Cengiz Çandar's Blog, page 7

Trump, İsrail’de geldi

ABD Başkanı Trump, Gazze’de varılan ateşkesin ardından 4 saatten az sürecek ziyaret kapsamında İsrail’e geldi.

Trump’ı taşıyan uçak Tel Aviv yakınlarındaki Ben Gurion Havalimanı’na ulaştı.

Gazze’de varılan ateşkesin arından bölgeye gelen Trump, Ben Gurion’da resmi törenle karşılandı. Trump’ı İsrail Cumhurbaşkanı Isaac Herzog, Başbakan Binyamin Netanyahu olmak üzere çok sayıda bakan ve yetkili karşıladı.

Trump, 4 saatten az sürecek İsrail ziyaretinde kapsamında Ben Gurion Havalimanı’ndan ayrılarak Batı Kudüs’e geçecek.

Batı Kudüs’teki İsrail Parlamentosu’nda (Knesset) hitabet edecek olan Trump’ın daha sonra Tel Aviv’e geçerek İsrailli esirler ve yakınlarıyla görüşmesi bekleniyor.

Trump, yerel saatle 13:00’te İsrail’den ayrılarak Gazze’de varılan ateşkes mutabakatına ilişkin toplanacak Şarm el-Şeyh Barış Zirvesi’ne katılmak üzere Mısır’a hareket edecek. (AA)

Trump, İsrail’de geldi yazısı ilk önce Radikal üzerinde ortaya çıktı.

Tam burslu öğrenciye 3 yıl sonra çıkan 325 bin TL’lik şok fatura

Kamu Denetçiliği Kurumu (KDK), tam burslu öğrenciden sınıf tekrarı nedeniyle 3 yıl sonra talep edilen 325 bin lira ücreti ödemesinin, sınıf tekrarı yapılan dönemdeki ücret 54 bin 939 liraya indirilmesini sağladı.

KDK’nin kararına göre, 2020’de İstanbul’da özel bir üniversiteye tam burslu olarak yerleşen bir öğrenci, hazırlık sınıfında başarılı olamadı ve 2021-2022 akademik döneminde sınıf tekrarı yaptı.

Üniversite tarafından, sınıf tekrarı nedeniyle burs hakkını yitireceği yönünde bildirimde bulunulmayan öğrenci, sistemde “tam burslu” olarak gözükmeye devam etti.

Üniversite, üçüncü sınıfa geçtiğinde, sınıf tekrarı yaptığı dönem nedeniyle öğrenciden güncel yıllık eğitim tutarı olan 325 bin lira ödemesini talep etti.

Talep edilen ücreti ödeme gücünün olmadığını, söz konusu durumun üniversite burs yönergesine aykırı olduğunu ileri süren öğrenci, kendisinden ücret alınmaması veya sınıf tekrarı yaptığı dönemdeki ücreti ödemesi için KDK’ye başvurdu.

Başvuruyu inceleyen KDK, dostane çözüm için üniversite yönetimiyle temasa geçti.

KDK’nin yaptığı görüşmeler sonucu üniversite, 2025-2026 akademik yılı için talep edilmesi gereken 325 bin lira öğrenim ücretinden vazgeçti ve 2021-2022 akademik yılında geçerli olan 54 bin 939 liranın ödemesini kararlaştırdı. (AA)

Tam burslu öğrenciye 3 yıl sonra çıkan 325 bin TL’lik şok fatura yazısı ilk önce Radikal üzerinde ortaya çıktı.

Bakan Kurum’dan yenilenen Özevim Sitesi’ne ilişkin paylaşım

Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanı Murat Kurum, “Üsküdar’da Özevim Sitesi, Yarısı Bizden ile yeniden doğdu. Alan bazlı dönüşümün en güzel örneklerinden biri olan sitemizde 250 hak sahibimiz yeni evlerine kavuştu” dedi.

Bakanlıktan yapılan yazılı açıklamaya göre, Yarısı Bizden Kampanyası kapsamında Üsküdar’daki Özevim Sitesi yeniden inşa edildi.

İnşaatını TOKİ’nin üstlendiği 1,58 hektarlık alanı kapsayan dönüşüm projesi çerçevesinde 293 konut üretildi. Anahtar teslimlerinin başladığı sitede hayat yeniden başladı.

Bakan Murat Kurum, NSosyal hesabından, yeni sitenin görüntülerini paylaştı.

Paylaşımında hak sahibi Yalçın Özer’in “TOKİ yaparsa, işte böyle yapar” sözlerini alıntılayan Kurum, şunları kaydetti:

“Üsküdar’da Özevim Sitesi, Yarısı Bizden ile yeniden doğdu. ‘Alan bazlı dönüşümün’ en güzel örneklerinden biri olan sitemizde 250 hak sahibimiz yeni, güvenli, modern ve çevre dostu evlerine kavuştu.”

