλους του, δημοσιογράφους, Υπουργούς του, την ηγεσία των Ενόπλων Δυνάμεων.Έκτη πληγή, όταν η αρμόδια Ανεξάρτητη Αρχή πήγε να ελέγξει τον κατεργάρη Πρωθυπουργό, που νόμιζε ότι η ΕΥΠ φτιάχτηκε για πάρτη του, για να τον εξυπηρετεί, τολμήσατε να κινηθείτε εναντίον του Προέδρου αυτής της Ανεξάρτητης Αρχής.Και έβδομη πληγή, κύριε Βορίδη, καμία συνάντηση του κ. Γεραπετρίτη με κανέναν ανώτατο δικαστή ποτέ, για κανένα λόγο δεν είναι επιτρεπτέα. Ποτέ!Εάν συναντηθεί ανώτατος δικαστής του Supreme Court της Αμερικής με οποιοδήποτε στέλεχος της κυβέρνησης αμέσως διώκεται και το στέλεχος της κυβέρνησης και ο ανώτατος δικαστής. Τι να συζητήσουν; Το πώς θα διοργανωθεί η συζήτηση στον Άρειο Πάγο; Σοβαρολογείτε; Δεν ντρέπεστε λιγάκι;Κυρίες και κύριοι συνάδελφοι, ο ιστορικός του μέλλοντος θα καταγράψει την τετραετία αυτή σημειώνοντας ότι πριν τέσσερα χρόνια, τον Ιούλιο του 2019, αναλάβατε τα ηνία μιας χρεοδουλοπαροικίας που οικοδομήσατε μαζί τα τρία μεγάλα κόμματα ελέω τεσσάρων μνημονίων. Και τι πετύχατε αυτά τα τέσσερα χρόνια; Τι είναι αυτό που θα μείνει στην οικονομική ιστορία, στην κοινωνική ιστορία, στην ιστορία αυτού του τόπου;Βαθύνατε το χρέος της χρεοδουλοπαροικίας. Κάνατε κανονικότητα τη δουλικότητα και καταστήσατε την Ελλάδα παροικία – αποικία αρπακτικών ταμείων, επενδυτών που αγοράζουν, αλλά δεν επενδύουν, επενδυτών που τους δίνετε λεφτά των πολιτών για να αγοράζουν και βέβαια του ΝΑΤΟ που απεργάζεται πολέμους που υπονομεύουν την ασφάλεια του λαού μας και της ευρύτερης περιοχής την ώρα που ενισχύουν και σταθεροποιούν εγκληματίες, όπως ο Βλαντίμιρ Πούτιν, οι Αζόφ και το κακό συναπάντημα.Αυτά εδώ στο εσωτερικό της χώρας στα πάτρια. Και στην εσπερία, στην Ευρωπαϊκή Ένωση ποια ήταν η συνεισφορά σας σε αυτή την τετραετία, εσείς που το παίζετε και ευρωπαϊστές μάλιστα;Παρεμπιπτόντως σε κανάλι από το οποίο το ΜέΡΑ25 είμαστε αποκλεισμένοι τέσσερα χρόνια -τιμή μας και καμάρι μας- καλή δημοσιογράφος αναφέρθηκε στο ΜέΡΑ25, στη συνέντευξη με τον κ. Τσίπρα, λέγοντας αυτολεξεί ότι -και εδώ είναι μέσα σε εισαγωγικά, κύριε Ρουσόπουλε- «το ΜέΡΑ25 εμφανίζεται να είναι ένα κόμμα σε τελείως αντίθετη κατεύθυνση από την ευρωπαϊκή προοπτική». Αυτό, ξέρετε, είναι ενδιαφέρον για μας.Κυρίες και κύριοι συνάδελφοι, ξέρετε κάποιο άλλο κόμμα εδώ στη Βουλή πέραν του ΜέΡΑ25, που έχουμε εκατόν τριάντα χιλιάδες μέλη από όλη την Ευρώπη Γερμανούς, Ιταλούς, Ιρλανδούς που έχουν δικαίωμα ψήφου και που θα ψηφίσουν στις επόμενες δύο εβδομάδες υπέρ ή εναντίον των υποψηφιοτήτων για τα Γρεβενά, για τη Ρόδο, για την Κρήτη, για τη Β3΄ Αθηνών, ξέρετε εσείς κάποιο άλλο ευρωπαϊκό κόμμα με τέτοια δομή και εσωτερική πανευρωπαϊκή δημοκρατία; Πείτε το μου.