“«Ես երգելով կուզեմ մեռնիլ...»

Մահի, մեռնելու այս անօրինակ պրոպագանդը. կարծես մարդիկ նետվել են մեծ գործի ոչ թե նրա համար, որ ապրեն պայծառ, լիարժեք կյանքով, այլ որպեսզի մեռնեն, անպայման մեռնեն, այլապես, առանց մեռնելու ի՞նչ հեղափոխություն... Չէ՛, պետք է բարձր լինի հեղափոխական ոգու ջերմաստիճանը, գոնե առնվազն... թափվող արյան ջերմության համաչափ: Այնքան մեծ է այս անպայման մեռնելու, անպայման նահատակվելու մոլուցքը, որ մարդիկ անկարող են թարգ տալ մեռնելու սովորությանը մինչև անգամ այն դեպքում, երբ նրանք արդեն հասել են իրենց նպատակին, այսինքն՝ երբ արդեն պետք է ոչ թե մեռնել, այլ ապրել, երբ այլևս կարիք չկա ախ ու վախ անելու Հայաստանի համար: Իսկ հեղափոխությո՞ւնը, հեղափոխությո՞ւնը... չէ՞ որ այդպիսով կվերջանա հեղափոխությունը...
Ու երգվում են այսպիսի երգեր.

Նպատակիս հասնեմ միայն,
Թող զիս հանեն կախաղան,
Կախաղանից խեղդուկ ձայնով
Պիտի գոչեմ.—«Ախ, Հայաստան...»:

Ի~նչ ահավոր սովորություն, մեռնելու սովորություն: Ազատություն ձեռք բերելուց հետո էլ մարդիկ պատրաստ են կախաղան բարձրանալ, որպեսզի հնարավորություն ունենան կախաղանի բարձունքից գոչելու. «Ախ, Հայաստան»”