Tập trung dân chủ, xác suất, và phạm vi điều chỉnh

Tập trung dân chủ là một phương pháp để áp dụng ý chí (và mong muốn) của thiểu số lên đa số. Xin nhắc lại, mặc dù có chữ “dân chủ” nhưng “tập trung dân chủ” là một phương pháp, một công cụ chính trị, do Lê-Nin nghĩ ra, hoàn toàn không liên quan gì đến thể chế dân chủ như một vài người nhầm tưởng.

Dân chủ trong cụm từ này khác hẳn dân chủ như chúng ta thường hiểu, ví dụ nền dân chủ Hoa Kỳ.

Nói cách khác, “tập trung dân chủ” là cách diễn đạt mỹ miều của việc áp đặt ý chí thiểu số lên số đông: thiểu số phục tùng đa số, cấp ủy cấp dưới phải tuyệt đối phục tùng cấp ủy cấp trên. Cấp ủy cấp cao nhất được toàn bộ Đảng viên (giữa hai kỳ Đại hội) phục tùng tuyệt đối.

Ai học xác suất đều hiểu công cụ này. Dưới đây là một minh họa.

Chi bộ đảng có 11 người, muốn làm gì (ra quyết định) cũng phải qua biểu quyết. Phương án nào được vote nhiều hơn sẽ được lựa chọn. Giả sử có 2 phương án A và B. Nếu A được người 6 vote, thì 5 người kia dù có muốn chọn B cũng sẽ buộc phải chọn A.

Sau đó chi bộ thấy 11 người thì lắm ý kiến quá, lập ra Đảng ủy. Đảng ủy chỉ có 3 đảng viên đại diện luôn cho 11 người. Quyết định của Đảng ủy 3 người này sẽ được cả chi bộ 11 người tuân theo. Với mỗi quyết định của Đảng ủy, lúc này chỉ cần 2 người vote, sẽ được thực hiện.

Ai học toán xác suất căn bản sẽ hiểu ngay ý nghĩa của việc này.

Còn nếu không biết xác suất, có thể nhẩm tính như sau: với vai trò của Đảng ủy, một quyết định dù chỉ được 2 cá nhân đồng ý biểu quyết và 9 người còn lại không đồng ý, vẫn sẽ được thông qua, sau đó tất cả sẽ phải nghiêm túc chấp hành. (Nhấn mạnh, nếu không có Đảng ủy, thì phải cần tới 6 người vote, và chỉ có 5 người miễn cưỡng tuân thủ).

Đây chính là cốt lõi của của phương pháp tập trung dân chủ. Tuyên giáo hay loa phường (verb) một cách bóp méo là phát huy tinh thần tập trung dân chủ. Một công cụ chính trị dùng để áp đặt, được nâng cấp lên thành “tinh thần” và đảng viên phải biết phát huy nó (đeo tròng vào cổ). Phát-huy cũng là do Mao mà ra. Phát huy là hiện tượng vật lý, một vật (chất) phát sáng khi bị sóng kích thích.

Công cụ tập trung dân chủ trong Đại hội lần này được khoác một cái áo mới: Dân chủ Xã hội chủ nghĩa; suốt mấy hôm nay được các cán bộ tuyên giáo cao cấp của Đảng spam trên media chính thống.

Đảng ủy trong ví dụ trên chính là “cấp ủy” đã được giải thích trong bài trước.

*

Quay lại với sức nóng của Đại hội.

Điều lệ Đảng là Luật tối cao trong Đảng (Hiến Pháp), tất cả các đảng viên phải tuân thủ. Trong đó Đại hội toàn quốc của Đảng (National Congress) có quyền lực tối cao.

Điều lệ quy định giữa hai kỳ Đại hội, cơ quan quyền lực cao nhất của Đảng là Ban chấp hành trung ương. Đây cũng là cấp ủy cao nhất của Đảng giữa hai kỳ Đại hội. Nhấn mạnh là giữa hai kỳ Đại hội.

Các luật dưới Hiến pháp của Đảng, ví dụ Quy chế bầu cử (Quyết định 244), dùng để điều chỉnh hành vi của các tập con nhỏ hơn trong Đảng. Với 244, nó điều chỉnh hành vi của tất cả các cấp ủy từ bé nhất lên cao nhất. Cấp cao nhất trong trường hợp mà dư luận đang quan tâm, chính là Cấp ủy triệu tập đại hội, và cũng là cấp ủy cao nhất giữa hai kỳ đại hội, tức là Ban chấp hành TW hiện hành (Ban chấp hành TW11).

Nhưng ngày mai, ngày 26, quy định 244 vẫn còn hiệu lực, nhưng đối tượng mà nó điều chỉnh hành vi, tức các cấp ủy viên (ở đây là các trung ương ủy viên) đột nhiên biến mất để chuẩn bị đón chào sự ra đời của một cấp ủy mới, tức ban chấp hành trung ương khóa mới.

Trong lúc đó, hiến pháp của Đảng, tức Điều lệ Đảng vẫn tồn tại và mọi đảng viên đang có mặt trong Đại hội Đảng vẫn phải tuân theo.

Điều này cực kỳ thú vị.

Giống như một khe hở thời gian mà ở đó tất cả các cấp ủy viên (trung ương ủy viên) và các đại biểu dự đại hội có đột nhiên có quyền như nhau trong tiểu khí quyển tự do dân chủ (trong nội bộ Đảng) gần như tuyệt đối.

Goodbye Lenin!