L���i th��m��� Web3

 L���i th��m��� Web3

 

Ngh�� c��ng v���t v��� cho nh���ng ng�����i mu���n b��m theo c��c chuy���n �����ng c��ng ngh���, h���t ���d��� li���u l���n��� �����n ���h���c m��y���, h���t ���tr�� tu��� nh��n t���o��� �����n ���c��ng ngh��� 4.0���. Nay th��m m���t kh��i ni���m m���i ��ang tr��� n��n th���i th�����ng, ch��a bi���t s��� m��� ra m���t giai ��o���n m���i c���a Internet hay ch��� l�� m���t c��n s���t ch��ng qua ��� ���� l�� Web3.

C��c �����i Web

Web 1.0 l�� c��c trang web t��nh, ch��� hi���n th��� v��n b���n, ch��� kh��ng l�� ch��� v�� ���nh �������c d��ng h���n ch���; c��ng nhi���u ���nh, t���c ����� t���i v��� c��ng ch���m, c�� l��c sau khi g�� �����a ch��� ph���i ch��� m���t l��c sau to��n b��� trang m���i hi���n l��n m��n h��nh. L��c ���� b���m v��o �������ng d���n, m��y t��� �����ng chuy���n ch��ng ta sang trang kh��c ���� l�� m���t s��� di���u k���. V���i Web 1.0 ch��n video l�� ��i���u xa x���, ��t ai l��m. Th��ng tin ch��� ��i m���t chi���u t��� web �����n ng�����i xem.

�����n �����u th��� k��� n��y, Web 2.0 thay ch��n Web 1.0 ����� bi���n Internet th��nh m���t th��� gi���i �����ng, c�� t����ng t��c hai chi���u, c�� h��nh ���nh, video ����� c���. C��� nh��n v��o nh���ng g�� Gmail c�� th��� l��m �������c tr��n n���n t���ng web m���i th���y Web 2.0 ���� ��i r���t xa so v���i Web 1.0. Hi���n nay ng�����i d��ng v��o Facebook, t����ng t��c ����� ki���u, t��� b���m ���like��� �����n g�� nh���n x��t, t��� t���o ra m���t m���u chuy���n m���i �����n ph��t video tr���c tuy���n cho c��� ng��n ng�����i xem. ���� ch��nh l�� Web 2.0. C���n l��u �� ng�����i ta d��ng Web 2.0 nh��ng kh��ng ch��� tr��nh duy���t d��ng tr��n m��y t��nh m�� c��n c��c ���ng d���ng tr��n ��i���n tho���i di �����ng v�� c��c thi���t b��� kh��c.

Nay, theo nh���n �����nh c���a m���t s��� t��n tu���i l���n trong ng��nh c��ng ngh���, giai ��o���n Web3 ���� b���t �����u, d�� m���i manh nha nh��ng, theo h���, s��� thay �����i t���n g���c r��� c��ch con ng�����i s��� d���ng Internet. Web3 c�� th���t hay kh��ng, bao gi��� n�� ph��� bi���n hay Web3 ch��� l�� c��ch truy���n b�� cho c��c lo���i ti���n m�� h��a, cho gi���i mua b��n NFT d��� d��� ng�����i m���i ��� �����n nay v���n ch��a c�� c��u tr��� l���i d���t kho��t.

D�� c�� nhi���u ng�����i h��nh dung Web3 theo nh���ng c��ch kh��c nhau, c��i nguy��n l�� ai n���y �����u �����ng �� l�� Web3 kh��c c��c �����i web tr�����c ��� ch��� ���phi t���p trung���. C��� t��� ng�����i d��ng ph���i d���a v��o Google ����� t��m ki���m th��ng tin, nh���n, g���i email; d���a v��o Facebook ����� duy tr�� li��n l���c v���i b���n b��; v��o Spotify ����� nghe nh���c; v��o Netflix ����� xem phim. C��c n��i n��y ����ng vai m���t trung t��m, m���t �����u m���i ����� c��c b��n g���p nhau m�� giao d���ch nh�� ca s�� g���p ng�����i nghe, di���n vi��n g���p ng�����i xem, nh�� qu���ng c��o g���p kh��ch ti��u d��ng. ���� l�� t��nh ch���t t���p trung c���a Web 2.0. V���i Web 3.0 th�� ng�����c l���i v�� th��� thay cho c��c app (���ng d���ng) tr��n Web3 s��� l�� c��c dApp (���ng d���ng phi t���p trung).

