thesis proposal presentation ng MP majors sa BulSU

nanggaling ako sa thesis proposal presentation ng mga estudyanteng nagme major ng malikhaing pagsulat (MP) sa Bulacan state university. at hanga ako sa mga itinanghal na panukalang proyekto.

(at nainggit ako na meron silang ganon. noong time ko as an undergrad (sa ibang paaralan), wala pang thesis proposal presentation. iisa lang ang titingin sa thesis mo. iyong adviser lang. wala ring defense ng thesis noon. magsa submit ka lang ng final version ng thesis. kaya nakakatuwa na may ganitong dagdag na activity para sa mga nag-aaral ng MP kasi mas maraming ang titingin sa proyekto mo. mas mapupulido mo ito. mas mapapaganda ang mismong thesis.

walo silang nag-present kanina. dalawang estudyante na susulat ng sanaysay at anim naman ang susulat ng dagli.

sanaysay

ang unang presentor ay puzzle ang trope. medyo buhaghag at vague pa ang kanyang ideya sa isusulat. sabi niya, magsusulat siya tungkol sa mga bagay na bumubuo sa sarili. something like that. ang nasa isip ko, ano nga iyon, te? hahaha ang kulit. batay naman sa outline niya, ang plano nya ay isulat ang buong buhay niya. which i think is too much for a book of essays. mas maganda pa rin na me limit o focus ang topic ng sulatin. tapos katatanong namin, lumitaw na namatayan pala siya ng tatay noong bata pa siya pagkatapos ay nagtrabaho ang mama niya sa ibang bansa. lumaki siya sa tiyahin. at iyon daw ang gusto niyang isulat. there you go! ayun ang focus.

ang ikalawang presentor ay ang intern ko dati. si cathlee olaes. ang trope niya ay biyahe. medyo gasgas, oo, pero ang focus niya ay ang maniobra (na siya ring tentatibong pamagat ng koleksiyon). sabi niya, itatampok sa kanyang koleksiyon ang mga biyahe niya sa buhay (literal at metaporikal) kung saan naligaw siya o nakaengkuwentro ng dead end pero dahil sa pagmamaniobra ay ligtas siyang nakakarating sa patutunguhan. ang pagmamaniobra para sa kanya ay katumbas ng pagtanggap sa nakaharap na problema, pagkatuto mula rito at eventually ay pag-move on. natuwa ako sa title dahil may salitang obra at isa iyon sa tinanong ko kung napili ba niya ang salitang iyon dahil sa obra. hindi raw, ahahaha! inilantad din niya ang takot niyang bumiyahe mag-isa halimbawa pa-metro manila. nang ungkatin ko ito, sinabi niya na wala kasi siyang kasama at wala kasing sasakyan. so lumabas na medyo may pagka-middle class ang kanyang punto de bista. pero ang nakakatuwa rito ay promdi rin punto de bista. promdi na middle class. ang nai-suggest ko rito, mas maganda na ipaliwanag niya ang bulacan bilang kilometro zero niya.

dagli


connect-disconnect
kaibigan ni cathlee si ac, ang presentor. ilang beses ko nang na-meet ang batang ito sa mga pampanitikang okasyon. masigasig talagang matuto tungkol sa panitikan at pagsulat. hindi ko masyadong na-appreciate noong una ang kanyang presentation. ang haba kasi ng paliwanag niya tungkol sa broken family, ang kanyang paksa. ipinaliwanag din niya kung paanong naaapektuhan ang bawat miyembro ng pamilya kapag dinaranas nila ito. may binanggit din siya na burol at libing na hindi ko talaga naintindihan. sa buong presentasyon niya, ang nagustuhan ko lang at naintindihan ay ang halimbawa niya ng dagli. ito ay isang facebook chat ng isang anak at ng ama nito tungkol sa pagbili ng bahay. ang gaan ng mga salita. ang gaan ng flow pero ambigat ng ending. boom. hindi mo aakalain na ganon ang ending. therefore, ang talino ng design. later, nong nag-uusap na kaming mga panelist sa bawat paper ng mga bata, naikuwento ni bayviz (isa sa mga guro sa bulsu at naging kaklase ko sa MP noong undergrad at siyang nag-imbita sa akin sa BulSu) ang konteksto ng burol at libing na nabanggit sa thesis proposal. may namatay na kamag-anak sa ama si ac. at doon mismo, sa burol at libing, nalaman niyang may first wife at mga anak ang kanyang tatay. ang tatay niya ay isang ofw. so ang gusto palang isulat ni ac ay ang nangyayaring disconnect sa kanilang magtatay sa tuwing magko-connect sila dahil iniri-reveal ng kanyang tatay sa kanya ang lahat-lahat sa mangilan-ngilang pagkakataon ng pagko-connect nila sa isa't isa. ang galing, di ba? matalino ang design. kailangan lang i-revise ang thesis proposal dahil mas nagpokus iyon sa pagpapaliwanag sa konsepto ng broken family.

