Liên Mỹ Chống Hoa

Nhân dịp TBT đi Mỹ gặp Obama, viết thêm một đoạn bổ sung cho Trong Vỏ Hạt Dẻ về việc Hồ Chí Minh liên lạc với OSS Hoa Kỳ ở Côn Minh.

Vì biến cố Meigo Nhật lật Pháp mà Hoa Kỳ quan tâm đến Việt Minh nhiều hơn, tất nhiên nhiệt tình cúng bái của Việt Minh với phái bộ Mỹ ở Côn Minh đã hâm sẵn cái sự quan tâm ấy. Mối quan hệ nồng ấm OSS với Việt Minh khiến chính quyền Trùng Khánh nhìn Việt Minh với nhãn quan bọn này “Liên Mỹ Chống Hoa”. Nên khi Lư Hán dẫn Hoa Quân Nhập Việt đã mang theo chủ trương Diệt Cộng Cầm Hồ.

Biến cố Meigo cũng làm một số đảng phái chính trị con con nhao hết cả lên, cứ như chính quyền về tay mình đến nơi. Nhượng Tống và Nguyễn Triệu Luật vì thế mà chịu án oan. Nhượng Tống mấy năm sau bị công an Việt Minh ám sát (như một án tử hình).

Trích Trong Vỏ Hạt Dẻ:

Việt Nam Độc Lập Đồng Minh Hội là một hội do Hồ Học Lãm và đồng sự, trong đó có Lê Thiết Hùng và Hoàng Văn Hoan, đứng ra viết hồ sơ để đăng ký thành lập (như một tổ chức cách mạng của Việt Nam ở hải ngoại) với chính quyền Trung ương Quốc Dân Đảng (chính quyền Trung Hoa phe Tưởng Giới Thạch) vào năm 1936. Tên viết tắt chính thức (trong hồ sơ đăng ký thành lập) là Việt Minh. Các nhóm Việt Kiều theo các đường lối chính trị khác nhau đều đứng chung dưới hội này với danh nghĩa các biện sự xứ. Ví dụ Nguyễn Hải Thần là biện sự xứ Quảng Đông, Hồ Học Lãm và Lê Thiết Hùng thì là biện sự xứ Nam Kinh, Hoàng Văn Hoan là biện sự xứ Xiêm. Cơ quan ngôn luận chính thức của Việt Minh là tờ Việt Thanh.

Năm 1940, để có vỏ bọc che cốt lõi cộng sản, Nguyễn Ái Quốc thành lập biện sự xứ hải ngoại của Việt Minh ở Quế Lâm, Hồ Học Lãm làm chủ nhiệm Phạm Văn Đồng làm phó. Đây mới thực sự là lực lượng Việt Minh về nước làm cách mạng tháng 8.

Trong thời gian này, Nguyễn Thế Nghiệp đấu đá nội bộ thua Nguyễn Thái Học nên chạy qua Côn Minh (1929), sau đó khởi nghĩa Yên Bái thất bại thì Vũ Hồng Khanh cũng qua nốt (1930). Hai nhóm này được mật thám Pháp ngầm giúp nên qua Tàu vẫn được chính quyền Côn Minh che chở (theo hiệp ước Pháp Thanh). Đến năm 1939 thì Nghiêm Kế Tổ, tốt nghiệp xong đặc vụ của Tưởng Giới Thạch cũng nhập bọn với Thế Nghiệp, Hồng Khanh để thành lập Việt Nam Quốc Dân Đảng ở Tàu. (Ở bên tàu, các đảng chính trị đều dùng tên có chữ Việt Nam thay cho chữ Đại Việt dùng cho tên đảng ở trong nước ).

Thời gian 1939-1940, các nhóm chính trị Việt Nam khác nhau đều dồn về Côn Minh. Hoàng Văn Hoan, Hồ Quang cũng tới Côn Minh. Hồ Quang đi thực tế cùng Phùng Chí Kiên ở đây.  Đến tháng 5 năm 1940 Võ Nguyên Giáp và Phạm Văn Đồng cũng từ Việt Nam đến Côn Minh. Vũ Hồng Khanh sau một thời gian bị trục xuất đi Quảng Tây cũng về Côn Minh.

