Κωνσταντίνος Σύρμος's Blog, page 5
September 10, 2018
σύμπαν
Ό,τι ζω, όσο υφίσταμαι
είναι το εξ ολοκλήρου
Ανύπαρκτα αυτά που δεν ανακαλύπτω
Τίποτα πριν, τίποτα μετά
τα Αντικείμενα
η Ιστορία
η Πατρίδα
ο Θεός
το Φύλλο
ο Διάβολος
η Γλώσσα
οι Στόχοι
τούτο που Είμαι
μια φαντασία
Ποτέ δεν της ξεφεύγω
Ανεξέλεγκτα, δημιουργεί άπειρο
πίσω από το μικροσκοπικό μου
ατσάλινο τσόφλι
September 8, 2018
Το τρίξιμο
Πηγή: entropiaradio, διήγημα
του Κωνσταντίνου Σύρμου
Σεπτέμβρης 4.2018
Το μικρό αγόρι έπνιξε τα παιχνίδια του στην γεμάτη μπανιέρα γελώντας. Η μητέρα τα περιμάζεψε και τα έβαλε στην λεκάνη που τοποθετούσε συνήθως τα φρεσκοπλυμένα ρούχα. Ύστερα βγήκε έξω κι αφηρημένα, άπλωσε στο σχοινί από τις πατούσες την φιγούρα της γυναίκας και ακολούθως την φιγούρα του άντρα, το σπιτάκι από την βάση του και τέλος, με τα μανταλάκια να την κρατούν από τα φτερά της, στερέωσε την ψεύτικη νυχτερίδα. Η καγκελόπορτα της αυλής έτριξε, ο σύζυγος επέστρεψε.
Συνηθισμένος προχώρησε στο πλακόστρωτο δρομάκι, το χορτάρι περικύκλωνε τις πλάκες, σαν να ήθελε να καταπιεί αυτήν την προκαθορισμένη πορεία. Ο αέρας σκούντηξε το καπέλο του και το έριξε χάμω. Έσκυψε, και καθώς το σήκωνε, σηκωνόταν κι αυτός, σαν να ήταν ο ίδιος το καπέλο κάποιου που τώρα το σήκωνε. Κοίταξε την απλώστρα. Παρατήρησε τον κρεμασμένο ανάποδα άντρα, την κρεμασμένη ανάποδα γυναίκα, το κρεμασμένο ανάποδο σπιτάκι και την κρεμασμένη ανάποδα νυχτερίδα. Κούνησε το κεφάλι του καταφατικά. Η καγκελόπορτα έτριξε, στιγμές μετά, άλλη μία φορά.
του Κωνσταντίνου Σύρμου
Σεπτέμβρης 4.2018
Το μικρό αγόρι έπνιξε τα παιχνίδια του στην γεμάτη μπανιέρα γελώντας. Η μητέρα τα περιμάζεψε και τα έβαλε στην λεκάνη που τοποθετούσε συνήθως τα φρεσκοπλυμένα ρούχα. Ύστερα βγήκε έξω κι αφηρημένα, άπλωσε στο σχοινί από τις πατούσες την φιγούρα της γυναίκας και ακολούθως την φιγούρα του άντρα, το σπιτάκι από την βάση του και τέλος, με τα μανταλάκια να την κρατούν από τα φτερά της, στερέωσε την ψεύτικη νυχτερίδα. Η καγκελόπορτα της αυλής έτριξε, ο σύζυγος επέστρεψε.
Συνηθισμένος προχώρησε στο πλακόστρωτο δρομάκι, το χορτάρι περικύκλωνε τις πλάκες, σαν να ήθελε να καταπιεί αυτήν την προκαθορισμένη πορεία. Ο αέρας σκούντηξε το καπέλο του και το έριξε χάμω. Έσκυψε, και καθώς το σήκωνε, σηκωνόταν κι αυτός, σαν να ήταν ο ίδιος το καπέλο κάποιου που τώρα το σήκωνε. Κοίταξε την απλώστρα. Παρατήρησε τον κρεμασμένο ανάποδα άντρα, την κρεμασμένη ανάποδα γυναίκα, το κρεμασμένο ανάποδο σπιτάκι και την κρεμασμένη ανάποδα νυχτερίδα. Κούνησε το κεφάλι του καταφατικά. Η καγκελόπορτα έτριξε, στιγμές μετά, άλλη μία φορά.
Το τρίξιμο. Σεπτέμβρης 4.2018
Πηγή: entropiaradio
του Κωνσταντίνου Σύρμου
Το μικρό αγόρι έπνιξε τα παιχνίδια του στην γεμάτη μπανιέρα γελώντας. Η μητέρα τα περιμάζεψε και τα έβαλε στην λεκάνη που τοποθετούσε συνήθως τα φρεσκοπλυμένα ρούχα. Ύστερα βγήκε έξω κι αφηρημένα, άπλωσε στο σχοινί από τις πατούσες την φιγούρα της γυναίκας και ακολούθως την φιγούρα του άντρα, το σπιτάκι από την βάση του και τέλος, με τα μανταλάκια να την κρατούν από τα φτερά της, στερέωσε την ψεύτικη νυχτερίδα. Η καγκελόπορτα της αυλής έτριξε, ο σύζυγος επέστρεψε.
Συνηθισμένος προχώρησε στο πλακόστρωτο δρομάκι, το χορτάρι περικύκλωνε τις πλάκες, σαν να ήθελε να καταπιεί αυτήν την προκαθορισμένη πορεία. Ο αέρας σκούντηξε το καπέλο του και το έριξε χάμω. Έσκυψε, και καθώς το σήκωνε, σηκωνόταν κι αυτός, σαν να ήταν ο ίδιος το καπέλο κάποιου που τώρα το σήκωνε. Κοίταξε την απλώστρα. Παρατήρησε τον κρεμασμένο ανάποδα άντρα, την κρεμασμένη ανάποδα γυναίκα, το κρεμασμένο ανάποδο σπιτάκι και την κρεμασμένη ανάποδα νυχτερίδα. Κούνησε το κεφάλι του καταφατικά. Η καγκελόπορτα έτριξε, στιγμές μετά, άλλη μία φορά.
του Κωνσταντίνου Σύρμου
Το μικρό αγόρι έπνιξε τα παιχνίδια του στην γεμάτη μπανιέρα γελώντας. Η μητέρα τα περιμάζεψε και τα έβαλε στην λεκάνη που τοποθετούσε συνήθως τα φρεσκοπλυμένα ρούχα. Ύστερα βγήκε έξω κι αφηρημένα, άπλωσε στο σχοινί από τις πατούσες την φιγούρα της γυναίκας και ακολούθως την φιγούρα του άντρα, το σπιτάκι από την βάση του και τέλος, με τα μανταλάκια να την κρατούν από τα φτερά της, στερέωσε την ψεύτικη νυχτερίδα. Η καγκελόπορτα της αυλής έτριξε, ο σύζυγος επέστρεψε.
Συνηθισμένος προχώρησε στο πλακόστρωτο δρομάκι, το χορτάρι περικύκλωνε τις πλάκες, σαν να ήθελε να καταπιεί αυτήν την προκαθορισμένη πορεία. Ο αέρας σκούντηξε το καπέλο του και το έριξε χάμω. Έσκυψε, και καθώς το σήκωνε, σηκωνόταν κι αυτός, σαν να ήταν ο ίδιος το καπέλο κάποιου που τώρα το σήκωνε. Κοίταξε την απλώστρα. Παρατήρησε τον κρεμασμένο ανάποδα άντρα, την κρεμασμένη ανάποδα γυναίκα, το κρεμασμένο ανάποδο σπιτάκι και την κρεμασμένη ανάποδα νυχτερίδα. Κούνησε το κεφάλι του καταφατικά. Η καγκελόπορτα έτριξε, στιγμές μετά, άλλη μία φορά.
οι μόνοι
Θα παραφυλάωκι όταν θα μείνουμε οι μόνοιέλα κάθισε δίπλα μου, θα σου πωΣε τούτο το παγκάκι στην κορυφή του βουνού
Η Κάλπικη Χώρα. 01/08/2018
Πηγή: iART
του Κωνσταντίνου Σύρμου
«Δεν ξέρω αν έπρεπε να γράψω κάτι, ή αν ήταν πολύ νωρίς για να το γράψω, μα φοβάμαι την βολική αμνησία, το χαλάρωμά της που με πλησιάζει. Φοβάμαι την ανακούφιση της τριβής με την καθημερινότητα. Ίσως για αυτό γράφω τις παρακάτω γραμμές, για να κρατήσω αυτά τα λεκτικά στιγμιότυπα οργής, αγανάκτησης κι αδικίας που νιώθω για όσα έγιναν, προπαντός της αδικίας. Να έχω να θυμάμαι, όταν πια θα έρθει η αρχειοθέτηση των γεγονότων στο κεφάλι μου, πως κάτι έγραψα τότε. Να θυμάμαι πως κάπως αντέδρασα, πως κάποιοι θα το διάβασαν και μερικοί από αυτούς θα αναλογίστηκαν την κατάντια μας και πως, ίσως ένας, έστω ένας, να έκανε κάτι, μια τοσοδούλα αλλαγή».
Περιοχές ανάλογες με το Μάτι και τον Νέο Βουτζά -οι οποίες κι έγιναν στάχτη από την πυρκαγιά-, υπάρχουν χιλιάδες σε όλη την Ελλάδα. Οικισμοί, δομημένοι σαν λαβύρινθοι, χωρίς διεξόδους διαφυγής και άνευ σχεδίου αντιμετώπισης τέτοιων καταστροφών. Υπάρχουν εκατοντάδες πιθανά θύματα, -σαν τις δίδυμες Σοφία και Βασιλική, 9 ετών, τον Γρηγόρη 14 ετών, την Εβίτα, 13 ετών και τους υπόλοιπους 80+ νεκρούς-, που θα απανθρακωθούν, θα πνιγούν, θα αφήσουν την τελευταία τους πνοή. Αρκεί μόνο η ενέργεια κάποιου αδίστακτου, ένα ατύχημα, ή ένα ακραίο καιρικό φαινόμενο και θα ζήσουμε πάλι τις ίδιες τραγικές στιγμές. Όπως τις βιώσαμε το 2007 στην Ηλεία, πέρυσι στη Μάνδρα, και σε πολλές άλλες περιπτώσεις.