“‘TOKİ YAPARSA BÖYLE YAPAR’ DİYECEĞİZ”

Görüntülerde yer alan hak sahibi Yalçın Özer, eski evlerinin depreme dayanıksız olduğunu belirterek, duygularını, “Yeni binalarımızdan çok mutluyuz. Biz iyi bir örnek olduk. Komşularımıza, misafirlerimize evlerimizi göstererek, ‘TOKİ yaparsa böyle yapar’ diyeceğiz.” sözleriyle dile getirdi.

Yeni sitelerinde hem konforlu yaşam alanına hem de çevre dostu yeşil binalara kavuştuklarını vurgulayan hak sahibi Ramazan Kartal da şöyle konuştu:

“Bedava yeşil enerjiyi kazandık. Güneş enerjisi panellerimiz var, şu anda güneşten elde ettiğimiz enerjiyle sıcak suyumuz var. Bunun yanında gri su sistemleri kurulu, yani musluktan akan su boşa gitmiyor.” (AA)

Bakan Kurum’dan yenilenen Özevim Sitesi’ne ilişkin paylaşım yazısı ilk önce Radikal üzerinde ortaya çıktı.

Maliye’den sahte fatura denetimi! 578 milyar liralık risk tespit edildi

Vergi Denetim Kurulu’nun sahte faturayla mücadele için devreye aldığı Kuruluş Gözetimli Analiz Sistemi, iki yılda 17 bin 373 satıcı ve 77 bin 834 alıcının işlemini riskli buldu.

Vergi Denetim Kurulunun (VDK), sahte faturayla mücadele etmek için devreye aldığı yapay zeka destekli Kuruluş Gözetimli Analiz (KURGAN) Sistemi’yle, iki yıl için 17 bin 373 satıcı ile 77 bin 834 alıcının taraf olduğu yaklaşık 578 milyar lira tutarındaki işlem risk analizine takılırken, bu mükelleflere kayıt ve beyanlarını düzeltme imkanı veriliyor.

AA muhabirinin, Hazine ve Maliye Bakanlığından edindiği bilgilere göre, VDK, sahte belgeyle mücadelede 1 Ekim itibarıyla yeni tedbirleri devreye aldı. Bu tedbirler kapsamında KURGAN Sistemi de aktif olarak kullanılmaya başlandı.

Cari verilerle çalışan ve işlem riskini ölçen yapay zeka destekli KURGAN, ekonomideki tüm alım ve satım işlemlerini tarayıp, riskli olanları tespit ediyor. İşlemlerin gerçekliğini tespit etmeye çalışan sistem, sahte belgeye ilişkin riskleri de kısa sürede belirliyor.

SADECE RİSKLİ ALIM SATIM İŞLEMLERİ BELİRLENİYOR

Sistemin geçmişe dönük veriler üzerinden çalıştırılması neticesinde, 2023 yılına ilişkin 8 bin 753 satıcı ve 35 bin 901 alıcının taraf olduğu yaklaşık 190 milyar lira tutarındaki işlem riskli bulundu. Sistemle 2024 yılına ilişkin de 11 bin 530 satıcı ve 52 bin 557 alıcı nezdindeki yaklaşık 389 milyar liralık işlem riskli olarak değerlendirildi.

Mükerrer işlem yapan satıcı ve alıcılar devre dışı bırakıldığında, iki yıl için 17 bin 373 satıcı ile 77 bin 834 alıcının taraf olduğu yaklaşık 578 milyar lira tutarındaki işlem risk analizine takıldı. Uygulama, alıcı ve satıcıların taraf olduğu tüm işlemler yerine, sadece yüksek riskli görülenleri tespit etti.

MÜŞAVİRLERDEN MÜKELLEFLERE REHBERLİK ETMESİ BEKLENİYOR

Sistemin riskli bulduğu işlemlere ilişkin olarak alıcı mükelleflere yazı gönderilerek, bilgi talep edilmesine başlandı. Bu kapsamda, 70 binin üzerindeki yazı, riskli bulunan işlemlerin alıcılarına gönderildi. Bu yazılarla, olası bir denetim öncesinde mükelleflerin risk durumlarına ilişkin bilgilendirilmesi amaçlandı.

İki yılda, işlemlere taraf olan 17 bin 373 satıcının incelenmesine de başlandı. Bu çerçevede alıcılardan gelecek cevaplar, satıcılar nezdinde yürütülecek incelemelerde, delil teşkil edecek. Gelen cevaplara göre, incelemelerin kapatılması da söz konusu olacak.

