Το μεγάλο μας τσίρκο: θεατρικό του Ιάκωβου Καμπανέλλη

 

«Το μεγάλο μας τσίρκο» είναι ένα από τα σημαντικότεραθεατρικά έργα της νεότερης ελληνικής ιστορίας, γραμμένο από τον ΙάκωβοΚαμπανέλλη. Η πρεμιέρα του έγινε στις 22 Ιουνίου 1973, στο θέατρο «Αθήναιον»της Αθήνας, από τον θίασο της Τζένης Καρέζη και του Κώστα Καζάκου, με μουσικήτου Σταύρου Ξαρχάκου και τραγούδια ερμηνευμένα από τον Νίκο Ξυλούρη. 

Το έργο αποτελεί μια σπονδυλωτή ιστορική ανασκόπηση τηςνεότερης ελληνικής ιστορίας, από την Τουρκοκρατία και τα χρόνια του Όθωνα,μέχρι τη Μικρασιατική Καταστροφή και τη Γερμανική Κατοχή. Μέσα από σάτιρα,αλληγορία και δραματικά στοιχεία, παρουσιάζει τους αγώνες, τις ελπίδες και τιςαπογοητεύσεις του ελληνικού λαού, σχολιάζοντας με οξυδέρκεια τις παθογένειεςκαι τις αρετές του.

Κεντρικοί χαρακτήρες του έργου, όπως ανέβηκε το 1973:

Ρωμιός (Κώστας Καζάκος)

Ρωμιάκι (Τζένη Καρέζη)

Συμμετοχή: Διονύσης Παπαγιαννόπουλος, Τίμος Περλέγκας, Χρήστος Καλαβρούζος κ.ά.

Το έργο ανέβηκε κατά τη διάρκεια της δικτατορίας τωνΣυνταγματαρχών (1967-1974) και λειτούργησε ως πράξη πολιτικής αντίστασης.Παρά τη λογοκρισία, κατάφερε να περάσει μηνύματα ελευθερίας και δημοκρατίας,ενθαρρύνοντας το κοινό να συμμετάσχει ενεργά στον αντιδικτατορικό αγώνα. Ηπαράσταση εξελίχθηκε σε σύμβολο πολιτικής διαμαρτυρίας και συνέβαλε στηνπολιτική ζύμωση που οδήγησε στην εξέγερση του Πολυτεχνείου.

Τα τραγούδια του έργου, όπως το «Καλήν εσπέρα», «3ηΣεπτεμβρίου» και «Το Μεγάλο μας Τσίρκο», έγιναν διαχρονικά σύμβολα.

Το «Μεγάλο μας Τσίρκο», αυτό το σπουδαίο έργο του σύγχρονουελληνικού θεάτρου ανέβηκε πρόσφατα (2-3 Ιουλίου 2025) στη Λευκωσία, απόμια ομάδα εφήβων  του ΘεατρικούΕργαστηρίου Κιμωλία. Οι έφηβοι ηθοποιοί εντυπωσίασαν με τη σοβαρότητα, το πάθοςκαι το κέφι που έπαιξαν στη σκηνή. Σίγουρα ο Καμπανέλλης, αν μας βλέπει απόκάπου θα ένιωσε πολύ περήφανος που 42 χρόνια μετά, το έργο  του συνεχίζει ακόμα να διδάσκει και ναεμπνέει νεαρά παιδιά στην Κύπρο του 2025.

Στην παράσταση που ανέβασε το Θεατρικό Εργαστήριο Κιμωλία, στο Θέατρο Μασκαρίν, έπαιξαν οι μαθητές - ηθοποιοί:

Νάγια Ανδρέου - ΡωμιάκιΟρέστης Χριστοδουλίδης - Ρωμιός

Ελίνα Φωτάκη - Βασίλισσα / ΛαόςΣεμέλη Κωστούδη - Ιέρια / ΛαόςΔένα Αριστείδου - Ραβδούχος / ΛαόςΑνδριάνα Γεωργά - Ζητιάνος / Αριστοκράτης / Φοιτήτρια / Συγγενής Αγνοουμένων / Κορυφαία του χορούΝάσια Αριστείδου - Όθωνας / ΚαραγκιόζηςΔένα Χανατζιά - Αγγλία / Συγγενής αγνοουμένων / Αδερφή φυλακισμένουΑθηνά Κλειώ Χριστοδουλίδου - Γαλλία / Φρόσω / Αγνοούμενη / Αδελφή φυλακισμένουΑλκμήνη Χρυσοστόμου - Ρωσία / ΤραγούδιΈμιλυ Μυλωνά - ΑυστρίαΜυρσίνη Χριστοδούλου - Λέων / ΧατζηβάτηςΑμαλία Ντράγκομιρ - Ερατώ / Συγγενής αγνοουμένωνΣταύρος Φιλιππίδης - Κλέφτης / Χουντικός / Φοιτητής / Συγγενής αγνοουμένου / Φυλακισμένος / Β' Κιθάρα / Καχόν / ΤραγούδιΛυδία Ανδρέου - Ανδρίκος / Μπάρμπα Γιώργος / Μάνα φυλακισμένουΜαρίλια Τσουντα - Αριάδνη / ΡάφτηςΟδυσσέας Φανής - Άγαλμα / Χουντικός / Πρόσφυγας / Γερμανός αξιωματικός / Κορυφαίος του χορούΜαργαρίτα Ανδριανού - Νιόνιος / ΑριστοκράτηςΒασιλική Μαρκίδου - Μορφονιός / ΑριστοκράτηςΕβελίνα Καμπανέλλα - Σταυρακας / Λαός / ΤραγούδιΧριστιάνα Πολυκάρπου - Καραγκιόζενα / Θεατής / Λαός / ΤραγούδιΣίλεια Κτωρή - Βεληγκέκας / Λαός / Α' Κιθάρα / ΤραγούδιΕβελίνα Πέγκερου - Πλανόδιος Α' / Θεατής / ΛαόςΜαρία Πέγκερου - Πλανόδιος Β' / Θεατής / ΛαόςΕλένη Ανθούση - Ασημάκης / Θεατής / Φοιτήτρια / Λαός
Όλος ο θίασος - Ξεριζωμένοι / Φοιτητές / Χορικά



Συντελεστές παράστασης:
Ιάκωβος Καμπανέλλης - Συγγραφέας Έφη Χαραλάμπους - Σκηνοθεσία / Κινησιολογία / Μουσική επιμέλια / Σχεδιασμός και επιμέλια φωτισμού / Μακιγιάζ και μαλιά / Ενδυματολογική και σκηνογραφική επιμέλειαΞάνθια Αργυρού - Συνδιδασκαλία / Υποβολείο / ΔιπλώματαΝάτια Χαραλάμπους - Ενδυματολογική και σκηνογραφική επιμέλεια / Γενική επιμέλειαΣκεύος Πολυκάρπου - Κατασκευή σκηνικού / Κατασκευές / Σχεδιασμός αφίσσας και προγράμματος Μαρία Ζίττη - Μακιγιάζ και μαλιάMaria Erotokritou Photographer - Φωτογραφία / Κινηματογράφηση παράστασης