Όλοι κατηγορούμε μονίμως και για τα πάντα κάποιον άλλον. Για τον ρασοφασίστα Μητροπολίτη, φταίει η αθεΐα, για τον κάποτε υπουργό, Πολύδωρα, έφταιγε ο «Στρατηγός άνεμος». Φταίει η εκάστοτε κυβέρνηση; Η πολεοδομία; Φταίνε οι ανίκανοι στις καίριες θέσεις και οι ευθυνοανεύθυνοι πολιτικοί; Τα λαδωμένα γρανάζια κι οι λαδωτές τους; Τα μπαζώματα κι η νοοτροπία του ιδιοκτήτη ελληνόμαγκα, που βάζει φράχτες για να οικειοποιηθεί τον χώρο; Φταίνε οι δημοσιογράφοι, που ως γελοίες καρικατούρες τρέχουν σαν αλλόφρονα όρνεα πάνω στις στάχτες, αγωνιώντας ποιος θα περιγράψει τη μεγαλύτερη φρίκη, ποιος θα ανακαλύψει πρώτος μια μισοκαμένη κούκλα; Φταίνε όλα αυτά συνολικά; Δεν με ενδιαφέρει τελικά ποιος φταίει, γιατί ποτέ δεν βελτιώνεται τίποτα, γιατί ποτέ δεν τιμωρείται κανείς, γιατί ποτέ κανείς δεν ευθύνεται, δεν ασχολείται και δεν νοιάζεται.
Μέσα σε αυτήν την «υποψία» χώρας, ζούμε σε ένα συνεχές κι εναλλασσόμενο παροξυντικό πέρα – δώθε, ανάμεσα στον Ελληνογλεντζέ και τον Θρηνούμενο εαυτό μας. Κι εγώ ρωτάω, τα μικρά παιδιά τι φταίνε; Τα ζώα, τα δέντρα, τι μας έκαναν; Ποια είναι η ευθύνη κι η αυθαιρεσία τους; Τι δεν έπραξαν σωστά; Ξυπνάω, κοιμάμαι, τρώω, κάθομαι στον υπολογιστή, χαμογελάω, γράφω, βγαίνω μια βόλτα, χαίρομαι με κάτι απλοϊκό και νιώθω άκαρδος που τα κάνω όλα αυτά, που δεν θα μπορέσω να αλλάξω τίποτα από όσα θίγω στις παραπάνω παραγράφους. Είμαστε ήδη καμένοι εντός μας, καμένα τα συναισθήματά μας, καμένα τα μυαλά μας, καμένη κι η συνείδησή μας.
Υ.Γ. Όταν αναφέρομαι στο παραπάνω άρθρο περί πολιτών, μιλώ για μία χρόνια μας παθογένεια ως λαός. Σε καμία περίπτωση δεν υπονοώ κάτι για τα θύματα ή τους επιζώντες των πρόσφατων, τραγικών συμβάντων.
του Κωνσταντίνου Σύρμου
«Δεν ξέρω αν έπρεπε να γράψω κάτι, ή αν ήταν πολύ νωρίς για να το γράψω, μα φοβάμαι την βολική αμνησία, το χαλάρωμά της που με πλησιάζει. Φοβάμαι την ανακούφιση της τριβής με την καθημερινότητα. Ίσως για αυτό γράφω τις παρακάτω γραμμές, για να κρατήσω αυτά τα λεκτικά στιγμιότυπα οργής, αγανάκτησης κι αδικίας που νιώθω για όσα έγιναν, προπαντός της αδικίας. Να έχω να θυμάμαι, όταν πια θα έρθει η αρχειοθέτηση των γεγονότων στο κεφάλι μου, πως κάτι έγραψα τότε. Να θυμάμαι πως κάπως αντέδρασα, πως κάποιοι θα το διάβασαν και μερικοί από αυτούς θα αναλογίστηκαν την κατάντια μας και πως, ίσως ένας, έστω ένας, να έκανε κάτι, μια τοσοδούλα αλλαγή».
Περιοχές ανάλογες με το Μάτι και τον Νέο Βουτζά -οι οποίες κι έγιναν στάχτη από την πυρκαγιά-, υπάρχουν χιλιάδες σε όλη την Ελλάδα. Οικισμοί, δομημένοι σαν λαβύρινθοι, χωρίς διεξόδους διαφυγής και άνευ σχεδίου αντιμετώπισης τέτοιων καταστροφών. Υπάρχουν εκατοντάδες πιθανά θύματα, -σαν τις δίδυμες Σοφία και Βασιλική, 9 ετών, τον Γρηγόρη 14 ετών, την Εβίτα, 13 ετών και τους υπόλοιπους 80+ νεκρούς-, που θα απανθρακωθούν, θα πνιγούν, θα αφήσουν την τελευταία τους πνοή. Αρκεί μόνο η ενέργεια κάποιου αδίστακτου, ένα ατύχημα, ή ένα ακραίο καιρικό φαινόμενο και θα ζήσουμε πάλι τις ίδιες τραγικές στιγμές. Όπως τις βιώσαμε το 2007 στην Ηλεία, πέρυσι στη Μάνδρα, και σε πολλές άλλες περιπτώσεις.
Όλοι κατηγορούμε μονίμως και για τα πάντα κάποιον άλλον. Για τον ρασοφασίστα Μητροπολίτη, φταίει η αθεΐα, για τον κάποτε υπουργό, Πολύδωρα, έφταιγε ο «Στρατηγός άνεμος». Φταίει η εκάστοτε κυβέρνηση; Η πολεοδομία; Φταίνε οι ανίκανοι στις καίριες θέσεις και οι ευθυνοανεύθυνοι πολιτικοί; Τα λαδωμένα γρανάζια κι οι λαδωτές τους; Τα μπαζώματα κι η νοοτροπία του ιδιοκτήτη ελληνόμαγκα, που βάζει φράχτες για να οικειοποιηθεί τον χώρο; Φταίνε οι δημοσιογράφοι, που ως γελοίες καρικατούρες τρέχουν σαν αλλόφρονα όρνεα πάνω στις στάχτες, αγωνιώντας ποιος θα περιγράψει τη μεγαλύτερη φρίκη, ποιος θα ανακαλύψει πρώτος μια μισοκαμένη κούκλα; Φταίνε όλα αυτά συνολικά; Δεν με ενδιαφέρει τελικά ποιος φταίει, γιατί ποτέ δεν βελτιώνεται τίποτα, γιατί ποτέ δεν τιμωρείται κανείς, γιατί ποτέ κανείς δεν ευθύνεται, δεν ασχολείται και δεν νοιάζεται.
Μέσα σε αυτήν την «υποψία» χώρας, ζούμε σε ένα συνεχές κι εναλλασσόμενο παροξυντικό πέρα – δώθε, ανάμεσα στον Ελληνογλεντζέ και τον Θρηνούμενο εαυτό μας. Κι εγώ ρωτάω, τα μικρά παιδιά τι φταίνε; Τα ζώα, τα δέντρα, τι μας έκαναν; Ποια είναι η ευθύνη κι η αυθαιρεσία τους; Τι δεν έπραξαν σωστά; Ξυπνάω, κοιμάμαι, τρώω, κάθομαι στον υπολογιστή, χαμογελάω, γράφω, βγαίνω μια βόλτα, χαίρομαι με κάτι απλοϊκό και νιώθω άκαρδος που τα κάνω όλα αυτά, που δεν θα μπορέσω να αλλάξω τίποτα από όσα θίγω στις παραπάνω παραγράφους. Είμαστε ήδη καμένοι εντός μας, καμένα τα συναισθήματά μας, καμένα τα μυαλά μας, καμένη κι η συνείδησή μας.
Υ.Γ. Όταν αναφέρομαι στο παραπάνω άρθρο περί πολιτών, μιλώ για μία χρόνια μας παθογένεια ως λαός. Σε καμία περίπτωση δεν υπονοώ κάτι για τα θύματα ή τους επιζώντες των πρόσφατων, τραγικών συμβάντων.
Οι Λερο-μένοι. 30/05/2018
Πηγή: iARTτου Κωνσταντίνου Σύρμου
Μάθαμε άπαντες για το περιστατικό σεξουαλικής κακοποίησης στη Λέρο από τα sites, τις εφημερίδες και τα κανάλια. Μιλάνε όλοι για την ανικανότητα των δομών της Λέρου, -των ψυχολόγων, των κοινωνικών λειτουργών, ακόμη και του Χαμόγελου του Παιδιού (αυτό το ανέφερε ο Δήμαρχος της Λέρου)-, να σώσουν το κακοποιημένο παιδί από τους γονείς του. Την αδυναμία τους να καταλάβουν τι συνέβαινε και να επέμβουν ώστε να πάρει τέλος αυτή ή φρικτή υπόθεση. Εγώ όμως αναρωτιέμαι…
Δεν καταλαβαίνετε βρε γραφιάδες των οπισθίων, βρε υπερήρωες καρεκλάτοι, βρε σωτήρες των αθώων ψυχών, πως θα σας διαβάσουν/ακούσουν οι αθώες ψυχές, -ανήλικες κι ενήλικες-, που κακοποιούνται ή έχουν κάποτε υποστεί κακοποίηση και δεν έχουν βρει το θάρρος ή τον τρόπο να μιλήσουν για το δράμα τους και θα συντριβούν; Ποια ελπίδα τους αφήνετε; Πως βοηθάτε όταν λέτε σε αυτόν που πνίγεται να μην πιαστεί από κανένα σχοινί αφού όλα είναι σάπια, δίχως να του πετάτε ένα σωσίβιο;
Δεν λέω να μην καταγγείλουμε τους ανίκανους για την ανεπάρκειά τους, αλίμονο. Να τους στείλουμε και στα σπίτια τους αν είναι απαραίτητο. Αλλά, ποιος μαζί με τα δριμύ κατηγορώ αναφέρει και τις λύσεις; Ποιος λέει για τις χιλιάδες των περιπτώσεων που έχουν σωθεί; Παιδιών-ανθρώπων που βρήκαν το κουράγιο, που μίλησαν κάπου, που πήραν μια γραμμή SOS και βοηθήθηκαν. Ο σωσμένος όμως δεν πουλά. Σαν τα όρνια περιμένουν τα media το επόμενο θύμα, χωρίς να κάνουν τίποτα απολύτως για τη σωτηρία του επόμενου θύματος.
Το ίδιο ένοχοι με τους θύτες, είναι οι γείτονες που ανέχονται, που γνωρίζουν και δεν μιλούν. Το ίδιο ένοχοι είναι και όσοι γράφουν για ένα τέτοιο ζήτημα και σβήνουν κάθε φως διεξόδου με την απόλυτη καταστροφολογία τους. Το να δίνεις την εντύπωση στον κακοποιητή, πως ακόμη κι αν μιλήσει το θύμα του, δεν θα το πιστέψει κανείς κι έτσι εκείνος μπορεί ανενόχλητος να συνεχίζει τις αποτρόπαιες πράξεις του, σου δίνει ισάξια ένοχη.
