Ο άνδρας που καθόταν στον διάδρομο

Τι μπερδεμένο όνειρο.

Το διάβασα αρκετές φορές προκειμένου να μου επιτρέψω να νιώσω λίγο ανόητη που δεν το κατάλαβα. Αλλά μάλλον κάποια στιγμή ερχόμαστε στην αποδοχή πως πολλά λογοτεχνικά βιβλία γράφτηκαν ως σκηνές, ως ποίηση.

Η Ντυράς περιγράφει ωμές πράξεις όπως θα περιέγραφε κανείς τις κινήσεις ενός λουλουδιού. Από τη μια είναι συγκινητικό, από την άλλη τοποθετεί τον αναγνώστη σε μια θέση συνύπαρξης με βάναυσους όρους, ως επιθυμία και στοργή.

Κανείς που στέκεται αντιμέτωπος με τη δυσαρέσκεια, καλείται να αποφασίσει εάν το ανακατεμένα έρχεται εξαιτίας του γκροτέσκου ή των επαναλαμβανόμενων ασύνδετων προτάσεων που αποκηρύσσουν κάθε νοηματική ασφάλεια.

Σαγηνευτική είναι η άδενδρη πεδιάδα, η επιμονή στα πράσινα μάτια, οι μουσώνες και το σχεδόν ερωτικό τρίγωνο. Αλλά η σκιά του άνδρα που καλύπτει το σχήμα της, η αφηγήτρια ως συμμετέχουσα που της λέει όσα της συμβαίνουν ως μυστήριος μάρτυρας, έρχονται χαοτικά και κάνουν τον χρόνο να κυλάει πολύ αργά, παρά τις λίγες σελίδες. Κάπου εκεί θυμήθηκα το Η γυναίκα της άμμου.

Ας μη ψάξει κανείς τη συνοχή. Στη δικιά μου φεμινιστική ανάγνωση, η γυναίκα προσφέρει και ο άνδρας απαντά σκληρά, με τόσους διαφορετικούς τρόπους: σωματικούς, λεκτικούς, με ανία, με συγκρατημένη ευρηματικότητα. Λες και πρόκειται για τους πρωτόπλαστους ενός βίαιου κόσμου που τώρα χτίζεται. Μια ακόμα συμβουλή: μάταιο να προσπαθήσει κανείς να εισχωρήσει στην ιστορία. Υποψιάζομαι πως είναι ένα σαδομαζοχιστικό όνειρο της Ντυράς και στην περίπτωση που αναστηθεί, θα φυλακιστεί ο αναγνώστης εκεί, στην κλειστοφοβική υπαρξιακή απεραντοσύνη με τις φαρδιές πέτρες.