VDK, riskli işlemlere taraf olan alıcı mükellefi bulunan mali müşavirlere de yazıyla bilgi veriyor. Ancak bu bilgilendirme, müşavirlere bir sorumluluk yüklemek için değil, sadece mükelleflere rehberlik edilmesi amacıyla yapılıyor.

KAYITLARI DÜZELTME İMKANI

KURGAN Sistemi ile yapılan tespitler sadece riskli işlemleri belirlediği için satıcı ve alıcıya “sahte belge düzenleyicisi veya kullanıcısı olma” statüsü kazandırmıyor. Bilgilendirilen mükellefin, bilmeden ya da yanlışlıkla sahte fatura kullanmasının önüne geçiliyor. Uyarıları alan mükellefler, kayıtlarını düzeltme imkanı elde ediyor.

“DÜRÜST MÜKELLEFİN HAK VE HUKUKUNU KORUYORUZ”

Hazine ve Maliye Bakanı Mehmet Şimşek de kayıt dışılıkla mücadelenin, teknolojiye yatırım yaparak ve en yeni sistemleri devreye alarak devam ettiğini vurgulayarak, “Bu sistemlerin amacı mükellefleri cezalandırmak değil aksine bilgilendirmek ve gönüllü uyuma davet etmek. Her zaman dürüst mükelleflerin hak ve hukukunu koruyoruz, gerçek alım satım işlemine taraf olanlar açısından endişe edilecek bir durum bulunmuyor.” dedi. (AA)

Maliye’den sahte fatura denetimi! 578 milyar liralık risk tespit edildi yazısı ilk önce Radikal üzerinde ortaya çıktı.

Emtia piyasalarında Trump rüzgarı! Altında yükseliş 8’inci haftaya taşındı

Emtia piyasalarında, haftanın son işlem günü ABD Başkanı Trump’ın Çin’i hedef alan tarife söylemleri fiyatlamalarda ana belirleyici unsur oldu.

Emtia piyasalarında, hafta boyunca ABD Merkez Bankasının (Fed) para politikası ve ABD’de hükümetin tekrar açılması için yapılan bütçe görüşmelerine ilişkin haber akışı fiyatlamalar üzerinde etkili olurken, haftanın son işlem günü ABD Başkanı Donald Trump’ın Çin’i hedef alan tarife söylemleri fiyatlamalarda ana belirleyici unsur oldu.

ABD’de hükümetin tekrar açılması için yapılan bütçe görüşmelerine ilişkin Senato’da yedinci kez yapılan oylamalarda hem Cumhuriyetçilerin hem de Demokratların geçici bütçe tasarıları yeterli oya ulaşamadı.

Buna karşın ABD Çalışma İstatistikleri Bürosu (BLS), federal hükümet kapalı olmasına rağmen ay sonunda yapılacak Fed toplantısına yetiştirilmek üzere enflasyon raporu hazırlıkları için çalışanlarını göreve çağırdı.

İstihdam piyasasındaki yavaşlamanın derinleştiğine yönelik beklentiler, Fed’in faiz indirimine gideceğine dair öngörüleri güçlü tutmaya devam etti.

Yayımlanan Fed tutanakları ise yılın geri kalanında daha fazla politika gevşemesine gidilebileceğini ortaya koydu. Tutanaklara göre, üyelerin neredeyse tamamı eylülde 25 baz puanlık indirimi desteklerken, çoğunluk yılın geri kalanında ek indirimleri uygun gördü.

Öte yandan, Çin geçen hafta nadir toprak elementleri ve bunların üretim teknolojilerinin ihracatına yeni kısıtlamalar getirmişti.

Trump ise sosyal medya hesabından yaptığı açıklamada, Çin’in ülkelere mektuplar göndererek nadir toprak elementlerinin üretiminin her aşamasına ihracat kısıtlaması getirmeyi planladığını ilettiğini aktardı.

Çin’in son derece düşmanca bir mektup göndererek ticaret konusunda olağanüstü agresif bir tutum sergilediğini belirten Trump, şunları kaydetti:

“Çin’in bu benzeri görülmemiş tutumu göz önüne alındığında ve benzer tehditlerle karşı karşıya olan diğer ülkeler adına değil, yalnızca ABD adına konuşarak, 1 Kasım’dan itibaren (veya Çin’in alacağı diğer önlemler veya değişikliklere bağlı olarak daha erken bir tarihten itibaren), ABD, Çin’e şu anda ödediği tarife üzerine yüzde 100 oranında gümrük vergisi uygulayacak. Ayrıca 1 Kasım’da tüm kritik yazılımlara ihracat kontrolü uygulayacağız.”