Từ năm 1940-1942 Quốc Dân Đảng của Tưởng Giới Thạch giao cho Trương Phát Khuê thành lập lực lượng phản đế của người Việt nhằm thực hiện kế hoạch Hoa Quân Nhập Việt. Lúc đầu Trương Phát Khuê định thành lập Việt Nam Phản Xâm Lược Đồng Minh, một dạng mặt trận có đủ các thành phần,  lực lượng, kể cả Việt Minh. Căn cứ địa dự kiến đặt ở Việt Bắc, chính phủ lâm thời dự kiến có ban bệ đầy đủ với chủ tịch nước là Nguyễn Hải Thần. Đến 1942 do phe Việt Minh lộ bản chất cộng sản, Trương Phát Khuê loại hết, lấy Vũ Hồng Khanh và Nghiêm Kế Tổ làm lực lượng lõi, toan tính thành lập Việt Nam Cách Mạng Đồng Minh Hội (Việt Cách). Tháng 10 năm 1942 Việt Cách được thành lập. Nhưng không hoạt động được do  phe Trương Bội Công, Nguyễn Hải Thần đấu đá với phe Vũ Hồng Khanh, Nghiêm Kế Tổ.

Lúc này, Việt Minh của Hồ Chí Minh đã về Cao Bằng và tìm mọi cách gây dựng phong trào cách mạng ở đây rồi liên thông qua Lạng Sơn nhưng không thành công. Nửa cuối năm 1942 Nguyễn Ái Quốc lúc này sử dụng căn cước Hồ Chí Minh tìm cách quay trở lại Trùng Khánh để gặp Tưởng Giới Thạch và Tống Khánh Linh với ý định xin vào phe đồng minh chống phát xít. Ai ngờ đang đi thì bị bắt ở Túc Vinh (tháng 8). Đến tháng 7 năm 1943 Hồ Chí Minh bị đưa về Liễu Châu thuộc Quân Khu 4 của lãnh chúa Trương Phát Khuê. Trương Phát Khuê giao cho Hầu Chí Minh thuyết phục Hồ Chí Minh tham gia Việt Nam Cách Mạng Đồng Minh Hội (Việt Cách). Cuối năm 1943 để cải cách Việt Cách vốn yếu ớt và nội bộ lủng củng, Trương Phát Khuê và Tiêu Văn nhảy vào nắm quyền trực tiếp. Đến cuối tháng 3 năm 1944 tổ chức đại hội ở Liễu Châu, Hồ Chí Minh và Nguyễn Tường Tam (Nhất Linh) được bầu làm ủy viên trung ương. Tháng9 năm 1944, Hồ Chí Minh và các đồng chí được Trương Phát Khuê cấp kinh phí, vũ khí, cho đi khỏi Liễu Châu để về Việt Nam chống phát xít.

Do có hộ chiếu dài hạn do Trương Phát Khuê cấp cuối năm 1944 Hồ Chí Minh được Phùng Thế Tài tháp tùng đã dẫn được trung úy Shaw qua Côn Minh để “trả” lại cho quân đồng minh Hoa Kỳ, qua đó  kết nối với các cơ quan tình báo Mỹ OWI, OSS và tướng Chennault.

Sau chiến dịch Meigo (Minh Nguyệt) Nhật thực hiện rất gọn gàng để đảo chính Pháp từ 9 đến 12 tháng 3 năm 1945, các lực lượng chính trị vốn bị Pháp đàn áp (trong đó đông nhất là Việt Minh) mạnh lên do bộ máy cảnh sát, mật thám và nhà tù của Pháp bị vô hiệu hóa. Quan trọng hơn, quân đồng minh ở Côn Minh, đặc biệt là phái bộ quân sự Hoa Kỳ thay đổi thái độ, quan tâm đến Việt Minh nhiều hơn.

