Thư gởi bạn xa xôi (20/8/2022)

Thơ Trần Vấn Lệ: Khi Đi Qua Cánh Đồng Thư gởi bạn xa xôi (9/2022)

Thư gởi bạn xa xôi (20/8/2022)

Thư gởi bạn xa xôi

Về Ghé Qua Phan Thiết

Mình về Lagi, thăm quê Ngoại dưới chân núi Tà Cú. Xưa, vùng này gọi là Phong Điền, Hiệp Nghĩa, cách Phan Thiết chừng 30 cây số. Cậu Năm Nghê Nhã Ý nói từ nhà, đi ngựa ra Cây Số 30, rồi bắt xe than đi Phan Thiết học. Mấy “công tử” thời đó là vậy. Nhà ngoại thì mênh mông ruộng vườn cây trái, dừa, chuối, cau, tiêu… Bây giờ không còn chút gì, trừ vườn Thanh long của con cháu. Nhờ Thanh Long mà vùng quê nghèo nay đã khấm khá, có điều nó trông đơn điệu làm sao! Cả làng, cả xã, toàn thanh long là thanh long! Lâu lâu nghe bị ép giá, không “xuất khẩu” được, đem đổ. Từ ngày có thanh long “công nghiệp” thì mấy giếng xưa cũng dẹp, vì cả làng giờ đóng cọc để lấy nước ngầm tưới nên không còn giếng nước ngọt nào trong lành để uống. Nhớ hồi đó nhà Ngoại có cái giếng cả xóm đến gánh nước về uống. Mình thì chuyên múc nước giếng bằng gàu mo cau, ào ào xối tắm.

Lúc 10-11 tuổi (khoảng 1950), mình ở nhà câu Năm, đi học trường Gò ông Nồm (gần Gò Đình bây giờ). Xung quanh lớp học, có đào nhiều hầm chữ U, chữ V để khi có máy bay đến thì tất cả nhào xuống hầm tránh bom… Ngày ngày đi học chân trần trên đường ruộng, có mấy góc mù u nghe nói có ma. Hàng ngày chỉ mang theo lủng lẳng cơm bó trong mo cau, kèm với con cá khô nướng. Buổi trưa cả bọn tắm ở mấy cái mương lớn, rồi đi móc đất sét vò thành viên bi, bỏ vào lò gạch gần đó, đợi ít ngày thì viên bi chín cứng, có màu sắc khá đẹp. Thời đó, bắn bi với đánh chõng là thú vui duy nhất của đám học trò. Các anh chị lớn, 15 16 tuổi cũng học chung. Chỉ có tới lớp Ba là hết. Trường núp trong lùm cây, cũng có cái sân rộng. Mình ốm nhom, nhỏ xíu, vẫn còn nhớ một chuyện ngộ: Chị Ch, 15-16 tuổi, đẹp nhất trường, một hôm được bức thư tỏ tình của anh Ngh, chị mang lên trình thầy giáo. Hôm sau thầy mang ra đọc cho cả trường nghe… Sau đó, hình như anh phải nghỉ học! Giờ về quê Ngoại, nhớ toàn chuyện gì đâu. Còn nhớ chị Hai Ng đẹp nhất vùng, thanh niên cả làng đều mê, kể cả cậu Năm , cậu Ngư (Ngu Í)…mình, sau này nghe nói là vợ một ông tướng. Chị Sáu, cô Chín đều đã chết. Dì Ba T đẹp nhất vùng một thưở, sau mấy năm đi xe lăn… cũng vừa chết. Con dì là em D ở bên Tây cũng chết sau đó vài tuần… Tóm lại, lâu lâu về thăm quê mới biết “không còn ai, đâu còn ai…” như người xưa nói là đúng. À mà, các bạn trẻ vẫn lớn nhanh theo đó thôi, chỉ có điều xa lạ nên mình cảm thấy hoang vắng vậy.

Từ Lagi quê nội lên quê ngoại Phong Điền, Hiệp Nghĩa chừng 20 cây số, qua Tam Tân, xóm chài nghèo bên biển, có Ngảnh Tam Tân rất đẹp nhờ những gộp đá và hồ nước lớn đổ ra biển như một con sông vào mùa mưa. Xưa, chỉ có con đường biển duy nhất, còn là rừng già, có cọp còn ra bắt người đi đường. Các thanh niên hướng đạo làm cái giếng Nguồn Chung cho khách qua đường dừng chân nghỉ dưới bóng mấy cây dứa, lấy nước nhỉ từ động cát trắng mênh mông dọc biển uống đỡ khát. Năm 1960, mình đi với cậu Ngu Í, đến đây chỉ còn đống gạch vụn, cậu viết mấy câu thơ ngậm ngùi: “Nằm đây mà ngó lên trời/ Lá cây dứa đã mấy đời đong đưa/ Năm đây mà nhớ mơ hồ/ Những xanh tóc ấy bây giờ về đâu…” …

Thế nào cũng phải vọt ra Phan Thiết chút chớ phải không. Đi ngã Kê Gà, Văn Kê, Thạnh Mỹ, qua chỗ có Đá Nhảy cũng hay. Con đường biển rất đẹp. Đã vội vàng nhờ nhà thơ Liên Tâm hẹn cho gặp ít bạn văn… Đã có Đỗ Quang Vinh, Dương Thế Thuật… rồi gởi sách tặng cho Ngô Đình Miên, Nguyễn Như Mây, Phan Anh Dũng, Vũ Hy Triệu, Đinh Thị Ba, La Văn Tuân, Võ Nguyên, Nguyễn Thái Bình…

Lúc này làm biếng tệ. Viết thư ngày càng dở. Thôi thì sẽ gởi bạn vài tấm hình coi chơi nhe.

Thân mến,

Do Hong Ngoc.