Wype�nianie PIT-�w mo�e by� przyjemne? Za t� odrobin� rozkoszy zap�aci�em wysok� cen�

Rozliczanie PIT-�w zawsze odk�ada�em na ostatni� chwil�. Nie tylko z powodu podejrze�, �e znowu b�d� musia� co� odda� urz�dowi skarbowemu (przeciwnie, przewa�nie to ja jestem w tym rozliczeniu "do przodu"), ale z powodu cierpienia, kt�re powoduje u mnie wype�nianie jakichkolwiek formularzy i dostarczanie ich do urz�dnik�w. Trzy lata temu uda�o mi si� raz wyrwa� z tego zakl�tego kr�gu, gdy rozliczy�em si� przez internet (korzystaj�c z aplikacji przygotowanej przez Ministerstwo Finans�w), ale potem aplikacja przesta�a na moim komputerze dzia�a� ;-) . Zawsze si� zastanawia�em: czy nie mo�na by tego rozliczania jako� upro�ci�, uczyni� przyja�niejszym? Zrobi� do tego "sk�rk�", kt�ra chowa�aby te wszystkie trudne rzeczy pod spodem, a na wierzch wystawia�a sam� przyjemno��?

Program do rozliczania PIT-�w online, zamieszczony na stronie Ministerstwa Finans�w, w gruncie rzeczy wymaga pewnego obycia w tematyce podatkowej (komunikuje si� z u�ytkownikiem do�� formalnym j�zykiem).� Nie da�bym go do u�ywania osobom, kt�re z podatkami nie chc� mie� nic wsp�lnego. Testowa�em r��ne komercyjne programy, kt�re w wype�nianiu PIT-�w chcia�y mnie wyr�czy�. Owszem, by�o �atwiej, ale w gruncie rzeczy niewiele przyjemniej . W tym roku wpad� mi w r�ce program, kt�ry nie tylko rozlicza podatki, ale pr�buje "zaprzyja�ni� si�" z odbiorc�. Do tego jest po prostu �adny: kolory niekrzykliwe, wszystko oparte na modnych ostatnio klockach.

Podatk�w w Polsce wszyscy si� boj�, wi�c tw�rcy programu zaczynaj� od... "marketingu podatkowego". Czyli takich oto hase�ek: " Zadajemy tylko proste pytania, pomagamy znale�� wszystkie odliczenia podatkowe, kt�re ci si� nale�� ". Albo: " Du�y zwrot! Wiemy jak ci��ko pracowa�e� na swoje pieni�dze. Dbamy o to, �eby� zap�aci� mo�liwie jak najni�szy podatek i zachowa� ich jak najwi�cej dla siebie ". I dalej ikonka "odbierz swoje pieni�dze", odsy�aj�ca do elektronicznego formularza. Albo: " Jak nie p�aci� podatku, sp�dzi� urlop w raju podatkowym i rozliczy� si� z ksi�gow� za 19 z�? ". Ch�tnie pona�miewa�bym si� z tych hase�ek, ale kiedy ju� przeszed�em do rozliczania PIT-a z pomoc� tego programu, to podatkowy luz nie znikn��. Zamiast: " okre�l typ formularza, kt�ry chcesz wype�ni� ", jest pytanie " Dla kogo chcia�by� rozliczy� PIT-y". Potem mam poda� imi� i e-mail (ewentualnie zmieniam piktogram okre�laj�cy moj� p�e�), odpowiedzie� na pytanie czy prowadz� sw�j biznes, czy mam dzieci (ile i kiedy urodzone) oraz ile PIT-11 dosta�em od pracodawc�w. Wszystko na du�ych klockach, ka�dy na nowym ekranie. Dopiero potem mniej przyjemna praca, czyli przepisanie danych z formularzy PIT-11, kt�re otrzymali�my od pracodawc�w.

