Συνέντευξη του Ανδρέα Καπανδρέου στις Συμπαντικές Διαδρομές για το βιβλίο "Αρουραίοι"

 

Αρουραίοι: αλληγορικήιστορία πολιτικού προβληματισμού

Του Ανδρέα Καπανδρέου

ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ: Συμπαντικές Διαδρομές

 

Η ιστορία του βιβλίου θα μπορούσε να θεωρηθεί ως ησυνέχεια της «Φάρμας των Ζώων» του George Orwell. Μέσα από την αλληγορία αλλά και το χιούμορ προσπαθείνα προβληματίσει και να περάσει κάποια κοινωνικά και πολιτικά μηνύματα.

Κάντε παράθεση ένααπόσπασμα από το βιβλίο σας για να γνωρίσει καλύτερα ο κόσμος το στυλ γραφήςσας.

Έναμικρό απόσπασμα από το κεφάλαιο «Προπαγάνδα των αρουραίων»: 

Οι αρουραίοι,πάντως, που είχαν πλέον ενσωματωθεί για τα καλά στον πληθυσμό της φάρμας,άρχισαν να επιδεικνύουν ιδιαίτερο ενδιαφέρον για την πολιτική και την ιστορίατης νέας τους πατρίδας […]

[...] Μετά απόαυτό, οι αρουραίοι έριξαν όλο το βάρος στη μελέτη, όπως έλεγαν, της πολιτικήςιστορίας της φάρμας. Ήταν περίπου εκείνη την περίοδο που ξεκίνησαν ναακούγονται κάποιες θεωρίες περί καθαρότητας της ζωικής φυλής και να κυκλοφορούνανυπόγραφα φυλλάδια μεταξύ των ζώων, που υποστήριζαν ότι πραγματικά ζώα είναιμόνο όσα έχουν τέσσερα πόδια.

Οι αρουραίοι προέβαλλανμία από τις βασικότερες αρχές της Μεγάλης Επανάστασης κατά των ανθρώπων και ηοποία έλεγε πως  Ό,τι έχει δύο πόδια είναι εχθρός, ό,τι έχει τέσσερα, ή έχει φτερά,είναι φίλος, παραποιώντας την όμως σε Ό,τιέχει δύο πόδια είναι εχθρός, ό,τι έχει τέσσερα, ή έχει φτερά, είναιφίλος.

«Δύο πόδια»,εξηγούσε ο Τζερόνιμο στις οργισμένες ομιλίες του, «έχει ο υπέρτατος εχθρός τωνζώων ο άνθρωπος! Δύο μονάχα πόδια έχουν και τα πουλερικά! Τυχαίο; Δεν νομίζω!Άρα, όλα τα πουλερικά, γενεαλογικώς και βιολογικώς είναι πιο κοντά στουςανθρώπους παρά σε εμάς τα ζώα», συμπλήρωνε το επιχείρημά του, το οποίο παρά ταάλματα λογικής που έκανε, έβρισκε θερμούς υποστηρικτές όχι μόνο ανάμεσα στουςαρουραίους, αλλά και ανάμεσα στα υπόλοιπα ζώα που έσπευδαν να ακούσουν τονΤζερόνιμο σε κάθε του ομιλία. «Ακούς εκεί, όποιος έχει τέσσερα πόδια ή φτεράείναι φίλος! Και ερωτώ, αδέλφια μου ζώα», συνέχιζε τον προπαγανδιστικό τουλόγο, «ποιος διεστραμμένος εγκέφαλος σκέφτηκε να προσθέσει αυτό το διαζευκτικό “ή”και να προσθέσει  τη λέξη «φτερά» αμέσωςμετά από τα τέσσερα πόδια; Τι κοινό μπορεί να έχουν, αλήθεια, τα πόδια με ταφτερά; Σίγουρα ο προπαγανδιστικός δάκτυλος των πτηνών επέβαλε αυτή τη διαστρέβλωση,η οποία ουδεμία σχέση έχει με την πραγματικότητα και η οποία σίγουρα εξευρέθηκεστην προσπάθεια των πτηνών να εξισωθούν με τα ζώα της φάρμας, δηλαδή εμάς!  Ας διορθώσουμε λοιπόν αυτό το τραγικό λάθος»,κραύγαζε: Ό,τι έχει δύο πόδια είναιεχθρός, ό,τι έχει τέσσερα είναι φίλος! Τέλος!»