Söz konusu gelişmelerin ardından ABD’nin 10 yıllık tahvil faizi haftayı yüzde 4,06 seviyesinde tamamlarken, dolar endeksi yüzde 1,3 yükselişle 99 seviyesine çıktı.

ALTINDA YÜKSELİŞ 8’İNCİ HAFTAYA TAŞINDI

Değerli metaller, tamamlanan haftada ABD-Çin ticaret savaşı geriliminin tırmanması ve Trump’ın ek gümrük tarifesi tehditleriyle artan belirsizlik nedeniyle güçlenen güvenli liman talebiyle platin hariç değer kazandı.

Altının ons fiyatı, üst üste sekizinci haftada yükselişini sürdürerek haftayı 4 bin 19 dolardan tamamlarken, hafta içinde 4 bin 59,29 dolarla rekor tazelemişti.

Geleneksel olarak geniş belirsizlik dönemlerinde bir korunma aracı olarak kabul edilen altının yükselişinde jeopolitik riskler, güçlü merkez bankaları alımları, borsa yatırım fonu girişleri ve ABD’de faiz indirimi beklentileri etkili oldu.

Gümüşün ons fiyatı, altındaki güçlü seyre paralel 51,74 dolarla tüm zamanların en yüksek seviyesini gördü. Gümüş haftayı 50,09 dolardan tamamladı.

Altın ve gümüşteki rekorlarla hızlanan değerli metaller rallisi, otomobil egzoz sistemlerindeki katalitik konvertörlerde kullanılan paladyumun ons fiyatını 1482,65 dolara taşıyarak, Mayıs 2023’ten bu yana en yüksek seviyeye çıkardı.

Paladyum yılbaşından bu yana altının performansını neredeyse yansıtsa da hala ons başına 3 bin 400 dolarlık tüm zamanların en yüksek seviyesinin yaklaşık yarısında işlem görüyor.

Değerli metallerde, ons bazında fiyatlar, paladyumda yüzde 11,38, gümüşte yüzde 4,4, altında yüzde 3,4, değer kazanırken, platinde yüzde 1,1 değer kaybetti.

BAZ METALLER DE TALEP ENDİŞESİ KAZANÇLARI SİLDİ

Baz metaller, tamamlanan haftada dalgalı seyir izledi. Arz kesintileri ve düşük faiz beklentilerinin desteğiyle hafta boyunca değer kazanan fiyatlar, son işlem gününde ticaret geriliminin talep görünümünü gölgelemesiyle kazanımlarının bir kısmını geri verdi.

Bakır fiyatları, haftanın son işlem gününe kadar arz endişeleriyle yükseldi. Londra Metal Borsası’nda (LME) 9 Ekim Perşembe günü ton başına 11.000 doları aşarak Mayıs 2024’ten bu yana en yüksek seviyeyi gören fiyatlar, Trump’ın ticaret savaşı söylemleriyle talep görünümüne ilişkin endişelerin artması sonucu son işlem günündeki kayıplarla haftayı negatif tamamladı.

Endonezya’daki dünyanın en büyük ikinci bakır madeni Grasberg’de yaşanan kaza sonrası küresel arz sıkışıklığına dair beklentiler yatırımcıların odağındaki yerini hafta boyunca korudu.

Bu gelişmelerle baz metallerde tezgah üstü piyasada bu hafta fiyatlar libre bazında bakırda yüzde 4,8, nikelde yüzde 1,7, çinkoda yüzde 0,4 değer kaybederken, alüminyumda yüzde 1,1 ve kurşunda yüzde 0,6 değer kazandı.

PETROLDE TALEP VE ARZ ENDİŞESİ

Petrol fiyatları, tamamlanan haftada Gazze’deki savaşı sona erdirme planının ilk aşaması konusunda anlaşmaya varılmasının ardından piyasanın risk priminin azalmasıyla değer kaybederken, ABD-Çin arasındaki gerilimde talebe dair endişeleri arttırarak fiyatlardaki baskıyı artırdı.

Öte yandan 5 Ekim’de toplanan Petrol İhraç Eden Ülkeler Örgütü (OPEC) ve ortakları OPEC+, kasım ayında üretimi günlük 137 bin varil ile beklentilerin altında artıracağını açıklaması fiyatları yukarı yönlü desteklese de yeterli olmadı.

Analistler, Orta Doğu’daki barış görüşmeleriyle jeopolitik risk priminin gerilemesinin, ABD’de yükselen stoklar ve ticari gerilimlerinin petrol fiyatları üzerinde baskı oluşturduğunu vurguladı.

