Ανδρέας Καπανδρέου's Blog, page 56
May 7, 2020
Ο Βασίλης Μιχαηλίδης απαντά «προς τους λέγοντας ότι η Κύπρος δεν είναι ελληνική»
Το 1881 είναι η χρονιά κατά την οποία, με τη συμφωνία της Κωνσταντινούπολης, δόθηκαν στην Ελλάδα η Θεσσαλία και η περιοχή της Άρτας.
Την ίδια χρονιά ο ποιητής Βασίλης Μιχαηλίδης δεν πρέπει να έμεινε ασυγκίνητος από το πιο πάνω γεγονός.
Εξάλλου, ας μην ξεχνάμε ότι ο Κύπριος ποιητής το 1878 μετέβηκε στην Ελλάδα και αφού κατατάχτηκε ως εθελοντής στον Ελληνικό Στρατό πολέμησε για αυτά τα εδάφη και για την απελευθέρωση της Θεσσαλίας από τους Τούρκους.
Το 1881, ο Βασίλης Μιχαηλίδης ζώντας στην Βρετανοκρατούμενη Κύπρο και ποθώντας την ένωση και της δικής του ιδιαίτερης πατρίδας με την Ελλάδα, εμπνεύστηκε και έγραψε ένα από τα πιο εμβληματικά του ποιήματα με τίτλο «Η Κύπρος προς τους λέγοντας ότι δεν είναι ελληνική». Μέσα από το ποίημα ο Βασίλης Μιχαηλίδης υπερασπιζόταν την ελληνικότητα της Κύπρου και απαντούσε στην Βρετανική προπαγάνδα που προσπαθούσε να επιβάλει το αντίθετο.Το ποίημα περιλαμβάνεται στη ποιητική συλλογή «Ασθενής Λύρα» που εκδόθηκε το 1982.Μέσα από τους στίχους του ποιήματος το οποίο είναι γραμμένο στην κυπριακή διάλεκτο ο Βασίλης Μιχαηλίδης βάζει τη σκλάβα Κύπρο να μοιρολογεί:
Είμαι μια σκλάβ’ ασκλάβωτη, μια σκλάβα σκλαβωμένη,
είμαι μια σκλάβ’ απόσπαστη, μια σκλάβα ‘ποσπασμένη,
που δκιάβηκα μαύρην σκλαβκιάν σε τόσα ξένα σιέρκα,
που ‘λάμναν την καρτούλλαν μου με δίστομα μασαίρκα.
Και απευθυνόμενη προς την Μεγάλη Βρετανία την παρακαλεί να την δώσει στην αγκαλιά της μητέρας της (Ελλάδας):
…δώσ' με κ̌ι εμέν' της μάνας μου να με σφιχταγγαλιάσει,
για να χαρεί τούτ' η καρκιά, ν' ανοίξει, να γελάσει.
Δώσ' με να μπω στ' αγκάλια της να πάρω το φιλίν της
να σβύσω 'γιω την δίψαν μου κ̌αι κ̌είνη την δικήν της.
Σε ένα άλλο περιστατικό, το 1884, όταν στο λιμάνι της Λεμεσού όπου ζούσε ο Βασίλης Μιχαηλίδης κατέπλευσε το πλοίο του Ελληνικού Πολεμικού Ναυτικού «Ναύαρχος Μιαούλης», ο Βασίλης Μιχαηλίδης βρέθηκε στην προβλήτα όπου προσφώνησε τους αξιωματικούς και δοκίμους του σκάφους με δικούς του στίχους:
Χαίρε Μιαούλη εις αυτό το πρώτο σου ταξίδιπου είδε η Μεσόγειος το μόνο της στολίδι,σ’ όλην σου την περίοδο αυτήν που σεριανίζειςκι όσοι διψούν ελευθεριά περνάς και τους δροσίζεις.
Σε βλέπουμε κι από χαρά τρέχουν τα δάκρυά μαςείθε να δώσει ο θεός που βλέπει την καρδιά μας,να ’λθει η μέρα γρήγορα αυτήν που καρτερούμε,η μέρα της Ενώσεως οπού θα ενωθούμε.
Ο Βασίλης Μιχαηλίδης έγραψε και άλλα ποιήματα εκφράζοντας την αγάπη του για την Ελλάδα αλλά και τον πατριωτισμό του. Εξάλλου ένας από τους διασημότερους στίχους το από το ποίημα «9ηΙουλίου» λέει για τον Ελληνισμό:
«Η Ρωμιοσύνη εν’ φυλή συνότζαιρη του κόσμουΚανένας δεν ευρέθηκεν για να την ι-ξηλείψει»
Μερικά άλλα πατριωτικά ποιήματα του Βασίλη Μιχαηλίδη είναι: «Η Κύπρος στη μάνα της», «Τω απαγχονισθέντι Αρχιεπισκόπω Κύπρου Κυπριανώ» , «Εις την 25ην Μαρτίου», «Εις την Κρήτην», «Δια την Ένωση της Κρήτης», «Εγερτήριον».
Ο Βασίλης Μιχαηλίδης που γεννήθηκε το 1849 σε μια Κύπρο υπό τουρκική κατοχή, απεβίωσε το 1917 σε μια Κύπρο υπό βρετανική κατοχή χωρίς να αξιωθεί να δει την ιδιαίτερη του πατρίδα ελεύθερη, όπως ονειρευόταν.
Ανδρέας Καπανδρέου(Συγγραφέας – Βιβλιοθηκονόμος)
*Δημοσιεύτηκε για πρώτη φορά στο ellada.cy
Published on May 07, 2020 21:00
May 3, 2020
Η βίβλος του άθεου: με τον λόγο κορυφαίων διανοητών
Η Βίβλος του Άθεου συγκεντρώνει κείμενα μερικών από τους σπουδαιότερους στοχαστές όλων των εποχών που έγραψαν για τον αθεϊσμό και τον αγνωστικισμό.Η επιλογή των κειμένων καθώς και η εισαγωγή είναι του Αμερικανού συγγραφέα και δημοσιογράφου Κρίστοφερ Χίτσενς (Christopher Hitchens, 1949-2011). Ο Χίτσενς έγινε ευρύτερα γνωστός ως δημοσιογράφος σε διάφορα αμερικανικά και βρετανικά έντυπα πολιτικού περιεχομένου. Το βιβλίο του «Ο Θεός δεν είναι μεγάλος» πραγματεύεται την ανυπαρξία του Θεού.Ο Κρίστοφερ Χίτσενς, που πέθανε τον Δεκέμβρη του 2011, μας οδηγεί μεσα από την αγνωστικιστική και αντιθρησκευτική σκέψη πολλών αιώνων. Ο τόμος περιλαμβάνει 45 κείμενα που συνιστούν τον κανόνα του αθεϊσμού. Από τον Λουκρήτιο στον Ντέιβιντ Χιουμ, από τον Τόμας Χομπς και τον Σπινόζα ως τον Σέλλεϋ και τον Καρλ Μαρξ, και από τον Δαρβίνο και τον Φρόυντ ως τους νεότερους και σύγχρονους μαχητικούς συνήγορους του αθεϊσμού, τον Ρίτσαρντ Ντώκινς, τον Ντάνιελ Ντένετ, τον Μάικλ Σέρμερ, τον Σαμ Χάρις, τον Ίαν Μακιούαν, και πολλούς άλλους. Τα διαφωτιστικά όσο και απολαυστικά κείμενα της ανθολογίας, εμπλουτισμένα με τα εξαιρετικά σχόλια του Κρίστοφερ Χίτσενς, ενδιαφέρουν όχι μόνο τον άθεο, τον αγνωστικιστή και τον πανθεϊστή, αλλά διεγείρουν την περιέργεια ακόμη και του μονοθεϊστή αναγνώστη.Η Βίβλος του Άθεου είναι αφιερωμένη στη μνήμη του Primo Levi(1919-1987) «που είχε το ψυχικό σθένος να αρνηθεί ψευτοπαρηγοριές, ακόμη και όταν αντιμετώπιζε τη διαδικασία της «επιλογής» στο Άουσβιτς». Ο Πρίμο Λέβι ήταν Ιταλοεβραίος συγγραφέας και ποιητής. Συνελήφθη στα τέλη του 1943 στη βόρεια Ιταλία από τη φασιστική αστυνομία και φυλακίστηκε στο στρατόπεδο συγκέντρωσης του Άουσβιτς μέχρι τον Ιανουάριο του 1945.