Ποιο άλλο κόμμα εδώ μέσα, κυρίες και κύριοι συνάδελφοι, έχει παραρτήματα με το όνομα ΜέΡΑ25 στη Γερμανία όπου θα κατεβούν οι σύντροφοί μας με το όνομα ΜέΡΑ25 στις πολιτειακές εκλογές της Βρέμης σε δύο εβδομάδες, με το ίδιο όνομα ΜέΡΑ25 στην Ιταλία;Τελικά προκύπτει το ερώτημα: Τι εστί ΕυρώπηΓιατί δεν υπάρχει μία Ευρώπη, όπως γνωρίζουμε, όπως δεν υπάρχει μία Ελλάδα. Πάντα υπήρχε η Ευρώπη του Μέτερνιχ κόντρα στην Ευρώπη των φιλελλήνων. Πάντα εδώ υπήρχαν δικοί μας που έσκουζαν: «Βάστα Μέτερνιχ ή βάστα Γερούν» κόντρα σε πατριώτες διεθνιστές που κατανοούσαν την ευρωπαϊκή προοπτική ως αλληλεγγύη των λαών της Ευρώπης κόντρα στα διευθυντήρια, κόντρα στις τρόικες, κόντρα στους Μέτερνιχ, κόντρα στους Γερούν.Για να μην μιλάω, όμως, μόνο ιστορικά και θεωρητικά επί του πρακτέου ποια είναι τα μεγάλα πράγματα που έγιναν τα τελευταία τέσσερα χρόνια στην Ευρώπη; Το 2019 εμείς το ΜέΡΑ25 και το DiEM25 πανευρωπαϊκά σε έντεκα χώρες ταυτόχρονα κατεβήκαμε με ένα μανιφέστο, μία πρόταση οικονομικής πολιτικής, κοινωνικής πολιτικής, οικολογικής πολιτικής την Πράσινη Συμφωνία για την Ευρώπη. Αυτό που πέρασε στις Βρυξέλλες η κυρία Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν είναι μια σκιά της Πράσινης Συμφωνίας για την Ευρώπη που εμείς καταθέσαμε και κατεβήκαμε στις ευρωεκλογές την ώρα που εσείς απλά ζητάγατε ψηφαλάκια ως προπόνηση για τις εθνικές εκλογές.Εμείς ήμασταν αυτοί που είχαμε πάρει σοβαρά τις πανευρωπαϊκές εκλογές. Εγώ προσωπικά είχα κατέβει υποψήφιος Ευρωβουλευτής στη Γερμανία και είχα πάρει εκατόν τριάντα πέντε χιλιάδες ψήφους, που δεν είναι πάρα πολλοί, αλλά δεν είναι και αμελητέοι. Αυτά για ευρωπαϊκή προοπτική και ευρωπαϊκή ταυτότητα.Το 2020 τον Ιούνιο εν μέσω πανδημίας ήρθε ο κ. Μητσοτάκης εδώ και θριαμβολογούσε, ζητούσε να τον δοξάσει ο ελληνικός λαός για το Ταμείο Ανάκαμψης και μάλιστα όλοι εδώ το μνημονιακό τόξο και ο ΣΥΡΙΖΑ και το ΠΑΣΟΚ και εσείς λέγατε ότι το Ταμείο Ανάπτυξης επειδή έχει κοινό χρέος είναι η χαμιλτονική αλλαγή της Ευρώπης, ότι θα αποτελέσει την αρχή για τη δημοσιονομική ένωση και άλλες τέτοιες ηλιθιότητες. Ήμασταν οι μόνοι που σηκωθήκαμε εδώ και σας είπαμε ότι είναι η ταφόπλακα της δημοσιονομικής ένωσης, είναι η ταφόπλακα ενός κοινού φεντεραλιστικού Υπουργείου Οικονομικών.Ποιος αποδείχτηκε ότι είχε δίκιο, εσείς ή εμείς; Είναι ξεκάθαρο ποιος είχε δίκιο. Ρωτήστε τον κ. Λίντνερ σήμερα. Αυτά όλα οδηγούν σε ένα ασφαλέστατο συμπέρασμα. Ο δήθεν ευρωπαϊσμός του «ναι» σε όλα συνθλίβει την Ευρώπη, συνθλίβει τους λαούς της Ευρώπης.