Bu gelişmelerle, Brent petrolün varil fiyatı yüzde 3,4 azalırken, New York Ticaret Borsası’nda işlem gören doğal gazın İngiliz termal birimi (MMBtu) cinsinden fiyatı da yüzde 6,6 değer kaybetti.

TARIM EMTİALAR NEGATİF SEYRETTİ

Tarım emtialarında, tamamlanan haftada iklim koşulları ve küresel ticaret verileri öne çıkarken, son işlem gününde ABD-Çin gerilimi fiyatlamalar üzerinde baskı yarattı.

Bunula birlikte, ABD’nin resmi haftalık ihracat satış raporları, hükümetin kapalı olması nedeniyle yayımlanamadı.

Kanada Ulusal Demiryolu, Batı Kanada’dan eylülde 2,91 milyon tonla rekor tahıl sevkiyatı gerçekleştirdi.

Arjantin, güçlü verim ve toprak nemi sayesinde mısır ve soya fasulyesi arz tahminlerini yükseltti.

Rusya’da ise 8-14 Ekim döneminde buğday ihracat vergisinin yaklaşık yüzde 20 düşürülmesi, fiyatlar üzerinde baskı yarattı.

Bu gelişmelerle, bu hafta Chicago Ticaret Borsası’nda kile başına fiyatlar pirinçte yüzde 3,9, buğdayda yüzde 3,2, mısırda yüzde 1,3, soya fasulyesinde yüzde 1,1 azaldı.

ABD’de faaliyet gösteren emtia borsası Intercontinental Exchange’te libre bazında fiyatlar, kahvede yüzde 4,2 pamukta ve şekerde yüzde 2,3 azaldı. Kakaonun ton başına fiyatı ise haftayı yüzde 5,7 azalışla tamamladı. (AA)

Emtia piyasalarında Trump rüzgarı! Altında yükseliş 8’inci haftaya taşındı yazısı ilk önce Radikal üzerinde ortaya çıktı.

Kosova’da halk sandık başında

Kosova’da halk, belediye başkanlarını ve belediye meclis üyelerini belirlemek üzere sandık başına gitti.

Oy kullanma işlemi yerel saatle 07.00’de başladı. Kayıtlı 2 milyon 69 bin 98 seçmen, 948 merkezde kurulan 2 bin 625 sandıkta yerel saatle 19.00’a kadar oy kullanabilecek.

Kosova dışında yaşayan 43 bin 993 seçmen de oy hakkını posta yoluyla kullanmak üzere kayıt yaptırdı.

Yerel seçimlerin dört yılda bir yapıldığı ülkede seçmenler, 38 belediye başkanı ile belediye meclis üyelerini belirleyecek.

Seçimlerde, 206’sı belediye başkanlığı, geri kalanı belediye meclisi üyeliği için olmak üzere toplam 5 bin 626 aday yarışıyor.

Kosovalı Türk siyasi partilerden Kosova Demokratik Türk Partisi (KDTP), Yenilikçi Türk Hareket Partisi (YTHP), Kosova Adalet Türk Partisi (KATP) ve Mamuşa Halk Hareketi (MHH), ülkenin çeşitli bölgelerinde belediye başkan ve meclis üyesi adaylarıyla seçimlerde yer alıyor.

Öte yandan, Kosova’nın kuzeyinde çoğunlukla Sırpların yaşadığı dört belediyede yapılacak seçimler, son yıllarda bölgede Sırp ve Arnavut toplulukları arasında yaşanan gerginlikler nedeniyle ayrı bir önem taşıyor.

Kosova Merkez Seçim Komisyonunun (KQZ) resmi olmayan ilk sonuçları gece yarısından önce açıklaması bekleniyor.

Balkan ülkesi Kosova’da son yerel seçim 2021’de yapılmıştı. (AA)

Kosova’da halk sandık başında yazısı ilk önce Radikal üzerinde ortaya çıktı.

Yol kapatıp meşale yakan 10 sürücü yakalandı

İçişleri Bakanı Ali Yerlikaya, İstanbul Sultanbeyli’de yolu kapatan düğün konvoyundaki 10 sürücünün yakalandığını, haklarında “Trafik Güvenliğini Tehlikeye Düşürmek” suçundan adli işlem başlatıldığını bildirdi.

Bakan Yerlikaya, NSosyal hesabından “Bu görüntüler bize yakışmıyor” başlığıyla, İstanbul Sultanbeyli’de çekilen düğün konvoyunun görüntülerini paylaştı.