Από το οπισθόφυλλο του βιβλίου"Οι οπαδοί των νεράιδων δεν χτυπάνε την πόρτα σου για να σε προσηλυτίσουν. Δεν απαιτούν να διδάσκεται η ψευτοεπιστήμη τους στα σχολεία. Δεν καταδικάζουν σε θάνατο οπαδούς άλλων νεράιδων. Δεν ισχυρίζονται ότι οι ηθικοί κανόνες βγαίνουν από τις τελετές των νεράιδων και ότι χωρίς νεράιδες θα είχαμε συνουσίες στους δρόμους και την κατάργηση της ατομικής ιδιοκτησίας. Δεν λένε ότι οι νεράιδες έφτιαξαν τον κόσμο και ως εκ τούτου πρέπει να κλείνουμε το γόνυ στον Μεγάλο Αδελφό των νεράιδων. Δεν λένε ότι η νεράιδα θα σε διατάξει να σκοτώσεις την αδελφή σου αν κυκλοφορεί στο δρόμο με κάποιον που δεν είναι ο αδελφός της.
Νομίζω λοιπόν ότι ισχύει αυτό που ο ποιητής Σέλεϋ αποκαλούσε αναγκαιότητα του αθεϊσμού. Αργά ή γρήγορα θα πρέπει να πάρεις θέση. Είτε αποδίδεις την παρουσία σου εδώ στους νόμους της βιολογίας και της φυσικής είτε την αποδίδεις σε ένα θείο σχέδιο. (Μπορείς να διακρίνεις τον φίλο από τον εχθρό από το πώς απαντούν σε αυτό το αναπόδραστο ερώτημα και από το πώς αντιμετωπίζουν τις επιπτώσεις του.) Κι ωστόσο, όπως και οι πιστοί, άπαξ και αποφασίσουμε, έχουμε ακόμη πολλή δουλειά μπροστά μας."
Περιέχονται τα κείμενα:- Λουκρήτιος, από το "Για τη φύση των πραγμάτων" (De Rerum Natura)- Thomas Hobbes, "Περί θρησκείας από το "Λεβιάθαν""- Benedict De Spinoza, "Θεολογικο-πολιτική πραγματεία"- David Hume, "Η φυσική ιστορία της θρησκείας. Περί των θαυμάτων, από το "Μια εξέταση της ανθρώπινης νόησης"- James Boswell, "Διήγηση της τελευταίας μου συνάντησης με τον Ντέιβιντ Χιουμ"- Percy Bysshe Shelley, "Μια ανασκευή του ντεϊσμού"- John Stuart Mill, "Ηθικές επιρροές της πρώιμης νεότητας, από το "Αυτοβιογραφία""- Karl Marx, "Κριτική της εγελιανής φιλοσοφίας του κράτους και του δικαίου"- George Eliot, "Ευαγγελική διδασκαλία"- Charles Darwin, "Αυτοβιογραφία"- Leslie Stephen, "Απολογία ενός αγνωστικιστή"- Anatole France, "Θαύμα"- Mark Twain, "Σκέψεις περί Θεού, από το "Ανθρώπινες ιστορίες". Βιβλική διδασκαλία και θρησκευτική πράξη, από τα "Ευρώπη και αλλού" & "Μια πένα που ζεστάθηκε στην κόλαση""- Joseph Conrad, "Σημείωση του συγγραφέα στο "Η γραμμή σκιάς"- Emma Goldman, "Η φιλοσοφία του αθεϊσμού"- H. P. Lovecraft, "Επιστολή περί της θρησκείας"- Carl Van Doren, "Γιατί είμαι άπιστος"- H. L. Mencken, "Μνημόσυνο"- Sigmund Freud, "Από το "Το μέλλον μιας αυταπάτης"- Albert Einstein, "Επιλογή κειμένων σχετικών με τη θρησκεία"- George Orwell, "Από το "Η κόρη ενός κληρικού""- Chapman Cohen, "Μονισμός και θρησκεία. Μια παλιά ιστορία"- Bertrand Russell, "Ένα σκιαγράφημα πνευματικών σκουπιδιών"- Philip Larkin, "Εωθινό. Εκκλησιασμός"- Martin Gardner, "Ο περιπλανώμενος Ιουδαίος και η Δευτέρα Παρουσία"- Carl Sagan, "Ο στοιχειωμένος κόσμος. Η περί Θεού υπόθεση"- John Updike, "Από το "Η εκδοχή του Ρότζερ"- J. L. Mackie, "Συμπεράσματα και συνεπαγωγές, από το "Το θαύμα του θεϊσμού: επιχειρήματα υπέρ και κατά της ύπαρξης του Θεού"- Michael Shermer, "Επιστροφή στη Γένεση. Μια επιστημονική ιστορία της Δημιουργίας"- A. J. Ayer, "Εκείνη η ανεξερεύνητη χώρα"- Daniel C. Dennett, "Thank goodness!"- Charles Templeton, "Μια προσωπική κατάθεση, από το "Αποχαιρετισμός στο Θεό". Ερωτήματα που μπορείς να θέσεις στον εαυτό σου"- Richard Dawkins, "Γιατί είναι σχεδόν βέβαιο ότι δεν υπάρχει Θεός, από το "Η περί Θεού αυταπάτη". "Θρησκατέν", "Άθεοι με τον Ιησού"- Victor Stenger, "Τα κοσμολογικά στοιχεία, από το "Θεός: η σφαλερή υπόθεση""- Daniel C. Dennett, "Ένας λειτουργικός ορισμός της θρησκείας, από το "Απομυθοποίηση: καταρρίπτοντας τον μύθο της θρησκείας"- Elizabeth Anderson, "Αν ο Θεός πέθανε, επιτρέπονται όλα;"- Penn Jillette, "Δεν υπάρχει Θεός"- Ian McEwan, "Τα μπλουζ της συντέλειας του κόσμου"- Steven Weinberg, "Σχετικά με τον Θεό, από το "Όνειρα για μια τελική θεωρία""- Salman Rushdie, "Imagine there 's no heaven" ένα γράμμα στον εξάκις δισεκατομμυριοστό πολίτη του κόσμου"- Ibn Warraq, "Το Κοράνι, από το "Γιατί δεν είμαι μουσουλμάνος". Η ολοκληρωτική φύση του Ισλάμ"- Sam Harris, "Στη σκιά του Θεού, από το "Το τέλος της πίστης""- A. C. Grayling, "Μπορεί ένας άθεος να είναι φονταμενταλιστής; Από το "Εναντίον όλων των θεών""- Ayaan Hirsi Ali, "Πως (και γιατί) έγινα άπιστη"
Συλλογικό έργο. Η βίβλος του άθεου : Με τον λόγο κορυφαίων διανοητών / Συλλογικό έργο,
