Hoe duurzaam is het platform model voor haar stakeholders? | Wie fietste er op een deelfiets? | Wat je kunt leren van het meest digitale land ter wereld
Zoals ik wel vaker zeg is hetgeen op dit moment gebeurt in de platformeconomie geen eindpunt, maar een tussenfase. In de transitie naar een meer platformgedreven economie zijn we pas ‘net’ onderweg. Het gegeven dat de modellen en strategieën die we nu zien geen eindpunt (hoeven te) zijn, is belangrijk in het duiden van de ophef die soms ontstaat.
Zo ook bij de groei en potentie van bezorg apps als Deliveroo en Foodora. Veel discussies gaan (terecht) over werknemerstatus, machtsverhouding, monopolie en oneerlijke concurrentie. Alleen de vraag ‘kan dit model op lange termijn wel uit?’, wordt nooit gesteld. Het feit dat deze platformen groeien als kool geeft namelijk niet automatisch antwoord op de vraag of het model duurzaam is.
Om te bepalen of een (platform) model duurzaam is, is het belangrijk om te kijken of alle betrokken stakeholders er onder de streep iets mee opschieten. Bij een food delivery service heb je 4 stakeholders: platform, eindklant, bezorger en restaurant.
Platform
Platformen verlagen transactiekosten. Alleen is in veel gevallen nog niet duidelijk hoeveel deze transactiekosten worden verlaagd en of het model, op het moment dat de Venture Capital geldstroom is opgedroogd, tegen de huidige voorwaarden (o.a. lage prijzen voor de klant), winstgevend is. Zeker wanneer je in gedachte houdt dat de meeste platformen naarmate ze meer ‘volwassen’ worden, zij ook meer kosten gaan maken.
Eindklant
In deze sector denk ik dat de eindklant altijd wel happy is: gemak van on demand toegang tot een breed assortiment tegen een lage prijs. Tenzij de reputatie van deze diensten zo beroerd wordt, dat de klant de platformen uit principe (en schaamte / schuldgevoel) de rug toe keren.
Bezorger
Hier ligt nu natuurlijk een hele interessante discussie. Het platform wil optimale flexibiliteit en alleen geld uitgeven wanneer er ook daadwerkelijk geld binnenkomt. Dit staat redelijk op gespannen voet met het zijn van een goede werkgever. Aangezien bij food delivery 90% van de bestellingen in een timeframe van 90 minuten worden bezorgd, zal het in veel gevallen niet leiden tot een vast hoofdinkomen. Wat niet betekent dat de platformen niet hun verantwoordelijkheid moeten pakken voor deze bezorger mbt verzekering en aansprakelijkheid. Het is de vraag of de platformen de huidige lage kosten voor bezorgers op lange termijn volhouden. Ik vermoed het niet.
Restaurant
Tegen de extra omzet die een bezorg platform binnenbrengt, staan uiteraard ook kosten. Hoewel een gezond verstand misschien zou zeggen dat de extra omzet welkom is en een restaurateur nooit zijn waar beneden kostprijs zou verkopen, blijkt uit dit artikel dat het in de praktijk anders uitpakt. Veel restaurateurs hebben eigenlijk geen idee of de extra omzet wel bijdraagt aan een hogere winst. Wanneer de commissie van het platform is betaald, blijft er vaak weinig geld meer over. Daarnaast kan het ook zomaar zijn dat de klant die via een Deliveroo besteld anders gewoon bij jou aan tafel had gezeten en naast de maaltijd nog een hoop andere dingen (dranken, nagerecht, fooi en géén 30% commissie) had besteld.
Na het lezen van het artikel heb ik een tijd over deze case nagedacht. Immers: bezorgservices bestaan natuurlijk al jaren. Ik denk, hardop denkend, dat er met de opkomst van de Deliveroo’s van deze wereld twee dingen zijn die vaak buiten beschouwing worden gelaten:
De commissie die deze nieuwe spelers rekenen is flink: “Foodora en Deliveroo rekenen 2,50 euro voor de bezorging en een commissie van respectievelijk 30 en 20 tot 25 procent over het totaalbedrag van de bestelling.” (2016) En de horeca ondernemers maar klagen over de verhoging van Thuisbezorgd van 12 naar 13 procent
