Szkice piórkiem Quotes

“Tylko człowiek nie jest fikcją - wszystko inne jest fikcją. Cały świat może być ojczyzną i każdy człowiek bratem. Bo świat to człowiek, przede wszystkim człowiek.”
― Andrzej Bobkowski, Szkice piórkiem

“Wcale nie jest tak trudno opisać rzeczy dostrzeżone. O wiele trudniej jest dostrzegać. Prawdziwy pisarz to nie ten, który dobrze pisze - to ten, który najwięcej dostrzega.”
― Andrzej Bobkowski, Szkice piórkiem

“Nie ma żadnej wątpliwości, że w naszej epoce maszyn i nudy ginie prawdziwy mężczyzna. Reakcje mężczyzn na tysiące zjawisk życia i sytuacji przypominają raczej reakcje histerycznej kobiety. Coraz lepiej trzyma się kobieta, z coraz większą odpornością i hartem przyjmuje ona ciosy i paruje je, coraz bardziej chwieje się mężczyzna. Tę wojnę znoszą kobiety o wiele lepiej. Mężczyźni bija się, bo muszą. Jest wiele bohaterstwa. Ale gdyby zajrzeć głębiej, to nie wiem czy nie okazałoby się, że nawet na frontach tej wojny snuje się nad wieloma rzeczami histeria. Jest to wojna rozhisteryzowanych mężczyzn i dlatego jest tak okrutna. Kto wie, czy mężczyzna nie ginie już nawet w wojnie. Nie mówiąc o życiu codziennym. Odporność mężczyzny maleje. Fizycznie i szczególniej moralnie mężczyzna załamuje się z coraz większą łatwością. To nie współczesna kobieta, umężczyźniona, przypomina hermafrodytę, lecz mężczyzna, który staje się płynny, nieuchwytny, mglisty. O ileż trudniej dać dziś obraz mężczyzny. Nie ma już prawie "słabych" kobiet; są za to słabi mężczyźni i coraz ich więcej. Coraz więcej zdecydowanych kobiet, coraz mniej zdecydowanych mężczyzn. Cała ta nadchodząca cywilizacja zagraża o wiele bardziej mężczyźnie niż kobiecie. Kobieta o wiele łatwiej znosi jednostajność, a za porządek, pewność i ład gotowa jest bardzo wiele oddać. W mężczyźnie może to wiele zabić. Stajemy się po kobiecemu drobiazgowi, czuli w sensie ujemnym, mściwi, bez gestu. Nadchodzą na nas nastroje, w których staramy się zwalczyć poczucie odpowiedzialności, histeria, rozluźnienie, zmienność.”
― Andrzej Bobkowski, Szkice piórkiem

“[...] ilość ludzi pozbawionych punktu zaczepienia ciągle wzrasta. Szary człowiek nie ma nic, nie posiada nic. Zatracił poczucie i wspomnienie swojej przeszłości, jego rozumowanie nie może być "dalszym ciągiem", bo on sam nie uważa się za "dalszy ciąg". Jest anonimem poczętym z niczego, bez korzeni, podatnym na każdy podmuch ideologiczny, na wiaterki i wichury rozpętywane coraz zręczniej i perfidniej. Szary człowiek zatracił samodzielność w każdej dziedzinie życia. Utraciwszy wolność fizyczną i tracąc ją coraz bardziej, zatraca wolność wewnętrzną, ostatnią redutę człowieczeństwa. I właściwie nie chce jej. Dziś szary człowiek nie chce wolności. Dlatego z taką łatwością nagina kark pod coraz to nowe jarzma. Nie mając nic, czuje się na każdym kroku zagrożony. Bez przeszłości, lęka się teraźniejszości i przyszłości. Lęk ten powiększa się, rośnie z każdym dziesiątkiem lat. Za miraż bezpiecznej przyszłości, za fatamorganę ideologiczną teraźniejszości daje z entuzjazmem swą wolność - rzecz bez wartości, gdy w końcu nic się naprawdę nie posiada. Masa dziś tęskni za kajdanami, jest ślepa, jest w każdej chwili gotowa zamienić swoją bezwartościową resztkę własności - na obietnice i stryczek. I będzie je miała. Tego w najbliższej i dalekiej przyszłości nie braknie.”
― Andrzej Bobkowski, Szkice piórkiem

“Cała krańcowość tak zwanych postępowych ideologii społecznych i politycznych trafia naprawdę do przekonania jedynie tych, którzy nie mają nic. Dlatego każda rewolucja zaczyna się od rewolucji mas niczym niezwiązanych, nic nieposiadających, anonimowych. Ale w ich poświęceniu jest zawsze na dnie chęć posiadania. Cały komunizm kiedyś wezmą diabli tylko dlatego, że nic nie dał i nawet odebrał tę resztę, odebrał pozory. Rozleci się kiedyś pod naciskiem mas, które będą chciały coś mieć, zostanie pożarty przez własne dzieci. I czym większa ilość ludzi pozbawiona będzie własności, czegoś swojego, tym coraz to większe rzezie będą miały większe szanse powodzenia, tym łatwość umierania za byle jaki slogan, za byle ideologię rzuconą przez "proroka", wzrośnie. Zsocjalizowany świat zagraża znacznie większą ilością konfliktów, znacznie większym burdelem niż jakikolwiek inny. Ideologiczny kolonializm będzie o wiele krwawszy niż ekonomiczny starego typu, który miał przynajmniej tę zaletę, że był zawinięty w bardzo cieniutką bibułkę ideologiczną. Jeszcze trochę i Rosja zagarnie kolonie w środku Europy. Ale to nie będzie kolonializm, to będzie "zwycięski marsz ideologii postępowej". Pierwsze takty tego marsza można już usłyszeć z każdego komunikatu moskiewskiego. A także koszmarny nacjonalizm, to ponętne opakowanie, w którym poda się gorzką pigułkę.”
― Andrzej Bobkowski, Szkice piórkiem

