Thưa Thủ tướng, lỗi ở chúng ta

Nguyễn Thanh Hà

Vâng, theo suy nghĩ của tôi, đi vào nền kinh tế thị trường, dù có định hướng xã hội chủ nghĩa thì vẫn có những quy luật riêng của nó. Không nói đâu xa, nước phát triển nào bây giờ mà không có “tập đoàn” kinh tế. Tất nhiên, họ có thắng có thua, nhưng chủ yếu là thắng và nếu có thua cũng không đến nỗi “thua” đậm như tập đoàn ở Việt Nam. Lý sự về vấn đề này thì xin cắp sách đến học nhiều năm các nhà kinh tế, các tiến sĩ, giáo sư kinh tế hiện có hàng vạn hàng chục vạn, nghe đâu có cả những nhà kinh tế đã từng học ở Hoa Kỳ về nữa. Nhưng vì sao, tập đoàn kinh tế Việt Nam những năm qua lại “đổ vỡ”, “nợ xấu, thất thoát” nhiều đến thế, con số 1,33 triệu nghìn tỷ đồng không phải là con số nhỏ, trong khi đất nước ta, nông dân và nhân dân lao động ta hằng ngày chắt chiu từng đồng. Nguyên nhân do đâu, ai chịu trách nhiệm ? Lâu nay ta có thói quen dưa cho nhau, đổ lỗi cho nhau, chẳng anh nào dám đứng ra chịu trách nhiệm trước những thất bại của phát triển kinh tế. Rồi cuối cùng là “hoà cả làng” và “để rút kinh nghiệm !”

Rút kinh nghiệm đến 1,33 triệu nghìn tỷ đồng thì quả là “to gan lớn mật”. Hay là, tiền của dân, muốn đốt vào cái “rút kinh nghiệm” bao nhiêu thì đốt. Đau lòng xong lại đi uống bia và ngủ giường đệm ngoại thì, nói thực tôi xin tự nguyện “mỗi ngày đau lòng vài ba lần”. Tiền bạc của dân, nghĩa là tiền mồ hôi nước mắt thậm chí cả máu của nhân dân chứ không phải là chuyện nói cho vui, hoặc “bông phèng” chốc lát ? Cũng may mà Thủ tướng của chúng ta bắt đầu thấy “đau lòng”. Vâng xin thưa, lẽ ra Thủ tướng phải đứng ra trước bàn dân thiên hạ mà nhận lấy trách nhiệm, và đền nữa…

Tuy nhiên, theo tôi, cãi vã nhau mãi về chữ nghĩa danh từ, khái niệm chỉ tổ mất thì giờ và chẳng có ai nghe đâu. Ở nước ta bây giờ, người nói thì nhiều, thậm chí nói ngày này sang tháng khác, những lại có rất ít người nghe. Vì nghe những điều “nghịch nhĩ” thì một là “luận điệu của kẻ thù đich” hai là của những người “mất lòng tin vào Đảng” ! Tuy thế, tôi là một công dân nay đã 78 tuổi, đã từng được học lý luận Mac-Lê-nin, Lịch sử Đảng, những phạm trù và những nguyên tắc cơ bản của chủ nghĩa xã hội…Bây giờ mới thấy thấm thía rằng, chung quy vẫn chỉ tại “quan điểm” mà ra cả. Ta có các tập đoàn kinh tế Nhà nước, tức là kinh tế quốc doanh, thuộc quyền quản lý của Nhà nước, cứ tưởng như thế là nó sẽ mạnh lên, sẽ là những “quả đấm thép” là “chủ đạo” của nền kinh tế quốc dân. Bây giờ nhìn lại, hầu hết các tập đoàn kinh tế Nhà nước, nghĩa là “kinh tế quốc doanh” không còn là “chủ đạo” nữa mà là “chủ đạo làm hại quốc gia !” Chính một số báo cáo kinh tế của Chính phủ vừa qua đã khẳng định: trong suy thoái kinh tế toàn cầu, nước ta có bị ảnh hưởng, nhưng không nên đổ tại cái “toàn cầu ấy” mà phải nhìn vào chính mình, phân tích cái được, cái chưa được về quan điểm xây dựng kinh tế trong quá trình hội nhập quốc tế, chứ không phải “xây dựng chủ nghĩa xã hội” riêng của nước ta, do đảng ta lãnh đạo. Trong suy thoái ấy, tại sao nền kinh tế nông nghiệp nước ta, mặc dù còn bị coi nhẹ “tam nông” trong những năm qua, lại là “chỗ dựa” cho ta vượt qua suy thoái. Vì sao ? Vì, nhìn chung, nông nghiệp ta còn lạc hậu, khoa học kỹ thuật trong nông nghiệp chưa phát triển mạnh, chủ yếu vẫn dựa vào lao động cơ bắp của mấy chục triệu nông dân và đất đai mầu mỡ của Việt Nam. Thế mà, do “nông nghiệp đã khoán hộ, khoán đến hộ nông dân, sức lao động tuy còn đơn giản và lạc hậu nhưng vẫn là sức mạnh chiến thắng thiên tai, giành mùa màng bội thu, giành sản phẩm thuỷ hải sản xuất khẩu nhiều đô la và nhiều loại sản phẩm khác từ nông nghiệp…Do đó nông nghiệp, nông dân và nông thôn lại trở thành “chỗ dựa’ cho phát triển kinh tế nước ta. Rõ ràng ta chưa có một tập đoàn kinh tế nào thuần tuý nông nghiệp, không cần tập đoàn kinh tế nông nghiệp làm chủ đạo, mà chúng ta vẫn gặt hái được kết quả nhỡn tiền. Bây giờ, riêng lúa, cả nước đạt trên dưới 45 triệu tấn quả là con số lịch sử. Còn nhớ dạo còn Phó Thủ tướng Lê