Κλείνοντας, θα αναφέρω τους τρόπους που ένα παιδί/έφηβος/ενήλικας που υφίσταται κακοποίηση οποιασδήποτε μορφής, μπορεί να βρει βοήθεια:
1107 Εθνική Γραμμή Παιδικής Προστασίας (κλήση δωρεάν) – Άμεση ενημέρωση και επείγουσα συμβουλευτική, ψυχολογική και κοινωνική στήριξη για θέματα που σε απασχολούν ή αν βρίσκεσαι σε κίνδυνο.
1056 Εθνική Τηλεφωνική Γραμμή για τα Παιδιά (κλήση δωρεάν) – Δέχεται καταγγελίες για παιδιά-θύματα κακοποίησης. Παρεμβαίνει επιτόπου αν βρίσκεσαι σε κίνδυνο.
SOS 15900 – Γραμμή για τις γυναίκες. Τη γραμμή στελεχώνουν ψυχολόγοι και κοινωνιολόγοι που παρέχουν άμεση βοήθεια σε έκτακτα και επείγοντα περιστατικά βίας σε 24ωρη βάση, 365 μέρες το χρόνο.
Μάθαμε άπαντες για το περιστατικό σεξουαλικής κακοποίησης στη Λέρο από τα sites, τις εφημερίδες και τα κανάλια. Μιλάνε όλοι για την ανικανότητα των δομών της Λέρου, -των ψυχολόγων, των κοινωνικών λειτουργών, ακόμη και του Χαμόγελου του Παιδιού (αυτό το ανέφερε ο Δήμαρχος της Λέρου)-, να σώσουν το κακοποιημένο παιδί από τους γονείς του. Την αδυναμία τους να καταλάβουν τι συνέβαινε και να επέμβουν ώστε να πάρει τέλος αυτή ή φρικτή υπόθεση. Εγώ όμως αναρωτιέμαι…
Δεν καταλαβαίνετε βρε γραφιάδες των οπισθίων, βρε υπερήρωες καρεκλάτοι, βρε σωτήρες των αθώων ψυχών, πως θα σας διαβάσουν/ακούσουν οι αθώες ψυχές, -ανήλικες κι ενήλικες-, που κακοποιούνται ή έχουν κάποτε υποστεί κακοποίηση και δεν έχουν βρει το θάρρος ή τον τρόπο να μιλήσουν για το δράμα τους και θα συντριβούν; Ποια ελπίδα τους αφήνετε; Πως βοηθάτε όταν λέτε σε αυτόν που πνίγεται να μην πιαστεί από κανένα σχοινί αφού όλα είναι σάπια, δίχως να του πετάτε ένα σωσίβιο;
Δεν λέω να μην καταγγείλουμε τους ανίκανους για την ανεπάρκειά τους, αλίμονο. Να τους στείλουμε και στα σπίτια τους αν είναι απαραίτητο. Αλλά, ποιος μαζί με τα δριμύ κατηγορώ αναφέρει και τις λύσεις; Ποιος λέει για τις χιλιάδες των περιπτώσεων που έχουν σωθεί; Παιδιών-ανθρώπων που βρήκαν το κουράγιο, που μίλησαν κάπου, που πήραν μια γραμμή SOS και βοηθήθηκαν. Ο σωσμένος όμως δεν πουλά. Σαν τα όρνια περιμένουν τα media το επόμενο θύμα, χωρίς να κάνουν τίποτα απολύτως για τη σωτηρία του επόμενου θύματος.
Το ίδιο ένοχοι με τους θύτες, είναι οι γείτονες που ανέχονται, που γνωρίζουν και δεν μιλούν. Το ίδιο ένοχοι είναι και όσοι γράφουν για ένα τέτοιο ζήτημα και σβήνουν κάθε φως διεξόδου με την απόλυτη καταστροφολογία τους. Το να δίνεις την εντύπωση στον κακοποιητή, πως ακόμη κι αν μιλήσει το θύμα του, δεν θα το πιστέψει κανείς κι έτσι εκείνος μπορεί ανενόχλητος να συνεχίζει τις αποτρόπαιες πράξεις του, σου δίνει ισάξια ένοχη.
Κλείνοντας, θα αναφέρω τους τρόπους που ένα παιδί/έφηβος/ενήλικας που υφίσταται κακοποίηση οποιασδήποτε μορφής, μπορεί να βρει βοήθεια:
1107 Εθνική Γραμμή Παιδικής Προστασίας (κλήση δωρεάν) – Άμεση ενημέρωση και επείγουσα συμβουλευτική, ψυχολογική και κοινωνική στήριξη για θέματα που σε απασχολούν ή αν βρίσκεσαι σε κίνδυνο.
1056 Εθνική Τηλεφωνική Γραμμή για τα Παιδιά (κλήση δωρεάν) – Δέχεται καταγγελίες για παιδιά-θύματα κακοποίησης. Παρεμβαίνει επιτόπου αν βρίσκεσαι σε κίνδυνο.
SOS 15900 – Γραμμή για τις γυναίκες. Τη γραμμή στελεχώνουν ψυχολόγοι και κοινωνιολόγοι που παρέχουν άμεση βοήθεια σε έκτακτα και επείγοντα περιστατικά βίας σε 24ωρη βάση, 365 μέρες το χρόνο.
Η Ανεξάρτητη Διαβίωση σε αφορά
Πηγή: iART, άρθρο.
του Κωνσταντίνου Σύρμου
18/05/2018
Μετά την ανάγκη της αναπνοής, η αμέσως επόμενη και απαραίτητη συνθήκη για τη ζωή ενός ανθρώπου είναι η ελευθερία του. Σε κάθε ανθρώπινο ον έρχεται η στιγμή που θέλει να ζήσει μόνο του, να θέτει το ίδιο τους όρους της καθημερινότητάς του, να είναι το ίδιο ο κυρίαρχος της ζωής του, να επιλέγει εκείνο, τις επιλογές του. Να είναι ένα αυτόνομο και ενεργό άτομο, να κάνει πράξη την σκέψη του και να ευθύνεται αυτός και μόνο αυτός. Στην Ελλάδα του 2018 για τους ανθρώπους με αναπηρία αυτό φαντάζει αδύνατον. Τα αναφαίρετα δικαιώματα που έχει ο κάθε πολίτης αυτής της χώρας, ο ανάπηρος πολίτης της δεν τα έχει τα στερείται. Αυτό συμβαίνει όχι γιατί ο πολίτης είναι ανάπηρος, αλλά γιατί δεν του παρέχονται οι κατάλληλες προϋποθέσεις για να συνυπάρχει ισότιμα με το σύνολο των ανθρώπων.
Η Ανεξάρτητη Διαβίωση μέσω των Προσωπικών Βοηθών, συμβάλλει στην πλήρη εξάλειψη της αναπηρίας. H αναπηρία, δεν είναι τίποτε άλλο παρά η ανημπόρια στο να κάνει κάποιος -όντας ανάπηρος-, όσα κάνει ο μη ανάπηρος. Στον επωφελούμενο λοιπόν από τους Προσωπικούς Βοηθούς, η όποια πάθηση του παραμένει και φεύγει η αναπηρία.
Γιατί θα μπορεί να βγει από το σπίτι του όποτε το θελήσει.
Γιατί θα μπορεί να συναντήσει φίλους, να πάει σε ταξίδια.
Γιατί θα μπορεί να εργαστεί, να κοινωνικοποιηθεί.
Γιατί θα μπορεί να ζει στον δικό του προσωπικό χώρο, να φορά τα ρούχα που θέλει, να έχει την εξωτερική εμφάνιση που θέλει, να τρώει όποτε και όσο θέλει, να κάνει μπάνιο όσο συχνά θέλει.
Και άλλα μυριάδες μεγάλα και μικρά πράγματα που συνθέτουν τον κάθε έναν από μας. Πράγματα τα οποία για ‘σένα που διαβάζεις αυτό το κείμενο είναι αυτονόητα σαν τον ήλιο που ανατέλλει, εκτός αν είσαι ανάπηρος και άρα δεν έχεις Προσωπικό Βοηθό. Το βάρος της φροντίδας και της εξυπηρέτησης των αναγκών ενός αναπήρου έως και σήμερα πέφτει αποκλειστικά στις πλάτες των γονιών και ενίοτε των φίλων.
Όσο όμως κι αν μας αγαπούν οι γονείς μας, όσο κι αν καταβάλλουν υπεράνθρωπες προσπάθειες για την φροντίδα μας, δεν μπορούν ποτέ να μας προσφέρουν αυτό που πραγματικά χρειαζόμαστε, δηλαδή την ζωή μας στα δικά μας χέρια. Οι γονείς μας όσο κι αν μας αγαπούν έχουν την δική τους κοσμοθεωρία, τα δικά τους “πρέπει”, τους δικούς τους κανόνες και όρους για την ύπαρξη και την “σωστή” διαβίωση. Πέρα από τα παραπάνω, μεγαλώνουν, φθείρονται, δεν έχουν πια τις ίδιες αντοχές. Όλα αυτά μοιραία επηρεάζουν την ζωή του ανθρώπου με αναπηρία, την ψυχολογία του, την κοινωνικότητά του. Φανταστείτε τον εαυτό σας, αν σας εξανάγκαζαν οι συνθήκες της ζωής, να μην φεύγατε ποτέ από το πατρικό σας σπίτι και από την συμβίωση με τους γονείς σας.
Η θέσπιση της Ανεξάρτητης Διαβίωσης στην Ελλάδα, όπως ήδη υπάρχει σε πολλές χώρες του εξωτερικού, είναι ουσιαστικά η κάλυψη της μισθοδοσίας των Προσωπικών Βοηθών, που θα εξυπηρετούν την κάθε ανάγκη του ανθρώπου, καθιστώντας τον όχι ένα ανάπηρο, αλλά ένα ισότιμο μέλος της κοινωνίας. Ελαφρύνοντας παράλληλα και το βάρος της ευθύνης σε ψυχολογικό και πρακτικό επίπεδο της οικογένειας του και του ίδιου. Για να κλείσω κάπου εδώ, θα πω το εξής, η Ανεξάρτητη Διαβίωση μας αφορά όλους, γιατί κανένας δεν μπορεί να γνωρίζει αν θα είναι ο επόμενος που θα την χρειαστεί.