Christopher Hitchens, Λουκρήτιος, Thomas Hobbes, Benedict De Spinoza, David Hume, James Boswell, Percy Bysshe Shelley, John Stuart Mill, Karl Marx, George Eliot, Charles Darwin, Leslie Stephen, Anatole France, Mark Twain, Joseph Conrad, Emma Goldman, Howard Phillips Lovecraft, Carl Van Doren, Henry Louis Mencken, Sigmund Freud, Albert Einstein, George Orwell, Chapman Cohen, Bertrand Russell, Martin Gardner, Carl Sagan, John Updike, J. L. Mackie, Michael Shermer, A. J. Ayer, Daniel C. Dennett, Charles Templeton, Richard Dawkins, Victor Stenger, Elizabeth Anderson, Penn Jillette, Ian McEwan, Steven Weinberg, Salman Rushdie, Ibn Warraq, Sam Harris, A. C. Crayling, Ayaan Hirsi Ali · ανθολόγηση Κρίστοφερ Χίτσενς · μετάφραση Άρης Μπερλής. - 1η έκδ. - Αθήνα : Polaris, 2012. - 616σ. · 24x17εκ.Τίτλος πρωτοτύπου: The Portable Atheist
Published on May 03, 2020 21:00
April 29, 2020
Στηρίζουμε τις τέχνες και τον πολιτισμό στην Ευρώπη
Κάποιοι άνθρωποι, οργανισμοί και τομείς επηρεάζονται περισσότερο από άλλους λόγω της πανδημίας. Ο πολιτισμός είναι ένας από αυτούς τους τομείς. Συναυλίες ακυρώθηκαν, θέατρα, μουσεία και κινηματογράφοι έκλεισαν, ενώ πολλές κινηματογραφικές και τηλεοπτικές παραγωγές έχουν σταματήσει τα γυρίσματά τους. Γι’ αυτό και είναι απαραίτητα τα μέτρα της ΕΕ για τη στήριξη των τεχνών και του πολιτισμού, από τους ανεξάρτητους δημιουργούς έως τις μικρομεσαίες επιχειρήσεις. Χάρη στην Επενδυτική Πρωτοβουλία για την Αντιμετώπιση του Κορονοϊού, ο κλάδος θα ενισχυθεί σε όλη την ΕΕ, με τη στήριξη των διαρθρωτικών ταμείων. Άλλωστε, η αλληλεγγύη είναι μια από τις βασικές αξίες της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
Συζητήσαμε με την Σαμπίνε Βερχάιεν, πρόεδρο της επιτροπής Πολιτισμού και Παιδείας του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, για να μάθουμε περισσότερα σχετικά με τα μέτρα στήριξης της καλλιτεχνικής δημιουργίας όσο συνεχίζεται η κρίση του COVID-19. Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο θεωρεί τον κινηματογράφο ιδανική πλατφόρμα συζήτησης και προβληματισμού σχετικά με την Ευρώπη και το μέλλον της. Γι’ αυτό και προωθεί τον ευρωπαϊκό κινηματογράφο μέσω του βραβείου LUX. Πέρα από τις ιστορίες που διηγούνται, οι ταινίες του διαγωνισμού στοχεύουν στην ευαισθητοποίηση του κοινού σχετικά με ορισμένα από τα κύρια κοινωνικά και πολιτικά ζητήματα της εποχής μας.
Κάνε κλικ εδώ για να μάθεις πού μπορείς να παρακολουθήσεις τις ταινίες που διαγωνίστηκαν για το βραβείο LUX από το 2007 έως σήμερα. Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή ξεκίνησε, επίσης, την online εκστρατεία «Δημιουργική Ευρώπη», καλώντας καλλιτέχνες να μοιραστούν τις δημιουργίες τους στα social media με το hashtag #CreativeEuropeAtHome. Τώρα μπορείς εύκολα να απολαύσεις από το σπίτι σου υπέροχες πολιτιστικές δραστηριότητες από όλη την Ευρώπη!
Γνωρίζεις μήπως καθημερινούς ήρωες που κάνουν το κάτι παραπάνω κατά την περίοδο αυτής της κρίσης; Αν ναι, μοιράσου την ιστορία σου μαζί μας. Μην διστάσεις να μας ταγκάρεις στα social media χρησιμοποιώντας τα hashtags #EuropeanAgainstCovid19και #ΕυρωπαίοιΕναντίονCovid19.
Published on April 29, 2020 21:00
April 25, 2020
Εμμανουήλ Μπικάκης: Ένας Κρητικός αετός στην Κύπρο του ’74 (το βιβλίο του Κυριάκου Ολυμπίου)
Ο Εμμανουήλ (Μανώλης) Μπικάκης (1954-1994) ήταν Έλληνας καταδρομέας από την Κρήτη που πολέμησε στην Κύπρο κατά τη διάρκεια της τουρκικής εισβολής του 1974 ως μέλος της Α΄ Μοίρας Καταδρομών. Συγκεκριμένα συμμετείχε στην μάχη του αεροδρομίου Λευκωσίας και κατά τη διάρκεια της μάχης βρέθηκε μόνος του απομονωμένος απέναντι από πλειάδα τούρκων στρατιωτών οι οποίοι, υποστηριζόμενοι από 6 τεθωρακισμένα οχήματα, είχαν σαν στόχο να καταλάβουν το στρατηγικής σημασίας ύψωμα που υπερασπιζόταν ο Μπικάκης. Ο Έλληνας καταδρομέας κατάφερε μόνος του με το αντιαρματικό όπλο (ΠΑΟ) που κρατούσε να εξουδετερώσει και τα 6 τουρκικά άρματα Μ48 και να επιφέρει σοβαρότατες απώλειες στον εχθρό χωρίς να του επιτρέψει να πετύχει τον στόχο του.Για τη δράση Μανώλης Μπικάκης του έλαβε μεταθανάτιες τιμές από τον Ελληνικό Στρατό και το Υπουργείο Εθνικής Άμυνας.Ο Μπικάκης ήταν ο ήρωας που ενέπνευσε τον Κυριάκο Ολυμπίου να γράψει το βιβλίο «Ένας Κρητικός αετός στην Κύπρο του ’74» περιγράφοντας, κυρίως τη μάχη της Λευκωσίας στην οποία έλαβε μέρος. Στη συγκεκριμένη μάχη έλαβαν μέρος δυνάμεις της Εθνικής Φρουράς, της Ελληνικής Δύναμης Κύπρου (ΕΛΔΥΚ) και η Α΄ Μοίρα Καταδρομών στην οποία υπηρετούσε ο Μπικάκης και η οποία έφτασε αεροπορικώς από την Κρήτη. Οι δυνάμεις αυτές μετά από σκηρές μάχες απέτρεψαν την επέλαση των τουρκικών στρατευμάτων στη Λευκωσία. Το βιβλίο του Ολυμπίου μπορεί να χαρακτηριστεί ως ένα ιστορικό μυθιστόρημα αφού περιλαμβάνει και φανταστικά στοιχεία περιγραφόμενα με μυθιστορηματικό τρόπο. Παράλληλα όμως είναι βασισμένο στα πραγματικά γεγονότα που διαδραματίστηκαν το καυτό καλοκαίρι του 1974.