" Dok�adamy stara�, by Twoje podatku by�y tak ma�e, a ulgi tak wielkie, jak to tylko mo�liwe " - obiecuje mi�a pani ze zdj�cia. Bzdet, ale przestraszony podatkami u�ytkownik poczuje si� bezpieczniej. Gdy trzeba wpisa� dane domownik�w, system - gdzie tylko si� da - pomaga. Np. po wpisaniu PESEL-u sam wype�nia pole "data urodzenia". Po wpisaniu kodu pocztowego automatycznie wype�niaj� si� rubryki "wojew�dztwo", "powiat" i "gmina". System wychwytuje te� b��dny NIP i PESEL. Teraz ulgi. W sekcji o uldze internetowej mo�na wpisa� dane z comiesi�cznych faktur, albo ��czn� sum� za ca�y rok, s� te� kontrolne pytania, kt�re maj� pom�c w ustaleniu, czy na t� ulg� w og�le si� �apiesz. Nie trzeba zna� przepis�w, system sam orzeknie i poinformuje dlaczego si� �apiesz, lub dlaczego nie. Te� prostym j�zykiem, bez nadmiaru ustaw i paragraf�w.

A inne ulgi? Darowizny s� przedstawione na piktogramach, szczeg��y wpisuje si� po klikni�ciu na odpowiedni piktogram. Na osobnym ekranie pojawiaj� si� mniej popularne ulgi (te� na piktogramach). System dba o to, �ebym si� nie zm�czy�, na jednym ekranie "zarz�dzam" nie wi�cej, ni� czterema ikonami. W sekcji pt. "1%" mamy zasugerowan� konkretn� fundacj�, a po klikni�ciu na ikon� "zmie� OPP" pojawiaj� si� kolejne trzy. Dopiero po p�j�ciu dalej otwiera si� wyszukiwarka, w kt�rej mo�na przeszukiwa� organizacje po�ytku publicznego po regionach Polski i "tematach" dzia�alno�ci (np. prawa zwierz�t). Po wybraniu konkretnego obszaru pojawiaj� si� logo wybranych organizacji. Je�li nie wybior� �adnej organizacji, na ekranie pojawia si� ostrze�enie, �e w ten spos�b wielu osobom robi� krzywd�, a przez brak obywatelskiej postawy pomagam darmozjadom. Albo co� w tym stylu ;-).

Program pozwala wys�a� PIT przez internet, w wersji elektronicznej, bezpo�rednio do urz�du skarbowego (mo�na te� tradycyjnie - wydrukowa� i zapakowa� do koperty). Na moim e-mailu pojawia si� pdf z zeznaniem, a potem potwierdzenie przyj�cia dokumentu przez "skarb�wk�". Na wersji elektronicznej (je�li tak� drog� z�o�enia zeznania wybior�) moim "podpisem" jest kwota przychod�w z poprzedniego zeznania (za 2012 r.). Dok�adnie tak samo, jak w przypadku programu umieszczonego na stronie Ministerstwa Finans�w.

Czy to wszystko jest bezpieczne? Od strony transferu danych - wydaje si�, �e tak. Program dzia�a online, ale po��czenie z programem "idzie" na tych samych zasadach, co po��czenie np. z bankiem, kiedy nadajemy przelew. A co z przetwarzaniem danych wra�liwych, takich jak informacje o moich dochodach, pracodawcach, danych osobowych? Za rekomendacj� dw�ch czytelnik�w blogu przeskanowa�em regulamin i niestety wiem ju�, �e za przyjazne rozliczenie online musz� s�ono zap�aci�. Walut� w tym przypadku jest to, co program i jego tw�rcy mog� si� o mnie dowiedzie�. " Us�ugodawca gromadzi i przetwarza dane (...) podawane bezpo�rednio przez us�ugobiorc� oraz informacje uzyskiwane podczas korzystania z us�ug ", takie jak informacje o urz�dzeniu, geolokalizacj�, adres IP, informacje zawarte w pami�ci przegl�darki, oczywi�cie cookies. " Dane i informacje, o kt�rych mowa, s�u�� do udost�pniania, utrzymywania, ochrony i udoskonalania us�ug " oraz " zwi�kszenia wygody u�ytkownik�w". No, trzeba przyzna�, �e nasze kochane PITaksy wiedz� o nas du�o i maj� pe�n� tego �wiadomo��. No i oczywi�cie chc� z tej wiedzy czerpa� pe�nymi gar�ciami.