Για περισσότερες πληροφορίες απευθυνθείτε στον Οργανισμό Ανεξάρτητης Διαβίωσης: i-living.
email: iliving.greece@gmail.com
iliving
του Κωνσταντίνου Σύρμου
18/05/2018
Μετά την ανάγκη της αναπνοής, η αμέσως επόμενη και απαραίτητη συνθήκη για τη ζωή ενός ανθρώπου είναι η ελευθερία του. Σε κάθε ανθρώπινο ον έρχεται η στιγμή που θέλει να ζήσει μόνο του, να θέτει το ίδιο τους όρους της καθημερινότητάς του, να είναι το ίδιο ο κυρίαρχος της ζωής του, να επιλέγει εκείνο, τις επιλογές του. Να είναι ένα αυτόνομο και ενεργό άτομο, να κάνει πράξη την σκέψη του και να ευθύνεται αυτός και μόνο αυτός. Στην Ελλάδα του 2018 για τους ανθρώπους με αναπηρία αυτό φαντάζει αδύνατον. Τα αναφαίρετα δικαιώματα που έχει ο κάθε πολίτης αυτής της χώρας, ο ανάπηρος πολίτης της δεν τα έχει τα στερείται. Αυτό συμβαίνει όχι γιατί ο πολίτης είναι ανάπηρος, αλλά γιατί δεν του παρέχονται οι κατάλληλες προϋποθέσεις για να συνυπάρχει ισότιμα με το σύνολο των ανθρώπων.
Η Ανεξάρτητη Διαβίωση μέσω των Προσωπικών Βοηθών, συμβάλλει στην πλήρη εξάλειψη της αναπηρίας. H αναπηρία, δεν είναι τίποτε άλλο παρά η ανημπόρια στο να κάνει κάποιος -όντας ανάπηρος-, όσα κάνει ο μη ανάπηρος. Στον επωφελούμενο λοιπόν από τους Προσωπικούς Βοηθούς, η όποια πάθηση του παραμένει και φεύγει η αναπηρία.
Γιατί θα μπορεί να βγει από το σπίτι του όποτε το θελήσει.
Γιατί θα μπορεί να συναντήσει φίλους, να πάει σε ταξίδια.
Γιατί θα μπορεί να εργαστεί, να κοινωνικοποιηθεί.
Γιατί θα μπορεί να ζει στον δικό του προσωπικό χώρο, να φορά τα ρούχα που θέλει, να έχει την εξωτερική εμφάνιση που θέλει, να τρώει όποτε και όσο θέλει, να κάνει μπάνιο όσο συχνά θέλει.
Και άλλα μυριάδες μεγάλα και μικρά πράγματα που συνθέτουν τον κάθε έναν από μας. Πράγματα τα οποία για ‘σένα που διαβάζεις αυτό το κείμενο είναι αυτονόητα σαν τον ήλιο που ανατέλλει, εκτός αν είσαι ανάπηρος και άρα δεν έχεις Προσωπικό Βοηθό. Το βάρος της φροντίδας και της εξυπηρέτησης των αναγκών ενός αναπήρου έως και σήμερα πέφτει αποκλειστικά στις πλάτες των γονιών και ενίοτε των φίλων.
Όσο όμως κι αν μας αγαπούν οι γονείς μας, όσο κι αν καταβάλλουν υπεράνθρωπες προσπάθειες για την φροντίδα μας, δεν μπορούν ποτέ να μας προσφέρουν αυτό που πραγματικά χρειαζόμαστε, δηλαδή την ζωή μας στα δικά μας χέρια. Οι γονείς μας όσο κι αν μας αγαπούν έχουν την δική τους κοσμοθεωρία, τα δικά τους “πρέπει”, τους δικούς τους κανόνες και όρους για την ύπαρξη και την “σωστή” διαβίωση. Πέρα από τα παραπάνω, μεγαλώνουν, φθείρονται, δεν έχουν πια τις ίδιες αντοχές. Όλα αυτά μοιραία επηρεάζουν την ζωή του ανθρώπου με αναπηρία, την ψυχολογία του, την κοινωνικότητά του. Φανταστείτε τον εαυτό σας, αν σας εξανάγκαζαν οι συνθήκες της ζωής, να μην φεύγατε ποτέ από το πατρικό σας σπίτι και από την συμβίωση με τους γονείς σας.
Η θέσπιση της Ανεξάρτητης Διαβίωσης στην Ελλάδα, όπως ήδη υπάρχει σε πολλές χώρες του εξωτερικού, είναι ουσιαστικά η κάλυψη της μισθοδοσίας των Προσωπικών Βοηθών, που θα εξυπηρετούν την κάθε ανάγκη του ανθρώπου, καθιστώντας τον όχι ένα ανάπηρο, αλλά ένα ισότιμο μέλος της κοινωνίας. Ελαφρύνοντας παράλληλα και το βάρος της ευθύνης σε ψυχολογικό και πρακτικό επίπεδο της οικογένειας του και του ίδιου. Για να κλείσω κάπου εδώ, θα πω το εξής, η Ανεξάρτητη Διαβίωση μας αφορά όλους, γιατί κανένας δεν μπορεί να γνωρίζει αν θα είναι ο επόμενος που θα την χρειαστεί.
Για περισσότερες πληροφορίες απευθυνθείτε στον Οργανισμό Ανεξάρτητης Διαβίωσης: i-living.
email: iliving.greece@gmail.com
iliving
Η Ανεξάρτητη Διαβίωση σε αφορά. 18/05/2018
Πηγή: iART
του Κωνσταντίνου Σύρμου
Μετά την ανάγκη της αναπνοής, η αμέσως επόμενη και απαραίτητη συνθήκη για τη ζωή ενός ανθρώπου, είναι η ελευθερία του. Σε κάθε ανθρώπινο ον έρχεται η στιγμή που θέλει να ζήσει μόνο του, να θέτει το ίδιο τους όρους στην καθημερινότητά του, να είναι το ίδιο ο κυρίαρχος της ζωής του, να επιλέγει εκείνο, τις επιλογές του. Να είναι ένα αυτόνομο και ενεργό άτομο, να κάνει πράξη την σκέψη του και να ευθύνεται αυτός και μόνο αυτός. Στην Ελλάδα του 2018 για τους ανθρώπους με αναπηρία αυτό φαντάζει αδύνατον. Τα αναφαίρετα δικαιώματα που έχει ο κάθε πολίτης αυτής της χώρας, ο ανάπηρος πολίτης της δεν τα έχει, τα στερείται. Αυτό συμβαίνει όχι γιατί ο πολίτης είναι ανάπηρος, αλλά γιατί δεν του παρέχονται οι κατάλληλες προϋποθέσεις για να συνυπάρχει ισότιμα με το σύνολο των ανθρώπων.
Η Ανεξάρτητη Διαβίωση μέσω των Προσωπικών Βοηθών, συμβάλλει στην πλήρη εξάλειψη της αναπηρίας. H αναπηρία, δεν είναι τίποτε άλλο παρά η ανημπόρια του να κάνει κάποιος -όντας ανάπηρος-, όσα κάνει ο μη ανάπηρος. Στον επωφελούμενο λοιπόν από τους Προσωπικούς Βοηθούς, η όποια πάθηση του παραμένει και φεύγει η αναπηρία.
Γιατί θα μπορεί να βγει από το σπίτι του όποτε το θελήσει.
Γιατί θα μπορεί να συναντήσει φίλους, να πάει σε ταξίδια.
Γιατί θα μπορεί να εργαστεί, να κοινωνικοποιηθεί.
Γιατί θα μπορεί να ζει στον δικό του προσωπικό χώρο, να φορά τα ρούχα που θέλει, να έχει την εξωτερική εμφάνιση που θέλει, να τρώει όποτε και όσο θέλει, να κάνει μπάνιο όσο συχνά θέλει.
Και άλλα μυριάδες μεγάλα και μικρά πράγματα που συνθέτουν τον κάθε έναν από μας. Πράγματα τα οποία για ‘σένα που διαβάζεις αυτό το κείμενο είναι αυτονόητα σαν τον ήλιο που ανατέλλει, εκτός αν είσαι ανάπηρος και άρα δεν έχεις Προσωπικό Βοηθό. Το βάρος της φροντίδας και της εξυπηρέτησης των αναγκών ενός αναπήρου έως και σήμερα πέφτει αποκλειστικά στις πλάτες των γονιών και ενίοτε των φίλων.
Όσο όμως κι αν μας αγαπούν οι γονείς μας, όσο κι αν καταβάλλουν υπεράνθρωπες προσπάθειες για την φροντίδα μας, δεν μπορούν ποτέ να μας προσφέρουν αυτό που πραγματικά χρειαζόμαστε, δηλαδή, την ζωή μας στα δικά μας χέρια. Οι γονείς μας όσο κι αν μας αγαπούν έχουν την δική τους κοσμοθεωρία, τα δικά τους “πρέπει”, τους δικούς τους κανόνες και όρους για την ύπαρξη και την “σωστή” διαβίωση. Πέρα από τα παραπάνω, μεγαλώνουν, φθείρονται, δεν έχουν πια τις ίδιες αντοχές. Όλα αυτά μοιραία επηρεάζουν την ζωή του ανθρώπου με αναπηρία, την ψυχολογία του, την κοινωνικότητά του. Φανταστείτε τον εαυτό σας, αν σας εξανάγκαζαν οι συνθήκες της ζωής, να μην φεύγατε ποτέ από το πατρικό σας σπίτι και από την συμβίωση με τους γονείς σας.
Η θέσπιση της Ανεξάρτητης Διαβίωσης στην Ελλάδα, όπως ήδη υπάρχει σε πολλές χώρες του εξωτερικού, είναι ουσιαστικά η κάλυψη της μισθοδοσίας των Προσωπικών Βοηθών, που θα εξυπηρετούν την κάθε ανάγκη του ανθρώπου, καθιστώντας τον όχι ένα ανάπηρο, αλλά ένα ισότιμο μέλος της κοινωνίας, ελαφρύνοντας παράλληλα και το βάρος της ευθύνης σε ψυχολογικό και πρακτικό επίπεδο και της οικογένειας του και του ίδιου. Για να κλείσω κάπου εδώ, θα πω το εξής, η Ανεξάρτητη Διαβίωση μας αφορά όλους, γιατί κανένας δεν μπορεί να γνωρίζει αν θα είναι ο επόμενος που θα την χρειαστεί.
Για περισσότερες πληροφορίες απευθυνθείτε στον Οργανισμό Ανεξάρτητης Διαβίωσης: i-living.
email: iliving.greece@gmail.com
iliving
του Κωνσταντίνου Σύρμου
Μετά την ανάγκη της αναπνοής, η αμέσως επόμενη και απαραίτητη συνθήκη για τη ζωή ενός ανθρώπου, είναι η ελευθερία του. Σε κάθε ανθρώπινο ον έρχεται η στιγμή που θέλει να ζήσει μόνο του, να θέτει το ίδιο τους όρους στην καθημερινότητά του, να είναι το ίδιο ο κυρίαρχος της ζωής του, να επιλέγει εκείνο, τις επιλογές του. Να είναι ένα αυτόνομο και ενεργό άτομο, να κάνει πράξη την σκέψη του και να ευθύνεται αυτός και μόνο αυτός. Στην Ελλάδα του 2018 για τους ανθρώπους με αναπηρία αυτό φαντάζει αδύνατον. Τα αναφαίρετα δικαιώματα που έχει ο κάθε πολίτης αυτής της χώρας, ο ανάπηρος πολίτης της δεν τα έχει, τα στερείται. Αυτό συμβαίνει όχι γιατί ο πολίτης είναι ανάπηρος, αλλά γιατί δεν του παρέχονται οι κατάλληλες προϋποθέσεις για να συνυπάρχει ισότιμα με το σύνολο των ανθρώπων.
