Διώξεις συγγραφέων και βιβλίων με την κατηγορία του αθεϊσμού και της βλασφημίας: Μέρος Β

Μέρος B: Εμμανουήλ Ροΐδης, Γιάνης Κορδάτος, Ηλίας Πετρόπουλος, Σαλμάν Ρουσντί, Μίμης Ανδρουλάκης, Γκέρχαρντ Χάντερερ, Νταν Μπράουν
Ανδρέας Καπανδρέου(Συγγραφέας – Βιβλιοθηκονόμος)
[Στο Μέρος Α παρουσιάστηκαν οι περιπτώσεις βιβλίων των: Πρωταγόρα, Πλήθωνα Γεμιστού, Ρήγα Φεραίου Βελεστινλή, Ανδρέα Λασκαράτου, Δαρβίνου, Τεύκρου Ανθία και Νίκου Καζαντζάκη]
Το σκάνδαλο με την Πάπισσα Ιωάννα του Εμμανουήλ Ροΐδη Ο λογοτέχνης Εμμανουήλ Ροΐδης (1836-1904) δημοσίευσε το 1866 το μυθιστόρημα «Η πάπισσα Ιωάννα». Σε αυτό εξιστορείται ο βίος της Ιωάννας, μίας γυναίκας η οποία σύμφωνα με ένα μεσαιωνικό θρύλο, κατά την περίοδο 855-858, κατάφερε προσποιούμενη τον άντρα να αναρριχηθεί στην ιεραρχία της Ρωμαιοκαθολικής εκκλησίας και του Βατικανού και να φτάσει μέχρι και το αξίωμα του Πάπα. Το μυθιστόρημα το οποίο θεωρείται το σημαντικότερο από τα έργα του Ροΐδη, αφορίστηκε από την Εκκλησία της Ελλάδος αφού χαρακτηρίσθηκε «ως βλάσφμον  αντιχριστιανικόν και κακόηθες, γέμον πάσης ασέβειας κακοδοξίας και αισχρότητος»Ο Ιησούς Χριστός και ο χριστιανισμός του Γιάνη Κορδάτου Το 1975 εκδόθηκε το δίτομο έργο του μαρξιστή συγγραφέα Γιάνη Κορδάτου (1891-1961) «Ιησούς
Χριστός και Χριστιανισμός».Οι δύο ογκώδεις τόμοι συνοψίζουν μια μακρόχρονη κριτική έρευνα του Γιάνη Κορδάτου για τον χριστιανισμό. Εξετάζει προσεκτικά τις χριστιανικές «Γραφές», αλλά και όλες τις σύγχρονες τις εξωχριστιανικές πηγές, φέρνοντας στην επιφάνεια συγκλονιστικά στοιχεία. Αναλύει βήμα – βήμα την εξελικτική πορεία του χριστιανισμού, τη διαμόρφωση του «σε ιδεολογία της άρχουσας τάξης» και παραθέτει ντοκουμέντα με όλα τα αρχαία κείμενα εκείνης της εποχής»
Η καταδίκη του Ηλία Πετρόπουλου για το «Εγχειρίδιον του καλού κλέφτη» Ο Ηλίας Πετρόπουλος έγραψε το 1979 το βιβλίο με το οποίο έγινε γνωστός στο ευρύ κοινό, το «Εγχειρίδιον του καλού κλέφτη» ένα «λαϊκόν και μακάβριον ευθυμογράφημα» όπως ο ίδιος το αποκάλεσε. Όταν πρωτοκυκλοφόρησε το εν λόγω βιβλίο το 1979, ξεσήκωσε θύελλα διαμαρτυριών αλλά και έντονο προβληματισμό μαζί. Ο αναρχικός και ανατρεπτικός λόγος του Πετρόπουλου μπέρδεψε τους βιβλιοκριτικούς κάποιοι από τους οποίους το κατέταξαν στα λαογραφικά, άλλοι στα αυτοβιογραφικά, κάποιοι στα σατιρικά και μερικοί στα μυθιστορήματα.  