Ng�����i ta k��� v���ng Web3 (c��ng l��� h���u h���t �����u vi���t l�� Web3 ch��� kh��ng ph���i Web 3.0) s��� lo���i b��� c��c t��� ch���c trung gian hi���n ��ang ��n m���t ph���n r���t l���n doanh thu cho c��c b��n t���o ra. Tr��n l�� thuy���t Web3 s��� gi��p ca s�� ti���p c���n tr���c ti���p v���i ng�����i nghe, nh���n th�� lao th���ng, kh��ng chia hoa h���ng cho ai. Web3 chia ti���n qu���ng c��o cho ng�����i d��ng Facebook ch��� kh��ng ����� n��i n��y h�����ng tr���n nh�� b��y gi���. N��i c��ch kh��c Web3 l�� m���t n���n t���ng ���d��n ch��� h��a��� Internet, ����a n�� v��� l���i v���i c��c �� t�����ng nguy��n th���y, ai n���y b��nh �����ng nh�� nhau, kh��ng ch���u l��� thu���c v��o c��c ��ng l���n c��ng ngh���.

Nhi��n li���u c���a Web3

����� th���c hi���n nguy��n l�� ���phi t���p trung���, c��c m��y t��nh k���t n���i v���i nhau �����u ngang h��ng, Web3 ph���i d���a v��o c��ng ngh��� blockchain. Nghe �����n ����y s��� c�� nhi���u ng�����i n���n v�� �����ng ph���i kh��i ni���m ���chu���i kh���i��� m�� h��� ���� gh��t hay b�� tay kh��ng th��� hi���u. C��� h��nh dung m���i m��y t��nh l�� m���t kh���i, li��n k���t v���i nhau m���t c��ch ch���t ch��� th��nh chu���i ����� duy tr�� m���t cu���n s��� c��i, m��y n��o c��ng nh�� nhau, ai ghi th��m g�� v��o �����u ph���i �������c to��n b��� c��c m��y trong chu���i ch���p nh���n. V�� th��� cu���n s��� c��i n��y ai c��ng truy c���p �������c nh��ng kh��ng th��� m���t ai t��� m��nh s���a ch���a th��ng tin.

Nh�� v���y sau n��y d��ng Web3 ����� mua h��ng, nghe nh���c, coi phim, ch��i game, tham gia m���ng x�� h���i��� t���t c��� �����u s��� d���ng c��ng ngh��� blockchain, v��� l�� thuy���t s��� t���o ra c��c m���i li��n k���t, d�� ���� l�� ����� tr��� ti���n, nh���n ti���n, ����ng n���i dung, t���i nh���c��� Kh��ng c�� m��y ch���, kh��ng c�� t��� ch���c �����u m���i mang t��nh t���p trung ��� t���c kh��ng c�� Mark Zuckerberg ph��n b���n vi���t nh�� th��� n��y l�� vi ph���m ti��u chu���n c���ng �����ng r���i, ph���i x��a th��i. C��n n���n t���ng k��� thu���t c���a Web3 ph���i nh�� th��� n��o ����� gi���i quy���t h��ng lo���t c��c v���n ����� nh�� v���n h��nh blockchain c���n ngu���n n��ng l�����ng l���n, ph�� ���x��ng nh���t��� duy tr�� blockchain cao, ai �����ng ra ph��n x��� n���u c�� tranh ch���p, l��m sao ng��n ng���a �����o nh���c, �����o phim, th���m ch�� l���a �����o l���y h���t h��ng h��a��� th�� ch���u, ch��a c�� t��i li���u n��o v��� Web3 n��i cho c���n k���.