Η Ανεξάρτητη Διαβίωση μέσω των Προσωπικών Βοηθών, συμβάλλει στην πλήρη εξάλειψη της αναπηρίας. H αναπηρία, δεν είναι τίποτε άλλο παρά η ανημπόρια του να κάνει κάποιος -όντας ανάπηρος-, όσα κάνει ο μη ανάπηρος. Στον επωφελούμενο λοιπόν από τους Προσωπικούς Βοηθούς, η όποια πάθηση του παραμένει και φεύγει η αναπηρία.
Γιατί θα μπορεί να βγει από το σπίτι του όποτε το θελήσει.
Γιατί θα μπορεί να συναντήσει φίλους, να πάει σε ταξίδια.
Γιατί θα μπορεί να εργαστεί, να κοινωνικοποιηθεί.
Γιατί θα μπορεί να ζει στον δικό του προσωπικό χώρο, να φορά τα ρούχα που θέλει, να έχει την εξωτερική εμφάνιση που θέλει, να τρώει όποτε και όσο θέλει, να κάνει μπάνιο όσο συχνά θέλει.
Και άλλα μυριάδες μεγάλα και μικρά πράγματα που συνθέτουν τον κάθε έναν από μας. Πράγματα τα οποία για ‘σένα που διαβάζεις αυτό το κείμενο είναι αυτονόητα σαν τον ήλιο που ανατέλλει, εκτός αν είσαι ανάπηρος και άρα δεν έχεις Προσωπικό Βοηθό. Το βάρος της φροντίδας και της εξυπηρέτησης των αναγκών ενός αναπήρου έως και σήμερα πέφτει αποκλειστικά στις πλάτες των γονιών και ενίοτε των φίλων.
Όσο όμως κι αν μας αγαπούν οι γονείς μας, όσο κι αν καταβάλλουν υπεράνθρωπες προσπάθειες για την φροντίδα μας, δεν μπορούν ποτέ να μας προσφέρουν αυτό που πραγματικά χρειαζόμαστε, δηλαδή, την ζωή μας στα δικά μας χέρια. Οι γονείς μας όσο κι αν μας αγαπούν έχουν την δική τους κοσμοθεωρία, τα δικά τους “πρέπει”, τους δικούς τους κανόνες και όρους για την ύπαρξη και την “σωστή” διαβίωση. Πέρα από τα παραπάνω, μεγαλώνουν, φθείρονται, δεν έχουν πια τις ίδιες αντοχές. Όλα αυτά μοιραία επηρεάζουν την ζωή του ανθρώπου με αναπηρία, την ψυχολογία του, την κοινωνικότητά του. Φανταστείτε τον εαυτό σας, αν σας εξανάγκαζαν οι συνθήκες της ζωής, να μην φεύγατε ποτέ από το πατρικό σας σπίτι και από την συμβίωση με τους γονείς σας.
Η θέσπιση της Ανεξάρτητης Διαβίωσης στην Ελλάδα, όπως ήδη υπάρχει σε πολλές χώρες του εξωτερικού, είναι ουσιαστικά η κάλυψη της μισθοδοσίας των Προσωπικών Βοηθών, που θα εξυπηρετούν την κάθε ανάγκη του ανθρώπου, καθιστώντας τον όχι ένα ανάπηρο, αλλά ένα ισότιμο μέλος της κοινωνίας, ελαφρύνοντας παράλληλα και το βάρος της ευθύνης σε ψυχολογικό και πρακτικό επίπεδο και της οικογένειας του και του ίδιου. Για να κλείσω κάπου εδώ, θα πω το εξής, η Ανεξάρτητη Διαβίωση μας αφορά όλους, γιατί κανένας δεν μπορεί να γνωρίζει αν θα είναι ο επόμενος που θα την χρειαστεί.
Για περισσότερες πληροφορίες απευθυνθείτε στον Οργανισμό Ανεξάρτητης Διαβίωσης: i-living.
email: iliving.greece@gmail.com
iliving
Κυριαρχία επί του Ανθρώπου. 26/03/2018
Πηγή: iART
του Κωνσταντίνου Σύρμου
Η Ιρλανδή σκιτσογράφος Barbara Daniels, εξερευνά την σαδιστική εξουσία του ανθρώπου επί των ζώων. Με τρόπο ευρηματικό, απεικονίζει την ωμή πραγματικότητα φέρνοντας τον κάθε έναν από εμάς προ των ευθυνών του. Στην συλλογή σχεδίων της με τίτλο “Dominion over Man” (Κυριαρχία επί του Άνθρώπου), η Daniels, τοποθέτησε σε αντίστροφους ρόλους ζώα και ανθρώπους. Το ανατριχιαστικό αποτέλεσμα μας δείχνει το πώς τα πράγματα που, στην ζωή μας θεωρούμε καθημερινότητα, όπως: Η τροφή, τα ρούχα, τα φάρμακα, τα καλλυντικά κ.λπ. για τα ζώα είναι ένα συνεχές μακελειό.
Ο υπερκαταναλωτισμός στην βιομηχανοποιημένη πια διατροφή μας, τα φρικτά πειράματα στα ζώα προς χάριν της υγείας του ανθρώπου, της διασκέδασής του, της γνώσης και της εμφάνισής του, δείχνουν πως. αυτό το ον που κάποτε ίσιωσε την πλάτη του και μετατράπηκε σε άνθρωπο, τώρα μεθοδικά, μέσα στα χιλιάδες χρόνια που διανύει, μεταλλάσσεται ξανά και παίρνει την μορφή ενός εγωιστικού και αδίστακτου κτήνους.
Μερικά από τα σκίτσα της Barbara Daniels:
του Κωνσταντίνου Σύρμου
Η Ιρλανδή σκιτσογράφος Barbara Daniels, εξερευνά την σαδιστική εξουσία του ανθρώπου επί των ζώων. Με τρόπο ευρηματικό, απεικονίζει την ωμή πραγματικότητα φέρνοντας τον κάθε έναν από εμάς προ των ευθυνών του. Στην συλλογή σχεδίων της με τίτλο “Dominion over Man” (Κυριαρχία επί του Άνθρώπου), η Daniels, τοποθέτησε σε αντίστροφους ρόλους ζώα και ανθρώπους. Το ανατριχιαστικό αποτέλεσμα μας δείχνει το πώς τα πράγματα που, στην ζωή μας θεωρούμε καθημερινότητα, όπως: Η τροφή, τα ρούχα, τα φάρμακα, τα καλλυντικά κ.λπ. για τα ζώα είναι ένα συνεχές μακελειό.
Ο υπερκαταναλωτισμός στην βιομηχανοποιημένη πια διατροφή μας, τα φρικτά πειράματα στα ζώα προς χάριν της υγείας του ανθρώπου, της διασκέδασής του, της γνώσης και της εμφάνισής του, δείχνουν πως. αυτό το ον που κάποτε ίσιωσε την πλάτη του και μετατράπηκε σε άνθρωπο, τώρα μεθοδικά, μέσα στα χιλιάδες χρόνια που διανύει, μεταλλάσσεται ξανά και παίρνει την μορφή ενός εγωιστικού και αδίστακτου κτήνους.
Μερικά από τα σκίτσα της Barbara Daniels:
Ε. Χ. Γονατάς | «Πιστεύω ότι ένας αληθινός συγγραφέας αποκλείεται να είναι ρατσιστής και οτιδήποτε άλλο, και μη δημοκράτης».
Πηγή: ologramma.art, αφιέρωμα.
του Κωνσταντίνου Σύρμου
Σεπτέμβρης 04.2018
Η Άνοιξη (Ε. Χ. Γονατάς)
«Ανέβηκα τα σκαλοπάτια τα λαξεμένα σε ψηλούς βράχους και βγήκα στο οροπέδιο που απλωνόταν μπροστά μου σαν τεράστιο αυτί. Πέρα οι λόφοι κολυμπούσαν στο φως κι είχαν το χρώμα που παίρνουν τα σφαχτάρια στο τσιγκέλι. Όπου κι αν γυρνούσα τα μάτια έβλεπα ξερή λάσπη, σκασμένη. Ούτε πράσινο φύλλο, ούτε λουλούδι, ούτε μια μέλισσα. Κι ο αέρας μύριζε βαριά σαν να ‘βγαινε από άδειο πιθάρι.
Καθώς περπατούσα μου φάνηκε πως άκουγα να τρέχουνε νερά, βαθιά σε υπόγεια λούκια. Κόλλησα χάμω τ’ αυτί μου κι άκουσα καθαρά μαζί με τα νερά που γλουγλουκίζανε κι ένα ανάλαφρο θρόισμα.
Βγάζω από την τσέπη το μαχαίρι μου, το μπήγω στη γη —το ‘νιωσα να χώνεται όπως στο κρέας ενός μεγάλου ψαριού— κι αρχίζω να τη χαράζω, να τη σκίζω φέτες φέτες, τραβώντας με δύναμη τη σκληρή κρούστα που τη σκέπαζε.
Και τότε, τι θαύμα! Χιλιάδες μπουμπούκια και λουλούδια με τσαλακωμένα πέταλα, άσπρες, ρόδινες και μαβιές ρίζες, αμέτρητα σπαθωτά φύλλα, μαμούνια, σερσέγκια με σουβλερές μύτες, θαλασσοπράσινες κρεατόμυγες, χρυσαλλίδες και πεταλούδες με διπλωμένα φτερά, αποκαλύφθηκαν ολόκληρος κοιμισμένος κόσμος, που οι αχτίνες του ήλιου σιγά σιγά τον ζέσταιναν, τον ξεμούδιαζαν, τον ξυπνούσαν από τη νάρκη του.
Το γρασίδι, σγουρό, ψήλωνε τρίζοντας ολόγυρά μου. Ο αέρας μοσκοβολούσε. Ένα πουλί βγήκε απ’ τον κρυψώνα του, τίναξε τα χώματα απ’ τις φτερούγες του και μου είπε: «Ακόμα λίγο, κι η άνοιξη αυτό το χρόνο θα ‘μενε κρυμμένη στη γη».