Από το οπισθόφυλλο του βιβλίουΕμμανουήλ Μπικάκης, ένας μεγάλος σύγχρονος Εθνικός Ήρωας Πολέμου που έκανε απλά το καθήκον του υπηρετώντας την τιμή και το όνομα του Ελληνισμού, όπως θα έκανε ένας Ήρωας, τιμώντας έτσι τα Ιερά Λάβαρα των Καταδρομών!
Και η μεγάλη ειρωνεία; Ο Μανώλης Μπικάκης, αυτός που στάθηκε ακλόνητος μπροστά στην ασιατική πλημμυρίδα, αυτός που έμεινε μόνος ανάμεσα στα τουρκικά άρματα μάχης και που δεν σκιάστηκε καμιάς φοβέρας, θα άφηνε την τελευταία του πνοή σε ένα τροχαίο ατύχημα τον Οκτώβριο του 1994, στην εθνική οδό Αθηνών - Πατρών. Εκείνον τον Αύγουστο του 1974 είχε κάνει μεγάλη ζημιά στους τούρκους και ίσως αυτοί να μην τον είχαν ξεχάσει ποτέ!
Ολυμπίου, Κυριάκος. Ένας Κρητικός αετός στην Κύπρο του ’74. Λευκωσία: Αιγαίον, 2013.
Published on April 25, 2020 21:00
April 21, 2020
#ΠίσωΑπόΚάθεΒιβλίο υπάρχει ένας Συγγραφέας! (#behindeverybook - εκστρατεία για την Παγκόσμια Μέρα Βιβλίου, 23 Απριλίου 2020)
Με την ευκαιρία της Παγκόσμιας Μέρας Βιβλίου που γιορτάζουμε στις 23 Απριλίου (ημερομηνία θανάτου του Ισπανού συγγραφέα Μιγκέλ ντε Θερβάντες, το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο Συγγραφέων (European Writers’ Concil – EWC) διοργανώνει εξιτάρεται με θέμα «Πίσω από κάθε Βιβλίο» - #behindeverybook.
Στόχος της εκστρατείας είναι να δείξει πως πίσω από κάθε βιβλίο υπάρχει:Ένας ΣυγγραφέαςΈνας ΆνθρωποςΜια ολόκληρη Ζωή
Η ιδέα:Σε πολιτικό επίπεδο γίνονται πολλές συζητήσεις που αφορούν τους «τομείς» ή τη «βιομηχανία βιβλίων» - αλλά εκείνοι από τους οποίους ξεκινά η αλυσίδα των βιβλίων είναι άνθρωποι, άτομα, προσωπικότητες. Το να τιμήσεις αυτούς τους συγγραφείς και μεταφραστές, να κάνεις ορατά τα πνεύματα, τα μυαλά και τα πρόσωπα πίσω από κάθε βιβλίο, είναι η βασική ιδέα του #behindeverybook
Το ιστορικό:Η ετήσια εκδήλωση της Παγκόσμιας Ημέρας Βιβλίου της UNESCO είναι η πρωτότυπη ιδέα του Βαλενθιανού συγγραφέα Vicente Clavel Andrésγια να τιμήσει τον συγγραφέα Miguelde Cervantes, ο οποίος πέθανε στις 23 Απριλίου. Εκείνη την ημέρα τιμούμε τους ζωντανούς συγγραφείς, οι οποίοι εμπλουτίζουν κάθε κοινωνία με το έργο τους και συμβάλλουν στην ποικιλομορφία, τη δημοκρατία και την ανθρωπιστική εκπαίδευση σε όλους τους τομείς, με όλα τα είδη.
Η διαδικασία:Καλούνται οι συγγραφείς από όλη την Ευρώπη που θέλουν να στηρίξουν αυτή την προσπάθεια να τραβήξουν δύο φωτογραφίες τους μαζί με ένα από τα βιβλία τους. Η πρώτη φωτογραφία θα πρέπει να είναι με το βιβλίο ανοιχτό μπροστά στο πρόσωπό τους και η άλλη με το πρόσωπο τους ακάλυπτο. Μετά οι συγγραφείς καλούνται να ανεβάσουν τις δύο φωτογραφίες μαζί σε όλα τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης που διαθέτουν (Facebook, Instagram, Twitter, κ.α.) στις 23 Απριλίου 2020, Παγκόσμια Μέρα Βιβλίου. Καλούνται επίσης να χρησιμοποιήσουν δύο #hashtags: #behindeverybook και #worldbookday2020 και να κάνουν tag το European Writers’ Council (Twitter: @CouncilWriters, Facebook: www.facebook.com/europeanwriterscouncil) καθώς και την Λογοτεχνική Ένωση στην οποία ανοίκουν ώστε οι αναρτήσεις τους να μπορούν να κοινοποιηθούν. Οι συγγραφείς μπορεί να είναι δημιουργικοί και να συμπληρώσουν την φράση #behindeverybookπροσθέτοντας «is the Author», o «is a person», «is a whole life» κτλ.
Ειδικά για την ελληνική γλώσσα μπορούμε να προσθέσουμε και το hashtag #ΠίσωΑπόΚάθεΒιβλίο
*Την προσπάθεια στηρίζει και ο Όμιλος Λογοτεχνίας καιΚριτικής (ΟΛΚ).
Published on April 21, 2020 21:00
April 17, 2020
Adults in the room: το βιβλίο και η ταινία του Γιάνη Βαρουφάκη
Την άποψή του για τα γεγονότα του 2015, όταν η Ελλάδα, με την κυβέρνηση Αλέξη Τσίπρα, προσπάθησε να απαλλαγεί από το Μνημόνιο της Τρόικας, κατέθεσε σε βιβλίο του ο τότε στενότερος συνεργάτης του πρωθυπουργού και υπουργός Οικονομικών Γιάνης Βαρουφάκης.Το βιβλίο γράφτηκε στην αγγλική γλώσσα και κυκλοφόρησε το 2017 με τίτλο “Adults In The Room: My Battle With Europe’s Deep Establishment” [«Ενήλικες στο δωμάτιο: η μάχη μου με το βαθύ Ευρωπαίκό κατεστημένο»].
*Ο τίτλος του βιβλίου “Adults in the room” είναι εμπνευσμένος από μια φράσει της Κριστίν Λαγκάρντ (Christine Lagarde), διευθύντριας του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου (ΔΝΤ) η οποία σε μια από τις επεισοδιακές συναντήσεις του Eurogroup ζήτησε από τους παρευρισκόμενους να συμπεριφέρονται ως ενήλικες.