“Jeżeli świat dzisiejszy idzie w kierunku coraz to intensywniejszego odczłowieczenia, insektyfikacji, kolektywu - to dlatego, iż coraz więcej ludzi nie posiada nic, coraz więcej ludzi staje się robotnikami, nie mając żadnej własności poza pewnym potencjałem pracy i inteligencji na sprzedaż. Człowiek bez własności przestaje być indywidualnym i, choć wygląda to na paradoks, staje się większym egoistą, zamienia się w to, co ochrzczono zaszczytnie "szarym człowiekiem", "człowiekiem z ulicy", "nieznanym żołnierzem" (zniósłbym ten upokarzający człowieczeństwo kult nieznanego trupa), zamienia się w liść lecący bez oporu za każdym powiewem jakiejś modnej ideologii. Jego logika staje się logiką tłumu, to znaczy żadną. Ginie typ, giną te jedyne wydania ludzi, niepowtarzalne, niewygodne, nieraz skandaliczne, ale "nieprzemakalne" dla haseł, sloganów i kretyńskich formułek.”
― Andrzej Bobkowski, Szkice piórkiem

“Ludziom wydaje się, że życie jest tak krótkie, iż trzeba w nim zmieścić jak najwięcej. Dla mnie najwięcej dzieje się wtedy, kiedy nic się nie dzieje.”
― Andrzej Bobkowski, Szkice piórkiem

“I ci, i tamci robią to samo. Dążą do zabicia myśli, zupełnego zniechęcenia człowieka do jakiegokolwiek wysiłku umysłowego. Bo tylko z bandą baranów można zrobić, co się chce. Zamiast człowieka wychowuje się barana. I najpotworniejsze w tym to, że nawet prawdziwe barany nie protestują, choć jako zwierzęta powinny by być mądrzejsze. Ale na pewno beczą, tylko my tego nie chcemy słyszeć. Na wszystko dać mu odpowiedź gotową i łatwostrawną, usunąć sprzed człowieka wszelkie kłody myśli, o które mógłby się potknąć i pod wpływem upadku zacząć myśleć i rozumować. Po co ma czytać - dać mu ilustracje. Uprzedzać pytanie odpowiedzią. Odpowiedź redagować tak jasno, żeby przypadkiem nie przyszło mu na myśl podać jej w wątpliwość. Bo wątpienie budzi myśl. Nie - statystyki, głosy uczonych, "najznakomitszych" (kapłani faraonów?) - wszystko proste, jasne, zdefiniowane jak "walka klas", "prawa historii", stalowe meble i drapacz chmur. Otumanić, zaczadzić, pozwolić zapomnieć o człowieku. Nie ruszać wnętrza człowieka - na powierzchnię, na powierzchnię, towarzysze. Świat - nowy wspaniały świat.”
― Andrzej Bobkowski, Szkice piórkiem

“Zimnokrwistość to cecha całej sztuki między tymi dwiema wojnami. To sztuka wyrażania instynktów - nie uczuć.”
― Andrzej Bobkowski, Szkice piórkiem

“Wszystkie wielkie religie przyszły ze wschodu, bo tylko na wschodzie człowiek umie naprawdę wierzyć, i jedną z cech charakterystycznych dla Słowian jest wieczne pragnienie jakiejś bezgranicznej wiary w coś. My na przykład mamy zdecydowanego hysia na punkcie Polski. Ta biedna Polska to jak wspaniały obraz powleczony nieskończoną ilością warstw farby przy ciągłym „odnawianiu". Farby o przedziwnym składzie chemicznym, gdzie Matka Boska miesza się z bigosem i barszczem z uszkami, Mickiewiczem i grą w bridge'a (narodowa rozrywka polska), katolicyzmem i Towiańskim, przedmurzem i bizantyjskim anarchizmem (to całkiem specjalna cecha polska, wyrażająca się w skrócie: uwielbiam cię, ty sk...) i absolutnym obowiązkiem umierania za ojczyznę nie tylko, gdy potrzeba, ale przede wszystkim gdy nie potrzeba. Spróbuj wtedy nie umrzeć. Potrzebna śmierć nie liczy się, bo to podejrzane. Umrzyk mógł mieć jakiś interes osobisty. Prawdziwe bohaterstwo to umrzeć niepotrzebnie i koniecznie z fasonem. I umieramy niepotrzebnie i wspaniale.”
― Andrzej Bobkowski, Szkice piórkiem

“Szukało się w postępie wolności, znalazło się jeszcze gorsze kajdany, niżby je mógł nałożyć jakiś feudalny władca. Pędzimy naprzód ślepi, z głupią wiarą w postęp, z cielęcym zachwytem dla nowych zdobyczy techniki i dla pomysłu. Tam, gdzieś na dnie, kołacze się jeszcze cicho, jak skryte w lesie źródełko, myśl, ta prawdziwa i spokojna, ale coraz częściej przygłuszana grzmotem i ulewą pomysłów. Iluż ludzi żyje dziś myślą? Żyje się landrynkami gotowych odpowiedzi na wszystko, rozrzucanych wśród ogłupiałego tłumu.”
― Andrzej Bobkowski, Szkice piórkiem

“Wojnę jest o wiele łatwiej prowadzić aniżeli ją skończyć.”
― Andrzej Bobkowski, Szkice piórkiem

“Przyjemnością jest pójście do teatru, ale nieraz wyjście jest jeszcze większą.”
― Andrzej Bobkowski, Szkice piórkiem