O καταλληλότερος τρόπος για να παρουσιάσεις έναν ιδιάζων λογοτέχνη σαν τον Επαμεινώνδα Χ. Γονατά, είναι να ξεκινήσεις με μια δημιουργία του, λες και βουτάς στον βυθό μιας θάλασσας χωρίς να διαταράξεις στο ελάχιστο τα επιφανειακά νερά της. Έτσι άλλωστε ενεργεί κι η γραφή του, ξεκινά από έναν άδυτο ρεαλισμό μα σύντομα παρασύρεται από τα χειροποίητα ρεύματα του δημιουργού και οδηγείται σε ένα παράλογο και συγχρόνως απτό τοπίο. Ο Γονατάς, παρέμεινε άγνωστος στο ευρύ κοινό, οι συνεντεύξεις του μετρώνται στα δάχτυλα της μιας παλάμης μιας και ο ίδιος επέλεγε την μη δημοσιότητα και την μη προσωπική του ανάδειξη. Έκρυβε κάτω από την σάρκα του έναν ολόκληρο γαλαξία πολύπλοκων σκέψεων κι όμως υπήρξε ένας απλός άνθρωπος. Ακόμη και οι γείτονές του αγνοούσαν την συγγραφική του μαεστρία, αλλά και το σημαντικό μεταφραστικό του έργο.
Οι ιστορίες του θυμίζουν παραβολές, φιλοσοφικές αλληγορίες συχνά ασαφής, ειρωνικές και αυτοσαρκαστικές. Η φύση στα αφηγήματα του Γονατά, είναι ο ρεαλιστικός καμβάς που πάνω του, χωρίς χρονοτριβή και φλυαρία, τα χρώματα κι οι μυρωδιές, τα ζώα, τα βουνά και τα δέντρα, οι άνθρωποι και τα αντικείμενα μεταλλάσσονται, ρευστοποιούνται. Κατευθύνονται όλα προς πάσα κατεύθυνση κι αποκτούν μια παραισθησιογόνο οπτική, παράλληλα όμως αυτή η αλλόκοτη κι αναδομημένη πραγματικότητα φαντάζει απολύτως λογική.
«Η πληγεί θρέφει, τα χείλια της σμίγουν αργά σαν αυλαία βυσσινιά κι ύστερα από χρόνους στη θέση της μένει ένα σημάδι, μια ρόδινη ουλή που σκύβει και τη φιλάει. Όλοι αγαπούν τα τραύματά τους. Τα κρύβουν με ωραία ατσαλάκωτα υφάσματα, ξέρουν όμως σε ποια μεριά του κορμιού τους άνθισαν, μαράθηκαν, έφαγαν δέρμα και κρέας δικό τους. Γι’ αυτό τ’ αγαπούν και, σε ώρες μοναξιάς που κανείς δεν τους βλέπει, σκύβουν και με λατρεία τα φιλούν τα βαθιά, σκοτεινά τραύματά τους».
(Από τη συλλογή σύντομων αφηγημάτων «Η κρύπτη», εκδόσεις Στιγμή)
Καταφέρνει να περιγράψει το άγνωστο, να διαπερνά την σκοτεινή κουρτίνα της λογικής, της καθημερινότητας. Ο αναγνώστης έρχεται αντιμέτωπος με τους φόβους του, με έναν τρόπο, θα έλεγα, τόσο παρανοϊκό που φτάνει να γίνει βιωματικός. Σαν να αποφασίζεις πως θα προσπαθήσεις έτσι απλά, να σκίσεις τα κάγκελα της φυλακής σου και να ανακαλύπτεις, πως τελικά ναι, όλη σου την ζωή ήσουν κλειδωμένος πίσω από χάρτινα κάγκελα.
– «Διάλεξε», λέει η μητέρα μου στον επισκευαστή της ντουλάπας, «από αυτά τα υφάσματα. Εγώ σου προτείνω το πράσινο καρουδάκι. Μπορώ να σου φτιάξω μια ωραία πυτζάμα».Ακούω, βλέπω και ζηλεύω. Πράγματι, το καλύτερο ύφασμα είναι εκείνο που υπέδειξε η μητέρα μου. Ψάχνοντας μέσα σε όσα απόμειναν βρήκα τέλος ένα κομμάτι κιτρινωπό ύφασμα και για μένα. – (Ε. Χ. Γονατάς – Τρεις δεκάρες και άλλα αφηγήματα)
Ολιγόγραφος ο Γονατάς, με μόλις επτά του έργα να έχουν εκδοθεί, ονόμαζε την βιβλιογραφία του: «μικρό εργάκι». Το 1945, θα εκδοθεί το πρώτο του αφήγημα με τίτλο: «Ο ταξιδιώτης». Ακολούθησε η συλλογή πεζών ποιημάτων: «Η Κρύπτη» (1959) και τα διηγήματα: «Το βάραθρο» (1963), «Οι αγελάδες (1963), «Ο φιλόξενος καρδινάλιος» (1986), «Η προετοιμασία» (1991) και λίγο πριν τον θάνατό του, «Οι Τρεις δεκάρες» (2006). Η δόξα και η αναγνώριση τον άφηναν αδιάφορο και θεωρούσε πως όλα τούτα, οι δάφνες και τα πρωτεία, είναι ένα τίποτα απέναντι στην ανυπέρβλητη μονιμότητα του θανάτου, γι’ αυτό και δεν προέβη σε ενέργειες για την προσωπική του ανάδειξη. Αγαπούσε τον Nτοστογιέφκι και έδειχνε μία ιδιαίτερη προτίμηση στον Tσέχωφ. Δάσκαλο του θεωρούσε τον Φλωμπέρ, τον Melville, τον Stevenson. Από έλληνες συγγραφείς ξεχώριζε τους Παπαδιαμάντη, Βιζυηνό και Μιχαήλ Mητσάκη. Δεν του άρεσαν οι βιογραφίες και τα βιβλία με αναπαραγωγή ιστοριών, το λεγόμενο «ρεαλιστικό μυθιστόρημα». Δεν τα θεωρούσε τέχνη.
«…εγώ δεν είμαι λογοτέχνης, είμαι καλλιτέχνης… δεν είμαι ποιητής αλλά έχω ποιητική συνείδηση… δεν μ’ αρέσει το εγκεφαλικό στην τέχνη αναζητώ το διφορούμενο… το όνειρο είναι η πραγματικότητα από την ανάποδη…»
(συνέντευξη στη Μικέλα Χαρτουλάρη, «Τα Νέα» 04.06.94)
Χαρακτηριστικό παράδειγμα της μεταφυσικής αγωνίας του για την ύπαρξη, συναντάμε στο διήγημά του «Η Προετοιμασία». Ο Αγέλαος, ο γέρος γιατρός, νιώθει απόγνωση που παρά τις αμέτρητες προσπάθειές του, δεν κατάφερνε να ζυγίσει το κεφάλι του. Ο πιστός φίλος και βοηθός του, Προκόπης, ενστερνίζεται πλήρως τον σκοπό του πειράματος. Στην προσπάθειά του να βοηθήσει τον Αγέλαο, του διηγείται μια ιστορία για κάποιον, που απεγνωσμένα παρακαλούσε να του δώσουν ένα κερί για να μετακινηθεί σε μια σκοτεινή σκάλα. ‘Όταν του εδόθη το κερί, εκείνος έκλεισε ερμητικά τα μάτια κι άρχισε να την ανεβοκατεβαίνει ασταμάτητα, από το πρώτο έως το τελευταίο σκαλί, χωρίς να αποφασίζει ποτέ να την εγκαταλείψει. Ο γιατρός δίχως να βρει παρηγοριά στην ιστορία του Προκόπη, συνέχισε μάταια με τα άχρηστα, όπως αποδεικνύεται εργαλεία του, μια ζυγαριά, τα βαρίδια και έναν καθρέπτη, να παλεύει να ζυγίσει το κεφάλι του. Ώσπου, παρατηρώντας στην αυλή του δύο γυναίκες να ζυγίζουν με τα χέρια τους, τα μεγάλα, γινωμένα αχλάδια που έπεσαν από το δένδρο του, αποφασίζει να κόψει το κεφάλι του.
Τα εμπνευσμένα κείμενα του Επαμεινώνδα Γονατά, μοιάζουν με σύντομες πρόζες “ποιητικά” αφηγημένες. Αναμειγνύοντας την μορφή του ρεαλιστικού πεζογραφήματος και του έντονα ονειρικού στοιχείου, εμπλουτισμένου με επιβλητικές παρομοιώσεις. Δεν κατατάσσονται σε κάποιο συγκεκριμένο λογοτεχνικό είδος, τούτη είναι κι η αιτία που το έργο του δεν συμπεριλαμβάνεται σε ανθολογίες ποίησης και πεζογραφίας. Ο συγγραφέας δημιούργησε ένα αταξινόμητο μέχρι και σήμερα είδος. Η Φραγκίσκη Aμπατζοπούλου, αναφέρει πως ο Γάλλος ποιητής Πιέρ Μπεττενκούρ, διαβάζοντας κείμενά του Γονατά σε γαλλική μετάφραση, ανέφερε ότι το αφήγημα «H επίσκεψη», από το βιβλίο «Oι Aγελάδες», το θεωρεί σαν ένα από τα αριστουργήματα της παγκόσμιας λογοτεχνίας. Ο ίδιος ο Γονατάς, είχε σημειώσει σε μία εκ των σπάνιων συνεντεύξεών του, μιλώντας για τον εαυτό του:
«…δεν είμαι του φανταστικού συγγραφέας… δεν είμαι συγγραφέας ούτε του εξαιρετικού, είμαι συγγραφέας της εξαίρεσης».