Hi���n nay c��c n��i ���ng d���ng Web3 ��� m���c s�� khai th�� t���ng ng�����i d��ng c��c token nh�� c��c �����ng xu ���o sau n��y s��� d��ng v��o nhi���u vi���c nh�� ti���n ����� tr��� d���ch v��� �����c b��o hay phi���u b���u ����� quy���t �����nh m���t s��� v���n ����� �������c ����a ra ����� tr��ng c���u. C�� l��� c��c b���n ���� nghe n��i �����n NFT ��� t���c m���t m�� ch���ng nh���n quy���n s��� h���u tr��n th��� gi���i ���o m���t t��i s���n n��o ����. Th��� tr�����ng mua b��n NFT ��ang �������c ti���n h��nh tr��n Web3, th���t ra l�� m���t ti���n ��ch m��� r���ng c���a c��c tr��nh duy���t Chrome hay Firefox, �������c bi���n th��nh v�� ��i���n t��� ch���a ti���n m�� h��a hay s���n ph���m NFT. C��c s��n giao d���ch ti���n m�� h��a phi t���p trung, t���c kh��ng c�� c��ng ty n��o �����ng ra l��m ch��� x���, kh��ng c�� con ng�����i ��i���u h��nh, t���t c��� ti���n h��nh giao d���ch v���i nhau m���t c��ch t��� �����ng th��ng qua c��c h���p �����ng th��ng minh c��ng l�� m���t d���ng Web3.

Ho��i nghi v�� k��� v���ng

M���c d�� h���u h���t gi���i c��ng ngh��� �����u th���a nh���n blockchain s��� c�� nhi���u ���ng d���ng th�� v��� trong t����ng lai ch��� kh��ng ch��� d��ng ����� qu���n l�� ti���n m�� h��a nh�� Bitcoin hay Ether nh��ng c��ng kh��ng ��t ng�����i cho r���ng kh��i ni���m Web3 hi���n ��ang �������c th���i ph���ng qu�� ����ng, �����c bi���t l�� vi���c mua b��n NFT ti���n tri���u, ti���n t���. M���t ��i���u l��� m�� nh��n lo���i nhi���u l���n ch���ng ki���n, h��� ����� ra m���t th��� c��ng ngh��� m���i, y nh�� r���ng m���t th���i gian ng���n sau s��� c�� k��� t���n d���ng n�� ����� l��m ��i���u x���u nh�� m��y t��nh v�� virus, ti���n m�� h��a v�� l���a �����o �����u t�� ��a c���p���

Web3 v���n h��nh tr��n blockchain hay tr��n c��c h���p �����ng th��ng minh ��� m�� nh���ng th��� n��y do con ng�����i so���n ra n��n n�� c�� b���o �����m an to��n hay kh��ng t��y thu���c v��o tay ngh��� v�� �����o �����c c���a ng�����i l���p tr��nh. Hai b��n giao d���ch v���i nhau b���ng m���t h���p �����ng th��ng minh nh��ng m���t b��n c��� �� c��i c���m c��c ��i���u kho���n g��i b���y b��n kia, n���u kh��ng ph��t hi���n m�� c��� k��, d�� ���th��ng minh��� v���n x���y ra kh��� n��ng b��� l���a.

��� h�����ng k��� v���ng, ng�����i ta mong Web3 s��� ph�� v��� th��� �����c quy���n c���a c��c �����i gia c��ng ngh���, t��� Google �����n Apple, t��� Facebook �����n Twitter��� Th��� ngh�� m�� xem, hi���n nay c�� ai ����� kh��� n��ng t���o ra m���t m���ng x�� h���i kh��c ����� c���nh tranh v���i Facebook, n�� qu�� l���n, s��� ng�����i d��ng ��p �����o n��n h��ng lo���t m���ng t��m c��ch ngoi l��n nh��ng kh��ng c���nh tranh n���i. Ai c�� th��� x��y m���t ng��i nh�� ch���a c��c ���ng d���ng tr��n ��i���n tho���i di �����ng ����� ng�����i d��ng v��o t���i v���, tr��� phi ph���i kh��p m��nh n��p b��ng v��o App Store hay Google Play. N���u Web3 th��nh c��ng, s��� c�� h��ng lo���t Facebook m���i ra �����i do ng�����i d��ng x��y d���ng n��n v�� t��� h��� qu���n l��.