Το βιβλίο μεταφράστηκε στα ελληνικά και κυκλοφόρησε την ίδια χρονιά (2017) από τις εκδόσεις Πατάκης με τον τίτλο «Ανίκητοι ηττημένοι: για μια ελληνική άνοιξη μετά από ατελείωτους μνημονιακούς χειμώνες».Βαρουφάκης, Γιάνης. Ανίκητοι ηττημένοι : Για μια ελληνική άνοιξη μετά από ατελείωτους μνημονιακούς χειμώνες / Γιάνης Βαρουφάκης · μετάφραση Πέτρος Γεωργίου, Μαρία Χρίστου, Αλέξανδρος Βαφειάδης. - Αθήνα : Εκδόσεις Πατάκη, 2019. - 829σ. · 21x14εκ. - (Πολιτική - Οικονομία)
Περίληψη βιβλίουΤι συνέβη όταν ένας μικρός λαός αποφάσισε να αποδράσει από τη μόνιμη χρεοδουλοπαροικία που ερημοποιεί τη χώρα του;
Οι "Ανίκητοι ηττημένοι" είναι όλοι εκείνοι που το 2015 ξεπέρασαν τον φόβο του βαθέως κατεστημένου και έφεραν την "Ελληνική Άνοιξη". Το βιβλίο του Γιάνη Βαρουφάκη ρίχνει φως στη μεθοδικότητα με την οποία ηττήθηκε η "Ελληνική Άνοιξη", με παράπλευρη απώλεια την απαξίωση και σταδιακή αποδόμηση της Ευρωπαϊκής Ένωσης (Brexit κτλ.). Όμως καταδεικνύει και κάτι άλλο: Πως, παρά την ήττα τους, η "Ελληνική Άνοιξη" των Ανίκητων Ηττημένων έβαλε τις βάσεις για μια "Ευρωπαϊκή Άνοιξη", αναδεικνυόμενη έτσι σε σοφή επένδυση στο μέλλον μιας βιώσιμης Ελλάδας εντός μιας δημοκρατικής Ευρώπης, για την οποία αξίζει κανείς να μάχεται.
Αφιερωμένο σε όσους πασχίζουν για τον έντιμο, λογικό συμβιβασμό, αλλά προτιμούν να ισοπεδωθούν παρά να καταλήξουν συμβιβασμένοι, το βιβλίο του Γιάνη Βαρουφάκη έχει τουλάχιστον τρεις αναγνώσεις:
- Χρονικό των γεγονότων του 2015, όταν οι δανειστές της χώρας ρίσκαραν την ακεραιότητα της Ευρώπης για να αναπαραγάγουν την άνομη εξουσία τους, επεκτείνοντας στο διηνεκές τη γενικευμένη πτώχευση της ελληνικής κοινωνίας.
- Εξιστόρηση ενός ακόμα "επεισοδίου" της ελληνικής ιστορίας όπου η διάσπαση του εσωτερικού μετώπου έφερε την ήττα.
- Καταγραφή συναρπαστικών συζητήσεων με ανθρώπους που καθορίζουν τις τύχες μας, όπως τον Βόλφγκανγκ Σόιμπλε, την Κριστίν Λαγκάρντ, τον Μάριο Ντράγκι, τον Εμμανουέλ Μακρόν, τον Μπαράκ Ομπάμα.
Ίσως όμως η πιο ενδιαφέρουσα ανάγνωση κινείται γύρω από άλλον, εντελώς διαφορετικό, άξονα που θυμίζει περισσότερο αρχαία ή σαιξπηρική τραγωδία: Εμβάθυνση στο δράμα ανθρώπων με εξουσία μεγάλη, που όμως καταλήγουν ανήμπορα πλάσματα πιασμένα στην παγίδα που τους έστησε η θεσμική τους ισχύς.
Η ταινία
Στις 31 Αυγούστου 2019 έκανε πρεμιέρα στο Φεστιβάλ Κινηματογράφου της Βενετίας η ταινία του Κώστα Γαβρά "Ενήλικοι στην αίθουσα", βασισμένη στο βιβλίο.
Στον πρόλογο της νέας έκδοσης διαβάζουμε την επιστολή του σκηνοθέτη στον συγγραφέα τον Ιούλιο του 2015, όπου μεταξύ άλλων γράφει: "[...] κρίνω ότι βρήκα αυτό που ψάχνω για καιρό πολύ: το θέμα μιας ταινίας, ενός δράματος, για μια Ευρώπη που την κυβερνά μια ομάδα κυνικών ανθρώπων αποκομμένων από ανθρώπινες, πολιτικές και πολιτιστικές ανησυχίες. Ανθρώπων που έχουν ψύχωση με συγκεκριμένους αριθμούς, και μόνο με αυτούς. [...] Θέλω να τονίσω ότι, ενώ θα αφορά την Ελλάδα, η ταινία θα είναι οικουμενική".Η ταινία είναι καλογυρισμένη ενώ και η διανομή ρόλων (κάστιγκ) ήταν πετυχημένη με τους ηθοποιούς να μοιάζουν αρκετά οπτικά με τους πραγματικούς πρωταγωνιστές. Η ταινία περιγράφει τα γεγονότα όπως τα έζησε ο τότε υπουργός Οικονομικών Γιάνης Βαρουφάκης. Μερικές σκηνές είναι υπερβολικά δραματοποιημένες (όπως π.χ. η σκηνή στο τέλος όπου ο Αλέξης Τσίπρας συναντά τους Ευρωπαίους ηγέτες μετά το δημοψήφισμα).
Περίληψη ταινίαςΠίσω από κλειστές πόρτες, διαδραματίζεται μια παγκόσμια ιστορία: Εκείνη ενός λαού παγιδευμένου σε ένα κολοσσιαίο χρέος. Μια επιβεβλημένη λιτότητα ενάντια στην ανθρωπότητα και την επιβίωση.Μια ιστορία όπου ο καθένας παίζει το δικό του ρόλο, όπου οι χαρακτήρες δεν είναι ούτε καλοί ούτε κακοί, αλλά καθοδηγούμενοι από τις συνέπειες της δικής τους αντίληψης για το τι είναι σωστό να κάνουν.
Το τρέιλερ της ταινίας
Published on April 17, 2020 21:00
April 13, 2020
Diego Maradona: η ταινία (2019)
DiegoMaradona ονομάζεται η ταινία – ντοκιμαντέρ του 2019 για τη ζωή του μεγάλου Αργεντίνου ποδοσφαιριστή Ντιέγκο Αρμάντο Μαραντόνα.Η ταινία ξενικά από την παιδική του ηλικία στις παραγκουπόλεις του Μπουένος Άιρες την ποδοσφαιρική του καριέρα στις Αρχεντίνος Τζούνιορς, Μπόκα Τζούνιορς, Μπαρτσελόνα και την μεταγραφή του στη Νάπολι (1984-1991) όπου λατρεύτηκε σαν θεός.
Ο Ντιέγκο οδήγησε τη Νάπολη που πελαγοδρομούσε στην κατάκτηση 2 πρωταθλημάτων Ιταλίας, ενός κυπέλλου και του κυπέλου Ουέφα ενώ την ίδια εποχή, με τα χρώματα της Αργεντινής κατέκτησε το Παγκόσμιο Κύπελλο στο Μουντιάλ του Μεξικού (1986).