(συνέντευξη στην Αναστασία Νατσινά, «Διαβάζω», 2003)
Παράλληλα, ο αχαρτογράφητος καλλιτέχνης υπήρξε κι ένας δεινός μεταφραστής με πλούσιο έργο στο ενεργητικό του. Το 1994 βραβεύτηκε με το Κρατικό Βραβείο Μετάφρασης για την Επιλογή από τις Voces του Αντόνιο Πόρτσια. Ο Γονατάς επέλεγε να μεταφράσει τους λογοτέχνες που προτιμούσε να φέρει στο φως και να “συνομιλήσει” στην πατρική του γλώσσα μαζί τους. Διέθετε μία πλούσια συλλογή λεξικών διαφόρων εποχών και ειδικεύσεων, τα οποία συμβουλευόταν και μελετούσε έτσι ώστε να παραδίδει μία άρτια απόδοση των ξένων συγγραφέων. Δεν αρκούνταν όμως σε μια απλή μετατροπή λέξεων και φράσεων, αλλά μελετούσε το έργο του εκάστοτε λογοτέχνη, το ερμήνευε και το αναδημιουργούσε μαζί του. Γνωστές του μεταφράσεις είναι οι εξής: Porchia, Antonio, Επιλογή από τις Voces, Εκδόσεις Στιγμή, 1992 / Γουσταύος Φλωμπέρ, Βιβλιομανία – Η Σπείρα, Εκδόσεις Στιγμή, 1985 / Ivan Goll, Μαλαισιακά Τραγούδια, Εκδόσεις Πρώτη Ύλη, 1960 / Wols, Ποιήματα, Εκδόσεις Καστανιώτη, 1983 / Πιέρ Μπεττενκούρ, Τα Πλοια Βγήκαν Σεργιάνι, Εκδόσεις Στιγμή, 2001 / Coleridge, Samuel Taylor, Οι περιπλανήσεις του Κάιν. Οι σκέψεις του διαβόλου, Εκδόσεις Στιγμή, 2004 / Lichtenberg, Georg Christoph, Πιπέρι και σπασμένες γραμμές, Εκδόσεις Στιγμή/ Ivan Goll, [9 ποιήματα], Εκδόσεις Στιγμή.
«[…] Υπάρχει όμως μια πόρτα απλή, δίχως σύρτη ούτε μάνταλοστο βάθος του διαδρόμου, απέναντι απ’ το ρολόιη πόρτα που οδηγεί πέρα από σένα-κανένας δεν τη σπρώχνει ποτέ».
(Απόσπασμα από τις «Πόρτες», του Ιβάν Γκολ, σε μετάφραση Γονατά)
Ένας κήπος πάντοτε τον συντρόφευε, όπως εκείνος στο σπίτι του στην Κηφισιά, που αποτελούσε τον μικρόκοσμό του. Ένα οικοσύστημα αγνό, μια παιδική χαρά της ψυχής. Εκεί συνυπήρχαν η λεβάντα, η μέντα, οι πορτοκαλιές, λιμνούλες με ψαράκια, οι αναρίθμητες γάτες του, φυτά του Μεξικού, σταφύλια κι οι τάφοι των ζώων. Στους τοίχους του σπιτιού του δέσποζαν οι σταυροί και τα διάσπαρτα παντού βιβλία. Η αποθήκη, σαν μια προέκταση της μνήμης, ήταν γεμάτη από αντικείμενα που τον βοηθούσαν να θυμάται και να “συναντά” ανθρώπους και στιγμές.
Γεννήθηκε στην Αθήνα το 1924 και καταγόταν από το Αϊβαλί της Μ. Ασίας. Σπούδασε Νομικά και δούλεψε ως δικηγόρος, ένα επάγγελμα που αν και δεν το αγαπούσε, το υπηρετούσε με ευσυνειδησία. Απεβίωσε το 2006. Καμάρωνε για την πλούσια συλλογή λεξικών του και συχνά αυτοσαρκαζόταν με την πτώση βλεφάρου που είχε από παιδί στο ένα του μάτι μετά από ένα χτύπημα. Παρότι ανέπτυξε φιλίες με γνωστούς καλλιτέχνες όπως οι: Νίκος Εγγονόπουλος (θήτευσε πλάι του), Νίκος Καχτίτσης, Μίλτος Σαχτούρης (υπήρξαν και συμμαθητές), Κλέωνα Παράσχο και τον ποιητή Δημήτρη Παπαδίτσα (συνεργάστηκαν στην έκδοση του περιοδικού «Πρώτη Ύλη»), εντούτοις επέλεγε να παραμένει στην αφάνεια.
«Ο ήλιος γέμισε πορτοκάλια το δωμάτιο .Απ’ τα χαλιά ξεκόλλησαν πουλιά .Καθώς πετούν ολόγυρα ,τα έπιπλα καθρεφτίζουν τις ωραίες τους φτερούγεςπου διώχνουν μακριά το θάνατο».
(ποίημα από τη συλλογή «Η Κρύπτη»)
Πηγές:
poeticanet.gr
«Επισκέψεις στο σπίτι του Ε. Χ. Γονατά», της Εύας Στεφανή (1998).
του Κωνσταντίνου Σύρμου
Σεπτέμβρης 04.2018
Η Άνοιξη (Ε. Χ. Γονατάς)
«Ανέβηκα τα σκαλοπάτια τα λαξεμένα σε ψηλούς βράχους και βγήκα στο οροπέδιο που απλωνόταν μπροστά μου σαν τεράστιο αυτί. Πέρα οι λόφοι κολυμπούσαν στο φως κι είχαν το χρώμα που παίρνουν τα σφαχτάρια στο τσιγκέλι. Όπου κι αν γυρνούσα τα μάτια έβλεπα ξερή λάσπη, σκασμένη. Ούτε πράσινο φύλλο, ούτε λουλούδι, ούτε μια μέλισσα. Κι ο αέρας μύριζε βαριά σαν να ‘βγαινε από άδειο πιθάρι.
Καθώς περπατούσα μου φάνηκε πως άκουγα να τρέχουνε νερά, βαθιά σε υπόγεια λούκια. Κόλλησα χάμω τ’ αυτί μου κι άκουσα καθαρά μαζί με τα νερά που γλουγλουκίζανε κι ένα ανάλαφρο θρόισμα.
Βγάζω από την τσέπη το μαχαίρι μου, το μπήγω στη γη —το ‘νιωσα να χώνεται όπως στο κρέας ενός μεγάλου ψαριού— κι αρχίζω να τη χαράζω, να τη σκίζω φέτες φέτες, τραβώντας με δύναμη τη σκληρή κρούστα που τη σκέπαζε.
Και τότε, τι θαύμα! Χιλιάδες μπουμπούκια και λουλούδια με τσαλακωμένα πέταλα, άσπρες, ρόδινες και μαβιές ρίζες, αμέτρητα σπαθωτά φύλλα, μαμούνια, σερσέγκια με σουβλερές μύτες, θαλασσοπράσινες κρεατόμυγες, χρυσαλλίδες και πεταλούδες με διπλωμένα φτερά, αποκαλύφθηκαν ολόκληρος κοιμισμένος κόσμος, που οι αχτίνες του ήλιου σιγά σιγά τον ζέσταιναν, τον ξεμούδιαζαν, τον ξυπνούσαν από τη νάρκη του.
Το γρασίδι, σγουρό, ψήλωνε τρίζοντας ολόγυρά μου. Ο αέρας μοσκοβολούσε. Ένα πουλί βγήκε απ’ τον κρυψώνα του, τίναξε τα χώματα απ’ τις φτερούγες του και μου είπε: «Ακόμα λίγο, κι η άνοιξη αυτό το χρόνο θα ‘μενε κρυμμένη στη γη».
O καταλληλότερος τρόπος για να παρουσιάσεις έναν ιδιάζων λογοτέχνη σαν τον Επαμεινώνδα Χ. Γονατά, είναι να ξεκινήσεις με μια δημιουργία του, λες και βουτάς στον βυθό μιας θάλασσας χωρίς να διαταράξεις στο ελάχιστο τα επιφανειακά νερά της. Έτσι άλλωστε ενεργεί κι η γραφή του, ξεκινά από έναν άδυτο ρεαλισμό μα σύντομα παρασύρεται από τα χειροποίητα ρεύματα του δημιουργού και οδηγείται σε ένα παράλογο και συγχρόνως απτό τοπίο. Ο Γονατάς, παρέμεινε άγνωστος στο ευρύ κοινό, οι συνεντεύξεις του μετρώνται στα δάχτυλα της μιας παλάμης μιας και ο ίδιος επέλεγε την μη δημοσιότητα και την μη προσωπική του ανάδειξη. Έκρυβε κάτω από την σάρκα του έναν ολόκληρο γαλαξία πολύπλοκων σκέψεων κι όμως υπήρξε ένας απλός άνθρωπος. Ακόμη και οι γείτονές του αγνοούσαν την συγγραφική του μαεστρία, αλλά και το σημαντικό μεταφραστικό του έργο.
Οι ιστορίες του θυμίζουν παραβολές, φιλοσοφικές αλληγορίες συχνά ασαφής, ειρωνικές και αυτοσαρκαστικές. Η φύση στα αφηγήματα του Γονατά, είναι ο ρεαλιστικός καμβάς που πάνω του, χωρίς χρονοτριβή και φλυαρία, τα χρώματα κι οι μυρωδιές, τα ζώα, τα βουνά και τα δέντρα, οι άνθρωποι και τα αντικείμενα μεταλλάσσονται, ρευστοποιούνται. Κατευθύνονται όλα προς πάσα κατεύθυνση κι αποκτούν μια παραισθησιογόνο οπτική, παράλληλα όμως αυτή η αλλόκοτη κι αναδομημένη πραγματικότητα φαντάζει απολύτως λογική.
«Η πληγεί θρέφει, τα χείλια της σμίγουν αργά σαν αυλαία βυσσινιά κι ύστερα από χρόνους στη θέση της μένει ένα σημάδι, μια ρόδινη ουλή που σκύβει και τη φιλάει. Όλοι αγαπούν τα τραύματά τους. Τα κρύβουν με ωραία ατσαλάκωτα υφάσματα, ξέρουν όμως σε ποια μεριά του κορμιού τους άνθισαν, μαράθηκαν, έφαγαν δέρμα και κρέας δικό τους. Γι’ αυτό τ’ αγαπούν και, σε ώρες μοναξιάς που κανείς δεν τους βλέπει, σκύβουν και με λατρεία τα φιλούν τα βαθιά, σκοτεινά τραύματά τους».
(Από τη συλλογή σύντομων αφηγημάτων «Η κρύπτη», εκδόσεις Στιγμή)
Καταφέρνει να περιγράψει το άγνωστο, να διαπερνά την σκοτεινή κουρτίνα της λογικής, της καθημερινότητας. Ο αναγνώστης έρχεται αντιμέτωπος με τους φόβους του, με έναν τρόπο, θα έλεγα, τόσο παρανοϊκό που φτάνει να γίνει βιωματικός. Σαν να αποφασίζεις πως θα προσπαθήσεις έτσι απλά, να σκίσεις τα κάγκελα της φυλακής σου και να ανακαλύπτεις, πως τελικά ναι, όλη σου την ζωή ήσουν κλειδωμένος πίσω από χάρτινα κάγκελα.