Αποδομεί ακόμα και αυτούς τους σαθρούς, τους τρισάθλιους θεσμούς της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Κάνει την Ευρώπη, κάθε φορά που έχουμε μια κρίση είτε είναι του ευρώ είτε είναι η πανδημία -ίδια κρίση είναι, αλλά τέλος πάντων-, σε κάθε φάση-έκφανση της κρίσης, της ίδιας κρίσης, να μένει πίσω αυτή η ήπειρος τεχνολογικά, οικονομικά, γεωστρατηγικά, κοινωνικά, οικολογικά, σε σχέση με τις Ηνωμένες Πολιτείες, με την Κίνα, αλλά και χώρες όπως η Ινδία, όπως το Μεξικό.Μόνο η προσέγγιση του ΜέΡΑ25 και του DiEM25, είναι μια πραγματική ευρωπαϊκή προοπτική.Κλείνοντας, κυρίες και κύριοι συνάδελφοι, καθώς είμαστε στην τελική ευθεία προς τις κάλπες, έχει σημασία να σκεφθούμε νηφάλια το νόημα της λαϊκής εντολής, της λαϊκής βούλησης. Πώς την καταλαβαίνουμε; Ο κ. Μητσοτάκης, θεωρεί δικαίωμά του, να αγνοήσει τη λαϊκή βούληση, πηγαίνοντας –λέει- αμέσως σε δεύτερη Κυριακή, όπου με την καλπονοθευτική ενισχυμένη αναλογική, ελπίζει να βγει αυτοδύναμος σε αυτή την Αίθουσα, κόντρα στη βούληση τη λαϊκή, το 65% του ελληνικού λαού.Την ίδια ώρα ο κ. Τσίπρας, τις τελευταίες μέρες και σήμερα το πρωί, μας προειδοποιεί. Τολμάει ο κ. Τσίπρας να προειδοποιεί το ΜέΡΑ25 και το ΚΚΕ. Να μην αγνοήσουμε –λέει- τη λαϊκή βούληση σε περίπτωση που ο ΣΥΡΙΖΑ βγει πρώτος γιατί θα συνθλιβούμε. Νοιάζεται ο κ. Τσίπρας για το ΜέΡΑ25 και το ΚΚΕ. Ο άνθρωπος που ποδοπάτησε τη λαϊκή βούληση, το 62% του ελληνικού λαού, τολμάει να απειλεί σήμερα εμάς.Και τι μας λέει; Μας λέει να μην αγνοήσουμε την λαϊκή βούληση. Τι θέλει, δηλαδή, να κάνουμε; Να σας πω τι θέλει να κάνουμε. Θέλει να τον ξανακάνουμε Πρωθυπουργό, ώστε να μην καταργήσει τα αρπακτικά ταμεία, να τον ξανακάνουμε Πρωθυπουργό για να μην καταργήσει το Χρηματιστήριο Ενέργειας που αυτός έφερε. Να μην επαναεθνικοποιήσει τους σιδηρόδρομους και τους αυτοκινητόδρομους. Να μην καταργήσει τις εξορύξεις που συνυπέγραψε σφιχταγκαλιασμένος με τον Νετανιάχου. Να μην ανακτήσει εθνική κυριαρχία υπέρ του Υπερταμείου, των εφοριών, της ΑΔΑΕ. Να μην μιλήσω για την Αλεξανδρούπολη, που την έδωσε πακέτο σαν ορμητήριο στον Αμερικανό Πρέσβη και από τότε αποσταθεροποιεί την περιοχή. Και βέβαια να τον ξανακάνουμε Πρωθυπουργό, για να μην συγκρουστεί με την ολιγαρχία.Σοβαρολογείτε, κύριε Τσίπρα; Τόσο απελπισμένα θέλετε υπουργικά αυτοκίνητα και υπουργικούς θώκους, κυρίες και κύριοι του ΣΥΡΙΖΑ, που μας λέτε ότι η ψήφος του ΜέΡΑ25, δίνεται από τους πολίτες για να σχηματίσετε εσείς κυβέρνηση, που στόχος της είναι να μην συγκρουστεί με την ολιγαρχία, που είναι το πρόγραμμα του ΜέΡΑ25.Είναι πραγματικά διασκεδαστικό. Νομίζετε σοβαρά ότι το ΜέΡΑ25 υπάρχουμε για να σας νομιμοποιήσουμε να μην κάνουμε μαζί εκείνα που πρέπει να κάνει μια προοδευτική κυβέρνηση, αλλά να μην τα κάνουμε μαζί με προοδευτικό πρόσημο; Η κωμωδία επεκτείνεται.