Η ταινία περιγράφει και την προσωπική άσωτη ζωή του ποδοσφαιριστή, το μπλέξιμό του με τα ναρκωτικά και τελικά την πτώση του… Το ντοκιμαντέρ δημιουργήθηκε από υλικό 500 ωρών που δεν προβλήθηκαν ξανά και εστιάζει στην καριέρα και τη διαμονή του στη Νάπολη της Ιταλίας. Σκηνοθέτης της ταινίας είναι ο Βρετανός Asif Kapadia.
Το τρέιλερ της ταινίας
Published on April 13, 2020 21:00
April 9, 2020
«Εκείνη την πρωτοχρονιά»: η μεταφυσική νουβέλα της Μαριλένας Ξυψιτή
Το πρώτο βιβλίο της Μαριλένας Ξυψίτη είναι μια νουβέλα με τίτλο «Εκείνη την πρωτοχρονιά». Πρόκειται για μια μεταφυσική ιστορία που εξελίσσεται (με διηγήσεις και φλας μπάκ) μεταξύ του 1946 και του 2018.Πρωταγωνιστές είναι το φάντασμα μιας νεαρής γυναίκας και μια ομάδας νεαρών που, με τη βοήθεια ενός μέντιουμ, προσπαθούν να λύσουν ένα μυστήριο στο οποίο βρίσκονται μπλεγμένοι και να επιφέρουν την κάθαρση.
Ξυψιτή, Μαριλένα. Εκείνη την πρωτοχρονιά. Αθήνα: Συμπαντικές Διαδρομές, 2019
Από το οπισθόφυλλο του βιβλίου
1946Η ήρεμη ζωή της Ροδοθέας γκρεμίζεται από μια σειρά δυσάρεστων γεγονότων.Τίποτα δε θα γίνει όπως το ονειρεύτηκε... Τίποτα δε θα μπορεί να διορθωθεί...Σκληροί άνθρωποι ορίζουν τη ζωή της με απρόβλεπτες συνέπειες.
72 χρόνια μετάΟι συνέπειες της απίστευτης ζωής της Ροδοθέας επηρεάζουν ακόμα και σήμερα τις ζωές των απογόνων της.Άραγε, θα μπορέσουν να βρουν λύση που θα βοηθήσει και τη ψυχή της να γαληνέψει, αλλά και την ισορροπία να επανέλθει στη ζωή τους;
Μια μεταφυσική νουβέλα για όσους είναι κι οι ίδιοι ανήσυχα πνεύματα,αλλά και για όσους πιστεύουν στην αλήθεια και τη δικαιοσύνη.
Η Μαριλένα Ξυψιτή γεννήθηκε το 1981 στη Λευκωσία της Κύπρου. Σπούδασε Δημοσιογραφία και εργάστηκε σε διάφορα ΜΜΕ του νησιού.Η αγάπη της για τη συγγραφή την οδήγησε στην παρακολούθηση των μαθημάτων του πρώτου εργαστηρίου δημιουργικής γραφής που ιδρύθηκε στην Κύπρο το 2011. Από τότε γράφει ασταμάτητα χωρίς, όμως, μέχρι στιγμής να έχει εκδώσει κάτι. Διηγήματα της έχουν δημοσιευθεί στο διαδίκτυο, κατακτώντας την αγάπη των αναγνωστών. Λάμβανε κι εξακολουθεί να λαμβάνει μέρος σε λογοτεχνικούς διαγωνισμούς κερδίζοντας επαίνους. Έχει συνεργαστεί και με άλλα άτομα που κάνουν εξίσου τα πρώτα τους βήματα στη συγγραφή.Είναι διαζευγμένη και μητέρα ενός εξάχρονου κοριτσιού.
Published on April 09, 2020 21:00
April 5, 2020
Ναρικατέ: ποίηση για μια γυναίκα που δεν υπήρξε του Κώστα Ρεούση
Έντονα επηρεασμένος από το κίνημα του υπερρεαλισμού και εμπνευσμένος από τον έρωτα αλλά και τον θάνατο, ο ποιητής Κώστας Ρεούσης μας έχει χαρίσει (το 2013) μια ποιητική συλλογή αφιερωμένη στη Ναρικατέ, μια γυναίκα που δεν υπήρξε, όπως ο ίδιος μας ενημερώνει στον υπότιτλο του βιβλίου.Ρεούσης, Κώστας. Ναρικατέ : Μια γυναίκα που δεν υπήρξε / Κώστας Ρεούσης. - 1η έκδ. - Αθήνα : Φαρφουλάς, 2013. - 32σ. - (Λοξή Γραφή · 11)
Απόσπασμα από το βιβλίο:
ΈτσιΡήμαξε το πλάσμα στο ρήγμα του άσματοςΤο βλέμμα κάθετη ψαριά στον πυθμένα της ύπαρξηςΕκείνης όπου ανύπαρκτη καρδιά έστυβε Τους χυμούς της σάρκας άπιστηςΣ’ ό,τι το δέρμα όρκιζεΤο σώμα
ΟικτρισμόςΕγκιβωτισμένη κατακλυσμιαία εντός ορίζοντας αγάπη πίστηΜια γυναίκα που δεν υπήρξε
Από το οπισθόφυλλο του βιβλίου Με το ελάχιστο των λέξεων, η ποιητική ενότητα "Ναρικατέ - μία γυναίκα που δεν υπήρξε" εμβολίζεται στην εμπατή του ποιητή, σηματοδοτώντας φαινομενικά με αρνητικό πρόσημο την ίσαλο γραμμή, ενίοτε ταραγμένη, που πλέει χρόνια καραβοτσακισμενα τώρα ο Κώστας Ρεούσης. Η ψυχική καταβύθιση στην υπερπραγματικότητα της ανυπαρξίας αναδύει το πνεύμα μιας θηλυκής, άπιαστης στην υπεκφυγή, οντότητας. Το υπαρκτό πρόσωπο κονιορτοποιείται στα νεφρά του αρσενικού, μετασχηματίζεται σε καρκίνωμα, παίρνει νεκρική όψη και γίνεται ένα με την πόλη και το βιασμένο τοπίο. Εκφέροντας ένα πολεμικό/θανατικό παρελθόν και μέλλον εισέρχεται παραληρώντας στο αγελαίο/φευγαλέο παρόν.
Published on April 05, 2020 21:00
April 1, 2020
Blindness (Περί Τυφλότητας) του José Saramago, η κινηματογραφική τιανία
Η κινηματογραφική ταινία - θρίλερ Blindness (του 2008) είναι βασισμένη στο εκπληκτικό μυθιστόρημα «Περί τυφλότητας» του Πορτογάλου συγγραφέα Ζοζέ Σαραμάγκου (José Saramago, 1922 - 2010).Η ιστορία αναφέρεται σε μια φανταστική μεταδοτική ασθένεια τύφλωσης, μια επιδημία που προσβάλει τους κατοίκους μιας μεγαλούπολης.
Οι «μολυσμένοι» τυφλοί απομονώνονται σε μια κλινική-φυλακή χωρίς καθόλου περίθαλψη και αναγκάζονται να επιβιώσουν μόνοι τους σε ένα σκληρό και χαοτικό περιβάλλον όπου επικρατούν άλλοι νόμοι που προσομοιάζουν περισσότερο με αυτούς της ζούγκλας.
