Nháºt thá»±c
Phạm ThỠHoà i
Trong chương trình Ngữ vÄn báºc Trung há»c CÆ¡ sá» và Trung há»c Phá» thông á» Viá»t Nam, lá»p 6 có bà i thÆ¡ “Äêm nay Bác không ngá»§” cá»§a Minh Huá»; lá»p 7 có hai bà i thÆ¡ “Cảnh khuya” và “Rằm tháng Giêng” cá»§a Há» Chà Minh, bà i “Äức tÃnh giản dá» cá»§a Bác Há»” cá»§a Phạm VÄn Äá»ng và bà i báo “Những trò lá» hay là Varen và Phan Bá»i Châu” cá»§a Nguyá» n Ãi Quá»c; lá»p 8 có ba bà i thÆ¡ “Tức cảnh Pác Bó”, “Ngắm trÄng” và “Äi ÄÆ°á»ng” cá»§a Há» Chà Minh; lá»p 9 có bà i “Phong cách Há» Chà Minh” cá»§a Lê Anh Trà và bà i thÆ¡ “Viếng lÄng Bác” cá»§a Viá» n Phương; lá»p 11 có “Vi hà nh” và Nháºt kà trong tù cá»§a Nguyá» n Ãi Quá»c; lá»p 12 có “Tuyên ngôn Äá»c láºp” cá»§a Há» Chá»§ tá»ch và bà i thÆ¡ “Bác Æ¡i” cá»§a Tá» Hữu; duy nhất lá»p 10 vắng bóng Bác Há», chá» vì chương trình lá»p nà y dà nh riêng cho vÄn há»c cá» trung Äại.
Bao nhiêu Bác Há» thì Äá»§ cho môn VÄn? Dưá»ng như rút má»t Bác khá»i chương trình khác nà o xóa má»t Bác trên tá» bạc [1], là chuyá»n kinh thiên Äá»ng Äá»a [2].
Song muá»n chÄm sóc nhu cầu kÃnh yêu và thương nhá» lãnh tụ thì môn VÄn trong trưá»ng phá» thông không phải là chá» thắp hương thÃch hợp nhất. VÄn chẳng ÄÆ°á»£c gì, Bác cÅ©ng chẳng ÄÆ°á»£c gì, nếu không muá»n nói là Äôi bên cùng thiá»t. Có lẽ không má»t giáo viên nà o giảng bà i “Äêm nay Bác không ngá»§” lại không bất giác nghÄ© Äến vô sá» những dá» bản cá»§a bà i thÆ¡ nà y, vá»i má»t hình ảnh Bác Há» nằm ngoà i chá»§ trương và sá»± kiá»m soát cá»§a Bá» Giáo dục. Còn bà i thÆ¡ “Viếng lÄng Bác” cá»§a Viá» n Phương thì Äẩy Bác â hay Äúng hÆ¡n là phần còn lại cá»§a Bác – và o má»t khung cảnh tháºt tÄm tá»i. Nguyên vÄn như sau:
Con á» miá»n Nam ra thÄm lÄng Bác
Äã thấy trong sương hà ng tre bát ngát
Ãi! Hà ng tre xanh xanh Viá»t Nam
Bão táp mưa sa, Äứng thẳng hà ng.
Ngà y ngà y mặt trá»i Äi qua trên lÄng
Thấy má»t mặt trá»i trong lÄng rất Äá»
Ngà y ngà y dòng ngưá»i Äi trong thương nhá»
Kết trà ng hoa dâng bảy mươi chÃn mùa xuân.
Bác nằm trong giấc ngủ bình yên
Giữa má»t vầng trÄng sáng dá»u hiá»n
Vẫn biết trá»i xanh là mãi mãi
Mà sao nghe nhói Ỡtrong tim.