Thanh Nghị, nông dân làm ăn tập thể, bao cấp, không năm nào Chính phủ không cử Phó Thủ tưởng ra nước ngoài để xin viện trợ lương thực bảo đảm dân ta không bị đói, nhưng ăn không no, chưa nói là ăn ngon. Bây giờ khoán hộ sản xuất nông nghiệp, chúng ta có được 45 triệu tấn thóc/năm. Như thế mới có 7,7 triệu tấn gạo xuất khẩu năm 2012. Gạo Việt Nam không chỉ nuối sống 90 triệu người Việt Nam mà còn góp phần nuôi nhiều triệu nhân dân thế giới. Tự hào lắm. Nếu đảng và Nhà nước thay đổi quan điểm nhìn nhận nông dân, đầu tư, giúp đỡ nông dân nhiều hơn, chắc chăn nông dân sẽ làm nên nhiều điều kỳ diệu hơn nữa.

Thứa hai, cũng theo báo cáo chính thức, đến nay có khoảng 54.000 doanh nghiệp vỡ nợ hoặc phá sản, hàng chục vạn công nhân lao động thất nghiệp hoặc không có việc làm. Nhưng cũng trong hoàn cảnh này, rất nhiều doanh nghiệp vừa và nhỏ, doanh nghiệp tư nhân, làm các mặt hàng thiết yếu, vẫn đứng vững và có phần phát triển. Còn to tát như “tập đoàn” thì mọi người đã thấy, đổ vỡ, nợ xấu, thất thoát quá nhiều. Vậy thì quan điểm của chúng ta trong thời kỳ phát triển kinh tế này nên xác định quan điểm như thế nào cho phù hợp với hoàn cảnh Việt Nam, không nên và không thể cứ áp dụng theo một mớ lý luận đã lỗi thời.

Sang năm 2013, hội nghị nào cũng nói đến “tái cấu trúc” “tái cơ cấu”, nhưng tái thế nào thì dường như chúng ta còn bề tắc, lối ra chưa rõ ràng, chưa thấy rõ “ánh sáng ở cuối đường hầm”. Nông nghiệp nước ta đã cho một số bài học thiết thực. Các doanh nghiệp tư nhân, các doanh nghiệp vừa và nhỏ cũng cho ta một số bài học. Và các tập đoàn “anh cả đỏ” cũng cho một số bài học “thất bại cay đắng”.
Vậy thì, thưa ông Thủ tướng, ông chịu trách nhiệm về vấn đề này hay là “trách nhiệm của các Bộ, ngành” hoặc trách nhiệm của các tỉnh uỷ, thành uỷ, quận uỷ, huyện uỷ và cho đến xã, phường, thị trấn chịu trách nhiệm. Ấy là chưa nói đến nạn tham nhũng, nạn vơ vét của cải của Nhà nước và của nhân dân còn hoành hành dữ lắm. đấy cũng là một yếu tố làm suy giảm, đổ vỡ nền kinh tế gọi là “định hướng xã hội chủ nghĩa” của chúng ta !

Sau gần 30 năm đổi mới, chúng ta đã “cởi trói” rất nhiều, nhưng cởi trói rồi thì phải “ra roi” cho dân làm ăn. Chứ bây giờ thì ở đâu cũng có tham nhũng, cũng có mua quan bán chức, cũng có ức hiếp dân…nhìn chung là không dân chủ hoặc mất dân chủ một cách nghiêm trọng, người dân không mảy may còn một chút quyền làm chủ nào, nên trong dân, mạnh ai nấy làm, chẳng ai lo cho ai, ai cũng vô cảm, hỏi rằng ta có sức mạnh nào để vực dậy nền kinh tế vốn nhiều “yếu kém” như hiện nay.

Nhân đây, theo tôi, tất cả đổ vỡ, thất bại của tập đoàn kinh tế và nhiều mặt khác nữa, ta không thể chỉ đổ tại các nhà lãnh đạo tập đoàn kinh tế mà chỉ nên đổ tại chúng ta khư khư bám lấy một mớ lý luận, một mớ quan điểm đã lỗi thời mà lại cứ cho là đúng, đến khi đổ bể thì đổ vấy cho nhau, không ai chịu trách nhiệm, không ai bị nghiêm trị. Chỉ có người dân là bị điêu đứng mà thôi !

Theo blog PVĐ