Δεν υπάρχουμε γι’ αυτό, κυρίες και κύριοι του ΣΥΡΙΖΑ. Ανάχωμα σας, ανάχωμα του συστήματος, ανάχωμα της χρεοδουλοπαροικίας και της ολιγαρχίας, αποδείξαμε τέσσερα χρόνια τώρα ότι δεν ήμασταν, δεν είμαστε και δεν θα γίνουμε ποτέ.Το ΜέΡΑ25 είναι το μόνο κόμμα που επέστρεψε το «Όχι» στη Βουλή, αποδεικνύοντας στην πράξη τι σημαίνει να τιμάς τη λαϊκή βούληση, κύριε Τσίπρα, να λες αυτό που πιστεύεις και να πιστεύεις αυτό που λες πριν τις εκλογές και μετά τις εκλογές.Γι’ αυτόν τον λόγο το «ΜέΡΑ25-Συμμαχία για τη Ρήξη» θα επιστρέψουμε ισχυρότεροι στη Βουλή, με ισχυρή λαϊκή εντολή, να τερματίσουμε τη λεηλασία, δηλαδή να εμποδίσουμε κάθε συγκυβέρνηση με κορμό εσάς της Νέας Δημοκρατίας, του ΠΑΣΟΚ και του ΣΥΡΙΖΑ, που σιγοντάρετε μαζί τους ολιγάρχες, κάποιοι με προοδευτικό πρόσημο, κάποιοι με σοσιαλδημοκρατικό πρόσημο και κάποιοι με φιλελεύθερο πρόσημο.Αυτά όσον αφορά την 21η Μαΐου. Από την επόμενη μέρα, από την 22η Μαΐου, το «ΜέΡΑ25-Συμμαχία για τη Ρήξη», έχοντας σεβαστεί άλλη μια φορά τη λαϊκή εντολή, θα γίνουμε η βάση για τη νέα μεγάλη αγωνιστική Αριστερά, την Αριστερά που πάει πιο μπροστά από το «Όχι», την Αριστερά που δεν λαϊκίζει με επιδόματα και κρατισμό, αλλά ούτε και πέφτει στην παγίδα της λιτότητας και στην αγκαλιά των ιδιωτών, αφού κερδίσει τις εκλογές, την Αριστερά που προχωρά με σχέδιο την παραγωγική ανασυγκρότηση, η οποία σχεδιάζεται και εφαρμόζεται από αποκεντρωμένες, εκδημοκρατισμένες, αυτοδιαχειριζόμενες παραγωγικές μονάδες.Τέλος, την Αριστερά που απορρίπτει την κύρια άποψη ότι στον λαό πρέπει να προσφέρεις είτε την αλήθεια είτε την ελπίδα, την Αριστερά που ξέρει ότι οι φρούδες ελπίδες, οι ψεύτικες ελπίδες της συνθηκολογημένης Αριστεράς από τη μία και της ολιγαρχικής Δεξιάς από την άλλη, είναι τελικά το κολαστήριο του «αυγού του φιδιού».Το «ΜέΡΑ25-Συμμαχία για τη Ρήξη», τέλος, δεν χαϊδεύουμε αυτιά, δεν λαϊκίζουμε. Μιλάμε ανοικτά για ρήξη και για το κόστος της ρήξης. Αυτό το κόστος της ρήξης και η ρήξη είναι η καλύτερη επένδυση στο μέλλον της Ελλάδας και της Ευρώπης. Έτσι προσφέρουμε στον λαό μαζί τη δύσκολη αλήθεια και τη ρεαλιστική ελπίδα.

The post Απαίτηση των Καιρών η Νέα Μεγάλη Αγωνιστική Αριστερά που οικοδομεί το ΜέΡΑ25-ΣΥΜΜΑΧΙΑ ΓΙΑ ΤΗ ΡΗΞΗ – η τελευταία μου ομιλία στη Βουλή πριν τις εκλογές appeared first on Yanis Varoufakis.

 •  0 comments  •  flag
Share on Twitter
Published on April 20, 2023 03:01

Yanis Varoufakis's Blog

Yanis Varoufakis
Yanis Varoufakis isn't a Goodreads Author (yet), but they do have a blog, so here are some recent posts imported from their feed.
Follow Yanis Varoufakis's blog with rss.