Qua tháng 9, sau khi Nhât đầu hàng, quân Tưởng tiến vào miền bắc. Vì giúp Việt Cách nói chung và Hồ Chí Minh nói riêng nên Trương Phát Khuê mất tín nhiệm của Trùng Khánh (đầu não Trung Hoa chính quyền Tưởng). Hoa Quân Nhập Việt được giao cho Lư Hán và Tiêu Văn. Hà Ứng Khâm tổng tư lệnh lục quân Trung Hoa là người nắm toàn bộ chiến dịch này. Khi bốn tốp biệt kích gốc Việt của Tàu Tưởng được tung qua biên giới thì Hồ Chí Minh đã về Việt Bắc và đón được quân OSS ở đây. Vì việc này Hồ Chí Minh bị chính quyền Tưởng cho là “Liên Mỹ Chống Hoa” nên Hoa quân nhập Việt của Lư Hán vào Việt Nam đã có chủ trương “Diệt cộng cầm Hồ”.

Nguyễn Hải Thần đi theo cánh quân của Tiêu Văn từ Quảng Tây tới Lạng Sơn rất sớm (tháng 9 năm 1945) nên vừa đi vừa dựng lực lượng và tuyên truyền.

Vũ Hồng Khanh không được Lư Hán (đi từ Vân Nam tới Hà Nội bằng máy bay) tin cẩn nên phải đi đường bộ qua Lào Cai, tới Hà Nội vào tháng 10. Đến tháng 12 thành lập Mặt trận quốc dân đảng Việt Nam, có Trương Tử Anh làm chủ tịch, Vũ Hồng Khanh làm tổng bí thư, Nguyễn Tường Tam làm tổng thư ký. Trụ sở của mặt trận này và đài phát thanh của họ đặt ở Quan Thánh. Mặt trận sử dụng cờ Việt Cách.

Tiền thân của nhóm này là Đại việt quốc gia liên minh thành lập ngày 22 tháng 2 năm 1945. Đây là một tổ chức lâm thời liên kết các đảng phái Ðại Việt Quốc Xã, Ðại Việt Dân Chính, Ðại Việt Quốc Dân Ðảng, Việt Nam Quốc Dân Ðảng. Liên Minh ra mắt lúc 5pm ngày 11 tháng 3 ở Bờ Hồ (trong lúc Nhật đang đảo chính Pháp), tuyên bố cả thành phần ủy ban chính quyền lâm thời. Tám ngày sau, ngày 19 tháng 3 lại tự giải tán (có lẽ đã thấy chính phủ mới của Trần Trọng Kim). Đại Việt quốc gia liên minh có mời cho đủ mâm bát Nhượng Tống làm bí thư và Nguyễn Triệu Luật làm chính ủy. Thực chất ở thời điểm này Nhượng Tống và Nguyễn Triệu Luật vẫn bị Pháp quản thúc (ngày 19 Nhật mới đảo chính xong). Đây là lý do đến cái chết oan của Nhượng Tống (do công an Việt Minh thi hành án) năm 1949.

Một tháng trước khi Mặt trận quốc dân đảng Việt Nam được thành lập, tức tháng 11, Hồ Chí Minh để che mắt Tiêu Văn đã giải tán Đảng cộng sản Đông Dương (trá hình dưới tên Hội nghiên cứu chủ nghĩa Mác ở Đông Dương của Trường Chinh). Giải tán ngày 11 tháng 11 thì ngày 19 Tiêu Văn hòa giải Việt Minh và Việt Cách để thành lập chính phủ liên hiệp có chủ tịch là Hồ Chí Minh, phó chủ tịch là Nguyễn Hải Thần, bộ trưởng ngoại giao là Nguyễn Tường Tam (cả ba đều quen biết rõ nhau từ lúc ở Trung Quốc). Đây cũng là lí do Nguyễn Tường Tam làm trưởng đoàn đám phán của Chính phủ liên hiệp kháng chiến đi dự hội nghị Đà Lạt tháng 4 năm 1946 (Võ Nguyên Giáp làm phó đoàn).