Κυρίαρχοι πονηροί λογισμοί
Τα επτά διηγήματα της Νατάσας Σίδερη έφτασαν σε εμένα χρόνια αφού γράφτηκαν, στην προσπάθεια μου να διευρύνω τα αναγνώσματά μου από Ελληνίδες συγγραφείς και χαίρομαι που προσανατολίστηκα και ξεκίνησα αυτό το ταξίδι από αυτά. Η εμμονή αυτής της χώρας να δίνει διηγήματα – σφηνάκια δεν μου έχει κάτσει καλά, διότι όπως και να το κάνουμε μια ιστορία οφείλει να πιάσει τον χώρο της, και οι κυρίαρχοι πονηροί λογισμοί, πράγματι, πιάνουν τον χώρο τους, μη απολογητικά, όπως και θα έπρεπε άλλωστε.
Η βασική ομοιότητα των επτά αμαρτημάτων, όπως τουλάχιστον τη σημείωσα, είναι η ταυτόχρονη διττότητα του χρόνου. Το σήμερα που ενώ προχωράει, αναζητάει τη ρίζα του συμπτώματός του, και το παγωμένο σε ένα σημείο παρελθόν, το οποίο ο εκάστοτε αφηγητής όσο θυμάται, τόσο αποφεύγει. Το αποκαλύπτει στον αναγνώστη, ως εκτόνωση και των δύο χρόνων, μέχρι το παρόν με κάποια μικρή αφορμή να συναντήσει αυτό που ψάχνει, το παρελθόν, το οποίο και ζητάει να ερμηνευτεί.
Οι διαφορετικοί κόσμοι δεν ενώνονται με άλλα ξεκάθαρα στοιχεία, αλλά το να μπει και να βγει ο αναγνώστης στα διαφορετικά σύμπαντα (κάτι συνήθως εξαντλητικό για μερικούς από εμάς), εδώ δεν απαιτεί την ίδια προσπάθεια από τον αναγνώστη κάτι που ίσως να έχει να κάνει με το μέγεθος τους – εφόσον μια ιστορία ανοίγει και κλείνει γενναιόδωρα και όχι με μυστήριο και κρυπτικότητα, τότε και ο αναγνώστης νιώθει χορτάτος να προχωρήσει στον επόμενο κόσμο, χωρίς ανούσια κρατούμενα.
Από τα πορτραίτα της συλλογής ξεχώρισα τα «Ακηδία», το «Σλούτκι», το «Κοράκι» και το «Μάθημα Χειροτεχνίας». Η θηλυκή Κάρβερ είναι η Μπερλίν. Το «Ακηδία» μου φάνηκε να μοιάζει στον Ελέφαντα περισσότερο απ’ οτιδήποτε άλλο, ειδικά κατά τη βόλτα του σκύλου. Το «Σλούτκι», είναι το καλύτερο της συλλογής, το πιο συμπαγές και γενναίο. Μάλιστα, ίσως είναι ακριβώς αυτό που έψαχνα όταν έγραψα «να διευρύνω τα αναγνώσματά μου από Ελληνίδες συγγραφείς». Δεν αποκαλύπτει κάτι, αλλά ταυτόχρονα εξομολογείται. Μου θύμισε το Last Night in Soho (2021) με την Anya Taylor-Joy. Το «Κοράκι» μου θύμισε το Η θλίψη είναι ένα πράγμα με φτερά του Μαξ Πόρτερ. Και τα «Μάθημα Χειροτεχνίας», η πιο χάρτινη, αλλά ευφάνταστη ιδέα της συλλογής που εμπνέει για άλλους κόσμους.
Φράσεις που θα μείνουν μαζί μου:
“Η υπόθεση των δύο μοναδικών πλασμάτων που ψάχνονται απεγνωσμένα στο σύμπαν ήταν εξίσου αφελής με την ιδέα του ορφανού βιβλίου. Οι άνθρωποι, όπως και οι λέξεις, μπορεί να γεννιούνται μοναδικοί, αλλά πολύ γρήγορα πιάνονται στα δίχτυα των τυχάρπαστων κι αρχίζουν να μοιάζουν μεταξύ τους επώδυνα.”
“Όλοι οι κόσμοι έχουν ανάγκη από ένα κέντρο για να μπορέσουν να σταθούν.”
“Όταν ξέρεις κάποιον πολύ καλά μπορείς να παραλείψεις πάνω από τις μισές λέξεις.”