Bunun bir çiftin en mutlu günü olduğunu ancak trafik kurallarının hiçe sayıldığını belirten Yerlikaya, “Uzun araç kuyrukları, yakılan meşaleler, gürültü… Ambulansla hastaneye yetiştirilmeye çalışılan canlar var trafikte. Evine, işine varmaya çalışanlar var. O yüzden hep diyoruz ki caydırıcılık ilkesi trafik kültürünün yerleşmesinde olmazsa olmaz.” ifadelerini kullandı.

Bakan Yerlikaya, “Bu görüntüde yer alanlar, düğün konvoyu yapanlar elbette cezasız kalmadı. İstanbul Emniyet Müdürlüğümüzce yapılan çalışmalar sonucu 10 araç sürücüsü yakalandı. Hakkında ‘Trafik Güvenliğini Tehlikeye Düşürmek’ suçundan adli işlem başlatıldı.” bilgisini verdi.

KONVOY YAPARAK YOL KAPATANLARIN SÜRÜCÜ BELGELERİ 60 GÜN GERİ ALINACAK

Paylaşımında yeni trafik kanunu teklifi kapsamında getirilmesi planlanan düzenlemelere de değinen Yerlikaya, şunları kaydetti:

“Yeni trafik kanunu teklifine göre, düğün, asker uğurlama gibi gerekçelerle konvoy yaparak yol kapatanların sürücü belgesini 60 gün geri alacağız, araçlarını da 60 gün trafikten men edeceğiz. Eğer bu ihlal köprü, tünel, viyadük ve otoyollarda yapılırsa sürücü belgesini 120 gün geri alacağız, araçlarını da 120 gün trafikten men edeceğiz.

Toplumdaki bireylerin kazalardan, doğrudan ya da dolaylı olarak etkilenme olasılığı göz önünde bulundurulduğunda trafik kazaları, sadece bireysel bir sorun değil, aynı zamanda toplumsal bir sorundur. Çünkü trafik, yalnızca taşıtların akışı değil, toplumun davranışlarının, değerlerinin ve birbirine duyduğu saygının da görünür olduğu kamusal bir alandır. Bu caydırıcı kurallar ve sıkı denetimlerle birlikte yapılan ihlallerin ne kadar düştüğünü hep birlikte göreceğiz.” (AA)

Yol kapatıp meşale yakan 10 sürücü yakalandı yazısı ilk önce Radikal üzerinde ortaya çıktı.

Oscar’lı yıldız Diane Keaton hayatını kaybetti

“Baba (The Godfather)” ve “Annie Hall” filmlerindeki rolleriyle tanınan Oscar ödüllü ABD’li aktris Diane Keaton’un 79 yaşında hayatını kaybetti.

New York Post gazetesinin haberine göre, Keaton’un aile sözcüsü, aktrisin hayatını kaybettiğini belirtti ancak ölüm nedenine ilişkin bilgi vermedi.

ABD’nin Los Angeles kentinde 1946’da doğan Keaton, “Baba (The Godfather)” serisindeki “Kay Adams” rolüyle tanınmıştı.

Keaton, 1997’de “Annie Hall” filmindeki performansıyla “En İyi Kadın Oyuncu Oscarı”na layık görülmüştü. (AA)

Oscar’lı yıldız Diane Keaton hayatını kaybetti yazısı ilk önce Radikal üzerinde ortaya çıktı.

Çin’den nadir toprak hamlesi

Çin, ABD Başkanı Trump’ın ek tarife tehdidine rağmen, nadir toprak elementlerinin ihracatına yönelik aldığı kontrol tedbirlerinin meşru ve uluslararası yükümlülüklerin gereği olduğunu dile getirdi.

Çin Ticaret Bakanlığından yapılan açıklamada, nadir toprak elementleri içindeki ağır ve orta ağır metallerin askeri uygulamalarda kullanıldığı hatırlatılarak, “Çin hükümetinin nadir toprak elementleri ve bağlantılı ürünlerin ihracatını kontrolü, yasalara ve düzenlemelere uygun meşru bir tedbirdir.” ifadesi kullanıldı.

Küresel durumun çalkantılı olduğuna, silahlı çatışmaların zaman zaman ortaya çıktığına işaret edilen açıklamada, Çin’in sorumlu bir ülke olarak, dünya barışını ve bölgesel istikrarı korumak ve silahların yayılmasının önlenmesi gibi uluslararası yükümlülüklerini yerine getirmek üzere söz konusu malzemelerin ihracatına yönelik tedbirler aldığı belirtildi.

Açıklamada, söz konusu tedbirlerin “ihracat yasağı” değil “ihracat kontrolü” olduğunun altı çizilerek, sivil amaçlı kullanıma yönelik taleplerin onay süreçlerinde gerekli destek ve kolaylığın sağlanacağı vurgulandı.