Μαζί με τους ασθενής είναι και ένας οφθαλμίατρος ο οποίος επίσης έχει τυφλωθεί καθώς και η σύζυγός του, η οποία είναι και η μοναδική, ανάμεσα στους εκατοντάδες έγκλειστους, που βλέπει και η οποία φαίνεται να έχει κάποιου είδους ανοσία στη συγκεκριμένη ασθένεια. Η συγκεκριμένη γυναίκα χρησιμοποιώντας το πλεονέκτημα της όρασης αναλαμβάνει ηγετικό ρόλο ανάμεσα στη κοινότητα των τυφλών.Η υπόθεση ξεκινά με τον ασθενή νούμερο ένα ο οποίος τυφλώνεται εντελώς ξαφνικά ενώ οδηγεί και μολύνει όλους όσους έρθουν σε επαφή μαζί του οι οποίοι με τη σειρά τους μολύνουν άλλους…
Ο Σαραμάγκου μας δείχνει μέσα από αυτή την ιστορία, πόσο εύκολα μπορεί να αποδιοργανωθεί μια κοινωνία και πόσο εύκολα μπορούν να βγουν προς τα έξω τα ζωώδη ένστικτα του ανθρώπου.Πρόκειται για μια Καναδοβραζιλιάνικη ταινία σε σκηνοθεσία Φερνάντο Μεϊρέλες (Fernando Meirelles).Σύμφωνα με την Παραγωγή, κατά τη διάρκεια των γυρισμάτων πολλοί από τους ηθοποιούς φορούσαν φακούς επαφής που εμπόδιζαν την όρασή τους ώστε να μπορέσουν να αποδώσουν πιο πειστικά τον ρόλο τους.
Πρωταγωνιστούν οι: Τζούλιαν Μουρ, Γκαέλ Γκαρσία Μπενράλ, Μαρκ Ράφαλο, Ντάνι Γκλόβερ, Άλις Μπράγκα.
Από το Δελτίο Τύπου της ταινίας "Δεν πιστεύω ότι χάνουμε το φως μας. Πιστεύω πως ανέκαθεν ήμασταν τυφλοί. Τυφλοί, μα που βλέπουν. Άνθρωποι που έχουν όραση, μα δεν βλέπουν πραγματικά" (Ζοζέ Σαραμάγκου)
Κινηματογραφική μεταφορά του διάσημου βιβλίου "ΠερίΤυφλότητος" του νομπελίστα συγγραφέα Ζοζέ Σαραμάγκου, από τον Βραζιλιάνο σκηνοθέτη Φερνάντο Μεϊρέλες ("Η Πόλη του Θεού", "Ο Επίμονος Κηπουρός"), που άνοιξε το Φεστιβάλ Κανών 2008. Με ένα all star καστ που περιλαμβάνει τους Τζούλιαν Μουρ, Γκαέλ Γκαρσία Μπερνάλ, Μαρκ Ράφαλο, Ντάνι Γκλόβερ, ο δημιουργός δίνει ζωή σε μια εμπνευσμένη ιστορία, όπου η ανθρωπότητα βρίσκεται υπό την πολιορκία μιας θανατηφόρας επιδημίας που την αποδεκατίζει.Ο Βραζιλιάνος σκηνοθέτης Φερνάντο Μεϊρέλες ήταν υποψήφιος για Όσκαρ Σκηνοθεσίας το 2004 για την ταινία "Η Πόλη του Θεού". Η βραζιλιάνικη συμπαραγωγή της εταιρείας του Βάλτερ Σάλες ήταν επίσης, την ίδια χρονιά, υποψήφια για Όσκαρ διασκευασμένου σεναρίου, φωτογραφίας και μοντάζ, ενώ απέσπασε περισσότερα από πενήντα διεθνή κινηματογραφικά βραβεία.
Το τρέιλερ της ταινίας
Λίγα λόγια για την παραγωγή Ήταν πολλοί οι σκηνοθέτες και οι παραγωγοί που κατά καιρούς ενδιαφέρθηκαν να μεταφέρουν στη μεγάλη οθόνη το βιβλίο του Σαραμάγκου. Μετά την έκδοσή του το 1996 και τη μεγάλη επιτυχία του, ο Καναδός σεναριογράφος και σκηνοθέτης Ντον Μακέλαρ, δημιουργός του φιλμ "Τελευταία Νύχτα του Κόσμου" και ήδη λάτρης των βιβλίων του συγγραφέα, άρχισε να κυνηγά το ενδεχόμενο να γίνει η ταινία. Γνώριζε ότι δεν ήταν καθόλου εύκολο και ότι ο Σαραμάγκου πολλές φορές είχε αρνηθεί τις προτάσεις για κινηματογραφική μεταφορά. "Αρνιόμουν πάντα να δώσω τα δικαιώματα του βιβλίου, επειδή είναι ένα βίαιο βιβλίο για την κοινωνική εξαχρείωση. Δεν ήθελα να πέσω σε λάθος χέρια" είπε ο ίδιος ο συγγραφέας στους Times της Νέας Υόρκης το 2007.
Έκπληξη αποτέλεσε για τον Μακέλαρ και τον παραγωγό Νιβ Φίτσμαν το γεγονός ότι ο Σαραμάγκου, μετά από επιμονή του, δέχτηκε να τους δει στο σπίτι του στο Lanzarote στις Καναρίους Νήσους όπου διέμενε. Δεν επρόκειτο να του μιλήσουν για το πώς τους φάνηκε το βιβλίο, ή το όραμά τους για την ταινία, αλλά ήθελαν να τον ακούσουν και να του μεταφέρουν την δημιουργική ελευθερία της ομάδας τους. Αυτό που φάνηκε ήταν ότι ο συγγραφέας φοβόταν πως ένα στούντιο θα έκανε μια ταινία-ζόμπι και ότι θα χανόταν η θεμελιώδης πολιτική πλευρά της ιστορίας. "Νομίζω πως ο Σαραμάγκου πείστηκε εξαιτίας της δέσμευσής μας στην ομάδα, της ακεραιότητας που διέκρινε σε μας και βάσει της οποίας δεν θα κάναμε συμβιβασμούς για την ταινία" λέει ο Μακέλαρ.
Εύλογο ήταν βέβαια να μην ακολουθήσουν οι παραγωγοί και ο σεναριογράφος σε όλα τα σημεία του βιβλίου τον Σαραμάγκου. Ο Μακέλαρ θυμάται: "Είχα την απορία γιατί η γυναίκα του γιατρού, ας πούμε, δεν αναλαμβάνει αμέσως ευθύνη από τη στιγμή που καταλαβαίνει ότι είναι η μόνη που έχει το προνόμιο της όρασης. Γιατί δεν ενήργησε πιο γρήγορα; Γιατί, ενώ έβλεπε αυτά που συνέβαιναν, δεν έπιασε ένα ψαλίδι και να αρχίσει να σκοτώνει; Ο συγγραφέας μου είπε ότι αυτή αρχίζει να αντιλαμβάνεται την ευθύνη της σταδιακά, πρώτα απέναντι στον εαυτό της, μετά απέναντι στον άντρα της, μετά στην οικογένειά της και έπειτα απέναντι στον κόσμο συνολικά, στον οποίο οφείλει να δημιουργήσει έναν νέο πολιτισμό. Συνειδητοποιεί τα πάντα μέσα από ενέργειες και τις συνθήκες. Ήταν κάτι που έπρεπε να γίνει έντονα αισθητό και στο φιλμ".