namamahay
valiant ang pangalan ng nag-present. pinakagusto ko ito sa lahat dahil ang ganda at very filipino ang konsepto ng namamahay. sabi ni valiant, ang tagal nilang nangupahan sa Maynila. nang makabili sila ng bahay sa bulacan, lumipat sila agad dito pero saka siya nakaramdam ng matinding pagka-out of place, saka siya namahay. lagi raw niyang nami-miss ang buhay nila sa caloocan. so tungkol din ito sa displacement, pero this time, hindi maynila o sentro ang nagdi-displace sa kanya kundi ang provincial at periphery. ang galing di ba? ang winner ay ang pagkakahati ng mga akda: at home na makikitaan daw ng parikala dahil at home ang termino, ibig sabihin ay nasa bahay na nilang talaga ang kinaroroonan niya pero feeling nga niya ay hindi pa rin siya at home. ang ikalawa naman, terrace, dahil ang lugar daw na ito sa bahay ay alanganing nasa loob at alanganin ding nasa labas. gandang-ganda rin ako sa halimbawa ng akda niya na tungkol sa isang kauuwi lang na OFW. Pinagkaguluhan ng pamilya niya ang maleta niya. siya, hindi pinapansin. nagkaroon tuloy siya ng panahong mamasdan ang mga picture frame sa sala. buong pamilya ang naroon, siya lang ang wala. saka siya nagtanong sa sarili, gaano tna nga ba katagal siyang nawala?

silang nananatili
may problema ako sa panukalang pahayag nito dahil may pagka-awkward ang pagkakasulat. pero napakaganda ng konseptong papel na ito. kabaliktaran ito ng namamahay. ang writer ay ilang ulit na lumipat ng apartment kasama ang kanyang pamilya. napadpad sila sa baguio, benguet at, finally, bulacan. para bagang wala silang sense of permanence. pero ang nakakapagtaka roon, parang na-at home ang persona sa ganon, sa palipat-lipat. may mga naiiwan, nananatili mula sa mga bagay na saglit lang at panandalian. iyon ang itatampok niya sa kanyang mga sulatin. kung sa namamahay, naninibago siya at di mapakali sa something permanent, ito namang silang nananatili ay kampanteng kampante sa mga hindi permanente. may pagtalakay din sa women's issues ang kayang ipinakitang akda na tungkol sa isang tenant na wala nang perang pang-upa kaya katawan na lang ang ibabayad sa may ari ng apartment. mahusay magtimpi ang panulat niya.

bagong nayon
wala sa naratibo ng mga taga baliwag ang pag-unlad ng baliwag, iyan ang panukalang pahayag. dito ako pinakahanga dahil extensive ang pagbabasa ng presentor na si michael angelo. tanging siya ang nagbasa ng mga lumang aklat (halimbawa ay ang magmamamani ni teofilo sauco). karamihan sa mga librong nabasa at nakatala sa thesis proposal ng ibang estudyate ay puro contemporary pinoy books (benta si eros sa kanila, si amang jcr at si abdon balde, jr.) at halos pare-pareho ang title/genre at iba pa. napakalinaw din ng gustong mangyari ng writer sa thesis niya kasi may focus agad ang kanyang paksa (danas ng pagbabago sa landscape ng baliwag) at ang paraan ng pagpresent niya sa harap, napaka-passionate, halata na personal niyang krusada ang proyekto, tubong baliwag kasi siya. kung sa iba, hindi idinedeklara ang kilometro zero, ito tukoy na tukoy: ang baliwag. na-appreciate ko rin ang gagawin niyang pagtalakay sa changes na nagaganap sa isang lugar (ginawa ko rin ito sa mens world, complete with mapa pa!). ipapakita rin niya hindi talaga beneficial ang changes na ipapatupad.

iglap sa danas ng teknolodyi

malisya


to be continued... antok na po ang writer!