Trump’ın, söz konusu tedbirlere yönelik eleştirilerinin, “tipik bir çifte standart örneği” olarak nitelendiği açıklamada, Washington yönetiminin uzun zamandır ulusal güvenlik kavramını genelleştirerek ihracat kontrollerini istismar ettiği, yargı yetkisini sınır aşırı kullanarak aralarında yarı iletkenler ve çiplerin olduğu çok sayıda ürünün ihracatını yasakladığı kaydedildi.

Açıklamada, ABD’nin ihracat kontrol listesinin 3 binden fazla ürünü kapsadığına, Çin’inkinin ise 900’ün biraz üzerinde olduğuna dikkati çekilerek, “ABD’nin uyguladığı tedbirler, işletmelerin meşru haklarını ve çıkarlarını zedelemiş, küresel tedarik zincirinin güvenliğini ve istikrarını bozarak uluslararası ekonomik ve ticari düzeni derinden etkilemiştir.” ifadelerine yer verildi.

“TARİFE SAVAŞI İSTEMİYORUZ AMA BUNDAN DA KORKMUYORUZ”

Başkan Trump’ın, Çin’in tutumunda ısrar etmesi halinde, bu ülkeye yüzde 100 ek gümrük tarifesi getirileceği, ayrıca tüm kritik yazılımların ihracatının durdurulacağını duyurmasına ilişkin ise açıklamada, “Çin’i sürekli yüksek tarifelerle tehdit etmek doğru yaklaşım değil. Tarife savaşı istemiyoruz ama bundan da korkmuyoruz.” denildi.

ABD’nin eylül ayında Madrid’de yapılan tarife müzakerelerinin son turunun üzerinden geçen 20 günlük sürede Çin’e yönelik çok sayıda kısıtlayıcı tedbiri yürürlüğe soktuğuna işaret edilen açıklamada, bu dönemde yeni Çinli şirketleri ihracat kontrolü listesine eklediği, şirketlere yeni denetim zorunluluklarıyla müdahale edildiği, Çin’in deniz, lojistik ve gemi inşaatı sektörlerine yönelik, ulusal güvenlik gerekçesiyle soruşturmalar başlatıldığı kaydedildi.

Açıklamada, tüm bu adımların Çin’in çıkarlarına zarar verdiği ve ikili ekonomik ve ticari işbirliği atmosferini olumsuz etkilediği vurgulandı.

NADİR TOPRAK ELEMENTLERİ

Çin Ticaret Bakanlığı, 9 Eylül’de nadir toprak elementleri ve üretim teknolojilerinin ihracatına yönelik yeni kısıtlamalar açıklamıştı.

Bu kapsamda nadir toprak elementlerini çıkarma, eritme, ayırma işlemleri, mıknatıs malzemelerinin imalatı ile bu elementlerin ikincil kaynak olarak kullanımı ve geri dönüşümüyle bağlantılı teknolojilerin ihracatı kısıtlanırken işlendikleri tesislerde montaj hatlarının kurulması, tamir, hata giderme, bakım ve güncelleme işlemlerine ilişkin teknolojilerin transferine de kontrol uygulanacağı bildirilmişti.

Ayrıca, Çin’de üretilen nadir toprak elementlerini ihraç eden yabancı şirketlerin, sivil ve askeri ikili kullanıma sahip ürünlerin ihracatı için Ticaret Bakanlığından lisans alması zorunlu tutulmuştu.

İhracat kontrolü uygulanan kritik mineraller listesine yenileri eklenmiş, batarya imalatında kullanılan malzemeler ile süper sert metaller içeren bazı ürünlere de ihracat kısıtlaması getirilmişti.

APEC ZİRVESİ’NDE YAPILACAK GÖRÜŞME ÖNCESİNE DENK GELDİ

Kararın, ABD ile Çin arasında devam eden tarife müzakerelerinin sürdüğü ve iki ülke liderlerinin bu ayın sonunda Güney Kore’de düzenlenecek Asya Pasifik Ekonomik İşbirliği (APEC) Zirvesi kapsamında yüz yüze görüşmeye hazırlandığı dönemde alınması dikkati çekmişti.

Çin, ABD’nin çip sektörü başta olmak üzere teknoloji alanında uyguladığı kısıtlamalara karşılık, küresel arzın büyük bölümünü karşıladığı nadir toprak elementlerine daha önce de kısıtlama ve kontroller getirmişti.

