Το Μεγάλο Μυστήριο στη Φανταστική Λογοτεχνία

Προσεγγίσεις για τη μαγεία, και πέρα από αυτήν


Σε παλιότερες ιστορίες η μαγεία ήταν πάντοτε μυστηριώδης. Δεν ήταν ούτε κάτι το εξηγήσιμο ούτε κάτι το συγκεκριμένο. Ήταν συνεχώς κάτι το θαυμαστό. Πολύ σπάνια ήταν κάτι το επαναλαμβανόμενο.

Αυτό το βλέπουμε ξεκάθαρα στα διηγήματα του Λόρδου Dunsany, που θυμίζουν μύθους, αλλά και στα διηγήματα του R. E. Howard (δημιουργού του Conan), που δεν θυμίζουν και τόσο πολύ μύθους. Στις ιστορίες με τον Conan ή τον Kull η μαγεία είναι πάντα κάτι το μυστηριώδες, το ίδιο και οι μάγοι, είτε είναι εχθροί του ήρωα είτε φιλικοί προς αυτόν. Δεν ξέρουμε ποτέ τι ακριβώς συμβαίνει με τη μαγεία, και ούτε δίνονται τίποτα εξηγήσεις. Το ίδιο ισχύει και στις ιστορίες του Clark Ashton Smith ή του Lovecraft, καθώς και στη μυθολογία και στα παραμύθια. Κι αν θέλετε κι ένα πιο πρόσφατο, και πολύ δημοφιλές, παράδειγμα θα έλεγα το A Song of Ice and Fire του GRR Martin. Αν και εκεί η μαγεία δεν είναι ακριβώς αυτό που είναι στον Clark Ashton Smith ή στον Dunsany, μοιάζει αρκετά με αυτό που είναι στον R. E. Howard, υπό την έννοια ότι ποτέ δεν δίνονται εξηγήσεις και σχεδόν ποτέ δεν είναι επαναλαμβανόμενη.

Δεν αναφέρω τα παραπάνω για να πω ότι ο εν λόγω τρόπος παρουσίασης της μαγείας είναι καλύτερος από οποιονδήποτε άλλο, αλλά για να φτάσω σε κάποιο συμπέρασμα.

Το αντίθετο αυτής της χρήσης της μαγείας μέσα σε μια ιστορία είναι το να είναι η μαγεία εξηγήσιμη και επαναλαμβανόμενη. Πράγμα που έχει γίνει σε πάρα πολλά βιβλία φαντασίας, ξεκινώντας από τα βιβλία του Dungeons & Dragons και προχωρώντας στα βιβλία του Robert Jordan και άλλων ακόμα πιο σύγχρονων. Βέβαια, η μαγεία δεν είναι ποτέ πραγματικά «εξηγήσιμη» ακριβώς. Είναι μαγεία. Δεν είναι τίποτα το λογικό που εξηγείται με τα μαθηματικά ή τη φυσική επιστήμη. Εννοείται αυτό. Σε τέτοιες ιστορίες, όμως, η μαγεία έχει τη δική της επιστήμη. Πράγμα που δεν διαφέρει πολύ από διάφορες μαγικές παραδώσεις, αν το καλοσκεφτείς, όπου υποτίθεται πως αν κάνεις κάποια συγκεκριμένα πράγματα με συγκεκριμένους τρόπους θα έχεις και συγκεκριμένα αποτελέσματα (βλέπε ένα προηγούμενο άρθρο μου σχετικά με τη λέξη ξόρκι).

Συνέχισε να διαβάζεις