Firma mo�e te� przetwarza� dane osobowe: imi�, nazwisko, PESEL, numer dowodu, paszportu, adres zamieszkania i e-mail. I teraz kawa�ek, przy kt�rego lekturze w�osy stan��y mi d�ba: " Przetwarzanie danych osobowych w celach marketingowych lub jakichkolwiek innych jest wy��czone, chyba, �e w ofercie us�ug, przed zawarciem umowy o �wiadczenie us�ug lub na podstawie uzgodnie� us�ugobiorcy i us�ugodawcy, w tym poprzez infolini� (np. poprzez akceptacj� zapytania w tym zakresie), lub w ramach innych regulamin�w przewidziano wyra�nie tak� mo�liwo�� lub przewidziano j� w dalszych postanowieniach niniejszego regulaminu ". Czyli: "wrzutk�" marketingow� mo�emy zrobi� ci, drogi kliencie, wsz�dzie i o ka�dej porze. Oj, nie�adnie, PITaksie. U�ytkownik - wed�ug regulaminu - wyra�a te� zgod� na przetwarzanie swoich danych osobowych w celu " ewentualnej egzekucji nale�nych �wiadcze� ". Brrr...

No i wreszcie: " Us�ugodawca nie udziela �adnej gwarancji, �e korzystanie z us�ug i oprogramowania b�dzie przebiega�o bez b��d�w lub wad". Z kolei "w przypadku jakichkolwiek roszcze� zwi�zanych z realizacj� us�ug odpowiedzialno�� finansowa sp��ki ograniczona jest do ktoty przekazanej przez us�ugobiorc� tytu�em wynagrodzenia ". A problemy w tej mierze pojawi� si� mog�, bo cz��� z Was testowa�a program na bardzo trudnych konfiguracjach PIT-owych i pono� r��nie bywa�o... " Fajny program, ale raczej nie dla mnie. Ja wol� klasyk: tabelki i kalkulator. Tak z ciekawo�ci spr�bowa�em tym programikiem rozliczy� siebie (dane fa�szywe dawa�em, ale chodzi�o mi, �eby zobaczy� jak dzia�a). Niestety w moim przypadku PITax okaza� si� niezbyt przydatny: w�asna dzia�alno�� plus umowa o prac� na firm� plus kilka PIT�w z um�w o prac� na siebie plus rozliczenie zysk�w z gie�dy... Program wymi�k�, albo ja przy jego obs�udze" - donosi mi jeden z czytelnik�w. Inna sprawa, �e targetem dla takich program�w s� raczej ludzie, kt�rzy maj� do�� proste konfiguracje podatkowe do rozliczenia, ale s� "og�rkami".

Tym z Was, kt�rym jeszcze nie odesz�a ochota na przyjazne rozliczanie si� z podatk�w, powiem na uszko, �e poza programem rozliczaj�cym podatki jest te� na stronie PITax zak�adka z baz� wiedzy: poradnikami, kalkulatorami (mo�na obliczy� sobie p�ac� netto, oszcz�dno�ci na emerytur�, albo oszacowa� zwrot podatku). S� wska�niki, ustawy i kalendarz podatkowy, a tak�e najpopularniejsze druki w formie pdf-�w. Oczywi�cie za aktualno�� i prawdziwo�� tych danych firma nie bierze w regulaminie �adnej odpowiedzialno�ci ;-). Sezon na rozliczanie PIT-�w dopiero si� zaczyna, ale chcia�bym, �eby w tym roku - mnie i Was - bola�o mniej, ni� zwykle. Ale chyba przy rozliczaniu podatk�w online mi�o i przyjemnie mo�e by� tylko za cen� oddania du�ej cz��ci swojej prywatno�ci. I to bez �adnej gwarancji, �e potem urz�d skarbowy nie przyjdzie z informacj�, �e mamy w zeznaniu b��d. Ale... kto skorzysta z PITaksa i wci�� nie wierzy, �e wszystko jest bez b��d�w, dostaje na koniec opcj� skorzystania z us�ug... absolutnie materialnej ksi�gowej ;-).