Zeekaak

Voor de roman Reimer heb ik me verdiept in het leven aan boord van VOC-schepen. Scheepsbeschuit of kortweg zeekaak was al van oudsher het basisvoedsel op schepen die lange reizen ondernamen. Zo’n twee weken nadat de kustlijn uit het oog verdween, was er sowieso alleen nog lang houdbaar voedsel voorhanden: gedroogd vlees of gezouten vis was er voor het gewone scheepsvolk in kleine hoeveelheden. Vers fruit, verse groenten en brood waren al gauw niet meer dan een flauwe herinnering.

Granen en peulvruchten namen veel ruimte in beslag en vereisten bewerking in de kombuis; bij slecht weer kon het vuur niet aan. Alleen scheepsbeschuit was altijd in ruime hoeveelheden voorhanden. In het plaatsje Wormer was zelfs sprake van massaproductie: meer dan honderd bakkerijen werden in de Gouden Eeuw bevoorraad door enkele tientallen korenmolens om aan de vraag naar scheepsbeschuit te voldoen.

Wie denkt dat het hier om een lekker bros ontbijtbeschuitje gaat, moet eens naar Bakker Haasnoot in Katwijk gaan voor een portie verse, authentieke dubbelgebakken scheepsbeschuit. Tot enkele uren na het afbakken zit er nog enige veerkracht in de ronde deegkoek, daarna wordt het keihard. Om het weg te krijgen moet je het ergens in dopen. In het begin van de zeventiende eeuw werd er geen koffie of thee geschonken, dus weekte men het in de soep, in bier, of water. Smaak zit er niet aan, maar het vult goed en blijft, mits droog bewaard, eindeloos lang geschikt voor consumptie.

Lees meer over het leven aan boord in Reimer, Uitgeverij de Brouwerij | Brainbooks, Maassluis 2013, 304 blz., prijs 19,95 ISBN 978-90-78905-65-3

Gearchiveerd onder:Gouden Eeuw, Reimer, roman, schrijfproces, schrijven, schrijver, VOC, zeereizen Tagged: boeken, Gouden Eeuw, Jacqueline Zirkzee, lezen, Reimer, roman, schip, schrijfproces, schrijven, schrijver, Uitgeverij de Brouwerij, VOC, zeereizen