Aapje Pieter, Tonnus Oosterhoff

Zwart voorplat met witte en grijze letters, waartussen zich veel ruimte bevindt. Als je er langer naar kijkt, lijkt de ruimte zich naar achteren uit te strekken, ontstaat er diepte. Leegte lacht, heet de bundel, die in 2011 verscheen en gedichten van Tonnus Oosterhoff bevat. 

Alvorens het openingsgedicht te bespreken haal ik het motto van de bundel aan, omdat dat zowel de titel van de bundel als het openingsgedicht in een ander licht plaatst:

‘Het artikel “Plannen kerncentrale voortzetten” (Trouw, 16-03-2011) bevat reacties uit de politiek op de kernramp in Japan. Een van de ondervraagden is het kamerlid René Leegte, VVD.

Kunnen ook vrachtwagens die op transport zijn met radioactief afval heftige overstromingen aan?

Leegte lacht: “Dat wordt een beetje sciencefiction.”’

Met ‘Leegte lacht’ wordt dus ook naar de persoon René Leegte verwezen, die, zo lees ik op Wikipedia, in 2015 opstapte als lid van de Tweede Kamer ‘vanwege het niet registreren van een nevenfunctie die raakte aan zijn portefeuille’. Leegte was fractiewoordvoerder energie, milieu en internationale handel, en pleitte in die functie voor kernenergie. Aan de kernramp van Fukushima in 2011 lag een zeebeving en een tsunami ten grondslag. Anno 2025 wordt er nog altijd radioactief bluswater in de oceaan geloosd. 

Aan politici die de waarheid een draai geven zal ik never nooit kunnen wennen. Wie Oosterhoffs titelloze openingsgedicht leest zal in aapje Pieter ongetwijfeld ook knoeier Leegte herkennen, en in zijn verzorgers zijn kiezers:

Aapje Pieter klom steeds hoger.
Het ging hem niet om hoger
maar om verder. Of eigenlijk
om weten. Vanonder het plafond
gooide hij met poep naar zijn verzorgers.
Het was heel smerig en hij keek er heel dom bij.

Zo zit dat in elkaar, veel preciezer kun je de politieke arena niet beschrijven.