Cao Việt Dũng's Blog, page 125

Hà Nội từ 1947 đến 1954 (2) Thế hệ

Trước khi tiếp tục câu chuyện của chúng ta, bắt đầu ở kia (nhưng thật ra phải tính mốc khởi đầu đích thực là ở kia), cần quay ngang, nhìn vào một cuốn sách, trong đó có một chương bàn đúng đến giai đoạn Hà Nội 1947-1954: đó là tác phẩm danh tiếng của Philippe Papin, Lịch sử Hà Nội, mà giờ đây chắc hẳn rất nhiều người đã đọc.

Chương này đặc biệt tồi tệ. Tuy mang tên là "47-54" nhưng về cơ bản,

Cuốn sách của năm

Không còn gì bất ngờ có thể xảy ra được nữa rồi: cuốn sách của năm 2016, xét trên mọi phương diện, nhất là cái khía cạnh nó mở ra cả một thời đại mới cho văn chương Việt Nam, là: tập truyện ngắn Đợi đến lượt của Đinh Phương.

Tôi đã viết về cuốn tiểu thuyết Nhụy khúc cũng của Đinh Phương (xem ở kia), lẽ ra Nhụy khúc mới là cuốn sách của năm, nhưng oái oăm thế nào, chính cuốn sách đen đủi Đợi đến

Hà Nội từ 1947 đến 1954 (1)

Vừa mới xong đây, ngoài nhiều điều khác, ta đã thấy rất rõ rằng giai đoạn Hà Nội 1945-1946 là một "vùng trắng" - về nó xưa nay gần như ta không biết gì. Một đoạn khác còn là "vùng trắng" khủng khiếp hơn: Hà Nội từ đầu năm 1947 cho đến năm 1954.

Tất nhiên, tính chất "trắng" là không đồng nhất. Sự "trắng" này có thể được biểu hiện theo nhiều cách, ở nhiều mức độ. Nhưng phải nói rất rõ rằng, về

Trương Vĩnh Ký: một ví dụ

Muốn biết một quyển sách của Trương Vĩnh Ký là như thế nào, ta có một cách (thật ra, có cách nào khác nữa à?), là xem một quyển sách của Trương Vĩnh Ký. Sau đây là Kiếp phong trần.





đây là ấn bản lần 3, 1885

trang đầu của quyển sách (gọi là trang đầu, nhưng thật ra nó là trang số 3):




trang 9 của quyển sách:




và tiếp theo, sẽ như thế nào? sẽ chẳng như thế nào cả, thêm mấy dòng nữa ở

Đoạn cuối của Khái Hưng

Khái Hưng chết lúc nào?



Thật ra, ta không biết. Thật ra, cái chết của Khái Hưng là
cái chết bí hiểm nhất. Dẫu bị nhiều điều che phủ, về cơ bản ta vẫn có thể nghĩ
mình hình dung được tương đối đầy đủ về cái chết của Phạm Quỳnh, Tạ Thu Thâu,
hay thậm chí cái chết của Nam Cao. Nhưng với Khái Hưng thì không. Một trường hợp
khác: nguyên nhân cái chết của Nhượng Tống giờ đây không thể biết được chắc

Đoản luận bên bờ sông (XLVIII-LIX)

Ký hiệu lưu trữ: M. 2422
Tác giả: chưa rõ


từ XLVIII đến LIX



XLVIII



Ánh sáng rơi vào bóng tối, nhưng bóng tối cũng rơi vào ánh
sáng.





XLIX



Cái chết không chỉ là sự kết thúc. Thật ra không
hề có sự kết thúc nào, nhưng chắc chắn cái chết có thể là cách để trả thù cho sự
sinh ra.





L



Biết tức là biết đi rồi biết lại, biết đi rồi biết lại, biết
đi rồi biết lại, rồi lại biết đi rồi

Kịch Thần

Ở một số trường hợp (khó nhất), các liên hệ đúng làm chúng ta hiểu đúng được bản chất của vấn đề. Chateaubriand (Vie de Rancé, Mémoires d'outre-tombe, René) trông thì xa xôi và quả thật gần như không hiện diện ở Việt Nam nếu không tính vài bản dịch nhỏ (xem thêm ở kia) và trong một số thứ liên quan đến Sainte-Beuve, là nhất thiết để có thể nắm bắt được văn chương Nguyễn Tuân, nhưng cũng như ở rất

Khái Hưng vs Phạm Quỳnh

Chúng ta quay trở lại với tờ báo Bình minh mới chỉ nhắc qua gần đây.

Bình minh là một tờ nhật báo (hai mặt giấy, khổ tương tự giấy A3), ra gần như ngay lập tức sau ngày Nhật đảo chính Pháp tại Đông Dương (tức là ngày 9 tháng Ba năm 1945). Gần như chắc chắn số 1 của tờ Bình minh ra ngày 12 tháng Ba năm 1945. Tờ báo sẽ còn tồn tại tận đến khoảng tháng Tám 1945.

Có thể coi tờ Bình minh là công

Khái Hưng viết về Hồ Hữu Tường

Hồ Hữu Tường viết về Khái Hưng (như ở kia), dẫu là khó tin đến đâu, thì vẫn còn hiểu được, vẫn có thể nghĩ là hợp lý. Thế nhưng ở chiều ngược lại, Khái Hưng Trần Khánh Giư có thể viết về Hồ Hữu Tường, thì thật khó tưởng tượng. Thế nhưng vẫn có.

Như ở kia đã nói, trên báo Chính nghĩa, gần như số nào trang 5 cũng dành cho Nhượng Tống. Nhưng trang 3 của tờ này mới là mục thực sự đều đặn, và đó là

Danh mục tác phẩm Nhượng Tống (bổ sung)

Ở kia là danh mục tác phẩm của Nhượng Tống; danh mục này đã được in trong một cuốn sách xuất bản hồi đầu năm 2016, cùng danh mục tác phẩm Khái Hưng, kèm lời hẹn nó sẽ được bổ sung dần dần. Giờ, tôi thực hiện công việc ấy, bổ sung danh mục tác phẩm của Nhượng Tống; đây sẽ coi là danh mục cuối 2016. Tất nhiên, hẳn nó sẽ còn được chỉnh lý, bổ sung nữa, khi nào tìm thêm được những gì mới.

Ta còn nhớ