“Կան երկիրներ, ինչպես օրինակի համար Ամերիկայում, որոնք չեն պեղւած, չեն մշակւած ոգիով։ Նրանք պարզ նիւթ են, ենթարկւված բնութեան տարրական օրէնքներին եւ մարդկանց քմահաճոյքին... Իսկ կան նաեւ երկիրներ, որոնք պատկանում են Սրբազան աշխարհագիտութեան, ուր ամէն մի բնական երեւոյթ պատճառաբանւած է հոգեկանով եւ ուր մարդկային ամէն մի շարժուձեւ մասնակցում է այդ հոգեկանին... Դա կենդանի, մագնիսականութիւնով լեցւած, բախտագուշակ, բնազանցական մի տարածութիւն է, որտեղ բոլոր նշանները գծւած են, եւ որտեղ ամէն մի ժեստ, ամեն մի գործողութիւն, ամէն մի արտասանած բառ իսկ, ստանում են գերագոյն նշանակութիւն։ Տեսէք, մեր այս երկրում, մինչ անձը վերածւել է անձնաւորութեան, կորցրել իր մարդ-աստուածային բնոյթը, ենթարկւել գորշացած միջին տեզերին, մոռացել իր հոգեկան աւանդականը, երկրի եւ անհատի մէջ առաջ է եկել երկւութիւն։”