Nh��ng m���i tu���n tr�����c hai nh��n v���t n���i ti���ng trong l��ng c��ng ngh��� ���� l��n ti���ng ch�� bai Web3. C���u gi��m �����c ��i���u h��nh Twitter l��  Jack Dorsey cho r���ng Web3 n���u v���n h��nh c��ng s��� n���m d�����i quy���n ki���m so��t c���a c��c qu��� �����u t�� m���o hi���m. ��ng vi���t tr��n Twitter: ���B���n kh��ng s��� h���u �������c Web3 ����u. C��c qu��� �����u t�� m���o hi���m v�� �����i t��c n���m h���t. Web3 s��� kh��ng bao gi��� tho��t �������c v��ng k���m t���a c���a h���. Suy cho c��ng n�� s��� l�� m���t h��nh th��i t���p trung v���i m���t c��i nh��n kh��c m�� th��i���. Elon Musk, ��ng ch��� h��ng Tesla th�� n��i Web3 l�� m���t t��� marketing k��u r���n r���ng h��n l�� m���t th���c t���. C��ng tr��n Twitter, ��ng n��y vi���t: ���C�� ai th���y Web3 ����u kh��ng? T��i kh��ng t��m ra n�����.

N��i t��m l���i, Web3 hi���n gi��� m���i ch��� ��� m���c ���ti���m n��ng to l���n���, tr��n ���� c�� c��� nh���ng ng�����i say m�� x��y d���ng c��c n���n t���ng cho n��, c��ng c�� ng�����i s��m soi c��c khe h��� ����� l���a �����o l��m gi��u v�� nhi���u nh���t l�� gi���i kinh doanh ��ang th��ch nghi v���i n�� ����� so���n c��c l���i c�� c��nh, chi��u d��� ����� lo���i kh��ch h��ng tham gia k���o l��� c�� h���i. Ng�����i b��nh t��nh ch��� c���n nh��� kh��i ni���m blockchain �������c rao gi���ng c��� ch���c n��m nay, th��� h���i n�� ���� �������c ���ng d���ng v��o vi���c g�� th���t s��� c�� ��ch ch��a, ngo���i tr��� qu���n l�� ti���n m�� h��a v�� c��c lo���i NFT? ���Phi t���p trung��� �����ng ngh��a 10 ng�����i 10 ��, r���t kh�� ����� nh���ng con ng�����i say m�� �� t�����ng ���phi t���p trung��� ng���i l���i v���i nhau ����� x��y d���ng c��c chu���n m���c cho th��� gi���i Web3 n��y.

 

Box

C��ch nh���ng ng�����i n���i ti���ng ��ang t���n d���ng Web3

Michael Jordan, c���u th��� b��ng r��� n���i ti���ng c��ng con trai l�� Jeffrey Jordan v���a th��nh l���p c��ng ty Heir ����� k���t n���i c��c danh th��� th��� thao v���i ng�����i h��m m��� th��ng qua Web3. B��� ra c��c ng��n ng��� c�� c��nh th�����ng th���y trong c��c th��ng c��o b��o ch��, c�� th��� th���y Heir s��� l��m m���t ���ng d���ng HEIR ����� ph��n ph���i m���t token x��y d���ng tr��n c��ng ngh��� chu���i kh���i Solana. Tr��n n���n t���ng n��y c��c v���n �����ng vi��n v�� ng�����i h��m m��� c�� th��� g���p nhau, d��ng token n��y ����� mua ����� l��u ni���m, xem video �����c quy���n, mua ���nh c�� ch��� k����� Ch��a bi���t ���ng d���ng n��y c�� th��nh c��ng hay kh��ng v�� n��m 2022 m���i ra m���t nh��ng v��� nguy��n t���c, v���n ch��a ���phi t���p trung��� h���n v�� c��c b��n c��n d���a v��o m���t c��ng ty ��i���u h��nh l��m trung gian l�� Heir c���a gia ����nh Jordan.

  

 

 •  0 comments  •  flag
Share on Twitter
Published on December 30, 2021 17:24
No comments have been added yet.


Nguyễn Vạn Phú's Blog

Nguyễn Vạn Phú
Nguyễn Vạn Phú isn't a Goodreads Author (yet), but they do have a blog, so here are some recent posts imported from their feed.
Follow Nguyễn Vạn Phú's blog with rss.