Το βιβλίο που αυτοαποκαλείται ως «λαϊκόν και μακάβριον ευθυμογράφημα», θεωρήθηκε προσβλητικό και βλάσφημο, με αποτέλεσμα ο συγγραφέας να συρθεί στα Δικαστήρια και να καταδικαστεί σε ποινή φυλάκισης 18 ετών. Ο εκδότης του βιβλίου Γιάννης Δουβίτσας καταδικάστηκε σε 10 μήνες εξαγοράσιμη φυλάκιση. Οι κατηγορίες για τις οποίες καταδικάστηκαν ήταν «προσβολή της δημοσίας αιδούς» και «εξύβριση της δικαστικής και εκτελεστικής εξουσίας».Ο Πετρόπουλος ο οποίος δήλωνε άθεος, διεκδίκησε και πέτυχε να αποκτήσει το 1972 αστυνομική ταυτότητα η οποία ανέγραφε στο θρήσκευμα «άθεος». Μέχρι το 1998, δηλαδή για πάνω από 25 χρόνια και μέχρι τα 70 του, εκκρεμούσε εναντίον του καταδίκη σε φυλάκιση για προσβολή της θρησκείας. Όταν πέθανε εκπληρώθηκε η τελευταία του επιθυμία η οποία ήταν να αποτεφρωθεί και οι στάχτες του να ριχτούν στον υπόνομο.Παρόλη τη λογοκρισία ή και λόγω αυτής, τα βιβλία του Πετρόπουλου έγιναν μπεστ σέλερ. Οι Σατανικοί Στίχοι του Salman RushdieΤο γνωστό σε όλους μας βιβλίο του Salman Rushdie, «Σατανικοί στίχοι» που εκδόθηκε το 1988,
θεωρήθηκε ως βλασφημία για τους Μουσουλμάνους και προκάλεσε δολοφονίες και θανάτους, απαγορεύσεις του βιβλίου σε διάφορες χώρες και κάψιμο αρκετών αντιτύπων του. Οι μουσουλμάνοι κάτοικοι πολλών ευρωπαϊκών χριστιανικών χωρών ξεσηκώθηκαν προτρέποντας τις κυβερνήσεις των χωρών στις οποίες ζούσαν να απαγορεύσουν το βιβλίο. Το βιβλίο σήμερα κυκλοφορεί ελεύθερα στις περισσότερες χώρες του κόσμου, ο συγγραφέας του βιβλίου όμως  ακόμη κρύβεται από τους φανατικούς μουσουλμάνους που απειλούν να τον σκοτώσουνΤο βιβλίο του Μίμη Ανδρουλάκης που θεωρήθηκε προκλητικό Ο συγγραφέας και πολιτικός Μίμης Ανδρουλάκης (1951- ) εξέδωσε το 1999  το βιβλίο Μν (Μ εις τη νιοστή) Το 2002 κυκλοφόρησε μεταφρασμένο στα ελληνικά το σατυρικό εικονογραφημένο βιβλίο του Αυστριακού συγγραφέα Gerhard Haderer(1951- ).Το βιβλίο σατίριζε τη ζωή του Ιησού Χριστού αποδίδοντας τα θαύματα που έκανε σε απάτες και σε χρήση ναρκωτικών ουσιών. Παρουσιάζει συγκεκριμένα τον Χριστό να καπνίζει συστηματικά λιβάνι και διατυπώνει την παραπλανητική πληροφορία ότι  «...το λιβάνι –όπως και το χασίς- περιέχει το ενεργό συστατικό Τερταϋδροκανναβινόλη (THC)».Η εισαγγελία στην Ελλάδα διέταξε την κατάσχεση του βιβλίου και την διενέργεια επείγουσας προανάκρισης για το αδίκημα της «καθύβρισης θρησκευμάτων μέσω του τύπου και [ζήτησε] να διερευνηθεί το ενδεχόμενο τελέσεως της αξιόποινης πράξης της διαφημίσεως ναρκωτικών».