Chleb domowy

Jutro Boże Ciało, więc dobrze się złożyło, że akurat mogę wrzucić przepis na chleb domowy. Po kilku latach doskonalenia technologii wypieku, doszedłem do receptury niemal idealnej i co równie ważne, powtarzalnej. Spokojnie, nie będziemy się bawili w zakwas, bo dla większości ludzi jest to bariera zniechęcająca do samodzielnego wypieku.

Składniki podstawowe na jeden bochenek:

500g mąki pszennej
50g masła (lub gorzej oliwa)
woda
drożdże
łyżeczka soli
łyżeczka cukru

Składniki uszlachetniające:
ziemniak (tak, ziemniak)
otręby (np. pszenne)
majeranek

Składniki alternatywne:

mąka żytnia lub inna w proporcjach nie więcej niż 1:1 z mąką pszenną
mleko/kefir/maślanka/jogurt i (lub zamiast) wody
słód jęczmienny lub miód zamiast cukru

Czas przygotowania: 3 godziny, z czego większość nie wymaga aktywnego udziału piekarza

Celowo nie podaję ilości wody ani mleka, którą trzeba dodać, gdyż zależy ona od rodzaju mąki. Można przyjąć w uproszczeniu, że proporcja będzie około 2:3 na korzyść mąki. Jeśli zamiast wody użyjemy np. kefiru, smak oczywiście się zmieni. Polecam eksperymenty. Poniższy przepis jest przepisem na zwykły chleb domowy bez bajerów. Opcji przygotowywania chleba jest naprawdę wiele i jest to temat na książkę, nie krótki wpis.



Najpierw gotujemy ziemniaka.



Gdy jest już miękki, odlewamy wodę i rozgniatamy go.



Okrągłą i głęboką miskę o pojemności min. 2 litrów dokładnie smarujemy od środka masłem.



Resztę masła wrzucamy do mixera razem z ziemniakiem, co by się roztopiło.



Dodajemy pozostałe składniki, z tym że bez drożdży a mąki jedynie 2/3 docelowej ilości. Drożdże dodajemy dopiero, gdy zawartość mixera osiągnie temperaturę pokojową. Dokładny opis postępowania z drożdżami znajduje się na opakowaniu. Dodajemy trochę wody i zaczynamy mieszać. Najpierw powoli, żeby nie rozpylić wszystkiego po kuchni.



Ciasto początkowo będzie miało konsystencję owsianki. W miarę mieszania dosypujemy mąkę, aż osiągnie konsystencję rozrobionej plasteliny i przestanie się lepić do ścianek miski.



Ciasto przekładamy do wysmarowanej masłem miski i z grubsza rozpłaszczamy łyżką.



Nakrywamy szmatką i odstawiamy w ciepłe miejsce do wyrośnięcia. Zajmie to około godziny, ale gwarancji czasowej nie daję. Jeśli nie chce rosnąć, bo jest za chłodno, można wstawić miskę do piekarnika (elektrycznego, NIE GAZOWEGO) z termostatem ustawionym na 30 stopni.



Gdy ciasto zwiększy swoją objętość ponad dwukrotnie, jest gotowe do pieczenia.



Ustawiamy piekarnik na 220 stopni bez termoobiegu.



Gdy piekarnik się rozgrzeje, wypadałoby włożyć do niego chleb. Oczywiście nie w plastikowej misce, tylko na blasze do pieczenia. Nakrywamy więc miskę blachą…



… i odwracamy do góry nogami. Jeśli ciasto przypadkiem wyszło nam za rzadkie, można użyć blaszanej foremki, ale chleb nie będzie wtedy taki fajny.



Chleb szybko władamy do piekarnika.



Gdy skórka zacznie ciemnieć, co nastąpi po 20-30 minutach, smarujemy ją masłem nabitym na widelec i pieczemy dalej. Alternatywnym sposobem uzyskania chrupkiej skórki jest posmarowanie jej pędzelkiem umoczonym w roztrzepanym jajku lub w posłodzonej wodzie.



Po 10-15 minutach skórka powinna osiągnąć właściwy kolor. Wówczas chleb wyjmujemy i studzimy około 30 minut w taki sposób, by powietrze miało do niego dostęp ze wszystkich stron.



I chleb jest gotowy, piekarzu!

Dzięki dodaniu ziemniaka do ciasta, chleb zachowuje świeżość przez kilka dni. Najlepiej przechowywać go zawiniętego w szmatkę w pojemniku na chleb. Jeśli ma leżeć dłużej, można pokroić go w kromki i przechowywać w ten sam sposób. W końcu oczywiście wyschnie, ale w przeciwieństwie do chleba przemysłowego, nie zamieni się w pumex tylko w suchary, które będą smaczne dłuuugo.

Jeśli ten podstawowy chleb się nam uda, możemy zacząć eksperymentować, dodawać orzechy, pestki słonecznika, czy podsmażoną cebulkę. Możemy też dodać połowę mąki żytniej lub innej - wtedy prawdopodobnie ciasto wyjdzie bardziej płynne i przyda się blaszana foremka. Zamiast za każdym razem kupować drożdże, możemy zachować pół łyżki surowego ciasta, zasuszyć ją, a następnie przed przygotowanie kolejnego chleb wkruszyć do szklanki wypełnionej w połowie posłodzonym mlekiem lub wodą. Przy odrobinie szczęścia uda się obudzić drożdże. Bardziej hardcorową metodą jest pieczenie chleba na zakwasie, czyli bez drożdży, a dokładniej z użyciem tej odrobiny drożdży, która i tak unosi się w powietrzu. Ale, jak wspomniałem na wstępie, to już temat na książkę.