Η τελευταία πνοή
«Στο τέλος της νύχτας, οι μεμβράνες των τυμπάνων έχουν λεκιάσει με αίμα. Από το πολύ χτύπημα τα χέρια πληγώνονται και ματώνουν. Κι όμως είναι χέρια πολύ σκληρά, χέρια δουλευταράδων»
Μάλλον ένα βιβλίο που δεν θα του ταίριαζε να έχει κάποια κριτική με συγκεκριμένη δομή, άρα μπορώ να παραθέσω κάποια λίγα, σκόρπια:
Λείπει η μαντλέν, αλλά ο Λουί ξεκινάει με τα πρώτα χρόνια, κάπως παραπονεμένος για την κατάσταση της μνήμης του: Βροχή, θάνατος, νεκρά ζώα πάνω στο χώμα προς λίπασμα της γης, ο Θεός, οι προσευχές, ο πατέρας, η αυστηρότητα, η παιδική περιέργεια, η σεξουαλική καταπίεση, οι πρώτες σεξουαλικές συγκινήσεις και φυσικά, τα τύμπανα της Καλάντα.
Μετά έρχονται τα: οι αλαζονικοί διανοούμενοι που φλυαρούν στα καφενεία του Παρισιού. -Λόρκα, Πικάσο, Νταλί, Μαγκρίτ, Μπρετόν, Τσάπλιν. Σχέσεις που ανθίζουν μέσα από την εξερεύνηση του σουρεαλισμού. Είναι ο βανδαλισμός κακοήθεια ή πράξη ανατροπής; Ενάντια στον Μάτσο άνδρα που απειλεί άλλους άνδρες, αλλά όχι ενάντια στις απειλές προς τις γυναίκες. Μόνο σε όσες δεν είναι αισθητικά ενδιαφέρουσες- κράτησα μια θλίψη που με συνόδεψε σε όλη την ανάγνωση, για τη γυναίκα του, τη Ζαν. Κράτησα γενικά μια θλίψη για τις γυναίκες του βιβλίου.
Οι σελίδες με τον Ισπανικό Εμφύλιο Πόλεμο και τον χρόνο που πέρασε στην Αμερική και το Μεξικό (όπου έγινε πολίτης), πραγματικά δίνουν στον αναγνώστη μικρολεπτομέρειες που δεν θα έδιναν τα βιβλία τις ιστορίας.
Οι αναφορές στις ταινίες του, αν και καλύπτει πραγματικά μόνο μια μικρή χούφτα από αυτές, είναι συναρπαστικές π.χ. «Με ρωτούν πολλά για τις ταινίες μου και μια από τις πιο επαναλαμβανόμενες και ανόητες ερωτήσεις είναι για το μυστηριώδες κουτί που φέρνει μαζί του ένας Ασιάτης πελάτης στον κινηματογραφικό οίκο ανοχής Belle du Jour. Ανοίγει το κουτί και δείχνει το εσωτερικό, που είναι κρυμμένο από την άποψή μας, σε καθεμία από τις ιερόδουλες. Οι θεατές ταινιών, ειδικά οι γυναίκες, με έχουν ρωτήσει χιλιάδες φορές: «Τι έχει αυτό το κουτί;». Και πάντα έλεγα: «Ό,τι θέλεις» γιατί δεν είχα απάντηση». Σε εκείνο το κεφάλαιο είναι ενδιαφέρον το πώς ο Λουις μαλακώνει και αποδεικνύει το πόσο εύκολα ξεχνάει κανείς τον θυμό του στο Χόλιγουντ.
Το κάπως κουραστικό είναι όταν ένας δημιουργός παραδέχεται πως έχει όλη τη δύναμη της ερμηνείας του έργου του -όχι με τόσο απλά δοσμένη παραδοχή, αλλά από τα συμφραζόμενα. Για παράδειγμα όταν επιμένει πως οι συμβολιστές πήγαιναν κόντρα σε κάθε λογική και κατεστημένο και πώς τίποτα δεν σημαίνει τίποτα. Αργότερα εάν κάποιος τους απορρίψει εξαιτίας αυτού του στοιχείου, φαίνεται να τον θεωρούν ένα αδαές απολιτικ στοιχείο, που δεν καταλαβαίνει το καταλάθος υπολογισμένο μεγαλείο. Κι εκεί που το ένα ημισφαίριο σου, δίνει χέρια με το άλλο και σχίζονται, ο καλλιτέχνης λέει πως λατρεύει τις αντιθέσεις του. Oh well
Το συναρπαστικό της Τελευταίας Πνοής είναι σίγουρα η ποικιλία του πολύχρονου βίου ανάμεσα στις εποχές και στις διαφορετικές χώρες, όπως και η ιστορική αξία των παραπάνω από τα μάτια ενός σκηνοθέτη της εποχής. Είναι ωραίες οι αναφορές στο κρασί, τον έρωτα, τον Θεό, το τυχαίο, το όνειρο, τον θάνατο και σίγουρα, κανείς κατανοεί τη φιλοσοφία και του κόσμου του Μπουνιουέλ.