ABD’nin önceki Başkanı Joe Biden’ın Aralık 2024’te çip sektörüne getirdiği ihracat kısıtlamalarına galyum, germanyum ve antimon ihracatını kısıtlayarak karşılık veren Çin, yeniden göreve gelen Başkan Donald Trump’ın şubat ayındaki ilk tarife artışına karşılık tungsten, tellür, bizmut, molibden ve indiyum ihracatını kontrol altına almıştı.

Pekin yönetimi, Trump’ın nisanda duyurduğu “karşılıklı tarifeler” kapsamındaki tarife artışına karşı samaryum, gadolinyum, terbiyum, disprosyum, lütesyum, skandiyum, itriyum ve alaşımlarının olduğu 7 kategorideki nadir toprak elementini ihracat kontrol listesine eklemişti.

ÇİN, KÜRESEL ÜRETİMİN YAKLAŞIK YÜZDE 69’UNU KARŞILIYOR

ABD Jeolojik Araştırmalar Kurumunun (USGS) verilerine göre 2024’te dünya genelinde nadir toprak elementi üretimi 390 bin tona ulaştı, bunun 270 bin tonu Çin’de üretildi.

17 tür metal oksitten oluşan nadir toprak elementlerinin yaklaşık yüzde 69’unu üreten, işleme kapasitesi küresel pazarın yüzde 85’ine ulaşan Çin, ABD’nin teknoloji kısıtlamaları ve tarife hamlelerine bu alandaki ihracat kontrolleriyle karşılık vererek küresel pazardaki hakimiyetini ekonomik koza çevirme niyetini ortaya koyuyor.

TRUMP’IN TEPKİSİ

ABD Başkanı Trump, sosyal medya hesabından yaptığı paylaşımda, Çin’in nadir toprak elementleri konusunda attığı adımları eleştirmişti.

Pekin yönetiminin çok sayıda ülkeye, nadir toprak elementleri üretiminin her unsuruna ihracat kontrolü uygulama niyetini bildiren mektuplar gönderdiğini belirten Trump, böyle bir tutumun dünya piyasasını tıkayacağı ve çok sayıda sanayi kolunda küresel üretime zarar vereceği uyarısında bulunmuştu.

Çin’in tutumunu “sinsi” ve “düşmanca” diye niteleyen Trump, “Çin’in dünyayı esir almasına asla izin veremeyiz.” ifadesini kullanmıştı.

ABD Başkanı, bu tutuma karşılık 1 Kasım’dan itibaren Çin’e yüzde 100 ek gümrük tarifesi uygulayacaklarını, ayrıca tüm kritik yazılımların ihracatını durduracaklarını bildirmişti. (AA)

Çin’den nadir toprak hamlesi yazısı ilk önce Radikal üzerinde ortaya çıktı.

Trump’tan şok iddia: Kongre baskınında 274 FBI ajanı vardı

ABD Başkanı Trump, 6 Ocak 2021’deki Kongre baskınında Joe Biden yönetiminin 274 Federal Soruşturma Bürosu (FBI) ajanını kalabalığın arasına yerleştirdiğini öne sürdü.

Trump, ABD merkezli sosyal medya platformu Truth Social hesabından konuya ilişkin paylaşım yaptı.

“Biden yönetimindeki FBI, 6 Ocak’ta kalabalığın içine 274 ajan yerleştirdi.” iddiasında bulunan Trump, bunun doğruluğu kanıtlandığı takdirde birçok kişiden özür dilenmesi gerektiğini savundu.

ABD Adalet Bakanlığı, Aralık 2024’te, Kongre baskını sırasında kalabalığı FBI ajanlarının yönlendirdiği iddiasına ilişkin, o gün gösteride “gizli ajan” bulunmadığını açıklamıştı.

6 OCAK 2021’DEKİ OLAYLAR

6 Ocak 2021’de Trump’ın destekçileri, 3 Kasım 2020 seçimlerine hile karıştırıldığı iddiasıyla Washington’daki National Mall alanında protesto düzenlemişti.

Yürüyüşün ardından aşırı sağcı gruplar ve Trump destekçileri, seçim sonuçlarının onaylanmasına ilişkin oturumun yapıldığı Kongre binasını basmıştı. Baskında biri polis 5 kişi hayatını kaybetmişti.

Kongre baskınıyla ilgili yaklaşık 1500 kişi çeşitli suçlamalarla yargılanmıştı. Trump, göreve geldiği 20 Ocak 2025’te Başkanlık kararnamesiyle, baskına karıştıkları için hapis cezası verilen ve kovuşturması devam eden yaklaşık 1500 kişi için genel af çıkarmıştı. (AA)

Trump’tan şok iddia: Kongre baskınında 274 FBI ajanı vardı yazısı ilk önce Radikal üzerinde ortaya çıktı.