– «Διάλεξε», λέει η μητέρα μου στον επισκευαστή της ντουλάπας, «από αυτά τα υφάσματα. Εγώ σου προτείνω το πράσινο καρουδάκι. Μπορώ να σου φτιάξω μια ωραία πυτζάμα».Ακούω, βλέπω και ζηλεύω. Πράγματι, το καλύτερο ύφασμα είναι εκείνο που υπέδειξε η μητέρα μου. Ψάχνοντας μέσα σε όσα απόμειναν βρήκα τέλος ένα κομμάτι κιτρινωπό ύφασμα και για μένα. – (Ε. Χ. Γονατάς – Τρεις δεκάρες και άλλα αφηγήματα)
Ολιγόγραφος ο Γονατάς, με μόλις επτά του έργα να έχουν εκδοθεί, ονόμαζε την βιβλιογραφία του: «μικρό εργάκι». Το 1945, θα εκδοθεί το πρώτο του αφήγημα με τίτλο: «Ο ταξιδιώτης». Ακολούθησε η συλλογή πεζών ποιημάτων: «Η Κρύπτη» (1959) και τα διηγήματα: «Το βάραθρο» (1963), «Οι αγελάδες (1963), «Ο φιλόξενος καρδινάλιος» (1986), «Η προετοιμασία» (1991) και λίγο πριν τον θάνατό του, «Οι Τρεις δεκάρες» (2006). Η δόξα και η αναγνώριση τον άφηναν αδιάφορο και θεωρούσε πως όλα τούτα, οι δάφνες και τα πρωτεία, είναι ένα τίποτα απέναντι στην ανυπέρβλητη μονιμότητα του θανάτου, γι’ αυτό και δεν προέβη σε ενέργειες για την προσωπική του ανάδειξη. Αγαπούσε τον Nτοστογιέφκι και έδειχνε μία ιδιαίτερη προτίμηση στον Tσέχωφ. Δάσκαλο του θεωρούσε τον Φλωμπέρ, τον Melville, τον Stevenson. Από έλληνες συγγραφείς ξεχώριζε τους Παπαδιαμάντη, Βιζυηνό και Μιχαήλ Mητσάκη. Δεν του άρεσαν οι βιογραφίες και τα βιβλία με αναπαραγωγή ιστοριών, το λεγόμενο «ρεαλιστικό μυθιστόρημα». Δεν τα θεωρούσε τέχνη.
«…εγώ δεν είμαι λογοτέχνης, είμαι καλλιτέχνης… δεν είμαι ποιητής αλλά έχω ποιητική συνείδηση… δεν μ’ αρέσει το εγκεφαλικό στην τέχνη αναζητώ το διφορούμενο… το όνειρο είναι η πραγματικότητα από την ανάποδη…»
(συνέντευξη στη Μικέλα Χαρτουλάρη, «Τα Νέα» 04.06.94)
Χαρακτηριστικό παράδειγμα της μεταφυσικής αγωνίας του για την ύπαρξη, συναντάμε στο διήγημά του «Η Προετοιμασία». Ο Αγέλαος, ο γέρος γιατρός, νιώθει απόγνωση που παρά τις αμέτρητες προσπάθειές του, δεν κατάφερνε να ζυγίσει το κεφάλι του. Ο πιστός φίλος και βοηθός του, Προκόπης, ενστερνίζεται πλήρως τον σκοπό του πειράματος. Στην προσπάθειά του να βοηθήσει τον Αγέλαο, του διηγείται μια ιστορία για κάποιον, που απεγνωσμένα παρακαλούσε να του δώσουν ένα κερί για να μετακινηθεί σε μια σκοτεινή σκάλα. ‘Όταν του εδόθη το κερί, εκείνος έκλεισε ερμητικά τα μάτια κι άρχισε να την ανεβοκατεβαίνει ασταμάτητα, από το πρώτο έως το τελευταίο σκαλί, χωρίς να αποφασίζει ποτέ να την εγκαταλείψει. Ο γιατρός δίχως να βρει παρηγοριά στην ιστορία του Προκόπη, συνέχισε μάταια με τα άχρηστα, όπως αποδεικνύεται εργαλεία του, μια ζυγαριά, τα βαρίδια και έναν καθρέπτη, να παλεύει να ζυγίσει το κεφάλι του. Ώσπου, παρατηρώντας στην αυλή του δύο γυναίκες να ζυγίζουν με τα χέρια τους, τα μεγάλα, γινωμένα αχλάδια που έπεσαν από το δένδρο του, αποφασίζει να κόψει το κεφάλι του.
Τα εμπνευσμένα κείμενα του Επαμεινώνδα Γονατά, μοιάζουν με σύντομες πρόζες “ποιητικά” αφηγημένες. Αναμειγνύοντας την μορφή του ρεαλιστικού πεζογραφήματος και του έντονα ονειρικού στοιχείου, εμπλουτισμένου με επιβλητικές παρομοιώσεις. Δεν κατατάσσονται σε κάποιο συγκεκριμένο λογοτεχνικό είδος, τούτη είναι κι η αιτία που το έργο του δεν συμπεριλαμβάνεται σε ανθολογίες ποίησης και πεζογραφίας. Ο συγγραφέας δημιούργησε ένα αταξινόμητο μέχρι και σήμερα είδος. Η Φραγκίσκη Aμπατζοπούλου, αναφέρει πως ο Γάλλος ποιητής Πιέρ Μπεττενκούρ, διαβάζοντας κείμενά του Γονατά σε γαλλική μετάφραση, ανέφερε ότι το αφήγημα «H επίσκεψη», από το βιβλίο «Oι Aγελάδες», το θεωρεί σαν ένα από τα αριστουργήματα της παγκόσμιας λογοτεχνίας. Ο ίδιος ο Γονατάς, είχε σημειώσει σε μία εκ των σπάνιων συνεντεύξεών του, μιλώντας για τον εαυτό του:
«…δεν είμαι του φανταστικού συγγραφέας… δεν είμαι συγγραφέας ούτε του εξαιρετικού, είμαι συγγραφέας της εξαίρεσης».
(συνέντευξη στην Αναστασία Νατσινά, «Διαβάζω», 2003)
Παράλληλα, ο αχαρτογράφητος καλλιτέχνης υπήρξε κι ένας δεινός μεταφραστής με πλούσιο έργο στο ενεργητικό του. Το 1994 βραβεύτηκε με το Κρατικό Βραβείο Μετάφρασης για την Επιλογή από τις Voces του Αντόνιο Πόρτσια. Ο Γονατάς επέλεγε να μεταφράσει τους λογοτέχνες που προτιμούσε να φέρει στο φως και να “συνομιλήσει” στην πατρική του γλώσσα μαζί τους. Διέθετε μία πλούσια συλλογή λεξικών διαφόρων εποχών και ειδικεύσεων, τα οποία συμβουλευόταν και μελετούσε έτσι ώστε να παραδίδει μία άρτια απόδοση των ξένων συγγραφέων. Δεν αρκούνταν όμως σε μια απλή μετατροπή λέξεων και φράσεων, αλλά μελετούσε το έργο του εκάστοτε λογοτέχνη, το ερμήνευε και το αναδημιουργούσε μαζί του. Γνωστές του μεταφράσεις είναι οι εξής: Porchia, Antonio, Επιλογή από τις Voces, Εκδόσεις Στιγμή, 1992 / Γουσταύος Φλωμπέρ, Βιβλιομανία – Η Σπείρα, Εκδόσεις Στιγμή, 1985 / Ivan Goll, Μαλαισιακά Τραγούδια, Εκδόσεις Πρώτη Ύλη, 1960 / Wols, Ποιήματα, Εκδόσεις Καστανιώτη, 1983 / Πιέρ Μπεττενκούρ, Τα Πλοια Βγήκαν Σεργιάνι, Εκδόσεις Στιγμή, 2001 / Coleridge, Samuel Taylor, Οι περιπλανήσεις του Κάιν. Οι σκέψεις του διαβόλου, Εκδόσεις Στιγμή, 2004 / Lichtenberg, Georg Christoph, Πιπέρι και σπασμένες γραμμές, Εκδόσεις Στιγμή/ Ivan Goll, [9 ποιήματα], Εκδόσεις Στιγμή.
«[…] Υπάρχει όμως μια πόρτα απλή, δίχως σύρτη ούτε μάνταλοστο βάθος του διαδρόμου, απέναντι απ’ το ρολόιη πόρτα που οδηγεί πέρα από σένα-κανένας δεν τη σπρώχνει ποτέ».
(Απόσπασμα από τις «Πόρτες», του Ιβάν Γκολ, σε μετάφραση Γονατά)
Ένας κήπος πάντοτε τον συντρόφευε, όπως εκείνος στο σπίτι του στην Κηφισιά, που αποτελούσε τον μικρόκοσμό του. Ένα οικοσύστημα αγνό, μια παιδική χαρά της ψυχής. Εκεί συνυπήρχαν η λεβάντα, η μέντα, οι πορτοκαλιές, λιμνούλες με ψαράκια, οι αναρίθμητες γάτες του, φυτά του Μεξικού, σταφύλια κι οι τάφοι των ζώων. Στους τοίχους του σπιτιού του δέσποζαν οι σταυροί και τα διάσπαρτα παντού βιβλία. Η αποθήκη, σαν μια προέκταση της μνήμης, ήταν γεμάτη από αντικείμενα που τον βοηθούσαν να θυμάται και να “συναντά” ανθρώπους και στιγμές.
Γεννήθηκε στην Αθήνα το 1924 και καταγόταν από το Αϊβαλί της Μ. Ασίας. Σπούδασε Νομικά και δούλεψε ως δικηγόρος, ένα επάγγελμα που αν και δεν το αγαπούσε, το υπηρετούσε με ευσυνειδησία. Απεβίωσε το 2006. Καμάρωνε για την πλούσια συλλογή λεξικών του και συχνά αυτοσαρκαζόταν με την πτώση βλεφάρου που είχε από παιδί στο ένα του μάτι μετά από ένα χτύπημα. Παρότι ανέπτυξε φιλίες με γνωστούς καλλιτέχνες όπως οι: Νίκος Εγγονόπουλος (θήτευσε πλάι του), Νίκος Καχτίτσης, Μίλτος Σαχτούρης (υπήρξαν και συμμαθητές), Κλέωνα Παράσχο και τον ποιητή Δημήτρη Παπαδίτσα (συνεργάστηκαν στην έκδοση του περιοδικού «Πρώτη Ύλη»), εντούτοις επέλεγε να παραμένει στην αφάνεια.
«Ο ήλιος γέμισε πορτοκάλια το δωμάτιο .Απ’ τα χαλιά ξεκόλλησαν πουλιά .Καθώς πετούν ολόγυρα ,τα έπιπλα καθρεφτίζουν τις ωραίες τους φτερούγεςπου διώχνουν μακριά το θάνατο».
(ποίημα από τη συλλογή «Η Κρύπτη»)
Πηγές:
poeticanet.gr
«Επισκέψεις στο σπίτι του Ε. Χ. Γονατά», της Εύας Στεφανή (1998).