Mai vá» miá»n Nam thương trà o nưá»c mắt
Muá»n là m con chim hót quanh lÄng Bác
Muá»n là m Äóa hoa tá»a hương Äâu Äây
Muá»n là m cây tre trung hiếu chá»n nà y…
Bác là má»t mặt trá»i Äá», á» trong lÄng. Song cÅ©ng á» trong lÄng, Bác lại ÄÆ°á»£c má»t mặt trÄng dá»u hiá»n phá»§ bóng. Mặt trÄng và mặt trá»i rÆ¡i và o vá» trà ấy là xảy ra nháºt thá»±c. Dù không phải là khoa há»c Äá» buá»c phải chÃnh xác, vÄn chương cÅ©ng không phải là má»t rá» Äinh vÃt vô chÃnh phá»§ hay má»t vương quá»c toà n mây mù. Muá»n thế nà o, viếng lÄng Bác như thế giá»ng rưng rưng nưá»c mắt xem nháºt thá»±c.
Cho nên tôi chá» có thá» khâm phục quyết tâm giảng dạy cá»§a các nhà sư phạm á» Viá»t Nam. Ngoà i những tin vÄn hóa như “Công khai nâng ngá»±c, Linh Chi ưỡn hết cỡ” hay “Phi công trẻ lỠảnh cưá»i, Phi Thanh Vân sá»c nặng“, “Hà Há» tạo sóng dư luáºn vá»i Äầm ‘phòi’ ngá»±c“…, má»i Äây tôi còn Äá»c ÄÆ°á»£c trên tá» Giáo dục & Thá»i Äại cá»§a Bá» Giáo dục và Äà o tạo mẹo ra câu há»i trắc nghiá»m môn Ngữ vÄn cá»§a má»t giảng viên Trưá»ng Äại há»c Sư phạm Hà Ná»i, vá»i chÃnh bà i thÆ¡ xem nháºt thá»±c nói trên. Äá» tìm “cảm xúc chá»§ Äạo” cá»§a tác giả, há»c sinh ÄÆ°á»£c chá»n má»t trong bá»n giải Äáp:
A. Ná»i Äau Äá»n, tiếc thương vô hạn cá»§a nhà thÆ¡ khi Bác không còn nữa.
B. Tình yêu và lòng biết Æ¡n vô hạn cá»§a tác giả khi Äến viếng Bác.
C. Những xúc Äá»ng nghẹn ngà o cá»§a tác giả khi từ miá»n Nam ra thÄm lÄng Bác.
D. Suy nghÄ© vá» quê hương, Äất nưá»c cá»§a tác giả khi và o lÄng viếng Bác.
A, C, D Äá»u tráºt, Äá»u là những phương án nhiá» u. Phải có “cái nhìn sâu sắc và khái quát vá» tá»ng thá» bà i thÆ¡”, như yêu cầu cá»§a ngưá»i ra Äá», má»i chá»n ÄÆ°á»£c trúng lá»i giải B. Nếu phải há»c chương trình Ngữ vÄn báºc Trung há»c á» Viá»t Nam hôm nay, chắc chắn tôi trượt.
© 2014 pro&contra
[1] Trừ tá» má»nh giá 100 Äá»ng hầu như không còn ÄÆ°á»£c sá» dụng, tất cả các tá» tiá»n Viá»t Nam khác Äang lưu hà nh Äá»u in hình Há» Chá»§ tá»ch.
[2] Bắc Triá»u Tiên vừa giải phóng tá» bạc có má»nh giá cao nhất, 5000 wÅn, khá»i sá»± án ngữ vÄ©nh viá» n cá»§a Chá»§ tá»ch VÄ©nh cá»u Kim Nháºt Thà nh, trong khi cÅ©ng như á» Viá»t Nam, trừ hai tá» có má»nh giá nhá» nhất, 1 giác và 5 giác, tất cả các tá» bạc Trung Quá»c khác Äá»u in hình Mao Trạch Äông.
Phạm Thị Hoài's Blog
- Phạm Thị Hoài's profile
- 31 followers