Ο Μακέλαρ και ο Φίτσμαν γνώριζαν ότι χρειάζονταν ένας σκηνοθέτης με δυνατή την αίσθηση της κλιμάκωσης, δημιουργικότητα και ειδικό ενδιαφέρον για το φάσμα της ανθρώπινης φύσης. Αυτό τους οδήγησε στον Φερνάντο Μεϊρέλες, ο οποίος δεν χρειάστηκε πολύ για να δεχθεί την πρόταση, μια και η ιστορία βρίσκεται στο επίκεντρο των πραγμάτων που τον αφορούν και τον ενδιαφέρουν. "Αυτή η ιστορία δεν έχει μόνο μια αλήθεια. Μπορεί κανείς να δώσει πολλές ερμηνείες στα θέματά της. Υπάρχουν πολλά ηθικά διλήμματα και ήθελα το φιλμ να πάει ακόμη πιο πέρα από το βιβλίο, όπου τα πράγματα είναι άσπρα και μαύρα. Στο φιλμ έχω βάλει και πολύ γκρι. Είναι μια ιστορία που θέτει πολλά ερωτήματα αλλά δεν δίνει απαντήσεις. Δημιουργεί προβληματισμούς για την ανθρώπινη εξέλιξη, προκαλεί αντιδράσεις αλλά δεν υποδεικνύει καμία κατεύθυνση. Ο καθένας πρέπει να επιλέξει τον προσωπικό του δρόμο ερμηνείας" λέει ο σκηνοθέτης.
Όσον αφορά το οπτικό αποτέλεσμα και την αισθητική της ταινίας, ο Μεϊρέλες επέλεξε το γκρι. Ήθελε να εκφράσει την απρόσμενη τύφλωση όπως καθορίζεται από τον συγγραφέα και τα σκοτεινά χρώματα του βιβλίου με την ομίχλη και τις σκιές. Είναι γνωστός, εξάλλου, για τη βιρτουζιτέ του στην αισθητική των ταινιών του. Η πρόκληση ήταν, πώς κινηματογραφείται μια ταινία που όλοι οι χαρακτήρες δεν έχουν όραση άρα και υποκειμενική οπτική γωνία; Για να αποδώσει αυτό, έκανε την επιλογή να αλλάζει οπτική γωνία καθ' όλη τη διάρκεια της ταινίας. Ξεκινά με το υποκειμενικό πλάνο του σκηνοθέτη και αφού ο θεατής τοποθετηθεί σε αυτόν τον κόσμο, στη συνέχεια οδηγεί η οπτική γωνία της Γυναίκας του Γιατρού, μετά του Άντρα με το Μαύρο Μάτι που αφηγείται ιστορίες σε αυτούς που βρίσκονται σε καραντίνα συνδέοντας τον έξω κόσμο με τον εσωτερικό τους κόσμο.
Όσον αφορά στους χώρους, τα πρώτα, εξωτερικά γυρίσματα έγιναν στο Σάο Πάουλο της Βραζιλίας, το οποίο είναι και η γενέτειρα του σκηνοθέτη, το δεύτερο μέρος στο άσυλο όπου φυλάσσονται όσοι βρίσκονται σε καραντίνα γυρίστηκε σε μια εν αχρηστία φυλακή του Καναδά και το τρίτο μέρος με το κατεστραμμένο τοπίο μιας μητρόπολης που αποσυντέθηκε, γυρίστηκε στο Σάο Πάουλο και το Μοντεβιδέο της Ουρουγουάης.
Με τα λόγια των ηθοποιών "Η γυναίκα του Γιατρού είναι ένας κοινός, φυσιολογικός άνθρωπος και νομίζω ότι αυτό είναι
από τα σπουδαία σημεία του βιβλίου. Αρχικά ενδιαφέρεται μόνο για τον άντρα της, αλλά αργότερα αντιλαμβάνεται τη διάσταση της ευθύνης που έχει. Νομίζω ότι ο Σαραμάγκου στο πρόσωπο αυτής προβάλλει την έννοια της ευθύνης. Θέτει το ερώτημα ποιοι είμαστε και πόση ευθύνη έχουμε ο ένας για τον άλλο και για τον κόσμο στον οποίο ζούμε. Ήθελα εδώ και χρόνια να δουλέψω με τον Μεϊρέλες και από την στιγμή που έμαθα ότι γύριζε ταινία ήθελα να συμμετάσχω. Το πρώτο που μου ζήτησε ήταν να κόψω τα μαλλιά, αλλά όταν διάβασα το σενάριο πήγα ένα βήμα πιο πέρα. Τα έβαψα ξανθά και εμφανίστηκα στο σετ. Οι κοκκινομάλλες δεν είναι τόσο κοινές και ο χαρακτήρας αυτός είναι μια κοινή γυναίκα". (Τζούλιαν Μουρ, Γυναίκα του Γιατρού)"Το καταπληκτικό με τον χαρακτήρα του γιατρού είναι ότι μέσα στην εξέλιξη της ιστορίας ανακαλύπτει ότι δεν είναι αυτός που πιστεύει, αλλά ούτε και η γυναίκα του είναι αυτή που πιστεύει. Το φοβερό είναι ότι αυτός ανακαλύπτει, υπό των συνθηκών, ότι η γυναίκα του είναι αυτή πράγματι που ήλπιζε ότι θα ήταν. Και αυτός είναι στην πραγματικότητα αυτό που πίστευε ότι ήταν η γυναίκα του. Αυτό είναι ένα εξαιρετικά δύσκολο πράγμα να το συνειδητοποιήσει κάποιος, αφού ο κόσμος του γυρίζει ανάποδα". (Μαρκ Ράφαλο, Γιατρός)
"Η ιστορία μου άρεσε από τότε που πρωτοδιάβασα το βιβλίο. Μιλάει για την ανικανότητα των ανθρώπων να ζήσουν μαζί, για το τι συμβαίνει όταν οι άνθρωποι δεν βλέπουν ο ένας τον άλλο. Δημιουργείται μια κατάσταση που θέτει σε αμφισβήτηση όλες τις κοινωνικές και ηθικές δομές μιας κοινότητας, αλλά και τις αρχές που διδαχτήκαμε ως άνθρωποι. Όλα γίνονται χαοτικά και διεφθαρμένα. Αλλά ενέχει ελπίδα γιατί τελικά το μόνο που μπορεί να μας σώσει είναι ο ίδιος μας ο εαυτός. Ο ήρωας που παίζω είναι ένας πραγματιστής, ένας πρακτικός τύπος. Εμφανίζεται ψυχρός γιατί δεν είναι ιδεαλιστής, γιατί δεν βλέπει την ελπίδα. Ξέρει να επιβιώνει και το να πούμε πως είναι κακός αντιτίθεται, νομίζω, με το concept του βιβλίου. Επιλέγει πρακτικές λύσεις για τα προβλήματα που του ανακύπτουν και το ενδιαφέρον είναι ότι οι ενέργειές του σκοντάφτουν πάνω σε μια ένθερμη διαμάχη για το τι είναι ηθικό και τι όχι". (Γκαέλ Γκαρσία Μπερνάλ, Ο «Βασιλιάς» της Πτέρυγας 3)
Επίσημη σελίδα της ταινίας: http://www.blindness-themovie.com/
Published on April 01, 2020 21:00