Η Ελληνική Αστυνομία προχώρησε μάλιστα τον Φεβρουάριο του 2003 στην κατάσχεση του εν λόγω βιβλίου από τα ράφια Αθηναϊκών βιβλιοπωλείων. Το βιβλίο σύμφωνα με το βούλευμα του Συμβουλίου Πλημμελειοδικών Αθηνών με αριθμό 882/2003 «αποτελεί κατά τρόπο χονδροειδή και χυδαίο περιφρονητική και  υβριστική εκδήλωση προς το πρόσωπο και την όλη ζωή του Ιησού Χριστού, η Γέννηση, η Σταύρωση και η Ανάσταση του οποίου αποτελούν την πεμπτουσία όλων των Χριστιανών, και σκοπεύει φανερά στην ένδειξη περιφρονήσεως κατά τρόπο χλευαστικό, χωρίς να υπάρχει στο όλο κείμενο ούτε ίχνος αντικειμενικής κριτικής και ελέγχου του δόγματος της χριστιανικής θρησκείας»Ο κώδικας Da Vinci στην Ελλάδα: Κώδικας Da Vinci του Dan BrownΟ Αμερικανός συγγραφέας Dan Brown (1964- ) έγινε παγκόσμια γνωστός με το μυθιστόρημα του «Da Vinci code». Με την έκδοση του το βιβλίο προκάλεσε θύελλα συζητήσεων και αντιδράσεων κυρίως από πλευράς της Καθολικής Εκκλησίας η οποία παρότρυνε τους πιστούς να μην διαβάσουν το βιβλίο και να μην παρακολουθήσουν την ομώνυμη ταινία που ακολούθησε και η οποία βασίστηκε στο βιβλίο του Brown. Οι αντιδράσεις προκλήθηκαν επειδή στο μυθιστόρημα του ο συγγραφέας  παρουσιάζει τον Χριστό να είχε ερωτική σχέση με την Μαρία την Μαγδαλινή με την οποία να απέκτησε μάλιστα και παιδί. Το βιβλίο μεταφράστηκε στα ελληνικά από τις εκδόσεις Λιβάνης το 2004 (μετάφραση Χρίστος Καψάλης). Η Εκκλησία της Ελλάδος είχε πάντως πολύ πιο ήπια στάση αφού περιορίστηκε στο να ενημερώσει με ειδικό φυλλάδιο τους πιστούς αποφεύγοντας τις ακραίες διατυπώσεις που ενδεχομένως θα πυροδοτούσαν ανεξέλεγκτες αντιδράσειςΗ Εκκλησία μας θέλησε, μ’ αυτό τον σύντομο, υπεύθυνο και εμπεριστατωμένο τρόπο, να ενημερώσει το πλήρωμά της, έχοντας, συγχρόνως, εμπιστοσύνη στην βαθειά και ακλόνητη πίστη του, τα αξιόλογα ενδιαφέροντά του και, κυρίως, την ορθή κρίση του. Ως εκ τούτου, δεν πρόκειται να συστήσει σε κανένα να παρακολουθήσει ή όχι την σχετική κινηματογραφική ταινία ή να διαβάσει ή όχι το εν λόγω μυθιστόρημα, όπως τουλάχιστον, οι οπαδοί της ανελευθερίας θα ανέμεναν. Αντιθέτως, είναι βέβαιη ότι όσοι, τυχόν, αυτοβούλως το πράξουν, θα μπορέσουν να διαπιστώσουν τα ανιστόρητα μυθεύματα και να απορρίψουν το καταγέλαστο περιεχόμενο»




Πηγή: Περιοδικό Διόραμα τχ. 29 (Μάρτιος - Απρίλιος 2020)