Tot my verbasing, #metoo!
Toe die hele #metoo ding begin het, het ek gedink dankie tog, seksuele molestering is iets wat my oor die jare gespaar is. Mettertyd het insidente by my opgekom, wat ek vir soveel jaar alleen gedra het, want wie sou my nou glo?
Toe my neef my een skoolvakansie die aand toe almal al slaap Die Groot Geheim wys wat hy my die hele dag van vertel het, het ek my alie afgeskrik vir die enorme ding wat hy vir my aanbied, soos ‘n gawe. Daardie erekte penis was baie ver verwyderd van die nefies se blouwit wurmpies met die tuitkoppies wat ek as kind gesin het. Ek het onder sy hande uit kamer toe gevlug, by my niggie in die bed geklim en my aan die slaap gehuil en my tannie die volgende dag gesê ek wil nie langer kuier nie, ek wil huis toe. Nie sy of my ma het gevra wat dan fout is nie.
Ek was nog onskuldig daardie jare, maar my onskuld is op 17 taamlik hardhandig, met die nodige geweld langs ‘n dam van my ontneem met wat vandag as “date rape” bekend staan. Deur ‘n man wat met my wou trou. Nogal.
So trou ek toe te gou met ‘n goeie man, maar die verkeerde man vir my, bloot omdat ek so vol oersondeskuld is en dink wie anders sal my nou ooit wil hê?
Ek was van skuld en sonde aanmekaargesit, maar ek het met niemand daaroor gepraat nie.
Vir 42 jaar het ek dit so onderdruk, dat ek vandag die eerste keer onthou het dat ek my lisensie vir die vierde keer gedruip het, sonder enige fout soos die vorige drie keer. My enigste fout was dat ek vir die reus van ‘n toetsbeampte met sy rooi hare gesê het om sy hand van my been af te haal. So ‘n growwe, sproeterige hand. Ons het nie eers klaar gemaak nie, is terug kantoor toe waar ek net gesê is ek het nie geslaag nie. Wie sou my glo? Ek het mos gesoek daarvoor, met my kort rokkie! My woord teen syne. Ek was so skaam, ek het nie eers vir my man daarvan gesê nie.
Twee jaar later was daar een van my destydse man se kollegas, wat my tydig en ontydig probeer vasdruk het. Vir hom het ek een goeie dag aan sy skouer gebyt toe hy sy hand met geweld onder my klere wou in, dat die potblou tandmerke vir weke daar gesit het. En hy was woedend vir mý, hoe gaan hy dit aan sy vrou verduidelik? Sy was so ‘n lieflike vrou. Die einste Ernest kon net nie die woord nee verstaan nie en het vir my gesê, as jy nie wil nie, gaan ek nog selfmoord pleeg, en dit gaan jou skuld wees. Een goeie dag het hy toe ook ‘n fatale hoeveelheid pille met ‘n bottel Fanta orange afgesluk. Ek het nooit weer daarna Fanta orange oor my lippe gehad nie.
Dan was daar die werksonderhoud, waar die bestuurder van ‘n onafhanklike radiostasie in Johannesburg, sy gulp oopgemaak het en die korste, dikste penis wat ek ooit gesien het, uitgehaal het. Ek het my verstaar aan die vreemde nommer, met so ‘n stomp punt.
Oor die jare het dit makliker geword om insidente te hanteer, soos ‘n man wat in my winkel inloop, om die toonbank stap en my daar vasdruk en bevoel.
Hierdie is net ‘n paar insidente wat uitstaan, wat ek mettertyd weer onthou het. Ek het dit vergeet, begrawe en onderdruk. Want wie sou jou daardie tyd glo? Ek wonder tog, ek het ‘n besonder goeie geheue en ek onthou baie detail, waarom ek die goed so lank onderdruk het en so skaam was daaroor? Die wete dat ek vir sleg uitgekryt sou word. My woord teen syne. Gesoek daarvoor, aanleiding gegee. Dis hoe dinge daardie jare hanteer is.
So ja, #metoo. Maar ek kyk nou daarna op ‘n afstand, ek dink daaraan dat hulle net aan my vel en vlees gevat het, nie aan my menswees, my psige nie, want dit het uiteindelik nie my menswees geskaad nie. Aan my menssyn het hulle nie geraak nie. Ek is nie ‘n slagoffer nie. Ja, #metoo, maar ek is nie ‘n slagoffer nie.
En Sondag skryf Sonja Loots: “En daarom is dit óók verskriklik dat Suid-Afrikaners steeds onbereid en onkapabel is om te praat oor die alomteenwoordige, klein én groot, ooglopende én subtiele, internasionale én plaaslike verskyningsvorme van patriargale, chauvinistiese houdings wat alles saam skering en inslag vorm van ‘n samelewing waar mans ‘n skrikbewind voer; en waar vroue nie naastenby woedend genoeg is daaroor nie.”
Nee. Genoeg is nou genoeg. As ons geslag nie begin praat nie, dan baklei volgende geslagte steeds onnodig daaroor.
“ So often survivors have had their experiences denied, trivialized, or distorted. Writing is an important avenue for healing because it gives you the opportunity to define your own reality. You can say: This did happen to me. It was that bad. It was the fault & responsibility of the adult. I was—and am—innocent.”
The Courage to Heal by Ellen Bass & Laura Davis