«Ό,τι έχει δύοπόδια είναι εχθρός, ό,τι έχει τέσσερα είναι φίλος!» επαναλάμβανε το πλήθος τωνζώων που τον άκουγε.

«Πόσα πόδιαέχουν τα ζώα;» ρωτούσε ο Τζερόνιμο το πλήθος.

«Τέσσερα!»απαντούσε το πλήθος που παραληρούσε από κάτω.

«Πόσα πόδιαέχουν οι καταραμένοι οι άνθρωποι;» συνέχιζε τις ερωτήσεις ο ηγέτης των αρουραίων.

«Μόνο δύο!»

«Πόσα πόδιαέχουν τα πουλερικά;»

«Μόνο δύο!»

«Ποια ζώα είναιφίλοι και αδερφοί;»

«Όσα έχουντέσσερα πόδια», συνέχιζε την παράλογη συλλογιστική το πλήθος.

«Άρα, πόσαπόδια έχουν οι εχθροί των ζώων;»

«Δύο!» ούρλιαζετο πλήθος με φανατισμό.

«Και κάτι ακόμαπου επιβεβαιώνει όλα όσα με επιστημονικό λόγο σάς έχω αναπτύξει πιο πάνω»,συνέχιζε ο Τζερόνιμο. «Όλοι γνωρίζουμε ότι τα πουλερικά έχουν φτερά και γεννάνεαυγά. Πόσοι από εσάς, αγαπητά μου ζώα έχετε φτερά και γεννάτε αυγά;»

Αντί απάντησηςτα ζώα κοιτιόντουσαν μεταξύ τους νιώθοντας μεγάλη περηφάνια που δεν είχαν φτερά και δεν γεννούσαν αυγά, πουξεχώριζαν από τα πουλερικά και που ανήκαν στην ανώτερη φυλή των τετράποδων.

Πωςθα χαρακτηρίζατε τον εαυτό σας ως συγγραφέα; Έχετε γράψει διηγήματα,μυθιστορήματα, ποίηση, νουβέλα. Έχετε γράψει σχεδόν τα πάντα.

Όντως, έχω δοκιμάσει να γράψω σε διάφορεςλογοτεχνικές φόρμες αφού μου αρέσει να πειραματίζομαι. Όταν πρωτοξεκίνησα τησυγγραφή και βγήκαν τα δύο πρώτα μου βιβλία που ήταν συλλογές διηγημάτων,κάποιοι με αποκάλεσαν «διηγηματογράφο». Επειδή μερικά από τα πρώτα μου διηγήματαείχαν το φανταστικό στοιχείο, δίπλα από το «διηγηματογράφος» προστέθηκε και ηταμπέλα «με εξειδίκευση στη λογοτεχνία του φανταστικού». Δεν θεωρώ όμως ότιείμαι μόνο αυτό και γενικά δεν μου αρέσουν οι χαρακτηρισμοί και οι ταμπέλες. Απότότε έχω γράψει και άλλα λογοτεχνήματα που δεν εμπίπτουν στις πιο πάνωκατηγορίες. Κάποτε μου ζήτησαν να γράψω ένα ποίημα και αρνήθηκα λέγοντάς τους πωςεγώ δεν είμαι ποιητής. Μερικά χρόνια αργότερα, εξέδωσα ποιητική συλλογή καιτώρα πειραματίζομαι σε στίχους τραγουδιών… Οι άνθρωποι (και οι συγγραφείς)αλλάζουν και εξελίσσονται.

