S�d ju� niepotrzebny, by uniewa�ni� zapis w umowie? UOKiK chce by� jak detektyw i policjant

Ca�kiem niedawno opisywa�em wasze zaniepokojenie w zwi�zku z przygotowywanymi przez rz�d zmianami w klauzulach abuzywnych. Projekt, kt�ry przes�ali�cie mi do recenzji, zak�ada� zmniejszenie liczby podmiot�w uprawnionych do tego, by ��da� uznania jakiej� klauzuli za abuzywn�, a tak�e precyzowa�, �e abuzywno�� ma dotyczy� tylko tej umowy, wobec kt�rej zosta�a orzeczona. Okazuje si�, �e to ju� nieaktualne. Dowiedzia�em si� pok�tnie - ale widz�, �e pisz� te� o tym koledzy z "Dziennika Gazety Prawnej" - �e jest ju� kolejny pomys� pouk�adania na nowo ochrony praw konsumenta, kt�ry co prawda nie zosta� jeszcze ostatecznie "klepni�ty" przez zainteresowane ministerstwa - nie m�wi�c o ca�ym rz�dzie - ale w mie�cie m�wi si�, �e jest nie�le oceniany, wi�c mo�e wej�� "do u�ytku" jeszcze zanim spadn� �niegi :-). O co w nim chodzi? Zmian w por�wnaniu z poprzedni� wersj� jest du�o i s� do�� fundamentalne.

S�D JU� NIEPOTRZEBNY, BY UNIEWA�NI� ZAPIS W UMOWIE. Nowy pomys� kompletnie przewraca do g�ry nogami filozofi� walki z klauzulami niedozwolonymi w umowach, kt�re zawieraj� z nami banki i inne firmy. Dzi� - przypomnijmy - dan� klauzul� za niedozwolon� uznaje s�d, trafia ona do rejestru prowadzonego przez UOKiK i przestaje obowi�zywa� w danej umowie. Stan ten mo�e by� podstaw� do ewentualnych roszcze� odszkodowawczych wysuwanych przez konsument�w. Istnieje sp�r prawny co do tego czy konsument mo�e kwestionowa� inn� umow�, w kt�rej jest taka sama lub bardzo podobna klauzula, jak ta zakwestionowana przez s�d. Powoduje to og�lny bajzel i ma�o kto przejmuje si� klauzulami niedozwolonymi. Teraz ma by� zupe�nie na odwr�t: to nie s�d, lecz UOKiK b�dzie orzeka� abuzywno�� decyzj� administracyjn�. Firma dotkni�ta niekorzystnym orzeczeniem b�dzie si� mog�a odwo�a� do s�du. Znaczenie decyzji administracyjnej �atwiej b�dzie te� rozszerzy� na inne firmy, stosuj�ce w swoich umowach podobne zapisy..O ile bowiem wyrok s�du dotyczy konkretnej firmy - co oznacza, �e ka�da inna mo�e si� oburzy�, i� nie powinna ponosi� konsekwencji takiego wyroku, zw�aszcza je�li nie bra�a udzia�u w post�powaniu i nie mog�a si� broni� - o tyle w nowym modelu UOKiK po prostu uzna dany zapis stosowany w umowach za niewi���cy konsument�w. 

UOKiK JAK DETEKTYW I POLICJANT. Nowa koncepcja zwi�ksza mo�liwo�ci UOKiK-u w kwestii �cigania z�ych ludzi. Zarys projektu przewiduje, �e UOKiK b�dzie mia� mo�liwo�� czasowego zablokowania jakiej� reklamy, a nawet okresowego zakazu oferowania klientom jakich� us�ug. B�dzie to si� mog�o dzia� je�li UOKiK uzna, i� jest prawdopodobne, �e firma �amie prawo i wprowadza w b��d. To z jednej strony pot�na bro� (gdyby UOKiK mia� j� w arsenale kilka lat temu, m�g�by jednym ruchem skasowa� biznes Amber Gold i zakaza� emisji jej ba�amutnych i k�amliwych reklam), ale z drugiej - mo�e by� niebezpieczne, bo je�li UOKiK si� pomyli, to mo�e jednym ruchem sprz�tn�� z rynku jak�� innowacyjn� firm�. Drugim "specjalnym" uprawnieniem UOKiK mia�by by� zakup kontrolowany. Urz�dnik m�g�by przej�� si� do firmy np. po�yczkowej i spr�bowa� skorzysta� z jej us�ug sprawdzaj�c, czy pracownicy aby na pewno nie wprowadzaj� klient�w w b��d. A je�li wprowadzaj� - b�dzie mo�na na�o�y� kary. UOKiK mia�by te� mo�liwo�� emitowania darmowych og�osze� ostrzegaj�cych przed jak�� firm�. To te� narz�dzie typu "m�otek", kt�rego nieuzasadnione u�ycie przez urz�dnik�w powinno by� surowo karane.

POGL�D W SPRAWIE, CZYLI PO STRONIE KLIENTA. Du�ym problemem UOKiK jest dzi� to, �e w zasadzie nie mo�e pomaga� pojedynczym klientom. Mo�e wyst�powa� w obronie zbiorowych praw konsumenta, ale w obronie pojedynczego ludzika nie stanie. Nowa koncepcja zmian w ustawie o ochronie konkurencji i konsument�w ma to nieco zmieni�, bo UOKiK pod jej rz�dami b�dzie m�g� przynajmniej wys�a� do s�du tzw. pogl�d w sprawie, czyli swoje stanowisko w jakim� konkretnym sporze klient z np. instytucj� finansow�. Z punktu widzenia klienta mo�liwo�� uzyskania takiego dokumentu mo�e by� nieocenion� pomoc� w s�dzie, bo wiemy ju�, �e s�dy cz�sto z du�� estym� podchodz� do pogl�d�w w sprawie wysy�anych przez Rzecznika Ubezpieczonych na pro�b� klient�w walcz�cych z ubezpieczycielami. To nieg�upi pomys�. Skoro ju� op�acamy tych urz�dnik�w z UOKiK, to jak czasami wyprodukuj� jaki� pogl�d w konkretnej sprawie, nie b�dzie obciachu.

JAK WYCISN�� NAJWI�CEJ  Z OSZCZ�DNO�CI? A GDZIE DOSTANIESZ UJEMNE ODSETKI? Ujemne oprocentowanie pieni�dzy zdarza si� ju� nie tylko w Szwajcarii, mo�na znale�� je r�wnie� w polskich bankach. Cz�� z Was by� mo�e ju� z niego "korzysta". A jak mie� nie tylko dodatnie, ale i wysokie oprocentowanie pieni�dzy? Kt�re banki pod tym wzgl�dem wybijaj� si� ponad przeci�tno��? Aby to sprawdzi�, poszed�em na si�owni�. Z Karolem :-)