Πιστεύετεότι ένας κόσμος σαν το Οργουελικό 1984, μια ολοκληρωτική κοινωνία χωρίς έλεος,είναι κάτι πιθανό; Ή μήπως ζούμε ήδη σε μια τέτοια κοινωνία και δεν το έχουμεσυνειδητοποιήσει;  

Καταρχάς να πω πως οτιδήποτε περνά από το μυαλό τουανθρώπου, υπάρχει σοβαρή πιθανότητα κάποτε να γίνει πραγματικότητα. Και αυτό τοέχουμε δει να συμβαίνει σε πολλά παλιότερα λογοτεχνικά έργα που έχουν αναφορές σετεχνολογίες που κάποτε θεωρούνταν επιστημονική φαντασία ενώ σήμερα είναι κάτι συνηθισμένο.Ειδικά όμως οι συνθήκες που περιγράφει ο George Orwell στο 1984, δενείναι επιστημονική φαντασία. Είναι εμπνευσμένες από τις πρακτικές που εφάρμοζαναπολυταρχικά καθεστώτα στη ναζιστική Γερμανία, τη Σοβιετική Ένωση και τις καταπιεστικέςπρακτικές της μοναρχικής Ιαπωνίας, για τις οποίες ο συγγραφέας είχε γνώση καιάποψη.

Δεν υπάρχει αμφιβολία ότι κάποιες από αυτές τις πρακτικές(π.χ. παρακολουθήσεις πολιτών) γίνονται ακόμα και σε χώρες που θεωρούμεδημοκρατικές, όπως η δική μας. Σίγουρα εμείς δεν ζούμε σε μια ολοκληρωτική κοινωνία,αφού απολαμβάνουμε πολλές από τις ελευθερίες που δεν απολαμβάνουν άλλοι λαοί, όπωςπ.χ. στη Βόρεια Κορέα, όπου οι συνθήκες προσομοιάζουν πολύ με το 1984 του Orwell.

Πριναπό λίγες ημέρες κάνατε για πρώτη φορά παρουσίαση το βιβλίο σας στις Όψεις τουΦανταστικού στην Κύπρο, το φεστιβάλ των Εκδόσεων Συμπαντικές Διαδρομές. Πως σαςφάνηκε η εμπειρία;

Απόλαυσα ιδιαίτερα την παρουσίαση των «Αρουραίων» σεΛευκωσία και Λάρνακα, αφού ένιωσα ότι δεν ήταν μια απλή παρουσίαση ενός βιβλίουαλλά το έναυσμα για τη συζήτηση πολλών θεμάτων της επικαιρότητας, τα οποίαθίγονται μέσα στο βιβλίο. Η συζήτηση που ξεκίνησε από τον χώρο του φεστιβάλ,πρέπει να σας πω ότι συνεχίζεται με γνωστούς, φίλους αλλά και αγνώστους πουδιαβάζουν το βιβλίο και επικοινωνούν μαζί μου.

Σεευχαριστούμε για τον χρόνο σας. Περιμένουμε να σας δούμε και σε επόμενες Όψειςτου Φανταστικού, γιατί όχι και στην Αθήνα!  Κάτι τελευταίο που θα θέλατε να πείτε στους αναγνώστεςμας;

Ευχαριστώπολύ για την ευκαιρία που μου δίνετε να επικοινωνήσω με τους δυνητικούςαναγνώστες του βιβλίου μου. Θα χαρώ κι εγώ να τα πούμε ξανά είτε στην Αθήνα,είτε κάπου αλλού.

 

 

Το βιβλίο μπορείτε να το αγοράσετε άμεσααπό το onlineβιβλιοπωλείο των εκδόσεων μας

Τα βιβλία μας και το περιοδικό μαςκυκλοφορούν σε όλα τα ενημερωμένα βιβλιοπωλεία στην Ελλάδα και στην Κύπρο.

 

Κεντρικό σημείο διανομής και πώλησηςστην Ελλάδα

Βιβλιοπωλείο ΠΑΡ ΗΜΙΝ, Τρικούπη Χαριλάου11Α, Αθήνα, 10679

Τηλέφωνο: 2103802542

 

Κεντρικό σημείο διανομής και πώλησηςστην Κύπρο

Βιβλιοπωλείο Parga,

Λεωφ,Τσερίου 94 Στρόβολος, τηλ. 22327740